De Voorpost
Colloqium Jan Frans Vonck te Baardegem
l
MELDERTSE JINS
EN JAAR VAN HET KIND
Ylaria Courtman, een eeuw oud
Jin's naar Schotland
De hop
staat goed!»
JS2Ö
mm
rKNIEUWS Meldert
Op zondag 16 september te 10 u wordt te
Baardegem in de Parochiezaal, vlak bij de kerk,
door de V.V.V. «De Faluintjesstreek», een collo
quium georganiseerd over Jan Frans Vonck, een der
progressieve kopstukken van de Brabantse Omwen
teling.
Eminente geleerden zuilen de diverse onderwerpen
Inleiden. De teksten van hun toespraken worden
gebundeld en samen met interessante artikelen en
foto's aan de deelnemers uitgereikt.
De feestzitting wordt in- door betaling aan een lid
geleid. van de Beheerraad, alles-
Nu de muts van Baar- zins vóór 10 september
degems beroemdste voorde feestzitting en de
zoon weer terug is en map met teksten
anderzijds de gedenk
plaat aande st-Margare-
takerk vóór de fusie
aangebracht op last vand
de gouverneur moet ver
dwijnen is het thema
Vonck alleszins bran
dend aktueel.
De feestzitting wordt be
gonnen met een inlei
ding door Robert De
Pauw die het leven van
Vonck zal schetsen
waarna de hoofdschotel
wordt geleverd door Luc
Dhondt die het zal heb
ben over «J.F. Vonck of
Herfsttij van het Ancien
Régime» en door prof
Vercruysse over het
«Testament van J.F.
Vonck».
Tussen in heeft Chris
Burms het over de «Pré
lude tot de Brabantse
foto's 200 fr. Zo U ook
wenst aan te zitten aan
de Faluintjesmaal in
Gasthof Vonck te 12.30
u. betaalt U 300 fr. meer.
Medewerkers aan de Pik-
keling gelieven dit collo
quium als het jaarlijks
dankfeest te aanzien.
Voor hen is de deelname
in de kosten beperkt tot
200 fr per persoon voor
zitting, map en eetmaal.
Jan Frans Vonck, gebo
ren te Baardegem op 29
november 1743 en ge
storven te Rijsel op 1
december 1792. Hij was
advokaat en politicus,
behaalde te Leuven het
licentiaat in burgerlijk en
kerkelijk recht en werd in
1767 advokaat bij de
Raad van brabant. Hij
Omwenteling» en Julierf*werd thesaurier van het
De Vuyst over «Het Lied St. Goedelekapittel te
der Statisten, Hendrik
van der Noot, het re
volutionair Comité van
Breda en nam er de
leiding van het liberaal
denkende democraten
op zich (Vonckisme). Na
de Brabantse Revolutie
kwam hij in botsing met
de conservatieve Statis
ten. Dezen ontketenden
een heftige volksactie
tegen zijn ideëen en zijn
Société patriotique. Zij
werden hierbij aange
moedigd door kardinaal
De Franckenberg en de
geestelijkheid, die een
petitie organiseerden,
die honderduizend hand
tekeningen opleverde.
Na een volksoproer in
maar 1790 vluchtte
Vonck naar generaal Van
der Mersch te Namen.
Doch wanneer ook deze
in ongenade gevallen
was, moest hij het land
verlaten. Te Rijsel sticht
te hij met enkele vrien
den de vereniging Pro
Patria. Na de Oosten
rijkse restauratie bleef
hij te Rijsel, terwijl zijn
partijgenoten te Brussel
vruchteloos democra
tische hervormingen
trachtten te bekomen.In
augustus 1791 brak hij
met Oostenrijk. Vonck
was steeds een gema
tigd man en veeleer een
gezaghebbend theoreti
cus dan een volksmen
ner.
Zijn werken, Considera
tions impartiales sur la
position du Brabant
(1791); Schets van staet-
kundige Onderrigtingen
bij vraegen en antwoor
den (1790); Kort histo
risch verhael tot inley-
ding uitgegeven (1791);
Naedere onzeydinge
aenmerkingen of vervolg
van staetkundige onder
rigtingen voor het Bra
bantse volk(1792).
