OPENDEURZOEKTOCHT TE LEDE: EEN ENIGE GEBEURTENIS
De Voorpost - 1-9-1978 - 15
De Leedse afdeling van de Boerengilde en de plaatselijke
Katolieke Vrouwelijke Landelijke Vereniging (KVLV) hebben
een steentje bijgedragen tot het Jaar van het Dorp. In samen
werking met de Landelijke Ruiter Vereniging en de Groene
Kring organiseerden zij op zondag 27 augustus een open-
deurzoektocht, waardoor een twaalftal landbouwbedrijven
van Lede in de kijker werden gesteld.
Het begon allemaal met Achiel steen. De familie Melcken-
Annaert. Als afgevaardigde beeck heeft de hoeve her
van de Landelijke Gilde, zat hij
op een vergadering van de
Leedse Kulturele Raad. Toen
er gesproken werd over de ak-
tiviteiten in verband met het
jaar van het dorp, voelde hij
zich verplicht iets te doen, bij
voorkeur iets wat een ander
niet kan! Om dit te verwezenlij
ken had hij echter hulp nodig.
De elf andere deelnemende
landbouwers hebben hem die
gegeven, zodat het groots ge
beuren nog meer bijval kende
dan verwacht.
De centrale leider van de
feest-zondag was Marcel
Roels, zaakvoerder van de Bel
gische Boerenbond, maar
vooral de sekretaris van de
Leedse Landelijke Gilde. Door
zijn entoesiasme en zijn vol
harding (ondanks zijn eigen
bedrijf dat veel werk vraagt) is
het initiatief uitgegroeid tot een
onvergetelijk iets De proost
van de Landelijke Gilde die on
derpastoor is in de Sint-
Martinuskerk te Lede, heeft al
het papierwerk op zich geno
men. Geen wonder dat de me
dewerkende landbouwers en
alle organisatoren een reeks fe
licitaties mochten ontvangen
vanwege het gemeentebestuur
en de kulturele raad. Deze akti-
viteit is werkelijk de enige die in
Lede gepland werd en die vol
doet aan de ware geest van het
Jaar van het Dorp. Andere ini
tiatieven raken heel eenvoudig
met de kern van de zaak. De
feestelijkheid was inderdaad
een passend middel om de ge
wone mens terug vertrouwd te
maken met de moderne land
bouw. De landbouwersvereni
ging in Lede moet serieus vech
ten voor het behoud van de
landbouwgronden. Vele ontei
geningen wijzen (ten onrechte)
de landbouwers van hun erf.
Wegens de bebouwing, de eks-
pansie van de verkavelingen
en woonkernen, kan men nu
reeds Lede bestempelen als de
slaapkamer van Brussel Men
wenste de mensen attent te
maken op het hoog aantal boe
renbedrijven dat Lede nog
heeft. Maar de «-vooruitgang-
maakte het nodig zich ultra
modern in te richten, omdat an
ders een bloeiend famliebedrijf
niet kon overteven.
Wegens de bovenvermelde on
teigeningen, staat de hoeve
van Paul Annaert nu leeg. Zo
doende was ze vrij en de eige
naar heeft zijn toestemming
gegeven om in het kader van
de opendeurzoektocht het ont
vangen van de talloze deelne
mers te verzekeren: de hoeve
is toch niet meer in bedrijf daar
de omliggende akkers allemaal
onteigend werden.
De 360 deelnemers (het waren
er eigenlijk veel meer) kregen
bij de inschrijving een mooi
verzorgd boekje mee. Op de
voorbladzijde van de handlei
ding stond een pentekening
van de heer Vermassen. laat
ste direkteur van de nu ver
dwenen melkerij in de Vijver
straat. die het Hof Melckebeeck
voorstelt. Het originele, waar
devolle werk werd geschonken
aan de heer Paul Annaert, die
er zeer gelukkig mee was.
