WALKER
Reportage WILFRIED LISSENS Foto's JAN STRICKX
De Voorpost - 3-6-77 - 15
niet de ideale omlijstin.tf
deze madonna
Skhoolkiiltilttr kontra kultiiiirscliool in beeld gebracht. S.I
Dit had mi echt niet mogen gebeuren. (SJ)
1975 was het jaar van de monumentenzorg. Het jaar ging voorbij, maar de zorgen niet,
of niet helemaal. In 1976 zorgde men voort onder de kodenaam M75 (merkwaardig
toch hoe een aktiviteit of programma een imperatief karakter krijgt door ze onder
formule-vorm voor te stellen of ze te condenseren onder één of twee woorden:
«Sport bijvoorbeeld).
Er werd dus voortgekuist aan ons architekturaal patrimonium. Maar het werk is nog
niet af. Er zijn ook dingen verkeerd gebeurd. Of niet genoeg doordacht. Er zitten
soms storende elementen vast aan onze monumenten. Van vroeger, en soms zelfs
van onlangs nog.
Hier heeft Aalst zijn verleden verloochend.
Klapstraat) hangt een rekla
mebord een uniek (er zijn er
niet veel meer) gevel-
lievevrouwebeeld te ontsieren.
Beelden
Over dergelijke beelden ge
sproken: de weinige die er nog
overblijven, zitten verstrengeld
in een spaghetti van elektrici
teitskabels en straatlampen.
Hoek Nieuwstraat-Vredeplein
bijvoorbeeld, of de verwaar
loosde Madonna bovenaan de
Stadsbibliotheek in de Katte-
straat.
Over aanplakkingen willen we
nog dit zeggen: de ingang van
het Oud-Hospitaal is ontegen
sprekelijk overladen. Niet min
der dan 6 borden plus de aan
gebrachte verkeerstekens ont
sieren toch enigszins dit bij uit
stek romantisch stukje Aalst.
Kon het daar niet wat beschei
dener? Niet wat meer in over
eenstemming met dit nostal-
giek stukje Aalst?
We hebben misschien op en
kele tenen getrapt. Toch was
dit niet de bedoeling, We wilden
er alleen op wijzen dah eer
monument heeft recht op eer
bied. Dat het een kultureel-
sociale funktie heeft in deze
drukke tijd. En dat men zie'
moet blijven inspannen o
geestloze «verloedering» tege'
te gaan. In Aalst zijn er geluk
kig hoopvolle klanken te horen.
reerd». Een «gemakkelijke op
lossing», dat wel. Maar zo
geest-loos. Over de Katte-
straat gaan we niet veel zeg
gen. Het drama dat zich daar
heeft afgespeeld (en nog af
speelt), wordt trouwens bin
nenkort in dit blad uitvoeriger
behandeld. H. Geestkapel en
«oudvrouwkenshuis» staan er
intussen netzo onderkomen bij
als de bedelaars die er vroeger
tegen hun gevels lagen.
Het Belfort wordt binnenkort
wél gerestaureerd. Misschien
zullen dan ook die dikke buizen
waar elektriciteitskabels door
heen lopen een bescheidener
plaats op de zijgevels vinden.
Erg opmerkelijk is ook het huis
nr. 1 aan 't Sint-Maartens-
plein (schuin over de hoofdin
gang van de Sint-
Maartenskerk).
Dat staat nu al jaren zo. Elk jaar
wat bouwvalliger. De laag nota
riële affiches die daar op de
vensters hangt moet al een
respektabele dikte hebben
bereikt. Dit krot kon in elk geval
een mooie gevel worden. Hoe
langer men wacht, hoe duurder
de restauratie wordt. Uit de nis
op de eerste verdieping, is het
beeld verdwenen. Naar we
vermoeden zal dit eerder een
nederdaling dan 'n tenhemel
opneming geweest zijn. En zo
zijn erdoorvc rwaarlozing
al zoveel schone dingen onher
roepelijk kapot gegaan, (we
denken met diepe ergernis aan
ons Begijnhof terug!) Mis
schien kunnen we even nog de
oude schuur (,1749) vermelden
die rechts naast de Sint-
Martinuskerk ligt. Dit gebouw
dat nog van de familie Napo
leon zou kunnen vertellen, zou
best een verfrissing kunnen
gebruiken.
