t
EELDHOUWWERK ALS «KIJKSTUK» OP BINNENKOER STADHUIS
UITVOERING VAN
«STABAT MATER»
Festival van Vlaanderen
BOEIENDE
>E FAMILIE VAN DE WOESTIJNE
IN DE SCHIJNWERPER
De Voorpost - 6-10-1978 - 17
in de beeldende kunsten een elementair verschil tussen een
kunstwerk opgebouwd uit fundamenteel ideologische begrippen en
ren kunstwerk dat vooral de tunktie heeft een kijkstuk te /ijn.
luist op het ogenblik dat in het stedelijk Mu/.eum te Amsterdam een
jver/icht uit de beeldhouwkunst van de laatste 20 jaren wordt
>etoond organi/eerde de stad Aalst, dienst kuituur, een tentoonstel-
ing over -beeldende kunsten-. Het verschil tussen wat in Amster-
lam en Aalst te zien is, is zo groot dat men geneigd is een groot deel
at op de binnenkoer staat voor schroot te beschouwen. Ik besef
lat deze uitdrukking vrij hard is, maar v ind geen betere v ergelijking
nogelijk tussen het werk van llrich Ruckriem en dat van Yvec
thayé.
II
in
MATERIAAL
In feite is ook in de beeldhouw
kunst van lieden het gebruik van
materiaal zeer belangrijk en wordt
daarmede een lange traditie in ere
gehouden. De/e traditie bepaalt in
de eerste plaats de po/itie v an de
kunstenaar. Hij werkt met door
gaans harde materialen als ijzer,
glas. steen ol hout. Een element
dat niet weg te denken is uit het
beeld dat hij ons wil tonen.
Wat wel is v eranderd is de manier
waarop de kunstenaar te werk
gaat. Hij hanteert met meer zo di-
gaat. Hij hanteert niet meer zo di
kwijls de beitel maar plaatst mate
rialen bij elkaar. Het laat hem toe
op steeds andere plaatsen met het
zelfde materiaal een ander werk
uit te voeren.
een beeldhouwwerk maar van ecu
«skulptuur-. Een wisselbare
kombinatie zonder vaste bestem
ming. Men mag nu ook weer niet
gaan denken dat deze nieuwe ge
neratie beeldhouwers op een
mecano-achtige wijze te werk
gaan. In het geval van de reeds
geciteerde Ulrich Ruckriem gaat
het om soms duizenden kilo's
steen, ol bij Carl André om ijzer-
platen welke je niet zomaar ver
legt. Dit om alle duidelijkheid.
De vroegere funktic van het
beeldhouwwerk, een op zichzelf
gericht kunstwerk op ëen vaste
voet. werd vervangen door een
koncept dat zich met de dag aan de
omstandigheden kan aanpassen.
Carl André b*legt op de begane
grond vierkante ijzerplaten uit, in
veelvuldige kombinaties. Het is
zijn bedoeling ondermeer dat de
bezoeker van zijn tentoonstellin
gen zich daarover gaan verwonde
ren, ze gaan betrappen en alzo de
ervaringen opdoen van een skulp
tuur die dat met de grond gemeen
heeft dat ze horizontaal is.
KIJKSTUK
Wat op de binnenkoer van ons sta
tig stadhuis te zien is heelt uiter
aard daarmede mets te maken. Het
gaat hier meer op een «beelden
park- gelijken waar je in rond
loopt om je vrije tijd op te doen,
waar je verpozing zoekt om je
zware hoofd af te koelen. Op de
opening van deze manifestatie
maakte iemand de opmerking dat
het prettig zou zijn voor de jong
gehuwden om tussen dat bos beel
den te pozeren. In deze zin beke
ken is de manifestatie als gelukt te
beschouwen maar we moeten
daaraan opnieuw vastknopen dat
de misleiding v oor de burgers v an
dit stadje groot is, te groot om re
delijk te zijn.
