NOG ENKELE FEITEN
NA DE BRAND
HEVIGE BRAND FATAAL VOOR HOSPITAALKLOOSTER
NA DE BRAND
HOPELIJK VERSNELT MEN
DE BOUW VAN HET
NIEUWE HOSPITAAL
aan brandweerman H elleman werden op 31 augustus bloemen
overgemaakt door de C.O.O. uit erkentelijkheid.
de zusters zullen boven de refter nieuwe verblijfplaatsen krijgen.
Enkelen (de oudsten) zullen in Haaltert, een zusterklooster,
verblijven.
Reeds 's zondags konden de zieken geravitailleerd worden vanuit
de grote keuken, hoewel deze zware waterschade geleden had.
de verpleging stond nog de avond zelf van de brand terug volledig
op punt.
Rood Kruis, Vlaams Kruis, het personeel van het hospitaal en de
vele partikulieren, de Civiele Bescherming van Liedekerke heb
ben onschatbare diensten bewezen.
de Kliniek bood aan om te depanneren op elk terrein.
het psychiatrisch instituut van Lede bood middagmalen aan.
het Rustoord van Herdersem wou 15 mensen uit St.-Lieven
opnemen.
In de kapel bleven het altaar en de biechtstoelen omzeggens
intakt, hoewel door water beschadigd.
de ingebruikname van het huidige hospitaal dateert van 1899. De
bouw begon in 1891.
Ook -Ruyssinck- is een naam die men in brandweerkringen niet
licht zal vergeten. Moed en bekwaamheid zijn er synoniemen
de inventaris van de «vermiste- kunstschatten is nog niet volle
dig. Wel werden enige waardevolle stukken ontvreemd, maar
naarmate er meer stukken terug geïnventariseerd worden blgkt
het met de diefstallen nog mee te vallen.
het klooster zal naar alle waarschijnlijkheid volledig gesloopt
worden. De voorgevel (voornamelijk puntgevel zal steen per
steen genummerd worden en eventueel later terug ingebouwd
worden. Tot aan de nok moet alles afgebroken worden uit veilig
heidsoverwegingen.
de Prokureur-Generaal zou bevel hebben gegeven deze zaak van
brandstichting met voorrang af te handelen.
het verblijf van de zusters zal nog deze week opgelost zijn. De
meesten zullen een onderkomen vinden boven de refter (een trap
wordt aangelegd) en enkele in St.-Gudulaschool.
Men onderzoekt nog waar de kunstschatten het veiligst kunnen
ondergebracht worden. In alle geval moeten ze verdwijnen van
zaal 1 en 2 waar ze nu ondergebracht zyn.
Op de ruimte waar nu het klooster staat, plant men reeds andere
gebouwen: vergaderzaal voor dokters, gedeelte voorbehouden
voor de kloostergemeenschap enzoverder.
een vergadering met de technische dienst, de kloostergemeen
schap en de dokters is gepland. Bouwen op de plaats van het
afgebrande klooster zou geen geld verloren zijn, want het hui
dige hospitaal blijft bestaan, hoewel de bestemming zal verande
ren: langdurige ziekten. Dus kon men ook best de keuken uit
breiden (ten dienste van hospitaal, personeel en maaltijden aan
huis).
W.L.
Kwaad opzet in het spel
Vervolg van blz. 1
Het personeel van het
hospitaal was toen reeds druk aan het
blussen met brandblusapparaten en
een spuit. Dit bleek al vlug totaal on
voldoende Andere personeelsleden
en zusters, geholpen door vrijwilli
gers, sleurden alles uit het klooster
waar ze enigszins bij konden komen,
en waar de vlammen nog niet aan ge
raakt hadden. Van paniek was geen
spraak. Wel werd er koortsachtig heen
en weer gelopen. Het klooster her
bergde heel wat oude en waardevolle
kunstvoorwerpen en meubelen: schil
derijen, kasten, koffers, tafels. Alles
werd snel buitengesleurdenin de gan
gen van het aanpalende hospitaal op
gestapeld. Ook uit de kapel konden de
meeste zaken weggehaald worden. Er
bevonden zich ook daar kostbare
voorwerpen.
ganse bovenverdieping door de felle
brand vernield
ZUSTERS ZUN
ALLES KWIJT
De zusters hadden op de eerste verdie
ping hun kamers. Op het ogenblik van
de feiten waren ze alle gelukkig
niet in de kamers aanwezig. Ze had
den ofwel dienst of waren aan het
eten. Enerzijds was het een geluk,
maar anderzijds konden ze niets, maar
dan ook niets meer van hun bezittin
gen in veiligheid brengen Erg veel
kostbaarheden zullen dat wel niet ge
weest zijn, maar sommige dingen
zoals familiefoto's bijvoorbeeld of
andere voorwerpen hadden voor hen
veel meer waarde dan men soms
denkt. We zagen veel zusters trooste
loos ronddolen, hoewel toch nog druk
in de weer om te helpen. Hun kamer
was voor hen hun woning.
