I
BALLET VAN VLAANDEREN
DANSTE «ULENSPIEGEL DE GEUS»
OPNIEUW TOT LEVEN
FILM BIJ ONS
VUILE MONG'S KABARET
SPEELT ADMEHAR
28 - 25-^-77 - De Voorpost
i
Tijl het teken tot opstand tegen
Oranje. Tijl en Nele nemen nog
maals het visioenpoeder in. Zij zien
de dood die in feite Filips is. Zij zien
ook de zeven ondeugden en zoeken
naar zeven deugden om die te ver
drijven: zo kunnen ze het geluk van
de mensen bewerken.
HOOGSTAAND BALLET
Het Ballet van Vlaanderen bracht
een voorstelling die met produkties
op wereldniveau zeker mag
ijveren. Aan elk detail werd de
dige zorg besteed (grime,
tuums, dekor, belichting...)
zekere invloed van Béjart is nog
te merken. Bij het dansen weri
heel weinig schoonheidsfou
begaan. Toch was het geheel
ons inziens een beetje te la
dradig uitgewerkt; In zo'n stukl
toch nog wat meer vuur moj
zitten.
Niet zo'n denderende filmweek, maar ja, het kan niet
alle dagen feest zijn en karnaval duurt (gelukkig) ook
niet eeuwig.
BARABAS
een film van Richard Fleischer (VSA, 1962)
met Anthony Quinn, Silvana Mangano, Arthur Ken
nedy, Katy Jurado, Harry Andrews, Vittorio Gass-
man, Jack Palance en Ernest Borgnine.
U heeft het waarschijnlijk wel al door, «Barabbas» i
inderdaad zo'n reusachtige superproduktie in je
reinste Hollywood-stijl, kompleet met een hele re
sem vedetten, super-deluxe kleuren (technicolor),)
breedscherm (origineel in 70mm), massa-figuratie
enzovoort enzoverder. Waarschijnlijk weer één van de.
knotsgekke ideeën van producer Dino De Laurentisï
die ooit het knappe boek van Nobelprijswinnaar Pal
Lagerkist onder ogen heeft gekregen.
Barabas is het (sensationele?) verhaal van de «boos-
doener» die naast Christus werd geplaatst. De opge
hitste menigte zag liever Christus aan het kruis, wal
allerhande gevolgen had die toen door niemant
konden worden voorzien. Een flinke brok bijbelge
schiedenis dus.
(cinema Alfa)
ACES HIGH P'
een film van Jack Gold (Frans-Britse koproduktitarv
1976> ei
met Malcolm McDowell, Trevor Howard, Simon Warthtii
en Ray Milland. £rd:
Een anti-oorlogsfilm die er helemaal geen is, akteur.
die kompleet de mist ingaan en een regisseur dl
blijkbaar niet goed wist wat hij wilde: ziedaar
ingrediënten van «Aces High». Het had allemaal vej
beter kunnen zijn uiteraard, er was immers geld
talent in overvloed, te beginnen bij de auteur van hf
boek dat als basis voor het scenario diende: R.C
Sheriff.
(cinema Feestpaleis)
ST. IVES
een film van J. Lee Thompson (USA, 1975)
met Charles Bronson, Jacqueline Bisset en
Houseman.
icht r
Een vrij onbelangrijke film (dat is dan de derde
deze week), dertien in een dozijn. Toch een
interessante facetten, onder andere de vertolking t
John Houseman (die voor het eerst sterk werd op|
merkt in «The Paper Chase»).
Regisseur Thompson kent bovendien de knepen
het vak: eerder realiseerde hij «guns of Navarone»!
«Taras Bulba» - waarmee helemaal niet gezegd wo|
dat «St.lves» van hetzelfde genre is, integendeel,
detective-story waarvan good old Raymond Chand
zich in zijn graf om zou draaien.
(cinema Palace)
Op televisie deze week
Bad day at block rock, een film van John Sturgej
met Ernest Borgnine en Spencer Tracy. (BRT, vrij<|
25 februari om 21.00 uur)
Black moon, een film van Louis Malle, met Alexanl
Stewart, Joe Dalessandro (de ster uit Andy Warhl
filmfabriek) en Cathryn Harrison. (RTB, vrijdag]
februari om 22.25 uur).
