UNST VAN HERWIG TASTBARE VERBEELDING
MIREILLE» OF EEN VUURWERK DAT NIET AFGING
ROEIDE HET LAND VAN RIEM WEL MET DE RIEMEN DIE HET HEEFT?
De Voorpost- 8-11-1977 - 15
jdag 11 november 22 uur Molenstraat 44 Aalst. Voor ons in een knusse moderne zithoek
rwig Van Holsbeeck, binnenhuisontwerper, autodidakt schilder kunstenaar geboren 7
jugustus 1945. Juist één dag nadat de «bom» in Hiroshima vernieling en terreur heeft ge
coacht. Herwig: «Ik leef in een tijd van oorlog, RAF manifestaties, stakingen en onrust. Huidige
ian ituatie in de wereld interesseert mij geen snars. Daarom ook dat mijn werken daar niets met te
laken hebben». Herwig ontvangt ons met een vloed van worden als een eminente ervaren
erteller. Hij onderwerpt zijn woordenvloed niet aan enige nauwkeurigheid. Geen discipline,
bef/at hij te zeggen heeft lapt hij er zo maar uit. Hij heeft ons niets te verbergen.
erwig: «Sommigen nemen mij louise'en'fiets'gaat het hem nen. Een uitspraak zoals
et kwalijk dat ik autodidakt niet alleen om de tekening «Henwig, of de zacht rinkelende
maar om de literaire konseptie,
A/a
3k) en, dat ik geen akademische
he pleiding heb genoten, ze ne-
iw^ien mij niet voor ernstig. Maar
schilder niet om er van te Ie-
anden».
delet is al bijna drie jaar geleden
at hij nog eens uitpakte met
persoonlijke expositie
oen, ook al in de eigen galerij
ieter Coecke, verkocht hij zijn
anse produktie. Een sukses
^toonstelling. Daardoor komt
et ook dat wat hij vanavond
Dor het publiek brengt van
>er recente oorsprong is. Uit
eriode 1976-1977. Eigenlijk
neer werk van dit jaar. Het is
ük anders geworden. Meer
airitueel figuratief. Met een
entiteit waar je niet zomaar
en «isme» achterzet.
Ik zit in geen enkele richting
egt Henwig, onderga zo weinig
«gelijk invloeden van buite-
af en verwerk de dingen die
ie aanspreken op mijn manier,
de details kan je wellicht enig
erwantschap zoeken met
lee, Miro of Gentils, maar in
lite komt dat omdat sommige
eelden uit de wereld van deze
unstenaars mij op zichzelf ook
anspreken». Kunst in de kunst
is.
die werken merk je hoofdza-
ilijk het optimisme op dat van
lerwig uitgaat. En als je dieper
p de details inkijkt ontmoet je
en fluwelen spontaniteit, een
ntspannen figuratie waarin de
adruk meer ligt op de uiterlijke
elevenis. Henwig heeft geen
waarwichtige boodschap over
ik i maken. Hij kraakt het kunst-
edrijf niet met op hun tijd voor
tlopende kunstteoriëen.
Toen ik op het St. Lucas mijn
roef aflegde voor binnenhuis-
ntwerper bevond ik mij in de
liddenmoot. Anderen die eer-
Ie prijzen haalden kwamen
iet grote nieuwigheden voer
e dag, zonder zelfs te besef
in of hun ontwerpen wel uit-
Derbaar waren. Nu, enkele ja-
m later, zijn ze niet meer te
lespeuren, werken ze ergens
n n het produktieproces van een
Irma».
erwig is nu nog maar aan zijn
erde individuele tentoonstel-
tg toe en steeds in eigen huis.
