I
FRANS MASEREELFONDS: ANDERS DAN DE ANDERE?
ra
RIJKSINFRASTRUKTUUR IN ARR.
AALST ZAL MILJOENEN KOSTEN
VOORUITGANG A.C.V. BEVESTIGD
Jacht in Beukenhof
Vlaanderen is heel wat «fondsen» rijk: zowat iedere
ideologische strekking heeft er een. Naast het kato-
lieke Davidsfonds, het liberale Willemsfonds, het so
cialistische Vermeylenfonds, het Vlaams-nationale
Daensfonds nu ook sinds 8 jaar het marxistische
Frans Masereelfonds.
En zoals steeds het geval is bij het oprichten van een
nieuwe vereniging, wilde het FMF anders zijn!
Niet partijgebonden, onaf
hankelijk van de BKP dus in
dit geval.
Daar wordt de nadruk op ge
legd. En het lijkt er inder
daad op, dat deze linkse or
ganisatie nieuwe facetten
van onze kuituur wil bloot
leggen.
Links, Vlaams, onafhan
kelijk...
en jong, dat laatste adjek-
tief mag men er voor het be
stuur van de Aalsterse afde
ling gerust aan toevoegen.
Want jong zijn ze: voorzitter
Robert Baert, ondervoorzit
ter Denis Gheys, sekretaris
Paul Van den Abbeel, pen
ningmeester Laurent Van
Geert en bestuursleden jo-
sepine Gysens en Gustaaf
De Meersman.
Aalst is samen met Gent,
waar het nationaal sekreta-
riaat gevestigd is, de enige
afdeling in Oost-
Vlaanderen.
Twee jaar geleden gesticht,
heeft het plaatselijke FMF
er al heel wat interessante
initiatieven opzitten.
Sinds december 1976 ver
schijnt een tweemaande
lijks informatieblad «Frans
Masereelfonds v.z.w.».
In de beginperiode werd
vooral aktie gevoerd voor
het behoud van het Aalsters
station, in het kader van de
industriële archeologie.
Onafgebroken aktiviteit
Behalve de alledaagse akti-
viteiten als daar zijn: verga
deringen, voordracht- en
filmavonden en dergelijke
meer, die op het pro
gramma van zowat iedere
kulturele vereniging staan,
verleende het FMF-Aalst in
maart van dit jaar zijn me
dewerking aan een ten
toonstelling van geëmail
leerde reklameplaten in de
Oude Feesthallen aan de
Schoolstraat. Deze ekspo-
sitie vond een ongemeen
gunstige weerklank in de
pers.
Geëmailleerde platen, een
vorm van publiciteit die om
streeks 1925 het emailleer
ambacht in het industrieel
produktieproces inschakel
de, waren geen lang leven
beschoren. Midden de zes
tiger jaren werd dit soort re-
klame voorgoed uit ons
straatbeeld gebannen.
Vóór en tijdens de oorlog
werden reeds talrijke platen
weggenomen, zowel door
hét verzet als door de Duit
sers. omdat men dacht dat
er wel eens boodschappen
achter verstopt zouden
kunnen zijn...
Op deze en op nog andere
manieren verdwenen deze
reklameborden geleidelijk
uit de circulatie.
Ze kwamen op schrootho
pen, in kelders en op zol
ders terecht en zo ging een
unieke brok reklamege-
schiedenis definitief teloor
voor ons en voor de vol
gende generaties.
Toch wekte deze tentoon
stelling behalve een bevre
digende publieke belang
stelling, ook de interesse
van heel wat mensen op,
die spontaan geëmailleerde
borden kwamen aanbieden,
die zich in hun bezit bevon
den.
Na dit suksesvol initiatief
bleef het FMF-Aalst niet bij
de pakken zitten.
Industriële archeologie
I.A., zoals insiders het al
kortaf zijn gaan noemen, is
een nieuwe wetenschap. Zij
werd voor het .eerst beoe
fend in Engeland, de ba
kermat van de industriële
revolutie.