Scaramouche, een film van George Sidney,
Stewart Granger en Eleanor Parker: een genre
stilaan uit de belangstelling is verdwenen, de i
tel- en degenfilm, op een onderhoudende mal
uitgewerkt. (RTB, zaterdag 26 februari om 20.20 u|
Lancelot du Lac, een Franse film van Robert B|
son. Ik heb er niet het minste idee van wat mij d
huiveren bij het horen van de naam Bresson, al wJ
weet is dat ik niet zo erg hou van zijn intellektua
tische manier van filmen en van de theorieën dif
erbij betrekt. (BRT, maandag 28 februari om
uur)
La maison sous les arbres, een film van René
ment, met Faye Dunaway en Barbara Perkins. (R r
donderdag 3 maart om 20.10 uur)
L'IMPORTANTC'EST D'AIMER
een film van Andrzey Zulawski (1975)
met Romy Schneider, Fabio Testi, Jacques Dutronc,
Klaus Kinski, Claude Dauphin, Roger Blin, Gabrielle
Doulcet.
Een knappe film, gebaseerd op een prachtig boek:
«La nuit américaine», van Christopher Frank (in het
Nederlands uitgegeven bij Agathon in Bussum).
Het verhaal van een onmogelijke liefde, dat aanlei
ding zou kunnen geven tot al te gemakkelijke banale
scènes, wordt door Zulawski op een aardige manier
ontleed. Bovendien maakt hij handig gebruik van zijn
akteurs (de ontdekking is wel Dutronc-Klaus Kinski
heeft niet veel moeite om zichzelf te zijn) en de
dekors die zeer goed uitgekozen zijn. Bovendien
speelt het teaterelement een vrij grote rol. Ondanks
de onbehaaglijke sfeer zit er een enorme dosis
tederheid in deze film.
(KFL, donderdag 3 maart om 20 uur).
Vuile Mong en groep, (jm)
Het jaarlijkse optreden van het Koninklijk Ballet van Vlaanderen in onze stad had plaats op 17
februari in de Sporthal «Ten Rozen». Dit ballet wordt medegefinancierd door de grote steden.
Wederkerig biedt het Ballet van Vlaanderen die steden dan ook een voorstelling aan. We kregen
een bijzonder mooi spektakel te zien.
Vader Klaas geeft zijn zoon deze
raad: «Wij zijn arm, maar we zijn
rijk aan vrijheid; vecht om die
vrijheid te behouden.»
Sommige taferelen in het ballet wa
ren nochtans tamelijk erotisch ge
laden.
CRESCENDO
In de sporthal, die zich uitstekend
leent voor een dergelijke eigen
tijdse kuituurmanifestatie, was
heel wat volk samengekomen.
Toch was de hal nog net niét vol.
Wat we betreuren. Want het optre
den van deze balletgroep loonde
zeker de moeite.
Er waren ook veel stadsprominen-
ten aanwezig. We bemerkten o.a.
de schepenen Caudron, Monsieur,
Houthuys en de heer Van Hoorick.
Schepen van Kuituur Caudron gaf
een korte inleiding waarin hij on
dermeer zei een groot bewonde
raar van ballet te zijn.
AKTUEEL EN SOCIAAL
GEENGAGEERD BALLET
Het ballet «Ulenspiegel De n'a"c'
is een sociaal zeer sterk g
geerd stuk. Het is eigent i
opmerkelijk interne il
«geldig». Het verhaalt hel :t
van Tijl Uilenspiegel tec e
dwingelandij van de Spaai s-
zetters. Het scenario w( :-
schreven naar het boek va
Vuile Mong en zijn Vieze Gasten waren daags voor karnaval te gast in jeugdklub Dido. Hun gloednieuwe
show, die nog maar pas te Gent in première was gegaan, stond alvast stukken hoger dan hun vorig
programma waarmee ze ruim een jaar geleden jk. Terlinden aandeden.
