I'llfliHiiTfil
I
Een roep naar de zon
FILM BIJ ONS
Een hoekje voor een boekje
5'
OMTRENT KUNST
STEDELIJK ONDERWDS
BRENGT
«RADIO FLIEREFLUITER»
'af
fin*
HET DAENSISME
24 - 25-6-76 - De Voorpost
«KUNST EN POEZIE»
Deze zeer geslagde tentoonstelling, die doorging in de lokalen van
het CSV te Aalst, was een eerste poging kunst te verbinden met
poëzie, vormen, beelden, verbinden met het woord, het visuele
duidelijk maken door het verbale. Daarvoor werden de werken
tentoongesteld met aangepaste muziek en teksten.
Drie jonge kunstenaars werkten
mee: Wigbert en Peter van Lierde,
Carine Wauters met verder nog
gedichten van Chris Latour.
Wigbert, leerling aan de academie
te Aalst bracht fantasierijke teke
ningen en werken in ekoline. ge
ïnspireerd op de zon en de roep
naar de vrijheid, uitgewerkt in
grootse, onwerkelijk aandoende
landschappen, rijk aan kleur, met
vooral purper en blauw als lieve
lingskleuren. Dit kwam ook tot
uiting in het glasraam waar ook de
vloeiende lijnen in terugkwamen.
ZON OM
Het is nacht
De daken staan in puinhoopgrijs
Sterloze hemel
De donkere kleur van de maans
verduistering
Kijk omhoogmens
Kijk omhoog
en zie hetgeen je nooit zag in de
nacht
Zie de zon schijnen in al haar glo-
Gehoord: Gezegdes van en verzamelt door de heer Carles Decreton,
ter gelegenheid van de prijsuitreiking en de daarop volgende
vernissage van de geselekteerde werken in galerij Luka, Boechout.
Er zijn drie soorten kunste- middelbaar onderwijs! Ik heb
naars nï., de kunstenaar die niet
in de gratie geraakt, de kunste
naar die wel in de gratie geraakt
en de liefhebber in het val van de
kunstenaar geholpen.
Verreken de prijs van het door
U begeerde schilderij niet per
m2.
Een huwelijksadviesbureau
kan ook advies geven over een
schilderij wanneer de adviseur er
iets van kent.
Het applaus kan het vriende
lijke klopje op de schouder
vervangen wat de mens in de
kunstenaar een sterke steun kan
betekenen.
Tijdens de vernissage wordt
over het algemeen weinig aan
dacht besteedt aan de werken.
Daar steekt niets verkeerd in, de
meeste kunstminnaars vergeten
echter terug te komen.
Een galerij kan je binnen
vallen om een regenbui te
ontlopen of om een zonneslag te
vermijden of eenvoudig om zijn
boterhammetjes op te eten en
een plasje te doen. Wanneer U
dan niet gemerkt hebt dat er
schilderijen waren dan bent U
niet in een galerij geweest.
Ik heb nooit gehoord eigenares
van galerij bijt klant.
Evenmin bezoeker bijt werk.
Heb ik kunst geslikt in het
toen één kunstenaar ontmoet of
ben nergens in aanraking
geweest met één kunstwerk.
Ik herinner mij wel de Paul Klee
geboren werd op 18.12.1879 en
dat mijn leraar een goed schilder
moest zijn (met leverziekte). Wij
waren doodsbang voor zijn
Antwerps dialekt, zijn «nul
punten, manneke...»
Waar is het kunstpatrimo
nium? Vooral in het buitenland.
Zou het dan toch waar zijn dat
de kunst niets doet voor de
overneiar
Wij weerhouden niet dat dit
initiatief mede een reaktie is
geweest tegen het gemeentelijk
kultureel beleid in het algemeen
en ten opzichte van onze
initiatieven in het bijzonder.
Doelstelling van onze prijs:
1. Schilderkunst helpen bevor-
derén.
2. De verwarring liefhebberij en
schilderkunst helpen ontkno
pen.
3. De opzettelijke verwarring uit
welk motief dan ook ontsproten
bv. vriendendienst, winstbejag,
politieke opportuniteit, te hel
pen bestrijden.
Wij zijn niet de eersten om de
alarmbel te luiden, wij sluiten er
ons bij aan en verhopen nieuwe
reakties uit te lokken.
