il i I li ll id i J iJ ll li ill ll na li I ïls i f l l IS 1 1 h J fj ril lil riii Jl rcl li fl il rl J De Voorpost - 8-4-77 - 15 Het in werking brengen van zuiver ingsinstallaties die reeds gedeeltelijk zijn uitgevoerd. 3. De sanering van zeer zwaar veront reinigde gebieden waar de bevolking dc meeste hinder ondervindt. Wat niet het Industrieel Af valwater industriële vervuiling van het op- vlaktewater vormt duidelijk een part probleem. Wij verwijzen hierbij laar de vastgestelde vervuiling voor de «langrijkste bedrijven langs dc Dcn- loals reeds werd gezegd kan volgens wet van 26 maart 1971de industrie kanten op: ofwel zuiveren de be- Irijven zelf hun afvalwater, ofwel la de bedrijven hun afvalwater zuive- door de geplande Bekkenmaat- chappij. In het eerste geval kan sedert K B van 9 april 1975 het Rijk iisscnkomen in dc investeringskosten oor zover het gaat om produktic een- leden die in werking zijn vanaf 1 ja- uari 1975. )ok kan 45 der investeringskosten lorden terugbetaald voor door de in- ustnc zelfgebouwde zuiveringsin- tallaties tussen 1 januari 1973 en I inuari 1975. Aangezien deze subsi- bedoeld zijn als aansporing voor bedrijven om zo vlug mogelijk hun fvalwater te zuiveren hebben zij een egressief karakter vanaf 4 januari 977. Terwijl voor 1976 de Rijkssub- idics nog 45 bedragen, wordt dit og 30 voor de jaren 1977 en 1978 15 voor de jaren 1979 en 1980 'anaf 1981 zal elk bedrijf verplicht forden om aan de lozingsnormen te eantwoorden zonder investcringstus- •nkomst van Rijkswege. De industrie eeft er dus alle belang bij om zo spoe- g mogelijk met de bouw van de eigen erg aterzuiveringsinstaliaties te begin- systeem beantwoordt nu aan de :tref jorschriften van de Europese Kom- cij issie. Nochtans kon voor 1975 prak- rdcnsch geen gebruik worden gemaakt deze steunmaatregelen doordat de >p pi ledkcuring ervan door de E.E.G. )it bjomnnssie december 1974 werd be en dus in 1975 nog geen spe- kapfclc kredieten konden worden ge- vmd leien Beluchtingssysteem te Boom. Eenvoudige en doelmatige zuiveringsinstallatie, vóór de gemeente- parkvijvers. j oor 1976 vorziet de Rijksbegroting I miljoen voor het Vlaamse ge en voor 1977 nog 1100 miljoen itbre 61 icne Dor de industrie werd op dit ogen- voor het Vlaamse landsgedeelte, •vol» eds 4.380 miljoen genvesteerd in tds uitgevoerde zuiveringsinstalla- cn cr werden daarnaast reeds ont- ,en( :rpen ingediend, die weldra zullen ïdsn i^ir.bcsJccd, VOOf een "totaai drag van 4,935 miljoen. Uiteraard in deze bedragen dc toegekende I jkstoelagen inbegrepen echter ook mogelijk, zoals cncens in de wet van 26 maart 71 |n»rdt voorzien, dal dc industrie zijn alwatcr laat zuiveren door de van erheidswege met dc waterzuivering jl aste maatschappijen of instellingen zullen uiteindelijk de op te richten mog, kkenmaatschappijen zijn). In dit val dienen de bedrijven hun bijlage betalen voor de werkingskosten en afschrijving van de kollcktieve zui- allg ingsinstallatics. Dit zou dan gcbcu- ondcr dc vorm van bedrijfsheffin- die volgens de wettelijke normen te worden opgelegd. Aange- n tot op heden alleen de Bekken- atschappij voor het kustgebied rd opgericht dient voor dc overige drografische Bekkens dringend r andere oplossingen gezocht. n dc 01 aters 'k- gelijl lieten 1 /l Konk bepe 1 ijk h>d juiste diagnose afhangen of de terapie enig sukses zal kennen. Wij hebben alle redenen om aan te nemen dat het studiewerk m.b.t. tot dc Dender, dat door de mensen van het Instituut voor Hygiëne o.l.v. Karei De Brabander