f
BEDRIJVIGHEID BRENGT
HINDEREN TOCH
OOK NOG WAT ANDERS
r==n-r^ir
HM
IH
IMPOSANT PRODUKTIEPROCES IN KONTINU
X'
H Hi H~ (*CL
X
DECIBELS
DE BEL AAN
16 - 2-12-1977 - De Voorpost
DEXTROSE
Als een der laatste «derivaten»
van de fabrikatielijn krijgen wij
dan de zgn. Dextrose. (Niet
verwarren met Dextrine, de stof
die wordt verkregen door zet-
meelhydrolise en waaruit glu
cose wordt verkregen).
Deze «Dextrose» is chemisch
geheel identiek aan de zuivere
glucose. (Als hier hoger over
glucosestroop werd gesproken
dan werd hiermede een ge
mengde stroop bedoeld die
naast de enkelvoudige dextro-
sesuiker ook nog hogere sui
kers bevat.) Met «dextrose»
wordt echter de gekristalli
seerde zuivere dextrosesuiker
bedoeld. Tot bij de filtrering ver
loopt de bereiding net als voor
glucose, met dit onderscheid,
dat een «gerichte» enzymati
sche reaktie verantwoordelijk is
voor het welbepaalde eindpro-
dukt. De ontkleuring en demi-
neralisering gebeurt bij middel
van ionen-wisselaars. Dit is
zowat hetzelfde procédé als de
waterontharders die ook in de
huishouding worden gebruikt.
Na koncentratie door verdam
ping van het overtollige water
bekomt men een droge stcfge-
halte van 70 Daarna wordt
e r ge kristallisee rd door geleide
lijke afkoeling van de
dextrcse-stroop. De nog aan
wezige 15 dextrose-
oplossing wordt in centrifuges
afgescheiden, en na herhaling
van de cyklus opnieuw tot
dextrose-kristallen omge
vormd. Na de droging, tot 8
vochtgehalte, volgt dan de
scheiding volgens de korrelgro-
te. Het grootste deel van de
dextrose gaat naar de farma
ceutische industrie, de vee
voeding, de vleeswarenberei-
ding enz.
FRUCTOSE
Dextrose kan nog woroen om
gezet in fructose (vruchtensui
ker) wat een zeer sterke zoet-
kracht heeft. Denk hierbij maar
aan de suiker uit vruchtenbloe
sem -en bloemenzetmeel in
honing. Fructose is opgebouwd
uit dezelfde elementen als dex
trose doch verschilt ervan
doordat enkele der samenstel
lende elementen een andere
plaats innemen in de
«Suiker»-molekule. Hierdoor
krijgt deze suiker, Fructose,
geheel andere fisico-
chemische eigenschappen.
Men zegt dat fructose een iso-
meer is van dextrose. De fabri-
kage verloopt dus, voor het
eerste deel, geheel analoog
met de dextrosefabrikage. De
eigenlijke fructosevorming ge
beurt door «isomerisatie»: om
zetting van dextrose- in fructc-
semolekule n door een enzyma
tische reaktie. Hierbij ontstaat
een mengsel van dextrose en
fructose dat identiek is aan de
riet- en bietsuiker. Na zuive
ring, door demineralisatie, ont
kleuring door aktieve kool en
indamping tot 70 droge stof
ontstaat tenslotte het eindprc-
dukt dat grote koppen haalde in
de pers en zodanig gevreesd
wordt door de «suikerbaron
nen» dat er gauw-gauw, ekstra
heffingen werden opgelegd. Dit
met riet- en bietsuiker te verge
lijke prcdukt wordt gebruikt in
limonade's, ijsroom, konfituur,
peperkoek, e.d.m.
AMYLUM IN
VOGELVLUCHT
Om heel dit produtkieproces op
gang te houden komt er, naast
de eigenlijke bereiding in de
hogergenoemde produktieaf-
delingen, nog heel wat kijken.
Andere afdelingen, onderde
len, diensten e.d.m. moeten dit
fabrikageproces als het ware
op gang houden.