Op zaterdag 26 juni om 18 uur (derde leeftijd) en zondag 27
juni om 19 uur brengen de kinderen van het stedelijk
onderwijs, lagere afdeling een zelfgemaakte musical
«Flierefluiter». Wie dit kreatief evenement wil wijvonen zal
zich moeten haasten. De toegang is gratis.
TENTOONSTELLINGEN
Galerij Valerius De Saedeleer, Kunst- en Antieksalon, tot 27
juni.
Belfortkelder, Diane De Kuyper, tot 17 juni.
VRUDAG 25 JUNI
Nieuwstraat vanaf 14 uur, braderijfeesten
ZATERDAG 26 JUNI
Nieuwstraat. vanaf 9 uur, braderijfeesten.
Mikisklub, Nieuwbeekstraat, 20 uur, gezellig samenzijn met
John Löndstrom.
Jeugdhuis Tanu, Houtmarkt, 19 uur, Roemeense avond met
film en maaltijd.
ZONDAG 27 JUNI
Sociaal Centrum Immerzeel, 14.30 uur familiale wandeltocht.
Boudewijnlaan en Biekorfstraat, 17.30 uur, opening van het
ravotterrein «De Biekorf».
Wellekensstraat45, Pan Filmklub, 20.30 uur, filmvoorstelling
Snoopy.
Drieveldenweg 11 uur, koncert door harmonie «Hand in
Hand».
MAANDAG 28 JUNI
Grote Markt, doortocht van vierde rit ronde van Frankrijk om
14.51.
Nieuwstraat. vanaf 15 uur, na doortocht ronde van Frankrijk,
braderijfeesten. Kapel Oud-Hospitaal, opening tentoonstel
ling. werk van leerlingen van de akademie voor Schone
Kunsten.
Schijnen over de duister kant van
de aarde.
Warme zonnesluiers
Laten we de zonnetoren beklim
men. muze
Kijk omhoog, lieve mens
en begrijp
Je zal een tipje van de zonnesluier
oplichten
Ik heb de zon lief
De zon heeft de mens lief
Ik heb'de mens lief
Ik heb jou lief
(wigbert van lierde)
Carine, met haar abstrakte werken
in keramiek, rijk aan schaduw
werking, onverstaanbaar voor
buitenstaander, maar waarschijm
lijk diepgaander dan het lijkt.
Haar werken zijn geïnspireerd op
de lijn, in al haar facetten, in al
haar eenvoud toch ontzettend
boeiend.
DIEP ONDER
DE BODEM VAN
MIJN BEWUSTZIJN
Kijk in mijn ogen
Wees niet bang
Voor wat zij je tonen
Een grijs verleden gehuld in
doodskleren
Een blauwe toekomst smachtend
naar leven.
Kleuren veraiuleren
Diep in het water van het groene
meer
Diep onder de bodem van mijn
bewustzijn
en nog steeds, weet je niet wie ik
ben
Nog steeds beweer je dat je mij
niet kent.
Kijk in mijn gedachten
Tracht je niet te verbergen
Voor wat zij vertellen
Een verleden dat nooit volwassen
wordt
Een toekomst die lang vervlogen
is.
(Chris Latour)
Tenslotte Peter van Lierde die met
zijn op India geïnspireerde pot
loodtekeningen de uitschieter was
en het verst gevorderd in tech
niek. De tinten die hij uit het pot
lood kan halen zagen we nog niet
dikwijls bij andere kunstenaars,"
Evenals Wigbert, zijn broer, is de
zon één van zijn onderwerpen,
onderwerpen die hij voorsteld
door sprookjesachtige goden en
godinnen. Een meester van het
potlood.
ik heb de zon
geproeft
gelikt
gekust
opgezogen en verzwolgen
ze straalt nu in mijn hart
m'n lichaam meegevoerd door J
wind.
de stralen van de zonnebol
in een orgie van kleuren
werpt de metaal kleurige
oneindigheid der oceaan
een gouden pad dat
rechtstreeks naar haar
zegen leidt.
(Peter van Lierdï
Hopelijk gaat het CSV verder n
deze tentoonstellingen, en gevj:
ze verder de kans aan jonge kul
stenaars om enige bekendheid I
verwerven.
