Keuls kamerorkest brengt
boeiende bach-konfrontatie
TONEELGILDÈ HOGER OP
STAAT OPEN VOOR IEDEREEN
DIE ZICH INZET VOOR TONEEL
OXFAM - WERELDWINKEL
TEATERLANCELOET
JONGEKAMERS:
KANS VOOR
KUNSTENAARS
28 - 17-9-76 - De Voorpost
FESTIVAL VAN VLAANDEREN
ging van romantische volzin
nen en modernistische ele
menten sprak sterk aan, en
wist door menig humoristisch
trekje een bescheiden glimlach
te ontlokken bij een aandachtig
publiek. Het is onnodig nog te
wijzen op de grote virtuositeit
van Jane Manning en haar be
geleiders.
Met deze merkwaardige tonen
werd een punt gezet achter de
reeks Festivalkoncerten in
onze stad. Misschien was ieder
niet zozeer ingenomen met het
tamelijk progressief aan
doende programma, maar
niemand zal de artistiek hoog
staande verwezenlijking ervan
kunnen loochenen.
André De Groeve
Het Matrix ensemble (jm)
Het voorlaatste Festival-koncert dat doorging op 8 september in de
Sint-Maartenskerk mag omwille van zijn muzikaal-didaktische opvat
ting opnieuw gerekend worden tot de buitenbeentjes van het feesti-
valgebeuren. Hemlmut Muller -Brühl en zijn Kölner Kammerorchester
stonden in voor een koncert waarin twee werken van (of toegeschre
ven aan) J.S. Bach in verschillende versie naar voor werden gebracht.
De doorwinterde koncertgan-
ger weet ondertussen wel dat
de Aalsterse Sint-
Maartenskerk geen ideale
ruimte is om Bachs
zestiende-noten volledig tot
hun recht te laten komen. De
uitvoerders waren zich hiervan
wel bewust en pasten hun spel
in de mate van het mogelijke
aan. Vrijwel onmogelijk was
het om de drie clavecimbels in
het concerto in C-groot BWV
1064 in gelijkwaardige positie
met de strijkersgroep te bren
gen. In de solo-partijen kwa
men de drie koncertanten tot
mooi samenspel, maar daar
waar een dialoog of samenspel
met het orkest voorkwam raak
ten de clavecinisten op de ach
tergrond. Dit, evenals de soms
rumoerig aandoende solo
partijen der drie samen, is en
kel toe te schrijven aan de on
barmhartige kerk-acoustiek.
wDe Bach van Müller- Brühl laat
zich best vergelijken met de
(verouderde, maar daarom niet
minder doorvoelde) opvattin
gen van Karl Richter. Hij gaf
a»n de werken een typisch
Duitse strengheid en sober
heid in voordracht, wat meteen
een pluspunt betekent: Bachs
muziek verdraagt geen effekt-
zoekerij. De strak volgehouden
tempi en duidelijk uitgetekende
fraseringen getuigden van een
obejktiverende opvatting. Ru-
bati werden eveneens tot het
minimum herleid. De midden
delen der concerti spraken aan
door gevoeligheid in voor
dracht zonder daarom toege
vingen te doen aan het senti
ment.
Het concerto in d-klein voor
hobo, viool, strijkers en
basso-continuo BWV 1060 ver
raste wel enigszins door de
ongewone aanpak van de ho
boïst. De melodische zinnen
werden telkens snel afgebro
ken. Het blijft een open vraag
wanneer we het waarom ervan
willen nagaan. Was het de
ademvoering. de interpretatie
of gewoon een aanpassing aan
de ruimte? We raakten echter
vlug gewend aan de opvattin
gen van de voor het overige
fraai spelende Helmut Hucke.
De verhouding met de naast
hem koncerterende viool bleek
evenwichtig te zijn. Niet zo
eenvoudig; de pregnante
hobo-toon vult veel gemakke
lijker dan de viool-klank een
sterk resonerende ruimte. Een
niet steeds aandachtig strijkor
kest speelde hier en daar onge
lijk. Storend was dit in het
prachtige middendeel van
BWV 1060, Het laatste allegro
van dit werk werd snel en dy
namisch naar voor gebracht,
wat door het auditorium sterk
werd geapprecieerd De trans
criptie van dit werk in c-klein in
de versie voor twee clavecim
bels kwam iets koeler over. De
cello-partij in het adagio werd
prachtig en beheerst voorge
dragen
Hoogtepunt van de avond werd
het concerto in D-groot voor
drie violen, strijkers en basso-
continuo BWV 1064. Het werk
werd moeiteloos, met bravour
e de ruimte ingestuurd. Zeer
mooie fraseringen vielen op in
de tweede beweging. De vra
gende chromatisch stijgende
melodie in het orkest werd door
de soli niet overgenomen zon
der meer, maar werkelijk be
antwoord. Een snedig allegro
besloot op indringende wijze
deze geslaagde konfrontatie.