Naast de opsomming van de
medewerkenden hoeven en 'n
historische schets der land
bouwbedrijven te Lede, gaf het
boekje een eenvoudige uitleg
over de te bezoeken bedrijven
Op iedere boerderij werden
immers twee vragen gesteld,
die door de deelnemers aan de
zoektocht moesten opgelost
worden Iedere bedrijfsleider,
meestal een eenvoudige
landsman, gaf echter aan de
bezoekers een vlotte uitleg
over hun onderneming. De
mensen werden hierdoor zeer
geboeid. Het was een echte re
velatie dat die eenvoudige
mensen zoiets aandurfden
De start werd gegeven op de
hoeve van Gaspar Roels, Bos
straat 10. Daar kon men zich
tussen 10 en 15 uur laten in
schrijven. De zoektocht leidde
de deelnemer naar het Hof
Melckenbeeck in de Eikelstraat
2. De hoeve is een typisch bin
nenhoftype (kwadraatbouw)
Het is niet alleen het best be
waarde maar ook de oudste en
meest typische hoeve van heel
Oost-Vlaanderen. Het oor
spronkelijke gedeelte dateert
naar alle waarschijnlijkheid uit
de jaren 1600. De koestal en de
varkensstallen behoren tot het
oudste gedeelte. Een stuk
muur van de koestal is nog in
leem gebouwd. De overige mu
ren zijn in handgevormde
bouwd in 1785: de ankers in de
achtergevel geven het jaartal
aan. De namen van de familie
Melckenbeeck zijn gekerfd,
samen met het jaartal, in de
balk van het tussenschot in de
schuur. Een wetenswaardig
heid: tijdens het Franse schrik
bewind droeg pater K.S. Mel
ckenbeeck in de schuur de mis
op, Bernardus Van Gijzeghem
bewoonde de boerderij gedu
rende een korte periode en
werd opgevolgd door Char
les Claus in 1912.
Gedurende de eerste wereld
oorlog nam René Brondeel er
zijn intrek. Hij maakte er klom
pen. In 1919 werd het bedrijf
aangekocht door Remi D'Hae-
se, die een landbouwer was. In
1959 werd het landbouwbedrijf
gekocht door de heer Permen-
tier uit Molenbeek-Brussel om
te dienen als buitenverblijf. In
1976 werd het tenslotte eigen
dom van de heer Jeroom
Troch-De Cremer van Lede.
De twee vragen die de bezoe
kers moesten beantwoorden,
waren vrij eenvoudig: Hoe oud
is deze hoeve? (te lezen) en
welke was de naam van de
priester die in de Franse Revo
lutie hier verdoken zat?
Vandaar ging het naar het Hof
van Achiel Annaert in de Spe-
ckaertstraat 20. Voorheen was
er hier een gemengd land
bouwbedrijf, uitgebaat door Ber
nardus Annaert. Dit werd door
de zoon overgenomen. In '55
trouwde hij Marie-José De
Saedeleer uit Letterhoutem. In
1965 werd het landbouwbedrijf
omvormd tot een bedrijf van
snijbloemen, voornamelijk
amerikaanse anjers. De vrouw
des huizes had een origineel
bloementapijt neergelegd: het
heette de bezoeker welkom.
Ook hier werden twee vragen
gesteld: Hoeveel planten staan
er op een bed van een gemet?
Een gemet is een oude maat,
die een oppervlakte heeft, al-
tans in Vlaanderen, van 0,4423
ha Het juiste antwoord was
1440. De tweede vraag had be-
Jrekking op een oude «machi
ne» die in een serre stond op
gesteld. De bezoeker 'moest
uitvinden dat het een oude
boormachine betrof en kon dan
zijn weg vervolgen naar het be
drijf van Jozef Joos. Dit hof be
vindt zich in de Nieuwstraat.