Een ander gebouw dat iedere
Aalstenaar kent, is het winkel
huis van A.B. Woulff (hoek
Korte Zoutstraat en Keizerlijk
Plein). Misschien is dit al tot de
stedelijke folklore gaan beho
ren. Het ene reklamebord ver
dringt als het ware het andere
op voor- en zijgevel. Reklame-
stijl 1900. Echt charmant. Da-
tenigszins storend (ook al orn-
STORENDE
ZICHTEN
Discount-kapel daar hapert war
Spelen beneden. Boven speelde men echter met ons kidtuitrpatrimonium.
Storend is zonder twijfel het
nieuwe appartementsgebouw
aan de Zeshoek (waar vroeger
Pië Van der Meersch café
hield). De architektuur hiervan
loopt op deze plaats totaal bui
ten de lijnen. Hier werd «gema-
neuvreerd».
Terzake bevoegde mensen
waren er trouwens zelf over
verbaasd, dat voor dit gebouw
een vergunning werd afgele
verd.
Minder opvallend, maar toch
enigszins storend (ook al om
dat die storingen te vermijden
waren) zijn de RTT-relais-
kabines vlak voor de linker-zij-
ingang van de St. Martinus-
kerk, de telefooncel naast de
ingang van het Stadhuis, en de
achterkant van de school «Da
mes van Maria», waar een plas
tieken overdekking van een
speelplaats aan het Oud-
Hospitaal schijnt vast te han
gen. We spreken hier uiteraard
geen veroordeling uit. We stel
len alleen vast, dat er schoon-
heidsfouten vastzitten aan ge
bouwen, zoals bv. het Oud-
Van jaar tot jaar erger. En ergerlijker
Hospitaal, die we echt zeer spij
tig vingen, zoals trouwens ve
len met ons.
AUTOS
Om 't oude, rustieke karakter
van bepaalde stadsgedeelten
te behouden is de auto daar
vaak 'n ongewenste indringer.
Maar soms gaat het niet zonder
die auto.
Terug naar de achterkant van
het Oud-Hospitaal: de omge
ving was daar inderdaad
stemmiger geweest zonder
parking. Maar waar loop je in
een stad met al die auto's naar
toe? Ook de achterkant van het
Stadhuis was mooier geweest
zonder auto's. Of de Markt:
wanneer die binnenkort autovrij
wordt, gaat de Aalstenaar zich
daar terug 300 jaar jonger voe
len.
Reklameborden
Echt storende reklameborden
zijn er niet veel in Aalst. Spijtig
vinden we wel de plaats van
een reklamebord aan de mo
derne nieuwbouw van het Jezu-
ietenkollege, voorbij de ingang
van de Sint-Martinuskerk op
het St. Maartensplein. Het
soort het serene beeld van die
geslaagde nieuwbouw (De Je
zuïetenkerk is tussen haak
jes een schoolvoorbeeld van
geslaagde restauratie). Ook
verder in de Pontstraat (hoek
Nu moet men niet zeggen: De
Voorpost gaat weer op heksen
jacht. Nee, we gingen gewoon
in onze stad wat rondslenteren
om hier en daar iets te signale
ren dat iederéén kan zien. Din
gen waar men misschien kan
op letten bij mogelijke restaura
tie. Wanneer we namen noe-
len van handelszaken die in
paalde «monumenten» hun
iktiviteiten uitoefenen, (we zul-
jlen proberen van niet) is dit ze-
jker niet kwalijk bedoeld. Dit ge-
leurt dan gewoon om de juiste
ilaats aan te duiden. Tegen die
iandelszaken hebben we echt
liks. Anderzijds merken we op
dat onze opsomming niet vol
ledig is: dat is ook niet de
hoofdbedoeling.
