MET LUDOVIC
MOYERSOEN
OVER LUDOVIC
MOYERSOEN
EN NOG EEN EN ANDER
WAT HEM WEL EN NIET
TERHARTE GAAT
Op de zitbank schuin tegenover...
De Voorpost - 25.1.1980 - 11
Op het tuinfeest, zijn tuinfeest, dat Ludovic Moyersoen dan op tijd, zou men zó niet zijn streken verliest, een van 677 Aalstenaars is laat getrouwd. Hij moest een hoofdletter. Ik heb een
ter gelegenheid van zijn vijfenzeventigste verjaardag had kunnen zeggen. Vijf minu- nauwelijks iets te wijzigen die een petitie tegen koning zeer jong nog reeds zijn zeer grote verering voor
opgezet, hadden wij de gelegenheid met hem voor dit ten vroeger dan was afge- aan zijn drukbezette leven Willem I ondertekenden. Hij moeder helpen in de zaak. haar opgevat. Het was een
gesprek te kunnen afspreken. Wij waren hierover sproken. Enkele minuten met de veelvuldige aktivitei- deed aan passieve weer- Zijn vader was vroeg ge- bijzondere vrouw (LM
meteen reeds met de deur in huis gevallen nog vóór een nadat wij werden ingelaten ten buitenhuis. Wordt daar stand. In 1833 werd hij ge- storven en had elf kinderen zoekt en vindt in het boekje
der handig en geruisloos met dienbladen laverende kei- gaat iemand weg, hij wordt niet gezegd dat suksesrijke kozen tot lid van de regen- nagelaten. Hun moeder met de familiestamboom
ners met een eerste «fluit champagne» waren komen uitgelaten. Meteen daarna politieke loopbanen uitslui- tieraad van Aalst, dit was heeft hen allen een zeer een foto van haar. Even
aanzetten. Zoals dit bij iemand van het formaat van deze komt onze gastheer ons tend worden opgebouwd de benaming van de ge- góede opvoeding gegeven kijkt hij en bladert verder tot
politikus past, kregen wij op ons eerste verzoek geen ophalen. Wij volgen hem op de lankmoedigheid van meenteraad nog volgens de hoewel dat zij er alleen voor bij een familiefoto uit de
duidelijk antwoord. Maar het was dan toch ook weer geen naar een ruim bemeten de vrouw in kwestie, het- Hollandse appdatie?
weigering geworden. Er kon nog «gezien» worden en er tweedelig salon aan de zelfde is overigens ook
kon straks nog op teruggekomen! achterkant van de woning, waar voor eender welke
Op het meubilair is geen karrière-opbouw!
Wij namen ons voor dit draadsen bleven uit de LSÏÏSf'j k°1
.straks, dan aak te doen... buurt - en de berekende J
en niet weg te gaan zonder en berekenende oanklam- „!frdSinhS t^ tn
een voste toezegging op pers, de opportunistische 2^2 „ÏT 9
zak te hebben. En toen wij kielzogrijders de afwach- Spre'd- Het dMt alles
stond.
