faluintjes
KOLLOQUIUM VONCK TE BAARDEGEM
«Scheppers»
verzamelden te Wieze
JONGE KUNSTENAARS VAN BIJ ONS
STREEKNIEUWS Herdersem
De familieraad van de familie De Sceppere. (Erik)
op naam van zijn moeder raakt
hij te Valenciennes en belandt
uiteindelijk te Rijsel. Met geest
verwanten en vrienden sticht hij
er het geheim genootschap
«Pro Patria» en tracht er gene
raal Van der Mersch in zijn
rechten en prerogatieven te
herstellen.
Vonck logeerde er bij een
schoenmaker Hippolyte Be-
cquart, rue de la Grande-
Chaussée, en nam er deel aan
politieke besprekingen meestal
gehouden in het hotel «de la
Cloche d'Or».
Op het ogenblik dat voor de
demokraten gunstig leek in
1791, kwam Vonck niet terug
naar Brussel wegens zijn twijfel
achtige gezondheidstoestand,
dit tegen de wil in van vele van
zijn vrienden.
In de hoofdstad van Frans-
Vlaanderen, Rijsel, stierf hij op
1 december 1792 en werd er,
twee dagen later, voorlopig be
graven.
Pas enkele dagen later, op 15
december 1792, werd zijn li
chaam te Baardegem ter aarde
besteld onder pastoor P.J. de
Haen.
Te Baardegem werd rond de
dood van Vonck zowat van alles
verteld.
Hij zou een godsdienstheater
zijn geweest, een vrijmetselaar
Hij zou in Frankrijk ter dood zijn
veroordeeld waarbij hij zou
mogen kiezen hebben tussen
zelfvergiftiging of voor de kop
te worden geschoten, of zelfs
de guillotine
Anderen «wisten» dat zijn lijk
begraven werd in groot uniform
met ernaast niet allen de sabel
maar ook een grote schat...
De ongerijmdheid van al deze
beweringen blijkt duidelijk uit
de lezing van de overgebleven
notariële akten.
Bij de restauratie van de kerk
van Baardegem heeft men al
deze geruchten nogmaals kun
nen kortwieken. Op 9 juni 1969
werd nogmaals tot ontgraving
van de stoffelijke overschotten
van Vonck overgegaan. Op de
aangeduide plaats werd, op een
diepte van 2,06m, een loden
kist gevonden 1,90m lang,
0,31 m breed en 0,22m aan de
voeten en 0,40 m aan het hoofd
hoog. Het deksel op de plaats
van het hoofd, vertoonde een
opening. Op 11 juli 1923 im
mers stiet grafmaker Frans De
Wolf onder het pastoorschap
van Pastoor Grégorius Corne
lls, op de kist en maakte er on
vrijwillig de opening in. Leon
De Nil uit Meldert had er zijn
hand in gestoken en er een
schedel met zwarte pruik
waarop een wollen muts, met
spelden vastgemaakt uitge
haald.
De muts werd er uit gehouden,
gewassen en bewaard in de
gemeenteschool. De rest werd
terug in de kist gedeponeerd en
de grafkuil gevuld.
In 1969 echter werd de loden
kist geopend en er werd een
houten kist in aangetroffen van
3 cm dikte. Eens het deksel eraf
was het skelet zichtbaar, onge
schonden.
De stoffelijke resten werden
verzameld op een passende
plaats ter aarde besteld.
Het Testament van Vonck
Zolang hij in de Oostenrijkse
Nederlanden verbleef beheerde
Vonck zelf zaken en goederen.
Zonder rijk te zijn beschikte
deze jurist-vrijgezel toch over
een fortuin dat hem een gemak
kelijke levenswijze garan
deerde. Zelfs in ballingschap te
Rijsel verloor hij zijn materiële
belangen niet uit het oog. Zo
toont ons een brief van hem dd
17 december 1790 dat hij zijn
broer verzoekt hem zijn kracht
te sturen met meubelen, zil
verwerk enz.
Een lijst met boeken en belang
rijke papieren e.m.a. wordt op
gemaakt voor de banneling.
Binst het verblijf te Rijsel is het
zijn broer Jeroom die zijn goe
deren zal beheren en later zal
deze als testamentuitvoerder
fungeren. Deze zal de verschil
lende sinds 1786 opgemaakte
akten verzamelen. Notaris Jean
Frangois Walraevens stelde
eveneens een lijst ervan op.
