HET HOOFD BU EGMONT
AALSTERSE VOLKSVERTEGENWOORDIGERS OVER HET GEMEENSCHAPSAKKOORD
VOORAF
lel 'ARC galle
De Voorpost - 20-10-1978 - 15
Deze «Egmont»-
konfrontatie werd reeds
onder het voorbije zo-
merverlof opgezet en uit
getekend. Het erbij be
trekken van onze vier
Aalsterse volksvertegen
woordigers liet echter
niet toe het «dossier»
vroeger af te ronden
doordat het geheel zowel
werd doorkruist door het
parlementair reces als
door andere vertragende
faktoren van praktische
aard.
Intussen werd dit ge-
meenschapspakt dan
toch de struikelsteen voor
een regering die precies
was tot stand gekomen
vanuit een zespartijenak-
koord met de uitvoering
der Egmontakkoorden als
uitgangspunt.
Nochtans geloven wij dat
datgene wat in dit «Aals
terse Egmontdossier»
werd vergaard zeker met
door de jongste politieke
verwikkelingen in zijn es
sentiële waarde en/of be
tekenis wordt aangetast.
Wellicht kan, in het licht
van de aktualiteit die
naangaande, het geheel
zelts nog meer gaan bete
kenen dan oorspronke-
en zonder dit gebeu
ren. mogelijk zou zijn ge
weest.
k <&LLóJkctl£K-!i fvtyvtaait g 'Ouetvi
'JfXtody lïttuie a/tem legen e/e trouufe misAe/éc*-i Vent Je
POJtTHOS onus/nmemmote tv Mee/JS U/tieete
meerderheid van de bevolking zich veel gelegen laat aan het nu meer dan een jaar aanslepend ge-hakke-tak rond het zogeheten gemeenschapsakkoord, dat
^Mhet Egmontpaleis en het Stuyvenbergkasteel tussen de huidige zes meerderheidspartijen werd afgesloten, betwijfelen wij ten zeerste.
W lis steeds is ook hierbij de daadwerkelijke politieke belangstelling beperkt tot een kleine minderheid van enerzijds politiek betrokkenen en of belanghebbenden
V j anderzijds politiek bewuste enkelingen en groepen.
werd en wordt slechts door een minderheid aan de tot standkoming en de uitwerking van dit gemeenschapsakkoord gewerkt en al kijkt slechts een minderheid
n welwillend tot afwijzend toe op deze verdere uitwerking, toch zal straks de ganse bevolking, zonder meer, met de gevolgen van dit akkoord, met de
Ivoeringsbesluiten en de nieuwe strukturen, te maken krijgen.
In de lijve zal men het nu ook weer niet van de ene in de andere dag gaan ervaren, ook al heten de veranderingen welke de staatshervorming gaat meebrengen
n degrijpend te zijn. Deze in het vooruitzicht gestelde en uit te voeren ingrijpende veranderingen, ten goede of ten kwade al naargelang de onderscheiden instelling
I now waarnemers, worden slechts door weinigen op hun intrinsieke waarde afgewogen, vergeleken met wat soortgelijke overeenkomsten in het verleden theoretisch
larcéielden en in de praktijk gingen betekenen of in hun mogelijke uiteindelijke konsekwenties gedacht in de toekomst
t watt bij gans deze materie het emotionele breekpunt tevens twistpunt en meer dan waarschijnlijk blijvende twistappel tegelijk, alweer Brussel is gebleken zullen
indelts de traditioneel politiek niet geïnteresseerden inmiddels reeds hebben begrepen.
k binnen dit gemeenschapsakkoord, dat toevallig de naam heeft meegekregen van lamoraal-graaf van Egmont die in zijn naïeviteit aan de oprechtheid van zijn
1 genspeler bleef geloven ten koste van zijn eigen hoofd tenslotte, blijkt Brussel eens te meer de grauwe steen des aanstoots te zijn.