werd geleverd, resulteerde in een diagnose die wetenschappelijk zo stevig staat als maar kan HOE VUIL IS DE DENDER Uit herhaalde en verschillende proe ven, kontroles en analyses, kon van de staat van het Denderwater een alge meen schema worden opgemaakt voor de verschillende zones Het uitgangs punt bij dit alles was, is en blijft het «biologisch afbraakproces» of i.a.w. wat gebeurt er met het geloosde afval Dit proces is het proces van het leven zelf, de eeuwige kringloop, het afbre ken om nadien weer als bouwstenen te fungeren. Vooraf dient men te weten dat bij elk bio-chemisch afbraakproces dc uiteindelijk gevormde nieuwe stof fen «onmiddelijk» zullen afhangen van het milieu zelf waarin deze reak- ties gebeuren. Aldus kan het bakterio- logisch afbraakproces gebeuren in aanwezigheid van zuurstof of in afwe zigheid ervan. In het eerste geval spreekt men van aerobe reakties. in het tweede van ana- reobe reakties. Voor wat onze specifieke materie aan gaat is het eigenlijke vervuilingspro- blcem opgelost zolang het geloosde 2fvi! I» Cêii miiicü icrecht komt en waar het kontaktoppcrvlak tussen dc te reageren stoffen het grootst is. Doordat enerzijds de meeste afvalstof fen in water goed oplossen en verdeeld worden en er anderzijds een vrij grote hoeveelheid zuurstof bevattende lucht door het water kan geabsorbeerd wor den, zijn waterlopen dus bij uitstek het milieu waarin het bio-chemisch af braakproces optimaal en doeltreffend kan gebeuren en gebeurt. Aangezien nu bij dit afbraakproces (deze bio chemische reaktic) steeds zuurstof wordt gebruikt om dc afvalstoffen om te zetten in hun elementaire verbindin gen is het begrijpelijk dat deze reaktic alleen kan doorgaan zolang er zuurstof in het water aunwezig is. Eens dc zuur stof opgebruikt en dit gebeurt mo menteel in onze waterlopen dooreen te grote aanvoer van afvalstoffen gaat het afbraakproces verder zijn gang in afwezigheid van zuurstof (anaërobe) Op dit ogenblik worden niet langer nisterie van Volksgezondheid wen- ijk geacht dat per Provincie een zui- ingsmaatschappij wordt opgericht, zou misschien een van de taken der O.M's kunnen zijn Eens dat deze ploitatiemaatschappijcn opgericht pden zullen de bedrijven die niet willig aansluiten, er dus ook hun Iragen voor de gemeenschappelijke lerzuivcring niet betalen, door dc lever verplicht worden om zelf afvalwater te zuiveren. Dit moet konkurrentiële scheeftrekking uit ten, waardoor de bedrijven die zelf willig zuiveren niet benadeeld in den tegenover de andere bedrijven niet vrijwillig tot waterzuivering rgingen. c' D' IE MOET HET NU MET TÜi T UENDERBEKKEN kosten 'd' wal voorafging eerder de be ing had om de algemene toestand hetsen en een beeld op te hangen beleid terzake, intercsscerd ons ene wat specifiek op het Dender- vangei en van toepassing is of kan zijn het bijzonder. Alvorens men ir kan uitslippen wat. waar en hoe nde Denderbevuiling kan worden der rt j zal uiling ine vai alpen, is het zeker nodig het ge- van het vervuilingsfenomeen ing er i jjg ,e bestuderen. Eerst de diag en dan de terapie En zoals steeds oetcn het hier in eerste instantie van dc tadiun tolcrait moet nog afval aanleg orde ïar voo edaan beke ar waar iclcid tu Is vim itvalwa verbruik wat het gevolg is van een bio logisch afbraakproces dat in het water gebeurt. Nochtans moet hierbij reke ning gehouden worden met het feno meen der zgn. eutrofiëring. Dit is de naam die wordt gegeven aan het proces waarbij organische stof wordt ge vormd door fotosynthese. Dit kan