Jiu Jitsu
geweld in een
donzen
verpakking
8 - 10.4.1981 - De Voorpost
Patrick Dullaers: «Ook klein duimpje zou een uitstekende jiu-jisaka zijn» (vw)
Bij ons in de klub zitten
'n paar jongens die vroeger
voor het minste onbenul op
de vuist gingen, nu zijn die
bedaarder en rustiger ge
worden. Je hoeft uiteraard
geen wonderen te verwach
ten. Jiu jitsu is nu eenmaal
geen wonderremedie tegen
vechtlust, het kan echter
wel helpen. Een zekere
vorm van ontspanning
treedt pas na enkele jaren
in. want jiu jitsu tot in de
kleinste kneepjes te be
heersen Het is ook zo
dat een lid van de klub. die
in een herberg herrie schopt
onmiddellijk door de klub
wordt afgestoten. «Belha
mels» hebben enkel een
kans om jiu jitsu te blijven
beoefenen indien een on
derzoek uitmaakt dat ze
inderdaad geen schuld treft
en dat ze werden aangeval
len door derden. Niemand
kan tenslotte het recht
ontzegd worden zichzelf te
verdedigen, maar vechtjas
sen vliegen er onverbidde
lijk uit. Hun naam wordt
door elke klub met rood
omkaderd en het Oosters
avontuur is ten einde.
Ik werd ooit eens bena
derd door de direktie van de
Dendermondse gevangenis
om een paar lessen te
komen geven aan cipiers.
Maar dat initiatief werd
spoedig stopgezet toen
bleek dat in jiu jitsu ook
aanvallende bewegingen
zitten en bewakers mogen
nu eenmaal geen offensieve
gebaren maken. Of jiu jitsu
-een goede terapie zou zijn
voor gevangenen die ook al
niet weten waar te blijven
met hun energie? ik ken het
antwoord niet. Onmogelijk
ie niet
Dit zijn de mannen en vrouwen van Goshindo Gakko (vw)
Jiu jitsu heeft ook een opvoedend karakter, bevrijdend
zelfs: de opgekropte energie, die dikwijls omslaat in een
nietsontziende agressie, krijgt er een gezonde ventilatie-
klep door.» Met deze volzin omschrijft Patrick Dullaers,
voorzitter van de jiu jitsu-klub Goshindo Gakko», die in
de wijk Oordegem te Lede «leeft», een aspekt. en geen
onbelangrijk, van de Japanse vechtsport.
«Je mag zeggen dat jiu
jitsu een Japanse worstel
kunst is. maar toch liggen
de wortels in een Chinese
voedingsbodem. Chinese
geestelijken trokken, net
zoals dat bij ons het geval
was. door het hele land om
de bevolking tot hun gods
dienst te bekeren. Dat was
niet ongevaarlijk en vrij
vaak kwam het voor dat de
predikanten werden over
vallen door roversbenden.
Binnen de monnikenwereld
ontstond de behoefte aan
een verdedigingstechniek
om zich in geval van nood
uit de slag te kunnen
trekken. Zo kon zich jiu
jitsu ontwikkelen. Typisch
aan jiu jitsu is de inslag van
een menslievende gods
dienst. Want hoewel een
vechtsport, is het een heel
zachte» verdedigings
manier Jiu jitsu. is vrij
vertaald: «de zachte kunst
om jezelf te verdedigen».
Dat «zacht» moet vrij letter
lijk vertaald worden. Wie jiu
jitsu volgt tracht zich
steeds op de meest eenvou
dige. de minst moeilijke
manier dus. te verdedigen
tegen mogelijke aanvallen
zonder dat daarvoor over
dreven macht moet worden
aangewend. Jiu jitsu is een
smeltkroes waarin vernuft,
techniek en snelheid ge
mengd worden. Anderzijds
moet toch vermeld dat jiu
jitsu gedeeltelijk agressieve
eigenschappen in zich
draagt aangezien aanvallen
de bewegingen niet zijn
uitgesloten. Maar je mag
niet vergeten dat een jiu
jitsuka konditioneel bijzon
der scherp moet staan
zowel fysisch, psychisch
als op het gebied van
snelheid. Een beoefenaar
dient zich grote inspannin
gen te getroosten om de
vechtkunst onder de knie te
krijgen.»
