E JONGE EN SOMS PRI
NAAR MODERN BALLET
OORSPI)
VAN HELI
AALST OP DE «SPITSENSCHOEN»
AKADEMIE VOOR BALLET
BALLET IN EN OM DE STAD
STEDELIJKE AKADEMIE VOOR MUZIEK,
BALLET EN TONEEL
Aan de Aalsterse A kademiei
meest suksesrijke disciplin
4 jaar voorbereidend onderwijs
2 jaar lager onderwijs
2 jaar hoger onderwijs
2 jaar uitmuntendheid
Samen 12 jaar, waarna men de regeringsmedaille kan halen.
Men kan les volgen vanaf 8 jaar - uitzonderlijk iets jonger.
14 - 14-10-77 - De Voorpost
Deze leidt nu opnieuw, na een heel
kundige behandeling, de dans bij
de meer gevorderden. Er is een
tweede lerares aangenomen die in
de eerste vijf leerjaren de maat
aangeeft, want zowat 200 leerlin
gen -ballerina's zijn in de «ballet
klas» ingeschreven (allemaal meis
jes).
De afdeling ballet in de Akademie
is, zoals overal, klassiek gericht.
Blijft het daarbij? Voorlopig wel.
Maar, zo zei ons direkteur De Lom-
baert, er groeit niet in het minst
bij de leerlingen een verlangen
om er modern ballet bij te nemen
Dit is volgens de direkteur een
haalbare zaak, maar vaste plannen
zijn evenwel nog niet uitgewerkt.
Hij sprak in dit verband ook over
zijn ervaringen in Duitse beroeps
(hoge)- scholen, waar erg veel be
lang wordt gehecht aan de bewe
gingsleer. Zelfs muzikanten moe
ten minstens één uur per week be
wegingsleer volgen.
Juist bewegen is ook: zich goed
opstellen tegenover anderen (hou
ding en beweging op het podium
bijvoorbeeld). Maar zoals een mu
zikant naar anderen moet luisteren,
moet men in het ballet ook andere
dansers en danseressen leren op
merken.
Les Petit s RatS' van de Koninklijke Harmonie St. Cecilia Lede (EL)
Magda Paepe in een siert
Vooral de historische dans boeide mij geweldig SJ
Vorig weekeinde hebben we ons ondergedompeld in de wereld van het ballet in en om Aalst We
gingen onze pirouettes maken in de verschillende inrichtingen waar men poogt de leerlingen hun
beste beentje voor te zetten, met uiteraard de «Stedelijke Akademie voor Muziek, Ballet en
Toneel» als prima ballerina.
Er zijn verder nog een aantal privé-scholen (Aalst, Gijzegem, Lede) waar men zich eveneens
welgemeend inspant Liefde voor het vak ontbreekt er evenmin. Maar de werkingsmiddelen en
mogelijkheden variëren. De scholing is er minder «professioneel», en verloopt telkens in een
ander dekor. Er zijn onmiskenbaar niveauverschillen waar te nemen. Een andere opmerkelijke
zaak is het feit dat amateurs-ballet een aangelegenheid is die uitsluitend meisjes aangaat,
altans wat het klassiek ballet betreft In de Stedelijke Akademie was er vorig jaar één jongen die
zich aan ballet waagde, maar deze witte raaf heeft de balletschoenen voorgoed opgeborgen.
Reden: zijn makkers (die op hun leeftijd voornamelijk oog voor voetbal hebben) lachten hem uit
Maar dit en andere zaken doen we verder nog wel uit de doeken. Ballet is inderdaad een wereld
apart
We vroegen uiteraard eerst direkteur De Lombaert naar zijn inzichten
en intenties omtrent de stedelijke balletschool. Hij toonde zich ter
inleiding zeer verheugd om het feit dat de balletklas onmiddellijk de
juiste pas had gevonden na een moeilijk jaar waarin een lerares was
weggevallen.
UIT DE AFZONDERING HALEN
In onze scholen is het nog zo, ver
volgde direkteur De Lombaert, dat
alle vakken in afzonderlijke schui
ven opgeborgen zitten: orkest, in
strumenten, zang, ballet Men vult
elkaar op die manier niet op de
ideale wijze aan. Meer dan exa
mens, zal samen-werking de leer
lingen motiveren om steeds beter
te presteren. Een leerling zal in een
orkest bijvoorbeeldbeter de tekor
ten van het eigen muzikaal vermo
gen inzien, en dus ook aange
spoord worden om de studie ern
stig door te zetten. De leerling zit
wel onder een zekere discipline,
maar hij (of zij) weet waarom Men
moet tot een geheel komen, sam-
len musiceren en samen ballet uit
voeren. Perfektie moet uit samen
werking komen, en niet andersom.
