Portret van
Tegenbos,
grafikus
film uandeWCCk
Op een avond bij Paul Dombrecht
het linnen doek
CADE MIE VOOR
:HCf- JNSTEN
mm
scftoim» i
wwki t\m
Luk Tegenbos is een prille dertiger hij werd geboren
op 25 mei 1949 in de (FDF) gemeente Oudergem en
een rasechte Brabander.
Zijn hele leven tekent zich af tegen de achtergrond van
deze provincie: hij woont thans in Wezembeek-Oppem
en genoot tweetalig lager onderwijs in St. Pieters-
Woluwe. waar hij doorzijn medeleerlingen heel vrien
delijk werd bejegend en in het frans begroet met o.m.
«Ta gueule, sale flamin!» en dergelijke lieftalligheden
meer. Wat voor de gewone Vlaamse jongens zoveel
betekende als zwijgen is goud... in alle talen!
Later bezocht hij St. Lukas
te Brussel en volgde er plas
tische kunsten (A2) en on
der leiding van Luk Ver-
straete de afdeling grafiek
(A1). Aan de Antwerpse
Akademie vervolmaakte hij
zich als vrije leerling in het
zeefdrukken.
In 1970 trad hij in dienst van
een Brusselse publiciteits-
firma. tot hij twee jaar later
indienst van het vaderland
moest en de burgerplunje
voor het militaire pakje ruil
de
Na deze onvermijdelijke er
varing in het leven van een
man, keerde Luk in het bur
gerleven terug als foto
graaf, tekenaar en kartoe-
nist bij de «Vlaamse Else
vier», waar hij hoofdzakelijk
zorgde voor foto's, een we
kelijkse kartoen en af en toe
ook de voorpagina.
OPWINDENDE JAREN
Toen Luk op zekere dag
vernam dat men bij de
Vlaamse Elsevier zinnens
was een artikel te schrijven
over de linkse snipperpar-
tijen en door middel van
vraaggesprekken hen te
gen elkaar wou uitspelen,
werd het hem toch te gortig.
Als oudgediende van
1967-68 en van de Leu
vense «instellingen» Poli
tica en Den Appel verwit
tigde hij de linkse groepen,
zodat het snode opzet geen
doorgang kon vinden...
Het waren opwindende en
gevarieerde jaren: men
vroeg Luk Tegenbos om toe
te treden tot een kommune
-*ën aanvankelijk had hij daar
wel oren naar Hij kwam
echter tot de bevinding dat
hier koppels werden ge
vormd door mensen die het
thuis blijkbaar niet meer za
gen zitten en hij bedankte
dan ook feestelijk voor het
aan beid.
Hij ging een neel andere
weg op en richtte het «Luk
Tegenbos Smart-
ensemble» op, een satri-
risch gezelschap, dat een
visueel muzikaal spektakel
voor het voetlicht bracht.
Drie grafiekers zorgden er-
,voor, dat het zwaartepunt
op het grafisch vlak kwam te
liggen: dekors, kostume
ring, materiaal waren in
hoofdzaak in de hoofdkleu
ren rood, geel en blauw ge
kleurd en dus heel sober
gehouden.
Gitarist Big Bill Krakkebaas
en Raymond van het Groe-
newoud maakten ook deel
uit van het Smartensemble
(kombinatie van smartlap
pen het Engelse «smart»).
Bij een optreden in Leuven,
waar ook de bekende
Vlaamse TV-ster Nand
Baert van de partij was, zat
Luk's gezelschap er nogal
vrolijk en rumoerig bij en
maakte het op een bepaald
moment zo bont, dat Big Bill
acherover viel. Vlak in een
spiegel, die met oorverdo
vend gerinkel aan diggelen
ging.
Nand Baert was erg boos en
sneed ongemerkt de stroom
af om Tegenbos en zijn kor-
nuten eens mores te leren.
Luk, van het Groenewoud,
Lamp, Lazarus, Kris De
Bruyne, Verminnen en Wim
De Craene deden echter
alsof er geen vuiltje aan de
lucht was en negeerden, lul
lend tegen het uitgelaten
publiek, de sip kijkende
Nand Baert.