Vraag mij beste lezer geen rang
schikking. in hoeverre ik daar zou
kunnen in slagen van goed naar
slecht. Beeldhouwkunst zoals elke
andere kunst moet je in zijn globa-
liteit benaderen.
BEELDENPARK
De tentoonstelling wordt gedomi
neerd door één groot werk van
Paul Van Gijsegem. Hij behoort
tot de betere generatie Belgische
kunstenaars die begrepen hebben
dat beeldhouwkunst niet alleen
een harmonisch samengaan van
vorm en inhoud is, maar meer een
opeenstapeling van Iciten tot een
tema. De objekten van Van Gijse
gem zijn in grote mate opgebouwd
uit toevalselemcnten.
Voor Mare De Bruyn is de klas
sieke vormgev mg heilig. Zijn
«dame met de hoed- is mooi vak
manschap. Eric Cardon toont ge
lijkmatige vormen en bewegingen
in een serie kleine figuurtjes. De
eens zo geroemde av ant-garde ke
ramiek van Lieve De Pelsmaeker
begint stilaan ook te behoren tot de
klassieke vormgeving. Het werk
in carrara marmer van Hilde Van
Sumere toont ons het harmonisch
samengaan van vorm, beweging
en idee.
Koenraad, Monteyne, Rhaye en
Rik Poot stuurden seriewerk.
AANKOPEN
Het initiatiel voor deze manifesta
tie werd genomen door de Heer
Herman Roels, schepen van kui
tuur. Roels beklemtoonde tijdens
een toespraak op de opening dat
dit initiatie! vooral de bedoeling
hééft om de gewone man te berei
ken. De binnenkoer van het stad
huis leek hem een geschikte
plaats. Hij merkte ook op dat het
zijn intentie is om in de nabije toe
komst uit te pakken met het aan
kopen van enkele werken om
tuinen en parken in de stad mee te
versieren.
Hopelijk wordt dat aankoopbeleid
serieus aangepakt en kan de sche
pen daarover aan de bevolking
ruimere informatie verschaffen
dan wat hij in de katalogus heeft
laten afdrukken.
ROGER D'HONDT
De binnenkoer van liet stadhuis kreeg een heel ander zicht.
In het kader van het Festival van I laanderen werd een konseri georganiseerd in de Eremhodegemse
O.LA rouw Hemelvaar/kerk. Het Vlaams Jeugdorkest van Brussel bracht er werk van Dvorak. JM
trekkelijk jong Vlaams Jeugd
orkest van Brussel onder de
leiding van Hendrik Rijchen
een voortreffelijke vertolking
van het stabat Mater van Dvo-
rah.
Dat dit initatief en werkwijze
zeer moeilijk te bewerkstelligen
is door het steeds ombuigen
van de algemeen geldende or
kestmentaliteit bij de jongeren
is een vaststaand feit. dat reeds
lovend is.
Het Stabat Mater is een se
quentie geïnspireerd op een
Latijnse hymne, met als on
derwerp de zeven smarten van
Maria aan de voet van het kruis.
De titel is ontleend aan de eer
ste lijn van het gedicht Stabat
Mater dolorasa. het is een
dichtwerk dat denkelijk toebe
hoorde aan de Fransiskaanse
monnik Jacapone da Tochi, en
reeds verschillende komponis-
ten inspireerde.
Dvorah verzocht voor deze be
zetting, na 1877 over 800 zan
gers en 24 eerste violen te kun
nen beschikken om de expres
sie van wanhoop en verdriet te
kunnen uitstorten in een mas
saal machtig geheel, vol leed,
mystiek en tegelijkertijd het ge
loof en de hoop.
Uit een kombinatie van Tsje
chische folklore en een teore-
tisch gelegde basis van
Brahms, heeft Dvorah een zeer
persoonlijke klassistisch-
romantische stijl opgebouwd.
De rijkdom aan Athematisch
materiaal is waarlijk verba
zingwekkend, alsook de inge
nieuze wijzen, toonaarden en
kontrasterende melodieën.