Patrick Dullaers. een
nogal robuuste figuur die
om den brode met zware
trucks rondtoert, is duide
lijk iemand die met hart en
ziel zijn funk tie als voor
zitter-trainer waarneemt.
Zijn stem blijft zakelijk,
koel zelfs en zijn bureau is
duidelijk ingericht om map
pen en steekkaarten in op te
slaan Alles wat de Oorde
gem se klub verricht wordt
met boekhoudkundige pre
ciesheid genoteerd en geen
detail geen rekening, gaat
verloren. Aan de muren
hangen vervaarlijk uitziende
dolken en geweren. Een
Japans Samoerai-zwaard is
duidelijk de trots van de
koliek tie. Ik beklaag de
jongens die zich een nach
telijke weg zouden banen
naar de kamer van Dullaers.
Patrick Dullaers: De be
langstelling voor de Ooster
se gevechtssporten neemt
inderdaad week na week toe
Uitz'onderiijf. of verbazing
wekkend zou ik dat niet
noemen. Van het oosten
gaat iets mystieks uit, iets
ongrijpbaars, en wij wester
lingen willen dat doorgron
den. Ook de rust die de
Oosterse mens uitstraalt
spreekt ons aan. In de
huidige samenleving moet
je je rot rennen om het
tempo te volgen, woorden
als stress, overspanning, te
hoge bloeddruk, maagkwa
len, zijn niet uit "de lucht en
vrij vaak blijkt dat westerse,
lees chemische, hulpmid
delen slechts pleisters op
een houten been zijn. Daar
om grijpen steeds meer
mensen naar yoga. aku-
punktuur. maar tevens naar
jiu jitsu. karate, haiku
Deze laatste sporten fun
geren dan zo'n beetje als
bliksemafleider voor bol-
gespannen agressie. In on
ze samenleving zijn de
uitlatingskanalen voor de
mensen wel ruim, maar de
meesten voelen zich toch
nog uitgesloten. Problemen
als eenzaamheid blijven aan
de orde van de dag. Veel
mensen worden daar agres
sief door. Ze willen iets
meedelen, maar op de een
of andere manier voelen ze
zich geremd. Daardoor sta
pelen ze hun ongenoegen
op tot er een moment van
uitbarsting komt. Meestal
moet een onschuldig ie
mand de schade betalen
met een paar fikse meppen
op de smoel. In een kroeg
gaat het net zo. De ene
drinkt net iets teveel thee
water wordt een beetje
agressief, iemand loopt
hem onvrijwillig aan en lap,
het is zover.
zijn oefenmeester beledi
gen of roddel over hem
rondstrooien. Onze klub
poogt tevens, en de ene
keer lukt dat iets beter dan
de andere keer, de Wester
se kuituur over te brengen.
We gaan herhaaldelijk op
bioskoopbezoek, ook to
neel ligt in de smaak, net
als tentoonstellingen en zo.
We vormen in Oordegem
een hecht team dat nauw
samenhangt en kollegiaal
optreedt.
Met de groep gaan we
regelmatig op kursus, naar
andere klubs kijken, spie
ken ook. Als de federatie
een kursus geeft trekken wij
daarheen en wisselen de
diverse klubs van leraar
zodat de leerlingen, en ook
de leraars, steeds meer
inzicht krijgen in jiu jitsu»
In de jiu jitsu-sport bestaat
geen kompetitie, er wordt
enkel gekeken. Ik pas een
wurggreep op zo'n manier
toe, een tweede doet dat
anders. Zo bestaan er mis
schien honderd variaties op
eenzelfde tema. Zo is jiu
jitsu: het aantal knepen,
slagen en grepen is ontel
baar. Ik zag in Duitsland
eens een vierentachtig jaar
oude Japanse meester aan
het werk, ik dacht dat mijn
ogen uit mijn hoofd zouden
rollen Mijn eigen leermees-
ster is ook al zo'n kei. Waar
hij de technieken blijft
zoeken Is me een raadsel.