Lit.S. Tassier, in Biogr.
Nat., XXVI (1936-1938),
kol. 822-834;
Idem, Idéés et profils du
XVIlle siècle (1944); Y.
Vandenberghe, in: Nat.
Biogr. Woordenb., IV
(1970), kol. 928-936.
Vonckisme, 18d eeuw
liberale oppositiebewe
ging tegen de ver
nieuwingen van Jozef II.
Hoewel de invloed van
de leider, J.F. Vonck,
beperkt bleef tot Bra
bant, werden ook de
democratische bewegin
gen met een zelfde gees
telijke achtergrond in de
andere provincies als
Vonckisme bestempeld.
Sterk beinvloed door de
nieuwe ideeën van de
Franse encyclopedisten
en de Amerikaanse On
afhankelijkheidsrevolu
tie, zette het Vonckisme
zich af tegen het Auf-
geklörte despotisme van
Jozef II en het opteerde
voor de democratie in die
zin dat het de toenmalige
nieuwe rijke burgerij op
basis van een cijnskies
recht aan het beleid van
de staat wilde zien deel-
nemenSommige
groepen verlangden ook
een ernstige hervorming
van het oude federa
listische staatsbestel
De godsdienst zou on
aangeroerd blijven. Ver
scheidene priesters en i
leden van de hoge adel l
voelden zich aangetok-
ken tot het Vonckisme. L
De meest overtuigde L
aanhangers waren echter t,
leden van de nieuwe ia
burgerij, kooplieden en ie
intellectuelen. In tegen-
stelling tot de Statisten, k
die steun zochten bij Jj|
Holland, Engeland en F
Pruisen, stonden de
Vonckisten wantrouwig L
tegenover de hulp van de ie
conservatieve regeringen V
van die landen en zij F
rekenden vooral op de jjj
nationale krachten.
LH bc
J
-V- - - - -
t" wü*- v
in de tijd van Vonck»
Kijkmateriaal wordt ver
zorgd door Frans Putte-
mans en freddy Coppens
die de driedelige tele-
visieproduktie over de
«Oostenrijkse Nederlan
den» verzorgden en dus
goed geplaatst zijn voor
deze taak.
U kan voor dit collo
quium inschrijven door
voorafbetaling op prk
00-0525226-68 van J.
Muylaert, Dorp 63 te
9392 Meldert-Aalst of
Brussel en van de abdij
van Vorst. Hij belegde
vanaf februari 1789 in
zijn huis samenkomsten
tegen het despotisme
van Jozef II en stichtte
het revollutionair ge
nootschap Pro Aris en
Focis. Hij haalde Jan
vander Mersch ertoe over
de leiding te nemen van
het patriottenleger en
vluchtte uit vrees voor
aanhouding op 19 okto
ber naar Breda. Hier
stichtte hij met de leider
In verband met het Jaar van het Kind wilden de Meldertse Jins,
een scoutsgroep, enkele bedenkingen kwijt
Hierbij dan hun tekst waarvoor we uiteraard de verantwoorde- |e
lijkheid aan hen overlaten. ne
Morgen zaterdag 1 sep
tember, twee dagen vóór
haar eeuwfeest, wordt
Maria Courtmans, een
kraninge eeuwelinge,
door het feestkomitee
«Familie» en het komitee
«Buurt» gevierd.
En dat met de nodige
luister! Hekelgem wil het
'mmers goed doen. Te
14.30 u is er een Eucha-
ristieviering met
bloemenhulde door de
kinderen. De zang wordt
verzorgd door het st-
Michielskoor van Hekel
gem en het Gemend
Koor uit Essene. De Har
monie St-Cecilia van He
kelgem zorgt voor ver
dere muzikale omlijs
ting.
Te 15.30 u volgt dan de
receptie die muzikale
kleur wordt bijgezet door
de Fanfare «Pro Deo et
Patria» uit Essene, door
het Koor van de st-
Antoniusgilde eveneens
E«»r door de
Fanfare «Katholieke Gil
de» uit Hekelgem.
Te 20 u is er dan een
gezellig samenzijn met
voksdans, diaprojektie,
toneel en volksbal.
