70.000 KM OP EEN MOTOR
OF HOE MARCEL LIEVENS ROND DE WERELD REED
""-41
DEEL 1: AFRIKA
14 - 20-10-1978 - De Voorpost
Vorige week kondigden we het reeds aan: we brengen onze lezers het verhaal van de wereldreis per motor
van Marcel Lievens. Vandaag gaan we het hebben over de eerste zes maanden van deze reis; de tocht door
Afrika. Wat deze Merenaar zo allemaal gezien en beleefd heeft in dit werelddeel is niet te vertellen in enkele
krantekolommen. We hebben geprobeerd een samenvatting te maken van een lang verhaal dat door elke
Merenaar meegeleefd werd via de brieven die Marcel schreef naar «Open Kring».
Wie Marcel gekend heeft voor hij ver
trok. zal hem zich nog herinneren als de
goedige, sympatieke jongeman die met
iedereen overweg kan. Hij is niet de
persoon die te koop loopt met wat hij
beleefd heeft. Hij wil zich niet in het
middelpunt van de belangstelling wer
ken met zijn verhaal. Maar wie er hem
om vraagt zal uren lang geboeid worden
door het vuur waarmee Marcel kan ver
tellen wat er in de wereld te zien is. Ook
wij hebben met open mond geluisterd
naar de beschrijvingen van verre lan
den, gezien op een menselijkere manier
dan het koele oog van een filmkamera.
Veel vragen hebben we niet moeten
stellen. Marcel heeft te veel mensen
ontmoet om niet te weten wat we van
hem willen horen. Duizenden mensen
heeft hij gesproken van honderden ver
schillende rassen en kuituren. Hij heeft
met hen gegeten, gewerkt, gereisd. La
ten we nu naar hem luisteren: «den
Baard» heeft veel te vertellen, zeer veel.
zijn vertrek. Maar toch wist Marcel dat
er niemand was die er in geloofde. Hij
stond dan ook meer dan eens in twijfel
of hij wel zou doorgaan met zijn plan
nen Maar het antwoord op die vraag
lag reeds lang vast Hij begon dan ook
inlichtingen in te winnen over de nodige
visa en vaccinaties die je nodig hebt om
veilig en wel van land tot land te komen
Zijn voorliefde voor motoren had ook
reeds lang zijn keuze op dit vervoer
middel laten vallen om de wereld rond
te trekken
Toen Marcel's vader zag hoe menens
het allemaal wel werd, begon hij onge
rust te worden Hij vond dat zijn zoon
niet in zijn eentje de wijde wereld in kon
Hij kon Marcel er van overtuigen om
iemand te zoeken die samen met hem
aan het grote avontuur wou beginnen.
Via advertenties in gespecialiseerde
tijdschriften over motorsport ging hij
op zoek naar een geschikte medereizi
ger Er kwamen een ganse hoop men-
Tegenslag
13 maart 1977Marcel staat beladen en
bepakt klaar om met zijn 900 cc motor
te vertrekken. Buren, vrienden, en mo
torrijders van overal in de streek staan
klaar om afscheid te nemen, een af
scheid van wellicht 2 jaar. De vrienden
motorrijders doen Marcel uitgeleide tot
Gent. En dan is Marcel alleen.
Hij had zich voorgenomen om zo snel
mogelijk in Afrika te komen; Frankrijk
en Spanje had hij reeds meerdere keren
doorzworven In drie dagen staat hij in
het zuiden van Spanje. Hij is nog een
200 tal kilometers van de ferrie naar
Marokko verwijdert en had zich reeds
verschillende keren zorgen gemaakt
over de grote massa materiaal die hij
meevoerde. Hij wist dat hij daardoor
minder kontrole had over zijn motor. Hij
denkt dan ook dat het daardoor komt
dat zijn voertuig zo zwaar beschadigd
werd toen hij in Malaga door een Ma-
14 april 1977
Marcel Lievens, den Baard, vertrekt in
alle stilte, zonder uitgeleide, maar 100
percent gemotiveerd.