afscheid gingen nemen, in tende wieltjeszuigers ener-
de vaste overtuiging dat zijds naast de kansloze
een druk bezet man als Lu- «sur place'rs» van de ande-
dovic Moyersoen al long re merkenploegen ander
zijn terloopse toezegging zjjds. En iedereen koesterde
van enkele uren voordien er zich weldoenlijk en druk
vergeten zou zijn, waren wij nietszeggend in een wie
niet weinig verrast toen hij- weet voor de gelegenheid
zelf direkt inhaakte op ons niet achter de hand gehou-
verzoek van enkele uren te- den ongewoon lieflijk "eJild°d
rug. Meteen legde hij zoenend herfstig zonnetje
der iets aan de zuinige kant
aan. Huiselijke warmte
voelt men door langs de
talrijke familiesoevenirs die
overal vlakbij zijn. Vooral
de portretten en de familie-
Het interieur wordt
nu vooral gemarkeerd door
een recent geschilderd por
tret van de gastheer; ge
en aangeboden
.iciccii icyvjc mij tuencriu rierrsnq zonneiie i i_ -j
hoe kan het anders da- met frivole laat-zomerallu- g ege" van Zl|n
turn en tijdstip vast. Rond res, die dag. v.jfenzeventrgste verjaar-
dit laatste deden wij dan Enkele dagen nadien zou- !*r? 'if"* n°~
nog wat aan touwtrekken den wij dan terugkomen ^rukkelijK gelijkend zelfs, en
om, zoals dat ook op vee- naar «ten Berg». Langs de f°ch W6rd de menS L"doV,C#
markten gebruikelijk is, het boomverpakte asfaltstraat Moyersoen er nauwelijks of
eens te worden tussenin die, tegen beter weten in,
beider beginbod... het werd zich soms nog dreefallures
dus, uiteraard, een kompro- aanmeet als alles eens mee
mis, en dus ook een tijdstip zit. Voorbij het straatnaam
tussenin. Wat meteen illus- bord met «Baron Moyer-
treert dat er niets nieuws is soenpark»naar de in-
onder de zon. gong, de toegang, tot het
Op dit zondagse verjaar- eigenlijke Moyersoenpark.
dagstuinfeest op «ten Van daar zwaait een op-
Berg» het was de eerste klimmende met sintels ver
zondag van de herfst harde aardeweg naar het
was gans de politieke- en vroegere zomerverblijf van
kerkelijke streekfauna, de Baron Romain Moyersoen.
zogeheten wereldlijke- en Sinds geruime tijd is dit nu
geestelijke gezagdragers en zowel winter- als zomerver-
prominenten, uitgenodigd blijf van Ludovic Moyer-
om er hun opwachting te soen geworden die er, sa-
maken. En ze waren er alle- men met zijn oudste doch-
maal, met slechts hier en ter, is gaan wonen. Door
niet in gevat. Zoals
tegenover hem staan,
eerst, en zitten, later, komt
hij veel warmer over dan
zijn nogal strak, op het ijzi
ge af, afgemeten aandoend
uiterlijk ons van op afstand
toescheen. Hij heeft de sne-
dig-scherpe trekken van de
dwingende doordouwer. Er
Van het Daensisme is niets overgebleven, zij hebben niets tot stand gebracht.
om zo te zeggen, niets De gastvrouw komt met ot welke politieke partij Als doarnet de naam Charles
overbodigs aan hem. Alles koffie aönzetten nü wij behoorde hij? Woeste is gevallen, dan
twintiger jaren waarop, bij
na volledig, de familie van
toen; de kinderen van Jean-
Baptiste, de ooms en tantes
dus van Ludovic Moyer
soen, opgesteld met groot
moeder Eugénie Van den
Hende in hun midden;).
Kijk! Dit is mijn vader, hij
was de oudste van de he
ren... Er is nog een tante die
ontbreekt op de foto, die
was «réligieuse».
Zo zijn wij dus met de
Moyersoen's van Asse te
Aalst aangeland. Kort sa
mengevat waren het dus
grondbezitters en later han
delaars. Er wordt echter be
weerd dat de familie Moyer
soen op een bepaald moment
heel wat gronden in bezit
heeft kunnen verwerven...
Resulteert uit die periode
niet, o.m. de vete met de
familie De Vis, met als mo
gelijke oorzaak de onderlin
ge naijver bij het verwerven
van deze nieuwe bezit
tingen?
Dat heeft er niks mee te
maken! Wij waren tot vóór
'14-'18 zelfs heel goed be
vriend met deze familie.