Voor familieleden en ge
nodigden is er een koud
buffet te 18 u. Ge
vraagd wordt alleszins
noch bloemen noch ge
schenken mee te bren
gen en de eeuwelinge
niet te overstelpen met
gelukwensen of druk ge
doe.
De feesttent staat open
gesteld in de Kouden-
bergstraat te Hekelgem.
Als vierde kind in een
gezin van acht zag Maria
Courtmans het levens
licht op 3.09.1879 te Es
sene. Haar geboorte
huis, de bareel, staat er
nog en was vroeger het
tolhuis langs de weg
Asse-Aalst. In 1860 wer
den die tolbarelen af
geschaft sindsdien
werd het een herberg.
Na haar eerste kom-
munie en een rel in de
school met een mede
leerlinge blijft Maria weg
van school, werkt met
moeder op het veld of
gaat in de bossen gras
snijden. Dit laatste
mocht ze doen gezien
haar vader boswachter
was.
Gehuwd met Casimir
Courtmans uit Hekelgem
woonden ze thuis in een
hielden de herberg open
onder de naam «In de
rust der jagers». «Miris»
werkt ondertussen te
Brussel in Turn en Taxis
te Brussel doch trekt dan
naar de steenbakkerijen
die beter betalen. Na de
zomer in steenovens
trekt hij «naar het Frans»
voorde bietenoogst en 's
winters zaagt hij «berd»
bij «Doren van Dries» te
Asse.
Ondertussen had hij ook
bos- en jachtwacht over
genomen en een eigen
boerderijtje opgezet.
Voor het eigen huis dat
ze bouwen vormen ze
zelf de stenen in en bak
ken ze.
Acht kinderen is hun
deel. Na de oorlog 14-18
werkt Miris als bouwvak
ker aande kust en zijn
oudste zoons als mijn
werkers in de Borinage.
Mond- en klauwzeer
haalt hun stal leeg in
1922 en deze slag komen
ze niet meer te boven. Na
de tweede wereldoorlog
overlijdt Miris. Maria
wordt stilaan «de ouwe
grootmoe met het rode
doekje om» die haar
konijntjes weet te ver
zorgen.
Momenteel heeft Maria
nog vier kinderen in
leven, dertig kleinkinde
ren en 58 achterklein
kinderen.
Haar lang leven dankt ze
voor een groot deel aan
de goede zorgen van
haar dochter Emma.
LH
«Vaak wordt er gezegd dat onze
kinderen niets meer kunnen,
niet meer luisteren, steeds
meer willen krijgen zonder er
iets voor terug te doen. Wel
roken en drinken ze.
Alles in de schoenen van de
jeugd zelf schuiven is wel mak
kelijk.
Als de kinderen zo geworden
zijn, is het dan niet de schuld
van de volwassenen die wel
zeggen dat er iets aan schort
maar er zelf niets aandoen. Die
de jeugd niet begrijpen, niet de
goede weg trachten te tonen.
Kan het «Jaar van het Kind»
deze rotte situatie rechttrek
ken?
Het is wel een mooie jaarleuze
die echter niet van de grond
komt. Wel wordt de idee com
mercieel uitgebuit en op win
kelramen ziet men alluzies op
het «Jaar» om de mensen tot
meer kopen aan te zetten.
«Koop nu, 't is maar één maal
Jaar van het Kind», e.d.m.
Goede akties van het Jaar van
het Kind zijn er wel reeds ge
weest, maarzeker niet genoeg.
Deze zure tekst is geen opris
ping van een of ander negativist
maar de vrucht van een test bij
verschillende kinderen uit Mel-
derten Baardegem. Het «Jaar»
zegt hen weinig omdat ze er
nog maar zo weinig van onder
vonden.
Kinderen vragen speelter
reinen, autovrije straten; liefst
zonder kassei waar rolschaat
sen en skate-board mogelijk
zijn en vooral vragen ze in
spraak bij realizatie van speel
ruimten.
Een miljoen voor een Aalsters
jeugdhuis lijkt niet gemotiveerd
en subsidies zouden op objek-
tieve voet moeten worden ver
strekt.