Jan Willem van Besouw: 500 MOP
PEN VOOR DE JEUGD, Cantecleer
De Bilt, 1976, tweede bijdruk, 189
blz., prijs: 70 fr.
JWV an B esouw is ni et meer
aan zijn proefstuk wat verza
melingen betreft. Na zijn
1000 Raadsels waagde hij
zich aan 500 moppen voor de
jeugd. Zo'n hoog streefcijfer
voorop stellen houdt natuur
lijk risico's inl De schrijver
neemt het niet zo nauw met
het begrip mop daar hij zelf er
raadseltjes (als dat van het
steken van een wesp op een
brandnetel blz. 50) of afortis-
men (zoals die over be
roemdheid blz. 45) bijneemt.
Ook heeft zijn kieskeurigheid
eronder geleden: sommige
moppen missen het typisch
snaakse zodat ze als zeer
onnozel overkomen, andere
zijn zo klassiek als grapjes op
een scheurkalender dat ze
onze jongeren minder zullen
boeien. Wie kent die niet over
het misverstand van de boe-
TOM HARTMAN ROBERT HUNT
De tweede wereldoorlog, Fibula-Van Dishoeck, Bussum, 1975,
160 blz., prijs: 27,50 gulden.
In oorlogstijd speelt dé propa
gandamachine in beide kam
pen een belangrijke roj. Dat
was ook het geval tijdens de
tweede wereldoorlog. Het mo
reel van de strijdende partijen
werd hoog gehouden van
Duitse kant met o.a. SIGNAL,
één van de met alle denkbare
financiële en technische facili
teiten verspreide geïllustreerde
bladen (1500 reporters en
1000 cameramannen). Een
verzameling foto's hieruit ver
scheen als een unieke repor
tage van de tweede wereldoor
log bij de uitgeverij Fibula-Van
Dishoeck. Het betreft een Ne
derlandse versie van SWAS
TIKA AT WAR.
De bedoeling van Signal
spreekt duidelijk uit de foto's:
het wou de wereld doen gelo
ven dat Duitsland op alle fron
ten, zowel in het oosten als in
het westen, zowel boven Enge
land als in de woestijn zijn slag
thuishaalde. Prof. von der
Dunk merkte terecht in zijn in
leiding op dat de Duitser er
wonderwel in slaagde «de
kunst uit het beeld alle sugges-
tiviteit te halen» toe te passen
en «door wisselwerking van
plaatje enverklarendeuit!eg de
gewenste voorstelling van de
realiteit te verspreiden». In zijn
begeleidende tekst tracht
Hartman de zaken zoveel mo
gelijk recht te trekken en aldus
de propagandamethodes en
trucage-elementen van het
Derde Rijk te bewijzen. Anach
ronismen en verdraaide beel
den zijn schering en inslag.
Stuka's halen het op de Spitfi
res! Het Brits debacle te Duin-
kérken metFranse torpedo
jager!
Geloofwaardig lijken de repor-
tagebeelden op eerste zicht
wel. De kleurenfoto's, wel van
een minder kwaliteit dan de
huidige reproduces, dragen
het hunne bij. Ook de hardheid
en de verschrikkingen van de
oorlog ontbreken niet! De af
schuwelijkheid wordt afge
zwakt met vaardigheid: de
bdelden tonen jonge soldaten
die overal vastberaden door
puin en vlammen oprukken, al
tijd ten koste van de vijand, ook
bij het zich terugtrekken De
menselijke ellende blijft ons
spijtig genoeg bespaard zodat
jeugdige kijkers er niet door
geschokt zullen worden! Zoals
met statistieken kan me.n met
foto's alles bewijzen. Kregen
wij bij de val van regimes in
Cambodja en Vietnam niet ook
zulke staaltjes in de internatio
nale pers te bewonderen
De bundel is chronologisch
gehouden. Door de kritische
commentaar bij of in plaats van
de Duitse onderschriften krijgt
de lezer een historisch samen
hangend beeld van W.O. II.
