mmmmmm
^Eeuwenoude St-Antoniuskermis
in nieuw kleedje
ST.-ANTONIUSVIERING STOELT OP
HISTORISCH VERLEDEH!
llVILLEM VERMANDERE KOMT
^lAAR HERDERSEM
«BOOMKOFFER»
=K0MT WEER
NAAR HERDERSEM
Kunstschatten in kerk
Centrumvrienden in feest
STREEKNIEUWS Herdersem
De Voorpost - 19-1-1979 - 15
Sinds eeuwen eert en viert Herdersem zijn Patroon, St-An-
tonius-Abt. St-Antonlus had een altaar in de oude kerk dat
overgebracht werd naar de nieuwe kerk evenals het beeld
met vuur en varken, en de relikwie die achteraan in de kerk
voor bedevaarders ter verering ligt.
De Konfrérle
De konfrérie ofte Broeder
schap van de H. Antonius
werd opgericht in 1663. Het
oude «Gildenboek» met ver
melding van de eerste leden
sn van deze van de volgende
aren berust steeds in het
irchief in de pastorie.
de statuten staan de
(oorwaarden en de voorde
en van lidmaatschap van
leze broederschap opge-
jomd. Deze werden be-
irachtigd door de bisschop
m Gent die onderstreept
jat deze heilige wordt aan-
jeroepen tegen alle be-
imettelijke ziekten en bran-
lj|dende plagen, zowel van
I (pensen als van dieren.
Eén van deze ziekten was de
pest, in de volksmond de
izwarte dood», het zoge
naamd «St-Antoniusvuur»
ienoemd.
De konfrérie bestaat nog en
wordt geleid door drie Gil-
lt emeesters: Arthur Mi-
,or(}J}hiels, Jozef Van Hoorde en
smiel Lambrecht.
De viering in de kerk zelf
Alhoewel de H. Antonius,
een populair heilige bij uit
stek, het hele jaar door
wordt vereerd met relikwie
en prentjes is het toch voor
al rond zijn feestdag dat zijn
beeld speciaal door de Gil
de wordt uitgesteld en ver
sierd.
Op de feestdag zelf, op
woensdag 17 februari, zijn
er misvieringen te 7.30 en te
19u, telkens met zegening.
Op zondag 21 is er dan te 8u
een St-Antoniusmis en te
10u de hoogmis opgeluis
terd door het parochiaal
zangkoor. De Gildemees-
ters gaan in de kerk rond in
uniform, met rode sjerp en
steek, en dit ten voordele
van de kas van de konfrérie.
Op maandag is er dan zoals
van oudsher de «Moorselse
Mis», hoogtepunt van de
viering. Rond het jaar 1890
heerste immers te Moorsel
de pest die zeer vele men
sen ten grave sleepte. De
inwoners namen hun toe
vlucht tot St-Antonius te
Herdersem en zie, de ziekte
verdween! Sindsdien kwa
men de parochiepriesters
van Moorsel, samen met
honderden parochianen,
zangers en muziek naar
Herdersem om de heilige te
danken.
Weliswaar is deze traditie in
de loop der jaren afgezwakt
maar sinds verleden jaar
kwam ze weer in voege. Ook
dit jaar zal een priester van
Moorsel deze «Moorselse
Mis» opdragen en dit samen
met vele bedevaarders. Na
dien is er dan in alle kafés
eten en drinken.
Tijdens de mis zelf is er een
speciaal sermoen en vere
ring van de relikwie.
Kermis en folklore
St-Antoniuskermis is de
eerste kermis van het jaar in
Groot-Aalst. Naast de ge
wone kermisaktiviteiten
met kindergenot en ont
spanning is er dit jaar, voor
al door de werking van de
dinamische dorpsraad, de
vernieuwde St-Antoniusvie-
ring.
