Robert Orient: V.T.B.-V.A.B. heeft prezident
M
m
Eerder dit jaar vond een belangrijke wijziging plaats aan de top van de
V. T.B.-V.A.B. Samen vormen de Vlaamse Toeristenbond en de Vlaamse
Automobilistenbond één van de grootste verenigingen zonder winstbejag
met dienstverlenend karakter in het Vlaamse land. Jozef Van Overstraeten,
een man die zich in Vlaanderen een naam als een klok opbouwde, liet het
roer aan de zakenman in hart en nieren, Robert Orient.
Orient werd in 1913 in Zwijndrecht geboren en liep ondermeer daar en in
Sint-Niklaas school. Hij is ook de bezieler en stichter van het Verbond van
Vlaamse Watersportverenigingen een onderafdeling van de V. T. B. -
V.A.B. met verschillende aangesloten klubs in het Waasland en
omgeving. De nieuwe voorzitter vindt zichzelf ook op en top Waaslander.
Redenen genoeg dus voor ons blad om deze grijzende eminentie voor te
stellen.
«Ik voel me niet alleen
honderd ten honderd
Waaslander, ik bèn ook
een echte Waaslander»,
zegt Robert Orient. Hij
werd in 1913 in Zwijn
drecht geboren. Die ge
meente maakte toen nog
integraal deel uit van Oost-
Vlaanderen. De grijpar
men van Antwerpen heb
ben Zwijndrecht, Burcht
en de Linker-Oever pas in
1923 van Oost-Vlaanderen
ontstolen. Dit had natuur
lijk met de valorisatie van
de Linkeroever te maken.
De grootste parochie van
Zwijndrecht, Sint-Anneke,
en de Borgerweertpolder
werden samen met een
stukje van Burcht stad Ant
werpen terwijl de gemeen
ten Zwijndrecht en Burcht
tot aan de Krijgsbaan bij de
provincie Antwerpen ge
voegd werden. Zwijn
drecht zelf kreeg als kom-
pensatie Melselepolder.
Robert Orient liep lagere
school in de gemeente waar
hij het levenslicht zag. In
zijn klas zat toen onder
meer ook de huidige burge
meester van Zwijndrecht.
«Die was steeds primus en
ik slechts de derde», weet
de V.T.B.-V.A.B.-voorzit
ter er nog over te vertellen.
De ouders van de heer Or
ient toen nog gewoon
Robert hadden waar
schijnlijk angst dat hun
zoon niet onmiddellijk de
overstap van de lagere
school naar de humaniora
kon waarmaken. Ze lieten
hem dan ook een voorbe
reidend jaar volgen in
Deinze. «Uiteindelijk stu
deerde ik daar drie jaar»,
vertelt Robert Orient op
zijn gemoedelijke manier.
«Want na dat voorberei
dende jaar volgde ik er nog
twee jaar de grieks-latijnse
humaniora. Ik was er in
tern. Daarna liep ik vier
jaar humaniora in Sint-Nik
laas. Alweer intern. Dat is
een periode waar ik niet
graag aan terugdenk. Als ik
daar nadere uitleg moet
over geven zal ik waar
schijnlijk meerdere mensen
tegen de kar rijden, maar
ik kan u verzekeren dat
anderen me zullen gelijk
geven». Nadere uitleg geeft
hij dus niet. Wel zegt hij
dat drie jaren als intern niet
de aangenaamste van zijn
leven geweest zijn. «Wij
waren opgesloten. In Dein-
ze kwam ik driemaal per
jaar naar huis en in Sint-
Niklaas kwam daar toch
nog trimestrieel verlof bij.
'Sinterklaas woont niet op de Sint-Jacobsmarkt(dm)
Zijn «kamp» volbracht Ro
bert Orient in de kazerne
van Dendermonde, zijn ei
genlijke legerdienst aan de
fortengordel rond Antwer
pen. Robert Orient maakte
ook deel uit van de eerste
gemobilizeerden. Dat ging
heel eenvoudig: hij was
«binnen voor zijn kamp»
en ze hebben hem simpel
weg binnengehouden. «Wij
hebben dan ook de opei
sing gedaan van de voertui
gen die bij de Dender-
mondse burgers moesten
aangeslagen worden».
Geen aangename taak.
Maar «als soldaat hebben
we er eerder een lolleke
van gemaakt...» Zo liet
Robert Orient zijn eigen
wagentje aanslagen. Hij
kreeg er dan immers een
vergoeding voor en op die
manier kon hij nog een
poosje met zijn wagen blij
ven rijden.
