YOGA: RAAKPUNT
TUSSEN OOST EN WEST
YOGA VEDANTA
STELT JE VOOR AAN... JEZELF!
-V-V
o - 8.8.1980 - De Voorpost
-V-v" 1
v
in
-JVA-
jüL
Hoewel wij, westerlingen, de reputatie hebben men
sen te zijn die over alle mogelijke dingen grondig
geïnformeerd zijn, weten wij in feite bitter weinig
over wat zich buiten onze eigen enge landsgrenzen
voordoet, iaat staan wat de achtergronden ervan
zijn.
Nochtans wordt ons via kranten, tijdschriften en
boeken dagelijks papieren informatie bij tonnen over
het hoofd gestort.
Maar: krantenpapier vindt al heel gauw andere
bestemmingen, terwijl de tijdschriften meestal wor
den doorbladerd om de prachtige kleurfoto's te
bewonderen en boeken vaak slechts gedeeltelijk of
helemaal niet gelezen netjes in de bibliotheek wor
den «bijgezet»...
Radio zorgt voor muziek elk geval: zover staan we
in auto's, sommige ate- dus al met onze bescha-
liers en burelen en de
huiskamer, waar de tele-
ving.
We halen tegenwoordig
onze neus op voor gewo
ne dagelijkse kost en wil
len alleen de «finesse»
om ons verfijnde smaak-
gevoel te strelen...
Wat wij met geheven
pink onze beschaving
noemen, bestaat amper
enkele eeuwen. Met onze
beschaving hebben wij
andere volkeren gewa
penderhand van hun kui
tuur bevrijd... In India
hebben de Engelsen een
tijdlang huisgehouden,
met als resultaat, dat de
mensen ginder nu ten
minste Engels kunnen
spreken, een wereldtaal
notabene!
Het blank kolonialisme
heeft er lelijk huisgehou
den, zoals overal elders
ter wereld overigens.
Ondanks dat alles is het
moderne India een fasci
nerend land gebleven,
waar we spijtig genoeg
niet zo bijster veel van
afweten.
Wel hebben we allemaal
al eens gehoord van Ma-
hatma (Grote Ziel) Gan
dhi, een legendarisch ge
worden figuur, doch een
man ook die waarachtige
zielegrootheid uitstraal
de. We herinneren ons
nog de eerste premier
van het onafhankelijke In
dia, Pandit Nehroe, die
met zijn Engelse opvoe
ding het land verder sterk
Westers oriënteerde. En
sinds de dood van zijn
opvolger Shastri is de fi
guur van Nehroe's doch
ter Gandhi ons ver
trouwd geworden. Hij
noemde haar naar de il
lustere Indiase vrijheid
strijder Mahatma, maar
in haar land is de gewe
zen premier Indira Gan
dhi een fel omstreden po
litieke personaliteit ge
worden.
Als kind hoorden we de
ouderen vertellen over
de «heilige koeien», die
bij duizenden door de
straten van de Indische
steden liepen en die niet
eens mochten worden
aangeraakt, terwijl de
mensen in diezelfde stra
ten bij bosjes omkwamen
van hongerl
Vreemd land vonden wij
dat, waar men de uitge
mergelde kindertjes, die
met grote donkere ogen
om voedsel vroegen, lie
ver liet sterven dan die
koeien te slachten!
Zullen wij het ooit be
grijpen?
Begrijpen wat er leeft in
China, Japan, India?
Zullen Oost en West el
kaar werkelijk nooit ont
moeten.
Het zijn allemaal vreem
de landen, met andere
zeden en gewoonten, an
dere godsdiensten.
Wij kennen Mao, Tsjang
Kai Tsjek.
Keizer Hiro Hito.
Mahatma Gandhi.
De Chinese Muur, de Kul-
turele Revolutie, de Ping-
Pong-diplomatie...
Wij leerden Judo en Ka
rate kennen uit Japan.
En Yoga uit India.
Dèt waaide over naar ons
kontinent.