De muziek staat nu met de
twee saxofoons, de pianist,
drummer en bassist en met het
langduriger zwijgen "van de
twee zangeresjes, op een heel
wat hoger peil. Hun hele
verhaal draaide rond de kleine
Adhémar die, buitengewoon
begaafd, zowat Gods nieuwe
verlosser wordt in het kultureel
en ekonomisch verflauwde
Vlaanderen. Vuile Mong door
liep in zijn kabaret de levens
loop van Adhemar: kleuter
school,... universiteit, lieven,
werkloosheid enz. Kortom, de
hele problematiek van de
jongere in deze maatschappij,
met het nodige hekelen van de
nu stilaan bekende tafereeltjes
van de dikke fabrieksbaas en
de vermoeide loopjongen die
wegspringt voor de razende
Amerikaanse slee. Een gekari
katuriseerde vizie op de dingen
van vandaag, speels en sati
risch verbanden leggend tussen
de verschillende situaties die de
mensen zich aan het hart laten
komen. Bij Vuile Mong geen
pasklare alternatieven of op
lossingen. Hij wil vooral ver
banden leggen en oproepen tot
een mentaliteitsvernieuwing.
In feite, een grote oproep voor
een soort vrij socialisme dat
tegenover het huidig socialisme
echte kameraadschap plaatst.
RENE DE WITTE
JEREMIAH JOHNSON
een film van Sydney Pollack (VSA, 1972)
met Robert Redford, Will Geer, Stefan Gerasch, Josh
Albee en Allyn AnnMcLerie.
Een buitengewone film, enorm sterk verhaal, knappe
fotografie etc.
Jeremiah Johnson is een jonge kerel die de stad en
de beschaving vaarwel zegt en naar het Westen trekt.
Hij heeft wat boeken gelezen en denkt dat hij aan die
kennis voldoende heeft om het harde trappersbe-
staan aan te kunnen. Al vlug ervaart hij echter dat hij
nog grotendeels onwetend en onbeholpen is: een
oudere trapper redt hem het leven. Met een jonge
Indiaanse vrouw en een doofstom jongetje zal hij zijn
bestaan proberen op te bouwen. Dat lukt vrij aardig
tot men hem komt vragen om een reddingsploeg als
gids te begeleiden. Enkele pioniersfamilies zijn door
een sneeuwstorm geblokkeerd en dreigen de hon
gersnood te sterven. Er is dus haast mee gemoeid en
om hen tijdig te bereiken moet hij de redders door de
begraafplaats van de Crow-lndianen leiden. Wanneer
-lAremiah naar huis terugkeert zijn de vrouw en het
jongetje door de Crow-lndianen vermoord. De rest
van zijn leven zal Jeremiah besteden om op een
verschrikkelijke manier wraak te nemen.
Dit legendarische gegeven heeft zich in de achttiende
eeuw inderdaad afgespeeld, het wordt in een aantal
boeken beschreven. In de film worden een aantal
faktoren overgehouden en op het voorplan gebracht.
Vooral het kader, de manier van leven in die pioniers
tijd is belangrijk: de eenzame mens die door zijn
intellekt en zijn uithoudingsvermogen de harde na
tuur overwint. Ook het idee dat geen mens uitslui
tend op zichzelf en voor zichzelf kan bestaan komt ter
sprake: hij moet zich aanpassen aan de natuur en
aan zijn medemensen, zoniet is hjj onherroepelijk
verloren. Voor Jeremiah betekent dit dat hij probeert
samen te leven met mensen die elkaar niet met
woorden kunnen verstaan: hij spreekt Engels, de
vrouw Indiaans, het jongetje is doofstom. Verder
wordt hij ook nog voor een dilemma gesteld: een
aantal blanke families redden of zich de wraak van de
Crows op de hals halen. Hij weet dat de begraaf
plaats van de Crows heilige grond is en dat het
betreden ervan met de dood wordt bestraft. Hij
overtreedt de wet echter omwille van een andere,
voor hem op dat ogenblik hogere wet. Dit alles maakt
van «Jeremiah Johnson» een grandioos trappers
epos' met universele tema's. De fotografie van An
drew Callaghan is funktioneel sfeervol, Robert Red-
ford levert onder de regie van Pollack een unieke
prestatie en de muziek van John Rubinstein en Tim
Mclntire is bekoorlijk.
('t Kelderken - Aalst: vrijdag 25 februari om 20.30
uur.
Dido - Erpe: zaterdag 26 februari om 20 uur en
zondag 27 februari om 14.30 uur)
Filips is intussen hertrouwd. Mary
Tudor blijkt echter onvruchtbaar te
zijn. Filips verwijt haar dit zeer erg.
