HOOP VOOR EEN
ROEMRIJKE AALSTERSE
TEKENSCHOOL
1
P
0
8
,ter,,nge
AALSTENAARS STELLEN TENTOON
TE DENDERLEEUW
n,eu%agaz,ne
'n cfe kou
Q7P-O.S.
LOUTER ALS HOBBY
32
academie voor schone kunsten aalst
Btudiomogetjjkhoden In hot kun»tonderwij«
DEEL 2
In onze eerste bijdrage (VP. 19.8.77) hebben we, zonder volledig te kunnen zijn, onder
zocht hoe de uitbouw van de stedelijke Aalsterse 'tekenschool' is verlopen. De laatste ja
ren zijn wellicht de moeilijkste geweest. De overschakeling naar een gestruktureerde on-
derwijs-methode heeft de konkurrentie met de andere kunstscholen weer mogelijk ge
maakt. Nu dit werk voorbij is, komt het er op aan de juiste draad van het aktueel kunst-on
derricht herop te vangen. De speciale aard van de akademie in het kunstonderricht te laten
gelden. Daarover gaat het tweede deel.
SPECIALISATIE
Een doorgevoerde speciali
satie voor de tekenschool
dringt zich op. Verschillen
devoorbeelden zijn bekend.
ALTERNATIEVEN
In afwachting van een alge
mene (nationale) herziening
van het programma voor
'akademies onderwijs' drin-
AALSIERS
ONAFHANKELIJK REGION A A-L
NOVEMBER 1975
MAANDBLAD
^gesprek met
a.blanckaert
|drugs
^stadspark
0 vechten in spanje
In de Verenigde Staten heb
ben de kunstscholen een
dubbele opdracht. In de
eerste plaats trachten zij
uiteraard de studenten een
technisch volleerde oplei
ding mee te geven, (wat bij
ons als het gesubsidieerd
onderwijs kan worden be
schouwd). Maar in de twee
de plaats nodigen ze
kunstenaars en kunstcritici
uit om gast-kolleges te ver
zorgen. Ook zeer experi
menteel gerichte kunste
naars komen hierin aan
bod. Op deze wijze worden
de studenten gekonfron-
teerd met de realiteit van de
kunstenaars, maar boven
dien vinden kunstenaars
daarin een basis inkomen,
zonder dat ze een vaste be
trekking in het onderwijs
hoeven te hebben. Een van
de praktische gevolgen is
de variante in de opleiding.
De Nederlandse kunstscho
len zijn teven zo gespecia
liseerd dat ze elk voor zich
afzonderlijk verplichte
hoofdvakken onderwijzen.
Zo komt men in de Jan Van
Eyck akademie van
Maastricht het best aan zijn
trekken voor video. Voor in
dustriële vormgeving te
Eindhoven, voor bouwkun
de in de Rietveldakademie
te Amsterdam, enz...
In Aalst heeft de Kommis
sie van toezicht zich in het
verleden herhaaldelijk inge
spannen om de leraren tot
'exposeren' aan te zetten.
Niet alleen komt dit de pu
bliciteit voor de teken
school ten goede, maar
vooral wakkert dit de kreati-
viteit van het lerarenkorps
aan. De akademie heeft dus
nog een toekomst. Welja,
want enkel in de kunstscho
len kan de artistieke en
kreatieve vrijheid bewaard
blijven. Waarom, Omdat in
de andere kunstonderwijs-
netten te nauw rekening zal
moeien worden gehouden
met de onderwijsnormen
die gesteld worden om het
'diploma' te verwerven. De
stad heeft de mogelijkheid
in haar eigen onderwijs
hei specifieke, maar dan
niet gesubsidieerde, onder
richt in te lassen.
gen alternatieven zich op.
In Gent en Brussel (Etter
beek) heeft men deze alter
natieven al uitgewerkt. Het
is in beide gevallen de be
doeling om binnen de
schoolmuren te halen wat
in de gesubsidieerde on
derwijs programma's niet
voorkomt of er tekort is. Het
spreekt vanzelf dat dit niet
mee kan tellen voor het te
behalen diploma. Welnu, de
Gentse Stedelijke akademie
heeft daartoe de vereniging
vzw (zonder winstoogmerk)
Proka gesticht. Deze houdt
zich bezig met het inrichten
en organiseren van exposi
ties en exeperimenten, ge-
spreksavonden en reizen. In
Brussel in de Rijksschool
voor Hoger Kunstonder
wijs (Rhok) worden 'forums'
ingericht. Jaarlijks organi
seert men daar een zestal
avonden met avant-garde
kunstenaars die er lezingen
komen houden of experi
menten voorstellen. In ieder
geval staan de initiatieven
te Gent en Brussel open
voor leraars, studenten,
personeel en buitenstaan
ders van de school welke op
deze wijze worden aange
trokken tot de instelling. De
school verwerft daardoor
stilaan nieuwe uitzichten op
de toekomst als onderzoek
centrum naar wat tussen
het volk aan kreativiteiten
leeft.
