J.
HET NOODLOT IN DE DRANG
NAAR HET ONBEREIKBARE
VOV-WASSERIJBEDRIJF N
NA EEN JAAR I
ULRICH DE NEVE MET
FOSSIELEN EN GESTEENTEN
GROTE BELOTTING IN DE MIKIS
MIKIS ONTVANGEN
DE MOEDERS EN DE VADERS
VOOR EEN SPECIAAL FEEST
Dr. MARC GALLE OVER COUPERUS EN DE LIEFDE
v\
8 - 2-6-78 - De Voorpost
Veel belangstelling voor de toespraak van Marc Galle over Couperus (JR)
In de trouwzaal r«n bet stadhuis, een dekor waar Louis Couperus zou van gehouden hebben, kwamen
▼orice week donderdag enkele tientallen Uteratuuradepten (zo dachten we toch) luisteren naar een
voordracht over de liefde in het leven van Couperus en vooral ln relatie tot z(jn werk. Een zeer Interessante
spreekbeurt van Dr. Mare Galle, te meer omdat Galle biyk gaf, niet alleen van een grondige kennis van
Couperus en z'n werk, »wr vooral van een gevoelsmatig, doorgrondend begrip ervan. Wat waarschijnlijk
tot resultaat zal hebben dat er deze dagen moeilijk een boek van Couperus zal te vinden z(jn ln de
stedeigke bibliotheek.
In de inleiding leerden we de
grote voorliefde kennen van Dr.
Mare Galle voor Couperus die
hij als een zeer groot schrijver
beschouwt wat hij bewees in een
proefschrift: «De noodlotsge
dachte in het werk van Louis
Couperus», en in verschillende
boekwerken over hem. Galle
voegde dan aan deze inleiding
toe dat hij wel als tegengewicht
voor de «decadente» Couperus
de naturalistische Cyriel Buysse
nodig had.
Wat in het begin bij ons voor
enige wrevel zorgde was de zeer
anekdotische manier waarop
Dr. Galle ons Couperus voorstel
de, nl. een bijna historisch
overzicht van zijn leven en
werken aan de hand waarvan hij
ons z'n ideëen leerde kennen.
Naderhand bleek dit echter een
zeer effektieve manier te zijn
want na afloop van de voor
dracht werden deze gegevens
naar het achterplan geschoven
zodat alleen een totaalindruk als
bezinksel overbleef. Een totaal
indruk die getuigde van een zeer
gevoelige en begrijpende manier
van inleven in het werk van
Couperus, die ons de mens
Couperus leerde kennen en zelfs
nadien zorgde voor een enigszins
weemoedige stemming, bij ons
althans. En dit lag volledig aan
de wijze waarop Mare Galle ons
deze schrijver voorstelde. Hij
maakte er geen intellektueel
spelletje van, noch een opeensta
peling van gegevens waarmee de
toehoorder zijn plan mocht
trekken. Hij bracht integendeel
op diepgaand menselijke wijze
Couperus als schrijver én als
mens tussen ons.
Louis Couperus werd in de
vorige eeuw in het burgerlijke
Den Haag geboren en gaf reeds
zeer jong blijk van literaire
belangstelling: enerzijds voor de
rauwe werkelijkheid van een
Zola en anderzijds voor de
kastelenliefderomantiek van Uï-
da (vergeef ons de waarschijnlijk
foutieve spelling). Het naturlai-
sme van Emile Zola maakte een
zeer grote indruk op Cou
perus. Dit naturalisme was
gebaseerd op het positi
visme waarvan Taine een
belangrijk vertegenwoordiger
was. Daardoor was Zola sterk
beïnvloed door Taine die van
mening was dat de mens een
produkt is van «race, moments
et milieu», een fataal produkt
van gegevens waaraan hij niets
kan veranderen. De indruk die
deze stellingen langs Zola om
maakten op Louis Couperus
hadden tot resultaat dat hij de
literatuur en z'n eigen schrijfta
lent ging aanwenden als ont
snapping uit de harde werkelijk
heid. Couperus was zelf homo-
sexueel en zei Verlaine niet
«l'homosexueel est un franchis-
sement de la lourde nature». Dit
alles leidt tot de zeer speciale
manier waarop Couperus de
vrouw en de liefde gaat beschrij-
Sedert goed één jaar doet de V.O.V.-wasserij te Erembodegem de vuile was van de Aalster»
OCMW. Letterlijk, wel te verstaan. Hoe staan, na deze aanloopperiode, de zaken ervoor in dj De
industrieel wasbedrijf dat een jaar geleden in het hospitaal de zusters met het^waswate zicf
eni
ten
zeg
Ree
van textielreiniging van
Denderstreek» eiste klare
taal en duidelijke afspraken.