Een konfrontatie die alles bij
elkaar in het nadeel van de cla
vecimbels is uitgedraaid. De in
tieme klanken van deze in
strumenten bleken niet opge
wassen te zijn tegen de gal
mende strijkers. We schrijven
nogmaals: dit is enkel te wijten
aan de aard van de ruimte
Misschien had een opstelling
van het ensemble in het
viering-vierkant van de kerk
een meer effektvol resultaat
gegeven.
Wie in de programmabrochure
de inleidende kommentaar
heeft gelezen zal hoogstwaar
schijnlijk hier en daar verrast
zijn geworden door een aantal
tamelijk frappante opmerkin
gen. Wie zinnen als «Bach was
geen vernieuwer» en «Eigen
melodische inspiratie behoort
tot de zeldzaamheid» durft
neerpennen legt onomwonden
getuigenis af van te beperkte
kennis van het werk van Bach.
Het is inderdaad juist dat
Bachs werk als een synthese
van het muzikale gebeuren van
zijn eigen tijd kan aanzien wor
den. maar wanneer latere
componisten Bach vereren als
een god zal dit wel niet ge
weest zijn omwille van boven
genoemde reden. Reeds voor
de zogenaamde Bach-
renaissance door Mendels
sohn in het leven geroepen
werd Bachs werk als referentie
genomen. In zijn studietijd
werkte Beethoven het ganse
«Wohltemperierte Klavier»
door, wat dus wel degelijk een
bewijs levert van een blijvende
verering van Bach. Die aan
dacht, weliswaar om didakti-
sche redenen voor Bachs
werk, in een periode waar de
romantiek groeit, bewijst vol
doende dat de technische en
muzikale kwaliteiten van
Bachs muziek nog steeds niet
voorbijgestreefd waren. Trou
wens, waarom heeft Mozart
zich zo zeer verdiept in Bachs
oeuvre? Was Bach geen pro
gressief componist geweest,
Mozart en Beethoven (en met
hen nog vele anderen) zouden
andere dingen ter hand geno
men hebben om hun muzikale
horizonten te verruimen.
Wanneer men slechts de
meest gebruikelijke composi
ties van Bach kent is het schrij
ven van dergelijke opmerkin
gen in de programmabrochure
van een Bach-concert te ver
geven. De schrijver ervan zal
het ons toch niet kwalijk nemen
als we hem aanraden eventjes
dieper in te gaan op de werken
van Bach; in vele gevallen
spreekt het innoverende voor
zichzelf...
MATRIX BRENGT
ONGEWOON
SLOTKONCERT
Het slotkoncert van het Festi
val van Vlaanderen Aalst
1976 zal menig koncertganger
in vertwijfeling geslagen heb
ben omtrent de toekomst van
de muziek. Wat we op 10 sep
tember laatstleden hoorden
omvatte enerzijds ongekende
muziek uit het verleden en an
derzijds een reeks heden
daagse composities, even on
gekend als de vorige. Vooral
de hedendaagse werken heb
ben menig luisteraar uit het
lood geslagen, wat beslist
geen schande is, men is er
voor of men is er tegen.
Een ding staat vast: het
Matrix-ensemble heeft voor
ons zijn grote kwaliteiten be
wezen. De zes leden van de
groep beschikken over uitzon
derlijke muzikale kwaliteiten
die ze voor ons Aalsters pu
bliek ten volle lieten blijken. Het
optreden vatte aan met
«Trumpets», een compositie
van de in 1952 geboren Oliver
Knussen. Het ongewone dy
namisme, de grote moeilijk
heidsgraad van het werk en de
grootse technische verwezen
lijking ervan sloeg in als een
bom, maar werd niet naar
waarde beoordeeld.. Mis
schien was deze konfrontatie.
té plots.
In Harrison Birtwfsle's «La Pla
ge» (Eight Arias of Remem
brance), een compositie uit
1972, werd geapplaudisseerd
na het zevende deel. Of men
dit nu doet na het laatste of het
voorlaatste deel leek ook voor
de muzikanten hetzelfde te
blijven. Misschien waren ze
akkoord met de reaktie van ons
publiek, en vonden ze zelf dat
het werk evengoed iets minder
lang mocht duren. Het laatste
deel werd dan niet gespeeld.