Luk herinnert zich ook nog
de knettergekke herenhoe-
denmodeschow, de gekste
situaties met hoeden, in een
dergelijk dolzinnig tempo
dat het publiek nauwelijks
de tijd kreeg om te reage
ren, laat staan te applaudis
seren...
«METRO EN ZONDER»
Momenteel is Luk Tegen
bos met Juul Loedts en gra
fikus Jef Winnepennicckx
aan een nieuwe show toe.
Deze drie mannen, die er
ook bij de aanvangsjaren bij
waren, staan in voor het vi
suele gedeelte: de gags,
dekors en kostumes, plus
de vertolking van een aantal
nummers.
Voor de teksten, de muziek
en een gedeelte van de vei -
tolking zorgen Lamp en La
zarus. Guido Van Helle-
mont en Wim Buelens.
«Metro en zonder» gaat op
4 oktover in première in de
Beursschouwburg. Er zijn
tien voorstellingen voor
zien. Door de omvang van
het spektakel is het enkel
mogelijk dit te brengen in
volwaardige schouwbur
gen.
Waar gaat het in «Metro en
zonder» om? Het stuk
speelt tegen de achtergrond
van een metrostation en zet
alle mogelijke toestanden in
de verf die zich in dergelijk
dekor kunnen voordoen.
Voor ons is het eigenlijk een
totaal nieuw facet van het
openbaar leven. London en
Parijs hebben er rees een
jarenlange metro-traditie
opzitten: de inwoners van
deze wereldsteden zijn al
met hun metro vergroeid, in
onze eigen hoofdstad is dat
nog niet het geval.
Het wordt hier dus alleszins
een spel met een niet alle
daags gegeven. De alge
mene leiding en koördinatie
berusten bij Jef Winnemen-
ninckx, een man die vol
gens Luk Tegenbos al te
bescheiden is en beslist
verdient om ook eens op de
voorgrond te worden ge
plaatst!
FELIX DE BOECKPRIJS
Uit wat voorafgaat lijkt Luk
Tegenbos eerder aan een
loopbaan op de bühne te
bouwen dan aan die van
grafieker of kunstschilder.
Niets is minder waar.
Sinds hij in 1975 leraar werd
aan de Aalsterse Akademie
voor Schone Kunsten, waar
hij enkele uurtjes per week
de leerlingen wegwijs
maakte in het zeefdrukken,
heeft de buitenwereld we
liswaar weinig werken van
Daar het filmnieuws en de nieuwe produkties aan de magere
kant zijn deze week hebben we geen uitgesproken film voor
U uitgekozen. Daar beide cinemazalen volgende week
wegens verlof gesloten zijn verschijnt volgende week deze
•oqibriek niet, we zullen u dan een overzicht geven van wat er
het eerste halfjaar in onze cinemazalen werd vertoond.
Deze week kunnen de cine
fielen terecht in de Palace
voor twee nieuwe produkties.
De ene produktie die waar
schijnlijk h",t meeste sukses
zal hebben betreft de film
'Emanuelle en de handel in
de blanke slavinnen'. Joerna-
liste Emanuelle komt (weer
--maar eens) een duister han
deltje in blanke slavinnen op
het spoor, verzeilt in een
ekskluzief klubje van het
hedendaagse San Diego, en
kan haast moeiteloos ont
komen. niet na eerst het
boeltje grondig te hebben
verkend. Rezultaat: een
(onthullend?) artikel over 8
kolommen voor de krant en
een erbarmlijke film.
Daarenboven is de montage
uitzonderlijk slordig, en zijn
de akteurs en de aktrices zelf
geen 'charmante wezens'
meer. Zoals alle andere
Tegenbos in tentoonstellin
gen kunnen bewonderen.
Dit heeft echter niets met
Luk's kreativiteit te maken,
wél met het feit dat hij prin
cipieel tegen ekspozeren
gekant is en ook niet zo
gauw tevreden over zijn ei
gen werk.