Toen ik op Kollege was en
van daar kaarten moest
gaan verkopen, voor een of
is netjes gladgestreken, af- hadden er om gevraagd Toen waren er nog geen moeten wij dit zó ongeveer °,Q fr»d<^' 9'ng n?9
geborsteld en... kortge- toen zij ons de keuze had partijen. De politieke par- op het einde van de negen- .^00P aa^bietlen b|l
knipt. Berekend op eksakt- gelaten en als het gerin- tijen zijn later opgericht. De tiende eeuw situeren...
heid, op doelmatigheid, op kei van stappen, schoteltjes vader van Franqois-Romain Neen, neen! Woeste was
nuttig effekt, op mee- en koffiekan uitdeint, kan was géén liberaal en géén de eerste keer kandidaat
rwaarde. ons geSprek met Ludovic orangist en zó ook zijn als volksvertegenwoordiger
zoon. Zij waren Belgisch voor Aalst in het jaar 1874.
gezind. Mijn vader was later sta-
Zonder de minste moeite Moyersoen beginnen. Hij
kan men hem ook indenken zjf schuin tegenover ons,
aan het hoofd van een of Qp de lange zitbank... Iet-
ander kontemplatieve reli- terlijk dan; zij het wellicht
gieuze gemeenschap... OQk wel figuurlijk voor'een
1 noodzakelijkerwijze, belangrijk gedeelte!
betekende
giaire bij Woeste als advo-
de familie De Vis. En zij
kochten me er steeds een
aantal af. En dan is de
oorlog uitgebroken. De
heer De Vis is toen uit Aalst
weggegabn hij was toen
Kommandant van de «Gar
de Civique» nadat hij de
Niet liberaal, mminjc
toen zo veel als «niet voor- a Woeste was nog zeer manschappen naar huis
uitstrevend», dus «behouds- ,on9 en, naar Aalst ha<j gestuurd. In die tijd
gezind», zo dachten wij. kwam. Mijn vader heeft mij werd de «Garde Civique»
ook de nodige «werkbroe- uucnten wij. 7~7'J 77." V:1 we,u ue ««urue civique»
ders» in de buurt uiteraard Voorpost: De naam Ludo- Daarnaast ook «Belgic<st». steeds verteld dat hij zich door dit voorval belachelijk
u_J- rv» j_._ i i non nnpfl nprinnprrlo iHnt i i i
gelegenheid, bij koffie
eerst en port later
waartussen zoet-bros lang
werpige koekjes rondgin
gen, die wij erkenden als de
gegeerde vinger-beschuit-
cipeert!)
Maar, zo ver zijn wij nog
niet. Laat ons de draad van
de familie-afstamming terug
opnemen. Wij zaten bij Fran-
^ois-Romain in 1833.
Ja. Deze had een zoon,
Jean-Baptiste. Deze Jean-
En als men ooit met deze vic Moyersoen, de naam Dit lijkt dan, tot op heden,
man aan een en dezelfde Moyersoen, is niet zó maar een familietraditie te zijn
tafel zou worden genodigd, gewoon een naam doch veel- geweest,
dan lijkt het ons best nuttig eer een begrip. Wij nemen (Lijkt instemming te betui-
zich te herinneren dat het, oan dot dit «begrip» niet zó gen, wat wij afleiden uit de
te gelegener tijd, niet goed maor uit de 'ucht 's komen w'jze waarop hij, met bin-
is om samen met grote he- val,en- Van waor komen de
ren kersen te eten... Moyersoen's en wie en wat
Wij hielden het, voor de waren zii?
Ludovic Moyersoen: Op het
einde van de 14e eeuw
woonden de Moyersoen's,
de stamvaders van onze
familie, te Asse in Brabant.
Maar dat staat allemaal in
met fijne suikerkrui- boekje dat ik heb ge- Baptiste is mijn grootvader,
meltjes op, uit onze jeugd- schreven. Ik zal het U ge- Hij is laat getrouwd met
jaren. ven. Het meeste opzoe- Eugénie Van den Hende.