DUUR
Hier kunnen we om te beginnen
^1 deze algemene bedenking
maken, dat restauratie van
bude gebouwen soms zeer
puur uitvalt. Wanneer zij de ei
gendom zijn van partikulieren,
begint men niet zo gemakkelijk
pan het oppoetsen ervan. Mis
schien kon subsidiëring hier
iivat meer helpen.
BEBOUWEN
ten frappant voorbeeld van
j/erwaarlozing is wel het oud
ste huis van Aalst in de Lange
Zoutstraat, hoek Sluierstraatje,
geneden is dit middeleeuws
pweeltje totaal verbouwd: het
jerloor helemaal zijn identiteit
als middeleeuws huis, en is als
Hodanig niet meer te herken
den, tenzij men naar boven
•«ijkt. waar we dan getroffen
forden door het verregaand
lerval van dit unieke geveltje.
Iloe is dit zo ver kunnen ko
pen? En zeggen dat men be
leden zo'n schone dingen ver
loopt. Of toch dingen die de
Jchoonheid een eindje meerop
Sieg moeten helpen. Gelukkig is
ie restauratie van dit huisje
ieds in zicht.
en eindje verderop staat een
looie speelgoedwinkel. Wan
eer je ook hier naar boven
jkt, zie je dat dit gebouw zijn
estemming heeft verloren,
lok onderaan werd het totaal
ewijzigd. Bovenaan is het ge-
asseerd. Het is als het ware
een gehalveerd of gedevalu
eerd monument: alleen de
buste bleef over.
Ook op de Markt zijn een paar
schoonheidsfouten binnenge
slopen. 'n Smal huis bv. werd
volledig met aluminiumramen
uitgerust. Een drankgelegen
heid heeft een ganse verdie
ping nodig om zijn naam lees
baar te maken (niks tegen dit
café hoor!). En in het stadhuis
zitten een paar storende venti
lators in de vensters. Erg is dit
laatste nu ook weer niet. We
kunnen onze markt nu ook niet
vergelijken met die van Brugge.
Maar daar zou dit in elk geval
toch niet mogen gebeuren.
Een opmerkelijke storing is ook
in de Kapellestraat waar te ne
men. Een bekende geschen
kenzaak heeft daar de kapel
van het voormalige «Klooster
der Zwartzusters» in gebruik
ge
nomen. Dit is dan een voor
beeld van 'n verkeerde be
stemming die aan een gebouw
wordt gegeven. Kleurig is het
anders wel: gele, groene, rode
en blauwe plastieken emmers,
manden en wal al meer, staan
op het voetpad uitgestald (op
de foto niet te zien, er staan
auto's voor). Geen verwijt aan
dit winkelbedrijf. Het zou allegn
niet mógen gebeuren. Wan
neer men een historisch ge
bouw aan het moderne leven
wil laten deelnemen, moeten
maatregelen genomen worden
om de bestemming ervan
enigszins binnen de gepaste
lijnen te houden. Deze kapel
had (bijvoorbeeld) een mooie
tentoonstellingsruimte kunnen
worden. Dit «geval» doet ons
denken aan een andere ge
schenke nzaak in de Hoog
straat: het aanpalend huis
waarin die zaak uitbreiding
heeft genomen, heeft zijn rus
tiek karakter mogen behouden.
De grote poort is nieuw maar
toch in dezelfde stijl gehouden.
Ook op de Graanmarkt heeft
men aan een gevel geprutst. In
een stuk gevel van de oude
«pupillenschool» heeft men
een deur bijgemaakt: alumi
nium. In zulke gevels is het ge
bruik hiervan doods, ondoor
dacht en weinig «geinspi-
