COLUMBIA IS KOFFIE
EN DAARMEE..BASTA!
28 - 14-4-1978 - De Voorpost
Natuurlijk is dat niet juist.. Columbia is héél wat meer dan dit. Maar hoeveel weten wij ervan? Bitter
weinig. Zo weinig zelfs dat wanneer de Belgian Trotters op zoek waren naar een «uitverkoren doel- voor
hun tiende (jubel)-reis en wanneer de naam COLUMBIA op de keuzetafel voorkwam, een deel van de
kandidaten (die dan toch ai heel wat wereldreizen hebben meegemaakt) tussen hun tanden weg aan hun
gebuur moesten vragen waar Columbia ergens te situeren was.
We kunnen de naam van het land door de Columbia-koflïe die we nooit drinken... en voor het overige
horen we nu en dan wel eens spreken over een of andere revolutionaire jonge voortvarende pater die uit
een der landen van Latijns-Amerika wordt buiten gezet... en dan is het wel mogelijk dat in zulk verband
de naam Columbia valt.
Zij die nog een stukje rooms denken en voelen, die weten misschien nog wel dat de eerste wereldreis
(buiten Europa) van Paus Paulus VI in 1968 naar het Eucharistisch Wereldkongres te Bogota was... en
dat Bogota de hoofdstad is van dit 22 miljoen inwoners tellende land in het noorden van Zuid-Amerika.
Zelfs als we de eindeloos lange rijen van de Broederlijk Delen initiatieven van dit jaar overlopen, dan
vinden we ook weer dat slechts een klein deel van de vele honderen miljoenen Broederlijk Delen naar dit
koffieland gaan: hoop en al zes projekten voor een totaal van 2 miljoen frank... geen enkel nieuw opzet,
alleen maar uitlopers van 1975-1976 en 1977 met dan nog een ruim deel voor opvang van vluchtelingen.
te schouwen, want onoeraan ploe
terde de Magdalenastroom (of een
van zijn zij-armcn) doorheen de
vervaarlijke rotsblokken die reeds
sedert eeuwen obstruktie voerden-
Toen vanuit een bocht een fiere
cowboy een kudde koeien vooraf-
reed. Galant groette hij de ga
pende bleekgezichten die blij wa
ren de autobus eventjes te mogen
verlaten. De koeibeesten naderden
tot aan het reuzengevaarte van de
Greyhound-bus keerden zich plots
om en sloegen op hol. de 3 ach-
terwacht cowboys keerden vlie
gensvlug hun paarden en reden de
vluchtende koeien achterna. Nooit
heb ik kunnen vermoeden dat
Op de zand, keien en slo/baan van Gürzon naar Popayan moesten
alle schikkingen getroffen worden om hij het oversteken van het
Andesgebergte, langs een route zonder wegdek, zonder hotels of
restaurants niet van onder tot boven onder het alles doordrin
gende stof bedolven te worden.. We hadden een reuzekruik
water meegenomen en de ganse autobus geleek op een konvooi
rovers en kidnappers met een driehoek-zakdoek voor neus en
mond. donkere brillen of en een pet of muts, diep over de oren
getrokken. De waterkruik was er niet om van te drinken, enkel om
de roverszakdoeken te drenken. Niet in te denken als men het niet
meegemaakt heeft Maar dat alles in een onvergelijkbaar won
dermooi. impressionant en overweldigend lamlschap. Ook dit is
Columbia, toeristisch in 1978.
den de paarden wakker, want ze
roken hun respckticvelijkc stallen.
Al wogen de laatste loodjes het
zwaarst, het was een dag die men
gebied rond Puracé. De Guam-
biano stammen van het noord-oost
gedeelte van het Cauca-
departement, gelegen rondom het
stadje Silvia, zijn voorzeker de
meest zuiver bewaarde indios-
bevolking die hun eigen kuituur en
hun eigen levenstrant ook nu nog
in stand houden. Zij hebben een
sterke sociale eigenheid, gesteund
op gemeenschapsoogsten in vol
ledige kommunauteit. waardoor
zij hun vruchtbaar land tot hoge
produktic brengen en zodoende
rijk en gezond van voorkomen in
hun open reservaat het hoofd kun
nen bieden aan onze moderne be
schaving.
(p.s. hier willen we terloops even
in herinnering brengen dat Co
lumbia alleen meer dan 3.000 ver
schillende orchideebloemen-
soorten telt).