Op de achtergrond en toch kingswerk naar de familie- De Van den Hende's waren
duidelijk, haast voelbaar, stamboom werd gedaan een oude Aalsterse patri-
aanwezig is daar nog Ludo- door miin oom Gustave ciërsfamilie.
vic Moyersoen's oudste Moyersoen zaliger, die Hij deed ook aan politiek,
dochter. Zij houdt onmerk- ongetrouwd was gebleven. Hij was trouwens provincie-
baar de dingen in de hand. Voor zó ver wij konden na- raadslid. Het was mijn
Sinds het overlijden van 9°an moeten het kleine grootvader die destijds de
haar moeder, nu zowat een grondbezitters geweest zijn kandidatuur patroneerde
zeven- a achtal jaren gele- en landbouwers. van Charles Woeste die
den, is zij de eerste dame Hoe j(wamen ze te Aa)st toen als jong, zeer strijdend
van de familie geworden. terecht? katholiek bekend stond.
Zi, is de «vrouw des huizes» Langs Herdersem om - Jean-Baptiste Moyersoen
dus ook gastvrouw; mQar dQf jg nu Qok Aa)st WQS 00j< ere-voorzitter van
nog goed herinnerde dat, gemaakt door de mensen,
toen hij pas 4 jaar oud was,
er een meneer in huis kwam Men noemde ze de «Garde
met schoenen aan die vol schrik...» De heer De
kraakten dus niet be- Vis bleef heel de oorlog in
K taald waren, zoals men Holland. Tussen' haak-
nenmonds gemompel, anti- ze9de. Vader was slechts jes: één van zijn zonen is in
twaalf jaar toen mijn groot- 't begin van de oorlog ver-
vader overleed. De kinde- dwenen in nogal geheim-
ren bleven onder de hoede zinnige omstandigheden,
van Grootmoeder achter De oude De Vis was
schrijf dat woord maar met provincieraadslid. Nó de
II iuui UUI 13 MU uur. AAUI3I - ww'
Het moet toch iemand doen! Ik heb nooit iemand willen overigens een volmaakte WQOr zjj jn een h f «'t Land van Riem». Ik bezit
^STT' lsc.h'oom™lliS woonden ,'t Veldeken», "°9 altijd de ingelijste lijkre-
bescheiden als het moet en He, wos zeke,e An d6; ui,gesproken door de
fP?5' °P dreas-Ludovicus - ge ziet heer Arljs, (LM. citeert uit
tredend als het nuttig uit- dat de naam [_udovicu5 o! het hoofd.) getrouw blij-
beletten hetzelfde te doen
daar een onverlaat die di- heen dit indrukwekkend
Pjomatieke ongesteldheid resterend stuk geïntegreer-
diende voor te wenden of de natuur, rondom dit stati-
onvoorzien oponthoud of ge huis met aanhoren,
dringende weerhouden- waar men meteen de rust
neid Als dit dan maar inademt van een evenwich-
wordt bericht, met aanslui- tig geheel en haast tast-
tende «welgemeende heil- baar de wortels ervaart van
wensen», dan is de zaak het leven zelf, zien wij nog
naar buitenuit rond... leder- niet direkt een stuk beton
den was er of liet van zich baan getrokken dat aan
horen, zo hoort het ook! En sluiting moet geven op een
Z|i waren er inderdaad alle- of andere autoweg of ring.
"Wal, de gangmakers en de Het begint reeds te sche-
J^eelopers uit dezelfde poli- meren als wij bij het bordes
Ie*e renstal de tegen- aanbellen. Wij zijn méér
komt, zonder afbreuk te
lang in de familie is die vend aan de 'eus die i
iui ly ui uc luiiime 13 cjie 'wwu uw.
doen aan haar natuurlijke zjch te Aaist vestigde Hj; vroom karakter weergaf en
flair en charme. was hop- en bierhandelaar. 9°ns uw leven uitmaakt,
Ludovic Moyersoen heeft getrouw aan godsdienst,
een dochter waar hi, op aan Waren er toen al raakpunten Vlaamse taal en Vlaamse
kan en die er zeker voor met de politiek? zeden strijdend nQQr uw
ingestaan heeft dat de Neen dat is nergens geble- vredelievend voorbeeld
leemte, na het overlijden ken. De eerste die aan poli- voor de eeuwige heilige
van zijn echtgenote, voor 'Iek zou doen is Francois- rechten
het overgrote deel haast Romain Moyersoen ge-
onmerkbaar werd opge- weest. Hij was gehuwd met Van de doden niets dan goed
vuld. Hierdoor diende de Antoinette Eeman. Hij was dus...
