DE TIJD VAN DE
«VLAAMSE FILMKES» VOORBIJ!
Amerikaanse scenarioschrijvers te Aalst
De tijd is nog niet zolang voorbij dat de Vlaamse film financieel te zwak stond om de
algemene kostprijs voor het produceren van een behoorlijke rolprent zelf te dragen.
Sinds de kuiturele autonomie in 1964 een feit werd, mag men van een sensationele
ommezwaai gewagen. Onder Kuituurminister Van Elslande regelde een K.B. de subsi
dies voor de Vlaamse filmproduktie.
Mensen die een film wilden gaan draaien en zichzelf daartoe voldoende bekwaam
achtten, konden voortaan naar het ministerie van Kuituur komen om er een subsidie
aan te vragen.
MET ZEVENMULS LAARZEN "De Vijanden» naar scenario, tanten bekeken het namenjK
VOORUIT! draaiboek van Hugo Claus en met de ogen van nuchtere za-
Fr werd een selektiekommissie onder ziin re9ie en 'Het Af" kenlui. Ze hadden doodgewoon
Sestelf Tm eveleie -held, van tvn Michiels onder oeen vertrouwen ,n d,e
kandidaten te advizeren bij het
kwam dus ook meer geld vrij ons de meest geschikte poli
wat de keuze van de cast be- tiek.
vorderde en er was ook een Voor jonge mensen een unieke
budget beschikbaar voor het kans om zich waar te maken.
voeren van de publiciteit.
Dit had sensationele gevolgen:
in Brussel stond voor het eerst
in de geschiedenis een neder-
landstalige film op het affiche
gedurende 13 weken en in Ant-
RAOUL SERVAIS EN HARPYA
Naast deze debutanten en de
reeds geciteerde Vlaamse ki
neasten is de Oostendenaar
Raoul Servais het paradepaard
aanvragen van een filmsubsi
die. Deze kommissie onder
zocht de mogelijkheden van de
kandidaat en bracht zijn advies
uit bij het ministerie van Kuituur
dat de beoordeling kon aan
vaarden maar ook gewoon
naast zich kon neerleggen.
Op basis van het dossier, dat
door de minister werd aan
vaard, en een
kost-
scheid» van Ivo Michiels onder geen vertrouwen
regie van Roland Verhavert, Vlaamse rollen celluloid en
werden de nieuwe Vlaamse deze bleven na produktie stee
films. De laatste haalde de II vast in de dozen zitten,
timono d'oro tijdens het toen- Achtereenvolgens werden de
malige Filmfestival van Vene- eersteling van Harry Kümel
tië. «Monsieur Hawarden», «Prin-
Het Vlaamse Klein Duimpje cess» van Herman Wuyts met
vervolgde met zevenmijlslaar- Herman Van Veen in de hoofd-
NA «DE TELEURGANG...» HET
SUKSES
zen zijn schreden voor het
Filmwonderland
MIRA:
DE DEFINITIEVE DOORBRAAK
Men produceerde «Cash-
rol en «Palaver» van Emiel De-
gelin op de filmmarkt gewor
pen.
In 1972 werd de film van Dege-
lin als de beste van het Natio
naal Filmfestival van de Belgi-
werpen haalde hij zelfs het van de Vlaamse film.
dubbele aantal weken! Servais heeft de jongste twintig
jaar met de animatiefilms die hij
afleverde een veertigtal natio
nale en internationale onder
scheidingen binnengerijfd.
-r Zijn jongste produkt «Harpya»
Stijn Streuvels «Teleurgang ontvjng zejfS de Gouden Palm
van de Waterhoek» werd voor 0p Filmfestival van Cannes,
de Vlaamse filmproduktie een Het jS de hoogste onderschei-
hele sprong op de ladder van djng dje jemand kan te beurt
het sukses. va||en tijdens één filmjaar.
Onder de titel «Mira» beukte Maar wat Raoul Servais op de
deze film, die voor 60 procent markt brengt, is dan ook syno-
een produktie was van het piem voor kwaliteit. Deze man
Vlaamse «Kunst en Kino» en is zowat de ambassadeur van
...arH on umrHt. Ho IVIe" P' UUUUCCIUC «Uaair llddl rilllllCOUVdl van uc usiy.
enraming werd en word cash», de eerste langspeelfilm sche Film van Knokke uitgeroe-
toelage voorgesteld
En na akkoord van de kuiturele
excellentie wordt dan uiteinde
lijk een kontrakt opgesteld tus
sen de minister en de produ
cent van de film.
