f BEDRIJVIGHEID BRENGT HINDEREN TOCH OOK NOG WAT ANDERS r==n-r^ir HM IH IMPOSANT PRODUKTIEPROCES IN KONTINU X' H Hi H~ (*CL X DECIBELS DE BEL AAN 16 - 2-12-1977 - De Voorpost DEXTROSE Als een der laatste «derivaten» van de fabrikatielijn krijgen wij dan de zgn. Dextrose. (Niet verwarren met Dextrine, de stof die wordt verkregen door zet- meelhydrolise en waaruit glu cose wordt verkregen). Deze «Dextrose» is chemisch geheel identiek aan de zuivere glucose. (Als hier hoger over glucosestroop werd gesproken dan werd hiermede een ge mengde stroop bedoeld die naast de enkelvoudige dextro- sesuiker ook nog hogere sui kers bevat.) Met «dextrose» wordt echter de gekristalli seerde zuivere dextrosesuiker bedoeld. Tot bij de filtrering ver loopt de bereiding net als voor glucose, met dit onderscheid, dat een «gerichte» enzymati sche reaktie verantwoordelijk is voor het welbepaalde eindpro- dukt. De ontkleuring en demi- neralisering gebeurt bij middel van ionen-wisselaars. Dit is zowat hetzelfde procédé als de waterontharders die ook in de huishouding worden gebruikt. Na koncentratie door verdam ping van het overtollige water bekomt men een droge stcfge- halte van 70 Daarna wordt e r ge kristallisee rd door geleide lijke afkoeling van de dextrcse-stroop. De nog aan wezige 15 dextrose- oplossing wordt in centrifuges afgescheiden, en na herhaling van de cyklus opnieuw tot dextrose-kristallen omge vormd. Na de droging, tot 8 vochtgehalte, volgt dan de scheiding volgens de korrelgro- te. Het grootste deel van de dextrose gaat naar de farma ceutische industrie, de vee voeding, de vleeswarenberei- ding enz. FRUCTOSE Dextrose kan nog woroen om gezet in fructose (vruchtensui ker) wat een zeer sterke zoet- kracht heeft. Denk hierbij maar aan de suiker uit vruchtenbloe sem -en bloemenzetmeel in honing. Fructose is opgebouwd uit dezelfde elementen als dex trose doch verschilt ervan doordat enkele der samenstel lende elementen een andere plaats innemen in de «Suiker»-molekule. Hierdoor krijgt deze suiker, Fructose, geheel andere fisico- chemische eigenschappen. Men zegt dat fructose een iso- meer is van dextrose. De fabri- kage verloopt dus, voor het eerste deel, geheel analoog met de dextrosefabrikage. De eigenlijke fructosevorming ge beurt door «isomerisatie»: om zetting van dextrose- in fructc- semolekule n door een enzyma tische reaktie. Hierbij ontstaat een mengsel van dextrose en fructose dat identiek is aan de riet- en bietsuiker. Na zuive ring, door demineralisatie, ont kleuring door aktieve kool en indamping tot 70 droge stof ontstaat tenslotte het eindprc- dukt dat grote koppen haalde in de pers en zodanig gevreesd wordt door de «suikerbaron nen» dat er gauw-gauw, ekstra heffingen werden opgelegd. Dit met riet- en bietsuiker te verge lijke prcdukt wordt gebruikt in limonade's, ijsroom, konfituur, peperkoek, e.d.m. AMYLUM IN VOGELVLUCHT Om heel dit produtkieproces op gang te houden komt er, naast de eigenlijke bereiding in de hogergenoemde produktieaf- delingen, nog heel wat kijken. Andere afdelingen, onderde len, diensten e.d.m. moeten dit fabrikageproces als het ware op gang houden. Daar zijn allereerst: de Maalderij, waar de maïs wordt gescheiden en het zet- Zoals beheerder direkteur Ir. Jean Schoonacker het in het interne bedrijfs-standpuntenblad ooit heeft gezegd, is de aanloop tot beter inzicht in het bedrijf, een zó volledig mogelijke informatie. En zoals, binnen Amylum zelf, iemand van de boekhouding meestal weinig of niets zal afweten van wat er bvb. in de maalderij gebeurt, zo mag men evenzeer aannemen dat de meeste buitenstaanders niet het flauwste benul hebben van wat er precies gebeurt achter de eveneens soms aangevochten hoog opgetrokken Amylummuren. Daarentegen weet eenieder wel af over de hinder die het bedrijf voortbrengt en het gaat er zo stilaan naar uitzien dat de buitenwereld het haast alleen nog op die hinder bekeken heeft. Beheerder-direkteur J. Schoonacker meel wordt gefabriceerd. de afdeling Bijprodukten, waar de maïsolie en