Daar zijn allereerst:
de Maalderij, waar de maïs
wordt gescheiden en het zet-
Zoals beheerder direkteur Ir. Jean Schoonacker het in het interne bedrijfs-standpuntenblad
ooit heeft gezegd, is de aanloop tot beter inzicht in het bedrijf, een zó volledig mogelijke
informatie. En zoals, binnen Amylum zelf, iemand van de boekhouding meestal weinig of niets
zal afweten van wat er bvb. in de maalderij gebeurt, zo mag men evenzeer aannemen dat de
meeste buitenstaanders niet het flauwste benul hebben van wat er precies gebeurt achter de
eveneens soms aangevochten hoog opgetrokken Amylummuren. Daarentegen weet
eenieder wel af over de hinder die het bedrijf voortbrengt en het gaat er zo stilaan naar uitzien
dat de buitenwereld het haast alleen nog op die hinder bekeken heeft.
Beheerder-direkteur J. Schoonacker
meel wordt gefabriceerd.
de afdeling Bijprodukten,
waar de maïsolie en de vee
voederzemelen en gluten wor
den verwerkt.
de Glucoserie
de afdeling zetmeel
de Dextrose afdeling
de Fructose afdeling
Welke de eigenlijke fabrikatie
verzorgen. Om deze fabrikage
te kunnen verzekeren dient
vooraf gezorgd voor de aan
voer van de grondstoffen, zoals
uiteraard de maïs en ver
der tientallen ingrediënten,
scheikundige stoffen, verpak-
kinge.d.m.,ditisde taakvande
afdeling «MAGAZIJN - FAB».
De dienst «VERZENDINGEN»
zorgt, samen met het MAGA
ZIJN «AFGEWERKTE PRO-
DUKTEN» en de GARAGE
voor de aflevering der afge
werkte produkten aan het kliën-
teel, hetzij rechtstreeks of on
rechtstreeks.
De afdeling «ATELIER» staat in
voor het draaiend houden van
het geheel, de honderden ma
chines (1621 elektro-motoren),
de tientallen kuipen, de kilome
terlange kabelbanen en leidin
gen met de automatische regel-
apparatuur en nog veel meer.
Hiertoe wordt beroep gedaan
op de onderhoudsdienst met
o.m. ook de ververs, metse
laars, timmerlui, dakmannen
enz., de «Centrale» en de men
sen van «Eelktriciteiten Regel
techniek».
De «NIEUWE WERKEN» zor
gen zowel voor nieuwbouw als
voor nodige veranderingen en
aanpassingen.
Dan is er nog het «MAGAZIJN
MEC» dat belast is met het be
heer van wisselstukken en
grondstoffen voor de onder
houdsdienst, waar dan de
«AANKOOP» -dienst zorgt
voor de bevoorrading der ver
schillende magazijnen.
De goedgekeurde investerin
gen worden door het «STU
DIEBUREAU» uitgewerkt en
door het «TEKENBUREAU» op
papier gezet. Zó spelen alle af
delingen op elkaar in en zijn zij
tenslotte, zij het elk met zijn ei
gen specifieke inbrengen, be
trokken bij het draaiend houden
van de fabriek en het mogelijk
maken van de kontinu-
fabrikatie.
Een zeer belangrijk onderdeel
van het bedrijf is dan nog het
LABO dat eigenlijk bestaat uit
verschillende afdelingen welke
elk instaan voor een specifieke
taak en opdracht. Men heeft er
enerzijds het «opzoekings-
ia'bo» dat uitsluitend vorsings-
werk verncht met als doel de
bestaande produkten en
produktie-processen te verbe
teren en tevens nieuwe produk-
ties te ontwikkelen. Daarnaast
is er het «Kontrole»-labo wat de
fabrikatie op de voet volgt en
zowel nagaat of het produktie-
proces naar behoren verloopt
als kontroleert of de bekomen
produkten kwalitatief voldoen
aan de gestelde normen. Op
semi-industriële schaal ope
reert dan een «simulatie»-labo
dat onderzoekswerk verricht
naar de nog niet geeksplo-
reerde toepassingsgebieden
voor de diverse eindprodukten
van eigen fabrikaat. Hiertoe
wordt op kleine schaal een in
dustrieel bereidings- en be
handelingsproces opgezet met
als doel de meest doeltreffende
technologie uit te werken voor
een grootschalig industrieel fa-
brikatieverloop van diverse
verbruiksgoederen, uiteraard
met de Amylum-eindprodukten
als grondstof.