1968 verkocht hij zijn eerste
erk;'Het leven van A tot Z',
an E.L.T. Mesens de toen in
onden wonende Belgische
urrealist en vriend van Magrit-
Voor achtduizend frank!
lerwig zelf was er niet bij toen
et van de hand ging. Maar hij
eet dat het doek nog nat op
et atelier stond toen Mesens
aar samen met vader Van
lolsbeeck een bezoek aan
racht. Vic Gentils stelde hem
iter eens een ruil voor met een
lerk van zijn hand.
ien tijd lang beleefde Herwig
en konstruktivistische perio-
b. Niet zo streng als bijvoor-
eeld bij Gilbert Decock zegt
eiwig, maar mijn doeken wa
in vlakmatig verdeeld opge-
ouwd. Er was in die werken
teer sprake van een suprema-
sch konstruktivisme dan van
ard-edge. Invloeden van
lensen als Kasimir Male-
litsch hadden er meer mede te
laken.
et lerwig heeft een voorname
oorliefde voor de Poolse en
ussische folklore. Hij vindt
levensblijheid terug
o| n dat slaat aan in zijn ontroe-
o ng voor een menselijker we-
lid Daarom dat hij nooit ern-
lige onderwerpen in beeld
rengt. Hij voelt zich een beetje
eggedrukt in de gevoelswe-
ild van de kleine man die be-
te voeten op de grond houdt
i zijn eigen persoontje niet
an de wellust van de anderen
nachthebbers) wil ondenwer-
in.
de schilderijen die nu in Pie-
r Coecke hangen komt dat
ima tot uiting in tal van kom-
Dsities waarin de verdrukker,
kleine man en het open ven-
ï- er op de wereld centraal
aan.
van de werken zijn zeer
s Jetailgebonden. Herwig schil-
ert ze eerst of voert een aqua-
u il uit, nadien tekent hij er de
Juren bovenop. Er steekt een
n fozaiestisch element in.
fouwens Herwig schreef
üeger nogal eens gedichten
elke nu allen in de private kol-
ktie van zijn vrouw zitten,
twee tekeningen is hij geïn-
ïireerd geworden door de
iksten van Herman Van Veen
tor wie hij, zoals voor J acques
fel, een onuitgegeven be-
ondering koesterd. In 'oma
en benadering van beide tema-
ta.
Yves Van De Steen, een boe
zemvriend vamhet huis, die op
de opening vanavond de inlei
ding gaat doen, is al evenzeer
bezeten door een mystieke lite
raire filosofie. Tekstueel rond
dwalen in het werk van Henwig.
Hij vergeet in zijn reeds eerder
gepubliceerde geschriften over
Henwig aan een kunstteoreti-
sche bandering te doen.
Herwig: «Yves kruipt in het
midden van de nacht uit zijn
bed om ie schrijven. Eigenlijk
ontwikkelt hij een prozaiesti-
sche opvatting zoals ikzelf dat
wens te schilderen en te teke-
Narrenbellen» is niet vreemd
aan ons beider omgaan. We
gaan nogal eens samen uit
naar het cirkus».
Herwig is geen beroemde ar
tiest zoals hij hetzelf zegt. Maar
hij werkt aan een eigen oeuvre
zonder in het keurslijf van de
produktie te ven/allen. Het posi
tieve is volgens hem dat hij
tracht zijn eigen karakter te be
houden. Hij kreeg nogal wat
aanbiedingen om in goede Bel
gische galerijen te exposeren
maar nooit voelde hij een be
hoefte om zo sterk door te wer
ken. Henwig: «Ik ben niet zoals
velen die weken, maanden in
hun atelier vertoeven om te
werken. Dat ligt niet in mijn
aard. Trouwens ik heb ook nog
een taak als ontwerper wat
heelwat tijd vraagt».
Vorm en kleur spelen in zijn
werkoverzicht steeds een
voorname rol. In wat nu ge
toond gaat worden zitten zeer
figuratieve schilderijen met
helle kleuren. Lijnen en vlakken
vloeien vormelijk door elkaar.