Een tijdlang zagen we de
Beattles in het spoor lo
pen van een goeroe en
waren heel wat Westerse
jongeren in de ban van
het Zen-Boedhisme.
Enkele sportlui zwoeren
destijds bij yoga, o.a. vijf
voudig Tourwinnaar Ja
cques Anquetil de voor
naamste was. Maar mis
schien zijn er die zich ook
nog de Franse renner Ro
ger Hassenforder herin
neren de fantast die ten
behoeve van de persfoto
grafen als een volleerde
yogi in een shirshèsana-
kopstand poseerde?
Was het een voorbijgaan
de mode-trend uit de pril
le zestiger jaren? Voor
«Hassen» blijkbaar wel,
want hij verdween nogal
geruisloos van het
toneel.
Yoga bleef.
Er waren immers ook
mensen, die deze yoga
heel ernstig namen en
het al die jaren onafge
broken zijn blijven beoe
fenen.
Ook in Aalst.
In 1962 hebben zij er Yo
ga Vedanta opgericht en
nu, bijna twintig jaar la
ter, doen zij nog steeds
aan yoga.
Zij houden niet van publi
citeit. Desondanks telt
hun vereniging niet min
der dan duizend leden en*
was Swami Chidananda
in juni een drietal weken
te gast in Aalst en werd
hij er zelfs door de burge
meester ontvangen.
Hoe de klub tot stand
kwam, wie de Swami is
en waarom wij in Aalst zo
weinig horen van één der
belangrijkste verenigin
gen van de stad, vertel
den ons Louis Kiekens
van Yoga Vedanta... sa
men met zijn broer Jozef
Kiekens één van de stich
ters.
C.A.T.
gril
ver
hei
«In
vee
sof
Kie
eim
sofi
stre
bas
bev
visi
niel
der
wae
dat
eige
per<
iVUll
ide c
geb
en c
op
vaai
slotl
on vi
een
die
mee
men
zoekt hen ook meteen pen van Kuituur Bert Van
een afdeling te stichten Hoorick geeft deze de
van de Divine Life Socie- toelating om, buiten de
ty, een wereldorganisatie
die door hem in 1936
werd gesticht. De vele
toegezonden boeken
worden gretig gelezen.
Bij de lektuur ervan moe
openingsuren, een ruim
te te gebruiken in het Ste
delijk Zwembad voor de
praktische beoefening
van hun yoga.
De start is gegeven en de
visie dan 's avonds het
beeld aan het geluid toe
voegt.
Tussendoor hoor je en
zie je nieuwsberichten,
joernaals en allerlei infor
matieve programma's,
maar ze zijn zo talrijk, de
nieuwsstroom is gewel
dig omvangrijk en bereikt
langs politieke en ideolo
gische kanalen dikwijls
vervormd onze ogen en
oren, welke ze doorgeven
aan onze hersenen, die ze
verstrooid registreren...
In een minimum van tijd
zijn we op de hoogte,
kunnen we horen en zien,
wat er aan het andere
eind van de wereld ge
beurt. Weten we daar
door echt méér dan vroe
ger? Kunnen we die ein
deloze stroom van ge
beurtenissen, feiten en
de kommentaren erop ei
genlijk wel verwerken?
Nooit voorheen zijn we
beter «op de hoogte» ge
weest van alles en nog
wat en met de «algeme
ne ontwikkeling» die men
op school meekrijgt er
bovenop, staan we in
1980 toch gewoon
nergens.
Luister maar eens naar al
die nietszeggende kon-
versaties die je dagelijks
te horen krijgt! De mens We schrijven 1950.
van vandaag zit opgeza- De gebroeders Kiekens, in hun tienertijd verwoede filmfreaks, zien in dagen yogaklas, met
het bioskoopnieuws «Bdgavox brengt U wereld- en sportaktualitei- me belangstelling!
ten zoals ze door de Belgen werden gezien, kommentaar door Bert De
ten Jef en Louis echter belangstelling gaat vlug
heel wat weerstanden in stijgende lijn: lang
overwinnen: om diverse duurt het niet of de oe-
redenen hebben zij al een fenruimte wordt te klein
tijd eerder hun geloof af- en de groep verhuist naar
gelegd. Door de leraar een zaal van de Stads-
moraal van het Aalsters
Koninklijk Atheneum
hebben zij zich bewust
laten inwijden in vrij en
kritisch denken.
