BLANCKAERT DOOR «OMGEVING»
I)
EEN TWEEDE LANSELOETJAAR
•êèSc
HOGER OP EN HET
T0NEELSEIZ0EN
f,
14 - 23-9-1977 - De Voorpost
a nAiHWifviiiin 0VER DE FAMILIE DEVIS TE AALST
KERB1*";ff1""»
Het is normaal dat een kultuurbewuste stad zijn kunstenaars herdenkt met een uitge
breid werkoverzicht. Zo kon men in Aalst reeds kennismaken met Valerius De Saede-
leer en Maurice Schelck. Tvyee mensen die voor een groot stuk, uitstraling hebben
gegeven aan de kunst welke zij beoefenden en in Aalst zijn geboren of er langere tijd
hebben geleefd. De waarde van dergelijke exposities mag niet worden onderschat
omdat zij iets blijvends voor de kuituurgemeenschap en meer bepaald die van Aalst,
vertegenwoordigen.
Het is, volgens
voorzitter Willy De Turck,
ook een traditie dat men ex
posities aanbiedt aan direk-
teurs op rust van de stede
lijke akademie. Deze gele
genheid doet zich nu voor
met Antoon Blanckaert
(geb. 1907) architekt te
Aalst. Hij was van 1960 tot
1973 in dienst als direkteur,
na meerdere jaren leraar te
zijn geweest.
De tentoonstelling welke
vanavond door Mevr. de
Minister van Nederlandse
Kuituur zal worden ge
opend, toont niet zozeer het
werk van Blanckaert als di
rekteur, maar meer bepaald
de architektuur die hij op
honderden plaatsen heeft
neer gezet.
«Ik heb liefst niet te veel be
langstelling rond mijn per
soon» zegt Blanckaert als
we even met hem op de
praat willen gaan. Hij toont
zich een vervent tegen
stander van verafgoding.
Zelf is hij een bewonderaar
van Le Corbusier de be
kende Franse bouwmees
ter. Corbusier inspireerde
Blanckaert in zijn studentijd
die hij doormaakte in Aalst,
Mechelen en Gent. Gust De
Smet die daar in Gent aan
de Stedelijke Akademie
Professor was is een echte
leermeester vopr hem ge
weest. Uit de voorbeelden
en het onderricht dat hij ge
noten heeft is hij gekomen
lC;S3, i'Ciiiiycïil ly uie JJIIft-
cipieel van hem was. Wel
waren de progressieve ar-
chitekten in die tijd fel bein-
vloed door het Bauhaus met
Mies van der Rohe en «De
Stijl» met Theo Van Does
burg.
De eerste woning die An
toon Blanckaert in 1932 aan
de hoek van de Capucijnen-
laan en Arbeidstraat heeft
neergezet is daarvan een
getuigenis. Het was voor die
tijd een hele onderneming
een dergelijke projekt-
woning te kunnen oprich
ten. «Men was daarmede
niet akkoord» zegt Blanc
kaert er aan toevoegend dat
de meeste mensen het niet
serieus namen wat hij daar
deed.
Maar nu 45 jaren later kan
niet ontkend worden dat
daar een bouwwerk staat
dat een sculptuur voor de
toekomst nalaat. Het is te
hopen dat de stad later niet
te kortzichtig handelt wan
neer het er op aan zou ko
men het gebouw aan te ko
pen.
Blanckaert was toen 25 jaar
en een anekdote die daar
aan kan worden verbonden
is dat hij een paar jaar vroe
ger afstudeerde met een
thesis over de Acropolis.
In die tijd ook ontwierp hij
meubels maar bracht ze
nooit in de industrie. Een
aantal van die stukken zijn
bewaard gebleven in de
kelders van de ontwerper.
Het zou best mogen dat de
stad die voor eigen mu-
seumbezit aankoopt.
Architektuur vormt voor vele
mensen een onbekende.
Omdat wij daar dagelijks in
en met leven moeten wordt
dit wellicht niet zo opge
merkt als kunst. Architek
tuur wordt teveel als een
gewoonte beschouwd. De
schuld daarvan ligt voor een
groot stuk bij de.architeken
zeir aie weinig inspannin
gen doen om de architek
tuur uit de bouwkundige re-
produktie te halen. Blanc
kaert heeft daar zijn eigen
idee over. Volgens hem is
het verkeerd van telkens uit
dezelfde situatie te vertrek
ken. Elke woning is een an
der probleem. Omtrent on
dermeer dit punt zal een
zeer hoogstaand architek-
ten «panel» wellicht uit
spraak doen op een avond
over «architektuur nu» in de
feestzaal van het stadhuis
op4 oktober. Dit als een van
de twee omlijstende aktivi-
teiten rond de tentoonstel
ling.
