TOT SLOT
GROOT REPERTOIRE
MET KLEINE MEISJES,
OF «JEUGD EN BALLET
TRONCON»
BALLETGROEP LEDE
BALLETGROEP GIJZEGEM
BALLET..
r
Een mooie houding heb je pas na lang oefenen (SJ) Danseressen in spe demonstreren een figuurdans (JM)
uit sd;
i d
van
lans van de 15' eeuw,
strijd tussen de Kriste-
rg geliefd was bij grote
in Frankrijk geworden,
nderop gesteld. Zij lag
iprong van het «ballet
zê Lodewijk de XIV die zelf
on op dansen (o.a.), deed
s rspi
tiek tot balletdanseres tot de
aan ballet van zijn dertiende tot zijn
dertigste jaar. Toen was hij er te dik
voor geworden. Hij moest er van
lieverlede mee ophouden, wilde hij
zijn naam als balletdanser niet aan
scherven springen. Hij bleef zich
echter voor ballet interesseren.
Racine en Molière schreven tek
sten, en Lully maakte er muziek od.
Het was ook «Le Roi Soleil» die het
ballet uit het hofceremonieel weg
haalde, en het overbracht op het
toneel voor een groter publiek.
Men kreeg hem zover ook vrouwen
(totnogtoe verklede mannen) tot
het publiek ballet toe te laten. De
kleren bleven nochtans pompeus,
en stonden lichtvoetige virtuositeit
in de weg. Dit zou veranderen toen
de zware barok plaats maakte voor
de soepele rococo en men o.a.
«herdersspelen» danste. Minder
hinderlijke kledina werkte de vir
tuositeit in de hand, die onheil soe
pelheid op het oog had. Men ver
langde echter meer en meer «in
houd» aan het ballet te geven, wat
gebeurde toen dichters ingescha
keld werden om teksten te schrij
ven.
Maar hier houden we op. Het is niet
de bedoeling hier de kroniek van
het ballet te schrijven. We krijgen
de Italiaanse school naast de
Franse (die aan de oorsprong lag
van de doorbraak, vandaar de
Franse vaktermen). Ook de Russi
sche school werd wereldberoemd
(Peter de Grote voerde rond 1700
de Franse Hofdans in), denk maar
aan de legendarische naam «Bols-
hoi».
Het ballet heeft hoogten en laagten
en een grote evolutie gekend. Toch
is het altijd een danskunst geweest
die zeker wat het beoefenen er
van betreft tot een bepaalde
klasse mensen beperkt bleef. De
laatste jaren is dit nochtans veran
derd, hoewel... Het «modern bal
let» heeft evenwel zijn plaats naast
het «oude ballet» veroverd.
Het balletonderwijs draait de laatste jaren weer goed. Een
reden hiervoor is dat een zekere iichaams-kultuur herwaar
deerd wordt Bovendien is het balletonderwijs al een heel stuk
gedemokratiseerd geraakt, maar toch nog niet helemaal vrij
van een taai soort snobisme: «mijn dochter volgt ballet».
Ouders die een school kiezen voor het balletonderwijs van
hun kinderen doen er goed aan zich in de school zelf op de
hoogte te gaan stellen. De ene school is niet de andere. Veel
hangt ook af van de gestelde verwachtingen en eisenBallet
onderwijs is door de band een kwestie van liefhebberij (niet
beroeps). Toch moet een pedagogisch verantwoorde begelei
ding, een dwingende voorwaarde zijn. Inrichtingen die té hoog
willen vliegen maken zichzelf ongeloofwaardig, om niet te zeg
gen dat de resultaten gewoon lachwekkend kunnen zijn. En pas
op: zo zijn er ook!
Maria Trongon - Thienpont gaat
stilaan naar de vijftig toe, hoewel
het onbescheiden is dit te zeggen.
Toch staat ze sinds haar zes
tiende jaar nog aktief op de
planken. Ze heeft een eigen ballet
school die ze sedert bijna vijf jaar
«Jeugd en Ballet Trongon» noemt.
Veel ruimte heeft ze niet, daarom is
het aantal leerlingen er tot 30 40
beperkt (tussen 5 en 17 jaar). Ze
praat als een snelle dans, en voert
de ene glassade na de andere uit.
Tijdens onze «pas de deux» scho
ven we alle richtingen uit, want
mevrouw Trongon had veel te ver
tellen.