De uitbundige koloriet van hun
zelfgeweven pacho's ën het typi
sche eigen dialekt dat zelfs de Co-
lumbianen moeten gissen, met
hun typische manshoedjes voor
vrouw en kind, heeft hen samen
gehouden tegen de flanken van de
soms meer dan 2.650 meter hoge
bergen bij temperaturen die de 50"
kunnen benaderen. Nog hoger,
boven de 3.000 m tot bij de eeu-
Het altaar van de zoutkatedraa
Onze ambassadeur te Bogota is Hugo Walschap, zoon van de
gekende letterkundige Gerard Walschap. Toen we veilig en min
of meer uitgerust terug thuis waren, schreven we aan vader
Gerard een briefje om hem te feliciteren met zijn zoon en sympa
thieke schoondochter die de Belgische bezoekers zo fijn en feeste
lijk ontvangen haddenHet deed zijn kloek vaderhart veel genoe
gen en we zijn overtuigd dat van bij de Mechelsesteenweg te
Antwerpen kort daarop een briefje met Bogota vertrokken is. Het
feit dat we voor zoon Walschap een gesigneerd kort verhaal van
vader Walschap hadden meegenomen, was voor elk van hen een
ware verrassing die welkom was.
nooit meer vergeten zal... die
paardendag van San Augustin.
bange koeien veel harder konden
hollen dan bereden paarden, kilo
meters ver moest de vlucht voort
gezet worden. Alleen de stofwol
ken deden ons vermoeden dat ze
eindelijk bijgebeend werden. On
gelooflijk avontuur. Wij vonden
het maar veiligst terug in de stof-
bus te kruipen cn weg te zijn alvo
rens de cowboys terug zouden op
duiken. Maar best ook.
SILVIA
Columbia telt ongeveer 30 miljoen
inwoners en hiervan zou ongeveer
20% blanken zijn, meestal nog af
stammelingen van de Spanjaar
den. Indios, die in feite de oerbe
volking van Ccntraal-Amerika
uitmaken, zouden nog ongeveer
1% uitmaken, maar de Mestizcn
of Ladinos (een mengeling van
blanken met indios) tellen in Co
lumbia 57 tol 60% var de totale
bevolking. De overige percenta
ges zouden negers (49 of vroe
gere slaven cn muialten 14%) of
negers met blanken of ook nog
(maar in geringere mate) Zambos,
dat is negers gemengd met Indios
(nl. 3%), Zuivere Indios zijn dus
zeer zeldzaam in Columbia. Gua
temala zou nog de hoogste percen
tage echte Maya-lndios tellen, wel
60%, terwijl Mexico ongeveer
nog 15% bewaart, zoals irouwens
ook Al Salvador nog een 12% van
zijn bevolking telt De enige
rein-bewaarde Indios van Colum
bia vindt men in de streek van Po
payan in het diepe zuiden en dan
wel heel biezonder in de prachtige
Silvia-vallei en het Rio Cauca-
wige sneeuwtoppen van de
Andina-cordillera in het volle vul-
kaangebied en dicht bij de sulfure-
bronnen. voelen zij zich echter het
best van al thuis. Dat is hun we
reld. hun hemel op aarde. Alleen
dit nationaal park is echter onder
centraal toezicht geplaatst om de
zeldzame fauna cn flora voor be
houd te verzekeren en ook om de
selektievc bevolkingsgroep on
gemengd te houden.
Popayan zelf telt een bevolking
van om en rond de 100.000 inwo-
enkele dagen na ons verin
hoopte ook dit jaar zijn verlof er
kunnen doorbrengen. Het is voc
zeker een der meest beziensw;
dige plaatsen van gans Columbi;
Vanuit het zuiderse Ecuador we
in 1536 door conquistator Bcla
cazar doorheen de hoge Andesg
berglen deze stad bereikt en dire
was hij overtuigd dat hij het droo off
goudland instapte, de houdin
kleding en kuituur van de bevc
king die hij hier aantrof, gav<
hem deze vaste overtuiging. D
indio-chef van het gebied z<l\
Payan genoemd zijn. vandaar Pi
payan als plaatsnaam. In de oij
liggende woeste gebieden hca
sten de wilde kanibalen van 4
Chibcha-stammen waar van rcci.
hoger sprake. Geholpen doJ
Payan konden de Spanjaarden d
woest maar kultuurrijke gebia
beheersen en zo groeide Popaya'
uit tot een hoogstaand centrum d
later de hoofdstad werd van 1
grote Cauca-departement.