In de meer detail uitgewerkte
schilderijen wordt alles don
kerder en dat noopt ons tot een
dichter, gevoelsmatig benade
ren van het werk. Don Qui-
chotte en Willem Teil figuren
komen in de werken voor. Zij
vormen de symbolen van de
verhalen mentaliteit in deze
werken. Op zijn beurt heeft
Herwig Van Holsbeeck een ei
gen persoonlijke kollektie uit
gebouwd waarin werken van
Van Lint, Raveel, Lucebert,
Gentils. Voor wat de galerij be
treft kondigt hij na iijn eigen
expositie een nieuwe aan met
werk van Agnes Van Rans-
beek, een gebuur. Maar veel
meer zit er niet in omdat vader
Van Holsbeeck van vroeger al
de ervaring heeft opgedaan dat
dit steeds niet erg lonend is om
met kunstenaars samen te
werken. De administratieve en
technische moeilijkheden zijn
niet van die aard dat een expo
sitie inrichten een pleziertje kan
worden genoemd.
De werken welke Herwig nu
voorstelt onderhouden een
prijzenbedrag dat loopt van
5.000 frank voor een tekening
tot 40.000 frank voor een schil
derij van redelijk formaat. Deze
prijzenkeuze spruit voort uit de
ervaringen van de vroegere
exposities. Het verwijst echter
ook naar de kommerciële
waarde die de kunstenaar zelf
instelt. Maar uiteindelijk wor
den kunstwerken door de kijker
benaderd en maakt die uit of de
waardeverhouding schilderij en
kostprijs wel evenredig is.
Een positie neemt de kunst van
Herwig Van Holsbeeck niet in.
Het is eerder vrijblijvend van
aard. Je kan er tegenaangaan
vanuit verschillende gezichts-
Herwig Van Holsbeeck stelt vanaf deze week in galerij Pieler Coecke zijn
werken tentoon (JM)
velden. Of zoals Yves Van De
Steen het in de katalogus uit
drukt: «Wij kleven geen onmo
gelijk etiket doch puzzelen lie
ver verder met de kunstenaar».
ROGER D'HONDT
Vorig weekeinde voerde het «Land van Riem» «Mireille» op,
een blijspel in drie bedrijven van Frans Hydra onder regie van
Willy De Swaef.
Het is niet aan om de keuze van
stukken in een toneelvereniging te
beoordelen. Maar dit was er weer
een waar de (liefdes-) verhoudin
gen langs vier-vijf kanten tegelijk
door elkaar lopen, tot de knoop on
ontwarbaar lijkt. De toestanden
zijn onzeglijk onmogelijk (en ge
zocht). Dergelijke stukken berus
ten op mistoestanden en goedbe
doelde bereidwilligheid: hoe meer
(in dit geval) twee vrienden elkaar
helpen, des te meer geraken ze in
de knoei. Leugens om bestwil ma
ken de zaak zó erg, dat er op de
duur wel een oplossing moet ko
men. Hoe komt de auteur er zelf
nog uit? Dit soort toneelwerken zijn
evenwel kasstukken, en de stads
schouwburg zat dan ook vol. Het
publiek raakt er bliikbaar niet los
van. Dat men wil lachen is even
wel een erg goeie zaak. De toneel
verenigingen weten dit, en kiezen
dan al eens dergelijke nonsensiale
stukken om volk te lokken. We be
grijpen heel goed dat men graag
wat geld in de kas hoort vallen.
De toneelwerken hebben meestal
weinig inhoud en moeten het dus
halen van het akteertalent van de
spelers. Indien de kwaliteit van het
spel van die aard was geweest, dat
men het magere gegeven zodanig
kon aanvetten dat men tenminste
toch de indruk van goed toneel kon
krijgen, hadden we over de keuze
van het stuk niet zover uitgeweid.
Maar het werd niet «geloofwaar
dig» uitgewerkt. Er zat te weinig
kleur en leven in. Bi] een dergelijk
stuk moet het vuur uit de planken
slaan, moeten de gensters de zaal
invliegen. Dit is niet gebeurd. Het
publiek heeft (op enkele keren na)
ook niet bijzonder entoesiast ge
reageerd, hoewel het applaus ach
teraf zeer welwillend leek.