Voor de zoektocht moest men
echter op de boomgaard zijn,
die gelegen is in de Speckaert-
straat. Het hof is van oudsher
bekend als «'t Hof van Boer
Joos». Jozef Joos huwde in
1946 met Emma D'Haese uit
Lede. In 1960 werd het land
bouwbedrijf omvormd tot een
model-fruitbedrijf, wijd en zijd
bekenöom zijn appelen en pe
ren. Terwijl de deelnemers aan
de zoektocht een lekker glas
zelfgemaakte cider te proeven
kregen, moesten ze het ant
woord vinden op enkele minder
gemakkelijke vragen: Welk
soort peren staan bij de ingang
van de boomgaard? (conféren
ce) en welk soort appelen staan
er op de 23ste en 24ste lijn?
(cox oranje pippin). Menig be
zoeker maakte van de gele
genheid gebruik om een kruikje
lekkere vruchtenwijn aan te ko
pen. Men ging vervolgens naar
het hof van André Lassuyt, de
enige niet Ledenaar. Het bedrijf
is gelegen aan de Overimpe-
straat 77. André is afkomstig
van Kruishoutem en huwde in
1950 met Simonne Tjampens
uit Waregem. Het betreft hier
een gemengd landbouwbedrijf
met de witloofteelt als speciali
teit. Het gaat hier om het forse-
rie witloof.
De bezoekers keken zich de
ogen uit: zij maakten mee hoe
een witloofbed aangelegd én
met een koperen draad ver
warmd werd. Hierover werden
dan ook de vragen gesteld.
Hoeveel witloofwortels zitten in
één laag van 14 meter? (7,800)
en geef de juiste lengte van de
koperdraad die gebruikt wordt
om één laag witloof te verwar
men? (100 meter) Vervolgens
werden de deelnemers ver
wacht op het hof van Paul
Ruyssinck Dit bevindt zich in
de Reymeersstraat 47. Het is
één van de oudste boerderijen
van Lede. In de eerste helft van
de vorige eeuw werd het be
woond door Leopoldus
Cordier-De Boeck. Achtereen
volgens is het overgegaan op
Amandus Oste-Cordier (1860).
Jozef Oste-Coppens (1873)
Alex Ruyssinck-Oste (1898),
Jozef Ruyssinck-Claus (1929)
en Paul Ruyssinck in 1960.
AAnnaert verwelkomde de bezoekers mei een bloementapijt (EL)
Paul Piet er s stelde zijn veldwerktuigen tentoon. (EL)
c mei kt rommel s in het ItoJ Melkenbeeck. (EL)
Men kon van de gelegenheid gebruik maken om sierplanten te bewonderen bij Gaston Brondeel. (EL)
Deze eigenaar trouwde in 1966
met Yvonne De Winne uit Hof-
stade. Het is tot op heden een
gemengd bedrijf gebleven, met
als voornaamste tak het melk
veebedrijf
De bewoners van dit familie
bedrijf verrasten de bezoekers
met weinig omhaal werden hier
pannekoeken gebakken, een
onverwachte attraktie. De
mensen konden niet volgen en
dienden meer volk te vragen
om aan de overrompelende
vraag te kunnen voldoen. Op
dit bedrijf kon men ook moer-
bezen proeven. Maar hoofd
zaak bleef wel het oplossen
van de twee opgaven: er hing
een smakelijke hesp. De vraag:
Ik ben de helft van het achter
werk van een varken. Hoeveel
weeg ik? moest beantwoord
worden met 9 kilo. Op de vol
gende vraag «Samen wegen
we 25 kilo. Met hoevelen zijn
we9» moesten de deelnemers
het getal 225 neerschrijven.
Het zevende te bezoeken hof
van Pieters Paul, ligt in de Wi-
chelsesteenweg 134. Dit bedrijf
werd in 1934-35 opgebouwd
als een gemengd bedrijf, door
Jozef Pieters uit Kalken. Het
werd door zoon Paul, die in '71
huwde met Lutgarde De Keuke-
leire uit Eke, overgenomen en
omvormd tot een gespeciali
seerd melkveebedrijf met een
ligboksenloopstal en een
visgraat-melkstal. De uitleg,
gegeven door de huidige be
woners, leerde de mensen dit
ultra-modern systeem kennen
Zij keken zich de ogen uit op
een zeer grote koeltank met
een inhoud van 1600 liter. Men
kon er fruit en een biertje ko
pen, maar de twee opgaven
mochten niet vergeten worden!