Po
De ganse stad imponeert door
machtige rijke huizenbouw,
meerdere kerken en vrocg<
kloosters. Vandaar het pracht! ')CI
Monastere-hotel enig in zijn s
En vlak aanleunend aan de trot
St.-Franciscuskerk met ht
prachtig houtsnijwerk en
mentcn. De religieuze
iet na 0|
cn on*
plecht^n.
Het baptiserium van de zoutkatedraal.
ners op een hoogte (een zalige
hoogte) van 1.700 meter en be
heerst het dal van de woeste
Cauca-rivier. die haar oorsprong
vindt in het vulkanische gebied
van Puracé en Sotara, die gemak
kelijk boven de 4.500 m uitsteken
De stad is steeds een kultureel cen
trum geweest cn is ook thans nog
het lievclings-vakantieoord van
onze Ambassadeur Walschap, die
hcid tijdens de Goede Weck is
leen te vergelijken met de groot
plechtigheden in Sevilla. of o
(maar dan veel luidruchtiger) n
de boeteprocessie v
Veurne...waar de pelgrims
boetelingen met kruisen in de I
ra vaan opstappen.
Volgende week derde deel
slot
MAAR HEDEN BEGINT HET
AVONTUUR PAS...
WATERMAN-IN-NOOD
Waarom nu juist zoveel Watermannen- bij de Columbia-
reizigers van de Printers waren ...is werkelijk onverklaarbaar
op de topdag van de reis..te Pisalito {16.2) moesten 's avonds3
deelnemers met een -happy birthdaybedacht worden en de
dag nadien nog 2 om de derde dag in de reeks.ook te Popayan
18.2) nog één gelukkige jaarling te feliciteren.Het scheen niet
meer op te houden en nu nog hebben we vermoedens dat hel de
warmte (en het stof) waren die de watermannen - deden ontdek
ken. Hei was een te opvallend toeval.'
NAAR DE KUNSTSCHATTEN
VAN SAN AUGUSTIN
Hoofddoel van de ganse reis zijn
echter de wereldberoemde mono-
litische sarkofages, de grafzerken
en de bron-stenen van San Augus
tin, het gebied is trouwens het bie-
zonderste archeologische kunst
bezit van gans Zuid-Amerika.
Hier vinden we sporen van een
kultuurontwikkeling die over
1200jaar verspreid ligt. Van begin
van de 6e eeuw voor Kristus tot
aan de Spaanse verovering, in de
16' eeuw, al ligt het glanspunt van
de Indios kulturele uitstraling di-
rekt rond de 5' a 6' eeuw na Kris
tus.
In het grote openluchtpark staan
35 oude. soms monsterlelijke reu
zenbeelden die soms tot 5 meter
hoogte bereiken. De Indios aan
baden zon, maan en regen en
bouwden daarrond een zéér ge-
kompliceerde godsdienst waarbij
de maskeradedans het biezonder-
ste ritueel uitmaakte. Vandaar de
maskers voor bijna alle afbeeldin
gen: de adelaar, symbool van
vuur, licht en macht; de slang als
scheppingskracht en regengod; de
aap. symbool van de vruchtbaar
heid; de katten, de duisternis; kik
vors, god van dood en water, enz.
enz. Biezondere aandacht wordt
wel gevraagd voor de -Fuente de
Lavapatas-- dat een waar labyrint
van kanalen en waterloopjes
weergeeft die met slangen en rep-
tielhoofden versierd zijn en door
hun uitbeelding de drie klasse"
van de maatschappij duidelijk aan
tonen.