In Leuven stelde hij tentoon
in St. Rafaël en in de
Raadskelders en nam ver
der ook nag deel aan
groepstentoonstellingen
met zijn kartoens.
Vorig jaar werd Luk Tegen
bos laureaat van de Felix
De Boeckprijs.
In het kader van het Jaar
van het Kind zou uitgeverij
Lannoo een kinderboek pu
bliceren van Cor Ria Leem
an, «De Goudmijn».
Dit boek handelt over de
nog immer aktuele wantoe
standen bij de Amerikaanse
Indianen en er werd ge
vraagd om daar acht pas
sende illustraties bij te ma
ken.
Het gegeven sprak Luk Te
genbos erg aan en hij was
erdne maanden mee bezig
Zijn inspanningen werden
verdiend bekroond met de
Felix De Boeckprijs en me
teen klink de naam Tegen
bos heel wat vertrouwder in
de oren van het groot pu
bliek...
In 1970 had* hij nochtans
reeds eerder een prijs ge
wonnen op de Kartoenale te
Heist. Het onderwerp was
sport en Luk had een oud
uitgemergeld mannetje in
beeld gebracht, een zielig
kreatuur dat nooit aan sport
heeft gedaan en met zijn
bierglas de kringetjes van
de Olympische Spelen op
de tafel heeft gevormd...
INTENSER LEVEN
Luk Tegenbos wil de rest
van zijn leven gaan teke
nen.
Na «Metro of zonder» zal hij
wel de uiteindelijke keuze
moeten maken. Hoewel hij
op de planken reeds heel
wat zalige uren heeft door
gebracht, vindt Luk dat dit
soort artistieke prestaties
niet voldoende tot hun recht
komen. Aan een nummer
van 1 a 2 minuten moet
soms 14 dagen keihard
worden gewerkt. Het resul
taat is niet navenant: er is te
weinig respons, het is zo
eenmalig...
Zo is hij bijvoorbeeld ook nt
weer bezig met het maker
van een pop. Reeds twer
dagen lang. Hij is er nog nie
mee klaar en hoe dan"oók
na enkele minuten optreder
zal alles voorbij zijn en blijf
er niets meer van over.
Daarom is hij de laatste tijt
weer erg veel gaan teke
nen, potloodtekeninger
vooral.
Tijdens de vakantieperiodr
wil hij zich een tijdje afzon
deren in zijn atelier om ver
der te werken aan een grooj
schilderij van 1,60 X 1,2(1
meter, waar hij momentee}
mee bezig is.
Aan natuurtekenen heef
Luk zijn hart verpand. He
boeit hem ontzettend en h
slaagt er dan ook in zijn leer
lingen in zijn entoeziasme raf
doen delen.
«Hoe beter je kijkt»,
Luk Tegebos «hoe meei
dingen je gaat ontdekken A
hoe beter je ook gaat teke f
nen, hoe intenser je leeft.
Het is de boodschap var I
een waarachtig kunstenaar
zoals Luk Tegebos er één
is, en waaraan geen lette
toe te voegen is...
C.A.ljl
■versies tot nogtoe heeft ook
deze Emanuelle weinig of
niets met erotiek of seks te
maken. Een neushoorn die
tijdens Emanuelle's safari in
Kenia nieuwsgierig zijn kop
boven het wateroppervlak
steekt is verreweg het meest
erotische uit deze film
Eén nieuwigheidje toch
Emanuelle mag nu al zelf
haar volgende avonturen in
Zweden aankondigen. Dat
belooft dus... of moeten we
hopen dat ze daar hopeloos
in de sneeuw blijft steken.
In de andere zaal loopt de
film 'The Manitou' een
produktie van William Gird-
ler met onder meer Tony
Curtis. Het betreft een triller
vol fantasie welke zich tracht
te vergelijken met 'The
Exorcist' doch op dat gebied
kregen we reeds meer dan
van het goede teveel. Voor de
liefhebbers van dit genre wel
de moeite waard.