Wanneer deze verenigingen
de struktuur van een kultu-
rele organisatie aannemen
verwerven ze ook nog sub
sidies van het Ministerie
van Nederlandse Kuituur.
FUNKTIE
De Duitse akademie Profes
sor Joseph Beuys is als
kunst-ideoloog van oordeel
dat de personeelsbezetting
van een akademie moet ge-
richt zijn op 'sociaal funk-
t ioneren'! Daarmede be
doelt hij dat de akademie
als inrichting niet het mid
del mag zijn om de verbrui
kersmaatschappij te die
nen.
Beuys: «Kreativiteit is niet
beperkt tot de personen d.ie
een traditionele kunstvorm
beoefenen en zelfs bij
kunstenaars is de kreativi
teit niet beperkt tot het uit
oefenen van hun kunst. Elk
van ons bezit een kreatief
potentieel maar konkurren
tie en sukses-agressie ver
sluieren het vaak. De taak
van de school zal zijn dit
potentieel op te speuren,
het te verkennen en het ont
wikkelen».
Beuys situeert de funktie
van het onderwijs daar waar
het tot het bewustzijn
kan doordringen. In Düssel-
dorf houdt Beuys er een
soort 'kabinet' op na waar
de burgers met hun vragen
terecht kunnen. Hij geeft
hen niet de direkte oplos
sing want dit is al te gemak-
kèlijk, maar hij leert hen na
denken over de situatie
waarin ze zich bevinden.
De teorie van Beuys ligt
voor de provinciestad Aalst
nog te ver af. In elk geval
wordt hij beschouwd als de
meest funktionele denker
over kunst en onderwijs. In
Aalst werd de tekenschool
omgebouwd naar een on
derwijsinrichting waar men
tenminste een getuigschrift
of diploma kan verwerven.
Een garantie voor de toe
komst? In deze maatschap
pij is de toekomst in het al
gemeen erg twijfelachtig.
Ze varieert tussen hoog- en
laagkonjunktuur. Maar in
elk geval werd de stap gezet
naar een onderwijs dat de
konkurrentie kan doorstaan
met de Rijksscholen.
De toekomst voor de
Aalsterse akademie is op
dit vlak verzekerd. Het komt
er nu op aan om de meer
specifieke akademische ei
genschappen te onderstre
pen. De toekomst van haar
studenten op een realis
tische wijze voor te berei
den. Dit onderwijs heeft er
alles bij te winnen.
In Canada bijvoorbeeld
wordt op efficiente wijze
aangetoond waarvoor
kunstenaars in de toekomst
nodig zullen zijn. In de stad
Calgary worden zij inge
schakeld om de stedelijke
Cable TV. te bedienen. Niet
als technische vaklui. Ver
gis U niet. Kunstenaars
hebben steeds met beeld
komposities gewerkt. Enkel
het aktueel gebruik van de
middelen is veranderd. In
dit geval is het een scherm
van een TV. monitor. In vele
omstandigheden worden
kunstenaars ingezet om het
'environment' gestalte te
geven. Ook de gedragsprin-
ciepes spelen een rol. Zo
zien wij bijvoorbeeld de in
vloed die is uitgegaan van
de Amerikaan Andy Warhol.
WAT TE DOEN?
De akademie heeft dus haar
eigen toekomst in handen.
Ze zal een bepalende keuze
moeten uitwerken over haar
funktie in het onderwijsbe
leid van onze stad. In die
mate zal ze verplicht zijn
naar haar oorspronkelijke
bedoelingen terug te grij
pen. Enkel de omschrijving
hiervan is veranderd maar
niet het doel op zich.
Dit betekent dat de akade
mie in de toekomst verder
zal blijven instaan voor de
vorming van kreatief wakke
re kunstenaars.
Maar om de trend naar ver
nieuwing niet te missen is
het oók hier nodig een alter
natief uit te bouwen. Door
toedoen daarvan kunnen
initiatieven ontstaan om de
leeszaal uit te breiden,
films in de school voor te
stellen, gast-lezingen in te
richten, kortom de werking
binnen de akademie te akti-
veren Uit de talrijke ge
sprekken die we over dit
probleem hadden blijkt die
wil aanwezig te zijn. En
juist dat is een garantie op
de toekomst!
Zoals vroeger door school
Komitées boekenfondsen
werden opgericht om de
studenten te ondersteunen.
