P
u
AMBRUGGE EN ZIJN STEENBERG
WELDRA GEEN
EIGEN SCHOOL
MEER TE
BAMBRUGGE
BAMBRUGGE EK0N0MISCH
■Bambrugge, vooral gekend wegens zijn zandsteen-
^ijroeve op Steenberg, is een gemeente met nauwe
lijks 289 ha oppervlakte die in 1816 486 inwoners
'telde en in 1885 805.
ifleeds in 1119 ontmoeten we de naam van deze ge
meente die sedert eeuwen zeer weinig verandering
onderging. Wel schreef men in 1167 «Bambruege», in
1225 «Bambruchge» en in 1229 «Bambruche» doch
de charters zijn geschreven in 't Latijn zodat van
deze schrijfwijze weinig is overgebleven. De meeste
latere middeleeuwse akten geven «Bambrugge» aan
,zodat kanunnik De Smet wel gelijk zou kunnen heb
ben met zijn vertaling van «Ban-brugge» in «pont
banal» of «pont de la seigneurie» zoals men destijds
ook de «banmolens» had waar de onderhorigen ver
plicht waren hun graan te laten malen en ook «ban-
ovens» waar het brood werd gebakken.
Ban» kon echter ook
fgeleid zijn van «baan»
if ook van de oude per-
loonsnaam Banno
aarbij Banbrugge dan
alleen «brug van Banno»
zou hebben betekend.
«Bam» komt echter ook
voor in oude plaatsna
men zoals in Bambeke
en «Bamburg» te Wes-
tende en een wijk «Bam-
Ed- brugge» van Mater bij
efl Oudenaarde.
ïrdEen groot deel van de-
nu ze gemeente behoorde
vroeger aan de abdijen
•orvan Vorst en van Dron-
ul-gen. Deze laatste abdij
je-had er een pachthof op
r. de «Mottendriesch» in 't
f. begin der XVe eeuw 28
bunder groot. Een ander
pachthof, 26 bunder in
oppervlakte, behoorde in
__de XVe en XVIe eeuw
aan de Aalsterse familie
Van Ipersele en werd in
1450 verhuurd voor de
jaarlijkse som van 110
Carolussen en 4 stenen
vlas. In 1524 was het vr
«14 pond groote» en e-
venveel vlas, «van den
besten».
In 1846 telde men er 133
boerderijen waaronder 1
van 25 tot 30 hectare,
één van 12 tot 15, drie v.
10 tot 15, twee van 8 tot
9, één van 6 „tot 7, drie
van 5 tot 6, één van 4 tot
5, 4 van 3 tot 4 en 7 van
2 tot 3 ha. De landerijen
golden er gemiddeld
3000 fr. de ha. Waren er
in 1846 35 paarden, in
1880 telde men er nog
slechts 16.
De bevolking evolueerde
van 485 in 1816 via 805
in 1885 naar de huidige
dertienhonderd.
Franken
Eerste kern van Bam
brugge zou zijn de be
zetting door de Franken
van de «Steenberg» tus
sen de jaren 358 en 406.
De Steenberg zou een
versterking, een strate
gisch punt geweest zijn
dat ze gebruikten bij hun
inval tegen de Romeinen
en als aanknopingspunt
diende met Oudenaarde,
over Zottegem.
De Steenberg, een heu
velbuit van waar men
meer dan 20 kerktorens
kan tellen, Gent inbegre
pen, bestaat uit gemak
kelijke zandgrond en
men vond er, bijna aan
de oppervlakte, zachte
arduinsteen. De Romei
nen gebruikten deze
steen bij het aanleggen
van hun heirbanen. Naar
verluidt zouden de Ro
meinen een eigenaardi
ge manier gehad hebben
om die stenen te splij
ten. Ze sloegen immers
in de steen houten spie-
en die ze 's avonds nat
goten, 's Nachts zwollen
de spieen en de steen
spleet.
Leenroerigheid
Bambrugge behoorde
reeds vroeg aan de He
ren van Moorsel en daar
na gedurende vele jaren
samen met Burst, Bors-
beke, Kampen en Cot-
tem aan de adellijke fa
milie van Ressegem. In
Bambrugge was 'n goed
in de handen van de ab
dij van St.-Truiden die
het reeds bezat voor
1167 vermits Berner van
Moorsel daar in dit jaar
door zijn zoon Iwein als
leenhouder werd opge
volgd.