DOKTER J. VAN
OVERBEKE:
Niet alleen kijkltistigen. maar aak veel helpende handen (R V
Het moet ook gezegd dat de meeste
personaliteiten uit de stad aanwezig
waren op de brand Wc beperkten het
voltallig schepenkollege. Ook staats-
sckrctaris D'Haeseleer kwam zich
persoonlijk op de hoogte stellen van
de ernst van de toestand. Eveneens
waren de leden van de C.O.O. snel
naar de brand gekomen (voorzitter
Piet Rousseau en Armand De Veyldcr
waren vanaf de eerste minuten aanwe
zig.)
WACHT
Het was rond acht uur s avonds dat
alle gevaar volledig geweken was. Er
werd besloten een kleine piulitie- en
brandweerwacht achter te laten. Want
nablussen was nog geboden In elk
geval: men herademde terug Geluk
kig had men ook de refter achteraan
het gebouw kunnen vrijwaren van de
brand. Het zou dus mogelijk zijn de
dienst aan patiënten en ouderlingen
terug op het vereiste peil te brengen.
De ravitaillering zou niet erg veel on
der de brand te lijden hebben, tegen
acht uur 's avonds waren zieken en
ouderlingen terug op hun plaats. De
huisvesting van de zusters bleef na
tuurlijk een probleem
OORZAAK
Waar men aanvankelijk dacht dat
bliksem de oorzaak was, is men in
middels tot andere konklusies geko
men
ZONDAG:
NIEUWE BRAND
IN ST.-LIEVEN
Zondagvoormiddag werd vanuit
Sint-Lieven nieuw brandalarm gege
ven. Onder de zoldering aldaar was
men bezig enige kamers in te richten
voor de zusters. Een zuster melkte
rook op. Snel werd alarm geslagen.
Een balk was reeds gedeeltelijk door
gebrand. Maar er werden snippers
verbrand papier gevonden. Een des
kundige van he' parket van Dender-
monde kwam opnieuw ter plaatse:
kwaad opzet was het alleszins, de
brand was aangestoken. Bij het ter
perse gaan van deze editie is slechts dit
met zekerheid geweten: twee perso
nen zijn verdacht van brandstichting
Bij de tweede brand (in Sint-Lieven),
die gelukkig heel snel kon geblust
worden, zijn duidelijk sporen van
brandstichting gevonden (één persoon
zou opgeleid zijn en in Dendermonde
verhoord worden). Verder is helemaal
nog niets bevestigd. Politie, B.O.B.,
gerechtelijke politie en de substituut
des Konings werden wel gealarmeerd
Er werd vastgesteld dat een tiental ak-
tentassen en portefeuilles tijdens de
brand werden ontvreemd. Al de rest
berust voorlopig nog op fantasie.
De Voorpost had een kort onderhoud met de heer J. Van
Overbeke, chirurg verbonden o.a. aan het stedelijk hospitaal,
en tevens ondervoorzitter van de Medische Raad.
We vroegen de heer Van
Overbeke hoe het nu, na de
triestige feiten in het hospitaal,
gesteld was met de plannen
voor het nieuwe stedelijk zie
kenhuis. De nodige stappen,
aldus dokter Van Overbeke,
zullen alleszins zo spoedig
mogelijk gedaan worden. Er is
echter dringend nog heel wat
werk te presteren in het zie
kenhuis dat zo zwaar werd ge
teisterd. Men moet de schade
nog ramen, de bestemming
van het oude gebouw moet op
nieuw bepaald worden. Ook
met de verzekeringen moet
nog onderhandeld worden, en-
zoverder In elk geval, zo zei
dokter Van Overbeke, hoopt
men dat de bouw zo spoedig
mogelijk kan beginnen. De no
dige kontakten met het ministe
rie van Volksgezondheid zullen
zo snel mogelijk geïntensi
veerd worden. Want het is toch
een feit dat het huidige zieken
huis zekere gevaren inhoudt.
De akkomodatie voor dokters
en personeel is niet voldoende
op peil kunnen gehouden wor
den. De gebouwen zijn immers
oud. Voor de zieken heeft men
echter al het mogelijke gedaan.
Het instrumentarium o.a. is
perfektinorde. Maar op gebied
van veiligheid mogen we ook
niet het onmogelijke verwach
ten. Daar hapert toch iets. Men
zou nu van officiële zijde toch
moeten begrijpen dat er drin
gend werk moet gemaakt wor
den met de geplande nieuw
bouw.