Als we met Blanckaert even
de aktuele stedebouwkun-
dige problematiek overlo
pen maakt hij een aantal
opmerkingen die de verfraa-
ing van het stadsbeeld in
de hand moet werken. Een
vormigheid is moeilijk te be
komen in deze stad, zegt hij,
maar men moet zich gaan
verzetten tegen de estheti
sche schade die bijvoorbe
eld door kabelering aan de
gevels wordt aangericht. De
architektuur wordt daardoor
onstoord. In het architektuur
proper maken van de stad
ziet hij geen bezwaar. Maar
in het autovrij maken van
straten en pleinen moet vol
gens hem toch goed wor
den uitgekeken Zelf is hij
principieel tegenstander
van onder de woningen
aangelegde privaat gara
ges. Dit vormt volgens hem
een gevaar voor het steeds
toenemende verkeer.
De tentoonstelling zelf zal
vooral een fotografisch
beeld ophangen van wat
Blanckaert heeft verricht.
Verder zijn er maketten van
gebouwen welke door stu
denten werden opgemeten
en gerekonstrueerd.
Van Blanckaert zelf moet
men od de oDeninn n«n
«woord» verwachten. Hij
houdt daar niet van. Als we
hem aansporen en zeggen
dat het toch wel de moeite
moet zijn om zo een over
zicht van eigen werk te zien,
haalt hij de schouders op.
Een totaal overzicht is im
mers niet meer mogelijk
vermits waterschade een
hele hoop van zijn plannen
en projekten heeft vernie
tigd.
Roger D'Hondt
Het familie DEVIS-verhaal dat in de «Voorpost»-numers van 16 aug. en 23 aug. jl. is
verschenen heeft, naast de herinneringen welke het hier en daar aan deze roem
ruchte familie heeft opgeroepen, ook nog gezorgd voor een onverwachte reaktie.
Dat mensen met veel geld en bezittingen onveranderlijk omringd worden door even
zoveel vermeende als echte vrienden is genoeg bekend. Dat, naarmate 't levens
einde van deze mensen naderbij komt, de echte of vermeende bekommernis van
hundirekte omgeving toeneemt is al even welbekend. Dat het hierbij niet zo eenvou
dig is om het kaf van het koren te scheiden is zonder meer vanzelfsprekend.
Wij willen ons hier zeker niet uitspreken over wie, met een nauwelijks verholen
verwachting om hun deel van de restanten van het «DEVIS»-erfgoed binnen te
halen,"zich aandienen als «begeleiders», .^ferzorgers», «helpers», «vrienden», of
wat dan ook. Evenmin ligt het in onze bedoeling hier zelf het kaf der aasgieren van het
koren der onbaatzuchtigen te scheiden of een oordeel uit te spreken over dezen
welke afspraak maken op een vriendschap met de kinderen DEVIS en deze door
trekken tot bij de laatste afstammeling Leon DEVIS zelf. Wij zouden echter zowel de
werkelijkheid als de aktualiteit geweld aandoen als wij zonder gevolg zouden voor
bijgaan aan een getuigenis welke direkt aansluit bij hoger genoemd verhaal; getui
genis welke bovendien uiteerste hand komt en op een haast naief-openhartige wijze
werd gebracht. Wij vermelden hierbij terloops, en ter illustrering, dat de persoon in
kwestie van deze getuigenis bracht, zich hiervoor persoonlijk op de «VOORPOST»-
redaktie heeft aangemeld en dus zeker niet vanuit de anonimiteit reageert. Wij
brengen daarom ook liefst dit nieuwe gegeven in ekstenso.
een fortuin waard maar da
hebben ze nooit geld van g
kregen. Ik weet uit goede bn 1
dat het kasteel in drie exempt
ren beschreven is voor de hu 'd
keukenmeid die metZulma hrijfl
huishoudster) naar Lourdes
EEN LEVENSVERHAAL
SAMENGEBALD IN EEN
VIER BLZ. BRIEF.