«oec irdt dit met de tijd toch anders en zal di! akkoord kunnen instaan voor, of op zijn minst bijdragen tot, een «pacifikatie» tussen de taalgemeenschappen en een
Zanjiossing de oplossing voor het Brussels probleem? De tegenstanders van het akkoord zeggen zich geen illusies te maken en verwijzen naar vroegere
varejbpraken, in wetten vastgelegd, welke steeds door de Brusselse franstaligen met de voeten werden getreden. De voorstanders echter geloven dat het deze keer
n aaiders zal zijn.
'd vi ze Aalsterse volksvertegenwoordigers Caudron, Galle en Willems behoren tot de meerderheidsfraktie en staan alsdusdanig het gemeenschapsakkoord voor al
lage gen ongetwijfeld hun respektieve uitgangspunten als hun uiteindelijke doelstellingen wel enigszins verschillend,
arce|s partijpolitici gaan zij er trouwens van uit dat politiek nu eenmaal de kunst is van de mogelijkheden.
iak|e k bij hen blijven er, en rijzen er, inmiddels nog heel wat bezwaren tegen bepaalde onderdelen en aspekten van dit akkoord. Vooral dan wat de regeling rond en te
is getussel betreft zijn zij niet onverdeeld gelukkig. Toch menen zij dat er evenveel en zelfs meer te halen valt van uit deze nieuwe uitgangspositie dan van uit de
ktori idige bestaande situatie.
volksvertegenwoordiger Diane D'Haeseleer van haar kant behoort, van uit de oppositierol die haar partij is toebedeeld, uiteraard niet tot de verdedigers van het
n i'fjmont-akkoord. De bezwaren die op dat vlak van op de oppositiebanken worden geformuleerd sluiten echter nauwelijks aan bij de principiële bezwaren welke
g ■■«♦or sommige leden van de meerderheidspartijen zelf worden naar voren gebracht Evenmin zijn zij in eenklank met de afwijzende houding van de overgrote
'ie b terderheid der Vlaamse verenigingen en organisaties welke zich via het anti-Egmont komitee tegen het akkoord opstellen.
ch slaagt de partijpolitieke oppositie er onmiskenbaar in om op heel wat punten, op zuiver technische grondslagen, het gemeenschapsakkoord onweerlegbaar
I zo n te vechten.
>k«n vel de pro-Egmont stootgroepen als het anti-Egmontfront vormen een heterogeen geheel. In beide kampen vindt men aanhangers terug die, wat hun politieke,
pafcitschappelijke of filosofische instelling of uitgangspositie betreft vaak lijnrecht tegenover elkaar staan. Wie had ooit durven denken dat de vernieuwde
ieniferale partij van Omer Van Oudenhove, die het enkele parlementsverkiezingen terug nog voor de hoera-patriottisch Belgische boeg gooide—met weinig of geen
n*e%fctoraal sukses in Vlaanderen trouwens, in hetzelfde kamp zou terug te vinden zijn als de «ekstremisten» van Karei Dillen's Vlaams Nationale Partij.
naihderzijds had, tot voor kort zelfs nog, niemand het voor mogelijk geacht dat de Volksunie samen met een partij als het Brusselse F.D.F. front zou gaan vormen. Het
po' 1 dus niet alleen Gods wegen die wonderlijk zijn! Als man in de straat begrijpt men van dit soort strategie al lang geen moer meer. En met wat er over het
1,5 a neenschapsakkoord haast ononderbroken via de media over ons heenspoelt, wordt gezegd en weer tegengesproken, verklaard en toegelicht, uitgebazuind en
1 va rroepen, is het zo mogelijk nog onduidelijker, nog ondoorzichtiger, nog onbegrijpelijker gesteld. Om er een volks spreekwoord bij te halen: Een kat zou er
'Merdaad zijn jongen al lang niet meer in herkennen.