Maar er gebeurt nog wat anders:
Klaas, die in het verzet was ge
gaan, wordt door Grijpstuiver ver
klikt. Hij sterft op de brandstapel.
Het is een ontroerende passage.
Meesterlijke belichting en sfeer
schepping. Een dramatisch hoog
tepunt. Tijl zal zijn vader wreken.
Maar de tegenslagen nemen nog
altijd geen einde. Soetkin sterft van
verdriet in de armen van haar zoon
Tijl. Ook dit was een ontroerende
passage. De muziek had opgehou
den. Er werd alleen nog gedanst.
Katelijne, die krankzinnig uit haar
verbanningsoord is teruggekeerd,
heeft Tijl en Nele een visoenpoeder
gegeven. Zij maken een heksen
sabbat mee. Een choreografisch
hoogtepunt. Hoewel op de duur
toch wat lang uitgesponnen. Met
sterk erotische inslag. Het was
muisstil in de hal! Een goede
vondst was ook de dans van Filips
onder een spinneweb: zozeer is hij
in zorgen verwikkeld geraakt.
In een volgende episode zien we
Egmont en Horne op het toneel
verschijnen. Op een vergadering
VERNEDERING
In de tweede episode komt keizer
Karei met Alva te Gent aan. De stad
kan hem niet het geld geven dat hij
gevraagd had. De feestende stad
wordt diep vernederd: de Gentena
ren krijgen de strop om. Tijl wordt
opstandig. Dit kwam ook in de mu
ziek zeer goed tot uiting. Vrolijke
tonen werden plots treurmuziek
met sterke crescendo's. De cho
reografie was ook hier feilloos af
gewerkt. Het was alsof een vlagge-
zwaaiendeTijl («Je Maintiendrail»)
tot verzet uitnodigde.
Tijl en Nele (jm)
ziek verandert. Ook kroonprinses
Maria Van Portugal is intussen in
alle eenzaamheid overleden
We zouden het voor veel episodes
kunnen herhalen, maar één keer
volstaat: de kostuums waren
prachtig. Aangepast, typerend.
Ook de belichting was buitenge
woon verzorgd en passend
Subliem is ook de passage waarin
Tijl en Nele hun liefde uitdansen.
van de edelen besluiten ze in het
land te blijven om de verdrukte Ne
derlanden te steunen. We krijgen
ook nog een dans van prinses Eboli
die de liefde van Filips noodge
dwongen moet ondergaan.
De gehate Grijpstuiver ontkomt
echter zijn straf niet. Zoals Klaas
zal ook hij op zijn beurt op de
brandstapel sterven.
Dan komen de geuzen ten tonele.
De groep van de leeuwerik is voor
Een scène uit Uiltspiegel De Geus. (jm)
les De Coster, maar volgt het uiter
aard niet tot op de regel. De sociale
bewogenheid van Tijl komt er wel
zeer sterk in tot uiting. Tijl staat
niet tussen het Vlaamse Volk, hij is
er een stuk van. Voor dat volk zet
hij zich ook totaal in.
Scenario en choreografie werden
beide uitgewerkt door Jeanne Bra
bants (directrice van het Ballet) en
André Leclair (eerste choreo
graaf). De muziek werd gekompo-
neerd door Willem Kersters. Dekor
en kostuums waren van John Bo-
gaerts. Voor de belichting zorgde
Guido Canfijn Het hele verhaal
werd in 17 episodes gedanst, met
telkens een bindtekst ertussen. Dit
was niet overbodig om de samen
hang beter te kunnen volgen. In de
eerste episöde kregen we de voor
stelling van de zeven hoofdper-
sonnages. Tijl en Nele, Klaas en
Soetkin, ouders van Tijl, Katelijne,
een volksmeisje, Keizer Karei en
diens zoon, kroonprins Filips. De
choreografie slaagde erin zeer
sterk het vrijheidsbewustzijn in het
Vlaamse land te aksentueren (Tijl),
tegenover de genadeloze heers
zucht van de Spaanse overheer
sers (Filips).
Intussen zaait Filips dood en ver
nieling. In deze episode merken we
dat de Spaanse heersers gerust
van het ene uiterste in het andere
kunnen vallen zonder daar onge
mak van te hebben: het hof danst
op de muziek van een pavane.
Plots maken we de terechtstelling
mee van een kunstenaar. De mu-