E
IDAS I
EEN
1 KWARTEEUW OP DE BRES
l
FOOR HET DIENSTBETOON
TARIEVEN ZIEN ER ZO UIT
Reddy Kilowatt
Reddy Kilowatt Het was vodr oris zowat het symbool
van elektriciteit en alles wat daarmee te maken had. Het
ventje met de ballonlampkop en de bllksembenen dat
zijn energie putté uit een stopkontakt heeft ons daarbij
steeds gèfascineerd: waar haalde dat kereltje al die
energie vandaan om overal In Vlaanderen op te dagen,
op alle mogelijke en onmogelijke plaatsen aanwezig te
zijn. We hebben het nooit kunnen achterhalen, ook al
zouden we het toch zo verduiveld graag aan de weet
komen. We hadden gehoopt dat de heer De Bie, verant
woordelijke van Edas, de sluier van de geheimzinnig
heid zou hebben opgelicht, maar driewerf helaas, ook
hij vertelde het ons niet Wei heeft hij ons een flink stuk
wegwijs gemaakt in de wereld van Edas, de Regionale
Interkommunale Elektriciteitsmaatschappij voor de
streek van Dendermonde, Aalst en Sint-Niklaas, die
dezer dagen haar zilveren jubileum viert. Een en ander
zal gepaard gaan met een akademische zitting op het
stadhuis te Dendermonde, waar eminente sprekers het
woord zullen voeren. Edas heeft bij die gelegenheid
ook een brochure uitgegeven, waarin het ontstaan de
groei en ook de bloei wordt toegelicht en waarin ook in
de toekomst wordt gekeken. Belangrijk orrïte onthou
den lijkt ons wel dat Edas er gekomen is om de verbrui
ker te dienen. En dat alleen al is op zichzelf hoogst
merkwaardig.
We willen graag op dit toch wel
zeer voorname en uitzonder
lijke aspekt ingaan. Edas be
schikt over een aantal informa
tiekantoren die de naam «Voor
U» meekregen en dus duidelijk
willen aantonen dat zijn ter be
schikking staan van de verbrui
ker. De bedoeling van deze
kantoren is dan ook dienstver
lening aan de kliënteel door het
bekomen van een aansluiting
op het elektriciteitsnet, van een
aansluiting op Tïet~kabel-tv net
Andere informaties die men er
kan inwinnen hebben betrek
king tot de tarieven, de TV- en
FM distributie, dokumentatie
over huishoudelijke toestellen.
Deze informatiekantoren zijn
de hele week door toegankelijk
van 8.00 u tot 12.00 u en van
13.00 u tot 16.15 u. Binnen de
diensturen kan men er ook zijn
klachten telefonisch depone
ren. Maar er is meer: «Voor U»
is er ook nog na de kantooruren
en zelfs 's nachts. Steeds kan
men telefonisch een beroep
doen op de mannen van Edas.
Een permanentiedienst staat
immers dag en nacht ter be
schikking. Een service om ja
loers op te worden.
Klant is koning
Om nog meer in te spelen op de
behoeften van de kliënteel
werd ook besloten op gere
gelde tijdstippen demonstraties
allerhande in te richten, waarbij
de klanten wegwijs worden
gemaakt in het gebruik van
verschillende huishoudelijke
toestellen. En voor de dames
en ook de heren die er belang
stelling voor hebben zijn er ook
de kooklessen. Daarnaast is er
een dienst die zich meer in het
biezonder heeft toegelegd op
het verstrekken van technische
en kommerciële informatie aan
Voor elektriciteit zijn er verschillende tarieven van toepas
sing, aangepast aan de individuele behoeften van onze
verbruikers.
Er is eerst en vooral het normaal tarief. Dit tarief is het meest
verspreid en het voordeligst voor abonnementen met een
normaal huishoudelijk verbruik. In het kader van dit tarief
betaalt u 'n vaste vergoeding en alle kilowatturen worden
aangerekend tegen één prijs per kWh.
Indien echter het jaarverbruik van uw woning lager ligt dan
570 kWh, kan u het sociaal tarief aanvragen. Hier ligt de
jaarlijkse vergoeding zeer laag, maar de prijs voor alle ver
bruikte kWh ligt wat hoger dan in het normaal tarief. Zodra
uw jaarverbruik de 570 kWh overschrijdt, wordt het normaal
tarief gunstiger en, in het voordeel van de klant, toegepast.
Beschikt u over een doorgedreven elektrisch komfort, dan
kunt u hettweevoudig uurtarief voor aanzienlijk huishoude
lijk verbruik aanvragen. U betaalt dan een vergoeding en de
verbruikte kWh worden aangerekend naargelang ze tijdens
de dag of tijdens de nacht (in principe tussen 21 u. en 6 u.)
worden afgenomen Voor het nachtverbruik betaalt u dan
uiteraard minder dan voor het dagverbruik.