Een aansprekende melodiek
met romantisch-dramatische
inslag, vol pathetische allure en
rijkklinkende orchestratie, met
treffende intervallen vol bijzon
dere sterk konstruktieve ge
deelten volgen de mooie
breeduitgezongen passages
op
Antonin Dvorah's indrukwek
kende, zuiver religieuze mu
ziek is vol eerlijkheid in zijn ge
loofsbelijdenis.
Het Stabat Mater, even typisch
Tsjechisch geschreven als al
de andere indrukwekkende
komposities van Dvorah, is zo
vaak ten gehore gebracht en
dermate geapprecieerd, dat
over de waarde ervan geen
twijfel meer bestaat.
Onder de boeiende, fascine
rende leiding, mét wel overwo
gen strakke leiding vol sterk
persoonlijk aksent, die treffend
was door sublieme eenvoud en
gelouterde uitdrukkingskracht,
toverde Rijchen het tiendelig
verhaal op van de gehevelde
Maagd naast het kruis van haar
Stervende Zoon.
De delen 1 tot 3 beschrijven de
wanhoop en het verdriet terwijl
de delen 4 tot 10 het vertrou
wen tot overwinnen in een bijna
extatisch gebed tot uitdrukking
brengt.
De intense dialoog tussen koor
en jeugdig orkest, met volwas
sen allure, de vibrerende, zui
vere warme klank van sopraan,
alt, tenor en bassolisten met di
verse kleurige tinten vol soe
pele bewegingen, brachten
een homogene apotheose in
de uitvoering van de indru
kwekkende hymne
Het jeugdorkest leverd een
bewijs van absolute trefzeker
heid. door zijn instrumentale
vaardigheid en ongemene or
kestdiscipline.
Met het «Stabat Mater» kregen
de luisteraars een bijna per-
fekte vertolking, resultaat van
een grondige voorbereiding.
Gans de bezetting werd dan
ook met een geestdriftige bijval
beloond.
Wij danken dirigent Hendrik
Rijcken de solisten, het koor,
het jeugdorkest en het Festival
van Vlaanderen voor een
prachtige avond.
an de dekorhouvvers \an de Baardcgemse toneelgroep Hoop in de
Toekomst wordt niet erondersteld dat ze o\er de eerste de beste
hindernis struikelen. Toen einde mei de maquette au het dekor an
De Wonderdoktoor voorgesteld werd. geraakte dan ook niemand
onder de indruk an het strooien dak bo\enop de hoe* e an Manten
Boone waar Jos Janssens plezierige stuk zich afspeelt.
Wd werden met het oog 'op de
reali/atie en an op de l'ikkëling
een |*aur dozijn met de hand ge
pikte bussels tarwe gekocht. Be
gin september begonnen enkele
dapperen aan hun dak. Maar voor
eenmaal bleken de amateurs voor
een onmogelijke opdracht te
staan. Toen herinnerden een paar
leentere bestuurslid zich de Op
wijkse Ambachtsmarkt. Daai had
ene Jeroom ermeeren uit Kruis
lioulem een demonstratie stroda
leggen gegeven. Bij navraag
bleek Jeroom (de laatste telg van
een driehonderd jaar oud geslacht
strodakleggersi bereid de Baarde
gemsc toneelgroep eén handje te
komen toestekenEn zo kon het
gebeuren dat de altijd nette zaal
Ons Huis een dag lang in een stal
nerschajTcn werd. Dit was «Het
Jaar van het Dorp zoals men het
nog nergens meegemaakt had!
Met een heleboel niet bi j naam te
noemen alaam toverde Jeroom uit
zorgzaam geschil te bussels stro
een traai dak te voorschijn. Wie
dn pmnkwerk wil bewonderen,
samen met de Wonderdoktoor.
kan op 10. II. 12. 17 en Is no
vember naar Baardegem. Jeroom
zeil komt kijken op 12 november.
Hij zei hel erg lijn te hebben ge
vonden met de mensen.van Hoop
m de Toekomst te hebben mogen
samenwerken. Dat de gevoelens
Iner op zijn zachtst gezegd weder
zijds w aren, boeit nauwelijks aan
gehaald.