men vergelijken met het groeiproces van de planten door toevoeging van scheikun dige meststoffen en de inwerking van temperatuur en licht. Wij weten alle maal dat onder de inwerking van het licht (fotosynthese) aan celopbouw wordt gedaan waarbij er zuurstof vrij komt. Zonder lichtinwerking wordt door de planten C02 geproduceerd, dit bio-chemisch proces is zowat te vgl. met onze eigen ademhaling, die echter niet omkeerbaar is. Aangezien in het afvalwater een iden tiek proces van mikröscopische cclop- """"Hi y* elementaire zuuislofvcrbindingcn ge- vormd maar krijgt men overwegend verbindingen met waterstof. Het zijn vooral deze verbindingen zoals H2S en NH3die ons niet alleen de hinderende stank opleveren maar ook de biologi sche kringloop verstoren aangezien in dit milieu geen dierlijk leven meer mogelijk is. Om na te gaan in hoeveree een waterloop al of niet vervuild is en-of in welke mate. kan men verschil lende waarnemingen aan elkaar verge? lijken om op die wijze dc juiste kon- klusic te kunnen trekken. Onderzoek van het DEN DERWATER Op verschillende plaatsen en op ver schillende tijdstippen werden Den- dcrwatermonsters genomen en op hun samenstelling onderzocht Alsdusda- nig werd het Denderwater gekontro- leerd op respektievclijk het zuurstof gehalte of dc opgeloste zuurstof, het biologisch zuurstofverbruik of BOD 5 het chemisch zuurstofverbruik of COD, het gehalte aan nitraten N03 en het gehalte van Ammoniakale Stikstof NH3-N 1) De Opgeloste Zuurstof (zie fig. Zuiver water kan zowat 10 zuurstof bevatten welke aanwezig is in dc in het water opgeloste lucht. Elke daling van dit perccntaee wiisi on een zuurstof- o (Th ftk rfl el C0D NO, bouw tot stand komt worden aldus de zogeheten mikrowiercn en algen ge vormd die planten zijn en als planten leven. Hierdoor is het te verklaren dat daar waar door een a h. w. sterke be mesting» door gekonccntreerde afval, er sterke mikroplantcngroei ontstaat waardoor overdag het zuurstofgehalte gaal stijgen. Hiermede dient terdege rekening gehouden bij zuurstofmetin gen of watermonsters Terwijl dit op het eerste gezicht een goede zaak blijkt te zijn moeten wij niettemin onthouden dat eens het zonlicht verdwijnt deze planten op hun beurt zuurstof gaan verbruiken. Bovendien zal bij sterke aangroei van deze «flora» deze zijn eigen milieu derwijze belasten dat ze massaal gaat afsterven. Dit betekent nog meer organische vervuiling, met alle gevolgen van dien. Dergelijke fe nomeen bv. stroomafwaarts Aalst ge registreerd. 2) Het Biologisch Zuurstofverbruik of BOD 5 (Biological Oxygen Demand) (zie fig.) Als organische stoffen worden afge broken in aanwezigheid van zuurstof wordt hierbij zuurstof verbruikt. Hoe* groter de hoeveelheid van deze organi sche in het geval v/h Denderwater afvalstoffen hoe hoger het zuur stofverbruik. In het labo wordt nage gaan hoeveel zuurstof een bepaald monster vervuild water nodig heeft om het organische materiaal volledig om te zetten (af te breken). Deze hoeveel heid nodige zuurstof geeft ons meteen de hoeveelheid organische stoffen waarmede wordt gereageerd. lijk te overtuigen en besliste hij reeds dat er voor de zones Aals Dender- mondc bij hoogdringendheid moet worden Behandeld. In die zin heeft het Ministerie, heel recent, nu definitief opdracht gegeven aan de lnterkommu- nale voor het Land van Aalst (bij ont stentenis van de voorziene lichamen met name de Bekkenmaatschappijen) lot het laten uitvoeren van een optima- lisaticstudie voor het gedeelte van het Dendcrbekken