^Akademische zitting 500 jaar Sint-Martinuskerk
500 jaar Sint-Martinuskerk Aalst:
riomf van het Gregoriaans
«DOOR EENDRACHT GROOT»
VERDRIJFT WINTERSE KILTE
HARRY STRUTTERS KNOTSGEKKE SHOW LIVE IN AALST
het linnen doek
De Voorpost - 14.11.1980 - 13
ooraleer tot de dagorde over te gaan. een bedenking. In
ourgondië rijden we tientallen kilometers om voor een
Iciomaans kerkje dat zich gaaf en ongerept nog tussen de
ig rijngaarden schuil houdt. Maar het loont de moeite,
ebben we de glasramen van Chartres nog niet gezien of
e mysterieus glimlachende engel van Reims, dan worden
re bekeken als kuituurbarbaren. Maar blind als we vaak
,]ijn voor de schoonheid van eigen streek, hebben we nog
ooit een parel als Afsnee bezocht, kennen we nauwelijks
e O.L.V. van Pamelkerk in Oudenaarde, een typisch
>t(oorbeeld van scheldegotiek, hebben we amper ogen om
nze eigen Sint-Martinuskerk te bekijken. Ik weet het. ze is
:|naf, ze zit wat verlegen tussen de huizen geborgen, ze
eerst niet triomfantelijk over de stad. Maar bekijk eens
istig en zonder kunsthistorische (mis)vorming in je achter-
oofd het koor dat door geen barokgeweld gestoord zo
omogeen is, de rankheid van de spitsbogen, de naakte
envoud van de gebruikte steen. Je wordt er rustig bij en
til.
Sint-Martinuskerk is 500
jaar. Speciaal opgeluisterde
missen van en met eigen
mensen, concerten, tentoon
stellingen, het gonst van ak-
tiviteiten. Vrijdagavond had
de academische zitting
plaats. Talrijke prominen
ten, onder wie mgr. Daem
die graag naar zijn streek
terugkeert, waren aan
wezig. -
Kris Van Ingelgem, organist
van de kerk, opent de plech
tigheid met een feestelijke
«Introduction and Trumpet
Tune» van William Boyce,
componist van de King's
Chapel. Het werk herinnert
>l wat belangstellenden op de akademische zitting. (Per)
me thematisch aan een
«Cantate Domino» dat ik
ooit meezong, qua karakter
aan Clarcke en Purcell. De
registratie is mooi en Kris
Van Ingelgem speelt het in-
gehouden-klassiek, niet uit-
bundig-barok.
Deken C. De Vos heet wel
kom en tracht een antwoord
te geven op de vraag: 'Sint-
Martinus, een mysterieuze
persoonlijkheid?' "Vanwaar
zijn populariteit?' Zijn graf
immers was net zoals dat
van Sint-Jacob (Santiago de
Compostela) een druk be
zochte bedevaartplaats;
tientallen kerken worden
naar hem genoemd, am
bachten en orden beschou
wen hem als patroon. Er wa
ren geleerden onder de hei
ligen aan wie men de voor
keur kon geven (Hilarius
van Poitiers, Basilius, Jo
hannes Crhysostomus), er
waren kluizenaars die als
voorbeeld konden dienen
(Antonius, Hiëronymus).
Waarom dan speciaal Mar-
tinus? Omdat hij een bood
schap brengt aan de eeu
wen door als actueel khn
gelden door zijn eenvoud en
nederigheid, zijn naasten
liefde (broederlijk delen, ac
tie 11.11.11.), zijn boetvaar
digheid, zijn pacifisme (Pax
Christi).
