DE WITTEN, HET VROLIJK MANNEKE
4 V UIT HET «SPOEKKASTIEL»
DE KLEINE MAAN EN DE LANGEN EIRM
VAN
WET
De Voorpost - 17.8.1979 -15
iWitten is wat men noemt «ne platten Olsjteneer». Een man
I uren kan vertellen, iemand met een grenzeloze verbeel-
er dan één koreel zout en de zakken wijdopen als hij aan 't
dellen gaat Maar een prettige ervaring is het alleszins.
neirm, Riekes den Boeltj, den
halve lemmen en wacht zee,
wie was den anderen? Aja,
Polleke Kakajoin. Weir zouten
weir on 't toufel 'n jat kaffe te
gieten diel afgebroeken van 't
ba tintent en ze was binnen. De
weik noding was ekkik dor dol
verliefd op 'n gebierevraa en
ik oi vieze dingen gedoon zei-
al wat die man te vertellen heeft, heeft hij persoonlijk ker en da was on mèn vraa eir drinken as de poliesje binne-
maakt, is «echt gebeurd»! oeiren gekommen of oi ze da kwamp.
ift dan ook al meer dan één leven achter de rug en is nagezing, 'ken weit et oeik nie Al let. madam, woor es anne
één enkele keer écht dood geweest! Maar hij is terugge- zee. Witten hier na binnegereeèn?
trtL Omdat het leven in dit ondermaanse te mooi is om het En da was dor nen ambras dat -A door zè...- zie ze.
laar voorgoed te verlaten. oeiren en zieng vergonk en ik 't Was gerepareird, 't was be-
hebben zijn verhalen in onvervalst Aalsters dialekt niet in mokten mè koot. En grotjna ne jangen en de kaderkes honken
Algemeen Nederlands willen vertalen Wie de moeite wil kier wat datter gebeird was? omhoeing.
nom het Olsjters van de Witten te ontcijferen, zal onge- D'eitplosj was kompleit boiten Voila. 't was weiral gebak-
feld veel plezier beleven aan de vrolijke en soms minder °P mennen allien en gienien ken. de witten was weiral ge-
ervaringen van deze merkwaardige figuur. roit kapot en ze lag van veiren wonnen.
En tein mispakten mèn vraa
een ongezouten taaltje we- -M'M' WÊÊL'*fm^ÊÊÊÊHF eer hel"
«ar, voor gevoelige zieltjes 1|Jfff Iff ff? ~Go nekier in de garage
ischien minder geschikt, %jf§ fff- m f .jmtmÊm zing... - zei ze.
ardie recht uit het hart op de W j m En ja, doorstond 'notto hein
g komt en waar de toon van WÊ m gf - WM H| 't Dobbeltoeip. Dienen
nhartigheid zo heerlijk in JpwflwS M m'"'- 'i WÊÈÊÊÊÊk^ï "a,ierlèk "ie be.jangen k'en
rklinkt... - §f§§ W wÈf M I 't zel'depapier nie hein.
raten is een man die houdt
r de goede dingen die het
n hem te bieden heeft, met
zwak voor mooie vrouwen
ip tijd een goed glas bier,
ir ook met een hart waar
liefde woont, ook al laat hij
met zo graag merken...
lijm zijn praatstoel belandt,
hij er urenlang mee door-
en iedereen luistert en
en vergeet de tijd.
ivoont in Erembodegem, in
raadselachtig spookkas-
De beste fotografen heb-
reeds gepoogd dit geheim-
|g kasteel op de gevoelige
te brengen Nooit is ie-
d daarin gelaagd Ook onze
iraaf niet Alle foto's van
lookverblijf zijn tot misluk-
jedoemd.
ingt een ondoordringbaar
om deze fascinerende fi-
die reeds meer dan eens
de dood werd gekonfron-
d en die telkens zegevie-
I uit het strijdperk kwam
nigen kennen zijn echte
p. maar ieder luistert met
mond naar zijn verhalen
'n Deirweerdershistoere
Azoei reit ik nekier noor hois
en 't er stouten dor viermanen
op mennen hof. deir de ven
sters on 't loeren en on alles on
't voelen.
Nen deirweerder, da zag ek on
zen sakkosj. ne sjampetter. da
zag ek on zen kostuum, en twie
klodderonnen boi. da woren
giel zeikers get oi gen.