De compositie van Birtwistle
leek ons hier en daar boeiend
te zijn. Dit is dan echter voor
een deel aan de uitvoerders te
danken, want in deze grafische
partituur liet de componist veel
over aan de vindingrijkheid der
muzikanten.
De uitvoering van «Invitation
au voyage» op tekst van Bau
delaire gecomponeerd door
Henry Duparc (1848-1933)
leek meer in de smaak te val
len. Ondanks de uitermate
sterk vibrerende stem van sop
raan Jane Manning sprak het
werk sterk aan en vormde een
welkome afwisseling. De
Spaanse componist en criticus
Tomas Marco nodigde ons
eveneens uit een reisje met
hem te maken. Bepaalde pas
sages muntten uit door effekt-
volle interpretatie van be
roemde litteraire gezegdes.
Het tweede deel van het optre
den werd ingezet met drie noc
turnes KV 346,439 en 436 van
W.A. Mozart. Hierin toonde
Jane Manning alle kwaliteiten
van haar mooie sopraanstem.
De begeleiding door pianist
Tony Hymas was opvallend
verzorgd en nam deel aan de
tekstinterpretatie Eens te
meer bewees Matric over uit
zonderlijke musici te beschik
ken Na een effektvolle uitvoe
ring van Birtwistle's «Ring a
dumb Carrilon» liet het ensem
ble zich van zijn beste zijde
zien in een bewerking van Ja-
naceks «Children's Rhymes».
Deze uitzonderlijk spirituele
muziek, een smaakvolle men-
'I alrijke opkomst voor het laatste festivalkoncert (jm)
Tijdens een gezellig samenzijn, dat veel belangstellenden
telde, maakte de toneelgilde «Hoger op» zijn programma
voor het seizoen 1976 -1977 bekend.
komt de kreatie van een nieuw
Vlaams toneelstuk, «Klacht te-
Louis Pauwels benadrukte het
feit dat het niet betaald toneel
een eigen identiteit bezit en als
eerste doel artistiek verant
woorde opvoeringen beoogt.
Hij sprak zijn vrees uit voor de
fusie, hij ziet een grote stag
geen baat bijbrengen voor de
toneelverenigingen vooral dan
wat de subsidie betreft.
De toneelgelde «Hoger op»
heeft voor drie jaar het pand
van het Beukenhof in huur en
zij hoopt later deze behuizing
bestendig te zien. De opvoer
ingen gaan nog steeds door in
de zaal van het Sint-
Maartensinstituut aan de
Moorselbaan.
Op 27, en 28 november, 4 en 5
december openene zij hun to
neelseizoen met «Hummeltje»,
een blijspel van Felicien Mar-
ceau in de regie van Fons
Vinck. Dit toneelstuk werd
maar pas vrijgegeven voor
amateurstoneel.
Op 11,12 en 13 februari komt in
het raam van de traditionele
muitwisseling «Op znag ge
bouwd» van André Duaufel in
een vertaling van Staf Knop
met als regisseur Willy Van
Cauwenbergh. Dit psycholo
gisch spel wordt gebracht door
«De Kunstvrienden» uit Brus
sel. Bij de toelichting van dit
spel voegde Louis Pauwels er
aan toe dat het amateurstoneel
het in Brussel moeilijk heeft.
Op 16,17, 23 en 24 april 1977
gen onbekende» van Eddy De
Vries, in de regie van Louis
Pauwels. Met dit sterk temas-
tuk tegen de wereld beheer
sing door onbekende groot
machten, neemt «Hoger op»,
deel aan de nationale toneel
wedstrijd georganiseerd door
het Noordstarfonds, de kultu-
rele stichting van de Vlaamse
verzekeringsmaatschappij De
Noordstar en BoerhavetaU
Gent. jor
list
Half mei danst Hoger op in
vesti en Kommediantenstip"1
besluit van hun naar wij ho^eft
suksesrijk toneelseizoen, j
RVI
Bestuur en nieuwe leden van toneelgilde 'Hoger Op' (jm|
Sinds 15 juni 1974 bestaat er een kern te Aalst, maar deden tot nu toe
heel weinig om zich werkelijk bekend te maken bij de bredere lagen
van de bevolking.
Oxfam is een internationale
beweging en werd in 1942
opgericht om Europese vluchte
lingen in Engeland te helpen. De
bezorgdheid voor ontheemde
mensen is tot op heden bij
Oxfam erg belangrijk gebleven.
Als organisatie staat Oxfam los
van religie en partijpolitiek.
Door haar akties klaagt Oxfam
de economische onrechtvaar
digheid en de zinloze bewape
ningspolitiek aan.