waar deze vereniging bevoegd is en waarvoorde prioriteiten van kracht zijn. Wat wordt er nu gedaan Tot zover werd er alleen nog maar ge zegd wat iedereen eigenlijk al weet of op zijn minst kan weten. Dat de Den der vervuild is weten wij zo langzaam aan al. Dat er iets moet gedaan worden om aan deze vervuiling een einde te maken weten wij ook. Wat wij zeker allen gaarne willen weten is: wanneer wordt er iets gedaan Op dit ogenblik zijn reeds een aantal studies aan de gang voor de verschil lende zones van het Denderbekken. Specifiek voor de zone Aalst werd reeds een studiekontrakt afgesloten, met betrekking tot de waterzuivering, tussen dc Interkommunale voor het land van Aalst en het studiebureau «Traction et Electricité»Voor de zone Dendermonde ging het initiatief uit van de Interkommunale Vereniging DDS en voor Ninove is dc stad zelf opdrachtgever. Wij geven in onder staande tabel een overzicht van de be staande toestand zoals deze er einde gesitueerd langs de linkeroever te Welle in de nabijheid van de E5 auto snelweg. Wij vermelden hier dat deze plaats be ter bekend is als Wellcmcersen cn dat er voor enkele jaren reeds heel wat te doen is geweest over hel behoud vdn dit natuurgebied. Het ziet er dus naar uil dat de milieugroepen straks op een subtiele manier schaakmat zullen wor den gezet en dat de Wellemeersen toch weg zullen vallen, al zal het niet de eerste 10 jaar wezen, onder een laag residueel slib dat van het zuiverings station afkomstig zal zijn. Voor Ninove is de bouw van een zui veringsinstallatie en de aanleg van kol iektoren voorzien. De dienaangaande studie werd reeds voor een groot stuk. in opdracht van de gemeente zelf, uit gevoerd. Onder Ninove zijn de ge meenten, Okegem, Outer, Meerbeke, Pollare, Dëndcrwindekc. Neigem, Lieferinge, Nederhasselt. Sint Ante links, Aspelare en Steenhuizc - Wijn huize begrepen en delen van de ge meenten St.-Lievens Esse, Ophasselt. Voorde en Appelteree-Eichem. Dc ka- paciteit is berekend op 90.000 I.E. cn de plaats is voorzien op de linkeroever in de Industriezone langsheen de nieuwe rijksweg (omleiding Noord) Voor de zone Geraardsbergen wordt een begin gemaakt met een optimal isa- tiestudie. Er wordt gesteld dat het be staande station dient te worden uitge bouwd tot een kapaciteit van 60.000 I E. Nochtans werd er bevestigd dat dit station, wat trouwens nooit in werking is getreden, niet hersteld kan worden en dus ook niet uitgebouwd aangezien PROVINCIE OOST-VLAANDEREN Iwoner Aanbesteding Uitvoering GEMEENTE Zuiveringsmethode Equivalent Eindafrekening Jaar Lokeren RWZI 20.000 9.109.708 10.111.838 Geraardsbergen RWZI 15.000 20.369.221 26.064.075 1969 Drongen RWZI Bakteriebedden 6.000 5.438.464 Eeklo Koliektor Kriekmoerstr. 310.128.080 Gent Koliektor Brugse Poort 276.671.330 Pompstation 34.890.840 36.525.045 1973 Koliektor Groene Vallei 22.551.101 25.413.702 1970 Ham me/Dunne RWZI Bakteriebedden 18.500 15.833.280 Oudenaarde Pompstation 81.757.875 Overwelving Koliektor 41.783.306 Sint-Niklaas/Waas RWZI Bakteriebedden 80.000 58.183.000 70.239.000 Koliektor 5.205.392 5.743.552 Wachtebeke RWZI Aktief SHb i.0°G 4.807.680 RWZI: Ruw Water Zuiverings Installatie 3) Het Chemisch Zuurstofverbruik of COD. (zie fig.) Als het organisch afbraakproces is vol trokken kunnen zich in het water nog anorganische stoffen bevinden die verder reageren met de aanwezige zuurstof en op hun beurt als het ware zuiver scheikundig worden afgebro ken tot hun elementaire verbindingen. Dc hiervoor nodige zuurstof is een