Het werd allemaal in een ge
schreven «getuigenis» samen
gevat en ter hand gesteld bo
vendien. Was het om de ge
loofwaardigheid van de verbale
getuigenis te benadrukken Is
het omdat het schriftelijk vast
leggen van gedachten, vast
stellingen, overwegingen
e.d.m. op zichzelf alleen reeds
«echter» lijkt Wie zal het zeg
gen Feit is dat «onze getuige»
een geschreven «feitenrelaas»
heeft opgesteld en overhan
digd. Dit gaat als volgt:
"Mr. Léon heeft graag dat ik
bezoek breng maar aangezien
hij niet hoort weet hij niet wie er
aan de deur is.
Als Madeleine (DEVIS) begra
ven is, zat ik van voor in den
auto met Mr. Léon, 'n huur
auto de Lux van de begrafenis-
aannemer. De weinige fami
lieleden reden met eigen auto
achter 'tlijk. Madjen (Irma DE
VIS) de laatste van de zusters
en de jongste was thuisgeble
ven omdat ze ziek was. Ze
zegde zorg goed voor mijn
broer Aan de rouwtafel zegde
Mr. Léon aan de familie DeVis
(die nooit op bezoek mochten
komen op 't kasteel) van Ma
dammeke L...maak ik een kas
teeldame. 't Is de vriendin van
ons Madjen. Dit was wel wat
irry I
hmi<
k. Tc
geweest. Ik weet haar naaj|arza
niet maar volgens Zulma (in wc
dat is in proces) heeft die me e'en
ook al de juwe(e)len, die heb
nog gezien, een heel kistje
oud slijpsel diamant gestoh lds
en volgens Léon en Zuln^e|
heeft die, terwijl Madje zi ,mde
was het kasteel op haren nat cenw
doen zetten, afgetruggeld, h uder
kasteel van Joseph. Ik heb a q dy
de familie van (naam v.e. gjgft j_
meente)... gevraagd of zij da iarclic
iets van weten en ze hebbi gj^g
gezegd: Ja, Madjen heeft f cenjn
vermaakt aan die meid. Lé< ut^0(
n ink
jr. D
iky n
sultal
achtu
t en sj
perge
jotse
I bij
men
t syr
icht
uker
id (bi
v iky t
W/j
om de familie te pesten maar
hij zegde het toch Ik weet niet
meer juist maar ik geloof dat
het Ludivic Moeyersoen was
die na den oorlog 40-44 minis
ter van Justitie (was). Dit was
de gelegenheid om hun haat te
koelen tegenover de familie
De Vis. De coffresfort(s) wer
den open gebroken door de
politiek op verzoek van (de)
M.v.Justitie en daar hebben
den advocaat» en de nota
risAlbert hun hartziekte van
opgedaan. Men heeft goud
stukken gevonden in de koffer
van beiden en ik herinner mij
nog ze zijn in een open auto
een uur lang Aalst moeten
doorkruisen als straf. Joseph
heeft in 't gevang een diaree
opgedaan en heeft altijd be
weerd dat Moeyersoen hem
heeft willen vergiftgen. De mi
nuten van de studie van Albert
(notaris) zijn door Moeyersoen
in beslag genomen kort na de
dood van Albert en die waren
De Vis heeft mij over (v<r
twee drie maanden geza
dat het kasteel Ten Sergr.Kaa
langs testament voor Zulmr
met al de meubelen na L
dood 22 hectaren. Maarr n,c
loops zegde hij dat Zulma fr™"
hoev
PROGRAMMA VAN DE
TENTOONSTELLINGEN
VAN DE WERKEN VAN
ARCHITEKT
ANTOON BLANCKAERT -
ERE-DIREKTEUR AKADEMIE
VOOR SCHONE KUNSTEN
AALST
Plaats: OUD HOSPITAAL
Oude Vismarkt - Aalst.
Periode van 24 SEPTEMBER tot 10 OKTOBER 1977.
1. Vooropening vrijdag 23 september 20 u.
in aanwezigheid van de heer Burgemeester en de heren
Schepenen en mevrouw de Minister van Nederlandse Kui
tuur en Vlaamse Aangelegenheden en meerdere vooraan
staanden.
Agenda:
Welkom door Willy De Turck. voorzitter Bolaska
Spreekbeurt door de Schepenen van Onderwijs, Her-
Roels.
Inleiding over architektuur Antoon Blanckaert door ar
chitekt Theo Van Looy, Rijksinspekteur Kunstonderwijs
Huidewoord van Mevr. De Backer, fylinistervan Neder
landse Kuituur.
Opening van de tentoonstelling door Burgemeester
Louis D'Haeseleer.
2 4/10 - FEESTZAAL STADHUIS - 20 u.