Op zaterdag 20 jan. vertrekt
te 19 u de koninklijke har
monie met trommelkorps
en majoretten van de Grote
Kapel naar de hoeve van Os
car Buyle waar boeren en
boerinnen de St-Antoniua-
legende uitbeelden. Dan
sende duivels komen er ui
teraard ook aan te pas en op
een boerenkar wordt een
varken geslacht en gebrand.
Nadien is er eetfestijn met
boerenbrood en pensen en
worden allerlei dansen uit
gevoerd, vooral dan klom
pen- en vlegeldansen.
Tenslotte is er een dorpsbal
in zaal Capri.
Op zondag is er dan rond 16
u de traditionele pensen
worp, 15 jaar geleden inge
voerd door het St-Antonius-
komitee met honderden
prijzen voor kinderen maar
ook met de zilveren (500 fr)
en de gouden (1000 fr) pens.
Tussenin show door de Ma
joretten. Voor de pensen
worp is er een folkloristi
sche stoet met St-Antonius
de H. Gudula, de Dorps
raad, boeren, boerinnen en
duivels. Op kop de harmo
nie en het eerste optreden
van twee nieuwe groepen:
de mini-majoretten en de
jongens-drumband. Vertrek
aan het klooster te 15u.
Na de pensenworp volgt
dan het tweede gedeelte
van het St-Antoniusspel
met het doven van het vuur.
Dit nieuw St-Antoniusspel
is een initiatief van de
dorpsraad met scenario van
Herman Ravijts en Robert
Van Der Stockt en met me
dewerking van KSA en Chi
romeisjes voor spel en dans
onder leiding van de heer
Van Malderen, leider van de
welbekende groep «Alkuo-
ne» van Aalst.
Tentoonstellingen:
Tijdens de kermis zijn er
twee tentoonstellingen. De
eerste is georganiseerd
door de Hobby-klubs in het
Parochiaal Centrum en
loopt van zaterdag tot en
met maandag.
Een tweede wordt ingericht
door het Davidsfonds onder
het motto jeKunstschatten
in onze kerk». Ze gaat door
alleen op zondag van 10.45u
tot 18u. Hier zullen merk
waardige dingen te zien
zijn, ook komend van buiten
de kerk zelf.
Gekommentarieerde rond
leidingen gaan de hele dag
door. Toegang gratis.
Ook na de fusie blijft Her
dersem zijn eigenheid be
waren, en dit niet in het
minst door initiatieven en
de werkkracht van de
Dorpsraad.
LH
Herdersem doet het quasi professioneel en kent het klappen van de
zweep. Ter voorbereiding van zyn reeds burgerrecht verkregen
hebbende St. Antoniusviering werd een perskonferentie georgani
seerd waar de historikus Jef Vermoesen de hele viering historisch
situeerde en er aldus een andere dimensie aan verleende.
me-
KLEINKUNSTAVOND OP ZATERDAG 27 JANUARI
>ste-
deOp zaterdag 27 januari e.k. aldaar en over zijn buurtgeno
ten, mensen als een ander. Hij
wordt begeleid door Johan
Vanderberghe en Guido De-
simpelaere..
)onflkomt Willem Vermandere, de
Don-beeldhouwer-zanger-kompo-
Jus-nist uit de Westhoek, naar Her-
alertdersem, Vermandere komt uit
ratisde atrëek waar boeren zich
(nóg) niet laten voortjagen door
vóórhet wereldgebeuren en waar
ndemensen wonen die verankerd
nndizijn aan de geboortegrond.
dooiHij komt vertellen over zijn
ver-streek, over de gebeurtenissen
Deze boeiende avond gaat
door in het Parochiecentrum op
zaterdag 27 januari te 20 u. Da-
vidsfondsleden betalen 80 fr.,
niet-leden 100 fr. Voorverkoop
90 fr.
nden,
Waar met de St-Antoniusviering de folklore ruimschoots aan haar
in'i trekken komt met stoeten en pensenworp, waar anderzijds nu een
e"s- nieuw St-Antoniusspel wordt gekreeerd, wil het Davidsfonds zorgen
:rrci' dat ook op het kuitureel vlak Herdersem weer eens flink aan bod
komt en in de kijker loopt.