Spijtig dat de foto's (en de
bladzijden) niet genummerd
zijn zodat het terugvinden van
beeld of toelichting bemoeilijkt
wordt.
rin omtrent het recept van de
dokter (blz. 31) of het schat
ten van de duur om een af
stand af te leggen door een
wandelaar (blz. 173). Een
beperking van het aantal had
de degelijkheid van het ver-
zamelwerkje ten goede ge
komen!
De auteur had er ook beter
aan gedaan voor een rubrice
ring te zorgen. Door het louter
bundelen van de moppen is
het terugvinden van een
graag gehoorde grap uiterst
moeilijk. Nochtans was het
kristalliseren rond bepaalde
figuren of tema's zeker moge
lijk. Veelvuldig zijn de mop
pen die handelen overschot
ten, dokters, rechters, ge
kken, tandardsen, school
meesters enz. Een numme
ring en betiteling kon ermee
samengaan.
Met een titel als 500 Moppen
voor de jeugd zou men kun
nen veronderstellen dat de
schertsen uitsluitend voor de
jongeren te genieten zijn.
Niets is minder waar! Jong en
oud kan er menig vreugdevol
uurtje aan beleven. Sommig
zijn misschien moeilijker be
vattelijk terwïlle van sommige
moeilijke woorden (als sam-
>ri
ien
Drdli
bal en Cheeta-low, p. 11-12)
of inhoud (veiligheidsspelder
op het Rode Plein te Mos
kou), andere zullen wellichl
een beetje te licht uitvallen
voor de volwassenen.
No gmeer moppen mochten
kinderen als hoofdspelera
hebben. Daar waar ze die rol
toebedeeld kregen, wordll
handig ingespeeld op kinder-!
lijke gaven en gebreken ala
opmerkzaamheid, vindin-i
grijkheid, spantaneïteit, eer
lijkheid, fantasie, egoïsmei-^
sluwheid. Staaltjes van mop*'*
pen die deze karakteristiekeifgi
illustreren zijn er bij de vleet
Een kategorie is uiterst be
perkt: die omtrent dieren!0™
Nochtans houden de meestéat®
kinderen dolveel van dieren®111
Tekeningen verluchtigen d^ld
tekst op passende wijze zoaar
dat de kinderen er veel ple®lfs
zier zullen aan beleven.
Een vraag waarmee de re-EEl
censent begaan was, betrefloor
het feit of hij dit boekje niet t^erv
veel uit het oogpunt van eerjen
volwassene benadert. Zijiin r
zoontje grijpt alleszins gretigbrj|
naar de lektuur ervan wa's
erop zou wijzen dat het zeke£ss,
in de smaak van de kindererbrrT
vait. rm.
Wellicht is het dus uiterst ge^ n
schikt om de verveling van dfe™,
jongeren bij slechts weer c£~
tijdens de vakantie te helpeir^
verdrijven!
P.V.D.V\fg'
em
j^jnd
n
Het is erg rustig op filmgebied, de kassuksessen van
de vorige weken worden doorgespeeld. Dat zijn danr
«Emmanuelle 2» en «llsa, haremkeeper of the sheik,»[
respektievelijk in cinema Feestpaleis en cinema Alfa.r
Twee films waarvoor ik weinig of geen waardering kanL
opbrengen omwille van hun strikt kommercieël karak
ter dat er uitsluitend op gericht is een zo groot
mogelijk aantal toeschouwers te strikken. «Emma-
nuelle 2» heeft dan nog het voordeel dat je er mits^d(
enige voorzorgen nog kan naar kijken. «Ilsa>» isen
kompleet immoreel. Genoeg daarover dus. 00(
In cinema Palace valt er gelukkig flink wat lol tean'
beleven met Louis De Funès. j er
De Funès doet het weer grandioos in «La folie des
grandeurs», eens te meer een film van Gérard Oury. Ikjricf
zal de pret maar niet bederven, de Funès moet jeam|
gewoon zien. et c
Rerum Novarum en anderzijds
kon hij de kandidatuur van een
priester op basis van het
kerkelijk recht niet verbieden.
Op 14 oktober 1894 was het dan
zover, twee konservatieven wer
den rechtstreeks gekozen, voor
de twee andere plaatsen zou er
een tweede maal gestemd moe
ten worden tussen twee konser-
vatieve en twee christen-
demokratische kandidaten.