De eerste subsidie, die in 1965
werd toegekend, bedroeg vier
J15fiimoEIoH'r«(iHlwaamn'lër Betsy Blair de hoofdrollen. die het goed voorhadden met
twee films gedraan) waaronder 7nrm)B d„
I manano» van
van Pol Collet en Pierre Drouot, pen.
plus een hele serie kortfilms. Het mocht allemaal niet baten,
Robbe De Hert bracht een ze werden als zwakke produk-
science fiction-trilogie op het ten bestempeld en de bios-
scherm onder de titel «Gejaagd koopdeuren bleven er potdicht
door de winst». In deel A «De voor.
Bomof het Wanhoopsco- Net toen de wanhoop om de
mité» speelden L.-P. Boon en harten sloeg van alle mensen
voor 40 procent door de in
breng van «F.R. Produkties»,
de poorten naar de internatio
nale roem wijdopen.
Jacques Dufilho. Met die sub
sidies ging het regelmatig de
hoogte in. En zo ook natuurlijk
met de zuiver Vlaamse filmpro-
dukties.
Bij dat alles zorgde de «Hoge de Vlaamse film en er zich met
Raad voor de Film» voor meer al hun kunnen voor inzetten,
dan voldoende promotie maar kwam de definitieve kentering,
de Vlaamse film geraakte voor- Het was een Nederlands-
alsnog niet van de grond. Vlaamse ko-produktie met een
Filmdistributeurs en zaalexploi- budget van 17 miljoen. Er
de Vlaamse film en de Gouden
Palm is dan ook de bekroning
van zijn werk.
Over deze man is dan ook van
zelfsprekend meer te vertellen
Willeke Van Ammelrooy's sen- dan in het bestek van dit artikel
suele charme was goed voor mogelijk is.
een selektie op het Internatio
nale Filmfestival van Cannes!
De seks had in Vlaanderen ook VLAANDEREN VEROVERT
op het witte doek zijn intrede PARUS
gedaanEr is dus duidelijk een gunstige
tendens waarneembaar voor de
Sinds die dag was er voor de y|aamse fjjm dje nu overa| a|S
verdeling van Vlaamse films VOiwaardige film wordt aanzien
geen enkel probleem meer. en de nodjge waarborgen
Miss Van Ammelrooy speelde krjj De vpe |angSpeelfilm
ook de hoofdrol in de wonder- yan Andrg Qe|vaux (<gen vrouw
mooie film «Louisa een woord tussen hon(J en WQlf>) dje
Lois and Arnold Peuser op de Grote Markt (C.A.T.)
Schepen Herman Roels met Ernest en mrs Lehman. (C.A.T.)
uitbouwen met het sukses dat om er kontakten te leggen met jaar het Vlaamse eksperiiT
men kent. de «Writers Guild of America» overgenomen en volgend
Wie met «Bert» praat, voelt en het «American Film Insti- komen waarschijnlijk Noor
nTiint ri^p hpt voorrecht 06- ™menteel in Aals' ""P1 - onmiddellijk aan, dat deze vi- Me». gen en Frankmk aan de fcé
nnnt dp nnpninosfNm te ziinoo kent een ,antasllscP 1kommer- tale man ,ééft voor de (i|m en Bij hun terugkeer lieten beide Het werk van de Vlaamse F
hpi faSta? vankS-S™ cieel sukses" Hl1 kende een Ult" dan meer bepaald de Vlaamse Vlaamse filmmensen zich be- dienst zal dus vruchten aft
naarna vnlndp een hele wasHist bundise b'ival m Caïnes en film. paald entoesiast uit over hun pen op internationaal nivei
Tn filT Rnlnde met de w0/dt, m0™n!?e' 4? p?"IVn Hij was het, die ons vlot en voor Amerikaanse ervaringen en in
rips van Roland Verhavert vll,zalen in de Nederlandstalige de vuist weg de geschiedenis het bijzonder over het Film In- in DE WOLKEN
naar het boek van Herman Teir- versle 9edraa,<1' van de Vlaamse film van de stiMe waar o.m-Ois P'eyser,
Lehman, Peyser, Kanin waf
linck, «Jonny en Jessy» van De rechten voor deze film zijn jongste vijftien jaar resu- Bill Fadiman en Joh - de drje Amerj|<aanse scena
Wies Andersen, «Het Dwaal- verkocht aan niet minder dan geerde. Geestdriftig vertei de pevs^Jijn- schrijvers die Aalst bezocht
licht» van Frans Bruyens en de tien landen. Vlaanderen is door N °"1/s van LuteinQ^narinsrhrii- Bert Podevijn ontving ze
Nederlands-Vlaamse ko- de eeuwen heen de wereld door Amerikaanse .jcenarioschrij- n van hem thuis en schepen Hert
produktie «Angela, love comes bekend door z'n vaak onge- vers aai101"jj 1land en i^ok aan ven Roels onderhield zich met
quietlymet Barbara Sea- evenaarde kunstenaars. Thans onze stad. Hij was het, die op hieruit naar gindein zijn kabinet. De dames
gull in de hoofdrol. beheersen de Vlamingen ook het idee kwam om deze mensen naJ[J"d^e®l te| ri gen bloemen aangeboden ef
1 - naar Aalst te loodsen. Gewoon- zodat men besloot de Amen- arjescenarjsten«ntvjngen
stadsplaket.