Professor Smeyers schetst
dan een iconografisch beeld
van Sint-Martinus. Waarom
afbeeldingen? Dat kadert in
een behoefte van het gelovi
ge volk de heilige-weldoe-
ner concreet voor ogen te
hebben. Waarom zoveel af
beeldingen (ook geografisch
gespreid)? Om het rijke le
ven van Sint-Martinus, zijn
vele wonderen, zijn vele pa
troonschappen. Men vindt
zijn persoonlijkheid en bio
grafie zowel in de vorm van
een reeks (wandschilderin
gen, retabels, glasramen,
borduurwerk) als al
leenstaand (Zaventem), zo
wel op doek, als gedreven in
goud of zilver, als gebor
duurd filigraan. Vooral de
manteldeling, de verzaking
aan de krijgsdienst, zijn
missietochten en aposte-
laat, zijn wonderen vormen
een bron van inspiratie. En
ik verwijs hier graag naar
de tentoonstelling in het
oud-hospitaal waar men
een synthese van dat alles
vindt.
Als overgang zingt het ka
merkoor van de stedelijke
muziekakademie o.l.v. Her
man Slagmulder psalm 116
«Das ist mir lieb» van Hein-
rich Schütz. Het werk is vijf
stemmig, streng van lijn,
bezonken van toon. Het koor
heeft de ideale stijl, niet al
tijd het ideale evenwicht
Het koor van de Stedelijke Akademie voor Muziek, Ballet t
fleurden de akademische zitting op. (Per)
Toneel o.l.v. Herman Slagmulder,
tussen de stemmen. Vooral
de troostvolle dissonanten,
de sobere recitatieven en de
fuga in het Alleluia ont
roeren.
Stadsarchivaris Karei Baert
belicht dan het historisch
kader waarin de bouw van
de Sint-Martinuskerk begon
en evolueerde, een tijd
waarin het Land van Aalst
een der meest welvarende
kasselrijen van Vlaanderen
was, economisch voorspoed
kende, een groeiende bevol
king had en grote kunste
naars (zoals Dirk Martens en
Pieter Coecke) herbergde.
Toch zou het grootste project
boven de geldmiddelen van
de stad uitgroeien en een
onvoltooide symfonie
blijven.
Kris Van Ingelgem sluit de
plechtigheid af met een Do
rische Toccata van Bach,
werk waarin thema en va
riaties tot een organische
eenheid uitgroeien en de
melodie zich een weg zoekt
naar een hemel die stralend
opengaat.
Het was koud in de kerk,
maar de klanken en de
woorden waren hartverwar
mend.
W.D.B.
cob Obrecht en Herman Roelstraete zullen mij wel niet
valijk nemen dat ik luidop denk dat hun muziek mij in
m ban houdt, mij ook weet te ontroeren, maar dat ik
Gregoriaans verkies omdat het het best een sfeer van
jrijding, van stilte, van bezinning brengt. Bachs oratoria
oren in een grote ruimte thuis, Mozarts missen vinden hun
aeaal kader in een rococokerk, de religieuze muziek uit de
pmantiek is eerder bestemd voor een concertzaal. De
lank van het Gregoriaans schept in elke ruimte rust.
beeldstormers uit de
twintigste eeuw zijn er ge-
Lkkig niet in geslaagd de
raditie uit de kerken te ban-
|en. Niet alle communie
kinken. niet alle kande-
pars. niet alle kazuifels zijn
stukken en brokken ver-
jneden of verknipt als anti-
bij de nieuwe rijken te
inden. Niet overal of altijd
heerklinken de wat ver-
jchraalde moderne klanken
bf de ritmen van de negro
spirituals. Bepaalde abdijen
en parochiekerken hebben
het Gregoriaans herontdekt
of nooit vergeten. En niet
alleen gelovigen maar ook
louter melomanen zijn daar
gelukkig om.
Dat alle Aasterse koren hun
inbreng hebben in de vie
ring van 500 jaar Sint-Marti
nuskerk is een bijzonder
goed initiatief. De kerkkoren
van Sint-Jozef, voorbereid
door Michaël Van Lierde,
van het H. Hart, geleid door
Jan Devillé, en van O.L.-
Vrouw Mijlbeek met als diri
gent Peter Thomas, zongen
op zondag 9 november de
11e Gregoriaanse mis. Het
Sint-Martinuskoor zorgde
o.l.v. Michaël Ghijs voor het
proprium. Kris Van Ingel
gem bespeelde het orgel.
