MET ROGER SCHALTIN PRATEN OVER KAKTUSSEN
Het werd wel even zoeken toen wij Roger Schaltin gingen opzoeken in zijn droomwereldje. Een
wereldje waarin de planten in het algemeen een zeer voorname plaats innemen. Eenmaal dat
je echter dat stukje paradijselijk Erembodegem hebt gevonde voel je je er onmiddellijk tot rust
komen. Ook het vriendelijke onthaal en de gastvrijheid waarmee het echtpaar Schaltin de
eventuele bezoekers verwelkomen lijkt voor onze moderne tijd irreëel. Je belandt in 'n heel
andere wereld, het wereldje van Roger Schaltin, een wereldje ook waarin de wintertuin van
onze gastheer uitblinkt door de diversiteit van kaktussoorten die er welig groeien.
ROGER SCHALTIN
Roger Schaltin is een flinke drie
plusser die er met zijn negenenzes
tig lentes nog zeer fris voorkomt.
Een levenslustig iemand die zich
doorheen de moeilijkheden van
een bewogen leven heeft gewor
steld. Iemand die er nooit de moed
bij verloor, maar die nu. na 30 40
jaar, fysisch de gevolgen begint te
ondervinden van voorbije gebeur
tenissen.
Roger Schaltin komt er rondborstig
voor uit dat hij kommunist is. Een
van de grote punten die er hem in
1932 liet toe besluiten om o.a. met
Bert Van Hoorick de kommunisti-
sche partij op te richten was de on
rechtvaardigheid die hij overal ron
dom hem zag. Ondanks zijn vaste
wil. zijn grote overtuiging, en vast
beradenheid waarmee hij in de
loop der jaren de verschillende
moeilijkheden, die hem omwille
van zijn politieke gezindheid wer
den aangedaan, wist af te weren,
moet hij nu bekennen dat wij eigen
lijk nog geen stap verder zijn. De
kloof wordt nog groter en groter.
Op het vlak van rechtvaardigheid in
onze wereld is het nog niet veel
veranderd Wat echter wel sterk
veranderd is in de loop der tijd is
onze visie op de Aalsterse kommu-
nisten. Destijds in 1932 stelde men
de kommunisten voor als bloed
dorstige woestelingen die rnen af-
beelde met een bebloed mes tus
sen de tanden, er steeds op uit
munistische partij konden toetre
den Het beeld van hef uitschot van
de maatschappij was hen zodanig
ingeprent in katolieke scholen en
vanop de kansel dat men het moei
lijk kon geloven. Gevolg was dan
ook dat deze mensen als het ware
dag en nacht in de gaten werden
gehouden, vooral tijdens de oor
logsjaren. Roger Schaltin was ook
een van die mensen die niet alleen
door het eigen volk gewantrouwd
werd, maar ook door de bezetter. In
de jaren 1941 werd hij zeer streng
in het oog gehouden Tweemaal
per dag moest hij zich aanmelden,
eens om 8u30 en eens om 17u30.
Dit gebeurde regelmatig, tot op de
dag dat men hem verwittigde: «Ga
niet meer of men arresteert je en
brengt je naar een koncentratie-
kamp in Duitsland». Sinds die dag
dook Roger Schaltin onder bij 't
verzet. De rest van de oorlogsjaren
zou hij het grootste deel van de tijd
doorbrengen in de natuur In bos
sen, veld en schuren. Meermaals
bracht hij de nacht door onder de
blote hemel.
Als verzetsman moest hij ook ge
regeld kontakt opnemen met ver
zetsmensen in het Aalsterse. Dat
was een kiesse zaak. Hij was hier
te goed gekend. Per fiets langs de
steenweg mocht hij niet rijden. Op
de tram Brussel-Aalst, die destijds
nog reed, mocht hij zich niet laten
zien. Meermaals dan ook legde hij
de weg vanuit het Brabantse naar
Erembodegem af met een fiets
bied te kopen, en dat deed hij dan
ook. Nu woont hij er gelukkig met
zijn vrouw binnen een prachtig na-
tuurkader dat welliswaar reeds
heel wat veranderd is sinds wereld
oorlog twee maar waaraan voor
hem nog vele herinneringen ver
bonden zijn.