Al deze dokumenten erinbegre-
pen het ultiem kodilie te Rijsel
opgesteld op 26 november
1992 worden dan door Jeroom
aan deze notaris overgemaakt
na de dood van Jan Frans en
geopend door deze ambtenaar.
De giften en stichtingen worden
nog steeds nauwkeurig ge
volgd.
Zo de beurzen gesticht door
Jan Frans Vonck en zijn tante-
Marie Anne Van Nuffel, begijn
te Dendermonde, die bij de
eeuwwisseling circa 400 fr. 's
jaars opbrachten wat in 1969
evolueerde naar 950 fr. De
wilsbeschikkingen van Vonck
werden geregeld bij koninklijke
en ministeriële besluiten en het
beheer is in handen van de Pro
vinciale Kommissie van Beur
zen van Oost-Vlaanderen.
De toenmalige C.O.O. erfge
naam van godvruchtige en lief
dadigheidswerken, gaf elk jaar
een eerder bescheiden bedrag
aan de parochieherder. Het ge
denkteken echter, gedacht, ge
tekend en beschreven in ver
schillende akten is er niet ge
komen. Wel een in de muur
gemetselde steen «Rustplaats
er stoffelijke overblijfselen van
Jan Frans Vonck R.I.P.». Later
kwam een koperen gedenk
plaat, momenteel in slechte
staat, eveneens aan de kerk
muur. Ze vermeldt de persona
liteiten van hem zelf, van zijn
broer, zijn zuster, hun ouders
en van een tante. Door voortdu
rend zoeken in de dokumenten
van notaris Walraevens is pro
fessor Jeroom Vercruysse erin
geslaagd dertien teksten
gaande van 1786 tot 1792 terug
te vinden, allen opgesteld in het
Nederlands, taal waarvan
Vonck zich tot zijn laatste
ademstoot bediende. In krono-
logische orde handelen deze
kodiciliën (toevoegsels aan tes
tamenten) na het testament zelf
van 1786 over begrafenis
plechtigheden, persoonlijke
giften, stichtingen, schenkin
gen aan armen aan zijn knecht,
beurzen, posthuum beheer,
gedenkteken maar over
het medisch onder
wijs te Leuven, politieke aanbe
velingen en kommentaren op
de revolutie en de politieke si
tuatie.
In de map van het kollpquium
vindt U ze in extenen weerge
geven.
De betekenis van Vonck
Vonck stierf tenslotte met de
oude maatschappij waarin hij
aitijd had geloofd. Zijn karrrère
had hij gemaakt in het kielzog
van de hogere geestelijkheid
die meer dan ooit het regime
aanhing.
Voor rekening van de abdije
had Vonck de omwentelinier
voor een groot deel geleid. H[PV
werd er niet voor beloond.
Slechts aarzelend ging hij in
oppositie. Zijn vroeger milie !c c
begreep dit zelfs ternauweIJ
nood want het dacht dat zij zie
liet meeslepen. Men was w
overtuigd van zijn «goede ii
zichten» en als men hem aarf_;
viel was het omwille van dei.
nen die Vonck in de ontevn
denheid hadden vervoegd. D D
voorstellen van Vonck waren l
gematigd om schrik in te boi
zemen. Als ze dia
toch deden was het
schrik het precaire revolutid
nair bewind gedéstabiliseerd
zien. Het was dat bewind dr 1
ook het «Vonckisme» uitvom'
Dat gebeurde op de preekstoe
Nieuwzoekers trachtte men 91
doen doorgaan als een nieuvj">p
sekte, de «Vonckisten».
Vonck was én als revolution^11
én als voorzitter van de «Si s',0
ciété Patriotique» en uit zi
pamfletten de meest bekem K
kontestant en tegelijk de gf.,
vaarlijkste omdat zijn voorst^
len zo gematigd waren.
De machtigen binnen de ouf'j-
orde maakten van Vonck ei m
nieuwzoeker Verdreef Voni
Jozef II, toch was hij geen s
ciaal revolutionair. Om ei Va
staatsgreep te verrichten stoier
hij te dicht bij het konservati
ideaal van de Brabantse On
wenteling en te ver van revoli
tionaire demokraten.
Vonck fundeerde zijn reden pk>
ringen op die van de historiscl jec
wetten en privileges en op .a|U
historiek van de oude instellii c
gen. De uitspraken van Moi Vt
tesqieu stoffeerden voor he k'
de konservatieve opposit£nll
tegen de keizer.