Soldaat Orient bracht de
ganse mobilisatieperiode in
Limburg door. Hij ont
snapte de dag van de kapi-
tulatie. «Ik kon me als bur
ger kleden en met mijn ei
gen autootje ben ik dan
door de Duitse linies kun
nen komen. In Eeklo heb
ben ze me nog tegengehou
den om te zien of ik geen
legermateriaal aanhad. Ze
kontroleerden zelfs mijn
onderkleding en mijn kou-
naar Brasschaat gevoerd.
Na een paar dagen daar
werden we naar het Front
van Merksem overge
bracht. Daar zijn we dan na
een dag of tien vrijgelaten.
De grootste groep Belgi
sche krijgsgevangenen was
immers reeds naar Duits
land getransporteerd. In
totaal zat ik dus een goede
twee weken krijgsge
vangen».
Robert Orient was tijdens
zijn jeugd ook opvallend
aktief in de scoutsbewe
ging. Daar kende hij on
dermeer een andere be
roemde Zwijndrechtenaar
van geboorte: Leo Tinde-
mans. «Ik ken Leo sinds hij
elf jaar was. Wij hebben in
november 1930 in Zwijn
drecht een scoutsgroep ge
sticht. In die tijd was dat op
de boerenbuiten iets totaal
nieuws. Wij waren buiten
slapers, wij liepen met een
korte broek enzomeer. De
groep die wij stichtten was
niet uitsluitend een volks
groep, maar ook niet uit
sluitend een studenten-
groep. Wij hadden de jon
gens uit alle middens. Hier
bij mag je niet vergeten dat
de standenorganisaties in
die tijd erg sterk waren. Je
was ofwel bij de Kajotters
ofwel bij de middenstands-
jeugd, ofwel bij de studen
ten of bij de boeren jeugd.
Robert Orient in gesprek met onze verslaggever Jean-Pierre De Lamper (dm)
Maar tot je negentien jaar
opgesloten zitten in die om
standigheden... Neen, ik
zou niet meer willen herbe
ginnen. Punt andere lijn. Je
hebt geen persoonlijkheid,
je zit opgesloten op die
koer, enzomeer.
Krijgsgevangen
Robert Orient liep dan ook
nog universiteit en dan
kwam zijn legerdienst.
Eerst moest hij verplicht de
«schoolbatterie» doen.
sen De fameuze 28ste mei
was ik dan thuis, maar het
bombardement van Eis-
den-Mijnen op 10 mei
maakte ik als observator
mee op de toren van die
gemeente. Ik ben acht da
gen thuis geweest en dan
ben ik mij vrijwillig gaan
aangeven. Uit schrik dat ze
mij zouden komen halen.
De Ortskommandant wist
immers dat ik thuis was. Ik
gaf me in Antwerpen aan
en vandaar uit werden we
Alles was in standen en
klassen onderverdeeld. Bij
onze scoutsgroep dus niet.
Daar waren zoons bij van
gewone arbeiders en van
dokwerkers, van kleine be
dienden en van midden
standers. Maar ook van de
zogezegde dorpsmirgerij
vart Zwijndrecht. Tinde-
mans is in Zwijndrecht ge
boren vajfc. een Zwijn-
drechtse moeder en een
Burchtse vader. Zijn eerste
jeugdjaren bracht hij in
Zwijndrecht door en later
is hij bij zijn grootouders in
Burcht gaan wonen. Maar
hij was zowel toen hij in
Zwijndrecht als toen hij in
Burcht woonde, scout bij
onze groep. Ik heb zelfs
met hem nog op punt ge
staan in Burcht een scouts
groep te stichten. Maar
daar heeft de plaatselijke
geestelijkheid dan een
stokje voorgestoken. Ik
heb Leo Tindemans gedu
rende zowat de ganse jaren
dertig goed gekend...»
De scoutsleider van toen is
dus nu voorzitter van de
V.T.B.-V.A.B. geworden
en daarmee één van de be
langrijkste mensen in
Vlaanderen op het dienst
verlenende en ook op het
kulturele vlak.
Watersport
De familie Orient was
reeds vór de tweede
wereldoorlog lid van de
Vlaamse Toeristen Bond.
Zelf kwam Robert Orient
net na de oorlog aktief in
de vereniging. Hij werd in
1945 tot lid van het hoofd
bestuur gekozen, een funk-
tie die hij dus al 35 jaar
lang waarneemt. 24 jaar ge
leden maakte Robert Or
ient zijn opwachting in de
raad van beheer. Maar
doorheen zijn ganse lid
maatschap van de toporga
nen van de V.T.B.-V.A.B.
loopt één rode draad. Or
ient heeft zich namelijk
vooral beziggehouden met
de watersport.
