Affligemse Peru tentoonstelling
P'
ISOPODA IN CONCERT
het linnen doek
Peru (Republica del Peru): historische situering
LP
tentoonstelling
Vhil
"1
20 - 16.5.1980 - De Voorpost
?óór de ontdekking van Amerika door Colombus
was Peru het middelpunt van het machtige en
hoogontwikkelde rijk van de Inka's. Deze Inkabe-
schaving is tot op heden, wat haar historische
oorsprong betreft steeds een onbekende gebleven
voor het overgrote deel. Zij kwam tot bloei tussen
400 en 1500 in een gebied dat nu wordt bestreken
door Peru, Ecuador, Brazilië, Bolivia en Chili. De
Inkadynastie zou zijn voortgekomen uit de Ayardy-
nastie die bestond uit vier broers (Manko. Kachi,
Uchu en Auka) afkomstig uit de streek van Paccari-
Tampu, een gebied in het huidige Peru, in de buurt
van Lima.
Manko, wiens leider
schap door een orakel
was voorspeld, leidde de
stammen naar de ver
overing van het rijk dat
ten tijde van zijn grootste
uitgestrektheid een leng
te had (van noord naar
zuid), aan de westkust
van Zuid-Amerika, van
3000 km en een breedte
van 500 km. Op het hoog
tepunt van zijn bescha
ving bereikte het Inka-
rijk een snel verval toen
de Spaanse «Conquista
dores» het Zuid-Ameri
kaanse vasteland gingen
veroveren. De invasies
van het Inka-rijk door Pi-
zarro maakte een einde
aan Inka-rijk en bescha
ving. Hij bracht de Inka
Atahualpo, na een
schijnproces, ter dood en
vernietigde het totale In-
ka-leger dat uit 40.000
man bestond. In septem
ber 1533 nam Pizarro de
stad Cuzco in en op 6
januari 1535 stichtte hij
Ciudad de los Reyes (het
huidige Lima). Daarna
werd het gehele Inka-rijk
verder onderworpen en
verwoest. Van de hoge
beschaving van toen ge
tuigen alleen nog de im
ponerende ruïnes van
Thiahuaco bij het Titica-
cameer en de bouwwer
ken Machu Picchu, nabij
Cuzco, in het hart van de
Andes.
Uit de ruïnes zijn talrijke
oude steden te recon
strueren, maar ook vindt
men hier nog grote cen
tra die nog geheel intact
zijn en die zelfs nog wor
den bewoond zoals de
plaats Cuzco zelf, of
Machu Picchu op de
Chan-Chan-hoovlakte,
Cajamarquilla, Pisco,
enz... aan de kust. Ter
wijl de bouwkundige
overblijfselen talrijk zijn,
vindt men slechts weinig
of vage overblijselen van
de schilderkunst (slechts
één grote muurschilde
ring, afkomstig van de
maanpiramide te Moche,
is ons bewaard geble
ven). Van de Inka-potten-
bakkerskunst, met de
zelfde motieven en stij
len overigens als de
schilderkunst, bleef
meer bewaard. In deze
keramische kunst open
baard zich de genialiteit
van dit volk op artistiek
gebied. Het materiaal is
fijn, met zorg en op per-
fekte wijze gebakken; de
yormgeving is volmaakt.
De motieven lopen uit
een: geometrische ele
menten, kleurstroken,
bloemen, vogels, vissen,
enz... Een grote ver
scheidenheid van vor
men èn een zorgvuldige
vervaardiging treft men
ook aan bij de tekstiel-
kunsl van de Inka's. In de
graftomben vond men
verschillende prachtige
gobelins, wandkleden,
dekens en kledingstuk
ken terug. De aange
hechte dekoraties heb
ben motieven als: krui
sen, spiralen, Griekse
randen, ruiten, driehoe
ken, enz... Ook de goud
smeedkunst verdient een
bijzondere vermelding
en getuigt van zorgvuldi
ge bewerking.