Slechts schoorvoetend en oil
der druk van talloze ontgoi i
chelingen verliet Vonck het g
loof in de Oude Maatschappij»
Toch blijft Vonck een grote
guur daar hij letterlijk en figuuR()(
lijk geschiedenis schree
Rond zijn naam kristallisseei'an!
den zich een aantal demokral i(
sche stromingen in Brabant.
Buiten Brabant echter was zi
invloed gering.
Ware in vroegere periodi
Voncks systeem een curiosu
geweest, in 1790 betekende h
een gevaar voor de oude ort
die toen in vraag werd gesteli uv
De oude orde liet zich niet mal
kelijk verleiden tot «gevaa
lijke» wijzigingen en ontwi
kelde een eigen ideologie,
van de traditie en van de zwif
gende meerderheid steunen ;i
op een tot in ieder dorp vertal V(
dominatiesysteem
Mede door zijn vroeg bekenC
«mémoires» werd Vonck ee
historiografisch verschijnst
een figuur die door kritiek e f¥.
vervolging een idee ging bel 3,
chamen dat meer van de toi s
komst was dan van de Voni n
van 1789, de idee van vrijhei
en medezeggingschap.
Na bijna drie uur ononderbrte k
ken aandacht te hebben vetr
leend trokken de deelnemen;. Sc
met een keurige lijvige ma 1
met teksten en foto's, na.
■Gasthof Vonck» waar weifa
aangezeten aan een Faluii rtei
tjesmaal bekroning van deflbib!
merkwaardige voormiddag.
Na de intellektuele zware koshijd
smaakte het aan tafel dubbt
zo lekker.
LHjtde
r I
her
m
In het AfFligems Kultureel Centrum heeft op vrijdag 21
september een tentoonstelling plaats onder het motto «Jonge
Kunstenaars van bij ons».
Het betreft hier Hugo Clocheret uit Asse, Etienne De Vis uit
Opwijk, Lutgart De Coninck uit Gent en André Van Schuy-
lenbergh uit Aalst. Drie van de vier zijn oud-studenten van
de Akademie van Aalst.
HUGO CLOCHERET
Geboren in 1949 te Asse stu
deerde hij aan de Akademie te
Aalst en volgde van 67 tot 74
de afdeling Teken-, Schilder
en Grafische Kunst aan de
Kon. Akademie te Gent. Zijn
atelier is thans gevestigd te De
Pinte. Hij exposeerde o.a. te
Aalst inde Belfortkelderen het
Oud-Hospitaal, te Baardegem
in de Panterbar. reeds twee
maal te Affligem en verder ook
te Gent, Late. Wetteren, Koe-
kelberg. Bergen in Nederland,
Ronse, St.-Niklaas en Gent.
Hugo Clocheret is laureaat van
verschillende prijzen, o.a. van
Pro Civitate, André Toelenel-
prijs, «Vrienden van het La-
tems Museum voor Moderne
kunst», prijs Charles De Leu,
Prijzen van Gent en Ronse.
Verder eervolle vermeldingen
in de «Prijs Hoppeland» en
Kunstkring «'t Getij» Borger-
hout.
ETIENNE DE VIS
Opwijkenaar (1949) studeerde
hij Humaniora aan de Akade
mie Aalst, Gent en Brussel en
heeft zijn atelier te Mazenzele.
Van 76 tot heden leidde hij het
Kinderatelier Affligem en nu
nog is hij verbonden aan het
Kinderatelier van het Konink
lijk Museum voor Schone
Kunsten te Brussel. Hij be
haalde een selektie in de Prijs
van de stad Ronse in 1975
Buiten Affligem en Mazenzele
stelde hij tentoon o.a. in
Ronse, 't Kapelleken te Aalst,
Osaka, het Oud-Hospitaal te
Aalst, Oudenaarde. Dender
monde, St.-Gillis en Ternat.
LUTGART DE CONINCK
In '52 te Gent geboren stu
deerde ze na de lagere Huma
niora aan het Hoger - St.-
Lukasinstituut te Gent en heeft
haar atelier te St.-Denijs-
Westrcm.
Ze is draagster van verschil
lende prijzen, selekties, en
ereplaketten o.a. van Ronse,
Latem, de Gaverprijs, de Toe-
tenelprijs, de prijs Blomme en
verder Popcringc. Borgerhout
en Lokeren.