Drie dagen later staat Marcel in Algeci-
ras, vlak bij Gibraltar, waar hij de dag
nadien de overzetboot zal nemenOp de
kamping waar hij zal overnachten ont
moet hij twee Belgen die hem sterke
verhalen vertellen over een onmogelijke
tocht van 500 km door woestijnzand
per motor. Ze voorspellen hem dat het
onmogelijk zal zijn de Sahara door te
komen. Ze veroorzaken Marcel's laat
ste twijfels Nu kan hi| nog terug, mor
gen is het te laat Marcel bijt door en
staat een paar dagen later in Marokko.
Pas heeft hij voet aan wal gezet of hij
wordt gekonfronteerd met de ziekte van
het land; Hasj. Om de 100 meter staat
er iemand die je probeert een portie
hasjies aan te smeren Opdringerige
mensen die je onbegrijpend nastaren
als je zegt geen hasj nodig te hebben.
Iemand brengt Marcel naar een afgele
gen bergdorpiewaar hij gastvrij ontvan
gen werd. Hij hielp er enkele dagen in
de plaatselijke industrie.hasj kweken.
Hij zag er alle nationaliteiten voorbij
trekken om een vrachtje van het zoete
goedje op te pikken en mee naar huis te
nemen. Marcels ingeburgerde afzijdig
heid voor alles wat maar naar drugs
ruikt, stak schril af tegen het alledaagse
gebruik van zijn omgeving. Hij werd
dan
ook onbegrijpend bekeken toen hij wei
gerde een vrachtje mee te nemen naar
Alqerije.
Toen hij zijn reis verder zette en Algerije
binnenreed was het of hij een andere
wereld binnen kwam. In Algerije gaat
het er niet zo losjes aan toe: hasj is er
streng verboden en het strenge regime
eist er de jonge mannen op voor twee
jaar militaire dienst, waarvan ze een
groot deel als goedkope werkkracht ge
bruikt worden om nieuwe asfaltwegen
aan te leggen. Voor een motorrijder be
tekent dit natuurlijk grote luxe. de dag
oponthoud aan de grenspost niet te
nauw gekeken. En dan, verder in dit
land, valt stilaan de begroeiing weg en
wordt het een stuk warmer; de woestijn
kondigt zich aan. Enkele zwervende
Nomandenstammen zijn de laatste ba
kens in dit desolate landschap. Ze zijn
de gastheren voor reizigers als Marcel,
alhoewel ze moeilijk te benaderen zijn
Hulpvaardigheid voeren ze echter in elk
geval in hun schild. En dan rijdt Marcel
de eerste oase binnen. Hij had zich een
klein plaatsje met een paar palmbomen
voorgesteld maar vindt Kardaja. zo is
de naam. behoorlijk groot; ongeveer
20 000 inwoners leven er in een weelde
van groen, water en typische moslim
gebouwen. Op de Kasjbah, de markt,
waar Nomanden en Touarechs hun wa
ren aanbieden, vind je alles wat je je
Hoe het groeide
Reeds als kleine jongen droomde ik er
van ooit de wereld rond te reizen, alles
te zien waarvan de mensen rondom mij
droomden, vertelt Marcel ons. En hoe
ouder hij werd. hoe meer hij ging gelo
ven in de mogelijkheid om deze plannen
waar te maken. Het stond voor hem
vast dat het kon en dat het ooit ging
gebeuren.
En daarmee spreekt Marcel de droom
uit van ieder van ons. Wie heeft er nooit
als kind diezelfde gedachte gekoesterd
en wie is niet een beetje |aloers op onze
vriend omdat hij de durf heeft opge
bracht zijn dromen waar te maken.
Maar ja, de meesten van ons zijn al blij
vrouw en kind en huis te hebben om
voor te werken; mets is gemakkelij
ker. en toch zo moeilijk En zo verging
het ook bijna aan Marcel. Om wat geld
bijeen te krijgen ging hij aan het werk en
geraakte zolas iedereen in de dagelijkse
sleur. Hij was er bang voor maar voelde
er zich toch stilaan in wegzinken.
Maar ook voor hem kwam de tijd om het
vaderland te gaan verdedigen. Een aan
gezien Marcel altijd graag sport beoe
fend had, alhoewel nooit de ambitie ge
kend heeft beroepssporter te worden,
daarvoor was de vrijheid hem te dier
baar, dacht hij als parakomando het
best aan zijn trekken te zullen komen.