Onstaan van Peru als
natie
Toen de Spanjaarden
hier in 1527 verschenen
was dit gedeeltelijk
reeds in verval verkeren
de Inka-rijk een gemak
kelijk prooi voor Francis
co Pizarro en Diego de
Almagro. Hun optreden
leverde Spanje een van
zijn rijkste kolonies op.
Eerste vice-koning was
(1543) Blasco Nünez de
Vela, die niet het hoofd
wist te bieden aan de
ambities van zijn leger
aanvoerders. De orde
werd hersteld door zijn
opvolger Francisco de
Toledo (1569-1581). Tij
dens de Spaanse over
heersing vonden ver
scheidene inheemse op
standen plaats. De Ar
gentijnse generaal José
de Dam Martin wist het
land te bevrijden en in
1821 werd Peru zelfstan
dig. Drie jaar later kwam
Simón Bolivar aan het
bewind.
In 1836 verenigde Andrés
Santa Cruz het land in
een federatie met Boli
via, maar in 1839 leed hij
een nederlaag tegen het
Chileense leger en Peru
maakte zich weer los uit
de federatie. Onder het
bewind en generaal Ra
mon Castilla (1845 tot
1851 en 1858 tot 1862) wer
den belangrijke vorde
ringen gemaakt op het
gebied van handel en
economie. Van 1864 tot
1866 vochten de Perua
nen tegen de Spanjaar
den, die het land tracht
ten te heroveren. In 1879
brak de zgn. «oorlog van
de pacific» uit tussen Pe
ru en Bolivia enerzijds en
Chili anderzijds. Het
konflikt eindigde in 1883
met een volledige over
winning voor de Chile-
nen. Belangrijk was kort
vóór Wereldoorlog I het
verschijnen van de
Alianza Popular Revolu-
cionaria Americana (AP-
RA) van Victor Raül Haya
de la Torre die zich tot
doel stelde de Indianen
uit hun ellende en hun
isolement te verlossen.
Na Wereldoorlog II her
vatte APRA haar kam
panje. Haya de la Torre
werd verbannen, maar
sloot in 1965 een akkoord
met de gematigde Ma
nuel Prado Ugarteche
krachtens welke deze
laatste president van de
republiek was. Na de
verkiezingen van 1963
werd Fernando Belaünde
president als kandidaat
van de Kristendemokra-
ten en de Partido de Ac-
ción Populair. In 1968
werd hij door een staats
greep afgezet en een mi
litaire junta, onder lei
ding van generaal Ernes
to M. Sanchez nam het
bewind over. Juan V. Al-
varo werd de nieuwe pre
sident.
Natuurlijke gesteldheid
Men kan het grondge
bied van Peru verdelen
in een viertal landschap
pen, die elkaar van het
noordwesten naar het
zuidoosten, van de kust
near het binnenland, op
volgen: de kuststrook, de
Andesketen, hetheuvel
land onmiddellijk ten
oosten van de Andes en
de laagvlakte van de
Amazone waarvan het
westelijke deel binnen
de grenzen van Peru ligt.
De droge en woestijnach
tige kuststrook wisselt
sterk in breedte, naarge
lang van de ligging van
de Andesketens, die
vooral in het zuiden tot
aan de kust reiken waar
door nagenoeg het laag
vlaktekarakter ont
breekt.
De kustvlakte gaat over
in het Andesgebergte, de
Sierra, die bestaat uit
een aantal min of meer
parallel aan de kust lo
pende bergketens, die
van elkaar worden ge
scheiden door lange
lengtedalen, met enkele
van de belangrijkste ri
vieren van het land,
zoals de Ucayali, de Apu-
rimac, de Huallaga en de
Marahn.
De eerste keten omvat de
Cordillera Occidental
waarin vele toppen tot
boven de 6000 m reiken
(de Huascaran met 6767
m., de Ampato, de
Chachani, de Soliman-
ca, de Coropuna), Cordil
lera Central en de Cor
dillera Oriental, tussen
de gebergteknopen van
Loja en Cerro de Pasco.
De tweede keten wordt
gevormd door de Cordil
lera Occidental en de
Cordillera Oriental, ten
zuiden van de knoop van
Cerro de Pasco, waar de
Andes weer verbreden
en de uitgestrekte hoog
vlakte van Bolivia om
sluiten. In het bergmas-
sief ten westen van het
Titicaca meer komen
veel vulkanen voor.