In de Jeugdraad hebben Baar- ne
degem met 220 leden bij r
Scouts en Chiro plus 40 leden r
van de Evangelische Jongeren- L
gemeenschap noch Meldert
met zijn 100 Hopduveltjes noch W
Herdersem met 230 Chiro- ia
leden geen enkele recht- p
streekse vertegenwoordiger. te
Wat betreft vrijgestelden doet r
het Vlaams Verbond voor Kato- |J
lieke Scouts en Meisjesgidsen L
voor hun 65.000 leden het met Lj
vijf personen, juist evenveel als ie<
het Aalsters Jeugdsekretariaat. p
Gehoopt wordt op pozitieve-KP*)"1
Üiatieven.
«Met een dozijn JIN's («JIN» staat voor Jeugd, 'n Noodzaak) uit
Meldert en Baardegem werd op 20 juli de grote tocht naar het
Verre Schotland aangevangen. De overtocht op zee gebeurde
In het scoutslokaal aldaar wer
den we door de plaatselijke
scouts zeer goed ontvangen en
we beleefden er gedurende vier
dagen onvergetelijke momen
ten.
We wandelden er door de stad,
maakten een boottocht op het
beruchte Loch-Ness, zonder
het «spook» te bespeuren en
deden een dagtocht naar the
stone of Cullodden. De Schotse
scouts kwamen steeds 's
avonds op bezoek, zodat ook
de taal even kon worden bijge-
scherpt.
Op woensdag 25 juli vertrokken
we dan naar de Schotse High
lands en kregen van in de trein
ruime gelegenheid de woest
heid van het landschap en de
pracht van de meren te bekij
ken.
Geslapen werd nu in de jeugd-
's nachts en op de Belgische nationale feestdag startte onze
trein te 9.35 u. van London naar het zeer noordelijk gelegen gr
Inverness. 1ei
Sd
herberg te Garramore aan de land, Kirkwall. Weer werd het'e!
prachtige, rotsachtige Oceaan-
kust helemaal noordelijk. Een
van de mooiste kusten ter we
reld. Een waar stuk ongerepte
natuur bood zich dus voor onze
natuurexplo aan.
Op 28 juli bracht de boot ons
naar Stromness, een van de
havens van het eiland Orkney
en vandaar bracht de bus ons
naar de hoofdplaats van het ei-
kontakt tussen Schotse en!
Vlaamse scouts verstevigd via!
kampavonden en wandeltoch-jfc
ten. inr
Op de laatste kampavond wer
den kentekens geruild en greep
een fakkeltocht aan zee plaats.
Dinsdag 31 juli, doodvermoeid
na een lange trein- en bootreis,
maar met heerlijke herinnerin
gen, waren we weer thuis in de
Faluintjes.»
STREEKNIEUWS Baardegem
AROCHIECENTRUM
«vangen U dit weekend; Clement en Albertine Kindermans - Van den
STREEKNIEUWS Moorse)
SP-BESTUUR
p zondag 15 september algemene vergadrring in zaal Capri met als
.langnjkste agendapunt de vernieuwing van het plaatselijk partijbes-
ur.
-.arcej en Alfons zullen door eerste schepen Eddie Monsieur in de
'oemctjes worden gezet wegens hun 25-jarig lidmaatschap van het
.BW.
erder is er een toespraak door voorzitter Mathieu Saeys en een verslag
or sekretaris Gilbert De Cort.
.j deze laatste twee personen kunnen militanten die hun kandidatuur
oor een bestuursfunktie willen stellen terecht.
IKKELING
'P zondag 16 september dankfeest voor de medewerkers aan de Pikke-
ng. Te 10 u. te Baardegem in de Parochiezaal colloquium voor Jan
- rans Vonck waarna in Gasthof Vonck Faluintjesmaal. Voor medewer-
er slechts 200 F per persoon voor interessante map en maaltijd. In te
:hrijven door storting van 200 F op prk 000-0525226-68 van J. Muy-
.ert. Dorp 63 door betaling aan een lid van de Beheerraad,
.en buitenkans.