Als negenenzestigjarige heb je
misschien een mildere kijk op het
leven en op de voorbije gebeurte
nissen, maar de idealen waarvoor
men een gans leven heeft moeten
strijden blijven bestaan. Fysisch is
Roger Schaltin ook al niet meer van
de jongste. Zijn gezondheid is ech
ter nog goed, alleen heeft hij een
grote hinderpaal die hem belet zijn
vroeger werk nog te doen of zijn
hobby nog degelijk uit te voeren:
zijn handen trillen, een gevolg van
de doorstane spanningen in het
verleden. Waar zijn handen niet
meer volstaan, zijn er nog altijd
deze van zijn vrouw die haar man
steeds helpt. Ook zij is gebeten
door de natuurmicroob. Zelfs in de
regen, beschermd door een para
plu kunt u hen in hun tuin zien wan
delen.
Deze liefde tot de natuur wordt
weerspiegeld door de prachtige
tuin met plantsoenen en prieeltjes,
rotstuintjes, vijvertjes, klimplanten,
bomen en noem maar op. In win
terse dagen, wanneer men buiten
niets kan uitrichten, houdt men zich
bezig in de wintertuin met kaktus-
sen. Deze tuin is aangelegd in de
De heer en mevrouw Schaltin in
waren te roven en te moorden.
Anno 1978, 46 jaar later, kennen
wij de kommunisten als een gast
vrije, vriendelijke groep mensen.
De kommunisten vormen in Aalst
zoals in de rest van het land, een
minderheidsgroep lemad die ech
ter alle pejoratieven over het hoofd
ziet en reeds gepoogd heeft toena
dering te zoeken zal zeer spoedig
van het tegendeel overtuigd raken.
Dit is geen pleidooi voor het (com
munisme hier in Aalst, het is ge
woon een vaststelling. De Mikis-
klub, die tien jaar geleden, bij haar
ontstaan als privéklub voor de
kommunisten, aanzien werd als het
bolwerk van de linkse roden, is in
die korte jaren uitgegroeid tot een
verzamelplaats waar politiekers
van om het even welke kleur eens
graag komen een praatje slaan of
eens even willen verpozen. Dit is
wel een unikum. Geen enkel ander
partijlokaal slaagde er immers in in
zo'n korte tijd een verzamelplaats
te worden voor mensen'van alle
politieke strekkingen Het was
trouwens in deze gastvrije klub die
haar tiende verjaardag vierde dat
wij met Roger Schaltin voor het
eerst hebben kennis gemaakt
NATUUR
Wanneer je bij Roger Schaltin gaat
aanbellen zie je reeds onmiddellijk
dat je te doen hebt met iemand die
houdt van de natuur en van het
groen Zijn tuin, laat ons liever zeg
gen, zijn parkje, is een pareltje voor
het oog.
Onze gastheer wist ons te vertellen
dat die liefde voor de natuur reeds
dateert vanin zijn prille jeugdjaren
Kuieren tusse vlasblonde velden,
tussen het ruisende koren, langs
geurende weiden was reeds een
van zijn jeugdbezigheden. Deze
band met de natuur werd nood
gedwongen. nog steviger toege
haald tijdens de oorlogsjaren
1940-45. Zoals we reeds schreven
was Roger Schaltin in 1932 een
van de medeoprichters van de
kommunistische partij te Aalst.
Vele mensen konden toen niet ge
loven dat deftige mensen, zoals
deze tandtechnicus, tot de kom-
Het aantal kaktusvariëteiten loopt
inde duizenden. Er zijn kleine soor
ten die altijd klein bijven, er zijn reu
zesoorten die jaren nodig hebben
om volwassen te worden, maar er
zijn ook reuzesoorten die op enkele
jaren hun maksimum hoogte berei
ken. Deze hoogte kan eveneens
enkele meters bedragen Het beste
voorbeeld, en misschien ook het
meest gekende uit de westerns zijn
wel de kaktussen in de Ameri
kaanse woestijnen.