Ter gelegenheid van het Jaar van
het Dorp zorgde de plaatselijke
DF-afdeling voor een merkwaar
dige tentoonstelling met histori
sche dokumenten, pentekeningen,
Herdersemse biotopen, foto's en
schilderijen en voor al- wat betrek
king heeft met oude ambachten.
Ook werden de kunstschatten van
de O.L.V.Tenhemelopnemings-
Misjkerk Herdersem tentoongesteld,
de Het waren echter alleen de schat
ten van de kerk zelf $n zulks enkel
gedurende een paar uur.
Dit jaar herneemt het Davids
fonds, op algemene aanvraag, dit
initiatief maar dan op groter
schaal, met kunstschatten ook van
buiten de kerk, met een merk
waardige katalogus en van na de
boogmis doorlopend tot 18 u zodat
kan worden gesteld dat ieder ge
gadigde gelegenheid zal hebben
een van de rondleidingen verzorgd
door twee promotors van deze ten
toonstelling, Jozef Vermoesen en
Fons Dierickx, mee te maken.
Het zal trouwens de moeite lonen.
Van de kerk zelf was verleden keer
feeds heel wat te zien als meube
len, kerkjuwelen, altaarbenodigd
heden, flambouwen, een schilde
rij van de Craeyer, doopvont en
wijwatervaten, een beeldje van
OLV ten Rozen, kelken, cibories
en monstransen, wierookvaten en
schelpjes, kruisen, kazuivels
e d.m. Veel ervan uit vroegere
eeuwen en vaak vervaardigd uit
edele metalen.
Buiten al deze zaken werd de ten
toonstelling aangevuld met de
vruchten van veel voorbereiding
«n opzoekingswerk, telkens met
de passende kommentaar gepre
senteerd. Zo komen nu ook een
reeks processiebanieren en
wimpels aan bod, werden een aan-
129 'al kapellekens uit hun bergplaats
gehaald, toont men merkwaardige
jnisboeken en kazuivels en ook het
kostuum van de «suisse»Ook nog
nie' getoond zilverwerk en mooie
canonborden zullen er te zien zijn.
Kaarten zijn reeds te bekomen
op het sekretariaat en bij de be
stuursleden.
De plaatselijke Davidsfondsaf-
deling, nu onder voorzitter
schap van Jozef Verbestel,
toont zich uitermate aktief. Dit
werkjaar was er reeds een
zwemkursus, de kwis «Ken uw
Dorp» met LDL, het bezoek van
St-Maarten, de gespreksavond
over mirakelverhalen, en het
kerstfeest.
Dit week-end komt de tentoon
stelling «Kunstschatten IN de
kerk» en na de kleinkunstavond
met Willem Vermandere zijn
nog gepland een bezinnings
weekend te Haasrode (24-25
feb), bijwonen van een opvoe
ring van «Der Vögelhandler» te
Gent (9 maart), een weekend-
uitstap naar Londen of Am
sterdam (21 en 22 april), natuur-
Paardenommegang!
Van in de periode dat landbouw en
veeteelt nog een hoofdrol speelden
in Herdersem werd St. Elooi als
«paardenheilige» gevierd met de
vroeger vermaarde paardenom-
megang op de feestdag van St. Pie-
ter (29 juni). Deze paardenomme-
gang zou volgens J. Pieters terug te
voeren zijn naar zeer oude kultus-
gebruiken reeds bij de Romeinen
in voege. De door deze auteur als
typische elementen vermelde ge
bruiken, de drievoudige rondgang
om de kerk en de ommegangsweg
deden zich ook te Herdersem
voor. Hoe oud deze paardenom-
megang was is niet geweten maar
wel staat vast dat Herdersem hier
door werd gekarakteriseerd als het
oude landbouwcentrum van een
ganse streek.