OXFAM WINKEL
Men verkoopt slechts produkten
die aan specifieke voorwaarden
voldoen. Vooral niet bederfbare
voedingswaren. Ook sier en
gebruiksvoorwerpen. Het zijn
produkten. voortgebracht door
mensen die in zelfbeheer
coöperatieven) werken; de
kunstmatige verdeling tussen
arbeidskracht en bezit van
produktiemiddelen is er opge
heven. Tussenpersonen worden
uitgeschakeld en dank zij de
rechtvaardige prijs die ze voor
hun werk ontvangen, kunnen ze
zich als gemeenschap verder
ontwikkelen.
Het verschil tussen de aankoop-
en verkoopprijs wordt door de
oxfam organisatie afgedragen
aan projektsteun.
Teater Lanceloet is iets nieuws! Speciaal bedoeld
voor kinderen (ook grote mensen mogen komen
natuurlijk) wil men hem op woensdagnamiddagen
poppenspel, film en toneel aanbieden. De filmkeuze
gebeurt in samenwerking met de K.F.L. van Aalst
(Katholieke Filmliga). De programma's gaan door in
de zaal 't Kapelleken, Meuleschetterstraat om 13.30
uur en in de parochiezaal van Mijlbeek (Moorselbaan)
om 14 uur. De deelname in de onkosten bedraagt 20 fr
Er zijn ook abonnementen aan 100 fr. voor zeven
vertoningen (ook geldig voor meerdere kinderen van
hetzelfde gezin). Te verkrijgen aan de ingang.
Vorige woensdag 15 september speelde men «De
Kinderen van Kapitein Grant» van Walt Disney. De
volgende woensdagen
22/9: poppenspel «Zjaw, de gele haai»
29/9: film «De Gekke dashond»
6/10poppenspel «Fricassé leert koken»
13/10toneel «Hans Geluk»
20/10: film «De eenzame wolf»
27/10: film «Het meisjeop de bezem»
Ook in november en december zijn er woensdagna
middagprogramma's voorzien
iboi
ove
jen
looi
eer
tzo
De Jonge Kamer van West-Brabant bestaat vijf jaarl^
Zij is de peter van de Jonge Kamer Aalstdie twee jaa£tel
geleden van start ging. De Jonge Kamer Dendermon
de vervoegde ons enkele dagen terugDeze drie Jongt
Kamers, een boogscheut van elkaar gelegen, beslis
ten de Jonge Kunst in hun streek te steunen. Zi
reserveerden de kunstgalerij van het Kultureel Cen
trum van Affligem van 5 tot en met 21 november 197i
en nu gaan zij op zoek naar jong talent
Uit het Aalsterse, het Dendermondse en het Westbra
bantse zullen telkens twee, drie of vier kunstenaar
(het aantal zal afhangen van het kunstgenre en d
grootte van de werken, maar elke kunstuiting lith
schilder- of beeldhouwwerk, ceramiek enz. is wel
kom)- weerhouden worden, welk totaal gratis d
kunstgalerij, de receptie, de invitaties, de persaan
kondigingen zullen aangeboden worden. De vernis
sage zal plaatsvinden op 5 november 1976.
De drie Kamers doen derhalve een oproep tot all
jonge kunstenaars (wij bedoelen hiermede niet nooc
zakelijkerwijze jong van leeftijd, maar jong van kuns
en met maximaal drie individuele tentoonstellingen
hun curriculum vitae en tenminste drie kleurenfoto'!
van hun werken te laten geworden aan de Jongi
Ekonomische kamer van Aalst, Grote Markt 1 (Stad
huis) 9300 Aalst en dit vóór 29 september 1976 (wai
ook nadere inlichtingen kunnen bekomen worden).
Een jury ad hoe, geadviseerd door kunstenaar-docen
Jacky Duyck, zal de kandidaten selecteren. Ha
beslissing is geheim en geen enkel verhaal is hiert
tegen mogelijk.
Alle kunstenaars zullen op de hoogte worden g
bracht van de beslissing van de jury.
De kandidaten voor de tentoonstelling moeten noo
zakelijker wijze woonachtig zijn in het Aalsterse, hé
Dendermondse of het westbrabantse. De jury behoud
zich het recht voor bij de weerhouden kandidaten ee
atelier-bezoek af te leggen teneinde zich te vergewi
sen van de gegrondheid van haar keuze.
De Jonge Kamers zijn ervan overtuigd dat elke talent
volle kunstenaar deze unieke gelegenheid om na
buiten te treden met beide handen zal aangrijpen
wensen u allen intussen heel veel succes toe.
J.E.K.Aalst tel. 053/21.68.42.