Hij wist dat er bij de para's achter vele
hoekjes een stukje avontuur te wachten
ligt. Hij was dan ook maar wat gelukkig
naar Corsika, Turkije; Schotland te
kunnen reizen tijdens zijn diensttijd.
Hij geeft toe dat vele van zijn vrienden
bij de para's kwamen om thuis en op
café sterke verhalen te kunnen vertel
len. Hij deed het voor zichzelf om toch
een beetje tegemoet te komen aan zijn
levensdroom.
En nog steeds liet de gedachte aan een
wereldreis hem niet los. Toen hij af
zwaaide wist hij dat het nu of nooit was.
ofwel ging hij terug aan het werk en
werd hij één der duizenden die men
«man in de straat» noemt, ofwel moest
hij iets gaan doen dat hem genoeg
vrijheid bood om van vandaag op mor
gen te kunnen zeggen: «Ik stop er mee
en pak mijn biezen». Marcel's vader
wist reeds jaren wat er in het hoofd van
zijn zoon omging en was er zeker van
dat de enige manier om Marcel gelukkig
te maken er in lag van hem aan te moe
digen in zijn plannen. Hij was het die
Marcel de raad gaf om een café opeivte
houden die pas vrijgekomen was. Mar
cel geloofde er zelf niet al te sterk in en
deed het meer als grap dan gemeend
En toch is hi| achteraf zeer tevreden
over deze periode in zijn leven. Nie
mand zal ooit raden hoeveel mensen
kennis hij toen opgedaan heeft. En van
dan af werden zijn plannen een publiek
geheim; iedereen die zijn kafé binnen
stapte had wei iets te zeggen over wat er
op het getouw stond De enen kwamen
de ganse onderneming afbreken en in
het belachelijke trekken, de anderen
leefden met hem mee naar de dag van
sen op af. maar al spoedig moest Mar
cel ondervinden dat ofwel het laatste
greintje durf ofwel de nodige financiën
ontbraken. Toen pas ondervond hij hoe
sterk de mensen gebonden zijn aan hun
vaste posities. Kleinigheden als breken
met de mutualiteit of syndikaat waren
voor sommigen de laatste uitvlucht om
het toch op te geven. Uiteindelijk kwam
dan toch de geschikte man opdagen; op
het eerste gezicht had Marcel door dat
het met deze persoon moest lukken. De
kandidaat kwam uit Nederland, en was.
zoals Marcel zelf, er vast van overtuigd
dan het kon. Ook Marcel had reeds ge
dacht: «Als het met deze persoon niet
lukt, vertrek ik alleen». En alles stond
reeds klaar; visa, uitrusting, reserveon
derdelen voor de motoren enzovoort.
18 dagen vóór de afreisdatum vallen
alle plannen in het water; de Neder
landse vriend wordt betrokken bij een
zwaar verkeersongeval. Marcel snelt
naar Holland en vindt er de jongeman in
komateuze toestand, de balans: sche
delbreuk neusbreuk. drie-dubbele
armbreuk, rechterdijbeen gebroken
en... milt uitgenomen Onmogelijk dus
om binnen redelijke termijn te vertrek
ken. En dus zegt Marcel: «Ik ga alleen».
rokkaanse wagen van de weg werd ge
reden. Gelukkig werd hijzelf niet ge
wond. Hij dacht dan ook van snel zijn
motor ter plaatse te laten herstellen.
Doch in Spanie wist men van prijzen en
het zou hem een bom duiten gekost
hebben. Diep ontgoocheld over zichzelf
reed Marcel in drie dagen terug naar
Mere. Volledig verkrampt wegens de
beschadigde motor kwam hij er aan. Hij
werd er ontvangen door zijn beste
vrienden. Boze tongen strooiden reeds,
het gerucht rond dat Marcel vertrokken
was met de bedoeling van binr\en de 14
dagen terug te zijn maar ondertussen
veel publiciteit zou gekregen hebben.
Niets was minder waar.
Marcel wou niemand rond zich hebben;
hij was te erg ontgoocheld om te willen
spreken over wat hem overkomen was.