Die afspraken kwamen er. De
VOV zou zich beperken tot het
reinigen van ziekenhuislinnen.
Met beroepskledij zou men zich
niet inlaten. De aktieradius van
de VOV ging dus niet verder
dan de medische sektor. Daar
letten de private textielreinigers
scherp op.
Wat de tewerkstelling in het
bedrijf betreft, is er ook aardig
wat inkt uit de pen gevloeid. Er
werd ons opmerkzaam ge
maakt op het feit dat het perso
neel in de VOV-Erembodegem
zeer snel wisselt. En zelfs dat
een paar mensen met een lei
dinggevende funktie namen
werden er voorzichtigheids
halve niet bijgenoemd «op
onbegrijpelijke wijze» werden
ontslagen. We kunnen deze
mensen dus niet naar hun me
ning vragen. Van de zijde van
de VOV zei men evenwel dat
men snel met de wasserij
moest starten. Met mensen
uiteraard vooral vrouwendie
men vroeger de «blanchisseu-
ses» noemde. Bovendien was
het werk zwaar, in die zin dat
het in een vochtige atmosfeer
gebeurt, en wel vermoeiend is.
Maar die personeelswisseling
blijkt zich na een periode van
zoeken te stabiliseren. Ont
slagen zouden louter op grond
van geschiktheid gebeurd zijn.
Ook het zaterdagwerk. het
oloegensysteem, en de lonen
zijn nu volledig in orde. Wat de
lonen betreft, volgt men de tex
tielsector in strikte zin
De kostprijs zou zeer gunstig
uitvallen voor de stad, zo zei
men ons bij de VOV. Waar men
vroeger in de eigen wasserij op
hot
kee
zelf
industrieel wasbedrijf
weggoot, en de plaats innam van de hospitaalwasserij?
Samen met ait waswater vloeien ook de andere arbeidsplaatsen in de oude wasserij nai
andere diensten af, of worden ze niet vervangen. De VOV-wasserij houdt in totaal 20.W
bedden proper, en ijvert in de richting van steriel wassen aan goedkope prijs. Aanvankeli
qinqen de private wasserijen de VOV wat voor de benen lopen, omdat men vreesde d» wat
arbeidskrachten én werk zou worden afgesnoept. Maar de VOV zegt zich te blijven beperk» iets
tot de ziekenhuizen.
Een peiling naar de oor- van textielreiniging van de
sprong geeft het volgend re
sultaat: De VOV «Vereni
ging van Openbare Verzor
gingsinstellingen» is eigen
lijk een dochter van de «Ver
eniging van Belgische Steden
en Gemeenten». Oorspronke
lijk was het de bedoeling haar
een louter raadgevende en
koördinerende taak op de
schouders te leggen. Uiteraard
beperkt tot de aangesloten Ie
pen die meestal de OCMW's
waren (die toen nog COO's
heetten). Het aktieterrein lag
voornamelijk op het juridisch en
financieel vlak. Maar men
merkte al vlug dat men ook op
het praktische vlak tot een
meer efficiënte samenwerking
kon komen, een samenwerking
die bovendien bepaalde werk
zaamheden en gezamenlijke
aankoop beterkoop konden
maken, hr werden VZW's op
gericht (zoals deze) die zich
met de praktische uitwerking
zouden bezighouden. Eén
daarvan is dus het VOV-
wasserijbedrijf te Erembode
gem.
Zowat zeven jaar terug werd in
Jumet met een dergelijk bedrijf
gestart. Later volgde Wijne-
gem. Allemaal bedrijven dus
van dezelfde familie.