Er stond inderdaad een oud
melkgerief opgesteld. De be
zoeker moest raden dat dit een
afromer was. Vervolgens vroeg
men hoeveel koeien tegelijk
konden gemolken worden. Het
juiste antwoord hierop was vier!
Het hof van Gaston Brondeel
bevindt zich in de Heiplasstraat
28. Het bedrijf werd overgeno
men door Domien Brondeel in
1903 en door zoon Gaston, die
in 1941 huwde met Adelline
Mertens uit Wanzele. Samen
hebben zij de boerderij omge
bouwd tot een gespecialiseerd
melkveebedrijf én een var
kenskwekerij. Het is het sterkst
gemechaniseerd bedrijf uit heel
de streek. Het eigen wagen
park telt niet alleen 32 laadwa-
gens. maar bestaat eveneens
uit alle mogelijk moderne ma
chines De deelnemers moes
ten raden hoeveel melk er in
een tentoongestelde tank kon.
(500 liter). De tweede vraag
was misschien een strik: nie
mand kon ze juist beantwoor
den: Hoeveel kubieke meter is
deze aalput groot? Het leek niet
zo moeilijk, want er lag zelfs
een meter ter beschikking.
Toch gaf niemand het juiste
antwoord: 57 kubieke meter
Maar niet getreurd: op'-weg
naar de hoeve van Paul De
Corte!
Dit hof bevindt zich in de
Groenstraat 47. In 1960 huwde
de eigenaar met Marie-José
D'Haese uit Lede. Van een
gemengd landbouwbedrijf
werd het omgeschakeld tot een
boom- en rozenkwekerij. Men
kan er tevens terecht voor fruit
bomen. sierstruiken en conife
ren. Wat opviel aan iedere leek
was wel de netheid die dit be
drijf kenmerkte: men waande
zich in een goed onderhouden
stadspark. Men moest ra
den hoeveel rozen er op één
perceel stonden. (57.500) Na
dat men gevonden had dat de
PK-kracht van de minitraktor
18 was, kon de tocht verder ge
zet worden, naar het Hof van
Paul De Lathouwer, in de
Groenstraat 14 Dit bedrijf werd
gesticht in 1804 door De La
thouwer Gilis. Het is tans in de
vierde generatie overgegaan
van vader op zoon Achtereen
volgens waren Petrus, Adolf en
Hippoliet de eigenaars. Nu is
het bedrijf overgenomen (se
dert 1957) door Paul die in het
zelfde jaar huwde met José
Van Haudenhove uit Merch-
tem. Het is een gemengd land
bouwbedrijf met het melkvee
als voornaamste tak De melk-
koeltank kan 1200 liter bevat
ten. Maar dit had niets te ma
ken met de op te lossen vragen.
Men moest wel te weten komen
hoeveel generaties er sedert
1804 op dit bedrijf woonden?
(vier) en welke de ouderdom
was van een tentoongestelde
stier (17 maand) De voorlaat
ste boerderij die moest aange
daan worden was het hof van
Gilbert Verbeke in de Suiker
straat 108. Dit bedrijf werd in
1903 overgenomen door Ver
beke Philemon en ging in han
den van zoon Gilbert over. In
1970 werd het omvormd tot
snijbloemenbedrijf met een
voorkeur naar Amerikaanse an
jers. Gilbert huwde in '73 met
Monique Claessens uit Aalst.
Ter plaatse werd de bezoeker
gevraagd waarom er bandjes
rond de botten gedaan werden.
Dit was duidelijk om het scheu
ren te beletten. Maar met de
tweede vraag: Hoeveel verschil
is er tussen de drie kappen van
de serres in vierkante meter?
had menigeen last. Het ant
woord was echter zeer een
voudig: er was géén verschil!