Adolf Daens en De Backer
moesten uitkomen tegen
Charles Woeste en Van
Wambeke. Tussen beide kies-
ronden stelden de konservatie
ven alles in het werk om de
christen-demokraten te bekam
pen. Via Leopold II werd op
Mgr. Stillemans druk uitgeoe
fend zodat deze aan Adolf
Daens verbood om nog langer in
het openbaar mis te lezen.
Anderzijds ondernam de Gentse
senator Lammens een poging
om beide partijen te verzoenen.
De Christene Volkspartij was tot
toegevingen bereid en zou zich
zelf onthouden hebben bij de
volgende kicsbeurt. indien ze de
eerstvolgende plaats die vrij
kwam op de katholieke lijst
mochten bekleden. Het ant
woord van de Aalsterse konser
vatieven hierop was kort en
duidelijk «overwinnen of sneu
velen». Op 5 maart 1896 werd te
Mechelen een interdiocesane
vergadering gehouden van so
ciale leiders. In een konfiden-
tiële nota werd aangemeend tot
verzoening tussen de konserva
tieven en de scheurlijsten. Hier
bij werden in feite zowel de
Aalsterse konservatieven als de
Daensisten veroordeeld. Spijtig
genoeg hebben de Aalsterse
Christen Demokraten nooit het
bestaan van deze nota gekend.
Inmiddels werd een poging
ondernomen om de Chirstene
Volkspartij op te nemen in de
Volksbond. Maar wanneer de
Daensistische groepen in 1897
zich verenigen in een federatie,
de Vlaams-Christene Volkspar
tij is de breuk met de Volksbond
onvermijdelijk.
De Daensistische beweging
breidde zich uit over het
Vlaamse land en kende zelfs een
zusterpartij in Nederland. Toch
ontbraken de leiders om een
goed gestruktureerde partij uit
te bouwen. Soms kwam het er
meer op neer dat één van de
Daensistische voormannen eens
zijn kans waagde bij een ander
kiespubliek. Belangrijke kernen
buiten Aalst en Ninove, waren
Brugge. Kortrijk, Antwerpen,
Brussel en Roeselare.
In het parlement waren de
aktivteiten van de Daensisten
eerder beperkt. Wel hebben ze
bijgeragen tot het gebruik van
de Nederlandse taal in het
Parlement, maar uiteindelijk
waren ze soms om toch enig
gehoor te vinden, verplicht
Frans tesrpeken.
VERDEELDHEID
Na de eeuwwisseling maakte de
beweging een ommezwaai.
Waar de Christene Volkspartij
opgericht was om het katholieke
kamp te versterken en zo het
socialisme te bestrijden, over-
Vervolg
woog men nu de samenwerking
met de socialisten om maat
schappelijke politieke en eko-
nomische hervormingen ge
meenschappelijk aan beide pro-
grmma's te verwezenlijken. In
de buitengemeenten onderging
het Daensismede invloed van de
Liberalen die op het Daensisme
rekenden voor de verspreiding
van de vrijzinnige gedachte in
Vlaanderen. Uiteindelijk moest
de Christene Volkspartij wel
uiteen springen, enerzijds heer
ste er de antiklerikale tendens
rond Planqaert en anderzijds
waren er de socialistische sym-
pathiën die hen van het Ka
tholieke kamp verder afdreven.
Vele vroegere Daensisten wer
den liberaal of socialist. Na de
eerste wereldoorlog vegeteerde
de beweging nog een beetje maar
maakte nu een zwenking naar
rechts. Ongetwijfeld werd de
sociale strijd niet volledig verge
ten. doch deze werd meer dan
ooit in het kader geplaatst van
het Vlaams Nationalisme. Door
de stugge houding van de
am
an
fersf
an
katholieke partij ten opzic&nd
van het Daensisme heeft dtjed
partij ongetwijfeld haar ondijn t.
gang versneld. In plaats van fa w;
christen-demokraten, waren |er
de socialisten die vaak d& g,
buitenparlementaire akties t>de
ciale verbetering en hervorm
gen afdwongen. De radik
houding van de Daensist«e(
vergemakkelijkte het werk ve|g(
de gematigden binnen de ^eir
tholieke partij.
LIEV
De klaroenblazers brachten een eresaluut bij de huldiging van Priester Daens. (jm)