Ook voor cinema Palace nadert het verlof. Nog een
weel: en het is zover. Alhoewel «Kingdom of the
spiders» en «Inspekteur Bulldozer» nog altijd een
kassukses vormen moeten zij toch de plaats ruimen
voor twee nieuwe films. Ook hier geldt het gezegde
'the show must go on'.
Twee nieuwe films, echter geen hoogdravers.
Palace studio
In de studio van cinema Palace een nieuwe film in de
Emanuelle-reeks «Emanuelle en de handel in blanke
slavinnen». Ditmaal trekt Emanuelle (Laura Gem-
ser), de Amerikaanse journaliste, naar Kenia in de
hoop een zekere Rivetti te interviewen, die uit Ame
rika verdween na een miljoenenzwendel. Via een
Arabische Emir raakt zij bij de gegeerde persoon.
Op de luchthaven van Nairobi is Emanuelle getuige
van een zonderling gebeuren. Twee mannen ruilen
een dame in rolstoel om. en onmiddellijk daarop
wordt een van de mannen aangehouden. Emanuelle
ziet hierin eventueel stof voor haar blad en trekt op
onderzoek uit. Na ingewonnen inlichtingen blijkt de
andere man een zekere Francis Marley te zijn, eige
naar van een keten «Hostess-Clubs» in de USA. Zij
Paul Dombrecht is hoboïst
Maar dan wel volgens insiders de beste van het land.
Toen we hoorden, dat die man in ons bloedeigen Moorsel
woonde, vielen we bijna om van verbazing. Maar eenmaal
daarvan bekomen waren we er als de kippen bij, om even met
hem te gaan praten. Zo zal men over een paar jaar, als je naar
de andere kant van de wereld moet om hem nog eens te horen,
niet moeten zeggen, midden onder U woonde hij die gij niet
kende, en zullen wij door tranen bewogen niet moeten ant
woorden, Wir haben es nicht gewusst!
Omdat Paul Dombrecht zo'n plaats vinden centraal in het
groot man is, en wij zo'n groot land om overal vlug te kunnen
kultureel blad vertegenwoordi- zijn. Hij studeerde aanvankelijk
gen, zijn we er op een warme piano en fagot om uiteindelijk
zomeravond dus maar met ons definitief voor de hobo te opte-
beiden naartoe getrokken. Dat ren, waarbij dan ook zeer be-
had ook wat voeten in de grond wust de keuze naar voren
want het telefoonadres bleek al kwam. om- als solist op te tre-
dadelijk niet met de waarheid te den, en niet naar een orkest
kloppen. We hebben dus eerst over te stappen, waar de vele
gans Moorsel bezocht en afge- diensten en repetities een bij-
rotst. Schoon dorp, zo zie je komende moeilijkheid opleve-
nog eens iets van de omgeving, ren.