>E WERELD OP ZIJN KOP
.1 haar vijfde jaar behaalde de «Claerhaegse Comedie- MET DE
•1USICAL -De wereld op zijn kop» alleszins weer een opmerkelijke
ijXüL Bij de gratis vertoning voor ouden van dagen en gehandicapten
varen er 500 aanwezigen en bij de andere voorstellingen waren er
amen. naar een verantwoordelijke ons*mededeelde, niet minder dan
600 betalende toneelliefhebbers.
JCOUTSFEESTEN
A innende nummers van de tombola
565 3081 2822 5613 1738
ies^rver
*80 I0<
DANKFEEST PIKKELING: Dit feest heeft dit jaar. wegens hel
jubileum een enigszins andere vorm. Het heeft plaats te Baardegem op
zondag 16 september met te 10 u. een colloquium over de streekfiguur
Frans Vonck in de Parochiezaal waarna een Faluintjesmaal wordt aan
geboden in Gasthof Vonck.
Voor de gewone man is de prijs 500 F. Voor medewerkers 200 F per
persoon voor een rijk gedokumenteerde map met teksten en foto's
alsook voor het Faluintjesmaal.
TOMBOLA: Hierbij de lijst der winnende nummers van de tombola
georganiseerd door Kaatsklub -Rapid* op 15 oogst. Prijzen af te halen
tot en met 30 september in het lokaal, zaal Breughel. Aalstersesteen-
weg.
2746 3617 1879 3134 1858 2331 34% 1572 3742 2917 2%3 1754 3285
2595 3872 1141 3375 2263 1634 3892 2657 4000 1832 2647 1740 2772
3868 1958 3987 1875
EENDAGSREIS GEPENSIONEERDEN
De plaatselijke BSP-afdeling plant een reis naar Merksem op woensdag
19 september Vertrek te 7.30 u. stipt aan het klublokaal en aan de
gebruikelijke haltes. Bezoek aan een showroom te Merksem zonder
koopverplichting Gratis volledig, warm middagmaal. Daarna bezoek
aan wijnkelders met gratis wijnproeven. Bezoek aan dancing en terug
rond 22 u.
Prijs voor gepensioneerden 150 F. Voor andere personen, zo plaatsen
vrij, 200 F. Niet toegelaten beneden de 21 jaar tenzij gehuwd. In te
schrijven in het lokaal of bij Louis Sacrens.
AC V-GEWEST
Op vrijdag 31 oogst zal de gewestelijke raad van het gewest Moorsel
samenkomen te 20 u. in «Ons Huis» te Hofstade. Op de agenda verkie
zing van twee afgevaardigden van het gewest Moorsel voor het verbon-
delijk hoofdbestuur en uiteenzetting van de huidige pensioenwetgeving.
Alle bestuursleden worden er stellig verwacht.
BELOTTING
Grote bclotting op zaterdag 8 september te Potters met 1000 F vooruit.
JAN FRANS VONCK
Baardegemse roemrijkste zoon wordt op zondag 16 september door de
V.V.V. -De Faluintjesstreek» eens extra belicht.
Tc 10 u. gaat in de Parochiezaal een colloquium door met eminente
sprekers die vele facetten van deze Baardegemnaar die geschiedenis
maakte zullen belichten.
Een map met teksten, artikelen en foto's wordt aan ieder inschrijver
aangeboden.
Daarna in Gasthof Vonck Faluintjesmaal.
Prijs 200 F voor de zitting of 500 F voor zitting plus maal
In te schrijven door storting op postrekening 000-0525226-68 van J.
Muylaert. Dorp 63 te 9392 Meldert of door betaling in Gasthof Vonck of
aan een lid van de Raad van Beheer
Een unieke kans eens beter kennis te maken met uw dorpsgenoot. Voor
medewerkers aan de Pikkcling wordt de prijs gereduceerd tot 200 F per
persoon voor zitting en maaltijd.
De reeks schaakavonden herbeginnen in St. Antonius op vrijdag 7
september
WANDELTOCHT
Van de Hcrdersemse V.T.B. op zondag 2 september te Wondelgem.
Vertrek in de Bolstraat te 14.30 uur.
HARMONIE
Aanvragen uit het buitenland bereiken ons uit Montlerij en Denain.
Een 45-tal hopkwekers en geïnteresseerden uit de
Hopstreek Aalst - Asse verkende verleden zondagna
middag de huidige toestand van de hop.