de vee voederzemelen en gluten wor den verwerkt. de Glucoserie de afdeling zetmeel de Dextrose afdeling de Fructose afdeling Welke de eigenlijke fabrikatie verzorgen. Om deze fabrikage te kunnen verzekeren dient vooraf gezorgd voor de aan voer van de grondstoffen, zoals uiteraard de maïs en ver der tientallen ingrediënten, scheikundige stoffen, verpak- kinge.d.m.,ditisde taakvande afdeling «MAGAZIJN - FAB». De dienst «VERZENDINGEN» zorgt, samen met het MAGA ZIJN «AFGEWERKTE PRO- DUKTEN» en de GARAGE voor de aflevering der afge werkte produkten aan het kliën- teel, hetzij rechtstreeks of on rechtstreeks. De afdeling «ATELIER» staat in voor het draaiend houden van het geheel, de honderden ma chines (1621 elektro-motoren), de tientallen kuipen, de kilome terlange kabelbanen en leidin gen met de automatische regel- apparatuur en nog veel meer. Hiertoe wordt beroep gedaan op de onderhoudsdienst met o.m. ook de ververs, metse laars, timmerlui, dakmannen enz., de «Centrale» en de men sen van «Eelktriciteiten Regel techniek». De «NIEUWE WERKEN» zor gen zowel voor nieuwbouw als voor nodige veranderingen en aanpassingen. Dan is er nog het «MAGAZIJN MEC» dat belast is met het be heer van wisselstukken en grondstoffen voor de onder houdsdienst, waar dan de «AANKOOP» -dienst zorgt voor de bevoorrading der ver schillende magazijnen. De goedgekeurde investerin gen worden door het «STU DIEBUREAU» uitgewerkt en door het «TEKENBUREAU» op papier gezet. Zó spelen alle af delingen op elkaar in en zijn zij tenslotte, zij het elk met zijn ei gen specifieke inbrengen, be trokken bij het draaiend houden van de fabriek en het mogelijk maken van de kontinu- fabrikatie. Een zeer belangrijk onderdeel van het bedrijf is dan nog het LABO dat eigenlijk bestaat uit verschillende afdelingen welke elk instaan voor een specifieke taak en opdracht. Men heeft er enerzijds het «opzoekings- ia'bo» dat uitsluitend vorsings- werk verncht met als doel de bestaande produkten en produktie-processen te verbe teren en tevens nieuwe produk- ties te ontwikkelen. Daarnaast is er het «Kontrole»-labo wat de fabrikatie op de voet volgt en zowel nagaat of het produktie- proces naar behoren verloopt als kontroleert of de bekomen produkten kwalitatief voldoen aan de gestelde normen. Op semi-industriële schaal ope reert dan een «simulatie»-labo dat onderzoekswerk verricht naar de nog niet geeksplo- reerde toepassingsgebieden voor de diverse eindprodukten van eigen fabrikaat. Hiertoe wordt op kleine schaal een in dustrieel bereidings- en be handelingsproces opgezet met als doel de meest doeltreffende technologie uit te werken voor een grootschalig industrieel fa- brikatieverloop van diverse verbruiksgoederen, uiteraard met de Amylum-eindprodukten als grondstof. Alles bij elkaar vertegenwoor digen de hoger vernoemde af delingen met hun onderschei den bezettingen, een verze kerde tewerkstelling voor zo wat 800 mensen. Er is in gans de streek van Aalst, dit Brussels arbeids- wingewest bij uitstek, geen en kel ander bedrijf dat in dezelfde mate bijdraagt tot ons aller «welvaart». Nu ons aller «wel zijn» meer en meer aan bod komt zal Amylum hiermede eveneens rekening moeten houden. Of dit inderdaad zó is zullen wij trachten na te gaan o.a. aan de hand van de reeds getroffen en nog te treffen maatregelen tegen deze «welzijns-hinderende» ele menten en faktoren binnen en buiten het bedrijf. E.V. In de verschillende fabrikage- lijnen treedt inderdaad het ne venverschijnsel hinder op, zoals dit onvermijdelijk met ie der industrieel proces in min of meerdere mate verbonden is. In 'n produktieverloop wor den, naast de fabrikatie van de eigenlijke verbruiksgoederen, diverse «afval-produkten» voortgebracht die stuk voor stuk de omgeving belasten. Omvang en intensiteit van deze belasting ot hinder hangt af van het soort bedrij vigheid. de toegepaste procé- dée's en de hiervoor beschik bare machines. Als wij nu, wat het vaak aangevochten bedrijf Amylum betreft, vooraf het fabrikage-verloop op de voet gaan