Lil.
Jerome I ennar uit Kruishouten! om eert,
strodakken te maken .oo, ,.:m dekor. IJM
be tentoonstelling wordt gedomineerd door het grote werk van Paul van
legem.
het vlaams jeugdorkest van Brussel legt al zijn vertrouwen
i volgzaamheid in handen van zijn entoesiaste dirigent
Hendrik Rijchen, Vlaanderens muzikaal begrip.
Het Festivalkonsert dat op 29
September 1978 in de O.L.V.
Hemelvaartkerk te
fcrembodegem-Aalst kon ge
realiseerd worden, dank zij het
inecenaat van «the Wellcome
Dundation» Erembodegem.
heeft de bevestiging gebracht
dat dit konsert met Hendrik Rij
chen als dirigent, schitterend
direkteur aan de Rijksmuzieka-
kademie te Etterbeek, een op
bescheiden en bekwame wijze
tal van nieuwe werkmanieren
inbrengt, die op de ontwikkeling
van het muziekonderricht in
ons land een fundamentele in
vloed uitoefenen.
Hij, is een centrale figuur in
Vlaanderen en het Brussels
muziekleven geworden, waar
aan hij een eigen karakter weet
te geven
Aan het konsert te Erembode
gem verleenden buiten het
reeds befaamde koor «Sing het
Saem», Antwerpen onder de
leiding van J. Lambrechts, ook
vier internationaal bekende so
listen hun medewerking.
Het koor, de sopraan Annema-
rie Dur. de alt Maria-Verhaert,
de tenor Harry Howell, en de
bas John Noble met hun uit
zonderlijk mooie stemmen,
brachten samen met het be-
ividsfonds Aalst was vorige maandag te gast in het woonhuis (lees
x-olieslagerijvan de heer Gilbert Claus aan de Ninove steenweg.
Gastspreker was Maxime an de Wocsijne, zoon van Gustaaf an
de Woest ij ne en dus Neef an de beroemde Karei. Hij was die av ond
iraagbaak voor een leergierig publiek.
ct Aalster.se Davidsfonds is. hun eigen manier van uitdrukking
vals elke Dasidsfondsaldeling. behielden. Voor de schrijvende
estoeld o|i hun boeken*erknnpen
illcendicnst. Het onderwerp van
maandag postte perfekt tn
lit kader. Karei an de Woestijne
namelijk een grootse liguur ge
ut de Vlaamse Letter
jünde. Wie hem van nabij wou
n kennen zal dan ook te* reden
«waarts gekeerd zijn.
ifaxmie an de Woestijne wist
uit de doeken te doen
elke invloed de stilaan histori-
:tie gnv|v uit Sint-Martens-
atem gehad heelt 0|* de schilder-
xken van zijn vader en op het
itcrraire engagement van Karei.
(lij beschreef de gemoedelijke.
riendscha|*|*elijke sfeer tussen de
broers en Minne. Binus Van
tn Ahbeele. alerius IX- Saedc
t en de andere schilders en
I jK'lirijvers die de geschiedenis
maakten van het kleine Vlaamse
pp Hoe ze zich. aaji elkaar liou-
|ast zoekend, al zetten tegen hun
alkomst en (och elk
Karei en voor dc schilderende
Gustaal Van de Woestijne was
hun verblijf, begonnen om ge
zondheidsredenen. de voedings
bodem van hun symbolistische
kunst.
We leerden de twee broers die
avond kennen op een gans andere
manier dan uit welk biogralïsc
werk ook. Het bleven geen kun
stenaars van veraf, maar mensen
van bij ons. ol: hoe er ook een
andere manier bestaat om te spre
ken over kunst.
MARK AN IMI'E
De geïnteresseerde Da\ idsjoiulsers ai hel leven en werk van Karei en Gustaal I an de Woestijne. (SJi
mm
i ('lan\ n aanwe. .y/v d um de heer en mevrouw Marni.x I an de Woestijne. tSJi