Dit ganse verhaal, al die pracht-
uitbeeldingen werden ons tijdens
de wandeling langsheen de Mesita
A, de Mesita B en C met veel
omhaal in het Spaans beschreven,
van het Spaans in het Engels over
gezet door onze knappe gids Espe-
ranza en tenslotte naar het Neder
lands en het Frans door het eigen
korps. Een operatie die trouwens
aan de deelnemers mime kansen
gaf voor film en foto van deze exo
tische landschappen. Naast San
Augustin bestaat er dan een 30 km
daar vandaan de Alto de los Idolos
en ook nog de Alto de las Pie dras
als archeologische centra en is
Tierradentro als plaats ter hoogte
van het meer gekende San Andrès
de Pisimbala dat op ongeveer 4 uur
«route van Neiva ligt. Het feit dat in
deze gebieden uitzonderlijk veel
van de oude Indios kunstschatten
Het natuurgeweld in dit zuiderse
landsgedeelte is onbeschrijflijk
mooi, geen asfaltwegen, alleen
gestampte aarde en kreunende
bull-dozers om de paden iets bc-
rijdbaarder te maken. Men had ons
vooraf gewaarschuwd: van Gar-
zon naar Popayan wordt het een
-dpdentocht-, niet alleen voor de
moedige reizigers, maar ook voor
de autobussen en voor de te ver
voeren koffers. Aan een snelheid
(of traagheid) van 15 a 20 km kon
den de wegen en klimpartijen ge
nomen worden en hoe trager we
moesten rijden, hoe sneller het
stof ongenadig binnenkroop langs
onzichtbare spleten of gaten. Ie
dereen zat met een afgeschermde
neus en mond, een bril voor de
ogen cn een doek rond de haren,
lijdzaam zijn bcstoffing te onder
gaan. Een moedige verzorgings-
dienst ging van bank tot bank met
een bokaal water om de gedroogde
zakdoeken te betten. Zo werd het
een tocht van een ganse dag, 8 uur
rijden. 2 uur stoppen om te pick-
nikken. En dat alles midden het
mooiste, het brutaalste natuur
schoon dat ooit te zien was.
Tijdens een van de uitzwaai-haltes
stonden we in de eindeloze diepte
Bogota heeft ook zijn drukbijgewoonde Jaarbeurs. Dhr. Oscar de Perez (en zijn echtgenote uit Kortrif
onderhoudt de beste betrekkingen met dhr. Chantain van de Brusselse Jaarbeurs. Jaarbeurskontakten zij
die landen van primordiaal belang.
bewaard zijn is wel hoofdzakelijk
te danken aan de bijna ongenaak
bare ligging. In dit «Macizo Co-
lombiano - heeft men bergen van
boven de 4000 m. hoogte en in dit
gebied ontspringen de vier grote
stromen: de Magdalena, de
Cauca, de Patia en de Cagueta,
want ook hier komen de Oost-
Andes en het Centraal Massief en
het West-Andes ge
bergte samen, zodat het wel eens
de «verblijfplaats van de goden»
wordt genoemd. Nergens ter we
reld vindt men zulke natuur
elementen-groepering als hier tus
sen San Augustin en Popayan.
DE GANSE PLOEG TE
PAARD...
Na de middag zou echter een ander
experiment zijn bezegeling krij
gen. Alle mogelijke paarden die in
San Augustin te vinden waren,
werden gemobilizeerd voor een
bergwandeling, waaraan eenieder
zou deelnemen.
Natuurlijk zijn er bij een Printers
rij-kontingent altijd enkele knappe
miters bij (dat past zo) maar hoe
het mogelijk werd om met een ka
ravaan van 45 paarden en ruiters
gedurende meer dan drie uur de
bergen in te trekken en dan op de
koop toe na de tocht alle paarden
en miters heelhuids thuis te bren
gen, dat is een karwei waaraan
eenieder twijfelde, tot alles knap
en fijn gerealizeerd werd. Geluk
kig wisten bij de aanvang van de
kruisvaart de meeste rijdsters
niet...dat het echt en waarachtig
voor drie uur paardenrug ging
worden. Maar wanneer de ganse
binnenkoer van het Duits restau
rant vol stampende, brisende
paarden stond wist men dat «er
toch iets moest gebeuren-., de
dames kozen hun paarden zoals ze
een wagen bestellen: de kleur van
de karrosserie. Naar de motor
werd niet gekeken, de bangste he
ren waren de gallantste, die lieten
eenieder voorgaan. Na heel wat
heen en weer geloop startte de ka
ravaan.de bergen in. Eerst langs
brede paden, maar weldra over
eenmanswegeltjes en steeds ho
ger. tot we eindelijk, twee uur ver,
de voortzetting konden beleven
van de archeologische beelden van
's morgens. Daar werd halt ge
houden, en voelde men voor het
eerst hoe lang men reeds over die
paardenmg gestrengeld hing.
Maar de weg moest nog temg. wat
een belevenis... Wanneer er geen
einde meer bleek te bestaan, wer-
2e DEEL
Detail-opname van een beeld uit het archeologisch kunstbezit van San Augustan