Zijn vader drong dan ook voor de zo
veelste maal aan om toch niet alleen te
vertrekken. Hij plaatste terug enige ad
vertenties om kontakten te zoeken,
maar was ondertussen vast besloten
van alleen te vertrekken, en liefst zo
vlug mogelijk. Een maand na de eerste
vertrekdatum 13 april dus. was alles
terug in orde om te herbeginnen. Maar
Marcels vader liet geen poging ónge-
Niet alle wegen in de republiek Centraal Afrika zijn van asfalt
voorzien. (SJ)
Voor hem is ér maar één groot pro
bleem meer: zijn vrees voor de een
zaamheid
Hij wist dat het een verschrikking zou
zijn helemaal alleen te staan op alle
plaatsen waar hij van zijn motor zou
stappen. Een schrik die later ongegrond
bleek te zijn.
moeid om zijn zoon thuis te houden; hij
was te ongerust over diens lot. Marcel
deed hem
nog een laatste plezier alvorens te ver
trekken: met de 13de zou hij afreizen,
maar de dag nadien.
maar kan inbeelden. Een paar hotels,
een degelijk uitgerustte kamping zor
gen er voor de opvang van de reizigers.
En dat zijn er behoorlijk wat zegt Mar
cel De Sahara is vrij populair aan het
worden Steeds meer en meer mensen
trekken van noord naar zuid door deze
onherbergzame streek. Marcel trekt
verder in dezelfde richting en leert om
gaan met de Nomaden, hun fierheid en
hun eerlijkheid. Steeds wordt het moei
lijker te reizen; de asfaltwegen zij her en
der bedekt met een laag zand dat het
rijden op twee wielen er niet gemakke
lijker op maakt. No een paar oase's en
dan is er El-Goléa. Hier stopt de asfalt
weg en begint het ploeteren door het
zand. Met zijn hoop bagage werd het er
voor Marcel niet makkelijker op; het
gewicht deed zijn motor slingeren door
het mulle zand en langer dan 10 minu
ten zat hij niet in het zadel. Vallen en
opstaan, vallen en opstaan. Zo reed
Marcel door de Sahara. In Tamanras-
set. de volgende grote oase, kon men
de laatste keer tanken vóór Agadèz: 900
km verder. Door de perfekte voorbere»-
ding van de reis, was Marcel hiervan op
de hoogte en was zijn motor voorzien
om voor 1000 km benzine mee te kun
nen nemen. Dus voor hem geen pro
bleem. Voor wie ooit deze trip zou wil
len maken, hij is verwittigd en mag
daarbij niet vergeten dat het verboden is
van deze afstand in zijn eentje af te
leggen; men is verplicht te wachten tot
er een groepje is dat jouw richting uit
moetEn dan kan de zware tocht begin
nen. Marcel had ondertussen reeds ge
leerd hoe je het best door het zand rijdt;
bandenspanning op de helft zodat het
ijeymttr breder wordt en niet te diep
kan wegzinken, alle bagage achterop
zodat het voorwiel juist over het zand
loopt en er niet tot aan de as in verdwijnt
i en dan aan een sntebp* van 80 tot 90
I Km per uur over het zand glijden. Per
dag werden er weinig kilometer afge
legd; het was een zware karwei om
vooruit te komen en de Landrovers
hadden moeite om in de hitte die tot
55°C opliep hun motor degelijk te kun
nen afkoelen. De groep vertrok bij het
eerste licht, rond 5 uur 's morgens en
moest om 10 uur stoppen om zijn kamp
op te slaan Wanneer de grootste hitte
dan rond 16 uur voorbij was kon men
verder. Niet voor heel lang echter want
men moest zien op tijd het bivak op te
slaan; in de Sahara heeft de zon de
eigenaardige gewoonte van bliksems
nel onder te gaan.
Marcel vond het iedere keer opnieuw
een adembenemend schouwspel om de
zon als het ware te zien naar beneden
vallen. Slechte tijd voor fotografen die
een fameuze zonsondergang willen
vastleggen, vooraleer ze hun materiaal
uitgehaald hebben is het al pikdonker
grapte Marcel
Op de vraag hoe ze zich oriënteerden in
deze eindeloze vlakte wist Marcel te
zeggen dat dat niet zulk een groot pro
bleem was: om de 2 km staat er een
erg als de staking van de petroleumar-
beiders bij ons.