Tentoonstellingen deed ze te
Gent, Baardegem, Kockel-
berg, Antwerpen, Ronse,
St.-Martens-Latem, Lokcrcn,
Roeselare, Etterbeek, Pope-
ringe en St.-Niklaas
ANDRE VAN SCHUY-
LENBERGH
Aalstenaar geboren in 1959
heeft hij zijn atelier in de Dui-
vekeetstraat. Hij studeerde te
Aalst aan de Akademie en te
Gent aan St.-Lukas. Twee
werken van hem werden door
de Belgische Staat aangekocht
en verder bekwam hij diverse
selekties en prijzen. Ook de
stad Aalst kocht een werk van
hem aan en te Oostende kreeg
hij een bronzen medaille. Hij
stelde tentoon te Aalst, Brus- bcr op zaterdagen van 14.30
sel, Bergen in Nederland, Me- tot 20u en op zondagen van
chelen. Gent, Antwerpen en tot 13 u. en van 14.30 u. tot
Oostende. u
Deze tentoonstelling blijft LI
open tot en met zondag 7 okto-
KLEINVEETENTOONSTELLING D
Op zondag 30 september kleinveetentoonstelling georganizeen D
door de Dierenbescherming Groot-Aalst in samenwerking nu'
het stadsbestuur. Deze tentoonstelling is open vooralle kinderei
van Groot-Aalst tot en met 12 jaar met hun troeteldier(cn). 0
Deze zullen worden onderverdeeld in huisdieren, neerhofdierei 3
en hoefachtigen.
Iedereen heeft prijs. Elk kind mag met meerdere dieren dcclnc
men.
De tentoonstelling heeft plaats op de Pontweg 67 tussen 14 en I j"
Inschrijven ter plaatse vanaf 10 11.
Prijsuitreiking te 18 u.
WANDELEN
Op zondag 23 september organizcert de VTB-afdcling een wan
deling in het Neigembos o.l.v. Jan Van Wcsemacl. Samen
komst aan de kapel van Bevingen te 14.30 u.
MARIONETTEN
ln het nationaal twirlingskampiocnschap georganizcerd te Puurs
door «De Prenaalzoncn» zegevierden de Hcrdersemsc meisjes
in de reeksen met vijf.
16
i)
^elk
Ai
Di
V
ud burgemeester Robert De Pauw leidde het kolloqium in. (Erik)
veran
derde de struktuur van de semi
naries en legde censuur op.
Nadat ook juridische en admi
nistratieve hervormingen wa
ren uitgevaardigd en aan de
konstitutie geraakt kwam er
écht reaktie.
Jozef II baseerde zich voor zijn
hervormingen vooral op de
«Aufklarung» waarbij groot
vertrouwen werd gesteld in de
rede, irrationele elementen
verworpen en gestreefd naar
een rationele staatsinrichting.
«Vrijheid» stond hoog in aan
zien en vandaar kwam de
scheiding van de machten.
Martini, professor in natuur
recht te Wenen, was een voor
stander van het «contrat so
cial» van Rousseau, basis van
een demokratische samenle
ving.
Jozef II wilde naast rationalise
ring en modernisering van de
instellingen een ver doorgedre
ven centralisatiepolitiek.
Ook de Kerk diende te worden
heringericht, moest wereldlijke
macht afstaan en ekonomisch
gesaneerd.
Daar Jozef II bij zijn hervormin
gen niet de minste rekening
hield met bestaande situaties
liet de reaktie dan ook niet op
zich wachten.
Zijn mislukken stoelt op ver
schillende faktoren.
Hij zelf zag als oorzaak van het
mislukken van het systeem de
onhandige aanpak van de rege
ring waarbij hij duidelijk de
strijd om de privileges onder
schatte.
De Deputatie liet hij alleen naar
Wenen komen om zich te laten
informeren en hen te laten voe
len wie de macht had.
Van 1781 tot 1786 groeide het
verzet dat massaal werd in
1787 en waarmee men zich
wilde bevrijden van het keizer
lijk despotisme Vooral in Bra
bant ontwikkelde zich een kon-
servatieve tendens te wijten aan
het reaktionair karakter van de
Staten en het bezit van de
«Blijde Inkomst».