Roger Schaltin bezit zo'n tweehon
derdtal variëteiten van kaktussen.
Het grootste deel van deze planten
zijn prachteksemplaren. Verwon
derlijk is dat niet. Nu Roger vrije tijd
heeft kan hij zich dagelijks met
deze planten bezig houden.
Misschien kun je je wel de vraag
stellen waarom men nu begint met
kaktussen te kweken? Een pas
klaar antwoord is daar niet op. Ge
woon uit interesse, uit belangstel
ling voor deze merkwaardige plan
ten. Kaktussen beginnen kweken is
eigenlijk niet moeilijk. Je kunt be
ginnen met een paar eksemplaren
te kopen, je kan er ook een paar
kadeau krijgen, of je kan gewoon
op een vuilnisbak ergens een ge
broken stuk kaktus vinden. Voor de
zonder nummerplaat. Hinderend
was dat laatste niet want de reis
weg liep doorheen de velden en
bossen van ons Vlaamse land. De
afspraak in Erembodegem was
dan altijd in het moerassig en zeer
wild stukje natuurgebied waar nu
de Fazantstraat loopt en waar
een nieuwe woonwijk ingeplant is.
Het was daar dat Roger Schaltin
besloot, indien hem de kans gela
ten werd. en indien hij de oorlog
overleefde, het stukje moeras te
kopen en daar te gaan wonen.
Door een gelukkig toeval kreeg hij
de kans een groot stuk van dat ae-
Het fameuze -kussen van de schoonmoeder- (SJ)
OPENTEN
Prachtige resultaten kun je ook be
komen door verschillende soorten
kaktussen op elkaar op te enten.
Dit is eigenlijk eenvoudig. Als basis
neem je een stevige, ronde kaktus.
Hiervan snij je de top weg. Het snij
vlak wordt langs de boorden schuin
gezet zodat 't een meer afgerond
geheel krijgt. Hiermee is de basis
voor het openten Waar. Nu neem je
bijvoorbeeld de top van een andere
kaktus. Deze top snij je gewoon
van het andere deel van de kaktus
los en plaats hem op de reeds
klaargemaakte basis. Met elastiek
jes worden de twee kaktusdelen op
mekaar bevestigd Na enkele we
ken mogen de elastiekjes verwij
derd worden. De bovenste kaktus
heeft zich dan vastgehecht in de
onderste die tevens als voedings
bodem dient voor de bovenste
Aangezien deze opgeënte kaktus
sen door de mensen als kuriositei-
ten beschouwd worden is het terug
logisch dat verkopers daaruit munt
gaan proberen te slaan Inplaats
van een ronde basis te gebruiken
voor het openten maken zij veelal
gebruik van stervormige basissen,
drie - of vierbenige. Deze stervor
mige kaktussen groeien immers
veel sneller en zijn goedkoper. Het
openten gaat even gemakkelijk,
maar na zekere tijd kan de basis
niet voldoende voedsel voor zich
zelf en de opgeënte parasiet op
slorpen en verdroogd. Je mooie kak
tus is verdwenen. Let dus op, geef
liever iets meer maar kies een op
geënte kaktus op ronde basis, zo
niet kom je er bedrogen uit.
Een opgeënte kaktus (SJ)
Roger Schaltin demonstreert hoe men een kaktus moet openten (SJ)
Dit waaiervormige kaklusje is het lievelingsplantje van de gastheer (SJ)
veranda of serre achter het huisje.
Daar vindt je een hele gamma van
kaktussen, prachteksemplaren,
gekweekt door onze gastheer
KAKTUSSEN ALS HOBBY
Heden tendage geeft men niet en
kel aan de schoonmoeders een
kaktus, ook de «liefste schat» wordt
wel eens met een kaktus bedacht
Vooral kleine kaktusplanten zijn in.