Alles bij elkaar vertegenwoor
digen de hoger vernoemde af
delingen met hun onderschei
den bezettingen, een verze
kerde tewerkstelling voor zo
wat 800 mensen.
Er is in gans de streek van
Aalst, dit Brussels arbeids-
wingewest bij uitstek, geen en
kel ander bedrijf dat in dezelfde
mate bijdraagt tot ons aller
«welvaart». Nu ons aller «wel
zijn» meer en meer aan bod
komt zal Amylum hiermede
eveneens rekening moeten
houden. Of dit inderdaad zó is
zullen wij trachten na te gaan
o.a. aan de hand van de reeds
getroffen en nog te treffen
maatregelen tegen deze
«welzijns-hinderende» ele
menten en faktoren binnen en
buiten het bedrijf.
E.V.
In de verschillende fabrikage-
lijnen treedt inderdaad het ne
venverschijnsel hinder op,
zoals dit onvermijdelijk met ie
der industrieel proces in min of
meerdere mate verbonden is.
In 'n produktieverloop wor
den, naast de fabrikatie van de
eigenlijke verbruiksgoederen,
diverse «afval-produkten»
voortgebracht die stuk voor
stuk de omgeving belasten.
Omvang en intensiteit van
deze belasting ot hinder
hangt af van het soort bedrij
vigheid. de toegepaste procé-
dée's en de hiervoor beschik
bare machines. Als wij nu, wat
het vaak aangevochten bedrijf
Amylum betreft, vooraf het
fabrikage-verloop op de voet
gaan volgen, dan krijgen wij,
meer dan waarschijnlijk, naast
de meteen meegenomen in
formatie over het produktiepro-
ces zelf, ook nog de nodige uit
gangsinformatie over aard,
herkomst en betekenis van de
voortgebrachte hinder en be
lasting, zowel wat geluid, lucht
als water betreft.
Terzelfdertijd kunnen wij dan
nagaan in welke mate reeds
werd «gedokterd» om hieraan
te verhelpen en wat er op dit
ogenblik ter zake nog wordt uit
gevoerd en gepland.
OP BEZOEK
BIJ AMYLUM
Zoals wijzelf het op een ver
lengde zaterdagvoormiddag
hebben meegemaakt, over
stemmen de gewone
fabrikatie-geluiden Amylum
werkt kontinu door nauwe
lijks het achtergrond geluid van
de stad wat op zijn lage-lange
weekeinde -pitje is terug ge
draaid. Binnen in het bedriijf
echter kregen onze trommel
vliezen het bij beurten wél te
verduren in bepaalde afdelin
gen, nml. de maalderij, terwijl in
andere produktieafdelingen het
zelfs bestond om zonder stem
verheffing een gewone konver-
satie te voeren Maar buiten de
makkelijk waarneembare
MAIS
_L
H Gluten
indikking
Zetmeel I—I W«»ing
k ZETMEELSIURRY
j TURBINEREN j ISCnUKUNOlG^ j
F DROGEN 1 WASSEN""
~i
Ihydroliseren'
MAI CM 1 Ienzymatische!
L_MALEN__1 IREACTIE!
(V00RVERSTUF-1
SELENj.DROGENI Ui
IGEW00N ZETMEEL I TURBINEREN OF j
Il—ONTWATEREN—1
DROGEN
PR EG EL j RAFFINEREN j
DEMINERALISER
SPECIAAL ZETMEEL
VOOR-INDAMPt
[^ontkleuren]
N-ONTKLEUREN
INDAMPEN
TURBINEREN
r 1 J
[ontkleuren
(iBND-INDAMPEl
UIKERS
sen, die hun technische vaar
digheid en inventiviteit reeds
overduidelijk hebben bewezen,
de uitgroei van het bedrijf
spreekt hier voor zichzelf.