'k Zeg: 'Wa schilij er hier
hè?-.
Ik kon hier alles in beslag
nemen. - zeten teigen moi.
'Ah. jong. zeik - Wacht 'n be-
tjen, dat es goed.en 'k pak
ten mènne sleiter en liet eer
binnen.
-Kom binnen, mor host'eir 'n
bet jen hein!-
Woveir hè? zeiten.
'k Zeg: -'k Men ekkik nog
oongoon, zee!-. En: Kiest er
eir gerief mor oit en zegt woor
dat moet afgeleverd werren».
De Witten:«lk leef «an mèn schildj en van wa da zeep moi "°V <*»- -Op
tegoed emmen.» (Erik) anderschrteve ze ofmoukenze
riesje en goi doetj da nie!»
Goed, jong, - zei 'k-'k cm mè
Witten Die man hoef je om mèn kas. Men vi
vragen te stellen, hij doet voif joor doeit, en 'kemdoens-
el zonder Wij hebben jent frang boet gat omdat eer
aan de volgorde gewijzigd oongiften van 76 en 77 nog nie
Sn censuur toegepast. binnen woren.
ind is verplicht om alles te 'k Em geer notoe geweist, dat
wat deze schimmige fi- ei geer 'n giel pantomine ge-
ons allemaal heeft ver- weist, en op de langen dier was
ze tèn toch doeit.
Bon. Gistermeirend.
goeikupste „iegevnn- M,e,r ienen Ju k nie „eren
pinnekoppen zèn men be-
mme rot en-
dan ook vol spittneweb-
k Em mor iene kier spoil
da goon ekkik a ne kier
fon. en da was van de
'k Oi 'n vrie slechte
mor ferme dikke spinne-
defteg stik in mèn
kl...hein. Twie dougen noding
ben ek geland.
Moor... ik oi 'n vieze madam
en ik stop en da was ne otto die
noeit van den ieste kier nie wa
droin, da most in droi kieren
zieng kommen want bringt
attèd mè kotjes in azoei hein,
ge verstotj.
gint de Witten zijn levens- Belastingsoongifte vèr mèn
Zijn spookkasteel vraa Nog iesj. 'k Goon ekkik
eer adres oevergeiven gellèk
as 'tes. daddes: Keirkhofloon,
derd'hois neven doeidoise- gebeïren~. En ik 'stöp.
ken...
Z'es na voif joor doeit en 'k zit
mè aal dè komplementen.
'k Em er joren zerg Jommer, jommer, jommer.
(dreigen'k oi zekken
Mè spoekkastiel
Sè, na van mè spoekkastiel ge
sp roeken, ik woein der geren,
ter gezellig, ge zitj er noeit
Het «spoekkastiel» van de Witten. (Erik)
ïit het leven gegrepen zijn checken tissen en da zoi kwoit in den hof'n nieve vraa oongeschaft en Den Immerreildreif L-.ir. ,n
B^ laten ""wat "hieronder s'r"fcn-he!nma"" ttfÊm z» groeit as diebringt eer meibelen mei en door lipl halven een bontjeh "dVa'j'ehdjmj'hi".
w hieronder Ze, dagge most weiten wa dat- dazze woiden en droiden... en as dat ht*r hnit*n t»!n tmn» t
Irukt Staat, IS de neerslag ter tissen leit van 't landhois en door verstool 'em na nog nie-
en lange alleenspraak van van de belastingen 'tLeitienen mand nie oit en ik oeik nie.
vroeg Awel, en ik hem ekkik in Hol- nen vullen,
land achter mèn medikamen-
Mor ze was boiten. En iest kost
ze nie binnen!
el O b?"e" k"a" k"'"mek 'lo'"' zcach"r mè" tttedUutmetb He, komt er op neer da, he,
L Z TT" f" '">"1d" 'k r* Z''4' tola ten geweist, 'k em mèn kom. JLtoffiSmA
.Jommer. -'Z"- '"e_tevreee"hemas ek !7 [oor nog slechter as vroeger jo- meroten amool twie pintienbe- 'inmn
zet ze -mor tem
zenen -as g et wus. ren!';
azoe op hetj.- en van an- -Aai, Witteken- zei ze -ben -Jommer
troosje vergetjen 'n helft oon ekkik kontent da 'k a nog ne zatter nog gienen elentriekop
%S1°°" D kier zieng!-. dennen drood...-
k Zeg: - Pas op. lotj me nog 't Jaan - zei 'k - wal ik oeik!-.
ien en 't ander oever hein!- Wetje 't nog as men hier in da .«Ik goon bè men madam.....