De spelers waren ook niet bepaald
geplaatst in rollen die hen «op het
lijf geschreven» stonden. Men ak-
teerde over het algemeen wat te
stijf, te bestudeerd en niet los ge
noeg. Sommige spelers waren een
ietsje te oud voor hun rol, en tante
Milly had men niet oud genoeg ge-
xregen
Op louter toneelkundig vlak was er
van dit stuk wel wat te maken ge
weest. Er werden duidelijk goede
pogingen in die richting gedaan. De
regie vertoonde evenwel geen al te
grote vindingrijkheid. De oorzaak
hiervan ligt voor 'n groot stuk ook
in de eerder zwakke dialogen (op
enige uitzonderingen met goeie
vondsten na) die te weinig spiritu
eel waren. Hiervoor is uiteraard de
auteur of eventueel de vertaler ver
antwoordelijk. Maar men kan toch
schrappen. We houden ons hart
vast als we bijvoorbeeld vrienden
tegen elkaar horen zeggen (elkaar
pathetisch op de schouder slaand):
«Kop op, kerel» of «beste kerel»
Dit soort taalgebruik is verouderd,
en heeft trouwens nooit spontaan
geklonken.
Over het algemeen was het spel
nogal traag, dit terwijl dergelijke
liefdesperikelen toch met heel wat
meer vinnigheid worden aange
pakt.
VERHAAL
Het echtpaar Ted en Susanne is al
acht jaar gehuwd. In dit huwelijk
zijn barsten gekomen.
Om deze terug te kunnen lijmen
besloot men gedurende een proef
periode elk afzonderlijk te gaan
wonen: Susanne in het echtelijk
huis, en Ted ergens op een zolder
kamer. Eéns per maand brengt het
echtpaar de avond en de nacht
door in 'n hotelletje. De wee
kends daartussen gaat Ted even
wel zwaar aan de zwier met zijn
vriend Pieter (of: een ellenlange
ode aan het alkoholisme. Er werd
daar op het toneel nogal veelvuldig
naar de whisky-fles gegrepen). De
afspraak tussen het paar luidde dat
beiden zich celibatair zouden ge
dragen. Maar na een fuif brengt
Pieter zijn vriend Ted naar huis. In
Pieter's auto had zich evenwel een
meisje (Mireille, vandaar de titel) te
slapen gelegd, dat zoals achter
af bleek door haar hospita van
de huiskamer was verjaagd. Pieter
laadde zijn wagen leeg bij Ted, en
het toneelstuk begint dan wanneer
Ted uit z'n roes wordt gewekt door
Pieter. Mireille sliep in Teds'bed.
Ted evenwel op de sofa, want het
stuk moest «netjes» blijven, dat be
tekent: wel erotiek insinueren,
loef af te steken. (Kan je nog vol-
Ted denkt er te laat aan dat juist op
deze dag hun maandelijkse af
spraak loopt. Susanne hangt on
verwacht aan de huisbel, en daar
begint de miserie. Mireille die in
tussen in de keuken bezig was, ver
raadt zichzelf, niet vermoedend
wat er aan het gebeuren is. Dan
beginnen de leugens: Mireille gaat
door als Pieters vriendin, en Su
sanne als Tedszuster. Er komt nog
een vriendin van Mireille opdagen:
Betty, die de vorige nacht zoals
achteraf blijkt— het fuifnummer
van Pieter was. Ook zij was uit haar
kamer gezet, (dezelfde kamer als
die van Mireille: 12 bij 12 meter)
Pieter is eenter verloofd met Vicky,
die vooreen maand met haar tante
op reis moest Vicky komt echter
een paar dagen vroeger dan ver
wacht terug... en probeer dan in
een huis vol jonge vrouwen aan
echtgenote of verloofde maar uit te
leggen dat alles heel onschuldig is,
en op misverstand berust.