De Vlaamse Vereniging
voor Watersport (V.V.W.)
werd gesticht in het begin
van de dertiger jaren onder
de benaming: «Vlaamse
Vereniging voor Watertoe
risme». Op dat ogenblik
was dat een klein groepje
van mensen die geen vrede
namen met in het Antwerp
se bestaande toestanden op
het vlak aangelegenheid
geworden waar enkel de
rijke mensen die de taal
van Molière spraken de la
kens uitdeelden. Tot op het
ogenblik dat een aantal
kleinere bedienden en
werkmensen een eigen
klubje wilden stichten en
bij de V.T.B.-V.A.B. te
biechten kwamen. Dan
werd een klein klubje op de
Linkeroever gesticht. Vóór
de oorlog kwam er dan nog
een afdeling in Hoboken en
één aan het Albertkanaal.
Na de oorlog hadden ze
allebei opgehouden te be
staan. In 1945 bestond dus
nog uitsluitend dat kleine
klasje op de Linkeroever.
«Ik moet eerlijk zeggen dat
dat heel beperkt gebleven
is», stelt Robert Orient.
«Die mensen hebben heel
wat moeilijkheden gekend
omdat er géén financiële
middelen genoeg voorhan
den waren om de klub echt
te laten uitgroeien. Op het
vlak van de watersport is
idealisme alleen immers
niet genoeg. De leiders van
toen die heel verdienste
lijk waren hebben de
zaak te klein bekeken. Aan
het eind van de vijftiger
jaren heerste er een werke
lijke malaise in de vereni
ging. Op vraag van de raad
van beheer ben ik dan
als beheerder van de
V.T.B.-V.A.B. tussen
gekomen om die zaak te
onderzoeken. We hebben
er een jaar of vijf zes aan
gewerkt om de vereniging
er terug bovenop te helpen
en meer standing te geven.
Het werd de tweede groot
ste klub van Antwerpen.
Naderhand zijn we dan een
grote expansie gaan nemen
om uiteindelijk te komen
tot waar we nu staan».
Momenteel is dat «kleine
klubje» dan toch uitge
groeid tot het «Verbond
van Vlaamse Watersport
verenigingen» waar in to
taal 69 klubs bij aangeslo
ten zijn. De laatste die lid
werd'is de klub van Ham-
me Drijgoten. Verder vindt
men bij het Verbond de
klubs,yan ondermeer Krui-
bekei Hamme, Moerzeke,
Dendermonde, de Donk,
Doel, Zele en Lokeren.
Terwijl op de Linkeroever
twee en in Antwerpen-
Noord één klub aangeslo
ten zijn. Belangrijk is ook
dat de klub van de militai
ren uit Burcht bij de
V.V.W. aangesloten is. Be
langrijk vooral omdat het
de eerste maal is dat een
nationale instelling (zoals
het leger) zich tot een uit
gesproken Vlaamse vereni
ging wil bekennen.
Robert Orient is zich eigen
lijk pas na de oorlog met
watersport gaan bezighou
den. Hij kocht zich dan een
klein bootje, niet recht
streeks om aan watersport
te gaan doen, wel om op de
Schelde te gaan jagen. Als
Vlaming voelde hij zich na
tuurlijk onmiddellijk tot
dat kleine Vlaamse klubje
aangetrokken, het groeide
onder zijn impuls uit tot
een reus.
Kan men bij Robert Orient
spreken van een hobby?
Moeilijk eigenlijk. «Het
ene gaat ten nadele van het
andere. Als je zoals ik in
mijn jonge tijd vijftien jaar
lang .scoutsleider bent ge
weest je je daarna honderd
procent voor de zaken in
zet, heb je geen tijd voor
iets anders. Zelfs niet voor
familie. Het is daarom dat
ik nooit getrouwd geraakt
ben. Ik had er gewoon de
tijd niet voor. Ik zeg het
rechtuit: sedert ik me met
de watersport ben gaan be
zig houden is dat ten nadele
van mijn zaken geweest.
Erfenis
Nu leeft Robert Orient he
lemaal voor de V.T.B.-
V.A.B. Hij kreeg van Jozef
Van Overstraeten echter
een erg zware erfenis...
«Dat moet ik volmondig
toegeven. Een overname in
deze omstandigheden is
geen sinekure. U mag niet
vergeten dat de V.T.B. -
V.A.B. uitgegroeid is tot
een hele grote organisatie,
of beter gezegd twéé orga
nisaties, die samen 570
mensen in vaste dienst heb
ben. Dan spreek ik nog niet
van de vrijwilligers, vrije
medewerkers, vertegen
woordigers, okkasionele
medewerkers enzomeer.