We zijn wat de muziek be
treft verwend door de media
en de platen en we zijn on
willekeurig geneigd om te
vergelijken. Wat Concinite
voor een paar jaar bracht is
onvergetelijk, wat de Schola
van Brugge, geïnspireerd
door de abdij van Solesmes,
in het kerkje van Meldert
voor ons zong zindert nog
na. Welnu de wijze waarop
het SintMartinuskoor het
proprium vertolkte, kan de
vergelijking best aan. Het
was voor mij feilloos. De
gebondenheid was er. de
frasering, de toonzuiver-
heid, het neerleggen van de
laatste noot, en wat meer is
(zoals duidelijk te horen in
het Alleluia van de tussen
zang) een bijna perfekte
ademtechniek en een goed
opgebouwd crescendo. Gre
goriaans moet voor mij één
vloeiende lijn zijn en zo was
het ook. waarbij ik denk aan
het introitus «Gaudeamus»
en de communiezang «Beati
mundo corde».
Ook de verenigde paro
chiekoren hadden de juiste
stijl te pakken. Toch vielen
de vrouwenstemmen qua
volume wat mager uit. Daar
had men er misschien beter
aan gedaan de mannestem-
men te laten inzetten bij het
«Kyrie» en het «Agnus Dei».
Er werd niet slepend gezon
gen (een risico bij het Gre
goriaans) wat dan weer
soms aanleiding gaf tot eni
ge gejaagdheid. Maar de es
sentie die was er: de unieke
rust die van het Grego
riaans uitgaat.
Kris Van Ingelgem omkader
de met Bach: een plechtig
intonerende intrede «Komm.
heiliger Geist», een bezon
ken offerandelied «Wenn
wir in höchsten Noten sein»,
een luchtig spelemeiende
communio «Allein Gott in
der Höhe sei Ehr» en tot slot
een rijk contrapuntische
toccata.
W.D.B.
De Koninklijke Symfonische Kring, o.l.
(Per)
Octaaf Boone tijdens een optreden in het stadshuis.
CINEMA FEESTPALEIS
ZAAL 1
«Star Trek» - een titel die ons allemaal bekend in de
oren klinkt. Waar hebben wij deze titel nog ge
hoord0 Jarenlang reeds loopt op de televisie een
gelijknamig science fictionfeuilleton waarin wij een
aantal ruimtehelden aantreffen die in ons heelal
heel wat vreemde aan de mens gelijkaardige
gemeenschappen aantreffen die wel hun eigen
maatschappijvormen en hun eigen leefregels heb
ben Zaken die er de oorzaak van zijn dat onze
helden meermaals met deze maatschappijen in kon-
flikt komen en veelal maar op het nippertje aan het
I noodlot kunnen ontsnappen.
Ook in deze eerste langspeelfilm, gebaseerd op het
TV-feuilleton, treffen wij onze ruimtehelden aan in
gelijkaardige omstandigheden.
ZAAL 2
«De blokbeesten van de laatste rij» hebben in het
Aalsterse reeds flink hun best gedaan. In steden
waar de film vooraf gedraaid werd liep het steeds uit
op een flop, d.w z. slechts een of twee weken op het
scherm en dan afvoeren. Hier in Aalst echter is het
een sukses. ^Hier gaat de film vanaf vandaag zijn
derde week in.
ZAAL 3
Eveneens een sukses is de film «Calligula» Het
verhaal van een ontaarde Romeinse keizer. Deze
film loopt momenteel reeds voor de vijfde week.