Kathleen De Meyer, charm,
gids bij de Dienst Toerisme
de stad, leidde de bezoel
rond in Aalst.
In «Malpertuis» was de buiten- de zevende kunst,
landse bezetting van de cast in- Zij hebben het bewezen en ge-
drukwekkend met Orson Wel- ven er nog voortdurend blijk
les, Jean-Pierre Cassel, Susan van.
Hampshire, M. Boucquet en
Michel Carrière. OP dlt zijn twee films
«De Loteling» van Conscience, 'n roulatie, die het zeer goed
3 ripnn Kil haf mihiaL namo tiL
lijk bezoeken deze tijdens hun kaanse deskundigen terzake
vrije uren de Vlaamse kunst- naar hier te halen,
steden Gent en Brugge.
In samenwerking met de film
dienst van het ministerie van
Nederlandse Kuituur richtte de
Hubert Podevijn, mrs en Ernest Lehman, een Amerikaanse vriendin van het echtpaar, Arnold en
Lois Peysen, schepen Herman Roels en Kathleen De Meyer op de binnenkoer van het stadhuis.
(C.A.T.)
Volgende gegevens werden ons bereidwillig door de diensten van Schepen Roels ter
beschikking gesteld; het zijn de beknopte curriculum vitae van Loys Peyser, Fay en
Michael Kanin en Ernest Lehman, die in Aalst te gast waren.
Loys Peyser
Loys Peyser geeft les aan het «American Film Institute».
Zelf liep ze school aan het Holycky College, Zuid Hadley, Massachusetts, waar ze filosofie en
politieke wetenschappen studeerde. Bovendien volgde ze één jaar rechten aan de Universiteit
van New York.
Van 1951 tot 1957 was ze als scenariste en produktieassistente verbonden aan de C.B S.-
televisie, N.B.C-. en verschillende produktiemaatschappijen, o.a. Mike Wallace, Faye Emer
son en Dick van Dycke.
Sinds 1957 is zij samen met haar echtgenoot Arnold Peyser free-lance medewerkster voor de
film. Zij beoefenen verschillende genres: komedie, dramatische en muzikale televisiefilms,
alsook industriële films. De M.G.M.-film «The Trouble with Girls» met Elvis Presley was ook
gedeeltelijk hun werk.
Van hun televisiewerk zijn o.a. ook bij ons bekend: Dick van Dycke-show, Mission Impossi
ble, Dinah Shore-show, Love American Style.
Zij schreef ook verschillende boeken en maakt sinds 1972 als lid van «The American Film
Institute» deel uit van de «Writing Faculty».
Fay en Michael Kanin
Fay Kanin is gehuwd met schrijver-producer Michael Kanin en volgde o.a. de kursussen van
het Elmira College en de Universiteit van Zuid-Californië.
Het hele gezin is bij de film betrokken, want ook hun zoon Josh is assistent-filmredakteur.
Voor het witte doek schreef zij o.m. «Sunday Punch», «Rhapsody», «The opposite sex» en
«Teacher's pet», alle in samenwerking met echtgenoot Michael. Zij schreef ook voor de
televisie en ook novellen en korte romans.
Zij was kandidaat voor het meest originele filmscenario en kreeg een «Emmy» toegewezen
voor «Teil me where it hurts»evenals een Christopher. Zij was nogmaals kandidaat voor een
«Emmy» voor het meest originele drama, «Hustling» en winnares van de W.G.A. voor het
beste TV-drama met datzelfde «Hustling»
Deze veelzijdige dame is uiterst aktief in Amerikaanse film- en schrijverskringen. Zij is
voorzitter geweest van Screen Branch, de schrijversgilde van Amerika, West. (Writer's Guild
of America, West).