Wij zijn niet alleen in Ant
werpen gevestigd, maar wij
hebben kantoren in zowat
alle belangrijke Vlaamse
steden. In totaal 23 of 24,
ik ben misschien de tel
kwijt. Verder hebben wij in
het Vlaamse land nog meer
dan vijftig rijscholen. Dat
is werkelijk heel omvang
rijk. Onze organisatie
werkt voornamelijk in de
dienstverlenende sektor en
juist daarom hebben wij
veel personeel nodig, wat
in de huidige tijd ook heel
wat problemen met zich
brengt».
De vorige voorzitter, Jozef
Van Overstraeten was zeer
met kultureel werk begaan
en ook de V.T.B.-V.A.B.
heeft zich op dat vlak om
hooggewerkt tot een erg
belangrijke instelling. Or
ient stelt dat de vereniging
sociokultureel is. «Wij zijn
een v.z.w. met een grote
dienstverlenende faktor.
Niemand, noch de voorzit
ter, noch de leden van de
raad van beheer noch de
leden van het hoofdbe
stuur, wordt voor zijn werk
vergoed. Dit zijn allemaal
vrijwillige medewerkers.
Aan sommigen, en dan nog
heel beperkt, worden enke
le kosten terugbetaald. Ie
dereen doet het feitelijk
als ik dat woord in deze tijd
tenminste nog mag gebrui
ken uit idealisme. Ik ben
meer een manager. Op kul
tureel gebied, en dat beken
ik eerlijk, reik ik niet tot
aan de hielen van Van
Overstraeten, hoewel ik
veel belangstelling heb
voor de kuituur. Maar Van
Overstraeten heeft de on
dervinding die ik niét heb.
Ik kom uit de zakenwereld
en hij uit het onderwijs.
Mijn voorganger heeft in
feite zijn ganse leven niets
anders gedaan dan zich met
kulturele zaken bezighou
den. Met zijn 84-jaar en
nog een frisse kop heeft die
man op dat vlak een onder
vinding waar ik eerlijk ge
zegd niemand in Vlaande
ren mee kan vergelijken.
Verre van mij te gaan zeg
gen dat ik hem op dat vlak
kan opvolgen».
Van opvolging gesproken,
Orient stelt dat de V.T.B.-
V.A.Bzo groot geworden
is dat men het niet meer als
een éénmanszaak kan aan
zien. «Vroeger was dat mo
gelijk en het is geleidelijk
gegroeid. Maar nu hebben
wij zoveel mogelijk mede
werkers rondom ons nodig.
We moeten kunnen delege
ren om op die manier be-
'Op kultureel vlak reik ik nog niet tot aan de hielen van Jozef Van Overstraeten' Idt
paalde punten waar de ene
sterker op is dan de andere
te kunnen aanvullen».
Betekent dit nu dat de
voorzitter meer een koördi-
nator geworden is? Vol
gens Orient zou je het mis
schien gedeeltelijk zo kun
nen stellen. «Al ligt de ba
sis of de idee daar niet bij.
De redenen waarom Van
Overstraeten weggegaan is
worden verschillend ge
ïnterpreteerd. Hij heeft al
een eerbiedwaardige ou
derdom, maar wat zijn
werkkracht betreft, zijn
denken en zijn kop is het
iemand die heel gemakke
lijk met iemand van zestig
jaar kan vergeleken wor
den. Het is uitzonderlijk
dat hij nog zo fit is, nog
zulke vergaderingen kan
leiden en zo onmiddellijk
kan replikeren. Maar na
tuurlijk zijn er ook nog an
dere faktoren. We mogen
niet vergeten dat de
V.T.B.-V.A.B. zo groot
geworden is. En verder
hebben dienstverlenende
faktoren ook zakelijke as-
pekten. En die zakelijke
faktoren van zo'n grote or
ganisatie in deze tijd... het
is moeilijk om dat nog al
leen aan te kunnen. Ik ge
loof dat mijn medebeheer-
voorbeeld op het vlak van
de staatshervorming soms
wel eens een standpunt in
nemen».
De V.T.B.-V.A.B. is niet
die strijdende organisatie
zoals bijvoorbeeld de
Vlaamse Volksbeweging.
De organisatie heeft ande
re doelen, probeert het op
een andere manier waar te
maken. «Ik moet eerlijk
zeggen dat wij een over
tuigde Vlaamse organisatie
zijn» -stelt Orient. «Wij
doen iets dat hier in Vlaan
deren totaal ontbrak. Alles
werd hier geregeld vanuit
Brussel, met een Brusselse
mentaliteit. We hadden de
Touring Club de Belgique,
de Royal Automobile Club
de Belgique en er waren
nog verschillende andere
organisaties. Daar waren
wij niet mee tevreden en
vandaar uit is reeds vijftig
jaar geleden de tendens
ontstaan opdat we onze ei
gen organisaties zouden
hebben».