OPLEIDING
Ze volgde les in de privé-school van
Mevrouw Sarkoff te Gent, een bal
lerina die geen onbekende was in
de opera te Gent, Bordeaux en Pa
rijs. Meer dan vier jaar kreeg ze les
bij Lydia Chagoll en meer dan twee
bij Mevrouw Tcesnesky. Ze zong,
danste en speelde lange tijd operet
tes in het «Land van Riem» en
Moorsel. Ze trad op in alle operet
tes in de Minnartschouwburg te
Gent (met Romain De Koninck die
haar «ontdekte») en met Leo Mar
tin. Ze was ook kandidate-
lesgeefster in een Canadese
Staatsschool in Toronto, maar een
ongunstig doktersadvies hield haar
tenslotte hier. Ze volgde ook nog
les in de Stedelijke Akademie,
«maar uitsluitend, zoals ze zei, om
de praktijk te onderhouden».
OPTREDEN
Sinds ze een eigen balletgroep
heeft, treedt ze regelmatig hoe
wel niet dikwijls op in «krin
gen» omdat ze geen eigen zaal be
schikbaar heeft. Over de kwaliteit
van het gebrachte ballet hoorden
we in Aalst verschillende klokken
luiden. Toch verzekerde ze ons dat
heel wat terzake gezaghebbende
mensen entoesiast waren over haar
danskunst en de optredens met
haar dansgroep. Zij voelde zich het
slachtoffer van een kunstmatig op
gezette hetze tegen haar school:
«beroepsjaloezie». We keken een
album in met foto's waarop prach
tige kostumes te zien waren. Ook
die ontwerpt ze zelf.
Het zaaltje waarin ze les geeft is
eigenhandig opgericht door haar
echtgenoot, zelf een muzikant
(trombone). Er is nog heel wat
werk aan.
MET HART EN ZIEL
Door een stukje klassieke (ballet-)
opleiding wil Mevrouw Trongon
bijdragen tot de vorming van de
jeugd, waar ze met hart en ziel bij
is. Ze beklaagde zich wel over het
feit dat ze over geen jongens be
schikt in haar groep, waardoor ze
voor de optredens meisjes in
jongens moet verkleden. Reeds
twee van haar leerlingen deden ook
auditie bij Jeanne Brabants en wer
den aanvaard.
REPERTOIRE
Haar leerlingen krijgen evenwel een
zwaar klassiek repertoire af te wer
ken (volgens sommigen te zwaar
en dus niet haalbaar), want heel
wat grote balletkomponisten staan
op haar programma dat dan ook op
het podium afgestemd is. Ze houdt
er echter aan «familiaal» te werken.
Sommige kinderen noemen haar
zelfs «moeke ballet». De kinderen
doen het graag.
VOORZORGEN
Opmerkelijk is, dat de ideale aan-
vangsleeftijd voor ballet bij kinde
ren verschilt van lerares tot lerares.
Mw. Trongon gaat zelfs tot vijf jaar.
De één is ervoor, de ander ertegen.
Ons inziens hangt veel ook af van
wat men met de kinderen uitricht.
Of men ze bijvoorbeeld laat punt-
dansen of niet. Mw. Trongon zei
ons dat ze de kinderen om het jaar
naar een geneesheer stuurt.
Mw. Trongon vormt ook de majo
rettes van de Postharmonie en
heeft nauwe betrekkingen met de
majorettes van Herdersem, omdat
ook die balletvorming krijgen. We
zagen evenwel geen recente optre
dens van «Jeugd en Ballet Tron
gon», en spreken dus uiteraard
geen oordeel uit. We herhalen
slechts wat ze zei: «bijdragen tot
het schone in de ieuürt»
Waar we in de vorige inrichtingen
met de leraressen spraken, omdat
zij de best geplaatsten zijn om over
hun school te praten, stelden we
ons hier tevreden met iemand die
als «public relationsman» optreedt
voor de school: Herman De Neef.
De lerares, Erna Parmentier, woont
in Deinze en konden we niet meer
bereiken.