Van deze paardenommegangen,
gepaard gaande met zegening van
dieren, blijft nog enkel de herinne
ring. De laatste had immers plaats
in 1913. Alle jaren kwamen de
landlieden van Herdersem en om
liggende van vroeg in de morgen
met hun paarden naar de kerk om
er met de relikwie van St. Elooi
gezegend te worden. Na driemaal
rond de kerk te zijn gereden, stap
voets, blootshoofds en biddend,
reikte de koster hun een relikwie
toe en tooide de breidel der paar
den met een wit papieren bede
vaartvaantje waarop St. Elooi en
de oude parochiekerk waren afge
beeld. Deze relikwieën worden
verder in de huidige parochiekerk
vereerd.
St. Antonius
St. Antonius, tweede patroon van
de parochie, werd hier van in de
oudheid bizonder vereerd tegen de
pest en later vooral tegen het vuur.
Niet alleen op de feestdag van de
heilige maar het hele jaar door
kwamen bedevaarders naar de
kerk om zijn gunsten af te smeken.
Vooral de bevolking van Moorsel
interesseerde zich daaraan toen
rond 1690 er pest heerste en St.
Antonius redding bracht. Om hun
dankbaarheid te betuigen kwam
dan de traditionele «Moorselse
Mis»Waar deze viering de laatste
decennia fel afzwakte herstelde
het St. Antoniuskomitee in 1964
de traditie door het in leven roepen
van de pensenworp en het inrich- de dorpsraad zich deze winter
ten van een folkloristische stoet, terdege in om de hele viering te
In de stoet stapte reus Benedikt op, vernieuwen o.a. met een St. An-
zo geheten naar een oude dorpsfi- toniusspel naar een scenario van
guur «Pètten Noeë». Eerste orga- Robert Van der Stockt waar men
nisatoren waren Antoon Muylaert, medewerking van KSA en Chiro
exploratie te Appelterre- ningsdagen, de kwis «Vlaamsë
Eichem en een elfjuliviering.
Ook vorig werkjaar was zeer
gevuld met o.a. een informa
tietentoonstelling, een toneel
opvoering, een kerstfeest, de
expo «Ken uw Dorp», bezin-
Aktie», een gezinsuitstap, na-
tuurexploratie te St. Antelinks
en Woubrechtegem, een 11 ju-
liviering en deelname aan Pik-
keling 78.
H. ANTONIUS.
B V. O.
Robert Van der Stockt, G. De Wit,
W. Standaert en Gustaaf Lam
brecht nieuwe bezems vegen
goed» en «op alles kom sleet».
Beide gezegden indachtig spande
Herman Roobijts, Oscar Van
Malderen en Ronald Schollaert in
staan voor de realisatie.
iige
Blikvanger van het geheel wordt
waarschijnlijk wel de boomkof
fer, een zeer interessant stuk dat
nu berust te Aalst in het Oud-
Hospitaal maar dat afkomstig is uit
Herdersem. Hierin werden inder
daad destijds merkwaardige ar
chieven en dokumenten van de pa
rochie bewaard. Hoe de koffer in
Aalst verzeilde is nog niet met ze
kerheid geweten. Dat hij op 21
januari weer in de kerk zal te zien
zijn wordt zeker een feit. Onder
handelingen ertoe werden gevoerd
en een speciale verzekering afge
sloten.
Ook uit de Kapel Ten Beeldeken
komt een en ander in de kerk als
bvb de maquette van de kapel zelf
en de merkwaardige schilderijen
met voorstellingen van oud-
Herdersem, de oude Dender, de
oude kerk, enz. Voor de eerste
keer komen ook stukken uit het
Herdersems klooster als een mon
strans, kelken, relikwieën, een
koorzetel, oude voorwerpen, stol
pen, biscuitmateriaal en medail
les.