Wie er meer wil over weten,
verwijzen wij naar het in
formatieblad nr 3 van april
1977, waaruit wij volgende
passages willen lichten:
«Sedert een drietal jaren is
ook in België en Nederland
de belangstelling voor dit
onderwerp fel toegenomen.
Nochtans was ons land het
tweede geïndustrialiseerde
land ter wereld en is het pa
radoxaal genoeg één der
laatste om de nog resteren
de, vaak prestigieuze mo
numenten van nijverheid en
techniek naar hun werke
lijke waarde te schatten en
voor studie en konversatie
te aanvaarden en dit niette
genstaande een afdoende
wetgeving ter beschikking is
maar dikwijls ontoegepast
blijft. Onwetendheid, onbe
grip, zelfs openlijke tegen
werking zijn in dit verband
schering en inslag.»
Verhelderend in verband
met I.A. is het volgende:
«De industriële archeologie
houdt zich bezig met de
studie van de materiële
overblijfselen van de in
dustriële kuituur. Zij tracht
na te gaan hoe en waarom
de materiële infrastruktuur
veranderde, tracht het er
mee samenhangende
technologische en sociale
kader te onderzoeken, om
aldus een verklaring te vin
den voor de evolutie naar de
kuituur van vandaag. In
sommige gevallen tracht zij
zinvolle getuigenissen van
dit gebeuren te bewaren,
als waardevol element voor
de huidige en toekomstige
samenleving. Voor het nog
resterende patrimonium
tracht zij zinvolle alternatie
ven te vinden in het kader
van de aktuele maatschap
pelijke vormen van
«monumenten»-beleid.».
Op 11 mei jl. had als voorbe
reiding op een rondleiding in
de FFR, een dia-avond
plaats, als algemene initia
tie in de I.A. Adriaan Linters,
promotor en drijvende
kracht van de I.A. in Vlaan
deren, door wiens toedoen
in Gent huizenblokken en
fabrieken werden geklas
seerd, deed de rondleiding.
Het was een kleine, gekon-
centreerde aktiviteit van
ongeveer een uur: men be
zocht de FFR en de arbei
derswoningen van vóór de
eerste wereldoorlog, de in
Aalst gekende «blok van
Borremans».
Industriële archeologie is
nochtans niet de hoofdbrok
op het programma van het
FMF. Essentieel is wat vorig
jaar te Gent werd gezegd.
Eerste kongres
Toen het Frans Masereel
fonds vorig jaar haar eerste
kongres hield, stond dat in
het teken van «De eigen
heid van ons vormings
werk».
De definitieve erkenning
door het ministerie van Ne
derlandse Kuituur als orga
nisatie voor socio-kultureel
vormingswerk met volwas
senen in verenigingsver
band maakte dit kongres tot
een dwingende noodzaak.
Het kongres vormde het
noodzakelijk beginpunt om
de strategie van het marxis
tisch vormingswerk en de
plaats van het Masereel
fonds op kultureel vlak dui
delijk vast te kunnen leg
gen.
In dat verband was de eer
ste optie ongetwijfeld dat
politiserend vormingswerk
moest worden verricht, dat
aan een stuk bewustmaking
van de mensen moest wor
den gewerkt.
Een andere belangrijke op
tie was dat het Masereel
fonds een zelfstandige or
ganisatie moest zijn en blij
ven.
Jef Turf, ondervoorzitter
van de KP, sprak reeds eer
der deze mening uit. Tot en
met dit eerste kongres fun
geerde prof. Michielsen als
voorzitter van het FMF.
Sindsdien werd hij in die
funktie opgevolgd door An-
toon Roossens, welke op
deze dag de fel opgemerkte
slottoespraak hield:
«Het Fonds wil een instal
ment worden in de strijd te
gen de rechtse ideologie die
in Vlaanderen overheerst,
een snijpunt waarop alle
progressieve richtingen en
bevolkingsgroepen elkaar
kunnen vinden en staat
open voor alle progressieve
mensen, om het even tot
welke partij zij behoren.» zo
formuleerde hij de essentie
van het FMF.