Toen de laatste heer van
Ressegem, Robrecht, in
1271 stierf volgde zijn
zoon hem op doch nu
voltrok zich de scheiding
van Bambrugge van Res
segem. Op de plaats van
de watermolen Van San-
de zou een versterkt
kasteel gekomen zijn
waarvan de funderingen
nog te zien zijn.
Beweerd wordt dat bij
delven de kelders vrij
goed te onderscheiden
zijn.
Godsdienstberoerten
Wat te Bambrugge is
voorgevallen in de 2de
helft der 16e eeuw en
meer bepaald in januari
1568, en zulks door
rondlopende Spanjaar
den wordt als volgt be
schreven «Zij deden er
zoo groot overlast dat
jammer was en ic niet
up thonderste deel be-
schryven en can. Te
Meere en in die prochien
daeromtrent als te Bam-
brugghe, Nuwerkeercken
ende eldere ghynct al
verloren».
Twee jaar vroeger, in 't
begin der beroerten, was
de gemeente bezwaard
met Spaanse ruiters er
gezonden om het predi
ken van de nieuwe leer
te verhinderen. Hun te
genwoordigheid was vr
de dorpelingen echter
allerschadelijkst wegens
de overlast en de moed
willigheden die zij hen
aandeden.
Fransen
In het laatste vierde der
volgende eeuw scheen
het er nog erger aan toe
gegaan te zijn. Het wa
ren deze keer de Fran
sen en de legers van de
Verbondenen die de be
volking ondraaglijke
moeilijkheden aandeden.
Gevolg was dan ook dat
een groot deel der inge
zetenen verplicht waren
have en goed achter te
laten om in de steden
eën veiliger schuilplaats
te vinden. Van 1689 tot
1694 werd er te Burst
en te Bambrugge een
schade vastgesteld van
ruim 84.000 gulden.
Patriotten
Toen o.a. Vonck en Van-
dernoot in opstand kwa
men tegen de Oosten
rijkse keizer Jozef II, ,de
Keizer-Koster, en dit in
de Brabantse Omwente
ling, ontpopten de Bam-
bruggenaren zich tot wa
re «Patriotten». Ze vorm
den inderdaad een vrij
willigerskorps dat op 27
september 1790 op de
Vrijdagmarkt de eed van
trouw aflegde aan de
Staten.
De laatste heer van Bam
brugge, Jan Frans Xa-
veer Dierickx vluchtte
echter naar Frankrijk en
bleef er. Zo kwam Bam
brugge na de Omwente
ling rechtstreeks onder
het bestuur van de Cen
trale Instellingen.
Van dan af werden dan
ook burgemeesters aan
gesteld over Bambrugge
en Burst samen, nl. Joost
de Vogelaer tot 1800 en
Dooreman tot 1803. Van
dan af werd Bambrugge
zelfstandig.
Qua bevolkingsaantal e-
volueerde Bambrugge v.
350 inwoners in 1666 o-
ver 572 in 1801, 872 in
1893 en 1320 in 1939
naar 1445 in 1959.
L.H.
mrws.
Als kleine gemeente had Bambrugge het uiteraard
moeilijk met het instandhouden van de eigen scho
len.
Bambrugge
Erpe-Mere
V
Beide, zowel de gemeen
telijke als de gesubsidi
eerde vrije, werden dan
ook gefusioneerd met de
scholen uit Burst van
hun overeenkomstig net.
In Bambrugge telt de ge
meenteschool voor het
genblik nog slechts tien
leerlingen en alles laat
voorzien dat deze klas
waar nu Mw Hermans-
Aelbrecht werkzaam is
na de vakantie wordt op
geheven.
Toen Meester Foket,
schoolhoofd te Bambrug
ge, na het ontslag van
Meester De Vos, school
hoofd te Burst, deze laat
ste opvolgde trokken
reeds verleden school
jaar een hele sliert leer
lingen samen met «hun»
meester, mee naar Burst,
de grote nieuwe school
die nu 139 leerlingen telt.