TWEEDAAGSE TE MELDERT
Dit week-end is Meldert in de greep van de wielersport. Op zaterdag 1
ieptember is er een wedstrijd voor internationale liefhebbers georgani
seerd door -Het Gouden Wiel» en op zondag 2 september komen -de
3ergklimmers» met een soortgelijke wedstrijd aan bod.
Formaliteiten, start en aankomst op. zaterdag bi Constant Van den ZITDAG
Broecke, Dorp 36, en op zondag in café Van Mol, Dorp 1
Voor iedere wedstrijd 17.000 F prijzen en voor het klassement van de
tweedaagse 10.000 F.
Inleg 20 F Begin te 20 u.
DANSAVOND
Voetbalklub Real-Familia! Aalst houdt te Moorsel in de zaal Katolieke
Kring, Nieuwstraat, haar tweede groot bal met gratis tombola. Orkest Jo
Rocking. Inkom 50 F. Aanvang 20 u.
Schepen Herman Roels houdt zitdag i:
september van 18.30 u. tot 19.30 u.
het dienstcentrum op dinsdag 4
KERMIS AFFICHE
Een paar wijzigingen: de paardeommegang gaat niet door op zondag 2
september maar wel op zaterdag 1 september en dit te 15 u.
De wandeltocht van 1 september wordt verschoven naar een latere nog
niet bepaalde datum.
FALUINTJESFEEST
Medewerkers aan de tiende Pikkeling worden verzocht naar het dank
feest dat enige andere vorm aanneemt. Het is een colloquium te Baarde
gem op zondag 16 september te 10 u. in de Parochiezaal over Jan Frans
Vonck met spreekbeurten door eminente sprekers en tentoonstelling.
Daarna Faluintjesmaal in Gasthof Vonck
Voor de gewone man is de prijs 200 F voor de zitting waar U een
interessante map wordt overhandigd met teksten, artikelen en foto's of
500 F voor zitting plus maaltijd.
Voor medewerkers aan het oogstfeest werd de prijs gereduceerd tot 200
F per persoon voor zitting en maal.
In te schrijven door storting op prk 000-0525226-68 van J. Muylaert,
Dorp 63 te Meldert of door betaling aan een lid van de Raad van Beheer
HERDERSEM-KERMIS
Vrijdag 31: belotting in café «Penalty» te 1.30 u.
Zaterdag 1paardenommegang met aankomst wijk Harding. Start 15 u.
te 18u. opening van de expo -Werk der Volkstuinen-
Te 19.30 u. grote bellotting op de Boskant
TE 20u. kermisbelotting in café St. Antonius
zondag 2: te 14 u. wielerwedstrijd voor veteranen, café St. Antonius
wandeltocht verschoven naar latere datum
maandag 3: zielemis te 18 u. en troeteldierenparade met mooie prijzen
vrijdag 7: kermisbelotting «bij Maat»
zondag 9: te 14 u. kinderspelen ingericht door BGJG en Dorpsraad
Onder hen de heren Sa-
creas, technisch helper van
het Departement van Land
bouw, arrondissement
Brussel, Jozef Claes, sekre
taris van het Hopverbond en
ingenieur H. Pollet, konsu-
lent voor nijverheidsteelten
bij de Belgische Boeren
bond.
Vertrokken werd te Hekel
gem in het onder toezicht
van het ministerie staande
proefbedrijf. Via de hop
kwekers Walter Van Brempt
in de Meldertse Horing-
straat en Roger Baert uit de
Molenstraat, eveneens te
Meldert, ging de rit naar
Opwijk naar een ander
proefbedrijf, dat van Désiré
De Geest, werd bezocht,
algemene konklusie: de hop
staat momenteel goed en
gezond.
De Hopmarkt te Aalst heeft
plaats op donderdag 4 ok
tober in de Friac. Om meer
kwekers aan te lokken en
konkurrentie te verwekken
worden de premiën opge
dreven: 250 fr. voor de 1e
100 fr. voor de 2e en 3e en
50 fr. voor de volgende ba
len.
Voor 1980 is nogmaals een
verhoging gepland.
Weekblad van Dender -
Durrae-en
Scheldestrsit