Ze is nog steeds vice-voorzitter van «Motion Picture Academy Arts and Sciences» (Akademie
voor kunst en wetenschap) en lid van «Board of Trustees» (beheerraad van Amerikaanse
Filminstituut) en bovendien nog jurylid en lid van de raad van het American College Theatre
Festival (Theaterfestival van Amerikaanse scholen)
Ernest Lehman
Van Ernie Lehman hebben we niet zoveel biografische gegevens. Wél weten we, dat deze
man in de Amerikaanse filmwereld een bekende figuur is. Want hij is het brein achter films
met klinkende namen als «Somebody up there likes me», «The King and I», «West Side
Story», «The Sound of Music», «Who's afraid of Virginia Woolf», «Hello Dolly», «Black
Sunday». Lehman werkte ook vaak met Alfre'd Hitchcock, die geen katje was om zonder
handschoenen aan te pakken Maar de flegmatieke Ernie klaarde het wel met de oude meester
van het thrillergenre.
Ernest Lehman is iemand, waar we met genoegen later meer uitgebreid op terugkomen,
evenals op de Vlaamse film, zoals die de laatste drie lustrums evolueerde Met de hulp van
Hubert Podevijn hopen we dit weldra te kunnen realiseren.
C.A.T.
«Waarom Aalst niet?» dacht de
- Aalstenaar Bert Podevijn en
i^ctereaievan^otendVerha- doen bij het publiek, namelijk stapte met zijn idee recht naar Belgische Vereniging van Film- De buitenlandse gasten wa
vert werd aeselekteerd in het «Exit 7» van Emiel Degelin en schepen van Onderwijs, Kul- en jV-auteurs tijdens de afge- opgetogen over de ontval
Filmfestival van Berlijn «Kasper in de Onderwereld» tuur en Toerisme Herman |0pen vakantiemaanden juli en die hen door alle voornoei
En nu bleef het publiek maar van Jef Van der Heyden, naar Roels. Deze had er wel oren augustus met veel bijval een mensen werd bezorgd! In(
L0men Hubert Lampo's boek. naar en niet alleen dat. Hij aar- scenariokursusin. Wat in Ame- en Brugge werden hen we
np mppstp films waren trou- zelde niet om ook tot aktie over rika in acht maanden gebeurt, waar de historische bezii
wens van méér dan behoorlHke |n 1979 zijn met minder dan vijf te gaan. werd hier gekondenseerd tot waardigheden getoond, a
kïït™ MmMge zeUs érg la"9sPf "llms J" P™»6 De Amerikaanse filmlui zouden een zes «eken durende cyclus daa--
kwaineii, sommige u „The Morning Alter» van Guido naar Aalst komen met 8 lesuren per dag! af.
Bovendien kwam wekelijks een
daarmee was de kous dan
goed- Henderickx; «Hellegat» van Pa-
De tijd dat men verfilmd toneel trick Le Bon; «Slachtvee» van
op het scherm kreeg, was Patrick Conrad en «De Witte»
voorgoed voorbij. !vooRr0Qb|li^?Lnm^!^.rpinQQnhfnt AMERIKAANSE MEESTERS
In de indrukwekkende reeks An'twerDen en de vj;fde jn het Keren we eventjes terug naar
Vlaamse produkties citeren we js «De Terugtocht» van het schrijven van een scenario
de volaende titels: Maria Ros- [!Re's ir ieru9locni a ua« crhrii„on onmn noraict ooi
de volgende titels: Maria Ros-
seels' «Dood van een Non»,
door Collet en Drouot, «Salut
en de kost!» van Patrick Le
Bon, «Verbrande Brug» van
Guido Henderickx.
En natuurlijk ook «Pallieter»,
die Felix Timmermans onsterfe
lijk maakte en door Roland Ver
havert nogmaals werd vereeu
wigd.