Want er zijn ook kapers op
de kust Kerels die een
prentenboek en een kimono
kopen en een klub stichten,
na een paar maanden bollen
die het wel af maar de
naïeve leerling zit ontgoo
cheld te verknollen. Zo
krijgt de jiu jitsu een
Waar ik de nadruk wil op
leggen, is dat jiu jitsu een
bijna ondoorgrondelijke
sport is, gewoon omdat we
de Oosterse manier van
leven niet kunnen overne
men. Die mensen denken
en voelen totaal anders dan
wij. hun kuituur is ook op
een ander patroon uitge
knipt. Wij kunnen slechts in
bepaalde mate participeren
in die filozofie. Ik denk
tevens dat ze er een gezon
dere levensstijl op nahou
den. Die mensen krijgen
turnlessen alvorens ze be
ginnen te werken, het kan
toorpersoneel moet zelfs
oefeningen uitvoeren gedu
rende de pauzes. Stel je
voor dat je hier een paar
buikspieroefeningen doet
alvorens het werk aan te
vatten. De mensen zouden
denken dat je met 'maag
krampen uit bed bent ge
klauterd. In dat verband
moet je de Japanse invloed
ook niet teveel gaan over
schatten. Wij zijn ons be
wust van het mentaliteits-
verschil en we maken daar
dan ook geen punt van. We
trachten gewoon beide kui
tuurfenomenen aan elkaar
te binden zonder afbreuk te
doen aan deze of de andere
wereld. De Japanse woor
den die de jitsaka aanleert
worden heel strikt beperkt,
enkel de hoofdtitels worden
overgenomen. Het is niet
de bedoeling dat de jitsaka
daar wat Japans staat te
debiteren, de woorden die
we daarentegen wél over
nemen, steunen enkel op
de bevelen en de orde.
Want een jitsaka heeft
respekt voor zijn leermeés-
ter. wellicht is dat de
Japanse inbreng. Een jitsa
ka zal bijvoorbeeld nooit
soort eigen leven leiden. De
klappen werden ingewik
kelder, er werd gezocht
naar efficiënte verdedi-
gingsmetodes zodat dat
ene onderdeel een onaf
hankelijk bestaan ging lei
den. De verdieping bracht
een vermoeilijking, een in
gewikkelder struktuur met
zich mee zodat jiu jitsu ze
wel moest afketsen.
Jiu jitsu eist enorm veel
van de beoefenaar. De
basistechnieken moeten
feilloos beheerst, en dat is
niet altijd zo eenvoudig.
Desnoods wordt één greep
tien, twintig, dertig maal
getoond of ingestudeerd.
De jitsaka moet zichzelf dan
volledig in de macht hou
den. want wie het op de
zenuwen krijgt zal nog meer
tijd nodig hebben om te
leren. De leerling moet
snel, bijzonder soepel en
veerkrachtig zijn, hij moet
in een mum van tijd kunnen
reageren, zelfs aanvallen.
Aan brute macht wordt
geen waarde gehecht. Zelfs
iemand met een armspinne
omvang van vijf centimeter
kan een uitstekend jitsaka
zijn. Er komt wel uithou
dingsvermogen bij te pas,
en dat in twee opzichten;
eerst moet je kunnen door
bijten wanneer je minder
gekoncentreerd bent. Ten
tweede moet je je ook
vastbijten in de jiu jitsu.
Velen komen een paar maal
trainen maar houden er
binnen de kortste keren
mee op. Gewoon omdat ze
vinden dat ze niet snel
genoeg vorderen.
Wie volgt jiu jitsu-les?
In onze klub zijn alle
niet, maar de mensen ko
men er op af. Het lijkt zo
spektakulair. niet? Maar ik
vrees dat tal van mensen
iets wordt voorgelogen. Jiu
jitsu is niet zo erg offensief
en tevens wordt teveel
Amerikaanse saus over de
sport gegoten. De ware
geest van de jiu jitsu wordt
teveel in een hoekje ge
drumd en dat vind ik
jammer. Maar hoe wil je dat
we klanten binden? Tegen
jiu jitsu zijn wat vooroorde
len in omloop en kaats die
maar eens de wereld uit. Ik
ken dokters die jiu jitsu
totaal afkeuren voor jonge
knapen. Als redenen geven
zij op dat het gevaar voor
te ver doorgedreven trainin
gen en mogelijk breuken
een nadelige invloed zou
den hebben op het groei
proces van een kind. Ik durf
zweren dat zoiets nonsens
is. Elke leermeester heeft
kursussen EHBO doorlopen
en weet wat een duimhoge
knaap kan en mag, en wat
hij niet kan en niet mag.