s' H 1 brave staatsburger, met de ons door de politici zo vaak toegedichte burgerzin als het hun zo uitkomt nemen wij aan dat tenminste dezen, als
vertegenwoordigers van het soevereine volk, uit hoofde van hun bijzondere positie wel klaar zien in deze materie. En omdat derzelve politici met de regelmaat der
,oetrkiezingskampagnes steevast krokodillentranen plengen over het verval van onze demokratie, dachten wij er goed aan te doen om, precies ten aanzien van dit
grijpend «wetsontwerp op de hervorming van de instellingen», een poging tot een zekere vorm van rechtstreekse demokratie te wagen. Een aantal willekeurig
♦rijzende en soms gewild kritische vragen werden hiertoe geformuleerd om aan onze arrondissementele vertegenwoordigers in het paleis der natie ter
then antwoording voor te leggen.
ee' n direkte konfrontatie met hun kiezers dus.
lk e ertoe hebben wij kontakt gezocht en opgenomen met deze Aalsterse volksvertegenwoordigers, met name in alfabetische volgorde: Jan Caudron, Mare Galle,
leve' ine D'Haeseleer en Ghis Willems.
ve' ik ging daar zo mogelijk een orientatie-gesprek aan vooraf waartoe wij de aangezochtten meestal thuis gingen opzoeken.
3AN CAUDRON
[gerekend op 21 juli nog wel hadden wij de gelegenheid om met Volksunie-volksvertegenwoordiger Jan Caudron over het «Egmontpakt» een inleidend gesprek te
;reik Ikben. In deze vakantiemaand, waarin alles op minder dan op halve toeren draait, leveren een redelijk aantal volksvertegenwoordigers, waaronder Jan Caudron,
frikairiementair overwerk. Ekstra overwerk en oponthoud betekenen wijzelf dan voor onze gastheer op die aanloopdag naar een ekstra lang weekeinde. Gelukkig maar
ertettr ons vindt deze dat die 21-juli dag ook weer géén echte feestdag is en kan hij zich wellicht met de gedachte troosten dat die dag dus niet alleen door ons
zit., idoen géén meevaller is.
eer leen grote boeren-biauwe kop met naar onze smaak toch wat te slappe koffie wordt «Egmont» dan aangesneden. Wij stellen onszelf hierbij in stilte de vraag of dit
de klassieke politieke slappe koffie is die wordt opgeschonken ofwel of dit het resultaat is van een vakantie-uit-huizige vrouw des huizes?
(j te ctor Mare Galle, zoals wij hem nog weten van de radiofonische taalwenken met toemaatje, resideert kamerbreed aan de Marklaan met prachtuitzicht, één hoog,
het nooit volprezen Aalsterse stadspark en het daarachter aansluitende Osbroek.
ssen zijn parlementaire overwerk, de «Egmont»-kommissievergaderingen, het doordeweekse partijpolitieke dienstbetoon en een resterend stukje privéleven
or bleek de BSP-volksvertegenwoordiger alleen met zekerheid te bereiken, voor een eerste informatief gesprek, zo tegen de ochtendkoflie aan, wat ons ter
nnef legenheid het gratis «bakje troost» mee opleverde.
i tni wc Galle, die van zichzelf zegt noch unitarist, noch federalist maar wel regionalist te zijn, vindt overigens dat Vlaanderen niet gediend is met federalisme,
i /aa it Brussel aangaat, dit hete hangijzer bij uitstek, spreekt Or. Marc Galle de gangbare mening tegen als zou de olievlek aan het opdrogen zijn. Volgens hem is de
e no Wr er zonder meer slecht De Nederlands-sprekende Vlamingen trekken er weg en de Franstaligen de verfranste Brusselaars duiken steeds maar verder
eers Mom Brussel op.
ver het Egmont-akkoord zegt hij dat het niet in een wit-zwart kontekst mag worden benaderd. Hij vindt het alleszins een voordeel dat tachtig procent van de
lur. itozenen het akkoord hebben onderschreven.