En in Swami Sivananda's
boeken stuiten zij her
haaldelijk op woorden en
begrippen die bij hen on-
fend wordt. Hij bezoekt
de klassen, geeft hier en
daar richtlijnen en in feite
worden meerdere dagen
en nachten integraal be-
stbou vervolmaking!
En wanneer de Swami
een jaar later terugkomt,
kan hij nauwelijks gelo-
ven, dat vele tientallen elLu®™®".!!!®1 Publiciteit?
mensen hier een heel
Wijs
Dat I
delijl
zoek
«Mij
Kieki
jaar:
weke
verte
plein. Daar beginnen ze ke zuivere vorm onder-
aanvankelijk met één les wezen als in Aalst!
per week, waaraan zo'n
30 a 40 man deelnemen.
Doch ook daar wordt de
ruimte al spoedig te klein
en mettertijd worden het
2, 3, 4 en tenslotte 5
ter reeds lang aangeduid. Is dat ook zo?
Op zekere dag, toen hij Er komt zo weinig naar
zijn discipelen toespraak, buiten van deze vereni-
zag hij Swami Chidanan- ging, die toch reeds 18
da naderen en toen zei jaar bijzonder aktief is in
hij: «Mijn opvolger is ge- onze stad en ver daarbui-
komen...» ten op een niet geringe
En zo geschiedde ook. uitstraling kan bogen.
Schuwt men er dan de e ,r
publiciteit? natie
...0. ..cc. Swami Satchidananda, <(Qat njet bepaald» zegt rend
keurig yoga beoefenen die <<de meststoffen en Louis Kiekens «Er wordtKa"
volgens de oude traditie. water van zijn liefde» we| slechts twee of drie!
Inmiddels is overigens al aan werk gaf en trou- |<eer per jaar een beschei-, nen'
meermaals gebleken, dat wens.P?ter werd van de den advertentie geplaatst'"e*ei
woroninmn i»aran ollaKai I D UI tS
haasi
school aan het Vrede- yoga nergens in dergelij- vereniging, waren allebei jn de «Stadsberichten»,
r» Hnnr hnn horhaalHo ha.
doch als over een paar
De eerste buitenlandse
bezoeker komt in 1966,
het is Swami Satchida
nanda, een discipel van
Swami Sivananda. Een
jaar voordien was deze
stichter van de Divine Li-
zit boordevol komplek-
sen en puilt uit van frus- uc
traties. Wilde...», weet je nog wel? een korte reportage over de all-lndia-tour
Hij heeft de klok wel er- Yan Swami Sivananda. Op Jef en Louis, toen respektievelijk 15 en 14
gens horen luiden, maar iaar' maakt die Swami Sivananda een onbegrepen diepe indruk, die
weet niet waar de klepel echter al gauw uitgewist raakt en wellicht verdrongen naar hun diepste
hangt! De wereld is klein onderbewustzijn.
geworden, er wordt Elf jaar na deze schijnbaar onbelangrijke gebeurtenis maken zij kennis fe Society overleden
steeds meer gereisd, met yoga via een schriftelijke kursus. Met behulp van enkele boeken Swami Satchidananda
"JfJ, m2ar verder betekent dit meteen de start van een bescheiden praktische beoefening, had op dat ogenblik de
afgelegen landen, naar K lejding van een afde|ing
Waarom? ont,nenten— Yoga: antwoord ep vele die brief onder de 450 opwekken: God, Holy,
n™ moderne problaMca miljoen Indiërs, die toen Saints, en andere aanver-
nnn hdr ii °a 1962- de Zuid-Aziatische repu- wante dingen,
eten en te drinken en an Steeds meer yogaboeken bliek bevolkten het zijn Uiteindelijk haalt de in-
«ïirhtlraartiPQ tP ct.,rpn worden gezocht gevon- er intussen zowat 600 teresse echter de boven-
naar de arme achterbMi den en 9retig gelezen. In miljoen geworden pre- hand: al die begrippen
J een boek van de Neder- cies terecht zou komen dekken bij nader inzien
in h'pt hacta nowai landse dokter Rama Pol- bij die ene, vaag geadres- een geheel andere lading
derman, op dat ogenblik seerde bestemmeling...