Nog 400 km en de eerste struiken,
stukje gras. een enkele boom verdrijven
de eentonige zandvlakte. Een paar dui
zend kilometer woestijn blijkt geen la-
cheding te zijn Marcel is tevreden die
ongerepte natuur gezien te hebben
maar was toen toch even tevreden Ni
geria binnen te rijden.
In dit vrij rijk land met zijn grote petro
leumindustrie en zijn 21 universiteiten
maakt de woestijn plaats voor een wat
zachter, vochtiger klimaat. De prach-
opeens een geit zijn pad kruist. Hij kan
het dier onmogelijk ontwijken en knalt
ertegenaan.
Marcel ligt onder zijn motor en de ben
zine gutst over hem. Het duurt vrij
lang eer hij. versuft door de pijn. de
benzinekranen kan dichtdraaien. En
plots, Marcel weet nog steeds met waar
ze vandaan kwamen, staat een groepje
mensen te tillen aan zijn motor om hem
te bevrijden uit zijn benarde positie.
Rechtstaan kan hij niet; zijn rechterbeen
is vrij erg gekwetst. Hij weet dat hi| met
langer midden in de brousse mag blij-
Marcel op weg doorheen de woestijn, naar de grens van Nigeria. (SJ)
ven maar zo vlug mogelijk hulp moet
vinden. Uit het taaltje dat zijn helpers
spreken kan hij opmaken dat hij op een
45-tal km van een hulppost zit. Hij
wordt op zijn motor gezet, die gelukkig
met beschadigd is, en geraakt tot aan
de deur van het hospitaaltje Verder
met; Marcel is ten einde krachten en
zakt voor de deur in elkaar.'Gelukkig
voor hem is hij zover geraakt. Hij wordt
verzorgd en de dokters willen hem 2
dagen houden omdat ze een lelijk ge
zwel in zijn liesstreek willen onderzoe
ken Marcel wou Bangui bereiken en
was dus met te houden. Hij sprong nog
diezelfde dag op zijn motor en reed 200
km verder naar de hoofdstad van de
republiek. Op een kamping in deze stad
kan hij behoorlijk op krachten komen en
wordt daarbij geholpen door 3 Engel
sen. man en vrouw en een vriendHet is
met deze mensen dat hij een week later
zal vertrekken om mei hen tol Kenya
mee le reizen. Volgend land is Zaire.
Marcel heeft weinig goede herinnerin-
tige wegen zijn een droom voor iemand
die de Sahara achter de rug heeft. Het is
hier dal de meeste mensen hun reis
door de Sahara beëindigen en huis-
waards keren; men zit hier vlak tegen
(nouja) de westkust van Afrika. Een
paar enkelingen, en daaronder natuur
lijk Marcel Lievens. trekken verder
zuid-oostwaarts om de regenwouden te
overwinnen.
We schrijven begin juni 1977 wanneer
Marcel hieraan begint. Kameroen is het
eerste land dat men moet doortrekken;
het is het begin van groen Afrika, waar
de typische nederzettingen die we ken
nen van televisie zalig liggen te soezen
in de warme zon. Kameroen blijkt een
land te zijn waar de missiepaters nog
enkele zielen kunnen redden van het
analfabetisme; het is de enoge vorm
van onderwijs m dit land Voor iemand
die er met een motor doorheen moet is
het natuurlijk belangrijk welk soort we
gen men kan berijden.
Die blijken gewoon niet te bestaan. Sla-
van de te ijle lucht was het één dey
indrukwekkendste plaatsen die hij oojrwi
zag. Over deze vulkaan zou Marcéiel
reeds dagen kunnen vertellen. Het watt bi
ook hier dat hij zijn Engelse vriendeèh i
achterliet. b
Maar wij gaan hem volgen op zijn vei jtn
dere reis naar het zuiden toe in spoet intl
tempo reed hij door Tanzania en Zan los
bia. Aan de grens met Rhodesia ware pn
op dat ogenblik ernstige gevechten aa|der
de gang. zodat men naar dat land v te.