iiieiffigens volksvertegenwoordiger 6al1e, die lid is van de Kamerkommissie voor de institutionele hervorming, zoals men weet komt het er op aan om nu het
in iHeerakkoord om te zetten in een perfekte wet
iaarw« hoopgevende zaak voor het nieuwe Vlaanderen van vandaaa en moraen ziet de BSP-volksverteaenwoordiger in het feit dat bij dit alles is gebleken dat de
loeitl lamse socialisten zich hebben onttrokken aan de unitaire voogdij en een eigen gelaat hebben gekregen. Er is een nieuwe generatie aangetreden! Tekenend
irvoor is het feit dat van de negen BSP^kommissieleden er niet minder dan zes nieuw verkozenen zijn.
onze vraag of wij straks nog een V.S.P. zien ontstaan ter vervanging van de BSP antwoordt Mare Galle dit niet voor morgen te zien gebeuren maar ziet dit
trmorgen bvb. wel haalbaar.
D.V. 1. Vindt u de tot standkoming
van het «gemeenschapsakkoord» in
het algemeen een goede zaak voor
de gemeenschap die u vertegen
woordigt? Waarom? Licht dit toe en
specitieer.
Mare Galle: Opdat wij onze eigen toekomst
zouden kunnen bepalen als gemeenschap
leek het mij een dringende zaak te zijn tot
een gemeenschapsakkoord te kunnen ko
men Allereerst ten aanzien van de uitbouw
van onze eigen kuituur. Zoals men weet
bestaan er in Belgié twee kuituurgemeen
schappen en tot nog toe heeft men naar
buitenuit bvb. telkens weer over een min of
meer verdoezelende Belgische kuituur ge
sproken hoewel die niet bestaat als zoda
nig. Er is slechts een Vlaamse kuituur met
een buitengewoon interessant verleden en
een Waalse kuituur. Door de kulturele au
tonomie die er vroeger is tot stand geko
men bepalen wij nu al. ten aanzien van het
onderwijs en van de Nederlandse kuituur
onze eigen toekomst, alleen al door het feit
dat wij eigen ministers en eigen strukturen
hebben. Dit zal nu worden uitgebreid met
betrekking tot alles wat persoonsgebon
den. kuituurgebonden is. In het kader van
de gewestvorming krijgen de gewesten,
dus ook Vlaanderen, vele bevoegdheden
die vroeger tot de nationale bevoegdheden
behoorden. Ook daar zullen wi| dus. met
betrekking tot vele materies, kunnen bepa
len welke weg wi| willen ingaan. Sommige
politieke partijen zijn in hun strukturering al
vooruit op de gewestvorming, andere nog
met Welnu, voor de politieke partijen die
die aangepaste strukturen nog niet hebben
zal het dus een dringende noodzaak worden
die tot stand te brengen. Ook dit is natuur
lijk belangrijk voor de wijze en de modalitei
ten in het algemeen waarop wij de Vlamin
gen politiek zullen benaderen.
Ölane D'Haeseleer: Neen. Het betreft hier
een «politiek akkoord», gesloten tussen de
C.V.P. P.S C., de 8.S.P.- P.S.B. de volk
sunie en het F.D.F
Dit akkoord werd inderdaad afgesloten om
partijpolitieke redenen: de Waalse socialis
ten wilden de definiteve gewestvorming om
hun ekonomische en sociale nood op te
vangen; de C.V.P. meende het ogenblik
gekomen om haar suprematie in Vlaande
ren te vestigen; de F.D.F. verlangde zijn
basisstelling waar te maken; «sauf-garder
l'éntité Bruxelloise au sein de l'état Beige
notament par ia création d un vaste district
Brusellois a la mésure des Nécessités de
son évolution».
(zoals bepaald in de statuten van het
F.D.F.)
De C.V.P. wilde de Volksunie mee in de
schuit ten einde haar flanken te beveiligen
en de storende scherpsslijpers het zwijgen
op te leggen.
Dus: één dominante partij in elk gewest en
daarvoor waren alle middelen g«x:d.
Jan Caudron: Ik geloot dat dit akkoord ze
ker heel wat kan betekenen voor ons volk.