Door de snelle evolutie van de
samenleving, mogelijk ge
maakt door de materiële in
breng van de industriële «eks-
plosie» der voorbije jaren, is
ons aller behoeftengrens gaan
opschuiven hetzij gaan ver
schuiven. Om hier het gang
bare woordgebruik aan te ha
len: de nadruk wordt stilaan op
het zogeheten «welzijn» gelegd
i.p.v. op de «welvaart» die nu
stilaan gemeen goed is gewor
den.
Dit betekent, per definitie, dat
iedereen op zoek is om weer
nieuwe eisen te formuleren
welk nu het verwerven van een
zeker «welzijn» nastreven.
NV. G RAmylum aan de Van Watnbekekaai, zoals het nu de oude stadskern domineert en zijn stempel drukt op
gans Aalst
Algemeen zicht op nv GR Amylum (JM)
geluids- en geurhinder is er ook
nog de wellicht minder spekta-
kulaire maar zeker even be
langrijke afvalwaterbelasting.
Dèèr waar dit alles ons aller mi
lieu beïnvloedt brengt dit even
eens de nodige problemen met
zich mee voor het bedrijf zelf.
Het wordt een, haast dagelijks,
zoeken naar een gulden mid
denweg tussen enerzijds het
opgang houden van een ratio
neel efficiënt en konkurrentieel
industrieel proces en ander
zijds het indijken van alle on
gemakken welk dit alles met
zich mee brengt. Hierbij is men
zich niet altijd onmiddellijk be
wust van de uiteindelijke ge
volgen op lange termijn zodat
heel vaak pas dan kan worden
ingegrepen als men reeds met
de feiten dient af te rekenen.
Bovendien is het zó dat de pro
blemen slechts kunnen opge
lost naarmate deze zich aan
dienen en zich nadrukkelijk
scherp gaan stellen.
En dit is nu echt een kolfje naar
de hand van de Amylummen-
Hierdoor meer en meer gevoe
lig gemaakt gaat iedereen
meer en meer zorg besteden
aan «het zich-goed-vinden».
Vandaar de zorg voor het mi
lieu waarin dit «welbevinden»
noodzakelijkerwijze tot ontplooi-
ing dient te komen Wat vroe
ger als een vanzelfsprekend
heid werd gezien, hoogstens
als een noodzakelijk ongemak
werd beschouwd, wordt nu
zonder meer afgewezen. Dat
men hierbij het klassieke kind
met het al even klassieke bad
water dreigt weg te gooien mag
ook wel eens gezegd.
Tussen dit alles door draaien
onze industrieën hun eigen
gangetje, waardoor zij zich niet
zó maar van de ene naar de
andere dag kunnen aanpassen
aan de nieuw geformuleerde
verwachtingen of eisen
«Milieu-vriendelijke» what's
in a name? Fabrikagepro-
cessen stampt men niet van
vandaag op morgen uit de
grond, daar komt heel wat bij
kijken! Hoofdzaak is, lijkt 't
ons, dat men weet dat men met
deze dingen begaan is, of er
tenminste, zij het misschien
«nolens volens» mee bezig is.
Dit is o.a. zeker bij Amylum het
geval! Intussen terwijl de
technici met deze nieuwe op
gave worstelen moet ook de
produktie verder ongestoord
kunnen doorgaan. Een school
voorbeeld van geit en kool spa
ren of van dansen op een
slappe koord? Wie zal het zeg
gen? En Amylum draait nog, 24
uur op 24 uur trouwens, geluk
kig maar!
WAT WORDT ER BIJ
AMYLUM «GEDAAN»?
DE AANVOER
Amylum verwerkt naast een
niet onbelangrijke hoeveelheid
gereed gemalen tarwemeel, in
hoofdzaak maïs als grondstof
Om heel het fabrikageverloop
te kunnen volgen is het goed
dat men weet waaruit nu een
maïskorrel precies is opge
bouwd. De vier bestanddelen
van de maïskorrel zijn: de kiem,
de zemelen, de gluten en het
zetmeel.