«oude vos», die, zoals het wijnhandelaar. Onder het Mijn grootvader was een
heet, wel zijn pluimen doch Hollands bewind was hij zeer bijzonder persoon. Hij
Eén van Ludovic Moeyersons dochters.
oorlog, bij de eerste verkie
zingen, wou hij zich op
nieuw kandidaat stellen...
Maar door zijn soort vlucht
misdrijf van binst de oorlog
kwam hij hiervoor niet rr^er
in aanmerking. Zijn handel
wijze was van uit vader
lands oogpunt niet in goede
aarde gevallen. Mijn vader
moet op dat moment tegen
Eugène Bosteels hebben
gezegd: «Stel U voor dat
De -Vis zich nog kandidaat
wil stellen.» Dit is alles
geweest. En dit werd aan
De Vis gerapporteerd.
Sindsdien sprak hij niet
meer met ons.
Zo te zien, een politieke
vete dus...
Dat geloof ik niet. Dat i
trouwens allemaal van zó
weinig belang...
Een wél belangrijke politieke
vete wos er dan toch te Aalst
tussen uw familie en de fami
lie de Béthune.
Louis de Béthune was j
volksvertegenwoordiger sa
men met mijn vader. Ik her
inner mij nog goed het lied
je dat men toen te Aalst
zong... «Vivat, Woeste,
Moyersoen, Béthune en
Van der Linden, 't zijn onze
beste vrienden, en Cosyns
die mag er zijn, en als zij
weer gekozen zijn dan zul
len wij te samen ons hartje
weer ophalen.» Dit werd
gezongen als de «Bokken»
uitgingen.
Als er don in 1922 verkie
zingen kwamen wist de Bé
thune mijn vader te verdrin
gen zodat hij gekozen bleef
in plaats van mijn vader.
Er wordt wel eens gezegd dat
de eigenlijke politieke vijan-
den eerder in de eigen partij I
zijn te vinden dan in de an
dere...
De socialisten hebben zich
steeds zeer positief opge
steld... Maar wat de Béthu
ne betreft destijds; uiteinde
lijk is het hem toch niet voor
de wind gegaan. Hij heeft
veel schulden gemaakt
voornamelijk bij de boeren.
Zijn baronstitel speelde een
belangrijke rol om het ver
trouwen der mensen te win
nen... Zijn jongste broer
Leo is dan ook nog een tijd
lang verkozen geweest. En
een andere broer was
Daensistisch gemeente
raadslid... Nog later was er
dan de neef van Louis de
Béthune, Etienne de Béthu
ne. Deze was na de laatste
oorlog kandidaat voor de
Volksunie...
Dat was toen nog de voorlo
per van de latere Volksunie
eigenlijk... Maar, wat uzelf
betreft, mag U hier te Aalst
niet als de geestelijke erfge
naam van Charles Woeste
worden beschouwd?
Absoluut niet! Trouwens,
mijn vader al evenmin!
Woeste was zeer strijdend
katholiek...
Klerikaal?
Neen, vermits de katholieke
partij pas werd opgericht in
de jaren zeventig. Vergeet
niet dat tot dan de kerk
sterk in de verdrukking was
gedreven. Ze was nauwe
lijks bekomen van de sla
gen die zij had gekregen bij
de Franse revolutie. De eni
ge bekommernis was de
mensen zo veel mogelijk te
beschermen tegen het kwa
de, door de instelling van
de «jxitronages».
Dus, je reinste paternalisti
sche instelling! Denkt Uzelf
dat de mensen, überhaupt,
dit soort bescherming nodig
hadden en tegen welk ab-
strakt soort kwaad?