volgen, dan krijgen wij, meer dan waarschijnlijk, naast de meteen meegenomen in formatie over het produktiepro- ces zelf, ook nog de nodige uit gangsinformatie over aard, herkomst en betekenis van de voortgebrachte hinder en be lasting, zowel wat geluid, lucht als water betreft. Terzelfdertijd kunnen wij dan nagaan in welke mate reeds werd «gedokterd» om hieraan te verhelpen en wat er op dit ogenblik ter zake nog wordt uit gevoerd en gepland. OP BEZOEK BIJ AMYLUM Zoals wijzelf het op een ver lengde zaterdagvoormiddag hebben meegemaakt, over stemmen de gewone fabrikatie-geluiden Amylum werkt kontinu door nauwe lijks het achtergrond geluid van de stad wat op zijn lage-lange weekeinde -pitje is terug ge draaid. Binnen in het bedriijf echter kregen onze trommel vliezen het bij beurten wél te verduren in bepaalde afdelin gen, nml. de maalderij, terwijl in andere produktieafdelingen het zelfs bestond om zonder stem verheffing een gewone konver- satie te voeren Maar buiten de makkelijk waarneembare MAIS _L H Gluten indikking Zetmeel I—I W«»ing k ZETMEELSIURRY j TURBINEREN j ISCnUKUNOlG^ j F DROGEN 1 WASSEN"" ~i Ihydroliseren' MAI CM 1 Ienzymatische! L_MALEN__1 IREACTIE! (V00RVERSTUF-1 SELENj.DROGENI Ui IGEW00N ZETMEEL I TURBINEREN OF j Il—ONTWATEREN—1 DROGEN PR EG EL j RAFFINEREN j DEMINERALISER SPECIAAL ZETMEEL VOOR-INDAMPt [^ontkleuren] N-ONTKLEUREN INDAMPEN TURBINEREN r 1 J [ontkleuren (iBND-INDAMPEl UIKERS sen, die hun technische vaar digheid en inventiviteit reeds overduidelijk hebben bewezen, de uitgroei van het bedrijf spreekt hier voor zichzelf. Door de snelle evolutie van de samenleving, mogelijk ge maakt door de materiële in breng van de industriële «eks- plosie» der voorbije jaren, is ons aller behoeftengrens gaan opschuiven hetzij gaan ver schuiven. Om hier het gang bare woordgebruik aan te ha len: de nadruk wordt stilaan op het zogeheten «welzijn» gelegd i.p.v. op de «welvaart» die nu stilaan gemeen goed is gewor den. Dit betekent, per definitie, dat iedereen op zoek is om weer nieuwe eisen te formuleren welk nu het verwerven van een zeker «welzijn» nastreven. NV. G RAmylum aan de Van Watnbekekaai, zoals het nu de oude stadskern domineert en zijn stempel drukt op gans Aalst Algemeen zicht op nv GR Amylum (JM) geluids- en geurhinder is er ook nog de wellicht minder spekta- kulaire maar zeker even be langrijke afvalwaterbelasting. Dèèr waar dit alles ons aller mi lieu beïnvloedt brengt dit even eens de nodige problemen met zich mee voor het bedrijf zelf. Het wordt een, haast dagelijks, zoeken naar een gulden mid denweg tussen enerzijds het opgang houden van een ratio neel efficiënt en konkurrentieel industrieel proces en ander zijds het indijken van alle on gemakken welk dit alles met zich mee brengt. Hierbij is men zich niet altijd onmiddellijk be wust van de uiteindelijke ge volgen op lange termijn zodat heel vaak pas dan kan worden ingegrepen als men reeds met de feiten dient af te rekenen. Bovendien is het zó dat de pro blemen slechts kunnen opge lost naarmate deze zich aan dienen en zich nadrukkelijk scherp gaan stellen. En dit is nu echt een kolfje naar de hand van de Amylummen- Hierdoor meer en meer gevoe lig gemaakt gaat iedereen meer en meer zorg besteden aan «het zich-goed-vinden». Vandaar de zorg voor het mi lieu waarin dit «welbevinden» noodzakelijkerwijze tot ontplooi- ing dient te komen Wat vroe ger als een vanzelfsprekend heid werd gezien, hoogstens als een noodzakelijk ongemak werd beschouwd, wordt nu zonder meer afgewezen. Dat men hierbij het klassieke kind met het al even klassieke bad water dreigt weg te gooien mag ook wel eens gezegd. Tussen dit alles door draaien onze industrieën hun eigen gangetje, waardoor zij zich niet zó maar van de ene naar de andere dag kunnen aanpassen aan de nieuw geformuleerde verwachtingen of eisen «Milieu-vriendelijke» what's in a name? Fabrikagepro- cessen stampt men niet van vandaag op morgen uit de grond, daar komt heel wat bij kijken! Hoofdzaak is, lijkt 't ons, dat men weet dat men met