door hun herhaalde be-
zoeken de grootste sti- Weken~deïessen"he''rbe-I f,r0°
In 1966 komen de twee mulans voor de goede ginnen is IEDEREEN wel-li?.1™
Swami's op bezoek en P van 93 kom...» De nadruk op ie- 9
men verwacht bijgevolg veaanta- dereen. De gebroeders
ook heel wat belangstel- Bij één van die bezoeken Kiekens hebben van Yo- te on
ling. Daarom wordt in al- werden ze voor het eerst 93 Vedan*a geen kom-
- - lerijl een appartement op het stadhuis ontvan- merciele instelling ge- K
willekeurig enige huiver avonden per week: alle gehuurd op de eerste gen. Blijkbaar vond de maakt, hun klub is geen u®iH
pers die yogi toch wel 1°®^"°.^*®,°°^. _^oor in hel
buitenbeentjes, want ze snobs- we, voor alle men-
blokletterde: «Eerste re- se" zonder enig onder-
ceptie zonder wijn en si- ^fieid, op voorwaarde
garen!». dat 26 ook bereid zijn zich "'rK
Een unicum in de anna- vollad'9 in te zetten voor v^ar
len van de stedelijke re- Y°9a— naar
ceptie-historiek? ^et vraagt een beetje rendp
Allicht... doorzettingsvermogen,
maar het resultaat loont
zeker de moeite, daar
Publiciteit heeft Jefken-men-hoei-
1972 werd het jaar waar- ken, met zijn 84 jaar de ?ra,a
in het tienjarig bestaan oudste yogabeoefenaai d®
werd gevierd, in aanwe- van da stad, ons vroeger
linhalzl O..oi_: al war» nusrtiilnWI oe u3
waarn
I armoe
Louis en Jozef Kiekenf k»ngse
voorri
Swarr
Die
verdieping van een oud
gebouw in de Molen
straat, tegenwoordig «De
Gaepaert» genoemd.
zigheid van Swami Chi- al van overtuigd!
dananda. De klub was T
taen al tot een stevige Terug naar de bron
instelling uitgegroeid, die Jr0S"!f en. do2ef ;j h
het allang niet meer no- hebben n,3ts. 3an he"oa- bJaft„
Receptie zonder wijn en dig vond nog enige publi- overgelaten om Yogi
sigaren! citeit te voeren De 9™nd'9 ,e.Iaren k<?nna3 ™3?d
De bezoekers bleven el- mond-tot-mond-reklame, Jui!!?, ?va de s9
kaar in regelmatig tempo die door de adepten 3 h' perk7,
opvolgen wordt gevoerd, zorgde er "a,'°Pale W33rdenn< schfed
De opvolger van Swami steeds voor, dat de vere- 9
Sivananda en dus de
nieuwe President van de
muffe musea te bezoeken
en bouwvallige
ongetwijfeld het beste op Maar het onmogelijke ge-
dat gebied in het Neder- waande gebeurde toch.
dan deze waar zij nog
steeds allergisch aan zijn.
mpntpn tp hpkiitpn tp VJ<" ycu,cu 1,1 "ol l,cuc'- waaiiuc ycucuiue lucn. Naarmate de studie vor-
kenc van ppo vpHpHpo lands verschenen, vinden Een goeie week later ligt dert wordt Swami Siva-
Hat aiiann nnnahnman ia, ze een uitgebreide yoga- het antwoord zelfs al in nanda aanvaard, in die
en dat we in ononmakkp biblio9rafie- Na ze gron- de bus: «Ik zal jullie op mate zelfs, dat besloten
liike schoolbanken oeze dig ,e hebben 9ereed- het yogapad begeleiden wordt in Aalst een yoga-
ten uit versleten geschie- pleegd op
met boeken, tijdschriften vereniging op te richten,
Woni.h«ai,:ae k„kï.een toen 'voot •ï*®n no9 en brieven». die zal aansluiten bij de
ren kennen» vo*streka onbegrijpelijke En er volgen inderdaad Divine Life Society.