maatstaf voor de hoeveelheid anorga nische stoffen welke in het water aan wezig zijnU it de formules cn hel kwa litatief onderzoek en de reaktie kan men precies bepalen welke stoffen er in welke mate aanwezig zijn 4) Dc Nitraten. NO 3 (zie fig.) Zolang dc stikstof, die in alle organi sche stoffen" aanwezig is, zich met zuurstof verbindt en nitraten vormt is cr duidelijk zuurstof beschikbaar. Dc N03 aanwezigheid wijst dus op de aanwezigheid van organische belas ting doch toont ons dat een normaal afbraakproces aan de gang is. 5) De Ammoniakale Stikstof NH3-N In dit stadium ontbreekt het geheel aan zuurstof waardoor het afbraakproces zich voltrekt in reakties met waterstof om aldus, met dc aanwezige stikstof, het Ammonia te vormen Naargelang de koncentratic ervan toeneemt wordt het water slechter en geheel ongeschikt voor enig dierlijk leven. Hierdoor wordt de biologische kringloop ver broken en zal het vervuilingsproces nog in versnelde mate toenemen Er worden hiernaast uiteraard nog an dere waterstofverbindingen gevormd zoals het H2S waarvan de geur ieder een in het Aalsterse sedert de voorbije zomer nu wel duidelijk bekend is. (de geur van rotte eieren Voor het onder- .zock volstaat het echter de representa tieve reakties na te gaan om aldus de graad van vervuiling te bepalen cn aan de hand hiervan de saneringsprioritei ten. Uit hogergenoemde vijf kontroles kan dit met de grootste zekerheid wor den bepaald. Besluit van het onderzoek Voor het Denderbekken ligt het besluit voor de hand (zie figuren) In dc zone Dendermonde Aalst is geen zuur stof meer aanwezig in het Denderwater (anaerobic). Er is produktie van H2S en NH 3. Deze zone zal dus prioritair moeten gesaneerd Aangezien de cij fers er niet om liegen was de Ministerie van Volksgezondheid dan ook makkc- 1976 bij stond voor de Provincie Oost-Vlaanderen. Zoals men kan mer ken was cr. behoudens het zuiverings station te Ge- raardbergen (Onkerzele). voor het Denderbekken geen enkel initiatief genomen. Wat kan er nu over een drie tal jaren worden verwacht Voor Dendermonde wordt een begin gemaakt van de bouw van een zuiver ingsinstallatie en van dc aanleg van koliektoren Het zuivcringsstation is gepland op de wijk Keur op de rechter Scheldeoever en is berekend op 150.000 I.E. Naast de gemeente Den dermonde van na 1 januari 1977 zullen ook Buggenhout en Opwijk (Brabant) op deze installatie aansluiten Voor Aalst wordt wel de aanleg van koliektoren voorzien, en deze op dracht werd ook reeds aan dc Inter kommunale gegeven, maar wat de zuiveringsinstallatie betreft leek het gewest dat vooraf een optimalisatie- studie werd verricht. Ook deze op dracht werd aan de Interkommunale gegeven door het ministerie van Volksgezondheid. Hierbij noteren wij dat de stad Aalst reeds sedert twee jaar een verzoek tot aanleg van kollcktoren heeft gericht aan de overheid en dat tot op heden dit verzoek steeds onbeant woord bleef. Onder de zone Aalst zijn nog volgende gemeenten begrepen. Aalst, Gijzegem. Hofstade, Herder- sem. Moorsel, Baardegem, Melden. Nicuwerkcrken en Ercmbodegem die straks samen groot Aalst uitmaken en Erpe-Mcre. Wicze en delen van dc gemeente Lede. Schoonaardc. Eron- degem en Haaltcrt De zuiveringsinstallatie voor de zone Aalst dient te worden berekend op 200.000 I.E. cn de inplanting is voor zien op de grens van Hofstade en Gij zegem op de linkeroever van de Den der Voor Denderleeuw Welle wordt eveneens een optimalisaticstudie ge pland en de uitvoering berust eveneens bij de Interkommunale