Later komt er nog een Italiaan op
dagen, Barry, die Susanne onder
de arm had genomen om Ted de
loop-af te steken (Kan je nog vol
gen?) Maar tenslotte lijkt het erop
dat alles weer tot klaarheid zal ko
men: Ted en Susanne zullen weer
gaan samenwonen. De twee meis-
De taxichauffeur vermoeid na het tillen van de zware koffers (JM)
Barry's pizza's op de grond (JM)
Feestje op de zolderkamer van Ted (JM)
Ted in een benarde positie, tussen Mireille en Betty (JM)
jes (Mireille en Betty) zullen Ted's
zolderkamer huren, en komen hun
spullen erheen brengen. Alles is
dus blijkbaar goed afgelopen. Tot
Ted zelf plots weer met Mireille
aanpakt wanneer hij met haar al
leen is, en haar mee naar de slaap
kamer vraagt, iets waar hij zich al
aans het verhaal al had tegen ver
zet. En nou net vóór het doek valt
nog deze wending. Eigenaardig
slot, waar de auteur zelf plots de
opbouw van zijn stuk aan scherven
klopt. We zijn met vraagtekens in
het hoofd naar buiten gestapt
Want we hadden ook nog andere
bemerkingen: op een intiem feestje
van de beide fuifnummers kwamen
Mireille en Betty plots met sjieke
toiletten aandragen. Het leek ons
toch eigenaardig dat die uit de ba
gage kwamen van twee meisjes die
de huur opgezegd krijgen van een
kamer van 12 m bij 12 meter. De
opbouw van het stuk vertoonde
hier en daar toch wel serieuze bar
sten. Bijvoorbeeld ook nog de Itali
aan die gebroken Nederlands
praatte. Hij kon dit gemengd taal
gebruik echt niet volhouden en
enige betekenis geven: Moest dit
nu zó nodig?
Samenvallend kan men zeggen dat
indien de keuze van een derge
lijk stuk al niet zo erg origineel
was,de uitwerking ervan toch
heel wat pittiger en sprankeier had
mogen zijn. Ook het dekor was niet
bijzonder vindingrijk uitgebouwd.
Dit neemt evenwel niet weg dat
heel wat mensen een prettige
avond hebben doorgemaakt. We
hopen slechts dat het «Land van
Riem» niet te lang met «Mireille»
blijft flirten!
Wilfried Lissens
ROLVERDELING:
TED: Leo Huylebroeck;Pieter: Luc Noel;Mireille: Leen Reners;Be-
tty: Martien Verreycken;Susanne: Myriam Bockstael;Vicky: Anne-
mie De Paepe;Barry: Noël De Smedt;Tante Milly: Lieve
Boulonne;Taxi-chauffeur: Johnny Bosman
Regie: Willy De Swaef
PRODUCTIELEIDING, REKWISIETEN EN TYPERING: Susanne
Cassiman
DECORBOUW: Stadspersoneel en technische ploeg, Hubert De
Laender, Gustaaf Wenes. Raphal Merckx, Gary De Swaef, Karei
Saeys, Leiding: Julien Bockstael
BELICHTING: Hubert Janssens
VOORZEGGER: Willy Van Wambeke
MEUBILERING: Meubelen «DE PAREL», Nieuwerkerken
GELUID: Karei Saeys
SCHIKKINGEN VOOR DE OPVOERINGEN.
Kaarten voor deze opvoeringen zijn te bekomen aan de ingang van
de zaal
TOEGANGSPRIS: 75 Fr.
STUDENTEN en
DERDE LEEFTUD: 50 Fr.
De Beschermleden vinden hierbij hun bestelkaart. Zij gelieven
deze behoorlijk ingevuld terug te sturen aan
•T LAND VAN RIEM
p/a Luc Noël
Geraardsbergsestraat 18 bus 11
9300 AALST
vóór 4 november 1977
Zij hebben zoals voorheen recht op twee gratiskaarten. Deze zullen
samen met de bijgevraagde plaatsen aan huis besteld worden,
waar ook het verschuldigd bedrag zal geïnd worden.
BELANGRIJK.
De gratiskaarten kunnen ook vóór de vertoning aan de kassa
bekomen worden, mits voorlegging van de bestel- en lidkaart
Gezien de verwachte belangstelling zullen de onbezette, reeds
bestelde en dus voorbehouden plaatsen na het aangekondigde
aanvangsuur, aan eventueel wachtende toneelliefhebbers worden
doorverkocht, behalve indien de telaatkoming op voorhand werd
bericht.