stilstaan >4 «Yo- een stapel boeken, waar- In yoga hebben beide
van in de gebroeders Kiekens broers het beste ant-
Süvananda. Een foto's zien van Swami Si- woord gevonden op vele
Haast nooit gaan we op w
reis om de mensen te gwami
leren kennen in die ande-
uit de ellenlange lijst van vananda. Plots komt de moderne problemen
I Uil uc CIICIIKMIUC lllt»l Vdll vdllallUd. I
WB kennis m.. maken b°eken WOrd' f™0 da< Schijnbaar
onbewuste, zij willen de yogafilosofie
boek en alleen dèt boek maar des te sterkere in- uitdragen in Aalst.
we kennis mee maken
om nn«9feWdienlk S'eCh'S besteldl ">™se hen eindelijk heel
Ze besluiten meteen ook verklaarbaar voor: Swa- Snelle groei
Heilige Koeien een brief ,e schrijven mi Sivananda is de in- In de stadsbibliotheek is
Neem nu bijvoorbeeld naar Swami Sivananda, drukwekkende man men hen behulpzaam bij
India. hoewel ze geen enkel an- waarmee zij als teena- het opzoeken van lezers
Wat weten wij, die de der adres bezitten dan gers gekonfronteerd wer- van yogaboeken en dus
wijsheid in pacht menen «Swami Sivananda, Hi- den in een Belgavox-joer- bijgevolg geïnteresseer-
te hebben, zo allemaal ma'aYas' India». Het zou naai! den in hun initiatief en na
over India? een wonder heten mocht En notabene die man ver- een bezoekje aan Sche-
Wij die gastarbeiders
minachten en medelij-
dend kijken naar beelden
van hongerlijdende kin
deren uit de landen van
de Derde Wereld.
Derde Wereld, inder
daad. Ontwikkelingslan
den, vroeger gewoon ar
me landen genoemd.
Gek toch eigenlijk, die
«evolutie». Zo spraken
we vroeger gewoon over
oude peekes en oude
meekes. Dat werden met
tertijd ouderlingen, ou
den van dagen en nu zijn
de zestig-plussers in
de.... Derde Leeftijd aan
geland. Gebrekkelijken
van vroeger zijn gehandi-
kapten geworden en min-
der-validen... Of die men
sen er echter veel beter
mee varen dan vroeger,
weten we niet, maar in Yoga Vedanta oefent in het Aalsterse zwembad. (C.A.T.)
De stichters van Yoga Vedanta Aalst, na 18 jaar nog steeds aktief: v.l.n.r. Marcel De
Neef, Louis Kiekens en Jozef Kiekens. (C.A.T.)
van de D.L.S. in Ceylon,
nu Sri Lanka; hij is op
doorreis in Parijs, op uit
nodiging van Conrad
Rooks, de maker van de
film «Chapagua».
En de Swami schrijft een
brief aan de Aalsterse af
deling, waarin staat dat
de «headquarters in In
dia» hem gevraagd heb
ben kontakt te nemen
met «erg geïnteresseerde
mensen in Aalst»...
Als Jozef Kiekens dat
schrijven leest, belt hij
meteen de Swami op in
Parijs en deze belooft
hem op een bepaalde
dag en uur te zullen aan
komen in de «Maidai» in
Brussel...
Maidai? Even nadenken
om het Indisch Engels te
ontraadselen en tenslotte
opgelucht lachend begrij
pen dat «Midi» wordt
bedoeld!