Wanneer men de kunst van het
woord, de beweging en de muziek
bijeenbrengt, kan dit niet anders
dan vruchtbaar op elkaar inwerken
MENTALITEIT
Direkteur De Lombaert die ook
lesgever is aan het Konservatorium
te Brussel zei ons ook dat er
evenwel een verandering van men
taliteit waar te nemen valt. Totnog
toe leende men vooral het oor aan
oude muziek, en durfde men zich
niet al te ver in de moderne muziek
wagen. Maar ook avant-garde mu
ziek kan best op zijn plaats zijn in
een akademie Ze schrikt de uit
voerders nog af. Maar die moeten
dan wel de goede muziek eruit kie
zen.
NAAR BUITEN
De heer De Lombaert voelde ander
zijds veel voor nauwere betrekkin
gen met de verschillende kulturele
verenigingen in de stad (muziek
maatschappijen, toneelverenigin
gen. bijvoorbeeld). Daar vormen
de leden veelal een «eigen school»
en houdt men nogal aan de eigen
grenzen, vaak uit konkurrentieel
oogpunt. Er zou in de stad wel een
opener kultureel klimaat kunnen
groeien.
Gerd Huivoet repeteert ma)
Evenwicht behouden is een kwestie van oefening, mijnheer (JM)
BEJART'S SCHADUW
TE AALST
We begonnen dus onze «audities»
in de Stedelijke Akademie, en had
den het geluk daar onmiddellijk de
lerares van de hoogste balletklas
sen aan de praat te krijgen: Chris
tine Goosens.
In haar zwart oefenpak lange
haren achter in de hals ingetoomd
bewoog ze zich zó gewoon en
gracieus, dat we hier al dadelijk een
geraffineerde opleiding achter
vermoedden. Dat klopte. Haar op
leiding begon in het Antwerpse
«Stedelijk Instituut voor Ballet»,
waar Jeanne Brabants direktrice is.
Daarna stelde ze haar kandidatuur
bij het «Ballet van de Twintigste
Eeuw». Maurice Béjart hield na een
auditie met 60 deelnemers vier
kandidaten over. Zij was erbij. Na
acht maanden kwam de tegenslag:
twee verschoven wervels. Slechts
met een doktersattest kon het kon-
trakt verbroken worden. Later
volgde een heelkundig ingrijpen.
Hiervóór was ze echter al lesgeef-
ster in Aalst (januari 1975). Ze had
in Antwerpen pedagogie gestu
deerd. In Aalst geeft ze les vanaf
het vijfde jaar. In Turnhout heeft ze
onlangs een privé-school geopend,
zodat ze hier nog slechts op dins
dag, donderdag en vrijdag les
geeft.
De akademie in Aalst voldoet haar
intussen in hoge mate. De geest is
er goed en de akkomodatie om les
te geven ideaal: er is altijd pianobe
geleiding. Eén nadeel: het balletlo
kaal is eerder te klein.
De ideale leeftijd om met ballet te
beginnen ligt volgens Christina
Goosens rond 8 k 9 jaar. Het li
chaam heeft dan al de nodige ste
vigheid en de kinderen kunnen op
die leeftijd al ernstiger redeneren.
Een verklaring waarom zo weinig
jongens klassiek ballet volgen, ligt
volgens haar in de aard van de jon
gens zelf op die leeftijd voetbal
len ze nog liever en in het kli
maat waarin ze leven: ze worden
allicht uitgelachen, als ze dèaraan
beginnen.
We zagen Christine Goosens les
geven aan jonge dames die naar
ze zei uit «overtuiging» balletles
volgden, hoewel ze geen beginne
lingen meer waren: vier ballerina's
uit de hogere klassen hadden vroe
ger zelfs nog bij Lydia Chagoll ge
danst. Maar allen waren ze nu naar
een jeugddroom teruggekeerd
Ook Magda Paepe die, zoals be
kend, van lichaamsbeweging wel
een en ander afweet, huppelde zich
in het zweet, want Christine maakte
het de ballerina's zeker niet gemak
kelijk. Een gracieus schouwspel
was het anders wel. Waarmee we
wilden zeggen, dat de Academie te
Aalst kwaliteitsballet waarborgt.
SAMEN ZOEKEN OF
PEDAGOGIE IN
DE DANSKUNST
Met Gerd Holvoet, de andere ballet
lerares (tot het vijfde jaar) hebben
we lang gepraat. Deze ras-artieste
verrastte ons door haar ruime ken
nis en veelzijdige opleiding. We za
gen haar oefenen met een groep
dansers en danseressen van «Al-
kuone»En het trof ons in hoeverre
ze deze jonge mensen bij haar
ideeën betrekt. En hoe graag deze
met haar samenwerken.