Tenslotte is er nog het nachttarief dat enkel van toepassing
is voor toestellen die uitsluitend 's nachts stroom verbrui
ken. Dit verbruik wordt uiteraard gemeten met een afzon
derlijke teller en de prijs per kWh voor dit nachtverbruik ligt
nog lager dan in het voorgaande tarief.
Dit zijn de voornaamste tarieven van toepassing voor de
huishoudelijke verbruikers. Er zijn nog tal van andere tarie
ven voorzien voor ambachtelijk en industrieel verbruik.
de ambachtelijke en industriële
kliënteel en hier bedoelen we
meer in het bijzonder scholen,
fabrieken, hospitalen, horeca
bedrijven. Anderzijds is er een
geregeld kontakt tussen Edas
en de elektriciens, loodgieters,
radio- en televisiewinkels.
Om het rijtje af te maken: de
«Voor U» kantoren beschikken
over een aantal brochures die
zeer nuttige handleidingen zijn
voor de verbruikers. Zo is er de
informatiebundel voor de elek-
trifikatie van de woningen en
een tweede bundel gewijd aan
dé kabeltelevisie Tri de wonin
gen. Aan de toekomstige bou
wers wordt dan ook aangera
den deze bundels te gaan afha
len. Ze zijn geheel gratis en ze
bevatten een bron aan nuttige
informatie die zeker veel dien
sten kan en zal bewijzen. Een
tweede mogelijkheid om zich te
dokumenteren bestaat erin de
informatieve akties van Edas te
volgen. Tijdens deze periode
wordt telkens een speciale tak
toegelicht en hierover ver
schijnt dan een publikatie die
men steeds op eenvoudige
aanvraag kan bekomen. Daar
bij worden vaak premies of te
gemoetkomingen voorzien bij
de aansluiting van toestellen
die het voorwerp zijn van deze
akties.
Niet meer weg te denken
Stel je voor dat van vandaag op
morgen de elektriciteit het laat
afweten. Je ijskast doet het niet
meer, de televisie geeft zijn ver
trouwde beelden niet door, de
strijkijzer en in vele gevallen de
centrale verwarming doet het
niet, kortom al je huishoudelijk
comfort (om het daar bij te hou
den) word je ontnomen. Wat
doe je dan, in een vlaag van
paniek naar je telefoon snellen,
VOOR DE NIEUWBOUWERS
De studiedienst van Intercom Distributie Noord staat speer-
aal ten dienste van nieuwbouwers en verbouwers. Wan
neer het plan van de nieuwbouw wordt afgegeven in of
opgestuurd naar een informatiekantoor, wordt een stuefte
van de elektrische binneninstailatie gemaakt, cie niet aleen
rekening houdt met de toestellen die op het moment in
dienst zijn, maar ook met die welke er in de loop der jaren
nog zullen bijkomen.
Voor wat de procedure van aansluiting op het eiektridteits-
en kabeltelevisienet betreft, dient er, in grote lijnen, ais volgt
gehandeld:
voor elektriciteit:
stel u in verbinding met de diensten van uw elektriciteits
maatschappij van zodra uw plan door de dienst van Stede-
bouw van Gemeente en Provincie werd goedgekeurd.
Men zal u dan de plaats aanduiden waar de stijgiekfng, de
meter en het schakelbord denen geplaatst.
Alvorens uw patroon-elektricien de uitvoering van uw instal
latie aanvangt, stuurt u een aanvraag tot aansluiting naar de
maatschappij. Het daartoe bestemd «AanvraagformuSer»
heeft uw patroon-elektricien in voorraad.
Voor de indienststelling dient uw elektrische installatie ge
keurd door een erkend keuringsorganisme. Vraag uw instal
lateur hiervoor te willen zorgen. Het proces-verbaal van fte
keuring dient aan de elektriciteitsmaatschappij voorgelegd.
Na goedkeuring van de installatie wordt de aansluiting op
het net door de diensten van de elektridteitsmaatsch^jpij
zo vlug mogelijk uitgevoerd.
Voor F.M. - enXV. - distributie
Ook hier is het aangewezen u in verbinding te stellen met de
distributiemaatschappij van zodra u uw bouwvergunning
gekregen hebt. Men zal u dan inlichten over de mogefijk-
heid tot aansluiting op het T.V.- en F.M.-distributienet en, in
bevestigend geval, hoe de aansluiting kan uitgevoerd wor
den, bovengronds of ondergronds. Zo kan uw elektricien,
samen met de elektriciteitsleicfingen ook de buizen leggen
voor de aansluiting op het kabelnet. Vraag hem om de
aanvraag tot aansluiting, samen met de aansluitingsaan-
vraag elektriciteit aan de distributiemaatschappij over te
maken.