Oostelijk van de Andes
strekt zich een heuvel
land uit, de Ceja de la
Montana, dat beheerst
wordt door tropisch re
genwoud, savanne of
steppe naargelang de
vochtigheid van het
klimaat.
Dit heuvelland maakt
tenslotte plaats voor de
Montana: een uitgestrekt
vlak tot lichtgolvend ge
bied, bedekt met tropisch
regenwoud of savanne,
dat doorkruist wordt door
machtige rivieren als de
Putumayo en de Yavari,
de Napo, de Tigre, de
Pastaza, de Morona, de
Maranón, de Huallaga
en de Ucayali, alle zijri
vieren van de Amazone.
Het klimaat staat onder
invloed van een drietal
faktoren die op tempera
tuur en neerslag inwer
ken: jle ligging in de tro
pen (tussen evenaar en
18° 20' ZB), de koude Pe-
rustroom en de aanwe
zigheid van de Andes.
Bevolking en folklore
De oorspronkelijke In
diaanse bevolking van
Peru mengde zich na de
komst van de Spanjaar
den met de kolonisatren
en met andere immigran
ten, zodat er een sterk
gemengde bevolking
ontstond met een rijke
folklore. In het binnen
land leven, onder de tal
loze stammen die de in
vloed van de blanken in
mindere mate hebben
ondergaan, nog altijd de
magische praktijken van
hun voorouders. Op 24
juni (winter in Peru) viert
men op buitengewoon
grootse wijze het feest
van de Senor de los Mila,
met twee processies bin
nen acht dagen en eet
festijnen, die uit creoolse
gerechten bestaan, sterk
gekruid met zeer pikante
aji (een rode of gele
Spaanse peper) en over
goten met grote hoeveel
heden chica morada, de
volksdrank in Peru. Een
schilderachtige proces
sie van Indianen trekt op
Sakramentsdag door de
straten van Cuzco; dat
feest valt samen met de
oude Indiaanse oogst
feesten. Er gaat geen In
diaans feest voorbij zon
der dat er ook gedanst
wordt.
Sommige volksdansen
bezitten een pantomine-
karakter en stammen
nog onveranderd uit de
tijd van vóór de verove
ring; de meest typische
zijn: de marinera (aan de
kust), een vrolijke en on
deugende wervingsdans
die begeleid wordt door
de gitaar: de huaynito
serrano, een langzame
dans, begeleid op de
harp en de quena en een
aantal slaginstru
menten.
PERU wordt in het wes
ten bespoeld door de
Grote of Stille Oceaan en
grenst in het noorden
aan Ecuador en Colom
bia, in het oosten aan
Brazilië, in het zuidoos
ten aan Bolivia en in het
zuiden aan Chili. Het
land is 1.285.215 km2
groot, waarin begrepen
de 4496,3 km2 van het
Titicacameer en de 32
km2 van de eilanden
voor de kust.
Het telt 16 miljoen inwo
ners (zonder de ca.
200.000 Indianen in de
jungle). 50 zijn India
nen, 33 zijn mestiezen
(van gemengd Indiaans
blank bloed) en 12
creolen, negers en mu
latten. De hoofdstad is
Lima (4.00.000 inw.).
De officiële taal is
Spaans, maar onder de
Indianen op de hoog
vlakte zijn vooral hi
Quéchua en het AymaiF
sterk verspreid, terwijl i
de Oostelijke laagvlakl
Amazonetalen wordef
gesproken. Zowat 75
van de bevolking is offl
cieel Rooms-Katholiel
maar onder de Indiana
vindt men nog altijd vel
aanhangers van de oudl
animistische godsdiea
sten.
Ongeveer 50 van
aktieve bevolking vini
2ijn bestaan in de akkej
bouw. Van ekonomisq
belang zijn vooral
mijnbouw (men dell
vooral koper, zilvej
lood, ijzer, zink, aardolij
en goud) en de vissen
(samen met Japan beze
Peru de eerste plaats c
de wereldranglijst de}
visserijlanden).