voor het Land van Aalst. Hierbij zijn dc gemeenten Denderleeuw, Welle. Haaltert. Kerksken, Denderhoutcm en Idder- gem betiokken en delen van de ge meenten Nederhasselt. Ercmbode gem, Nieuwerkerken, Ninove en Ou ter De kapaciteit van het uiteindelijk te bouwen zuiveringsstation zal 60.000 I.E. bedragen en de plaats is dit duurder zou uitvallen dan de bouw van een volledig nieuwe zuiveringsin stallatie In dit gebied zijn de gemeenten Zand bergen, Grimminge, Idcgem. Schen- delbeke. Zarlardinge cn Everbeck be grepen naast delen van dc gemeenten Parikc, Deftinge en Denderwindeke Tenslotte is er voor het gebied Moer- beke uiteindelijk een zuivcringsstation voorzien voor 10.000 I.E. dat zal wor den gebouwd langs de Marke stroom afwaarts van het dorp Viane. Uiteraard zullen er voor deze zone nog niet direkt spektakulaire dingen gebeuren Als men het ganse Denderbekken overziet merkt men dat. buiten de ho ger genoemde zones, er nog enkele streken zijn waarvoor weinig of niets is voorzien. Hier zullen uiteindelijk eveneens kleinere zuivcringsstations moeten worden gepland en moet creen begin worden gemaakt met de bestu dering van de toestand. Dit zal waar schijnlijk reeds een taak-worden voor de provincies die, zoals verwacht, straks het waterzuiveringsbcleid onder hun bevoegdheid zullen dienen te ne men NH -N De ontwerpen rationaliseren evenals de uitvoering ervan. Om met een minimum aan uitgaven - en iedereen weet dat cr geld tekort is een maximum aan rendement te beha len dient men terdege rekening te hou den met wat onze biologen hebben ge zegd over het zelfreinigend vermogci van onze waterlopen zelfs als deze wa terlopen niet 100 9f schoon zijn. Enig idee van het belang en de betcke nis van dit fenomeen hebben wij reef gekregen bij de bestudering van i Baarbeekbekken langs de gemce: Meisbroek, Park, Borg en Steenu kerzeel (zie fig.) Als men. zoals oorspronkelijk wer voorzien, een zuiveringsinstallai bouwt op het einde van de Baarbed de grens van Noord Berg cn Kan laar zou de kostprijs 219.5 miljoen t> dragen Hiervoor zou een totaal vai 13.25 km aan koliektoren dienen aan gelegd en de totale zuiveringskapaei- teit zou berekend zijn op 16.000 l.E Op deze wijze zouden de gezamelijk aangevoerde afvalwaters san de ho gergenoemde gemeenten in 't trajekt- eindpunt worden gezuiverd op voor waarde dat deze inderdaad allemaal kunnen opgevangen worden. In wer kelijkheid is het zo dat lang niet alle inwoners op een rioleringsnet zijn aangesloten zodat de berekende kapa citeit op zijn minst 20 Cf te hoog ligt Hierbij wejd eveneens uitgegaan van een mecrgroei die zich op dit ogenblik niet meer doorzet. Zelfs hiervan afge zien is het voor dit opgenblik reeds mogelijk om voor slechts 43,3 Cf van de oorspomkelijke lostprijs reeds meer dan 50 Cf van hel totale inwoner equi valent te zuiveren als men een zuiver ingsstation zou bouwen in de ge meente Perk, zowat 9.6 km. stroom opwaarts van de Baarbeek. Er is alle reden om hieraan te nemen dat. eens het afvalwater op dit bepaald punt vol ledig gezuiverd in de Baarbeek terecht komt. deze in staat zal zijn om geheel op natuurlijke wijze de overige 50 i I.E. te zuiveren over dit waterlooptra- jekt van 9.6 km. Mocht nadien blijken dat desondanks de zuivering niet toe reikend, zou zijn. waarvoor slechts een zeer kleine kans bestaat (hiervoor ver- w ijzen wij naar een studie verricht op de Markebeek nabij Edingen) dan kan

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

De Voorpost | 1977 | | pagina 15