f
ngauditie stedelijke akademie:
wezigen hadden ongelijk
iger Op speelt Somerset Maugham
jONNE LEX 100 MAAL GRANDIOOS
S VROUW VAN SOKRATES
gevoel c
terug
>escheid|
b onlani
at een d]
>egint»
d ik in ill
doch d
na vlti
sen lyrische kunst en samenzang van de stede-
i nd iJkadem'e spreken wellicht niet genoeg tot de
1 er Elding van de gemiddelde Aalstenaar. Dit is een
factoren die meespeelden in het feit dat de
al van het stadhuis slechts matig gevuld was
lagavond. Er is daarnaast ook de kwestie publi-
aar waren de affiches?) en het probleem koör-
dat door voorzitter Hutsebaut trouwens werd
aakt.
bood heel wat variatie en
kleur. Freddy Caudron
zorgde voor een telkens
puntige inleiding. Vera Mat-
thieu reciteerde gevoelvol
Gezelle. Paul Van Nieu-
wenborgh begeleidde se
cuur en adekwaat. Rita Pi-
ron en Herman Slagmulder
namen het instuderen op
zich. Laatstgenoemde
koördineerde en bezielde.
Het koor zette de avond in
youn
zie je.
leende dj
ingsdrai
imen, w|
J opgei
derlandi
:e zettei
een illuj groot publiek dus,
bel taleiwel een publiek dat
geweesjering kende En er-
muscrip(daartussen beschei-
p oorlof de achtergrond, Eva
>end, kd van het populaire
ikkelijkpgramma «Mezza
van mij ja». Was ze op zoek
:rsie ovjalent?
riaal e|ent was er, soms nog
h erge! in de kiem aanwezig,
ensporilal ontwikkeld en vol-
is de bh- Het programma
relatij
r het g^—
heel wi
le zwaja
je kopJ
jekroo*
verovei
S het
rkeur, i
van e]ongfestival zal er wel de oorzaak van geweest
dat «Hoper Op» vorige zaterdag slechts een
ser,» hage opkomst zag verschijnen voor de première
iDe Heilige Vlam». Blijkbaar opteert het Mijl-
te publiek voor Micha Mara, in plaats van te
ge titc^i voorde familie Pauwels en hun medeplichti-
;t bede]
gewoq
«enarijoe Heilige Vlam» te haar liefde op konse-
oftevolj William Somerset kwente wijze zal door-
'gestiejham het probleem trekken. Misschien
mtmi/de aktieve eutana- wordt in «De Heilige
arempj|jergekonkretjseerd V|am„ we) de |evensfilo-
V°°ltdrn de En9else fami- sofie, van een zekere
'a1 ibret. Het kleinbur- burgerij, tegenover de
milieu, met zijn diepste menselijke drijf-
ihebbelijkheden, veren en impulsen ge-
iets wïoor een brutaa'ïeit steld- Het proces werd
wist Jnvalide worden ven gesteld, het vonnis zal
»en Jdste zoon Maurice - beïnvloed worden door
zich a^'chzelf en de door eenieders verschillende
uden. pehanteerde moraal moraal. Of moeten prin-
/rucht(in^ronteerd wordt, cipiële menselijke inge-
hetwiVel behandelt dit borenheden het afleggen
jek stofneer dan de aktieve tegen vaag gedefinieerde
schrajasie. Evenzeer, of (in dit geval katholieke)
irslentfht meer, zet het de waarden,
irmeajudingen in het licht Regisseur Frans Pau-
oederfensen die niet op- wels, die ook nog een rol
rit oveissen zijn tegen de voor zijn rekening nam,
eretoele veranderlijkheid heeft dit moeilijke stuk
"wil viin de natuur. Oog in via een konsekwente re-
kuit h iet het lijden van ie- gie, behoorlijk op de
ïoudenj die ze hebben lief- planken gezet. Ondanks
Ook de betrok- de af en toe merkbare
ra'sck id van een ver_ premièrezenuwen -
ster met haar pa- schoonheidsfoutjes en
Haaronbaatzuchti- tekstonzekerheden -
met de vijfstemmige psalm
116 «Das ist mir Lieb» van
Heinrich Schütz, grootste
Duitse barokkomponist
voor Bach, baanbreker voor
cantate en oratorium: sme
kende recitatieven, stem
men wedijverend in vroom
heid. De aanhef klonk wat
vlak en stroef (was men ge
remd door plankenkoorts?),
het schrijnend klagen bleef
in het notenbeeld steken.