DEBAT AVOND: ARCHITEKTUUR NU - zin en onzin van de
architektuur - volgende paneelleden:
de heren BECKAERT Geert - Hoogleraar Eindhoven - Do
cent KUL, BONTRIDDER Albert - architekt letterkundige,
BRAEM Renaat - architekt - leraar Nationaal Hoger Instituut
voor Bouwkunst Antwerpen, DE BRUYN Pieter - Binnen-
huisarchitekt - leraar Hoger Instituut St. Lucas Schaarbeek,
HUTSEBAUT Achiel - architekt - leraar Stedelijke Akade
mie Aalst, SMETS Marcel - Dokter-ingenieur, lector Interfa
cultair Instituut Stedebouw en Ruimtelijke Ordening KUL,
VAN LOOY Theo - architekt - Rijksinspekteur Kunstonder
wijs. VANDER MEEREN Willy - architekt - Professor VUB.
Moderator: DE TURCK Willy - Voorzitter BOLASKA.
3. PRIJSKAMP KINDERTEKENEN
ERE-PRUS ANTOON BLANCKAERT
Inde loop van de maand september in iedere lagere school
Jury: bestuursleden BOLASKA die leraar zijn aan de Aka
demie.
Prijsuitreiking: 8 oktober 1977.
Tentoonstelling van de weerhouden werken op 8 en 9 okto
ber 1977 - Oud Hospitaal.
Bij wijze van voorgerecht verscheen vorige week een kort
Lanseloet-berichtje. Lanseloet is een werkgroep van geest
driftige enthousiastelingen en dit op 2 terreinen. Eerstens
zijn ze een teatergroep, die in dat ene speeljaar 1976-77 toch
behoorlijk al hun sporen verdiend hebben en tweedens bren
gen ze ook een woensdagnamiddagprogramma boordevol
zinvol amusement voor kinderen. Van het eerste een aantal
data omtrent hun eerste twee spelen: van het tweede kunnen
wij reeds het volledige jaarprogramma geven.
tober te 14u30. zaterdag 8 ok
tober te 14u30, zondag 9 okto
ber te 14u30 en 19u30 en vrij
dag 14 oktober te 19u30. Tel
kens in feestzaal 't Kapelleken.
Meueleschettestraat 32 in
Aalst. Inkom: volwassenen 60
fr. jeugd en plus drie pas 40 fr
Kinderen onder de twaalf jaar
~'?chts 30 fr.
Pastoor Munte
Hetzij van uit de geschreven,
hetzij vanjit de verfilmde litera
tuur is deze pastoor van te
lande zeker geen onbekende.
In het stuk (naar Emest Claes
uiteraard, maar bewerkt door
Maurits Balfoort die ook de re
gie voert) komt het drama tot
uiting van een oude priester in
een tweestrijd tussen zijn goed
volkshart en zijn gehechtheid
aan de kerkelijke voorschriften.
Een geëngageerd stuk, toch
diepmenselijk in zijn eenvoud
en rake tiperingen.
Speeldata: vrijdag 30 septem
ber te 20u; zaterdag 1 oktober
te 20u; zondag 2 okt te 15u en
te 20u; maandag 3 oktober te
20u en donderdag 6 oktober te
20u Inkom 80 fr Voorverkoop
70 fr. Studenten en houders
van een plus-drie pas: 50 fr.
Waar Feestzaal VTI, Vak
schoolstraat 41 in Aalst.
De Maanezel
Merkwaardig hierbij is dat niet
minder dan 44 kinderen erin
meespelen. Werkelijk iets
nieuws, althans wat het teater
bij ons betreft Het stuk zelf is
bestemd voor jong en oud en
werd geschreven door de be
kende auteur Karei Verleyen.
Zowat alle sprookjesfiguren,
van gelaarsde kat tot reuzen
komen erin voor Nog maar één
keer werd het stuk vertoondin
Zwijnaarde, en van toeschou
wers hoorden we dat het werke
lijk een stuk is om van te snoe
pen, echt iets de moeite waard.
Jean-Paul van Steertegem
voert de regie
Voorstellingen: woensdag 5 ok
Woensdagnamiddagprogram
Om de veertien dagen is er af
wisselend poppenkast, toneel
en film Een buitenkansje ze
ker nu er op de meeste scholen
geen woensdagnamiddagakti-
viteiten meer zijn. Inkom 30 fr.