Rob Van Eyck.
gastspreker uit de States aan Aalst deed méér en dit gel
het woord, waarvan de naam in stelden de Amerikaanse gal
Hollywood een vertrouwde dan ook bijzonder op prijs,
klank heeft: Edmund North, gens in Amerika weet men
Ernie Lehman, Fay en Michael dat in Vlaanderen, halfweg
Kanin, Dan Taradash, William sen Brussel en Gent een st
Goldman en John Funa. ligt, «a town named Aa
waar men met genoegen
Het was voor de kursisten een terugdenkt en misschien
hele ervaring met dergelijke graag eens zal terugkeren,
mensen te worden gekonfron- Hubert Podevijn, een man di
teerd. De Filmdienst van het heel wat heeft gepresteerd v
Het schrijven ervan vereist een
speciale schrijftechniek die wij
hier blijkbaar nog niet beheer
sen Het instellen van een jaar
lijkse prijs voor het beste film
scenario is natuurlijk lofwaardig,
!q mpn in hpt vi33m^p isnd ris maar niemand leert er wat bij.
vpfil^^pet en tr^n eindeliik Dus was het uitkijken geblazen Ministerie voor Nederlandse de Vlaamse film, heeft in
toch in staat om zonder blo- naar geschikte leermeesters. Kuituur mag de eer voor zich menwerking met sche
7pnrip kakpn pen film te Drodu- Het lag meteen voor de hand, opeisen, dat Belgie de eerste is Herman Roels een eerste,
men nDhetuebiedvanscena- da< men in de States dergelijke geweest om Amerika s beste sesvolscenari0geschreven
Sr?L„stoat menhiernoa me"sen moest gaan zoeken. scenaristen buiten hun lands- zij verdienen daarom even
Verder nog „Golden Ophelia- ™sihTae" S' ÏÏÏZS 0nze kineasten Harry Kümel en S'enzen te hebben gehaald. het podjum te worde„ ge,
van Ward Ruyslinck, door Mar- in oe xiassiexe Kinuerscnoe pjerre DrouQt werden jn Qp Dit initiatief kende een enorme pen voor een verdiend appla
cel Martin geregisseerd. Ten- indprdaad 0Dva,jend dracht van het ministerie van weerklank in andere Europese
slotte: «In Kuis» van Jan "et is inoeroaao opvaiiena, K Amprilca aestuurd landen: in Zweden wordt dit
Gruyaert en «In alle stilte» van hoeveel van de uitgebrachte Ko»""' "aar A™"Ka gestuurd
Ralf Boumans. Deze laatste films die wij hebben geciteerd,
kreeg de Staatsprijs voor het werden gemaakt naar boeken
beste scenario dat Ralf Bou- van bekende Vlaamse schrij-
mans zelf schreef in samen- vers-
werking met Ria Aerts. op zichzelf is dat natuurlijk
In ko-produktie met Nederland geen bezwaar tegen, maar de
werden verwezenlijkt: «Dr. moderne filmproduktie heeft
Vlimmen» van Roothaert, n0od aan eigentijdse ideeën,
«Soldaat van Oranje», «In dje dan jn scenariovorm wor-
naam van de Führer» een den omgezet. Na vijftien jaar
dokumentaire van 87 minuten fjimbeleid met stijgend sukses,
van Lydia Chagoll, «Het Verlo- blijft het maken van een degelijk
ren Paradijs» van Harry Kümel scenario het zorgenkind van de
en «Verloren Maandag» van Vlaamse film.
Luc Monheim.
Sinds 1973 is men bij de Film-
Vergeten we daarbij ook de dienst van het Kultuurministe-
televisiereeks over het leven rje nochtans bedrijvig om er
van PieterPauwel Rubens niet. wat aan te doen. In dat jaar
die in de regie van Hugo Claus begon men met het uitschrijven
stond. van een «Prijs voor het beste
Er werden ook een hele reeks fi,mscenar'0>>-
kortfilms geproduceerd, voor- Dit was natuurlijk maar een be-
namelijk door afgestudeerden gin, maar bij die filmdienst zit
uit het filmonderwijs. Voor hen men niet stil. Hubert Podevijn
betekende dit de kans om te (34), bestuurssekretaris, weet
bewijzen dat ze het filmmedium er van mee te praten. Deze ras-
machtig waren. echte Aalstenaar was sinds de
Het ministerie van Kuituur be- allereerste dag betrokken bij de
taalt alleen de aanmaakkosten promotie van de Vlaamse film
voor dergelijke films en dit lijkt en heeft de Filmdienst helpen
De Amerikaanse scenarioschrijvers Lehman, Lois en Arnold Peyser in het kabinet van scl»
Roels: uiterst rechts Hubert Podevijn- (CAT)
10 - 28-9-1979 - De Voorpost