Een kaktus is immers een plant
zoals een ander al moet men wel
zien hoe men ermee omspringt.
mensen die voor zichzelf een kak
tus willen kopen, of voor de men
sen die een kaktus willen ten ge
schenke geven nog volgende raad.
Laat je niet misleiden door «verko
pers» op markten en in winkels.
Schone «bloemende» kaktussen
zijn dikwijls slechts schijn. Een "kak
tus. en dan vooral de kleine soor
ten, geven wanneer ze bloeien een
klein, fijn rood. geel of wit bloempje.
Een kaktusje in bloei is mooi Ver
kopers weten dat ook, en zij mislei
den de mensen door tussen de ste-
kertjes van de kaktus kleine stro
bloempjes te duwen Door de mi-
niskule weerhaakjes die aan elk
WATER GEVEN
Een kaktus water geven is iets
waarmee je moet opletten. Er zijn
kaktussoorten die je maar eens per
jaar moet water geven, maar er zijn
er andere die je wekelijks hun por
tie moet geven. Dat moet je ge
woon zien Wanneer de kaktus er
wat slonzig begint bij te staan is het
het moment om hem wat drinken te
verschaffen Bij het gieten van kak
tussen moet men er echter zorg
voor dragen dat de grond rond de
kaktus niet vochtig blijft, zoniet gaat
je kaktus afrotten. Kaktussen heb
ben water nodig om zich te voeden
en zitten dikwijls zelf boordevol wa
ter maar kunnen er niet teaen in
vochtige grond te staan Op de snij
lijn van kaktus en aarde rotten zij
weg. Ook bij het kopen van een
kaktus moet hiermee rekening
worden gehouden. Sommige ver
kopers verplanten de kaktussen en
zetten ze iets dieper in de pot. Ge
volg is dat je een afrottende kaktus
koopt. Ook kaktussen waartegen
onderaan de aarde opgehoopt ligt Wanneer je kaktussen kweekt kun
kunnen best eens gekontroleerd je best ook eens een meer gespe-
maal deze worteltjes iets grot®
geworden zijn mogen zij geplarx
worden Dus niet het afgesneder
stuk onmiddellijk planten! Een an
dere werkwijze is 't afgesneder
stuk op te hangen enkele milimet®
boven de pot waarin hij moet staan
Na enkele weken alweer zul j<
merken dat er zich kleine worteltje!
vormen en dat deze zich gaan be
ginnen ingraven in de aarde van d<
pot. Na een paar maand heeft d<
kaktus zich hier zelf geplant.
Er bestaan ook meerarmige kak
tussen. Kaktussen met een ge
meenschappelijk basisdeel maai
waaruit verschillende armen op
schieten. Wanneer je deze armer
in het wilde weg laat groeien riskee
je dat ze 'n waar kluwen gaan vor
men dat onontwarbaar is. Om eer
schone plant te bekomen moet je
ze terug wat helpen Dat kan doo
ze van in het begin in goede banen
te leiden Wanneer de armen wat
van grootte geworden zijn begint
men met stukjes kurk tussen de
verschillende armen te steken
Naarmate deze uitschietsels
groeien wordt de lengte van de stuk
ken kurk groter Het gevolg zal zijn
dat men een kaktus bekomt me1
gewoonlijk rechte uit elkaar groei
ende armen.
ORTEN
zijn duizenden soorten kaktus
sen. Deze variëren van zeer kleine
plantjes tot planten van enkele me
ters. Om deze laatste kolossen te
kweken heb je niet alleen 'n serre
nodig, maar ook veel ruimte. In
onze streken vindt je dus niet zo
veel eksemplaren. Bij Roger Schat
tin staan er wel een paar. Wel kun
nen deze reuzen gebruikt worden
voor de kweek. Men snijdt er stuk
ken af en plant die telkens opnieuw
Voor de gewone doorsneeman ol
vrouw is het wel interessanter zich
met kleinere soorten bezig te hou
den. Dit wil niet zeggen dat deze
een halve meter diameter kan heb-
gaan"aannemen. Nemen wij nu bij
voorbeeld eens wat men noemt
«het kussen van de schoonmoe
ders». Dat si een kaktus die gerust
ee halve meter diameter kan heb
ben en voorzien is van stevige ste
kers Dergelijke eksemplaren zijn!
prachtig maar kunnen gerost 30 tot
35.000 fr kosten in de winkels.