In de oppositie trad Van der
Noot op de voorgrond. De
tweede fase van de omwente
ling waarin men onder impuls
van Vonck een meer demokra
ten slordige 60.400 «Scheppers, De Schepper, De-
chepper, De Scheppere» en andere varianten zitten
momenteel in de nationale komputer. Een alleszins
zeer verspreide familie waarvan de meeste exsempla-
ren wei te vinden zijn in West-Vlaanderen maar die
vertakkingen heeft over het hele land met inbegrip van
Wallonië.
"*ok in Nederland, in Noord-Frankrijk, in de ons omge
vende buurlanden tot zelfs in de States, te Los Ange
les, vindt men «Scheppers».
Te Wieze, waar de familie
voor de vierde maal een bij
eenkomst hield, werd het
dan ook een drukke bedoe
ning. Ruim 1300 «Scheppe-
res»allen min of meer van
elkaar bekenden, waren er
op het appél. Onder hen ook
een 120-tal uit Nederland,
een tiental uit Frankrijk en
verder uit alle Vlaamse ge
westen. Voor het gemak
droeg elk deelnemer een
naamkaartje op de borst.
Zeer eenvoudig dan zoals
bij onze zegsman enkel
«Karei, Gistel». Dat stond
dan voor Karei De Schep
per, architekt-deskundige
uit Gistel, een van de tien
stamhoofden.
De familie telt inderdaad
een tiental stamhoofden
met o.a. E.H. Maurits uit
Moerbeke, Roger uit Loke
ren, Yvonne uit Eeklo, Willy
uit Kluisbergen Albert uit
Erembodegem en een an
dere Albert uit Meulebeke.
Lucien uit Oudenaarde en
Willy uit Bambrugge.
Samen vormen ze de Fami
lieraad die bijna maande
lijks vergadert en geen en
kele «De Schepper» in de
kou wil laten staan.
Scheppend brein en orga
nisator van deze familiever
zameling is Peter De
Schepper, geboren te
Moerbeke-Waas doch mo
menteel wonende te Gent.
Hij nam het initiatief en
bracht op Guldensporen-
dag 1975 te Wachtebeke in
het provinciaal domein een
duizendtal «Scheppers»
aan de feesttafel. In principe
allen nazaten van Jacobus
(1689-1738) en van Josina
Van Damme (16Ö4-1773).
Ze werden echter flink aan
gedikt door de afstamme
lingen van Egidius te Niel
gehuwd met Anna Ver-
schueren op 9.7.1724 en
met de stam van Jan gebo
ren te Oedelem in 1578 en
er overleden op 10 januari
1736.
Samen met de scheppende
kracht Peter De Schepper
Tjjn Karei De Schepper uit
Gistel en Willy De Schepper
uit Kluisbergen gestadig
doende aan het scheppen
van een stamboom van alle
«Scheppers», nakomelin
gen van de illustere voor
ganger Cornelius-Duplicius
de Sceppere, geboren te
Nieuwpoort in 1502, zelf
achterkleinzoon van Dupli-
cicius, Heer van Eke en
vice-kanselier van Keizer-
Karel V.
In 77 vergaderde deze be
langrijke familie te Aalst in
de Keizershallen maar te
Diksmuide haalden ze in de
Boterhallen het rekord:
meer dan 2000 «Schep
pers» samen. Het gros van
deze Scheppers zit inder
daad in West-Vlaanderen
en het servies van alle
Scheppers is dan ook ge
tooid met Ijzertoren en
Pax-poort.
Dit jaar was er eerst verle-
komelingen.
Ook Richard die gehuwd is
met de dochter van de
werkman-dichter uit Erem
bodegem Fonske Van de
Maele die het «Scheppers-
lied» komponeerde en
zorgde voor een eenvoudig
versje op de «almanak»
van de familiebanden en het
ontmoeten van lang gele
den niet meer geziene per
sonen, zou men bijna spijt
hebben ook geen «De
Schepper» te zijn. Tenslotte
hebben we echter ons zelf
Of je het gelooft of niet dit zijn maar een paar honderden van de
Sceppere. (Erik)
2000 leden tellende familie De
den zaterdag een dankmis
opgedragen door E.H. Mau
rits De Schepper uit Moer
beke en opgeluisterd door
het zangkoor «Grego» uit
Ruisbroek. Met haar Majo-
rettenkorps leidde de Ko
ninklijke Harmonie St.-
Cecilia uit Ename dan de
indrukwekkende stoet
Scheppers naar de Okto-
berhallen waar de voeten
onder de tafel werden ge
stoken en een feestmaal
werd opgeschept zodat
niemand met honger zou
kunnen worden opge
scheept.