GEEN ALLEENSTAANDE
SCHOOL
Deze inrichting is eigenlijk een ne-
venaktiviteit van de Koninklijke
Harmonie St.-Cecilia, en valt ook
onder de bevoegdheid van de be
heerraad ervan. De balletschool
werd in 1973 opgericht en ook zij
heeft het klassiek ballet als voor
werp. De school richt zich even
eens tot de bevolkingslagen die
totnogtoe niet aan het ballet toe
geraakten. De bedoeling is een fy
sische elegantie bij te brengen, in
een pedagogisch kader. Elk jaar wil
men, samen met de 28 leerlingen,
een voorstelling brengen. De bal
letschool moest, naast het majoret-
tenkorps, een leegte vullen.
Eigenaardig is wel dat er geen
proeven op het einde van het jaar
worden afgenomen, en de leerlin
gen zomaar in het volgend iaar
kunnen overstappen.
Men streeft ook naar kollektiviteit
en men doet niet aan individuele 1
vorming. De meergevorderden I
worden slechts voor een opvoering
als «soli» opgeleid. Een zekere I
splitsing is echter onvermijdelijk.
In deze school rekruteert men
reeds vanaf 5 a 6 jaar. Men streeft I
niet het perfektionisme na. De kin- I
deren zelf geven de «allure» aan i
hun school. De pedagogische 1
waarde staat centraal. Daarvoor jy
staat de lerares borg. Erna Parmen- I
tier, die nog in een privé-
balletschool in Aalter les geeft en in
de akademie te Deinze.
Een pas de deuxvan mevrouw Trongon. U doet het maar na (EL)-
Mevrouw Parmentier geeft les te Lede (EL)
Deze groep, die gevormd wordt
door Mevrouw De Witte, is er ge
komen op aandringen van Juffrouw
Adrienne Van Hauwermeiren en de
beheerraad van de «VZW Sport- en
Rekreatiecentrum van Gijzegem».
Momenteel volgen in dit centrum
een dertigtal kinderen ballet, wat
Mw. De Witte voorlopig voldoende
vindt. Voornoemd centrum komt
financieel tussen in de werking,
door gratis een zaal ter beschikking
te stellen, en de verzekering voor
eigen rekening te nemen. Er wordt
slechts een minieme bijdrage g&-
vraagd zodat niemand om finan
ciële redenen weg moet blijven. De
VZW heeft dus blijkbaar wel iets
gezien in die balletschool.
JONGENS OP HET
TWEEDE PLAN
Opvallend was dat Mw. De Witte
vooral het gracieuse van het meisje
willen benadrukken langs het
(klassieke) ballet, dat alleen al door
de inhoud meer gericht is op het
meisje. De jongen speelt er slechts
een bijkomende rol: hij ondersteunt
bijvoorbeeld het meisje om het
gracieuse ervan beter te laten uit
komen. De jongen staat er dus in
funktie van het meisje. Altans wat
het romantisch ballet betreft.
VOORAL DE
VORMING TELT
Mw. De Witte was zich evenwel
bewust van de beperktheid van
haar school. Men begrijpe ons niet
verkeerd. Het is immers vooral
haar bedoeling de smaak van de
klassieke muziek bij te brengen,
gepaard met een elegante beweeg
lijkheid: de kinderen dus de smaak
van een zekere verfijning en kuituur
bijbrengen, aangepast aan hun be
vattingsvermogen. Het opzet is dus
niet prima ballerina's te vormen.
Ook dé voorstellingen moeten in dit
kader gezien worden. Wel een
eventuele basis leggen, wie hoger
op wil doet dan maar. Een school
"dus zonder pretenties, die het
vooral op de inhoud heeft gemunt,
en haar eigen grenzen kent. Mw.
De Witte is tamelijk streng in haar
lessen. Het kaf wordt dan ook vlug
van het koren gescheiden. (De les
sen worden de woensdagnamid
dag gegeven).
DEMONSTRATIE
Dochtertje Linda danste voor ons
in tutu (kort bailetjurkje) een
wals uit Coppélia, en een stukje
Faust. Er zat echt klasse in deze
korte voorstelling.
ZELF DANSEN KIEZEN
Mw. De Witte genoot gedurende
zeven jaar haar opleiding bij Mw.
Vidy, gewezen directrice van de
stadsmeisjesschool, die zelf een
fervente balletliefhebster was. Zij
heeft de beste herinneringen aan 4
haar lerares. Zelf stelt ze nu de figu
ren samen en dansen die het ballet
vormen dat op die manier aan haar
leerlingen is aangepast.