Dokumenten uit Affligem die be
trekking hebben op Herdersem
worden er tentoongesteld evenals
foto's, een lezenaar en de merk
waardige maquette van Affli-
gems kerkgebouw zelf. Dit alles in
nauwe afspraak en samenwerking
met Dom Cyprianus O.S.B.
Terwijl deze kunstschatten in de
kerk te bezichtigen zijn stelt de
Aalsterse hobbyklub tentoon in
het Parochiecentrum. Dit van za
terdag tot en met maandag. Bedoe
ling is de hobbyclub ook in de
deelgemeenten bekendheid te la
ten verwerven. Zo zal deze klub
trachten in elke Groot-Aalsterse
deelgemeente aan bod te komen
ter gelegenheid van een of ander in
't oog springende plaatselijke ak-
tiviteit.
L.H.
Willem Vermandere
komt voor het Davidsfonds naar
Herdersem het Parochiaal Cen
trum op zaterdag 27 januari te 20
uur. Misschien kan U nog een in-
gangskaart bemachtigen
Oudejaarsavond
De K.S.A. Herdersem nodigt ou
ders en vrienden uit op hun jaar
lijkse ouderavond en dit op zondag
28 januari te 18.30 uur.
Trommels te koop
Na 9 jaar dienst verkoopt de Har
monie een dertigtal trommels.
Gunstprijs: kleine trommel 300
fr., tussensoort 400 fr en hoge
trom 500 fr. Riem en stokken niet
inbegrepen. Zich wenden tot Gus
taaf Arts, Vlieguitweg 1. Tel.
21.09.04.
Europees majorettekampioen
schap
Dit gaat door te Arlon op 28,29 en
30 april. In te schrijven op het se
kretariaat tot 25 januari, 100 fr.
Verplaatsing op eigen kosten.
Mini-Majoretten
35 meisjes tussen 8 en 13 jaar tre
den op in voorpremière op zater
dag 20 januari onder leiding van
hoofdmajorette Karine Arts. Eer
ste officiële uitstap op zondag 21
januari, St.-Antonius-kermis.
Jongensdrumband
Een twintigtal jongens o.l.v.
tamboer-majoor Ingrid Van den
Bossche treedt voor de eerste maal
op op zondag 21 januari. De meis
jesdrumband werd ontbonden.
Tentoonstelling
Op zondag 21 januari van 10.45
uur (na de hoogmis) tot 18 uur
tentoonstelling in de kerk van
kunstschatten cn van enkele merk
waardigheden komend uit de
kerk zelf, de kapel ten Beeldeken,
het Herdersems klooster, de abdij
Affligem. Rondleidingen zijn
voorzien de hele dag. Toegang
gratis. Organisatie de plaatselijke
Davidsfondsafdeling.
Grote Dia-Avond:
Op vrijdag 19 januari in de ge
meentelijk gemengde schooi,
Grote Baan 209, grote dia-avond
in de raadzaal te .19.30 uur.
Programma:
dia's en films over het school
feest door Constant Loos
dia's over het schoolkamp te
Larochette door schoolhoofd
Louis De Meyst
grote dia-montage «Van Kaïro
tot de rotstempel van Aboe Sim-
bel». Prachtige bedden in over
vloeiing met passende muziek
over de hoogstaande Egyptische
beschaving van 4000 jaar voor
onze tijdrekening.
U wordt hierbij allen op deze
boeiende avond uitgenodigd. U
beleeft er alvast veel kijkgenot.
Belotklub «de centrumvrien
den»
De speelkalender van de belotklub
«de centrumvrienden» kwam zo
pas van de pers. Speeldatain 1979
zijn zaterdagen 10 februari, 10
maart, 14 april, 12 mei, 9 juni, 11
augustus, 8 september, 13 okto
ber, 10 november en 8 december.