Kentering kwam in het cre
scendo «O Herr, rette meine
Seele», gezongen met stij
gende aandrang. Toch ble
ven er sporen van terug
houdendheid in het (aarts-
moeilijke) steekspel van de
aparte stemgroepen, maar
voller en met meer overtui
ging klonk de toon in het
samen-zingen.
Een zelfverzekerder indruk
(misschien lag de muziek
hen beter?) maakte het koor
in werk van Schubert, Vic
Nees en Haydn.
Schuberts kwartetten voor
vier stemmen en piano zijn
misschien minder bekend
maar zeker niet minder
mooi dan zijn populaire
werken. Ze bevatten alle
kwaliteiten die zijn liederen
kenmerken: zangerigheid
vooral en gevoeligheid.
«Schicksalslenker»
ademde gewijde stilte en
hartstocht het koor fluis
terde en zong bewogen.
«Lebenslust» komt uit een
andere sfeer, een stemming
van opgewektheid en blijd
schap onder vrienden en
wijn. Sprankelend klonkhier
de vertolking.
Vic Nees, zoon van beiaar
dier Staf, is vaste dirigent
van het BRT-omroepkoor.
Hij weet wat stemmenmate-
riaal is en schrijft heel eks-
pressieve maar moeilijke
liederen. De drie madriga
len op tekst van Guido Ge
zelle zijn stuk voor stuk ju
weeltjes van verklanking.
En eigenlijk is de poëzie van
Gezelle op zichzelf al zo
muzikaal dat een verkeerde
aanpak fataal kan zijn. Maar
daarvoor geen gevaar hier.
«Moederken» klinkt wat
weemoedig en eindigt op
een gevoelsgeladen 'ster
ven'. De bassen tekenen de
lentesfeer in «'k En hoore u
nog niet», de vrouwen-
at4br'
lmke
er in deze produktie twee
dames sterk naar voor
gekomen. Al kan gesteld
worden dat de rollen die
zij toebedeeld kregen
hiertoe reeds aanleiding
gaven, niettemin was
hun prestatie opmerke
lijk. An Pauwels en Lut
Matthieu mogen deze
produktie op hun naam
schrijven. An Pauwels,
door goede make-up,
aanzienlijk verouderd,
tot Mrs. Tabret, heeft
door een rustige en dui
delijke vertolking een ge
loofwaardige andere da
me vertolkt dan precies
die Engelse sfeer heeft
gekreöerd die hier nodig
was. Lut Matthieu, als
echtgenote Stèlla Tabret
heeft door een goede in
leving een prima vertol
king geleverd. Het men
selijke probleem heeft zij
naar zich toegetrokken
en in haar rol tot leven
gebracht.
Ingrid Schockaert, Miss
Wayland, bracht het er
goed vanaf maar miste
sterkte om haar karakter
voor honderd procent te
plaatsen, zodat haar ver
tolking door goede en
minder goede momenten
gekenmerkt was. Frans
Pauwels, alias de invali
de Maurice Tabret, kwam
aanvankelijk te naïef over
maar kon later, in de scè
ne tegenover Stella, zijn
situatie duidelijker afte
kenen.
Louis Pauwels, als Cap
tain Stevens, zat juist als
nuchtere en gezagheb
bende huisvriend, even
als Frans Verhulst die
zijn dokter Harvester -
personage tot leven liet
komen. Karei Pauwels,
als zoon en minnaar Fred
Tabret, kwam er af en toe
ook wel bovenuit maar
miste stemvolume en
kwam wat onzeker over.
Valere Uytersprot, als
butler Richard en Gisele
Anné, het kamermeisje,
waren verdienstelijk, al
stond deze laatste er wat
bij als een haring in een
vogelkooi, als enige En
gelssprekende. Waarom
men Yes Sir, Now Sir,
niet in het nederlands
kon overzetten, blijft ons
een raadsel.
JVS
Schuberts kwartetten, minder
stemmen schetsen, klank
nabootsend, een stemming
van levenslust en groen en
vogelgekwetter. Innig, ik
durf bijna zeggen roman
tisch is de melodie «O lied».
Hier brengt de klas samen
zang de meest doorvoelde
interpretatie.
Men heeft Haydns persoon
lijkheid jarenlang onder
schat. Zijn muziek werd af
gedaan als lichtvoetig en
wolkenloos. Maar etiketten
kleven is altijd fout, ook hier.