deze dingen begaan is, of er tenminste, zij het misschien «nolens volens» mee bezig is. Dit is o.a. zeker bij Amylum het geval! Intussen terwijl de technici met deze nieuwe op gave worstelen moet ook de produktie verder ongestoord kunnen doorgaan. Een school voorbeeld van geit en kool spa ren of van dansen op een slappe koord? Wie zal het zeg gen? En Amylum draait nog, 24 uur op 24 uur trouwens, geluk kig maar! WAT WORDT ER BIJ AMYLUM «GEDAAN»? DE AANVOER Amylum verwerkt naast een niet onbelangrijke hoeveelheid gereed gemalen tarwemeel, in hoofdzaak maïs als grondstof Om heel het fabrikageverloop te kunnen volgen is het goed dat men weet waaruit nu een maïskorrel precies is opge bouwd. De vier bestanddelen van de maïskorrel zijn: de kiem, de zemelen, de gluten en het zetmeel. De verwerkte maïs komt vooral uit Amerika en Frankrijk en soms ook uit Angola of Mo zambique De aanvoer ervan gebeurt over zee via Gent of Antwerpen met overslag in bin nenschepen van 250 300 Ton of per trein uit Frankrijk per 1200 Ton. Het lossen ge beurt hetzij d.m.v. zuigers (schip) of d.m.v. transportban den en elevatoren (trein) met een kapaciteit van 120 Ton per uur. De gekuiste maïs wordt opgeslagen in de 45 m hoge silo hoogste punt 55 m. op de Van Wambekekaai die 5000 Ton maïs kan bevatten. In de vier voorraadsilo's op het goe derenstation (elk 60 m hoog en een doormeter van 12 m) welke een totaal opslagvermo gen hebben van 14.500 Ton wordt de ongekuiste mèïs be waard. HET VOOR BEHANDELEN Gans het maïs- scheidingsproces gebeurt in water, dit begint reeds bij het weken in weekkuipen, twintig in aantal, met elk een kapaciteit van60Ton. Het weken duurt40 uren en de water temperatuur bedraagt 50° C. Het warm wa ter bevat een zekere hoeveel heid zwaveldioxyde (50%) om gisting tegen te gaan. Bij dit weekproces worden te vens sommige eiwitten (pro- leinen) opgelost waardoor deze makkelijk kunnen afge voerd worden. Later dienen deze eiwitten dan om de veevoeder-zemelen te verrij ken. Na het weken wordt de maïs korrel gebroken, echter zonder de kiem te beschadigen, het deel is hier de kiem van de kor rel los te maken. De in de maïsbrij aanwezig ruch intakte maïskiemen wor in zgn. hydrocyclonen, doo middelpuntvliegende kra afgescheiden. De zwaarc substanties, zetmeel, glutei zemelen, zetten zich teger wanden af en de lichtere men hopen zich in het midfcöu op vanwaar zij worden af voerd. Nadien worden d kiemen gewassen om het a klevende lichte zetmeel en melen te verwijderen. Daaltoch worden de kiemen ontwatfnadi en gedroogd in opeenvolge fases van 45 vochtgeh fijne tot tenslotte slechts 1 voc zeel DE EINDPRODUKTEN MAÏSOLIE Uit deze maïskiemen wordt de maïsolie geperst in Dedbelschaal van volledig» nist tot atari maanraket wor duk wor vee De bak trifu kier Nac in di filtei (4x2 Dez maï felol nefc Nac schi len len i nine einc gaa VEE De; dier glut beu woo som noei den ten i spei gaa mer GLL Na toev de mee verk opg. silos ter 8 1.5C «ge< Van CCk gep den opg> vee' GLl Er t De A in dBA staat op het filter waarvan gebruik wordt gemaakt I geluidsmeting. Dit filter korrigeet het geluid zodanig dat de meter A den op dezelfde manier "hoorT als h len menselijk oor, d l. zachter. 10 dBA volledige i onmerkbaar 20 dBAop het land (zonder verkeer) zeer zwak ÓO dBA stille slaapkamer —z 40 dBA kalm bureau (zacht gesprek) zeer gematigd 50 dBA gewoon bureau (norm Me r gesprek) gematigd 60 dBA levendig gesprek - hinderlijk 70 dBA drukke straat, stofzuiger n tamelijk luid 80 dBA fabriek, station, zeer drukke straat luid 90 dBAgroot orkest, mixer, 100 dBA metro, drukkerij, luidruchtige fabriek Intens 110 dBA luidruchtige - grasmaalmachine oorverdove 06 C 120 dBA machinekamer in onderzeeboot pijnlijk 130 dBAbovengrens (bijvoorbeeld op 25 m van eei startend reaktievtlegtulg) onverdraaglijk 100 dBA karabijnechot op 0,30 200 dBAvertrekkende maanral Ulte op 300 meter Overgenomen uil testannködi zetr gen teits

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

De Voorpost | 1977 | | pagina 16