trimestriële betalingen. Op het Wordt er enerzijds voorzien in
laatste faktuür wordt ~*n eind- een herstrukturering waarbij
afrekening gemaakt. Die re- men uiteraard rekening zal
kening is het verschil tussen houden met de bestaande toe-
het bedrag dat volgens de me- standen van de gemeenten na
teropname diende betaald en de fusie, dan is er anderzijds op
Tiet reeds betaalde bedrag. De nationaal vlak een streven naar
klant wordt dus slechts een- grotere entiteiten. Op «ie wijze
maal per jaar 'lastig' gevallen wil men komen tot een meer
voor de indexopname. Ook het rationele werking,
vaste abonnementsgeld voor üe FM- en TV-distributie zal
de FM- en TV ^distributie wordt evenwel nog heel wat toe-
driemaandelijk geïnd. komstmogelijkheden bieden.
Een interkommunale?
op je fiets springen en zo snel
mogelijk Edas verwittigen.
Maar daar is de man van dienst
thuis bezet met het opsporen
van het defekt. Elektriciteit is
gewoon niet meer weg te den
ken uit het dagelijks leven. Aan
de basis van dit gegeven ligt
wel het zeer grote streven naar
komfort, gezelligheid, automa-
tizering en mechanizering van
het leven. Dat geeft natuurlijk
aanleiding tot een snelle groei
van het energie verbruik. Wat
dan op zijn beurt de uitbreiding
van de netten in de hand werkt.
Op zeer korte tijd moet worden
bijgebouwd, dienen aanpas
singen te geschieden en moe
ten veranderingen worden
doorgevoerd. Vooral als men er
rekening mee houdt dat de in
terkommunale als opdracht
heeft het rationeel gebruik van
de elektriciteit te bevorderen,
kan men best begrijpen dat het
onderhoud, de herstellingen en
de uitbreicfingen met heel wat
financies van Edas gaan lopen.
We komen daar later nog wel
even op terug.
Edas, een interkommunale?
Maar hoe is die ontstaan? Wel
aan de basis ligt de wet van 1
maart 1922 die in 1925 nog een
bijvoegsel kreeg. In deze wet
wordt voorzien dat de gemeen
ten het alleenrecht krijgen toe
gewezen op hun eigen grond
gebied aan de distributie van
elektriciteit te doen. De ge
meenten kunnen dit recht ge
zamenlijk of afzonderlijk uitoe
fenen. Ze kunnen zich ook ver-
enigen of dit recht overdra
gen aan derde. Het spreekt
voor zich dat de uitbating van
een distributienet, vooral in
onze tijden een dure aangele
genheid is en dat geen enkele
gemeente het in haar hoofd zal
halen dit alleen recht ook op te
eisen. Daarom werd er ge
streefd naar samenwerking
onder verschillende vormen.
Een van deze vormen is de
koncessie, een andere vorm
bestaat in de zuivere inter-
Zo staan er drie masten: Aalst, Buggenhout en Sint-Niklaas.
Denderlec overging terwijl an
derzijds Erembodegem van
Denderlec naar Edas werd
overgeheveld. Zo bedient Edas
na de fusies in totaal 13 «nieu
we» gemeenten.
De lengte van het laagspan
ningsnet bedroeg bij de oprich-
kommunale Edas werd uitge
breid tot de kaptatie en de dis
tributie van TV - FM-signalen.
Deze dienst werd in hoofdzaak
opgericht om de bevolking in de
ruimste zin van het woord te
laten mee genieten van de
technische vooruitgang op dit
St NIKLAAS
DENDERMONDE
GENT8RUGGE
-20
1987 '68 '69 '70 '71 '7
Grafische voorstelling van de evol
de Hoogspanning aan het rechtstr
brandstoffen
Kommunales en een derde
meteen de meest voorko
mende formule is deze van
de gemengde interkommunale.
Edas is een van de vele ge
mengde interkommunales.
Bij de stichting omvatte het dis-
tributiegebied van Edas 37
gemeenten. We geven ze op
een rijtje: Aalst. Appels. Baar-
degem, Baasrode, Belsele,
Buggenhout, De Klinge, Den
derbelle, Dendermonde, Elver-
sele, Gijzegem, Grembergen,
Hamme, Herdersem, Hofsta-
de, Kemzeke, Lebbeke, Lede,
Mespelare, Moerzeke, Moor-
sel, Nieuwkerken, Opdorp,
Oudegem, Rupelmonde,
Schoonaarde, Sint-Gillis-
Dendermonde, Sint-Gillis -
Waas, Sint-Niklaas, Sint Pau
wels, Steendorp, Stekene,
Temse, Tielrode, Vrasene,
Waasmunster en Wieze.