Pas werden een aantal ope
ra's van hem op plaat opge
nomen....en men was ver
rast. Gisteren hoorde ik
twee liederen van hem en ik
dacht: eenvoudig lijkt het,
maar hoe moeilijk om op
papier te zetten en om uit te
voeren. Het eerste «Der
Augenblick» (thema: liefde
is een kwestie van het ge
paste ogenblik) klonk klas
siek harmonisch maar met
nauwelijks verholen harts
tocht, het tweede (drink
wijn, water smaakt niet!) is
ondeugend en kreeg een
schalkse vertolking: de stop
ploft van de fles, Herman
Slagmulder heft het glas, de
zaal is geestdriftig. Ook
over de solisten van de lyri
sche klas veel goeds. Uiter
aard was niet alles vlekke
loos (zijn het geen studen
ten?), maar de zaal luis
terde geboeid. Is er beter
bekend, maar zeker niet minder mooi. (EOV) epi/)
compliment? vertolking. Klinkt het zoete-
Don Basilio's lasteraria uit rig, dan wordt het ongeloof-
«De barbier van Sevilla» waardig. Is het beheerst,
van Rossini kreeg van Piet dan werkt het ontroerend.
Clijnck een aardige vertol- Johan Hazaert zong het ge
king: ironisch gekruid, warm stileerd en met een uitste-
in de lyrische passages, kende stemvorming
maar niet voldoende bijtend Luc Roelants vertolkte met
sarcastisch in de snelle ere- veel, overtuiging het over-
scendi. bekende «La donna èmobi-
«De verkochte bruid» van Ie» uit Verdi's «Rigoletto»
Smetana is volks getint en maar bleef iets te kramp-
zwierig Boheems. Nelly De achtig in het erop volgende
Ro en Luc Roelants brach- kwartet «bella figlia
ten het duet «sage was» ex- deN'amore» dat echter door
pressief, maar iets te sterk de onderlinge harmonie en
aan het notenbeeld gebon- de zeggings - kracht van
den om in te slaan. Gelijk- zijn partners een fraai stukje
aardig was Nelly De Ro's bel-canto werd.
interpretatie van Maries aria Herman Slagmulder zette
uit «De wapensmid» van Al- met zijn warm stemtimbre
bert Lortzing, overtuigend het «Brüderlein und
van zeggingskracht, zuiver Schwesterlein» uit Strauss'
van klank, iets te mager van opera «Die Fledermaus» in.
volume. De sfeer van vreugde en
Best beviel me Ludwig Van ontspanning, van broeder-
Gijsegem in recitatief en lijkheid en gemoedelijkheid
aria uit Bachs cantate nr. werd met schwung overge-
78. Gedurfde inzet, goede nomen door het koor dat
intonatie, geen loopje met aan zijn vertolking veel ple-
toonladders, gevoelig in zier beleefde en de vreugde
«Ach, ich bin ein Kind der van het musiceren wist te
Sünde», bijna Heroïsch in doen overslaan op de toe-
het «Zum Streite». Talent te hoorders,
koop! Waarom, Eva Maria, kent
Ook het overbekende bra- Mezza Musicazo'n succes?
vourestuk van Giordani En waarom is er zo weinig
«Caro mio ben» (dat ergens interesse voor een soortge
in de sfeer zit van Haendels lijk programma, maar dan
Largo) kreeg een warme vlak bij huis, en gebracht
kleur. Dit typisch Italiaans door eigen mensen?
stukje staat of valt met de W.D.B.
ïden t
n oas
:en'
tans.
Jat mi
en lij
tikwei
nder
- zoa
le uitg
nd, cm a'.'
dertif
insen
de gi
>eite 1<
J
nc Fo
staafj
Je Cf
En
/ant
1 fde tot haar patient, heeft hij met zijn spelers
deze idealistische de enigszins apparte
tg mogelijk is, zon- sfeer, indringend en rea-
at ze gevoed wordt listisch weten te realise-
haatgevoelens, te- ren. De ijle bourgeoisiek,
nderen gekoesterd, geteeld op de mestvaalt
chtgenote die ont- van eeuwen rottigheid,
td wordt van een was herkenbaar.
verhouding in De akteurs hebben het er
eigen huwelijk, en eveneens goed afge-
fhebbende moeder, bracht. Met een verzorg-
In de tentoonstellingsruimten van het Aalsters Oud - zichzelf!'
Hospitaal opende schepen Herman Roels de retros-
pektieve tentoonstelling van werken van Pieter Mer-
tens en dit ter gelegenheid van zijn zestigste verjaar
dag. Te dezer gelegenheid werd tevens een monogra
fie samengesteld door joernalist Walter De Taeye
voorgesteld.