En verder:
«Het aksentueren van onze
linkse én Vlaamse eigen
heid is des te dringender
omdat het rechtse, klein
burgerlijke flamingantisme
bezig is Vlaanderen te ver
raden ten gunste van de
klassebelangen die eng
verbonden zijn met deze
van de Belgische en de mul
tinationale monopolies.»
In deze zin spreken ook,
met vuur en overtuiging,
RoDert Braet en de andere
bestuursmensen van het
Aalsters FMF.
Het Masereelfonds: niet
partijgebonden, autonoom.
Tegen de ideologie van
rechts, brengen wij deze
van links-
Onder politiserend vor
mingswerk verstaan wij: de
mens bewust maken van de
maatschappij waarin hij
leeft en die op vele vlakken
moet veranderd worden.
Het FMF, dat aanvankelijk
een uitgeverij was die marx
istische geïnspireerde boe
ken verspreidde, is uitge
groeid tot een volwaardige
kulturele organisatie met
uitgesproken pluralistisch
karakter.
Naast Norbert De Batselier,
kabinetschef van Mare Gal-
le, zetelen ook Willy Cour-
teaux, Mare Braet en Antton
Roossens, om er maar en
kele te noemen, in de be
heerraad.
Paul Van den Abbeel en zijn
gezellen vuren hun woor
den op ons af met de gloed
van mensen, die iemand wil
len overtuigen.
Hun hartverwarmend idea
lisme is voelbaar aanwezig,
dit is een zich belangloos
inzetten voor het gestelde
doel.
Fort Knox
Als wij dan aandringen om
over de industriële archeo
logie te praten, stellen zij,
dat deze I A. in zijn histo
risch kontekst moet worden
geplaatst als middel om in
zicht te krijgen in de struk-
tuur van kapitalistische
maatschappij.
Het station van Aalst komt
ter sprake. Door sommigen
wel eens smalend Fort
Knox genoemd en voor
klassering onwaardig, blijft
het nu toch behouden.
Dat is een geluk te noemen.
Niet alleen voor het straat
beeld in de omgeving, maar
ook historisch gezien is het
verheugend dat het station
van de slopershamer werd
gered: ook het station van
Aalst werd met het zweet en
de tranen van de arbeider
gebouwd. De spoorwegen
waren vroeger in handen
van een privé-bedrijf, de
gemaakte winsten verdwe
nen in de zakken van het
groot-kapitaal. De ligging
van het Aalsters station
wijst erop, dat het gebouwd
werd in funktie van de
grondspekulatie.
Zoals wij vroeger heel wat
oude mensen hebben ho
ren zeggen: «Het station
werd er gezet voor de rijke
mensen...». En zo was het
ook.
Nu rijden de rijken met sle
eën van wagens en zijn het
de werkende mensen die
dagelijks beroepshalve op
de trein moeten doorbren
gen en uiteraard ook in het
station.
Aan de akkomodatie van
ons* historisch station werd
nog niets gedaan, werpen
we op. Dat is natuurlijk een
ander hoofdstuk, maar wat
baat het de «fagade» te red
den van dit belangrijk reizi
gersstation, als dagelijks
zo'n slordige 12.000 reizi
gers in primitieve omstan
digheden doorheen het ge
bouw worden geloodst? De
direktie van het station treft
geen verwijt: in de gegeven
omstandigheden ligt het er
nog netjes bij en op gebied
van veiligheid werden reeds
meerdere onderscheidin
gen behaald.
De Uilenspiegel
van De Coster
Eén van de volgende aktivi-
teiten van het FMF in Aalst
kan toch nog in verband
worden gebracht met de in
dustriële archeologie. Op
vrijdag 15 juni a.s wordt in
«Het Land van Riem» een
debat georganiseerd over
«Zin en onzin van het klas
seren van gebouwen». De
hh. Pol De Paepe, Eugeen
Liebaut en natuurlijk Adri
aan Linters alsook Raldes
verlenen hun medewerking
aan wat wel eens een erg
interessante avond zou
kunnen worden!