J COLOMBIA
J ECUADOR 1
/ojrunbEz.
0\j/
2 v/i£US
V LAHBAVeOVe J
CAJAMARCfl
f BRA2IUIE
SALIMAft.
\p CHANCHflfl x V
VOM0CH£ PERU
0 CHAVIM
O HUAyLAS
\0CHANCAy
LIMA HUARI
o machu- Picchu
l
1) O CUZCO
to PAHACAS
X° IC* O 1
NAZCA
BOLIVIE
ynncACA-
V MEER
IAHUANACO
Als apotheose van de topdag gaf de Aalsterse
opgroep nummer één Isopoda, na een lange afwe
zigheid een soort «tweede premiere» in de Keizers-
hallen.
Een konsert dat organisatorisch heel wat werk moet
hebben gevraagd. Want overal zagen we radiowa
gens en verschillende soorten pamfleten en affi-
sches om het topkonsert aan te kondigen. Groot
scheeps en tot in de puntjes voorbereid en afge
werkt.
Niet voor niets trouwens.
Want hoewel we gerui
me tijd voordien reeds bij
de jongeren een ruime
belangstelling konden
ontdekken voor dit kon
sert, hadden we nooit zo
veel volk verwacht. Zij al
evenmin, zoals bleek uit
de aankondiging. Maar
als enige overlevende
van de Isopoda-Kam-
pher-Shamrock keten,
kon deze groep reeds
vroeger van een grote
plaatselijke populariteit
genieten. Wie herinnert
zich niet het beruchte
konsert in de St.-Ann-
zaal? De langspeler Ach-
rosticon bewees duide
lijk dat het menens was.
Maar toen kwam er een
kink in de kabel: Geert
Amand diende vervan
gen te worden door een
nieuwe -toetsenman, en
toen werd het een hele
tijd stil rond de groep.
Tenminste op de podia,
want Isopoda legde zich
ondertussen toe op het
instuderen van volledig
nieuw materiaal. Dit met
het oog op een nieuwe
langspeler die eerst
daags uitkomt.
Tijdens dit konsert kre
gen we dan ook ten volle
deze nieuwe nummers te
horen. Maar ook de «ou-
wertjes», waaronder de
knappe achrosticon en
Next tot nowhere waren
welkom. You Flower, dat
enkele maanden geleden
op singel werd uitge
bracht, bleek in de
smaak van het publiek te
zijn. Het is nog steeds de
vraag of dat met de nieu
we nummers eveneens
het geval zal zijn. En
daarvoor zullen we de el
pee moeten afwachten.
Want het genre dat Iso
poda speelt is en blijft
moeilijk, zodat men pas
kan oordelen of nieuwe
nummers al dan niet in
de smaak vallen, als
men ze herhaalde malen
heeft beluisterd.
Wat wel jammer was aan
dit konsert, was de min
der goede kwaliteit van
de klank. En, hoewel zij
duidelijk meer ervaring
hebben opgedaan kwa
afwerking, misten we
toch ook een groot deel
van het enthousiasme
waarmee deze mensen
vroeger op de (kleinere)
podia hun muziek brach
ten. Terug even wennen
aan het podium mis
schien? Tenslotte was dit
ook voor hen een belang
rijk konsert, en planken
koorts kan grote brokken
maken. In dat geval moe
ten enkele optredens al
les weer goed maken.
Wat Luk Vanhove betreft
tenslotte: die mag er ook
zijn!
Met het nieuw materiaal
heeft Isopoda opnieuw
aangeknoopt waar ze
vroeger gestopt is. Mis
schien is dat nog moelij-
ker dan we ons kunnen
voorstellen. Op enkele
eksperimenten na willen
ze duidelijk de lijn door- °ok af ,hoe hu,n ,weede
trekken. Hierbij mikken langspeler zal ontvan-
ze eerder op nationaal 9en woraen.
niveau. We wachten dan
Bert
Isopoda lokte heel wat luisteraars naar de Keizerlijke
feestent. (Per)
CINEMA PALACE
BENEDENZAAL
In de benedenzaal blijft «De Witte van Sichem»
doorlopen.