Botswana moest. Na enkele dage |ti
werd de grens geopend en kon Marcefc jk
zij het niet al te zeer op zijn gemaklik b
naar Rhodesia. Hij heeft er de kans geiuss
had van de ongelooflijk mooie Viktori idi{
watervallen én van Zambiaans én vatyks
Rhodesisch grondgebied te kunnen be|no
kijken. Wanneer men het nu terug zo ir
proberen riskeert men er zijn hachje b ar
in te schieten. eb
Rhodesia kan men trouwens met zo n t
maar doorrijden, men moet telken *g
mee met een militair konvooi. Dan pa|nt:
mag men zich veilig achten. Volgend m
etape: Zuid-Afrika. Samen met enkel m
vrienden uit Salisbury (Rhodesia) nar
Marcel deel aan de Buffalorally in Poln
Elisabeth. Dit wordt beschouwd als d me
grootste motorrijdersbijeenkomst va rra
Afrika 4500 motorrijders wagen er hu |er
kans. En natuurlijk had Marcel prijs! H j j,
kaapte er de prijs weg van de vers rte
gekomenen. 23.500 km had hij toe ft
achter de rug jrij
We schrijven september 1977. rif
Zuid-Afrika: het land waar de aparthei m
hoogtij viert. Marcel vindt het eeiBi
droeve situatie: hij zegt dat blank e^
zwart er nooit zullen bij elkaar leve m,
zoals het toch nog door enkelen ver
hoopt wordt De apartheid is er en d
Zuid-Afrikaan heeft er leren mee leven 11
Marcel schudt bedenkelijk zijn hoofd al
hij nadenkt over dit land. tg*
6 maand nadat hij vertrokken is bereik
hij het meest zuidelijke punt van Afrika ih
Kaapstad Zijn kilometerteller vertel
hem dat hij 25.271 km van Mere zit
en Marcel weet dat hij nog maar nerfje
stukje van de wereld gezien heeft.
Volgende week vertelt hij ons over zijnj^
volgende grote etappe; Australië.
Wat hij daar beleefde is zeker de moeitej
waard om door ledëreeh gehoord tr
worden
Wie Marcel nog beter wil leren kenner
en nog meer wil horen óver zijn tri(
door Afrika kan vanavond terecht in zr
de Moté te Mere Open Krigg Mere
digde hem uit om er aan het Meer:
publiek zijn wedervaren in Afrika te ve
tellen. Vrijdag 20 oktober te 20 uur.
Open Kring zal voor deze gelegenheid
een samenvatting publiceren van i
Marcels brieven die in «de Merenaar
gepubliceerd werden. Zeker de moei!
waard om die eens in te kijken
In Nairobie moesten de kleppen ron de motor bijgeregeld worden. ISJl
gen aan dit land Buiten de ongelooflijl
prachtige natuur was er enkel zijn kor
ruptie, zijn duizenden zieken, vervallen
steden, verdwenen bruggen, 70 tot 80
percent analfabeten en nog veel meei
dat het leven in Zaire tot een hel moe
maken. Hoe ze dit land binnen geraak!
zijn mag wel even verteld; de grens
wordt gevormd door de kongostroom
Met een prauw peddelden Marcel ei
diens vrienden naar de overkant me
een batterij om de overzetboot te star
ten en de nodige diesel om de bredi f
stroom over te^aren.
Marcel weet nog steeds niet hoe he 1
mogelijk was dat de gammelle overzel
hem en zijn vrienden plus hun voertui-
gen naar de overkant gebracht heeft.