De volgende dag staat een
minder prozaïsch agenda
punt op het programma:
een Tee-Dansant in zaal
Madelon...
Daarna gaat iedereen aan
zijn vakantie denken, maar
ook daarna gaat men lekker
door.
26 augustus is de dag dat
men naar Damme afreist
om het «Ludiek Rebels
Feest» bij te wonen. Het
programma drukken wij op
deze bladzijde af.
Honderd jaar na de dood
van Charles De Coster leeft
Uilenspiegel toch nog en
dat wil poppenteater «Tap
toe» de derde oktober in de
Aalsterse Stadsschouw
burg bewijzen met een ver
toning van «Tijl, een vuist in
het hart»!
Tussendoor of later, want
een juiste datum ligt daar
voor nog niet vast, heeft
men een filmforum gepland.
Er zullen 3 films worden ver
toond (op een vrijdag, een
zondag en een maandag),
een bijdrage van het FMF
en Antrakt in het kader van
het Jaar van het Kind.
Evenals bij het Jaar van de
Vrouw staat men bij het
FMF een beetje skeptisch
tegenover het Jaar van het
Kind. Toch wil men in de lijn
van de eigen ideologie en
opdracht zijn steentje bij
dragen.
Charles De Coster en zijn
Tijl, Jaar van het Kind, In
dustriële Archeologie: het
Masereelfonds speelt in op
de aktualiteit zonder klakke
loos de modetrends te vol
gen. Het stelt al die dingen
in hun juiste dimensie en is
aardig op weg een speci
fieke rol te spelen in het
Vlaamse kultuurieven van
vandaag.
C.A.T.
Ludiek Rebels feest -
Damme
Op zondag 26 augustus
gaat onder het motto «Lu
dieke bedevaart tegen alle
vormen van onderdrukking»
te Damme een reusachtige
happening door, georgani
seerd door het Frans Mase
reelfonds.
Naast talrijke infostands
(maar ook eetstands) is er
een prachtig feestpro
gramma:
14 uur: opening
14 uur 30: Wannes Van de
Velde
15 uur 30: Teater Taptoe
17 uur: Toespraak Antoon
Roosens
17 uur 30: Het Paul Be-
elaerts ensemble
Tussenin is er een poëzie -
liedwedstrijd voorzien en
een kindertekenwedstrijd.
Om 20 uur tenslotte is er
een optreden van Raymom
van het Groenewoud.
Wie meer inlichtingen wi
over deze grandioze mani
festatie, of graag het laatst*
nummer van het twee
maandelijks tijdschril
«Frans Masereelfondi
v.z.w is aan het juiste ad
res bij: Pol Van den Abbeel
Sint Annalaan 55 - 930(
Aalst.
In het jongste nummer van de parlementaire «Vragen
en Antwoorden» d.d. 15 mei 1979, verscheen een vraag
van oud-minister Herman De Croo aan de Minister van
Openbare Werken over de plannen en de kostprijs van
de Rijksinfrastruktuur voor de arrondissementen
Aalst en Oudenaarde.
Vooral de gegevens voor het arrondissement Aalst, die
door Minister Mathot gegeven worden zijn hierbij be
langrijk.
Aldus vernemen wij dat voor
het arrondissement Aalst in
1977 82,4 miljoen kredieten
vastgelegd. Voor 1978
voorzag men op Openbare
Werken 169,2 miljoen, en
voor 1979 is dit bedrag ge
stegen tot 330 miljoen. Ge
zien de stand van de studies
is het voor 1980 nog niet
mogelijk kredieten voorop
te stellen. Wat de stad Aalst
zelf betreft deelt de Minister
mee dat de aanleg van de
middenberm aan de Leo-
poldlaan behoort tot het
goedgekeurd programma
1979 en dit voor een bedrag
van 20 miljoen frank. Deze
werken werden aanbesteed
op 25 januari 1979 en zijn
ondertussen reeds goed
gekeurd.