Het spreekt vanzelf dat de pri
vate wasserijen de zaken van
zeer dichtbij volgden (en nog
volgen). Gevreesd werd im
mers dat niet alleen arbeids
krachten zouden worden weg
getrokken (hoewel dit argu
ment toch minder speelde)
maar voornamelijk dat men het
werk van de private wasserijen
zou afnemen. Altans tot op ze
kere hoogte. Deze wasserijen
meer bepaald de «Federatie
een kostprijs van 45 a 50 UI
mocht rekenen, kwam het VO\|
niet hoger dan 27 fr, mede pc
door de concentratie van
aangesloten ziekenhuizen
dus voor een «grotere oplage
zorgde: OCMW Aalst, Lokerer
Vilvoorde, Oudenaarde, St. Ni
klaas. AZ Gent, Universiteits
klinieken St. Rafaël Leuver
Voorzitter van de VOV is tra
wens Dr. Van De Putte, direl
teur van het AZ Gent.
Bij het OCMW hoorden we dj wai
de kostprijs toch nog hoger laj P™
dan aanvankelijk verwacht. E
dat het linnen vlugger verslete
raakt dan vroeger.
Het VOV antwoordde hieroj
de normen van het industrie!
wassen zijn strenger gestelj
Waar vroeger een zuster ziq
plichtsbewust ontfermde ovi I
het zorgzaam opbergen en tx
handelen van de was, kunne
wij daar uiteraard niet dezelfó
aandacht aan geven. En indié
bij ons iets vlugger verslijt, da
vervangen wij dat ook. Vervar
gen is in de kostprijs inbegtt
pen. Zeker geen slechte zaï
dus. Bovendien wassen we ni
alleen, maar stereliseren w
ook. We hebben afzonderlijk j
vrachtwagens voor vuil en va
proper linnen. Vuil linnen wort
nooit met een wagen vervod
waarin gereinigd linnen won
ter plaatse gebracht. We staa
momenteel aan 250 ton pt
maand. Ons doel is niet allee
wassen, maar ook vertiurq i
van dit linnen. Bij ons weten-i
en het is allerminst onze bedot
ling hebben we de privaj
wasserijen helemaal niets a
genomen.
Wilfried l
Mare Galle tijdens zijn toespraak (JR)
ven.
ik smachtte naar liefde
maar niijn noodlot verlangde
dat ik nimmer minnen zou...»
De schrijver gaat de vrouw
vergelijken met de witte lelie,
symbool van het onbereikbare,
het absolute. Daarnaast staat
ook de onwerkelijke, onnatuur
lijke manier waarop hij de vrouw
beschrijft
glanzend wit als marmer
steen...»
antieke vaas met gouden
veile omwonden...»
Het onnatuurlijke moet het
natuurlijke bedekken
Deze speciale liefde-ervaring
resulteert in een eerste roman
«Eline Vere» waarin de liefde
door de hoofdpersoon onwezen
lijk en van op afstand ervaren
wordt. En doorheen gans Cou
perus' werk blijft de liefde als
iets subliems, doch onbereik
baar boven hem staan. De witte
lelie, de volmaakte bloem, duikt
dan ook regelmatig op in z'n
romans en gedichten.
De depressie die de schrijver aan
dit alles overhoudt leidt tot z'n
twee volgende romans waarin hij
nogmaals de literatuur ziet als
ontsnapping: ik ben zoals ik ben
in het werkelijke leven en anders
in de literatuur. Langs z'n werk
om zal Couperus trachten het
«absoluut onbereikbare toch te
bereiken.
In de roman «De boeken der
kleine zielen» rekent Couperus
af met de kleinzieligheid in
Nederland, dat hij zal verlaten,
en duikt een tweede leitmotief,
z'n tweede noodlot, op in z'n
werk. «Aiies wordt, mets is!».
Vriendschap, liefde, gezin,
staat, alles is onderworpen aan
vernietiging en vergankelijk
heid. Daarom gaat hij zich
weiden aan een studie van de
oude kuituren om deze vergan
kelijkheid te vergeten en om
zichzelf te metamorfoseren in
historische figuren, om zichzelf
niet te moeten zijn zoals in het
werkelijke leven. Langs z'n
werken projekteert Couperus
zichzelf en z'n noodlot in deze
personages en hij realiseert zich
dat hij datgene wat hem
verscheurt slechts kan verzach
ten langs deze metamorfose,
langs de ervaringen van deze
figuren en de manier waarop zij
hun noodlot dragen, dat hetzelf
de is als van hemzelf, en er een
oplossing voor zoeken, of er aan
ten onder gaan.