>ewuster dan wie
sprolfiaar zoon aanvoelt,
gedragingen rond
loorziet, en tenslot-
de taal en onderlinge be
trokkenheid, hebben zij
een algemeen homogeen
spel gebracht. Toch zijn
De kunstenaar
Petrus Mertens is een man
die bij een eerste oogopslag
gewoon foutief kan worden
beoordeeld: hij is inderdaad
in een misleidende huid ge
kropen en doet ook niet de
minste moeite om te schij
nen wat hij intrinsiek wél is.
Waarschijnlijk omdat hij
heeft moeten ervaren in
welke onmogelijke situatie
een gevoelsmens in de we
reld van heden wordt ge
drongen.
Wie hem beter kent ervaart
hem als de idealist met ma
teloze hunker naar pure
dingen, de eeuwige ge
voelsmens die weifelt in zijn
reëele nood aan sereniteit.
Het ware zijn van Mertens
ontdekt men dan ook best in
zijn vele doeken waarbij hij
weinig kommentaar levert
maar steeds herhaalt: «Elk
werk spreekt toch voor
lagavond 26 maart was het T.I.L, het Toneelgezelschap
I Lex, te gast in het meisjesinstituut Sint-Jozef, SL-
taaat Aalst Per toeval of door samenloop van omstan-
Jen was dit nu net de honderdste opvoering van «De
Ivan Sokrates», een door Ivonne meesterlijk uitgevoerde
pog, van de hand van Dimitri Kollatos.
een volgens Gnekse overleve
ringen nogal twistzieke en door
gaans siecnt gehumeurde
vrouw, beklaagt zich over haar
ter dood veroordeelde man.
Tegen zichzelf pratend en alle
droevige herinneringen uit het
verleden oproepend, maakt ze
het proces van haar man, en
hiermee neemt ze mis
schien onwetend de hele
demokratie ook hevig op de
korrel.
Ondanks dat het stuk doorspekt
zit met tal van Griekse termen
en naamvallen, en de toe
schouwer verondersteld is de
historische achtergrond van
het stuk min of meer in het ach
terhoofd te hebben, boeit het
stuk werkelijk van de eerste tot
de laatste minuut. Een muisstil
publiek durft haast niet te be
wegen bij de harde woorden
e toneelfanaten hoeven
ne Lex zeker niet meer
stellen, bezeten tee
kken kennen haar ook
at ze kan akteren hoeft
toog. En dan als Xan-
Een niet zo eenvoudig
noch personnage
e, vrouw van Sokrates
van Xantippe over het gedrag
van haar man, en hoewel er
behalve het uitgieten van
een kom water en het sorteren
van de was haast geen aktie
op het toneel aanwezig is, be
weegt alles op de scène, heeft
men de indruk dat het er steeds
vol mensen staat.
Ivonne Lex creëert de hande
ling in de geest van de toe
schouwer, maar dan op zo'n
fijne manier dat je vergeet dat
ze er de hele tijd alleen staat.
Geholpen door een sober, maar
èf dekor en een rustige, serene
lichtregie brengt Ivonne een
Xantippe die misschien dichter
bij de werkelijkheid staat dan ze
in de oud-Griekse literatuur ooit
beschreven werd.
Deze honderdste opvoering
ging ook niet helemaal onop
gemerkt voorbij, er moest ge
feest worden. Voor deze unieke
gelegenheid was de voltallige
ploeg rond deze produktie mee
naar Aalst gekomen, regisseur
Frans Maas, dekorontwerper
Hans Van Omme en de mensen
van de technische ploeg en as
sistentie. Ten huize van de fa
milie De Lathouwer, Baron
Moyersoenpark, werd samen
met het toneelgezelschap nog
duchtig nagepraat en taartje
gegeten.
WIM VERBEIREN
Zij leven
Schilder Mertens heeft al
vast affiniteiten met zijn
streekgenoot Louis Paul
Boon. Niet alleen fysische
maar ook sociale. Net als
Boontje heeft hij, geboren te
Nieuwerkerken zestig jaar
geleden (10.3.19) de ar
moede van de streek van
Aalst gekend en van zijn le
ven tussen de gewone
volksmens een onver
woestbare liefde voor na
tuur en volk overgehouden.
Vader was metser en moe
der maakte «bloemen»
(kant). Na zijn lagere school
in zijn geboortedorp kwam
hij als vader «in den bouw»,
terecht, dit als huisschilder.
Vier jaar volgde hij lessen
sierkunst en figuurtekenen
maar na zijn korte leger
dienst (wegens zwak hart)
werd hij weer met de grove
borstel aktief. Uit nieuws
gierigheid trok hij zelf naar
de steenkoolmijn van Roux
bij Marchienne - au - Pont
doch nadat hij eens vergat
bij het terug bovenkomen
zijn «medaille» af te geven
en men een ganse nacht
naar hem in de diepe
schacht zocht kreeg hij de
bons.