Tevens werden voor 1979
de werken goedgekeurd
voor de verbinding
Kortrijk-Aalst (de zoge
naamde rijksweg 731en dit
voor een eerste bedrag van
175 miljoen Het gaat hier in
feite om de uitvoering van
een eerste fase voor de
nieuwe rijksweg Aalst-
Ninove. Voor 1980 en 1981
is de verdere afwerking van
deze verbinding gepland In
de loop van de maand mei
1979 zou trouwens overge
gaan worden tot de aanbe
steding van deze eerste fa
se. Of dit ook gebeurde ko
men wij niet te weten. Wel
leert het staatsbeeld van 22
mei 1979 ons dat bij Konink
lijk Besluit van 24 april 1979
de onteigeningen op het
grondgebied der gemeente
Denderleeuw (Iddergem)
goedgekeurd werden.
Deze nieuwe expressweg
nr. 731 is als ontdubbeling
voorzien voor de bestaande
verbinding Aalst-Ninove,
die bij het Ministerie van
Openbare Werken bekend
staat onder het nummer 55.
Ook aan deze weg worden
aanpassingswerken voor
zien. Zo zullen er in 1979
vooreen bedrag van 12 mil
joen nieuwe fietspaden
aangelegd worden. De
aanbesteding hievan is
voorzien voor de maand
september 1979. De Minis
ter deelt aan de Volksverte
genwoordiger ook mede dat
de werken aan de Rijksweg
nr. 60 (Aalst-
Dendermonde) te Hofstade
gepland zijn voor 1980.
De andere staatswerken
hebben betrekking op het
zuiden van het arrondisse
ment met name voor de
Rijksweg nr. 56 (Gent-
Bergen via Geraardsber-
gen). Daar wordt immers dit
jaar 100 miljoen voorzien
voor de onteigeningen van
het vak Oombergen-
Balegem. Het onteige
ningsplan werd reeds op
gemaakt en bevindt zich
thans voor raming bij het
aankoopcomité. De kost
prijs hiervan wordt geraamd
op 100 miljoen. Voor een
ander deel van deze weg
(met name het vak
Ophasselt-Schendelbeke)
is een bedrag ingeschreven
in de begroting van 8 mil
joen voor de aanleg en het
herstel van een fietspad. De
aanbesteding voor dit werk
zal plaatsgrijpen in de
maand, juni 1979. Tenslotte
worden op deze baan nog
wegomlegging voorzien
voor de gemeenten Lierde
en Ophasselt en te Ge-
raardsbergen zelf.
opc
den
Alles bij elkaar zou men
toch kunnen besluiten dat
onze streek, en dan zeker
groot Aalst zelf zeer karig kaP
bedeeld is wat de aanleg en den
de verbetering van Rijks-I ven
wegen betreft. Alleszins ^an
schijnt de realisatie van de ^a.c
nieuwe verbinding Aalst- heK
Ninove (Rijksweg 731) ir,
zijn definitieve fase getre-| -
den te zijn, en wordt traag'
maar zeker verder gewerkt'
aan een degelijke verbin-l
ding tussen Aalst en Den-
dermonde (met verdere
doorstroming langs de E 3
naar Antwerpen).
VEHE
Het spel is gespeeld. De stemmen en zetels zijn
geteld, de balans wordt getoond of in de map
gehouden. Het verloopt met de sociale verkiezingen
net eender als met veel andere waarvan het scenario
ons meer vertrouwd is. De sociale of ondeme-
mingsverkiezingen komen inderdaad stipt om de
vier jaar terug. Dit jaar van 17 april tot 5 mei.