In de mate van het mogelij
ke kan het 'alternatief' tus
senbeide komen. De sche
pen voor onderwijs en de
Kommissie worden hierin
niet over het hoofd gezien.
Uiteraard zijn de verschil
lende visies over de toe
komst van de tekenschool
erg verschillend.
SLOT
Sinds de start werd gegeven
aan de Aalsterse teken
school, nu al 200 jaar gele
den, heeft zich in het kunst
onderwijs een even diep
gaande als venakte hervor
ming voltrokken. De aan
dachtige lezer zal wel heb
ben opgemerkt dat ons arti
kel uitsluitend handelde
Vrije
over de teken- en schilders
klas. Het uitgebreide gam
ma van studiemogelijkhe
den welke de akademie nu
biedt hebben we niet aange
raakt. Slechts hier en daar
werd ernaar verwezen in
funktie van het hoofdthe
ma.
Daarom publiceren wij hier
het schema van de studie
mogelijkheden.
Sinds 1974 is het in de aka
demie mogelijk een geho
mologeerd diploma A2 uit
te reiken. Van hieruit heeft
men dan de kans over te
stappen naar het hoger
kunstonderwijs, regentaat
en universitaire studies. De
daglessen worden nog
steeds ingericht in de ge
bouwen aan de Oude-Vis-
markt (achter Sint-Marti-
nuskerk). De avond leer
gangen, nu socio-kultui
promotie genoemd, worl
ge'geven in de Nieuwbf
straat, in de gebouwen!
de voormalige Rijks Tej
nische School. Het aaii
leerlingen dat zich voorJnoeili
ze schoolvorm aanbiererst<
groeit onverminderd. IT"..^'
verwacht er weldra het cE^
600 te overschrijden. Ujngei
er dan
Roger D
Van 10 tot 18 september loopt in het Centraal Komplex te
Denderleeuw een tentoonstelling van hobby kunstenaars.
Onder de deelnemers twee Aalstenaars: Emmy Backaert
en Pater Juliaan. De tentoonstelling wordt ingericht door
de plaatselijke VTB-VAB vertegenwoordiger R.Devijver.
Graag willen we dan met een reportage over de deelnemen
de stadsgenoten terug.
Emmy Backaert; is een
jonge kunstenares die reeds
enkele prijzen in de wacht
sleepte. Zij kreeg haar op
leiding aan de Aalsterse
Akademie en vervolmaakte
zich, onder de vakkundige
leiding van ondermeer Oc
taaf Landuyt aan de RNS te
Gent Momenteel is zij re
gentes plastische kunsten.
Zij ontwerpt glasramen en
mozaïken en tekent voor het
artistiek tijdschrift «Ama
rant».
Pater Juliaan, in de wereld
Piet De Busschere is leraar
aan de normaalschool te
Gijzegem.
Hij beoefent vooral grafiek.
Hij is autodidakt en legt
zich vooral toe op het teke
nen, het hoogdrukken in li
nosneden en plastiekgravu-
rater Juliaan
Paul De Vriendl
m het
lurgerr
nbach
tboom
lent is
Memb
open
s als c
Jan De Peller
Freddy Van Coltht
ekstremen dezelfde
merken: vriendschap
eerlijkheid. In zijn tek
gen gaat hij eerder de
schappij kritische toer o
het o
elijl
n iu
de in«
res. Hij heeft een voorliefde
voor monochrome krijtte
keningen, hoofdzakelijk
koppen, portretten en land
schappen. Op aanvraag ont
werpt hij ook geboorte
kaartjes en ex libris. Hij is
te Denderleeuw aan zijn
achtste tentoonstelling toe.
Verder stellen ook nog ten
toon: Theo Borloo die
landschappen, stillevens,
dieren, bloemen, bijbelse
taferelen en portretten
brengt. Gestart als autodi
dakt kreeg hij toch enige
technische vorming door
lessen schilderen per brief
wisseling te volgen. Hij
stelde reeds een paar maal
te Ninove en te Dender
leeuw tentoon.
Bij Jan De Petter is de na
tuur zijn geliefkoosd schil-
dersonderwerp. Niet alleen
het schilderen beoefent hij
als hobby, oók met hout
snijwerk vult hij zijn vrije
tijd.
Paul De Vriendt is aan zijn
eerste tentoonstelling toe.
Hij volgde wel een oplei
ding beeldhouwen aan de
Akademie te Dendermonde.
De tentoongestelde werken
zijn geboetseerd of ge
beeldhouwd.
Freddy Van Cotthem kreeg
een opleiding als publici
teit stekenaar. Als hobby
schildert hij ekspressieve
portretten van jong en oud,
want hij ziet in deze twee