Pijnlijke klemmen, het hard
vallen op de matten, dat
alles is taboe voor een kind,
zoiets weten wij maar al te
goed. Het kind zal echter
een prima lichamelijke
konditie aankweken én
zichzelf onder kontrole kun
nen houden. Als dat ver
keerd is dan weet "ik ook
niet. In judo, waar soms
veel gevaarlijker toeren
worden uitgehaald dón-
deren kinderen vaak onver
antwoord hard tegen het vilt
en wat merk je? Geen mens
die een krimp geeft.
Je mag ook niet vergeten
dat jiu jitsu showelementen
bevat. De kreten die je hoort
zijn vaak hulpmiddeltjes om
vrijlaat voor improv
voor speelsheid. D
die beweren dat jiu
verouderd is, heb
lelijk bij het verkeerde
Bij jiu jitsu is het
voor een serieuze kw
minimien op. Bij kar.
dat anders, in karate
hard doorgemept ir
gemeend gevecht. ZelflMe
het voor de lol is kan
voorvallen. Een jjt
zoekt in zijn kneepjesk
naar de meest pass:
formule om iemand op
rug te spijkeren. Op
zachte manier wordt I
aanvaller mogelijk
maakt nog één bewe
uit te voeren, in karaj
een belager minder hof *rl
worden uitgeschakeld,
ja. er brak al eens ie jjn'
een voet, maar dat
meer aan hemzelf te i
dat aan de jiu jitsu. iaa
neerte overmoedig
vrijpostig gespeeld i
kunnen ongelukken d
even verpesten. Om
te vermijden schakele
zelfs opwarmingoefeni
in. De ongevallen irij
groep zijn op één hi
tellen, en we draaier
twee jaar. dat
sprekend genoeg?
Misschien ook dit
Ook in jiu jitsu
gordels uitgereikt. De
te is de hoogste, mat
hierin worden nog
uarHolan -namaakt Qi
(n U
doe
verdelen gemaakt. Si
gen kunnen in princi Jjja
relatief korte termij
zwarte gordel omkn 1
anderen halen die Ie c
Trouwens ik herhaa e s
niemand, zelfs niet it8erT
die met jiu jitsu 'er.
n n oh
vingertoppen geb
werd. die vechtstijl
De
slechte reputatie, de goeien
moeten het weer maar met
de slechten bekopen, niet
waar?
Jiu jitsu mag tevens niet
verward worden met de
andere Oosterse gevechts
sporten. Karate. Kung Fu
en zo vonden in principe
hun oorsprong in de jiu
jitsu. pas door jiu jitsu
konden die ontstaan omdat
ze een uitdieping zijn van
de verschillende stijlkne-
pen. De slagen die in de jiu
jitsu normaal voorkomen,
gingen bij de karate een
rangen en standen verte
genwoordigd. Want het is
zekér en vast geen dure
sport, en de kameraadscha-
pelijkheid binnen de groep
is te snijden. Wij trachten
mensen te lokken naar de
woens^ en zaterdagtrainin
gen door af en toe demon
stratie-optredens te verzor
gen. door tentoonstellingen
rond en over Japan in elkaar
te boksen en door het
vertonen van publiciteits
films. Vooral Bruce Lee-
prenten dan. Honderd pro
cent pro Lee-filmpjes ben ik
een bepaald nummer meer
uit de verf te laten komen,
om het spektakel extra te
kruiden. Ook het klappen
met de handen tegen de
mat is daar een onderdeel
van. hoewel dat eveneens
een steun kan zijn wanneer
je onzacht tegen de stenen
wordt gekwakt.
Jiu jitsu is ook een sport
die met de tijd meeëvolu-
eert. Wij trainen niet alleen
met namaakmessen, ook
neprevolvers worden boven
gehaald. De oorzaak hier-
yan is dat jiu jitsu ruimte
men zal kunnen da
den. Jiu jitsu is mi vee
eindeloos, een zwar
de ruimte. Jiu jüva
filosofie...» ndi
i Ie
Wanneer we in5,1,3
steekt Patrick Dullat fs,
leefd de hand uil,
dromen we in een
lopen en ergens i e^j*r
hoekje te worden g jen,
maar nee hoor. de ha idei
is welgemeend én
tig...
Tekst: Paul DE »ki
Foto's: Paul VER
Jiu-jitsu: snelheid, behendigheid, soepelheid en vernuft (vw)