'Jejootk.'zeilen-Moor es da bont ien wandeleden'' - c r
na gemantj, gein dagge dor Bi joik £rï' E" °f V°'f' T'tf?
66 J. -e K, men vraa gestorven was: al lei.
- lAwel- ""lemen da nog ne allei, 'k liep verloeren.
«Gen teif nie..... da moete ze
just teige moi zeggen!
Zè, 'k goon a ne kier de
schoensjte stoeit vertellen dat
er volleven in Olsjt gebeirt es.
k Woenjden in Moi lebeik en ik
gedesjerteirt: blieven menier zei k - Moor kier doeng.
al. hein:
nu be gintj die stoef te
zèn die schoupen nie
acht, hè!
mïj hoordie Ie n da 'k do
ty oi mè die stoef Lois-
Ir spinnekoppen. da zèn
phipste vliegevangers,
Vl> ekkik nie weg. Mor
oren na verandert van
in de Plosj van grois
't zwert van diene roeik,
k Em ze na van de wiek
'1- Ze stoon na in den
aja mè 'n bet jen si-
da kost zuveil nie en 't
tdrom deftege spinne
ten.
'ani 'k begin vedrom al
te kroigen. Van de
dzat er ien binnen en ze
mor: ze viel de rekt
fan azzek inentte 605
bennek uniek
huk.
houp beit mè en ze lag
vloer jong. Ze kenne
nie teigen zeiker. Ba
fit daddes mè de migge-
Ulde, 'k em dor oeik
1ast af. Ze kommen a
fori af hein, gelleèk as
'uaskes en ze zetten eir
ien erem en steiken en
liggen dor.
'èr gebeiren nog azoe
dinges in mè kot zee.
jè 'n spoekastiel hein,
zelf bezichtigen. As
bringt a mor poor
mei, want bè moi
'ei papieren emmen
oi en boiten te gerou-
lerii bi ene n te brei ken.
I malgerei ne kier op-
vant mèn korrek-
tje leit dor al van zes
liggen dor gien
Ja. mèn ziele govsj, ze spring
zè boiten mè 'n steikschip, wor
dazze 't land mè omdoeng en
ze wa zè in mèn roiten stoon.
'k Peis.oei, oei, oei, menne
sehoeinen otto. Aja, 'k oi der
3.000frang op betoltj. In die
nen toid was da godomme
graalèk geldj.
na goon ekkik a ne kier iet zeg
gen vol ges de wet. -
En wat es dadde?- zeiten.
'k Zeg: Ge moetj zing dat hier
binnen d'acht dougen alles
boiten es. 't Es van aa hein.
zeik- 't Es va moi nemier-.
Ah, gee 't azoe op!- zoiden
teigen moi.
-Joik, menier.-
-Awe!,- zei ten -na bleivet
stoon! -
En 't stoot er 't stoot er nog, 'k
en noeit niet nemier goeirt.
Willemen da nog ne kier
doeng?
vroeg ze.
Ah, ba joumen hein-
Aalei. en weir, gezellig a pro
ten 't bont jen in en ammen
halfweg zèn. zeg ek:
Stop ne ker res!
- Woveir hè? c<
'k En
wist zelfs mèn taUoeiren nie
stoon, noeit niet moeten
doeng
'k Zeg allei. allei enne... ik
ben in 't kaf ei ge goon en ge-
zeid, geift allemool mèn kam-
meroten amool twie pintjen be- 'lamp lopeii. en met politie e
toltj en ik zeg santei en ssst. 't rijkswacht, rechters en deur-
es binnen. Moor tein wassek waarders in aanraking komen,
ver schoei en, maan! Grotj ne De Witten neemt het allemaal
kiet woor dakkik wakker filosofisch op, hij is niet uit zijn
wierd? In 't doeithoiseken! humeur te brengen, zijn woede
Oi "t parket nie moeten kom- koelt even snel erf als ze geko
men, 'k was begrouven, da men is.