«Robor» en Sinterklaas
Het kwam in dit artikel al
verschillende keren ter
sprake. Robert Orient is
een geboren zakenman.
Hij had een firma die zich
specifiek heeft beziggehou-
Robert Orient: -Het werd hoog tijd dat de VTR-VAB eet\
manager aan de top kreeg' dm)
ders me meer gekozen heb- den met de import van
ben omwille van mijn erva- dikwijls er speciale ma
ring op het vlak van zaken chines. «Ik had het belang-
doen, van bedrijfsleiding, rijkste bedrijf wat betreft
En natuurlijk ook omdat ze. gespecializeerde machines
er zeker van waren dat ik voor de houtverwerkende
een overtuigde, radïkale industrie. Robor heette
Vlaming ben. Mij zullen ze die. Ik begon eerst met
nooit verwijten dat ik een kleine machines maar later
extremist ben. Maar ik ben
er wel fier op, een radikale
Vlaming te zijn».
Hoe radikaal kan men de
V.T.B.-V.A.B. situeren in
Vlaanderen? Orient vindt
dat een en ander afhangt
van de manier waarop je
«radikaal zijn» interpre
teert. «De aard van onze
organisatie is niet zodanig
dat we kunnen gezien wor
den als een radikale organi
satie. Wij zijn om te begin
nen a-politiek. Wij staan
buiten en boven de partij
politiek en we willen de
werkelijke, algemeen-
Vlaamse belangen dienen.
Daarom moeten we bij
kwamen daar erg gekflï
pliceerde bij. Wij hebbt
de grote meubelfabriek*
hier gerationalizeerd. «R
bor heeft op dit teri^
zelfs hele fabrieken
ïmporteerd. Naast dt
machines produceerde
bor ook nog een verbn
artikel en dat waren
lijmen voor de houtvei
kende industrie.
Een zakenman dus, aai
top van een v.z.w. Oi
vindt dit meer dan n<
.Al streeft de V.T,
V.A.B. dan geen wins
na, het personeel me
toch betaald worden enj
onkosten dienen gede
«Als je een gezonde za
hebt moet je ze gezc
houden en dat is momj
teel niet gemakkelijk». R
bert Orient vindt dat et
zaak af en toe eens do
een andere bril moet bek
ken worden. «Ze m<S
doorgelicht en gedeelte^
geherstrukteerd worde»
Zeker als ze groter won
en als tijden an<jr-
worden...»
Dagelijks ontvangt Orlt
verschillende verzo®
schriften voor het bekom|
van financiële steun van t
V.T.B.-V.A.B. Mf.
vraagt prijzen, giften, tu
senkomsten voor mom
menten, kultuurmanifea
ties en dergelijke. Dat
niet over honderdi
zenden maar alles sai
over miljoenen. «Dat
niet onuitputtelijk» all
Orient, «ik heb al tej
verschillende mensen e
zegd dat Sinterklaas niet t
de Sint-Jacobsmarkt i
Antwerpen woont. V
steunen wel en blijven d
doen, maar wij moei
eerst zien dat onze org;
satie kan blijven bestaai
De loopbaan van Rol
Orient is rijkgevuld en
slaagd. Daarvoor heeft
man hard moeten werkt
hij heeft zichzelf moet
waarmaken. Nu plukt hiji
de vruchten van. Het is
eer voorzitter van
V.T.B.-V.A.B. te
Zoals het een eer is d
men hem als waarderii
voor zijn zakenmanschf
opnam ik de groep Alm
nij-Kredietbank. En wa
neer Orient zich voor ie
inzet, doet hij dat hek
maal.
Tek*
Jcan-Pierre De Lampi
Foto's: Daniel Michié
De m
trein
tenkli
slist,
een 2
Lourc
«kols
Als h
aanhi
hoog
slech
sten
geen
mate
Even
nen
voerc
een t
meer
dwijr
riaalv
kan i
toch
prest
etapf
150 I
dag
naar
volgt
Laon
(170
tot I
Bouri
(145
Perig
overr
«Le 1
uit bi
rendi
oord
tien
maai
de st
fenpi
gens
genv
echte
geva
deze
gen!
(waa
echti
per I
de t
sche
ken.
enke
Limc
Prini
Wie
verti
teret
uur
na c
uur.
per
en
/ooi
de. i
opoi
Parij
één
om
- i i./.isöu - ue voorpost