Swami Satchidananda is
zonder meer stomver
baasd als hij met eigen
Divine Life Society, Swa
mi Chidananda, behoor
de met Swami Satchida
nanda tot de meest ge
waardeerde gasten: met
hen werd ook bestendig
kontakt gehouden.
De Aalsterse afdeling van
DLS heeft nu haar intrek
genomen in een apparte
ment, gelegen Arbeid-
straat 66, waar zij de eer
ste en tweede verdieping
van het gebouw huurt. In
één van de weinige rusti
ge straten van het stads
centrum is dus hun voor
naamste werkterrein ge
vestigd: zij hebben het
SIVANANDASHRAM ge
noemd. Het is immers de
Swami Sivananda of
Goeroedex zoals ze hem
ook nog noemen die in
1962 «beslag op hen had
gelegd» om een afdeling
van de DLS op te richten.
Jammer genoeg kregen
ze nooit de gelegenheid
hem persoonlijk te ont
moeten want amper een
geniet.
niging gestadig bleef .Lo"is reisde in 1970 naal IJ®*
groeien en weldra om en 'ndl31. om f ae,n °Plel: ,ble™
dinskursus te volgen aar ln zee
de Yoga Vedanta Acade d?cb
my van de Divine Life d'sche
Society. Swami
Tussen het uitgebreid inj'ndust|
ternationaal gezelschap enorm
waar de taal toch weder d
enigszins een handika^ Yervuil
betekende, eindigde hï,ieu-
vierde, met bijzonder!
gelukwensen van di Op zac
leraars! ge too
Het resultaat van jaren moeilijl
lange, intense yogö land va
beoefening had zijn bei teug fri
kroning gevonden in helmen. C
moederland van dl wanner
Yoga! «frissel
Drie jaar later volgt broei een ge
Jozef zijn voorbeeld. j met ne
Hij wil in India Yoga aa«gaat |jc
de bron leren kennerjdemt...'
maar bovenal ook hel Hij g|jn
beste van de oudste kul vertelt
tuur ter wereld persoorj
lijk ondergaan.
Want voor Siva en Na
rayan, zoals Louis en
zef respektievelijk woij
den genoemd, staat ha
vast dat de Indiase ku|
tuur voortkomt uit
nood kon worden gedaan oudste beschaving,
door een handvol be- Terwijl andere kultun
stuursleden. Bijgevolg reeds lang in musea zij
dienden er yogaleraars te opgeborgen leeft de li
worden opgeleid en zo dische kuituur op oni
werd gestart met diep- dagen nog steeds ongi
gaande teoretische en
praktische kursussen.
Heel wat mensen uit alle
hoeken van Vlaanderen
en ook uit Nederland ble
ken daar belangstelling
bij de duizend aangeslo
ten leden telde, met afde
lingen over heel Vlaan
deren.
Begrijpelijk dus, dat het
vele werk nog ternauwer-
schonden voort, zoals
al sinds het derde mill#
nium voor Christus bloej
de in het dal van dfi?-
Indus
Die kuituur is gericht o
ogen vast kan stellen hoe jaar later overleed hij op
yoga hier zo grondig be- 76-jarige leeftijd,
grepen en zo zuiver beoe- Zijn opvolger had hij ech-
voor te hebben. Daaruit de mens en diepgaan( f
ontstond de Yoga Akade- begrippen als onderbi
mie, een opleidingskur- wustzijn en evolutie, b|*v -
sus van twee jaar waar- ons zo jong als Darwin flb'
aan mensen deelnemen Freud, zijn dèèr reeq^
die wonen tussen De duizenden jaren oud.
Panne in onze Westhoek berust op wat m
en Zwolle, in het Noor- noemt keusloos obsen
den van Nederland! ren en vrij onderzoeke I
Aalst verwierf zich een en los van alle opvattii f
zeer gunstige faam in de gen en ideologieën,
yogawereld en toch blijft Volgens Siva en Naraya
Yoga Vedanta in Aalst keer je na zo'n onderzoi
zelf op het eerste gezicht weer naar huis, naar d' Wijsheid
eerder besloten eigen kuituur terug, m
kring.
een hele dosis meer b