was t oppunt! Maar alles komt steeds weer
k Geloeif da menne zoeng nog op zijn pootjes terecht,
gezeid heit: Ze kennen hem immers overal
■Ja. menieren, ziet er goe en lachen smakelijk om zijn
noor, want menne patj es de grappen en verzinsels. Ergens
witten en heit al mier as iene hebben we het vermoeden, dat
kier doeit geweist, okweit es- die witte duivel nooit klein te
ten na wel doeit!- krijgen is, een bovenaards we-
meroten twie pintjen, ik goon En hiere goesj, ik leefden kik zen. dat onveranderlijk de
netje nog wadammen ge- bè men madamnog... dans ontspringt,
doon hemmen as men hier wo- En ik ben ekkik nor Holland Zwemmen nè ten in gank ge-
gereen en ik hem mè door om loeipen mè 'n elentrieken hert,
de goeien 605 geweist. ottomatieke longen en 'n hol in
'k Zeg da kaan nie mankeiren mennen appel ver mèn ver
hein. stand in orde taven.
Ja, want door emmek verdriet En 't es alle moor goed af ge-
van gat, ik zag mèn vraa ge- loeipen!
ren, 'k em 25 joar schoein
ren?-.
•Joik. zee... - zei ze.
'k Zeg: Awelwillemen da
nog ne kier doeng?-.
Allei, ze zoi van ja. hein,
z'aafden eir vast on den drood,
ei re ridikul noor omhoeig en 't
was vandadde. Moor..
God zij dank. want we zouden
dat mannetje met de radde
tong, die nooit om een ant
woord verlegen zit, erg mis
sen...
op ne hoishaven gat en goed. Kom, Happy-end
nie allien hein. 'k Woein na al Allei, en ik droin en schietj in
veiftig joor in Eiremboede- gankenikachteroit enz'oinog
gem. Just spoiteg van mèn rat- just menne kapou mei. Nat ier
ten. 'k xen der ongelikkeg lijk dienen was geschalotterd
vanaf gerokt, 'k Oi twie hein.
nu- i, i -ii P'"kw?s (ia dor geflikt. Die woerdeken es t'er oeveraal De Witten geraakt nooit uitee
Oeik echt gebeirt, want ik heg begmtj dor te spettelen en oor..-gei aan nooit uitgi
van ze leiven nie... deg te doeng, 'k peis non
en den ienen oonparleur roept praat en met zijn levensver-
noiger as den anderen..t Es haal zou je een hele krant kun-
schoeine, zekken palalen zè.
En ik em 't mal heir van mè 'n
kat nor hois te kommen: ze
kwampen zeer zeiker nie oe
ver ein en dien eit d' ander de
nek afgebeiten, newoor.
Men moizen die bennek allank
kwoit newoor, da was mè die
kat van Herman en men be-
jangpapier bennek oeik kwoit,
dè kat trok het van de mier.
Jommer. jommer. jommer.
Ottentiek gebeirt
Ik goon a nekier 'n ottentieke
histoere vertellen dat echt ge
beirt es en wor da niemand
wois oit gerokt.
Da was veir da 'k mèn vraa
bedroegen oi, want 't es azoe
gekommen
Na, weir zaten ochierreflati in
ons meibelen, ge wetj aja, mè
Ai, ai ai. En ik mokten mè kool
newoor en ze zag da kik koot
wird. want ik ben de witten en
ik wèr ten wit hein.
Roef. zoi binnen en ze stoot
achter de venster.
'k Zeg: - 'k Roin a doeit!-
Gen teif nie. - zei ze.
Da moete ze na just teige moi
zeggen da 'k nie en teif.
Achteroit. wel honderd mei-
funin,s 'ti,or geblikkeinl fM. zes kammeroten
kwampen afgeloeipen!
Domei, ik em dor n brave mu
tant die agaa stierf, allei bon,
'n schoein et it plosj, tip-top in
orde. massieven iek, da was iet
vèr moi hein.
Mor ik woenjden dor tèn oeik
boeven, allei. ikke en ne kam-
meroot en nog ne kammeroot
achter die eitplosj. Mor na za
ten men .dor mè probleem,
die kost nie bijmen. 'k Oi kik
da dor van boeven afge-nlikl. 'k
Zeg: Allei dè, wa na?
Awel ja, op de langen dier ne
Van den bak gesproeken...