CINEMA PALACE
BENEDENZAAL
«Spiderman strikes back» Spinneman slaat terug
is de tweede film in de spinnemanreeks De regie
is in handen van Ron Satlof en de hoofdvertolkers
zijn Nicholas Hammond, Robert F. Simon en Mi
chael Pataki
't>n< De amateurfotograaf Peter Parker, rol vertolkt door
Nicholas Hammond, bestudeert met enthousiasme
wetenschappelijke experimenten. Op een dag valt er
in zijn laboratorium een spin in een radioaktief
element en bijt hem in zijn hand. Dit incident zal het
hele leven van Peter veranderen. Immers, in stomme
verbazing ontdekt hij dat hij nu het uitzonderlijk
vermogen bezit om langs muren omhoog te klaute
ren en op zolderingen te lopen. Kort gezegd beschikt
hij over alle spinne-eigenschappen Hij besluit dit
vermogen te gebruiken om de zwakken te verdedi-
idei gen jn de strijd tegen de krachten van het kwaad
genoi
Deze keer zal Spinneman zijn macht gebruiken om
te vermijden dat een door drie studenten gekon-
strueerde atoombom gestolen en door de verschrik
kelijke Mr White gebruikt wordt om de wijk en het
hotel in Los Angeles, waar de president van de VS
een toespraak moet houden, in de lucht te laten
vliegen. Spinneman zal slagen, maar zoals altijd
zullen de mooie journaliste Gale Hoffman (Joanna
Cameron) en zijn baas J. Johan Jameson bij de krant
hem verwijten, dat hij altijd onvindbaar is als men
hem nodig heeft om voor een interview kontakt op te
nemen met Spinneman.
STUDIO
Een herneming in Aalst is de «Exorcist». Wie herin
nert zich deze film niet meer. Destijds deed deze
prent heel wat stof opwaaien omtrent het onderwerp
«duivelsuitdrijving e.d.». Deze film die als een klas
sieker in het genre werd aanvaard boeit nog steeds.
CLUB
«Justice for all» recht voor allen een film van
Norman Jewison met Al Pacino, Jack Warden en
John Forsythe in de hoofdrollen, stelt ons een
vlijtige advokaat voor die nog naief genoeg is om te
geloven in schuld en onschuld.
Het is een man die afknapt wanneer hij verneemt dat
Neen van zijn kliënten opnieuw op het slechte pad is.
Kortom iemand die het nog goed meent in dit
maatschappelijk stelsel waarin het justitiepaleis een
lokkende luchtspiegeling is waar de advokaten met
meer ijver hun eigen reputatie verdedigen dan de
zaak van hun kliënt en waar een vonnis afhangt van
geluk en toeval
S.J.
Het mag stenen uit de grond vriezen, pijpestelen regenen of
gloeiend heet zijn. Speelt de symfonische kring «Door
eendracht groot» de feestzaal van het stadhuis zit eivol. De
oorzaken of althans één ervan? «Door eendracht groot» vult
een leemte op. Het festival van Vlaanderen is pas voorbij
en daar komt de viering van 500 jaar Sint-Martinus. Lively
is pas verdwenen en daar verschijnt Milanova. Haendel en
Schütz hangen nog in de lucht en we zijn nog aan het
bekomen van al die cultuur en daar verrijzen Feremans en
Renaat Mores. Maar de melodie uit Rossini's ouverture tot
«De stelende ekster» die in mijn hoofd hangt van toen ik als
kleine jongen op de Kouter in Gent rondslenterde en het
thema uit het slavenkoor van Verdi dat we twintig jaar lang
hebben meegezongen met Etienne Van Nestes opera- en
belcantoconcert op zondagnamiddag, die kan ik alleen
beluisteren bij Octaaf Boone en zijn keurtroepen. Het woord
keurtroep misstaat hier niet, want het verrast me telkens
weer hoe die mensen erin slagen (dank zij hoeveel uren
gestadige arbeid?) tweemaal per jaar een concert van
niveau te brengen.