Bij ons verschijnen in de
zaal was er het er ultra-
drukke doch zeer gezellige
en familiale bedoening
waarbij vele Scheppers een
helpende hand toestaken
want voor Peter alleen was
de taak werkelijk te onover
zichtelijk.
Disco-bar «Maro Flash-
Back» uit Puurs zorgde voor
de ambiance en uit het verre
Diksmuide kwam een bus
aangereden met een Ober-
bayernkapel, de «Die
Freundschafts Blaskapelle
Diksmuide» onder leiding
van niemand minder dan
Burgemeester Hendrik La-
ridon.
Onder de vele Scheppers
was ook Henri uit Sint-
Laureins aanwezig met zijn
15 in leven zijnde kinderen.
Ook Albert uit Erembode
gem met alle zeven zijn na-
«De grote Schepper schiep
't Heelal
en dat in vijf zes dagen;
Hij schiep ook kleine
Schepperkes
die er Zijn Naam nog dra
gen.
Blijf uwe Schepper trouw
en wil die Vlaamse namen,
hoe simpel en hoe klein ze
zijn
ook nimmer ooit bescha
men»
Reeds vijf jaar zorgt men
voor een driemaandelijks
«Kronycke» die kosteloos
wordt toegezonden aan
3000 «sceppersgezinnen»
waar ook ter wereld. Verder
staat de Raad dagelijks in
de bres om spontaan alle
sociale problemen in de
mate van 't mogelijke op te
lossen zodat elke «Schep
per» zich gerugsteund voelt
en opgenomen in één grote
familie.
In de loop van de avond had
nog een reuzetombola
plaats, met prijzen geschon
ken door een sponsor en
door Scheppers, prijzen als
een énig mooi tapijt, een
TV-toestel, fietsen, recor
ders e.a.m. Naar 't Voor
beeld van de Nat. Loterij
werd er getrokken uit 4
trommels met de nummers
0 tot 9 elk.
Als men dat allemaal mee
maakt, die gemoedelijkheid
onder elkaar, het uitvissen
niet geschapen. Of moet ik
voor één keer zeggen «ge
schept»?
LH
tisch regime wilde organizeren,
zou maar later doorbreken.
Leven van Jans Frans Vonck
Op 29 november 1743 te Baar
degem geboren als zoon van
Jan en van Elisabeth Van Nuffel
wordt Jan Frans Vonck nog de
zelfde dag gedoopt. Tien jaar
oud wordt hij samen met zijn
broeder Jeroom Benedikt ge
vormd door de aartsbisschop
van Mechelen te Affligem op 20
augustus 1753.
Na het Kollege studeert hij filo
sofie en recht aan de Leuvense
Universiteit. Hij wordt er inge
schreven op 24 januari 1963 en
twee jaar later komt zijn broer
bij hem. Van de 108 studenten
van zijn promotie plaatst hij
zich derde.
Samen met 20 andere jeugdi
gen ontvangt hij de kleine ker
kelijke orden in de private
aartsbisschoppelijke kapel te
Mechelen. Hij studeert verder
«beide rechten» en wordt licen
tiaat «utriusque jure» in 1769.
Hij plaatst zich als advokaat te
Brussel en wordt raadgever bij
de Raad van Brabant,
advokaat-fiskaal bij de St.-
Goedelekerk en penningmees
ter van de rijke abdij van Vorst.
Bij een kandidaatstelling in jus
titiële diensten wordt zijn kan
didatuur echter niet weerhou
den. Vrijgezel met een eerder
wankele gezondheid verblijft
Jan Frans vaak bij zijn broer
Jeroom, pastoor te Onze-
Lieve-Vrouw-Lombeek, mo
menteel «Roosdaal». In de
kalme, serene sfeer aldaar kan
hij nadenken.
Tijdens een langdurige verblijf
aldaar heeft hij vaak kontakt
met de plaatselijke notaris om
verschillende akten en codici
llen op te stellen.
Later zal het ook hier zijn dat hij
met enkele vrienden zal samen
zweren tegen de politiek van
Jozef II. Zijn broer zal voor zijn
gulle gastvrijheid echter duur
moeten betalen.
Na zich later uit Brussel te heb
ben moeten terugdenken onder
druk van de gebeurtenissen
blijft hij te Givet tot rond de 17
april 1790. Met een paspoort