Voor deze nieuwbouw waren
de voorontwerpen reeds ver
gevorderd. Men had gehoopt
de procedure tegen oktober
klaar te hebben, en met bou
wen te kunnen beginnen in
1978. Het zal nu wel zeker
vroeger moeten gebeuren We
hopen goede resultaten te be
halen in onze kontakten met de
bevoegde instanties. De plan
nen waren trouwens al op de
goede weg. Dit proces mag al
leszins niet meer vertraagd
worden. Wat het grondbeleid
betreft, de procedure voor de
leningen enz., dit alles was
reeds in orde. Nu moeten we
zo spoedig mogelijk verder. Dit
moet iedereen nu toch wel in
zien. Wat de medische dien
sten tijdens en na de brand in
het kloostergebouw betreft, zei
dokter Van Overbeke, dat deze
diensten normaal zijn blijven
funktioneren Voor de zieken
bestaat dus niet het geringste
gevaar dat ze minder goed
verzorgd zullen worden
De lange ladder heeft goed werk verricht (RA
TE WEINIG DRUK
Inmiddels was het Aalsters brand
weerkorps ook met blussen begonnen
Een eerste moeilijkheid was het aan
sluiten van de slangen in de Gasthuis
straat. en de druk op de waterleidingen
die absoluut onvoldoende bleek. De
uitleghiervoorwas.dat het water in de
leidingen onder vermindeide druk
staat. Van zodra de brandweer echter
een sein geeft, wordt de druk opge
voerd. Wat dan ook snel gebeurde,
zodat het blussen volop kon beginnen.
Ook het defekt aan een waterpomp
was vlug hersteld. De verminderde
druk, en het feit dat leidingwater mo
menteel een kostbaarheid is gewor
den, waren de redenen dat men uitein
delijk ook uit de Dender water pompte
(wat trouwens heel goed te ruiken
was). Men had aanvankelijk ook te
kort aan kleine ladders, maar naar
mate de brandweerwagens toekwa
men was ook snel aan dit euvel ver
holpen.
VLAMMEN NIET MEER
TEGEN TE HOUDEN
Hoeveel tijd er precies verlopen is tus
sen het ontstaan van de brand en het
eerste alarm, is nog niet geweten. Al
leszins waren het heel weinige minu
ten. gezien de snelheid waarmee de
brand uitbreiding nam Hij moet be
gonnen zij nonder het dak links van de
puntgevel aan de voorkant van het
kloostergebouw. Er is in dit gebouw
veel hout verwerkt, dat nu allemaal
kurkdroog stond. Een geschikte prooi
dus voor de vlammen. Het ging alle
maal biezonder snel. Eerst ontwik
kelde zich een enorme massa rook.
Even later sloegen de eerste vlammen
door het dak links van het gebouw.
Het houten gebinte waar de schaliën
op vastgehecht waren, stortte ineen
Enorme vlammen schoten tientallen
meters onder hevig geraas omhoog
De gloed schoof onhoudbaar op naar
rechts, naar de puntgevel in het mid
den van het gebouw. De vlammen wa
ren tot ver in de stad te zien. De grote
brandladder had inmiddels haar juiste
positie gevonden. Van boven de punt
gevel had ze zich op het dak van het
moederhuis gericht. Enige brand
weermannen konden vandaar beter de
vlammen bestrijden. Het kwam er nu
op aan de aanpalende gebouwen te
vrijwaren. Nu en dan had men wel af
te rekenen met onderdruk op de wa
terslangen. Maar allengs kwam ook
dit weer in orde.
MASSA
NIEUWSGIERIGEN
Het is begrijpelijk dat een dergelijk
gebeuren heel wat volk op de been
bracht. Alle toegangswegen naar het
hospitaal waren dichtgelopen van de
nieuwsgierigen. Ook vele bezorgde
mensen kwamen toegelopen. Want
het was in de stad bliksemsnel bekend
dat het «hospitaal in brand stond».
Vele mensen die familieleden onder
de patiënten van het ziekenhuis had
den, kwamen begrijpelijkerwijze in
formeren naar deze zieken. Maar ze
werden spoedig gerustgesteld
REGEN, GEEN WIND
PERSONEEL
NOG AANWEZIG
Het was trouwens ook nog een geluk
dat het personeel aanwezig was tijdens
de brand Zij hielpen zeer goed mee,
en wisten bovendien overal de weg:
een buitengewone hulp voor de
brandweermannen, die overigens bui
tengewoon dapper tewerk zijn ge
gaan.