Von Flotow is voor mij syno- Verdi niet zeggen. Daarvoor
niem met «Martha», zijn be- js deze entr'acte muziek uit
kendste opera. Daarmee «La Traviata» te opdringerig
doe ik de man onrecht aan, en meteen meeslepend. Te-
want zijn ouverture «Stra- dereen herkent een thema,
della» is een meevaller. De een motief en neuriet mee,
odyssee van de zangleraar William Ruyssinck laat zijn
en de verliefde vrouw krijgt klarinet nu eens weemoedig
iets sprookjesachtig in sna- zingen, dan weer giechelen
ren en houtblazers. De ko- ais Strauss' «Tijl Uilenspie-
pers daarentegen hebben gel.» Raymond Merckx into-
iets dreigends. Zij vertolken neert met zijn donkere tuba.
het fatum, de dood. De trompet van Piet Kiekens
Verdi's «La Traviata» is schalt plechtig-virtuoos.
maar ik kan me vergissen Er zijn muzikale thema's die
zijn enige opera met een men kan aanwijzen als ver
niet - historisch thema. De bonden met een land, een
figuren zijn mensen, geen Volk, een traditie. Sibelius'
helden. Het ruikt hier meer «Zwaan van Tuonela» is oer-
naar Puccini's verisme dan Fins. Hij beschrijft de beto-
naar legende en vrijheids- vering van het land der dui-
liefde. Dit werd Verdi niet in zend meren, stil en deso-
dank afgenomen. Maar het laat. De Falla's «Dans van
leven had hem gehard en de molenaar» kan door zijn
immuum gemaakt en kop- klankkleur niet anders dan
pig ging hij zijn eigen weg. Spaans zijn. En Dvoraks cel-
Toch hoort men in zijn en- lokoncert is door en door
tr'acte muziek meer de ope- Slavisch. Zo ook «Kol Nid-
ra-componist dan een rei» van Max Bruch. De toon-
meester in de instrumenta- dichter hoorde het thema in
tie. Satie zei eens van zijn de Joodse synagoge op de
eigen pianomuziek dat ze vooravond van de grote ver
als achtergrond diende om zoendag ter gelegenheid
te praten. Dat kan men van van een bezoek aan Berlijn-
se vrienden. «Kol Nidrei» is
een elegie, een smartelijk
lied, waarover de donker-
klagende toon hangt van de
ellende van een volk dat
doorheen de geschiedenis
zwervend lijdt. Geen ge
schikter instrument om ver
driet en pijn weer te geven
dan de cello. Gastsolist Jan
Van Kelst zorgde door zijn
vertolking voor het hoogte
punt van de avond. De war
me boogstreek, de intonatie,
de ingekeerde stemming
beantwoordden op een bijna
ideale wijze aan de sfeer
van gelatenheid die de mu
ziek moet oproepen.
Brahms' «Hongaarse dan
sen» hebben minder met zijn
geaardheid te maken dan
wel met het feit dat hij als
jonge knaap in zee
manskroegen musiceerde
en daar wellicht zigeuner
wijsjes hoorde en met het
feit dat hij het land door
zwierf met een vluchteling
uit Budapest. Edward
Remenyi.
Echt Hongaars zijn ze echter
zo min als Liszts rapsodieën
met die naam. Ze zijn oor
spronkelijk geschreven voor
vierhandige klavieren en
niet elke orkestratie is even
geslaagd. De versie die de
symfonie brengt heeft een
kleurrijk palet. De vijfde en
de z^sde zijn wellicht de po
pulairste maar niet de ge
makkelijkste. Octaaf Boone
bereikt hier een grote homo
geniteit en, wat meer is, het
klinkt zoals het hoort
bijzonder zwierig.
De symfonie maakt er een
erezaak van bij elk optreden
een werk vao dirigent Boone
of van een lid van het orkest
uit te voeren. «Parktafere
len» is een muzikale wande
ling van Octaaf Boone. Het
werk zit vol impressionisti
sche toetsen, doet door
structuur aan Moussorgs-
ky's «Beelden uit een ten
toonstelling» denken en qua
klankkleur aan bepaalde
symfonische gedichten van
Respighi. Zoals in zijn «Sen
timenten» blijkt ook hier de
voorkeur van de componist
voor de fluit als stemmings-
scheppend solo« instru
ment.
Bloemen, spelende kinde
ren, vogels, wandelaars,
muzikanten op de kiosk, uit
gelatenheid. gedempt licht
worden geschilderd in pas
telkleuren. Alleen het pro
menadethema klinkt extra
vert en zit dik in de verf.