In het arrondissement
Aalst waren er 124 be
drijven en instellingen
bij betrokken. Zulke ver
kiezingen zijn voor de
werknemers in de onder
nemingen een grote ge
beurtenis waarover wel
wat wordt gepraat en
bewust, naar het schijnt,
gekozen. De vakbonden
hechten er vanzelfspre
kend ook veel belang
aanhet is een merkpunt
van het vertrouwen en
een aanduiding van hoe
men overkomt en wat
men vertegenwoordigt.
ACV overduidelijk de
sterkste
In het arrondissement
Aalst wijst de taal der
cijfers overduidelijk aan
dat het ACV een groot
overwicht heeft en daar
bij nog vooruit gaat.
Wanneer men de 15
katholieke onderwijsin
richtingen niet meetelt
(daar zijn de zetels toch
alleen voor het ACV),
dan blijkt dat in 109
ondernemingen voor de
komitees voor veiligheid
en gezondheid als volgt
werd gestemd
ACV 270 zetels of 52,94
2,20% tegeno
ver 1975)
ABVV 182 zetels of 35,69
-1,35% tegenover
ACLVB 58 zetels of
11,37% - 0,85%
tegenover 1975).
In de 46 ondernemingen
waar ook een onderne
mingsraad werd geko
zen - bedrijven met 100
werknemers en meer -
ligt de zetelverdeling als
volgt:
ACV 149 zetels of 54,58
9,43% tegeno
ver 1975)
ABVV 94 zetels of 34,43
-8,29% tegenover
1975)
ACLVB 30 zetels of
10,99% - 1,14%
tegenover 1975).
Wanneer de uitslagen
per bedrijfssektor nage
gaan worden, bemerken
wij soms tegengestelde
tendenzen. Zo gaat de
Liberale vakbond in de
metaalsektor spectacu
lair vooruit, terwijl het
ACV er zowel bij de
arbeiders als bij de be
dienden flinke verliezen
inkasseert.
In de textielsektor, de
voedingsnijverheid en de
scheidkundige nijverheid
is het ACV dan weer
duidelijk vooruit gegaan
en beide andere vakbon
den achteruit.
Zijn er nieuwigheden?
In vakbondskringen wist
men ons te zeggen dat er
een paar verschuivingen
zijn. Vooreerst worden
nog maar weinig lijst-
stemmen uitgebracht,
men stemt op naam en
dikwijls op meerdere
vakbondslijsten.
Er blijkt ook dat, vooral
dan in het ACV, hoe
langer hoe meer vrouwen
kandidaat zijn en ook
verkozen worden.
De zetelverschuiving is
wel meer uitgesproken
dan de stemmenver-
schuiving die zich tot
ongeveer 2% beperkt. In
algemene zin wordt de
vertegenwoordiging als
volgt gelezen55% voor
het ACV, 35% voor het
ABVV en 10% voor het
ACLVB.
Dat de Liberale Vakbond
10% vertegenwoordigt
wordt in het Aalsterse
met lede ogen aanzien
door de «grote twee».
Elders in het Vlaamse
land komen de liberalen
hooguit tot 5% en in
Wallonië slechts tot 2%
van de zetels. De kandi
daten die kalm, berede
neerd maar vast beraden
hun zaak verdedigen,
halen het hoe langer hoe
meer op de politiekers of
de schreeuwers. Iedere
vakbond zal tans in de
werking en in de vorming
van zijn militanten alle
lessen trekken uit deze
uitslagen die een ge
meenschappelijk vak
bondsfront er niet ge
makkelijker zullen op
maken in de nabije toe
komst. De konkurrentie
is er en zal er bljjven
alhoewel in de bedrijven
zelf het ganse verkie
zingsverloop rustig en
zonder moeilijkheden is
verlopen. Ook dat is
nieuw in onze sociale
geschiedenis.
GDB
In de feestzaal van het Beukenhof werd een voordracht gehouden over jacht op klein
wild. Luc De Groote gaf een spreekbeurt en demonstratie over hst africhten van
jachthonden. (Hugo)
Op
WO
gre
Me
WO
opi
KI.
doi
M«