Dan maar weer huisschilder
worden.
Na de wereldoorlog trad hij
in rodeo - stijl per koets in
het huwelijksbootje met de
vrouw die hem steeds ter
dege heeft gesteund en be
grepen
Petrus Mertens, werd gehuldigd in het Oud Hospitaal. (EDV)
beslissing viel dan ook:
ëvolueerd tot een reiziger
van formaat: Duitsland,
Zwitserland, Spanje, Joe
goslavië zagen hem binnen
hun grenzen. In Grieken
land maakte hij politieke
gebeurtenissen van for
maat en aardbevingen me
de.
Gedaan met de grove bor
stel. Nu nog alleen kunst».
De Leiestreek had hem
steeds geboeid en daar ves
tigde hij zich nu. Toen zijn
pleisterplaats er te klein
werd trok hij naar het West-
vlaamse Meuiebeke waar
hij een uitstekend afzetge
bied vond voor zijn talrijke Zijn drang naar avontuur
merken. dreef hem ook de lucht in.
Ondertussen eksposeerde Vóór de oorlog was hij te
Mertens zowat overal: in Aalst dan ook medestichter
bijna elke Vlaamse provin- van een kleine luchtvaart-
ciehoofdplaats, in vele oor- klub die door de wereld
den in West - Vlaanderen, in brand werd opgedoekt,
het Gentse, in Aalst en Ter- Ondertussen blijkt Mertens
joden maar ook in het bui- een zeer produktief schilder
tenland. Men kon zijn wer- die een onbezorgd kunste
ken bewonderen in Neder- naarsleven' leidt. Zoon
land (Maastricht), Frankrijk Herman erfde vaders be-
(Mulhouse) en in Grieken- langstelling voor plastische
land (Volos en Larissa). Zijn kunsten maar uit zich bij
schoondochter is trouwens voorkeur in pentekeningen
een Griekse. en linogravures.
Mertens was inderdaad ge- En verder is er steeds Ma-
Ook mevrouw Mertens werd in de bloemetjes gezet (EDV)
riette, een bescheiden maar
krachtige vrouw, een vrouw
die leeft voor haar man en
zijn kunst.
Nadat de andere West-
vlaamse kunstenaar in een
hem eigen pittige stijl
streekgenoot Mertens in de
bloemetjes had gezet kwam
schepen van kuituur, Her
man Roels, aan het woord.
Hij had het genoegert de
kunstmonografie van Wal
ter De Taeye die later ook
zijn duit in het zakje zou
doen voor te stellen. Na zo
veel jaren arbeid lijkt dit dan
de kroon op zijn werk. Dit
boek is tevens voor de ar
tiest de noodzakelijke prik
kel voor zijn steeds rijpend
talent en tevens een ver
wijzing naar de fundamen
tele artistieke bronnen die
Petrus heeft aangeboord en
waaruit hij zijn inspiratie
vindt.
Onder de vele plastische
kunstenaars, een steeds
vergrotend legertje, is Mer
tens er een die met de men
sen wil praten via zijn pen
seel. Op «mensen» legt hij
steeds de nadruk.
Dat hij talent bezit, iets te
zeggen heeft en trouw blijfi
aan eigen persoonlijkheic
en originaliteit wenst de
schepen alleszins te aksen-
tueren.
Zijn werk
Mertens is een «kolorist bij
uitstek». Een kunstenaar
die kleuren kreëert in bizon
der sprekende tinten. Niet
tederig, niet romantisch
maar in wilde pracht soms
aangrijpend. Zelf verklaart
hij terug te zijn gekeerd tot
de wijde natuur zonder ze
als het ware te kopiëren.
Door eigen gevoel en we
zen wordt de natuur in hem
herschapen waarbij ieder
werk kleur, vorm en stempel
van de eigen persoonlijk
heid meekrijgt.
Mertens is een individualist.
Een kunstenaar die sfeer
weet te scheppen in zijn
werk of het nu een Leie-
zicht, een Grieks landschap
of een uit Polder- of Schel-
destreek betreft. Zelfs een
zicht uit het eigen Meuie
beke waarvan hij ook «de
champetter» vereeuwigde.
En hoe! Met zijn harmoni
sche kleuren en de ervan
uitgaande indrukwekkende
sfeer krijgt zijn werk inder
daad een universele di
mensie.