Een abonnement voor zes
voorstellingen kost 150 fr. De
aktiviteiten gaan door in 't Ka-
pelleke. Meuleschettestraat
32, Aalst.
Een poppenkastvoorstelling is
reeds achter de rug Resten
nog:
Woe 5-10: toneel «De
Maanezel» door teater Lanse
loet (zie hoger)
Woe 19-10: film «de trein
naar het station Hemel.»
Woe 16-11: Poppenkast «'t
Ajuintje» speelt «Zorro, de ge
maskerde kwiebus».
Woe 30-11: toneel «Repel
steeltje» door teater Lanseloet.
Woe 14-12: film «de fluit
met de zes smurfen».
Woe 18-1: Poppenspel
Wonderland met een avontuur
van Rikske en Fikske.
Woe 1-2:film«daarkomtde
kermis».
Woe 15-2: een gastvoor-
stelling van een toneelgezel
schap.
Woe 1-3: een poppenkast
voorstelling.
Woe 15-3: film «Ezelsvel»
P.D.
de
ekstr
bezc
ligei
dc er
cl spt
cii di
Tijdens een receptie vorige week stelde de toneelkring Hoger Op haar programma voor hel seizoen
1977-78 voor. Op 26 en 27 november, 3, 4 en 5 december komt de toneelkring voor het voetlicht met
Pastoor Munte in een regie van Frans Pauwels, zoon van Louis die hiermee aan zijn debuut als
regisseur toe is. Fik jaar schakelt Hoger Op ook een uitwisselingsprogramma in Op 28, 29 en 30
januari speelt de Camere van rhetorica St.-Jan Ten Steene uil Nederland De herbergierstervan
Carlo Goldoni in een regie van Piet Verwer. Op 1,2,8 en 9 april wordt in de regie van F ons Vinck
De Derde Dag opgevoerd een stuk dat het tema van de verrijzenis behandeld. Met een dansfeest
-Thalea V- sluiten zij in travesti het seizoen. Op de foto ziet u het bestuur van de retorica St.-Jan l en
Steen. (RVdP-EL)
van alles heeft doen te(e)
nen en dat ze nooit geniJ'
heeftpr slee
Omdat deze persoon rethi k
verschillende keren heeft frJ'g
probeerd steeds teverge^e
trouwens, om tot bij Leon r^01
Vis zelf door te dnngen, wcr
het relaas meteen een vradlc
naar hulp..., het gaat als viLdaie
verder: puit,
«Weef u geen raad waar ik Ague
geholpen worden met «wcri
briefte te doen geworden dihdn dc
schrijf zo(o) dat hij de briefin
handen van Mr. Léon kt.
want per post of recommei
dit is altijd geweigerd.
In een ander schrijven zegt ent;
zelfde persoon het volgend elozc
yillc
"Over (voor) twee maanqjschc
ben ik naar den burgemeei
van Aalst geweest om herrie
vragen of het niet mogelijl pk)
een brief door tussenkoi mu,3
van 't politiebureel persooi
aan de Heer Léon De Vii
laten geworden omdat t
schriiven altijd door de m skwo
nooit aan Mr. Léon gegeMi
word. Zelfs als ik per telefcc|d
naar de gezondheid van i
89-jange vraag dan kri/g
geen antword Ik weet me
hij nog leeft of dood is... zi
de eigen familie De Vis m
buiten blijven. De 45-j
vriendschap van De
was niets anders dan eigi
liefde en baatzuchtigheid, h
eigenbelang heeft mij nu h
derziende gemaakt. Er is
zo(o)veel beloofd maar ik h
nooit iets gekregen voor al
werk dat ik gedaan heb en vt
al de kosten die ik voor h
gedaan heb. Ik zou (u) r
zo(o)veel willen vertellen m,
wil u niet lastig vallen.
Tot zover het relaas van
mand die de familie De
meer dan veertig jaar lang
heel nabij heeft meegema;
Dezelfde persoon beweert
vendien overeen bewijsstuj
beschikken waaruit moet
ken dat het kasteel van wij
advokaat Joseph De VisJ
Erembodegem aan «dezelft
zou zijn toegezegd. Reedf
1974 werd dit «stuk» aan L<
De Vis toegestuurd om op
wijze van definitieve beslis:
van de enige overlevend!
bekomen. Deze brief
aangetekend verstuurd
«De famlie Léon De Vis, K
teel «Ten Berge» Beukendr
9300 Aalst» maar keerde te
aan afzender met de verrr
ding «niet afgehaald»
•dei
uga
echt
dt