'Je had naar de muziekmeester Zijn vast werk bestaat in een
moeten vragen' zegt Paul leeropdracht aan het
Dombrecht als we eenmaal Lemmens-lnstituut (waarvan
binnengesukkeld zijn, en we hij de goede sfeer prijst) en aan
ons achter een grote kop koffie het Konservatorium te Brussel
verstopt hebben. En inderdaad, (hobo en kamermuziek). Maar
we hadden het moeten weten, daarbuiten begint natuurlijk
want wie in Vlaanderen toetert, echt maar het 'kreatieve' voor
schelt, belt, blaast of trommelt een begenadigd kunstenaar, en
met of zonder talent, valt zón- dat zie je aan de vele kleine en
der onderscheid onder de ru- grotere gezelschappen waar-
briek 'muziekmeester'van hij deel uitmaakt, zonder de
Terwijl de gastheer nog gauw zuiver solistische prestaties te
een late beet naar binnen werkt, vergeten. Er b het hobo-trio
knabbelen we al aan de koekjes waarbij hij wel onmiddellijk de
die doorzijn Braziliaanse vrouw bedenking maakt dat de litera
ren muzikale ontdekking) op tuur zeer beperkt is (ons is er
het tafeltje geschoven worden, op het eerste moment alleen
Zoontje Frederik die met zijn vijf maar één van Beethoven be-
jaar ook al aan muziek doet kend), er is Parnassus (hoofd
riool in St-Agatha-Berghem bij zakelijk Barokrepertorium met
Mevr. De Lombaert, in de Aka- de 'Kuijkens'), er is 'La Petite
demie te Aalst wel bekend) Bande' (normaal een twintig
play-mobilt rustig de avond man, maar het kan eventueel
door, en Karei (Kareltje) be- uitgebreid worden tot ruim vijf-
perkt zich door horizontaal in tig, zoals voor het Gents Festi-
de wieg te liggen. Alles in een val het geval zal zijn), er is De
nonchalante, rustige, gemoe- Capella Fistilatorum. waarbij
delijke en overvloedig - muziek we in Muziek en Woord voor de
aanwezig - zijnde sfeer. klarinetpartij Walter Boeykens,
En daar gaan we van start voor en voor de hoorn Petrus
een afspraak van een uur, een Dombrecht vinden, en er is het
afspraak die bijna tot midder- Telemann-trio met Frans Brug-
nacht uitloopt. Paul Dombrecht gen blokfluit,
komt uit Oostende, een stad die Als we het gesprek eenmaal op
hij zelf als muzikaal-zwak om- eigen voorkeur gebracht heb-
schrijft. Zijn vader is organist, ben, blijkt dat hij niet graag een
zodat je weeral kan stellen dat programma opgedrongen
de noten niet ver van de boom krijgt, en dat het ideaal volgens
vallen. Dat hij in Moorsel ver- hem bestaat uit niet louter
zeilde is een pure praktische op- technische kunstgrepen, maar
lossing voor het probleem van een variatie over oude en mo-
het over-en-weer rijden tussen derne instrumenten. De groot-
werk en koncertpraktijk: een ste en rijkste literatuur voor het
instrument zit in de Cantates
Paul Dombrecht, leraar aan het Lemmens-instituut (Erik)
laat zich door hem aanwerven en wordt naar een
luxe-bordeel gezonden aan de Westkust. Hier ont
dekt zij dat daar jonge meisjes per opbod worden
verkocht en dat bepaalde klanten worden gechan
teerd. Zij zal trachten deze feiten aan het licht te
brengen. Zo gemakkelijk gaat dit echter niet, want
het wereldje van de blanke slavinnen is een herme
tisch gesloten wereldje waar je alleen maar dood, of
bijna dood buiten geraakt
Palace benedenzaal
In de benedenzaal van cinema Palace spelen Tony
Curtis, Michael Ansara en Susan Strasberg voor u in
de film «The Manitou» van William Girdler Deze
triller verhaalt ons in 93 minuten hoe een droom een
tumor verwekt en deze tumor tenslotte een foetus
wordt. Dit alles, een vreemd allegaartje, leidt ten
slotte tot een menselijk wezen, een Indische tovenaar
uit het verre verleden. Een tovenaar die een aloude
en monsterachtige wraak komt voltrekken
Een adembenemende prent, waarin brio, angst en
afschuw vergezeld van zwarte kunst, elkaar de hand
reiken.
S.J.
van Bach. Een uitgesproken
voorkeur voor een stijlperiode
(ik zou me nooit laten opsluiten
in de Barok!) of een komponist
heeft hij niet (behalve dan wel
de hoop op een Richard
Strauss-koncert). De vraag ligt
anders zegt Dombrecht, mu
ziek wordt pas oninteressant,
wanneer het niet meer de
moeite waard is, om er moeite
voor te doen, om het te verhef
fen. Biezonder veel aandacht
heeft hij ook voor de avant-
garde muziek, die nog altijd een
vernederende rol toegemeten
krijgt. Het wordt in de koncer-
ten.'tussengeschoven'. Het kan
pas goed verdedigd worden
met een 'goed' stuk (maar wie
weet wat 'goed' is?) Het grote
gebrek aan belangstelling voor
deze muziek (niet in het minst
van klassiek geschoolden)
komt voort uit een gebrek aan
zelfopvoeding (je moet er in
spanning voor doen,dus ik doe
maar niets). En natuurlijk ver
trekken koncerten waarbij al
leen maar avant-garde gespeeld
wordt dikwijls hoofdzakelijk
van de idee 'we gaan eens wat
anders doen', en dan val je in
het reinste snobisme.