STUDIO
Hier loopt de herneming van een suksesrijke
Disneyproduktie «De Gekke Dashond». Een
film van regisseur Norman Tokar waar de
Deense dog Brutus en de dashonden Heidi,
Tokey, Pesky en Norma Dean Jones, Suzanne
Pleshette en Charlie Ruggles als menselijke
tegenspelers krijgen.
Marc Garrison, een jonge free-lance artiest,
wordt midden in de nacht door zijn charmante
jonge vrouw, Fran, gewekt. «Het is hoog tijd
om naar het hospitaal te gaan,» meldt zij haar
man op plechtige wijze. Garrison laat zich dat
geen tweemaal zeggen en hij en Fran ijlen weg
in hun wagen
Een politiman, Cannody, die hen wil aanhou
den wegens overdreven snelheid, wordt gans
vertederd bij het vernemen van de «verwach
ting». Hij baant hen zelfs de weg doorheen de
nachtelijke straten. Tot zijn verbijstering
moet hij echter vaststellen dat de jonge echtge
noten zich niet naar het moederhuis spoeden,
maar naar een dierenkliniek.
Dr. Pruitt meldt kort daarop dat Danke drie
mooie hondjes op de wereld heeft gezet. Wan
neer 's anderendaags Mare de jonge loten
komt afhalen, dringt Dr. Pruitt er op aan nog
een vierde dasje, dat door de moeder niet kan
gevoed worden, mee te nemen. Dat vierde
dasje, Brutus, blijkt echter een deense dog te
zijn. en dat is het begin van het einde voor het
jonge paar.
CLUB
«I comme Icare» de in Frankrijk en op festivals
ophefmakende film van Henri Verneuil met
Yves Montand en Michel Etcheverry in de
hoofdrollen is een 127 minuten durende film
die op de misleidende titel na een rekonstruk-
tie is van de moord op president Kennedy in
Dallas, zij het dan met fictieve namen.
Ook hier zien wij hoe een man staat te wachten
op de feestelijke stoet die voorbijtrekt. Wan
neer het ogenblik gekomen is dat het fatale
schot moet afgaan, blijkt zijn wapen te weige
ren. Ontgoocheld zinkt hij neer Op datzelfde
ogenblik weerklinkt een schot, op het hemd
van de man die moest sterven wordt het rode
vlekje steeds groter. Geschrokken wipt de
man recht, en wil vluchten. In de lift, waarmee
hij naar beneden suist, klinkt een tweede
schot. Veiligheidsagenten vinden op het ge
lijkvloers een dode.
Procureur Volney en zijn vier assistenten krij
gen het meest bewogen, het meest schrikwek
kende, het meest hallucinerende onderzoek
■van heel hun politieloopbaan uit te voeren.
Vraag blijft echter of zij de officiële thesis van
een krankzinnigendaad zullen aanvaarden?
CINEMA FEESTPALEIS
ZAAL 1.
«The sheriff and the satellite» in het Neder
lands «De sheriff en de ruimterakker» is een
kolderesk fantazietje van Michele Lupo.
De stoere sheriff (Bud Spencer) van een onoog
lijk stadje, blijÜt alsnog opgewassen tegen de
kronische kuren van de plaatselijke bevolking
die overal UFO's ziet en achter elk vreemd
gebeuren zogenaamde Marsmannetjes ver
moedt. Dit alles totdat hij zelf opgescheept,
raakt met een ukkepuk.
Zijn naam is H-7-25. Hij is afkomstig van de
planeet Pegasus en is tijdens een uitstapje op
onze planeet verdwaald geraakt. Samen met
Bud Spencer zal de kleine «Marsman» er duch
tig het plezier in houden.
Een doorsneefilm voor een publiek dat zich. a
la Bud Spencer, eens wil ontspannen.
ZAAL 2
Verlenging van de Nederlandse prent «Spet
ters». Vierde week.
ZAAL 3
«Clair de femme» voor een tweede week ver
lengd.