Na enkele jaren onderbreking
van zijn werk schrijft Couperus
opnieuw over z'n witte lelie, over
de onbereikbare illusie, de
vrouw die staat «boven de
sterren, ja zelfs boven het
noodlot». En dit beschrijft hij
ten volle in z'n laatste, prachtige
roman «Iskander». Z'n homo-
sexualiteit was een surrogaat
voor de liefde voor de ultieme
vrouw die hij nooit kon bereiken.
En het streven naar dit onbe
reikbare is op zichzelf reeds een
illusie en geeft ons de indruk dat
alles wat de mens onderneemt
niets is en tot de nietigheid zal
behoren. Hieraan gekoppeld
beschrijft Couperus de liefde als
artificieel wanneer ze ingaat
tegen de natuurwet der vergan
kelijkheid, wanneer ze een
onverbreekbarc, onnatuurlijke
band wordt.
Louis Couperus beschreef ons in
z'n werk z'n eigen noodlot, z'n
schuldgevoel dat hij is zoals hij
is, de onbereikbare, absolute
liefde als de witte lelie. Gans z'n
leven ging naar één punt toe
waarover hij niet heeft kunnen
gaan. Hij heeft de harde, bittere
strijd tegen zichzelf verloren.
Mare Galle besloot terecht:
«Couperus en de liefde of beter,
Couperus en de dubbele liefde:
enerzijds zoals hijzelf ze ervaar-
de en anderzijds zoals hij ze
graag had gehad maar nooit
heeft kunnen bereiken.»
Hugo DeTroyer
Nauwelijks veertien jaar heeft student aan het VT1 Ulrich De
Neve in het ouderlijk huis in de Denneboomstraat bij de Im-
merzeeldreef reeds een merkwaardige kollektie fossielen en
gesteenten allerhande, reeds meer dan 300 stuks samen.
Zaterdag 27 mei werd aan ver
schillende tafels gestreden om
een ereplaatsje in de einduit
slag van de belottersavond. De
kaartklub «De vier Azen» had
weer gezorgd voor een lekker
bomvolle zaal. Rond elf uur
konden de winnaars hun prijs
afhalen Ziehier de einduitslag:
1 Louisa De Waegeneer
4.640 ptn.
2. Florentine Dumoulin4.553
ptn.
3. Yvonne De Waele 4.524
ptn.
Hiermee bewezen de dames
voor de zoveelste keer niet tot
het zwakke kaart-geslacht te
behoren. Zij deden volgende
heren de baard af:
4 Edgard Sorgeloos 4.474
ptn.
5. Pierre De Decker 4.456
ptn.
6. Frans Petit 4.360 ptn.
7. Gaston Dierickx4.348 ptn
8. Leopold Van Sande 4.123
ptn.
9. Jacques Van de Velde
4.116 ptn.
Marcel Breuylandt 3.900
10. Frans Stuyver 4.058 ptn.
11 Palmire Van de Velde
4.027 ptn.
12.
P,n-
Na de uitreiking der prijzen, die
wel de moeite loonden, werd
nog menig pintje besteld en ge
ledigd; de kaarters en hun fami
lie genoten nogmaals van de
prettige sfeer, die de Mikisklub
uitademt.
R.D.V.
Waar gebaggerd werd, waar
gegraven werd, waar grondho-
pen te zien zijn komt Ulrich (en
ook de geïnteresseerde vader
komt wel eens mee) met kleine
spa en truweel geduldig het al
les eens grondig doorwoelen
op zoek naar fossielen, naar
gesteenten of weet ik veel.
Telkens Ulrich even tijd heeft
trekt hij er op uit in het Aalster-
se. Reeds van in zijn prille
jeugd, op zesjarige leeftijd, had
Ulrich reeds deze interesse om
nog niet te spreken van passie
voor fossielen en gesteenten.
In zijn verzameiing zitten o.a.
beenderen van de mammoet,
wervels van een walvis en be
enderen van de oeros. Wat Ul
rich heeft komt van een van de
20 soorten oerossen, nl. de Eu-
ropeus uit het neolitisch tijd
perk. Ook slakken in zandsteen
uit de Meldertse groeven en
haaientanden (maar die wor
den wel zeldzamer) en schelp
dieren en afdrukken allerhande
op zandsteen behoren tot zijn
reeds merkwaardige verzame
ling waarvan vele stukken op
fossielenbeurzen te Gent en
Antwerpen door deskundigen
als écht werden verklaard.