De verwerkte maïs komt vooral
uit Amerika en Frankrijk en
soms ook uit Angola of Mo
zambique De aanvoer ervan
gebeurt over zee via Gent of
Antwerpen met overslag in bin
nenschepen van 250 300 Ton
of per trein uit Frankrijk
per 1200 Ton. Het lossen ge
beurt hetzij d.m.v. zuigers
(schip) of d.m.v. transportban
den en elevatoren (trein) met
een kapaciteit van 120 Ton per
uur. De gekuiste maïs wordt
opgeslagen in de 45 m hoge
silo hoogste punt 55 m. op de
Van Wambekekaai die 5000
Ton maïs kan bevatten. In de
vier voorraadsilo's op het goe
derenstation (elk 60 m hoog
en een doormeter van 12 m)
welke een totaal opslagvermo
gen hebben van 14.500 Ton
wordt de ongekuiste mèïs be
waard.
HET VOOR BEHANDELEN
Gans het maïs-
scheidingsproces gebeurt in
water, dit begint reeds bij het
weken in weekkuipen, twintig in
aantal, met elk een kapaciteit
van60Ton. Het weken duurt40
uren en de water temperatuur
bedraagt 50° C. Het warm wa
ter bevat een zekere hoeveel
heid zwaveldioxyde (50%) om
gisting tegen te gaan.
Bij dit weekproces worden te
vens sommige eiwitten (pro-
leinen) opgelost waardoor
deze makkelijk kunnen afge
voerd worden. Later dienen
deze eiwitten dan om de
veevoeder-zemelen te verrij
ken.
Na het weken wordt de maïs
korrel gebroken, echter zonder
de kiem te beschadigen, het
deel is hier de kiem van de kor
rel los te maken.
De in de maïsbrij aanwezig ruch
intakte maïskiemen wor
in zgn. hydrocyclonen, doo
middelpuntvliegende kra
afgescheiden. De zwaarc
substanties, zetmeel, glutei
zemelen, zetten zich teger
wanden af en de lichtere
men hopen zich in het midfcöu
op vanwaar zij worden af
voerd. Nadien worden d
kiemen gewassen om het a
klevende lichte zetmeel en
melen te verwijderen. Daaltoch
worden de kiemen ontwatfnadi
en gedroogd in opeenvolge
fases van 45 vochtgeh fijne
tot tenslotte slechts 1 voc zeel
DE EINDPRODUKTEN
MAÏSOLIE
Uit deze maïskiemen wordt
de maïsolie geperst in
Dedbelschaal van volledig»
nist tot atari maanraket
wor
duk
wor
vee
De
bak
trifu
kier
Nac
in di
filtei
(4x2
Dez
maï
felol
nefc
Nac
schi
len
len i
nine
einc
gaa
VEE
De;
dier
glut
beu
woo
som
noei
den
ten i
spei
gaa
mer
GLL
Na
toev
de
mee
verk
opg.
silos
ter 8
1.5C
«ge<
Van
CCk
gep
den
opg>
vee'
GLl
Er t
De A in dBA staat op het filter
waarvan gebruik wordt gemaakt I
geluidsmeting. Dit filter korrigeet
het geluid zodanig dat de meter A den
op dezelfde manier "hoorT als h len
menselijk oor, d l. zachter.
10 dBA volledige i
onmerkbaar
20 dBAop het land (zonder
verkeer) zeer zwak
ÓO dBA stille slaapkamer —z
40 dBA kalm bureau (zacht
gesprek) zeer gematigd
50 dBA gewoon bureau (norm Me r
gesprek) gematigd
60 dBA levendig gesprek -
hinderlijk
70 dBA drukke straat, stofzuiger n
tamelijk luid
80 dBA fabriek, station, zeer
drukke straat luid
90 dBAgroot orkest, mixer,
100 dBA metro, drukkerij,
luidruchtige fabriek Intens
110 dBA luidruchtige -
grasmaalmachine oorverdove 06 C
120 dBA machinekamer in
onderzeeboot pijnlijk
130 dBAbovengrens
(bijvoorbeeld op 25 m van eei
startend reaktievtlegtulg)
onverdraaglijk
100 dBA karabijnechot op 0,30
200 dBAvertrekkende maanral Ulte
op 300 meter
Overgenomen uil testannködi
zetr
gen
teits