Professioneel werk van zeer hoog
gehalte. Zij maakt het zichzelf niet
gemakkelijk, werkt lang aan voor
bereidingen, aan choreografie dus
en zet door tot ze bereikt wat ze wil.
Zij is in Aalst eerst in Alkuone te
rechtgekomen (februari dit jaar) en
pas sinds het begin van dit school
jaar in de Akademie (de kontakten
hiervoor waren nog onder voorzit
ter Marcel Crombeen gelegd).
Haar opleiding en aktiviteiten zijn
indrukwekkend: aanvankelijk wou
ze naar het teater. Aan het konser
vatorium te Brussel volgde ze to
neel (stage KVS Brussel). Er waren
echter hier teveel studenten en ze
koos op aandringen van Mimi
Crombecq de richting dans. Ze
kwam terecht in de «Folkwang-
hogschule» te Essen (Duitsland)
een professionele hogeschool op
gebied van teaterdans. Naast de
praktische opleiding volgde ze pe
dagogie (dit bestond hier toen nog
niet in een beroepsschool)Ze nam
gans de Europese folklore door, en
specialiseerde in de historische
dans. Na Essen gaf ze een jaar les
te Nijmegem (Nederland), en meer
dan twee jaar in Studio Herman
Teirlinck. Ze geeft nu al vier jaar
lang balletlessen in Strombeek-
Bever en sinds kort dus ook te Aalst
aan de Akademie, en aan «Al
kuone» met wie ze volop het pro
gramma inoefent voor de viering
van het twintigjarig bestaan van
deze groep.
In haar balletlessen gaat ze zeer
traag vooruit, maar wel metodisch.
Een vierde van de les laat ze de
kinderen improviseren, naast het
verplichte technisch programma,
dat zwaar is voor kinderen.
De meeste leerlingen komen uit de
lagere school. Wanneer die echter
aan de humaniora beginnen, blij
ven ze veelal weg. En toch heeft
juist dan, wanneer de geest meer
en meer ingeschakeld wordt, het
lichaam nog meer beweging nodig
Sommige kinderen worden van
thuis uit verplicht om ballet te vol
gen, andere komen om de «naam»
te hebben aan ballet te doen. R?n
zeker snobisme dus. Maar er zijn
merkwaardig genoeg ook meisjes
die door hun moeder gestuurd
worden, omdat zijzelf er nooit de
kans toe gehad hebben. Meisjes
die evenwel geen hart hebben voor
het ballet vallen er vroeg of laat
toch af. En het feit dat men geen
jongens vindt bij het klassiek ballet,
berust voor een stuk op historische
grond (tot voor een paar eeuwen
was het ballet taboe voor vrou
wen), maar ook op een verkeerde
mentaliteit. Het is nu eenmaal zo
dat mannen die deelnemen aan
romantisch ballet gemakkelijk als
homofielen worden aanzien omdat
alles er zo «verwijfd» aandoet.
Maar klassiek ballet kan ook zonder
overdreven romantisme, zodat ook
jongens zich er kunnen thuisvoe-
len. Er is gelukkig een demokrati-
seringsproces bezig.
Wat de opleiding betreft moeten we
zeggen dat begaafdheid slechts
door technische ontplooiing wordt
onderstreept en dat een degelijke
vorming dus nodig is. En diegenen
die het uit behoefte aan beweqina
doen, blijven het volhouden. Ten
slotte is ballet niet gemakkelijk. En
er treedt ook een demokratisering
op in die zin, dat ballet toegankelij
ker is geworden voor een breder
publiek.
Daar is het modern ballet niet
vreemd aan. «Bij Alkuone bijvoor
beeld, geven we een klassieke op
leiding, maar eveneens jazz-
oefeningen en rek- en lenigheids
oefeningen».
Over de Aalsterse Akademie zei
Gerd Holvoet, die uit Mechelen
naar hier is overgewaaid, ons nog
dat de geest er goed is, «want ik
kan alleen in een goede sfeer wer
ken. Zonder medewerking, ook
administratief, hou ik het niet vol»
We vernamen ook dat er reeds een
balletavond werd gepland voor de
maand mei, in samenwerking met
andere representatieve kunstrich
tingen in de Akademie. Maar de
zaak moet nog verder uitgewerkt
worden.
WILFRIED LISSENS
Mevrouw De Witte, lerares aan de balletschool te Gijzegem. (JM)
Het ballet «ontsprong» uitisdam
meer bepaald de «Morsica4 stri
nen en de Moren als temaF
Deze dans waaide over naérg g
feesten in het begin van d|
De Franse koningen, doe
pracht en praal gesteld
men deze dans op in hun
kels. Catharina de Medici,
liaanse maar in 1560