Toen dan in de vakantie
getalmd werd of er al
dan niet een fusie in zat
voor de gemeenteschool
te Bambrugge raakten de
ouders in de onzekerheid
en hadden hun definitie
Tïust De Sutter, alias de champetter var,
i Bambrugge (SJ)
Burgemeesters van Bambrugge
samen met Burst
Joost de Vogelaer
1791
Dooreman Domien
1803
zelfstandig
van Bockstae!
1803
M. de Vuyst
1808
Sebastiaan J. de Vuyst
1812
F. Lievens
1836
Eugeen de Mulder
1655
B. de Feyter
1867
K. Van Bever
1900
August Danckaert
1930
Amaat Gabriels
1934
Deze burgemeester hield niet minder dan 42 jaar de
burgemeesterssjerp omgord en werd, juist voor de
fusie, in 1976, plechtig gevierd voor de diensten die
hij tientallen jaren aan de bevolking bewees.
Sinds de fusie is het nu Prosper De Lat die samen
met de andere deelgemeenten Bambrugge helpt be-
j sturen.
L.H.
ve schoolkeuze al achter
de rug als op het einde
van de vakantie de fu
sie een realiteit werd.
Gevolg nog slechts tien
leerlingen, een onhoud
bare toestand.
Ook de Gesubsidieerde
Vrije school telt nog
slechts één klas en ook
deze school is reeds ge
fusioneerd met de Vrije
school te Burst.
Over afzienbare tijd heeft
Bambrugge dan bijna
zeker geen eigen school
meer.
LM.
Een grote titel voor wat er in deze gemeente te beleven
is op dat vlak.
Bambrugge, een landelijke gemeente met een bloeiende tekstielnijerheid SJ
Sunvatley. de plaats
r hei admimstratiej centrum v
Na de uitputting van de la
gen in de steengroeve
«Steenberg» is Bambrugge
een typevoorbeeld gewor
den van de povere lokale
industrievoorziening van
het land van Aalst. Het na
bije industrieterrein van
Erpe-Mere-Ottergem is te
beperkt om voor deze ge
meente van enig nut te zijn.
Dus iedereen op naar
Brussel. Pendelaars met de
vleet vertrekken dagelijks
uit de stations van Burst en
Aalst, voor Bambrugge de
best bereikbare, naar hun
Brusselse werkgevers.
Maar kom. de «lof» over
deze toestanden is reeds
genoeg bezongen Het is
echter triest te moeten vast
stellen dat, buiten de ty
pisch Belgische kleine on
dernemers er slechts één
bedrijf van enige betekenis
is: het konfektiebedrijf Go-
bert. Dit familiebedrijf heeft
zich door de jaren heen op
gewerkt tot een volwaardig
fabrikant van allerhande
kledingstukken. En, zoals
geweten, textiel en werk
loosheid zijn broer en zus.
Dus wordt ook hier al het
mogelijke gedaan om het
bedrijf rendabel te doen blij
ven.
En daarmee is de kous ook
af
Ook op agrarisch gebied is
Bambrugge geen hoogvlie
ger: slechts een vijftal vrij
Erpc Mere een onderkomen moet vinden. (SJ) kleine landbouwbedrijven
hebben zich overeind qe-
houden. Het grootste hier
van heeft nog niet zo lang
geleden zijn veestapel tot
nul herleid om zich op de
kweek van witloof te wer
pen. Een duidelijk voorbe
eld dat er iets schort. En wie
zou durven ontkennen dat
de kans er dik inzit dat over
enkele jaren ook hier de
stedelijke zucht naar «fer-
mettekes» kan toeslaan
Arm Vlaanderen, .arm
Bambrugge.
Mark Van Impe.
]an de Sunva!
es het landell
In de buurt van de Sunvalley vernielen kriskras opgetrokken
weekendhuisjes het landelijke karakter. (SJ)
y'
Él
mm* i
«AA
mm
A
In het museum van -Jejken- D'Haese vindt men van alles en nog wat. oudefietsplalen. allerlei /lessen, enige
processiebootjes, rieten manden, tabaksnijders e a. (SJ)
De Voorpost - 7-7«70 - 17