De organisatoren hadden ech
ter schrik dat er veel deelne
mers met het maksimum der
punten zouden komen aandra
ven. Daarom werd in de hoeve
van Roels Gaspar een pony
opgesteld. De schiftingsvraag
was werkelijk de moeilijkste:
Hoeveel weegt de ponny, de
hoofdprijs van de zoektocht?
Zaterdagavond werd het dier
een eerste maal gewogen: om
7 uur woog het 116 kilogram.
Zondag kreeg het normaal zijn
voedsel en drinkwater Een
nieuwe weging duidde echter
onbetwistbaar de heer De Rik
van Impe, uit de Esseristraat
44, aan als overwinnaar. Het
juiste gewicht zondag was in
derdaad 113 kilogram, zoals op
zijn formulier vermeld. Buiten
verwachting gaf niemand van
de 360 deelnemers twintig
goede antwoorden Slechts
zeven zoektochters behaalden
19 op 20 zodat de schiftings
vraag de uiteindelijke winnaar
moest aanduiden. De andere
deelnemers wonnen echter
ook een prijs: zij konden kiezen
tussen fruitpaketten, allerlei
materialen geschonken door
de Boerenbond, zaden, bloe
men, huishoudgerei en meer
van die nuttige dingen
Daarmee was de kous echter
niet af. Vanaf 15 uur 30 kon
menig toeschouwer genieten
van de gekommentarieerde
demonstraties door de Lande
lijke Ruiterijvere'niging uit Lede
Naast de boerderij van Paul
Annaert stonden velen met
verbazing te kijken naar de
sprongen van goed in de hand
gehouden paarden.
Om 17 uur was het voltallige
gemeentebestuur van Groot-
l ede aanwezig op de hoeve
van Geroom Troch: de
beroemd-geworden hoeve
Melckenbeeck Zij kregen er
namens de inrichters een
ferme «zottegemse» met kaas
aangeboden. Dit wil echter niet
zeggen dat de gewone man het
zonder iets moest stellen: ter
wijl de katolieke landelijke
jeugd een mooie voorstelling
van vendelzwaaien en volks
dansen gaf, kon men genieten
van een doorlopende gastro
nomie. Boer Joos had immers
twee ovens echt bruin boeren
brood gebakken Zij werden
verkocht met witte of zwarte
trippen, kaas of overheerlijke
«kop». Verder waren er rijst-
taartjes te verkrijgen. Tenslotte
ging de grootste aandacht naar
boer Joos, die 90 kilogram
meelbloem verwerkte tot over-
smakelijke ovenkoeken. De
kopers konden hem aan de
gang zien: in een echte oude
oven, in het oude bakkot van
weleer, moest de
landbouwer-bakker zwoegen
om aan de grote vraaq te kun
nen voldoen. Terwijl ze 'n fris
glas oud Zottegems bier ver
teerde konden de bezoekers
genieten van een doorlopende
dia-montage over het lande
lijke leven, de laatste tien jaar,
en over het volksleven van
vroeger. Alle dranken waren
voldoende voorhanden, zodat
op het eind van de namiddag
tot diep in de nacht op een spe
ciaal aangebrachte dansvloer
veel pret gemaakt werd. Het
orkest «Paul Lens», drie jon
gens van Lede, zorgden voor
de muzikale omlijsting van het
feest Zij hadden een blauwe
boerenkiel aangetrokken,
kompleet met rode bolletjes
zakdoek. De maanden en
maanden voorbereidend werk
waren door het overweldigend
sukses al vlug vergeten. De
spanning viel van de schouders
van de organisatoren, die een
lekkere Zottegemse konden
verdragen Zij hadden er veel
van verwacht, maar «dat 't zoo
neig zou zoan!» had niemand
verwacht. Zij waren door het
formidabel sukses met stom
heid geslagen. Het enige wat
we nog te horen kregen, was:
nog goed dat we zoiets maar
één keer moeten inrichten In
derdaad het jaai van het
Dorp loopt stilaan ten einde
RDV