Vindplaatsen zijn er in het Aals-
terse zeer veel doch ze zijn
vaak via ingewikkelde wettek
sten en reglementeringen niet
toegankelijk zodat veel voor de
gemeenschap verloren gaat en
liever door bulldozers wordt
platgedrukt Waar Ulrich deze
zoniet financiële dan toch voor
hem zeer waardevolle voor
werpen vindt in het Aalsterse
wil hij voorlopig dan ook liever
niet verklappen.
In zijn aktiviteiten heeft Ulrich
zeker steun aan een kameraad
die wel geen fossielen maar
dan toch mineralen verzamelt
en leiding krijgt hij van arts
Fermon die het ook op dit ge
bied al ver heeft geschopt. Ge-
als
ha
steenten komen ook gedee» va
lijk uit het Aalsterse maar a ze
veel komt van buitenlandse n ee
zen. Eens gearriveerd wo» Of
nagegaan waar mogelij ee
vindplaatsen zijn en dan ga kri
vader en zoon maar dapp tel
aan 't werk, op hoop van zegt tej
M<
Het kunnen gewone gestee Ar
ten worden maar toch ook ha ie<
edelstenen om nog iets
spreken van echte edeistenfl Mi
op
Zo werden reeds zeer inters kU
santé voorwerpen gevonderi tei
Tirol in de omgeving van Ini he
brück.
verdqr wordt de verzamel
uitgebreid via ruilen en vc
door deel te nemen aan fo:
lenbeurzen.
Ulrich wil de ingeslagen v
blijven volgen en zijn vrije
gebruikt hij graag aan deze
teressante en leerrijke hob
Om zich verder te scholen
beter in kontakt te komen wi
weldra lid worden van Ho» ta
(Homo et Natura) die ook e he
afdeling te Aalst heeft. es
U ar
i Vé
ds
foi
Andermaal was het feest in de Mikisklub: de vrouwenvereni
ging voor vrede en welvaart hielden eraan de moeders en de
vaders eens extra te bedenken. Op zondag 28 mei bewezen de
talrijke aanwezigen dat het initiatief in goede aarde viel. Het
klubhuis was bijna te klein om de talrijke bezoekers vol
doende ademruimte te verschaffen.
Een vader- en moederfeest werd georganiseerd in de Mikisklub samen met een lekkere koffietafel (JM)
Vrij vlug zat iedereen in de
feestsfeer De mooie achter
grondmuziek zorgde voor een
paar meezingers, waardoor de
stemming opperbest was. Aan
de rijke koffietafel, met de tradi
tionele bestanddelen en door
gespoeld met wat iedereen het
liefst had, werd de namiddag
gezellig en onvergetelijk. Er
was voor elk wat wils. Het eer
ste punt van het programme
was het uniek optreden van de
illusionist en zakkenroller Bo
rah met zijn charmante helpster
Sandy. Zij wisten de aanwezi
gen met allerhande trukjes te
verrassen. Door een fijne mop
tussendoor werd de zaal ge
vuld met plezier en gelach. Van
vaardigheid gesproken: een
aantal ringen werden door vrij
willigers uit de zaal hopeloos in
elkaar geknoopt. Van ontwar
ren was geen sprake meer en
de illusionist vertrok met de
hele kraam geringd in zijn
Droek.
Tijdens de pauze werden de
aanwezige vadere bedacht met
een petje en een permanent
ball-calender. De moeders
mochten een nuttig gescht
in ontvangst nemen: zij kreg
een foto-album
Tegelijkertijd werden vele lo
van een pracht-tombola v
kocht: de prijzen logen er
om: poppen, kussens, aart
werk...
Voor een tweede maal trad
zakkenroller op. Uit de brt
van een kelner werd een
derbroekje getoverd. Uit
binnenzak van een heer t
verdacht voorwerp gehaald:
BH van...?
Het hoogtepunt van de ave
was het optreden van een
cordeonist. Met een aantal
kende en gekende wijsjes w^
de feestviering een waar si
ses.
R. Devijt