Wacht zee, want 'k en oi 't ekkik nie gedoon. Aja. 'k em
noit niet gedoon. Da za goon twie joor zèn zeiker, oi dèr
door iennen 'n streik oitgoljt mè nen otto va moi.
k Ben attèd in reigel mè alles, balve mè ottos, newoor: 'k
ters en tein vèroit in volle oi gien ver zeiker ink op denne wougen, k en oi dèr gienen
taks op, gien schouwink. 'k en ben allensjt nie zeiker da 'k
em betoljt oi. Bref, ik oi in alle geval nen otto.
Allei, dienen oi da geflikt hein; na, da was goed, ik oi de
poliesje.
Na, da kom geer bè papa in Deiremonnenieè, in Olsjt,
want hier zitj na oeik ne papa, hein!
20.000 frang boet, da was 't ieste bedroif, nog ne kier
leiveslank boi, da was 't twiede bedroif, en derteg dougen
bak.
k Ze8< j". '"i ben ek goed, hein. Mor kom. 'tes dor nie pn
te doeng hein, 'res dor nie on te doeng. Ze geivenzeer ne
klop van den houmer, ze roeien giel't toufel vol ertikkelen
en ge zitj gè dor.Ja, door moeie nie on twoifelen, hein,
zoekt er a gerief oit
Na, da was goed afgeloeipen, allei, de klodde ment en
betoltj, da was oeik goed afgeloeipen, moor... ik was
ekkik dè dertig dougen bak vergeiten!
Zeiker joor noding, 'k zit ekkik in kaf ei Derby, 's me ires
om n ter of halverting. 'k Stoon deir de venster noor n
_f.,r begroufenis te zing, de keirk es 't er rechtoever en 't er
•n door kwamp de poliesje toe komt door ne genderntewougen gerejen mè droi gender-
mè men teerbemindje vraa boi in. Moor ajan die strootloèipers zied'oeveraal, hein,
hein. door moeie na nie oever klappen.
En wier zaten mè ons voiven on Bon. 't Er stappen dèr do twie oit en ze komme zeer
toufel: ikke, Pierre den Iene- binnen.
gaas
En achter de stoef stond ek mè
mennen otto. Schoein geteldj
achter de stoef. Oei, oei, oei!
Na-, zei ze -na zitj in den
bak. Ik goon telefoneiren.
Mor, eh.-ter woren nog oe
veraal gien telefongs hein.
'k Peisden: - Ja, na moenk op
passen.
Ik op mèn vingeren geschoi-
Schilij er iet?
'kZeg: - Jool, dennen otto hier
uittrekken! -
Dennen otto dor oifgetrokken,
in de garage hem weggestoe-
kcn.
En da was 'n haten woensjt
hein, allemoor mè plotenen
da gink van hoep. hoep, hoep
•Allemool ne goeien dag!-.
Ne goeien dag, hein...
't Er klopt dor ienen op menne schaaver.
Makker- zei 't en mag ek a ne kier iet vrougen?
•Joug- zei 'k.
Keeje goi de witten?-.
•Joik, jong- zei 'k.
•Es dienen hier binnen?-.
•Join- zei 'k.
Ha, wois d'em mè ne kier-.
«'k ben 't ekkik- zei 'k.
Ha, t zeddent goi!» zei 't èn Wieje ne kier mei boiten
kommen, wèr moeten a iet vrougen» zei 't èn.
Ha, ba joik- zei 'k.
Aja, da val nog a dikkes ne kier veiren bè vlichtmisdroif,
of zoe'è, tein komme ze bè ons. Domei, 'tesgoed, 'k goon
ekkik mei boiten.
Oeioeizei't en *'t es zoe kaad en allemaan ziet da, wa
peize ze tèn, stapt agaa in den otto...» zei 't èn.
'k Zeg: Es oeik woor- en 'k stap ekkik in, hein.
•Deiremonne!» zei 't èn teigen de choffeur.
Oeioeioei, was d'es mè dadde, 'k zeg: Wacht ne kier,
jong!».
Wèr zèn nor Deiremonne gesikkeld in 'n rekordtempo: 'k
goon eir zeggen, om ting ie ren was ek geer a gewassen,
gepoeierd en ge blanke tj en zat ek in mèn appartement en
om halverting was 't gebeird!
Da was oeik oeverdreiven snellèt, mor da 'n zegge ze nie.
hein!