Op de vraag of een solist in deze
tijd in dit land kan leven met wat
hij alleen langs de koncertkant
verdient, en dus eventueel de
leeropdracht kan laten staan,
kijkt Dombrecht naar zijn
vrouw, die een antwoord geeft
dat vrij vertaald hier op neer
komt, dat het verdiende geld
niet tot op de laatste frank
wordt herteld en herteld. Onze
optimistische verwachtingen
worden echter gauw omverge-
kegeld door het nee-geschud
van Paul Dombrecht en de be
denking dat verantwoordelijk
heid voor een familie ook wat
betekent, en dat hij niet rustig
kan werken, als er een voortdu
rende noodzaak is om te wer
ken Trouwens de aktiviteiten
wisselen zo sterk (in de vakan
tie niets, september overvol
bijv dat je bij voorbaat nooit
weet waar je aan toe bent.
Over hobo-literatuur: Strauss,
en bij de Vlaamse Meester, De
Boeck Ryelandt, La Porte, Ker-
sters, Schumann (de Ro
mance) en de post-Hindemith
periode. Als kontrast daar
tegen, de 19" eeuw, een ver
zameling rotzooi, voortkomend
uit een algemeen gebrek aan
stimulans. De virtuozen vroe
gen naar geen nieuwe stukken,
maar naar 'Souvenir deen
salonstukjes, een berg muziek
waar zelden een mooi stuk tus
sen zit. Als illustratie van dan
wel een prachtig hobo
concerto horen we tijdens het
gesprek het concerto (het
enige) van Haydn, opgenomen
in Roeselare met Van Lysebeth
als dirigent en natuurlijk Dom
brecht als solist.
Over muziek in Vlaanderen:
zeer pozitieve indruk over de
Basilica-koncerten in St.-
Truiden (Swinnen) waar men
sen van eigen bodem niet alleen
de kans krijgen om op te tre
den, maar waar ze bovendien
dan niet naar de tweede plaats
verwezen worden.
Zeer pozitieve indruk eveneens
over Gustav Leonhardt, die bij
een optreden in Aalst nogal een
indruk van 'gerezerveerdheid'
achter gelaten had, maar die
door Dombrecht zeer duidelijk
als een allercharmantst man
met een enorme kennis van za
ken omschreven wordt (type
rend voor die kennis zijn de
nieuwe opnamen van de Bran-
denburgse Concerti met 'de
Kuijkens').
Over andere hoboïsten: Heinz
Hollinger op een vakantiekur-
sus in Freiburg was overrompe
lend. Het verschil zit vooral op
het technische vlak maar zijn
inzicht, en doorzicht, en zijn
persoonlijkheid zijn zo groot
dat hij van een madeliefje een
bos rozen kan maken.
Over Paul Dombrecht: ik ben
niet vlug tevreden over mijn ei
gen prestaties. Voor platenop-
namen ben ik niet gehaast. Het
is veel beter er geen te maker
dan rotzooi te verkopen.
Al zelf gekomponeerd? (vriei
delijk afgewimpeld) er is
slechte muziek genoeg.
Paul Dombrecht speelt in hl
Kader van het Festival va
Vlaanderen op donderdag t
september te 20.30 uur in ht
Kongrescentrum te Gent m
La Petite Bande, daarenbo\
leidt hij tijdens de studiewi
voor Barok en Klassieke muzii
van 10 tot 14 september t
Leuven de kursus rietinstru
menten.
WDB - F
Ik ben niet vlug tevreden over mijn eigen prestaties, aldus Pai»
Dombrecht (Erik)