Kaktussen bestaan er fn alle vor
men: ronde, stervormige, platte,
waaiervormige en noem maar op.
Een van de lievelingsplantjes van
Roger Schaltin is trouwens zo'n
klein waaiervormig kaktusje.
Om te eindigen nog een paar tips.
stekertje van een kaktus zijn vallen
deze strobloempjes niet van de
kaktus.
Kaktusbloemen zijn hel van kleur,
maar dikwijls zeer broos. Er zijn
zelfs variëteiten die slechts een
paar uur bloeien Bij dit laatste soort
moet je werkelijk de tijd hebben om
dat te zien. Wanneer je merkt dat
de tijd gekomen is moet je in de
buurt blijven Langzaam zul je de
bloem zien opengaan Een paar
uur blijft ze aldus haar pracht uit
stralen, maar dan sluit zij zich te-
rog. De bloei van je kaktusplant is
voorbij. Van korte duur dus.
worden.
De vraag blijft natuurlijk hoe men
de kaktussen dan moet gieten Het
water mag met die plaatsen in aan
raking komen die niet rechtstreeks
In kontakt staan met de lucht. Dus
de wortels en 't onder de grond
zittende deel van de kaktus Om op
die plaatsen water te geven plant
men best naast de kaktussen een
buisje in de pot dat uitmondt in de
buurt van de wortels Door langs dit
buisje water aan de kaktus te ge
ven voorkomt men af rotting.
ZELF KWEKEN
Kaktussen kun je gemakkelijk zelf
kweken. Ze vermenigvuldigen zich
gemakkelijk. Je moet hen echter
een handje helpen, want dat gebe
urt niet zomaar van zelfs.
Om te beginnen kun je kaktuszaad
kopen en ze zaaien. Dat is een om
slachtig geheel waarvoor je veel tijd
moet hebben, of beter veel geduld
want het duurt lang voordat je egn
volwassen plant bekomt. Beter is
het dan ook om te vertrekken van
volwassen planten. Daarstraks
spraken wij reeds van afgebroken
stukken kaktussen op vuilnisbak
ken Dat o.a. kan het begin zijn van
een kaktus. Van een kaktus mag je
gerust een stuk snijden. Dat suk
dan wordt daar gewoon enkele we
ken gelegd. Wat zal men zien. Er
ontstaan kleine worteltjes. Een
cialiseerd boek openslaan. Er
staan altijd nuttige tips in. Zo kun je
dan ook te weten komen of dat de
kaktussen die je bezit giftig zijn of
niet. Er zijn niet zoveel giftige s
ten kaktussen. maar het kan
beuren dat je per toeval toch zo'n
eksemplaar in je kollektie hebt en
dan let je best op.
Kaktusstekels zijn gevaarlijke ste
kels. Met het blote oog zie je naal
den In werkelijkheid zijn het kleine
harpoentjes met weerhaken. Deze
naai is immers voorzien van mi-
kroskopische weerhaakjes die de
naald dieper en (Seper in je vlees
trekken. Wanneer je een aantal
kleine stekertjes in je hand hebt van
'n toevallige aanrakin met
kaktus kun je niets beter doen dat
het gehavende deel van je hand at
te plakken met kleefverband en dit
laatste dan voorzichtig los te trek
ken. De stekertjes zullen er blijven
in vastkleven. Wanneer je probeert
ze een voor een met de hand of een
pincet weg te werken riskeer je dat
ze afbreken en dat een deel van
steker in je hand blijft zitten.
Zo zie je maar Kaktussen bezitten
en kweken kan mooi zijn, maar er
zit ook enkele stekertjes aan vast.
Hou er dus rekening mee. de resul
taten zullen niet op zich laten wach
ten.
Jan Strickx