Voorzitter Eeman strooit nu
gulhartig met bloemen en
woorden en schepen Van
den Eede huldigt van harte
en met recht dirigent Boone.
Het concert wordt afgerond
met Massenets «Scènes Als-
aciennes.» De componist
kreeg door de charme, de
gratie en de koketterie van
zijn muziek de bijnaam «fille
de Gounod». Het werk is een
van de zeven orkestsuites
van Massenet en zit vol pic
turale vondsten. Het tekent
het trage ontwaken van een
stad op zondagmorgen, de
kerkgangers, de frivole sa
lons, de fanfare, wandeling
onder de lindeboom (een
vreedzame cello, een onge
stoorde klarinet), de onrusti
ge drukte van een stad op
zondagavond uitlopend op
een taptoe-motief van trom
mel en trompet.
Als het leven een optelling
is van herinneringen en illu
sies, dan voert de symfonie
me naar mijn jeugdjaren,
voor de dromen zorg ik zelf.
W.D.B.
The Crazy Boll Jazz Kafé brengt deze formatie in primeur
naar Aalst, waar zij zondag 14 december 1980 om 20.30 u.
zullen optreden in zaal Madeion, Grote Markt.
The Andrew Brothers ver
klaarden ons dat het hier
de eerste plaats gaat
>m een jazzkoncert, maar
om een totaal lachspekta-
kel. genietbaar voor ïeder-
jeen jong en oud. ook voor de
jazzfan.
Harry Strutters Hot Rythm
Orchestra is een engelse elf
tot twaalf man sterke jazz-
band opgericht in 1968 die
sindsdien met niet te stuiten
sukses de engelse en euro-
pese klubs onveilig maken.
Hun repertoire is dat van de
blanke «jazz» orkesten uit de
twintiger en dertiger jaren,
gespeeld in de ball-rooms.
De arrangementen zijn heus
wel serieus uitgewerkt en
hun muziek is af op een
professionele wijze. Doch
reeds bij de samenstelling
van hun garderobe voor het
podium ziet men dat zij zich
zelf niet ernstig nemen, ge
deeltelijk erg stijve
avondkledij afgewisseld
met de gekleurde en ge
streepte Engelse kostschool
pakjes.
Trouwens de namen en bij
van sommige der
muzikanten maken dit ook
duidelijk, zo ondermeer:
«Mountainous» Maurice
Dennis; «Unterzeeboten-
Leutenant», Gavin Russel;
«Babyface» George Flett;
«Dokter» Brian Hills; «The
Very Reverend» Michael Et-
herington en «Chief Consta
ble» Chris Macdonals.
Zij staan dan ook borg voor
een avondvullende knots
gekke show met een nooit
aflatende serie visuele én
muzikale gags op de tonene
van steengoede «Hot» Jazz.
Een niet te missen spekta
kel, een «must» voor iede
reen!
De toegangsprijs is bepaald
op 150 fr aan de kassa.
Nochtans zijn er vanaf nu
reeds genummerde toe
gangskaarten in voorver
koop verkrijgbaar aan de
sterk verminderde prijs van
100 fr en dit op de hiernaver-
melde adressen:
Weekblad De Voospost,
Pontstraat 64, Aalst.
Café Pompierken, Grote
Markt, Aalst.
Patisserie Chris, Kasteel-
dreef, Lede.
Telcona, Kattestraat 74,
Aalst.
Hugo Van Handerthove, N.
de Tierrestraat 32, Aalst,
Platenwinkel Solbemol,
Sluierstraat, Aalst.
Geschenken Hikka. Ge-
raardsbergsestr., Aalst.
Verf groothandel van
Brempt, Busselbaan 60,
Erembodegem. I
Café Pajotteqkind, Dreef 27.
Ternat.
Café Justitiepaleis, Justitie-
plein, Dendermonde.
The Crazy Boll Jazz Kafe,
Geraardsbergsestraat 84,
Aalst.
Café-restaurant De Win
gerd. Terelststraat 21. He-
kelgem. Willy
en