BRANDWEERMAN
GEWOND
Dat het heel gevaarlijk blussen was
tussen instortende zolderingen en
dakgebinten, zal wel niemand ver
wonderen. De brandweermannen
hebben zich werkelijk langs hun beste
zijde laten zien. Het was soms onge
looflijk welke risiko's zij boven in het
brandende gebouw namen. Eén
brandweerman werd trouwens erg
gewond: Frangois Welleman kreeg
een instortende balk op zich toen hij in
de kapel aan het blussen was. Met
zware verwondingen aan de rug en
gebroken ribben, werd hij bevrijd
door een brandweerman en een foto
graaf van De Voorpost, Rudy Ver
smessen, die in diens nabijheid waren.
Hij werd naar de reanimatiezaal van
het hospitaal overgebracht, waar zijn
bezorgde echtgenote hem later op de
avond kwam bezoeken.
SAMENWERKING
Kommandant De Vidts sprak nog tij
dens de brand zijn bewondering uit
voor zijn manschappen, maar even
zeer ook voor het personeel en andere
vrijwilligers voor hun efficiënte me
dewerking. We hoorden wel enige kri
tiek op Kommandant De Vidts, in die
zin dat hij zou geweigerd hebben de
hulp van een ander korps (civiele be
scherming van Liedekerke) in te roe
pen. We vroegen het achteraf aan
kommandant De Vidts zelf, maar hij
sprak deze verwijten formeel tegen.
-Op het ogenblik dat Liedekerke op
geroepen werd.» zo zei de komman
dant, «was ik in het klooster omdat
men mij gezegd had dat er zich nog
een zuster in de brand bevond. Ik ben
gaan zien, maar er was niemand. In
tussen heeft men Liedekerke verwit
tigd. Maar ik heb er mij zekeren vast
niet tegen verzet». Wij waren wel ge
tuige van het feit dat burgemeester De
Bisschop zelf de Civiele Bescherming
van Liedekerke gealarmeerd heeft.
Deze hulpploeg was zeer vlug ter
plaatse. Maar ze werd met ingezet bij
de blussingswerken. Wel was Erem-
bodegem intussen aangekomen. De
brandweerploeg was, onder leiding
van kommendant Van Vaerenbergh
zeer welkom, en heeft trouwens ook
prachtig werk geleverd Zij nam de
rechtervleugel voor haar rekening,
plus ook een stuk van de achterzijde
(nieuwe parking) van het hospitaal. In
totaal had Aalst zowat 50 man op de
Hen groot geluk was het dat het op het
igenblik van de brand windstil was.
4et regende op bepaalde ogenblikken
telfs zeer hard. De regen had echter
jeen gunstige invloedopde vlammen.
Le brandden alles weg wat zich op de
soldering bevond. Zelfs de kapel
noest eraan geloven. Hel dak van het
kloosterpand was intussen volledig
>pgebrand De vlammen hadden ook
:en goede prooi gevonden in de zol-
lervioer Van daardoor werd ook de
Toen was alles verloren, men kon alleen nog de schade beperken (R.V.)
Op straal een ware chaos (R.V.)
been gebracht (vrijwilligers werkten
opmerkelijk goed samen met be
roeps) Erembodegem was aanwezig
met 40 man.
RIJKSWACHT
Ook de rijkswacht was ter plaatse.
Samen met de stedelijke politie zorg
den zij voor de ordehandhaving. Dit
bleek hard nodig. Want nieuwsgierige
mensen moeten soms stevig aange
pakt worden. Bovendien was het erg
geraadzaam de naar buiten gehaalde
kostbaarheden onder kontrole te hou
den. Intussen ging het blussen verder.
Een helikopter van de rijkswacht cir
kelde geregeld boven de brand
Kommandant De Vidts is trouwens
ook mee in de hoogte gegaan om van
daar de brand te kunnen overschou-
wen. In volle brand kwam ook de
poema van de rijkswacht overvliegen.
Vanuit Zwijnaarde (zijn standplaats)
was hij naar Brasschaat zijn -emmer-
gaan ophalen (2000 liter water) met de
bedoeling die na in de Dender ge
tankt te hebben leeg te storten over
de brand. Van deze operatie werd ech
ter afgezien omdat er zich nog teveel
brandweermannen boven in de brand
bevonden, en het uiterst gevaarlijk
was deze massa water op hen los te
laten. De Poema vloog dus terug van
waar hij gekomen was.
Eindelijk, na moeizaam zwoegen,
omstreeks 19 uur was de brand om
schreven. De manschappen weiden
verzameld om de verdere taken te be
spreken. De aktiviteiten konden nu
beperkt worden tot nablussen. De
manschappen waren zichtbaar ver
moeid. Maar het kloosterpand was
grondig verwoest. Op het gelijkvloers
was alles nog buitengeraakt. Maar
daar had het gebouw erge waterschade
geleden. Boven was alles totaal ver
nield Slechts enkele muren stonden
op de zoldering nog recht.
Van het dak van het oud hospitaal schiet er niets meer over, het stort in (R.V.)