Allereerst omdat het afwijkt van de bij de
traditionele partijen tot op heden gangbare
opvattingen over de wi|ze waarop aan de
Vlaamse eisen dient tegemoet gekomen
Tot op heden konden wij alleen de grieven-
tromme! roeren en werden er dan, als het
echt de spuigaten uitliep, gauw wat taalwet
ten gestemd. Struktureel veranderde er dus
niets en de basis voor de grieven werd nooit
Bovendien werden deze
overigens ook op zichzelf, slechte taalwet
ten in de praktijk nooit toegepast. Binnen de
traditionele partijen geraakte men niet ver
der dan wat flamingantisme in de marge
De Volksunie is geen flamingantische par
tij, de Volksunie is een nationalistische par
tij die geen genoegen neemt met pleisters
op een houten been, maar nieuwe struktu
ren wenst. Binnen het huidige staatsver
band moeten deze nieuwe strukturen tot
stand komen door federalisme. Als dit fe
deralisme uiteindelijk niet to stand kan ko
men, dan komt het voortbestaan van de
Belgische staat zelf in het gedrang. Voor
ons Vlaams-nationalisten moet deze staat
niet per se blijven voortbestaan. Als de an
dera partijen dit echter wel wensen dan
zullen zij ten slotte de ondubbelzinnige weg
van het federalisme moeten inslaan Onze
bekommernis is alleen baas in eigen huis te
worden. Ik geloof dat de eerste stap in die
richting is gezet door het gemeen-
scliapsakkoord.
Ghis Willems: Het is nog niet zoveel jaren
geleden dat het sluiten van politieke kom-
promissen, door sommigen in Vlaanderen
aangezien werd als een uiting van zwak
heid De Van Cauwelaert-metode in de der-
t.ger jaren, toen het stemmen van de taai-
vletten als eerste maar zekere verovering
gold voor de toenmalige Katolieke Partij,
werd door de Vlaamse extremen daarente
gen op een jarenlange scepsis onthaald
Wellicht is het meest waardevolle van wat
zich tans rond de staatshervorming af
speelt, dat men tot een gemeenschappelijk
inzicht gekomen is omtrent het onbetwist
baar nut van een goed kompromis en over
de ongeschonden eerbaarheid van hen die
zoiets afsluiten. Aan de onverzoenlijken kan
alleen dagdromeri| (of anarchisme) verwe
ten worden; op het politieke veld zijn ze
echter onverdienstelijk.
D.V.: 2. Wat is uw mening over de
wijze waarop dit akkoord tot stand
kwam? Was u er als volksvertegen
woordiger binnen uw partij op een of
andere wijze bij, betrokken van mee-
taf aan? Werd u er over geïnfor
meerd? Door wie? Werd met uw
zienswijze rekening gehouden? (Dit
alles in verband met de periode vóór
de parlementaire behandeling).
Mare Galle: Als volksvertegenwoordiger
was ik nog niet betrokken bij Egmont maar
wel als gewoon ekstra-parlementair raad
gever. Dit was van meetaf aan Telkens
weer werd ik geïnformeerd door diegenen
die aan de gesprekken deelnamen "en sa
men met de andere raadgevers bespraken
wij de voorgestelde teksten, amendeerden
wij die, gaven wij opdracht aan onze
woordvoerders om bepaalde zaken voor te
stellen, andere niet te aanvaarden enz.
Zodra het akkoord tot stand gekomen was
werd het voorgelegd binnen alle politieke
partijen maar in elk geval bij de Vlaamse
socialisten en de Franstalige Socialisten en
de basis, de partijafdelingen, waar alge
mene vergaderingen werden gehouden. De
besprekingen van dit alles hebben lang ge
duurd en dan werd er over gestemd. Nadien
kwamen dan de eventueel geamendeerde
teksten naar de federaties waar nog eens
besprekingen werden gehouden, op het
vlak van het arrondissement dan, alweer
met stemming. Tenslotte kwamen de tek-