Eens in dit land ging het kalmpjes aan; f
er werd genoten van de natuur, van
gezellige avonden rond het kampvuui
en van de vriendschappelijke sfeer
Marcel moest extra jerrycans kopen on 3
een trajekt te kunnen afleggen van 12CK
km zonder mogelijkheid om benzine te
kopen. Toen die moest aangekoch 1
worden was het een ganse dag in he t
rijtje staan om bediend te geraken. Kis
sangam noemde die stad. Marce
noemde dit geen stad meer maar eei V
echte ruïne. Het was op dit trajekt dat
nachts Zaïrese dieven aan het werk wa y
ren; persoonlijke zaken van Marcel'!
vrienden plus zijn tent reserveonderde C
len voor zijn motor waren op een och
tend verdwenen. Onderzoek in he
laatst doorgereden dorpje bracht aan
het licht dat de buit daar verscholei c
was. Met veel moeite is er dan een rui
doorgegaan; een draagbaar radiotoe
stel tegen de, voor Marcel uiterst be V
langrijke, reserveonderdelen.
Eens dit kwalijk stuk Afrika achter d<
rug werd voet aan wal gezet in Tanzani v'
dat een goed draaiende ekonomie ei S'
landbouw blijkt te bezitten. De presi j,
dent van dit land is er graag gezien, hi
weet de scholen op peil te houden ei
gaf iedereen een stukje land om te be
werken Een droom tegenover het vre r
selijke Zaïre. Eén probleem: de tsé-ts
vlieg doet er behoorlijk haar werk Mar Z
cel werd er ongeveer 30 maal door ge
stoken en vond het geen plezante erva
ring; het is te vergelijken met een bije1
steek. Met het gevaar dat je er de slaap rer
ziekte gratis kan bijkrijgen.
Tanzania is. sedert Nigeria, het eerst m
land waar het Engels als tweede taaf"
wordt gesproken. Daar tussen in wai
de franse kolonisatie baas. P
Kenya. Toen Marcel dit land binnenreed
kon hij zijn ogen niet geloven; dit land ij
niet te onderscheiden van een westerj
land; ri|kdom is niet te vergelijken mef-
enig ander Afrikaans land waar er geef
blanke aan het bewind staat. Wat Marl
cel nooit zal vergeten uit dit land is zij»
klim naar de Kilimandjaro.
6000 meter hoog, in het rijk vaj
sneeuw en ijs. waar iedereen last kree
Dez
kon
one
me
get
tref
Aal
WOi
nie
vro
doe
wei
par
doc
fak
aar
Inti
me
toe
eer
wa:
var
koe
der
uiti
No
dat
ter
we
doi
ver
ser
tek
We
var
na;
zei
kei
lijk
witte paal van enkele meter hoog ge
klemd tussen een stapel stenen. Wie
die palen volgt, komt automatisch in de
volgende oase terecht. En dat was Aga
dèz. Agadèz ligt reeds op Nigeriaans
grondgebied: ongeveer 500 kilometer
vroeger reed men dat land binnen.
Grenskontrole is er natuurlijk niet mo
gelijk daar in volle woestijn zodat men
in deze oase de nodiqe douaneformaili-
pen doet onze vriend in katolieke mis
sies met hun hospitalen en scholen of
tussen de bomen, in zijn tent.
Marcel hield Kameroen vlug voor ge
zien en wou zo vlug mogelijk Bangui
bereiken in de Centraalafrikaanse Re
publiek. In dit land. waar de beschaving
nog niet is doorgedrongen en waar er
nog stammen leven zoals we enkel op
t v. te zien kriiaen, beginnen de eigen-
Marcel in gesprek met een kleine
zoutmijn. (SJ)
teiten moest vervullen. En hier was, na
900 km, terug de eerste benzine te
koop. Marcel had niet veel geluk; het
enige pompstation in de oase was die
dag uitverkocht en het zou 5 dagen du
ren vooraleer er benzine zou aange
voerd worden. Toen die 5 dagen om
waren wou onze gids zo vlug mogelijk
tanken, maar dat bleek nogal ongele
gen; er was wel benzine, maar tijdens
de siësta werd er niet bedeeld Bijna zo
tijdens een lialte nabij een
lijke regenwouden. Deze wouden blij
ken hun naam niet gestolen te hebben;
de regen maakt de bospaden vrijwel
onberijdbaar. Slippend door de modder
probeert Marcel zo groot mogeli|ke af
standen af te leggen. Hij krijgt daarbij
welkome hulp van de paar mensen die
hun nederzetting kozen in deze vochtige
wouden.
En dan gebeurt het. Marcel snort door
de dichtbegroeide wouden als er