5e grote paasbelotting op zondag 8
april te 18.30 uur met 3000 fr.
vooruit.
Willem Vermandere komt!
Op zaterdag 27 januari komt de
beeldhouwer-zanger-komponist
uit de Westhoek naar Herdersem.
Optreden in hei Parochiaal Cen
trum op zaterdag 27 januari te 20
uiék Organisatie Davidsfonds.
Leden betalen 80 fr, niet-leden
100 fr. Voorverkoop 90 fr. Kaar
ten te bekomen op het DF-
sekretariaat en bij de bestuursle
den.
Lutgarde en Frans
waren tevreden over de eerste
kaarting 1979 verleden zaterdag
13 januari bij de start van het
nieuw seizoen. Er was 500 fr.
vooruit.
Fraktieleider!
Alois Van den Bossche, provin
cieraadslid en erevoorzitter van de
BSP-afdeling werd aangesteld als
fraktieleider van de BSP in de pro
vincieraad. We wensen hem veel
sukses in deze nieuwe funktie.
Boskanters:
Er waren 40 deelnemers aan de
laatste belottingi Hierbij dan de
uitslag en de klassering na 4 wed
strijden:
1Herman De Brucker 3488
2. Madeleine De Cock 3385
3. Gaston Janseghers 3251
4. Denis Van Gijseghem 3194
5. André De Meersman 3173
6. Leon Van Bremt 3154
7. Gilbert Robijns 3103
8. Frans De Ridder 3019
9. Louis Van Herreweghen2964
10. Gilbert Schuddinck 2957
Klasseringjia 4 wedstrijden
1Gilbert Robijn
2. Frans De Ridder
3. Georges De Bolle-
4. Hortense Van Laer
5. Henri Bonaerens
6. A.-Buyle Pieters
7. Leontine Hauwaert
8. Jozef Aerts
9. A. De Wolf-Pieters
10. Rosa Bonaerens
Volgende wedstrijd op zaterdag 3
februari.
Rood Bal:
Het «Rood Bal» zal plaatshebben
op zaterdag 3 maart in zaal Capri.
Meer details hieromtrent later.
Warme maaltijden:
Gepensioneerden en ouden van
dagen kunnen bij het OCMW
warme maaltijden bestellen mits
een tussenkomst afhankelijk van
het inkomen. Gegadigden kunnen
zich wenden tot Albert, Gudstraat
13 of rechtstreeks tot het OCMW,
Gasthuisstraat 40 te Aalst.
Dorpsraad
De Dorpsraad toont zich zeer ak
tief in de vernieuwingsaktie van de
aloude St.-Antoniusviering waar
bij het initiatief van Robert Van
der Stockt zal worden gereali
seerd. En nu hopen maar dat we
van de sneeuw- en ijsmiserie tijdig
verlost geraken voor deze viering.
VINKENIERS STELLEN
TENTOON
Het vinkenierslokaal «De Bos-
kantvink» kwam verleden zondag
weer in de kijker. Na de viering
immers van koning en kampioen
Benoni De Meersman die tijdens
de jaarlijkse feestviering plaats
vond kwam deze vogelklub nu in
het nieuws met een tentoonstelling
door Jef Verbeeck in het vinke
nierslokaal aan de Pontweg.
Tentoongesteld werden vinken-
kooien van allerhande slag en
sporttrofeeën. De expo had veel
bekijks.
Vooraleer het vinkenseizoen terug
aanvangt komt in het lokaal nog
een specifieke vinkententoonstel-
ling op het programma voor.
K.V.L.V.
Samen met de Landelijke Gilde
organiseert de K.V.L.V. op dins
dag 30 januari te 20 uur in het
Parochiecentrum een voordracht
over Maak van je huis een thuis»
De belottersmaatschappij De Centrumvrienden uit Herdersem hield haar jaarlijks souper in het
Parochiecentrum. (JM)