Dat bij de aanvang. Ondertus
sen zijn er wel enkele verander
ingen opgetreden. Zo trad in
januari 1965 Ninove tot de in
terkommunale toe. Bij het in
voeren van de fusies diende
dan ook over te gaan tot aan
passingen, wilde men het ge
bied van de interkommunale la
ten samenvallen met de
nieuwe gemeenten.
Dat was het geval voor een ge
deelte van Ninove dat naar
'73 '74 '75 '76 '77
'ie van de gemiddelde koopprijs van
:ks kliënteel en van de index van de
ting^van de interkommunale
1.044 kilometer en deze van
het hoogspanningsnet was be
perkt tot 509 kilometer. Einde
1977 was daar een grote ver
andering ingekomen. Het laag
spanningsnet werd uitgebreid
tot 1.880 kilometer en voor de
hoogspanning bereikte men
zelfs 1.263 kiiometer. Waren er
op het einde van 1952 niet min
der dan 81.446 laagspannings-
tellers in dienst en 309 hoog
spanningstellers, dan werd ook
hier een flinke stap voorwaarts
gezet: in 1977 waren er dit res-
pektievelijk 130.236 en 1.841.
Tenslotte nog de cijfers van de
energieverkoop ter overwe
ging: in 1952 noteerde men
32.684.850 KWh voor de laag-
spanning en 43.654.629 kWh
voorde hoogspanning. In 1977
waren deze cijfers opgelopen
tot 342.904.370 kWh voor de
laagspanning en 267.930.393
kWh voor de hoogspanning.
Het is duidelijk dat deze zeer
snelle en stijle evolutie enkel
mogelijk kon worden gemaakt
door een dynamisch bestuur,
door geschoolde en deskun
dige werkkrachten.
Ook de televisie
Op 21 februari 1972 werd een
wijziging aan de statuten aan
gebracht in die zin dat de inter-
geDiea. Van de 35 aangesloten
gemeenten (in 1972) besloten
er 26 onmiddellijk toe te treden.
Na de fusies is de toestand zo
dat alle fusiegemeenten die
onder Edas ressorteren tot de
formule van het kabelnet zijn
toegetreden. Men heeft in to
taal drie antennemasten ge
bouwd: Aalst. Buggenhout en
Sint-Nïkfaas,~cïe een aantal
signalen ontvangen die voor
het grote deel gemeenschap
pelijk zijn voor de drie zenders.
De verschillen zijn zeer miniem
wat de TV-signalen betreft en
voor de FM zijn ze zelfs haast te
verwaarlozen.
Op het einde van het boekjaar
1977 waren 33.287 woningen
aangesloten op het distributie
net van Edas. Rekening hou
dend met het feit dat 88.900
woningen aansluitbaarzijn, be
tekent dit een penetratiegraad
van 37,5%. Houdt men reke
ning met het aantal tv-
toestellen (90% van de gezin
nen beschikt over een tv) komt
men tot een dichtheid van 42
"De toekomst voor de elektrici
teitsmaatschappijen ziet er
rooskleurig uit. Niet alleen is
het terrein van de FM- en TV-
distributie voor nog heel wat
uitbreiding en verbetering vat
baar, ook het elektriciteitsnet
kan nog worden vervolmaakt.
"Zo is er in de eerste plaats een
evolutie merkbaar op het vlak
van de interkommunales.
Dank zij. de snelle evolutie van
de techniek van de kaptatie en
de distributie zullen in de toe
komst nog meer programma's
worden aangeboden. Daarbij is
er een permanent streven
aanwezig om de kwaliteit van
beeld en klank nog gevoelig op
te drijven. Een belangrijk objek-
tief blijft evenwel alle klanten
aan te sluiten op het net. Hier
voor zullen de nod ge investe
ringen worden gedaan.
De toekomst
Sedert 1952 is er al heel wat
veranderd. De man die vroeger
op geregelde tijdstippen kwam
aanbellen om de elektriciteits
meter op te nemen is verdwe
nen. Waar dit eertijds meerdere
malen per jaar diende te ge
schieden heeft Edas ook al
uit de bekommernis van het
dienstbetoon besloten
voortaan nog eenmaal per jaar
de indexopname te verrichteTT
Aan de hand van de voor
gaande jaarverbruikgegevens
wordt een schatting gedaan -
voor het komende jaar. De fak- Grafische voorstelling van de evolutie van de gemiddelde verkoopprijs ui
turatie van dit geschatte ver- Iriagspanning in vergelijking met de evolutie van de kleinhandelsprijzen.
bruik wordt verdeeld over vier
Het gebied waarin Edas werkzaam is omvat de gemeenten Lebbeke, Lede, Sint-Gillis-Waas, Sint-Nüdaas,
Stekene, Temse, Waasmunster, Aalst, Beveren, Buggenhout, Dendermonde, Hamme en Kruibeke.
WIU.EBROEK
MECHELEN
MERCHTEM
