UIT AGENDA
TENTOONSTELLING EN WAGENSPEL TE MERE
Oost-Vlaanderen
Bouwheer van de
«Staat» België
«DE UITSTRALING VAN HET
ST.-JOZEFSKOLLEGE»
IN SEPTEMBER VAN DE PERS
VANDAAG BOON-
GEBEUREN IN
STADSFEESTZAAUt
Kunstschilder van Europees formaat te Afflige
«HUMOR IN DE FOTO-FESTIVAL»
TE AALST
Animatiefilm van Raoul Servais
L.P. BOON VERENIGING
PRESENTEERT JAN DE
LICHTE-PENNING
14 - 5.<3.1981 - De Voorpost
Op initiatief van het trommelkorps S.K.V.V. werd op
vrijdag 29 mei 11. een tentoonstelling geopend in de
Rijkslagere School te Mere, met medewerking van
«Kunst in Huis».
Het was een tentoonstel
ling van jonge kunste
naars die nog geen ge
vestigde waarden kun
nen genoemd worden.
Toch loonde een bezoek
aan deze beperkte ten
toonstelling vrijwel de
moeite want er was heel
wat verscheidenheid te
bezichtigen: van schil
derijen op doek tot litho's
en gravures.
«Kunst in Huis» brengt
hedendaagse beeldende
kunst in het bereik van
iedereen hetzij om te be
kijken, hetzij om te lenen
of te kopen. Dergelijke
transactie kan tot stand
komen d.m.v. een kunst-
uitleendienst tegen een
klein tarief: men betaalt
20 fr. en gedurende zes
maanden is men de trot
se «bezitter» van een
heerlijk kunstwerk: schil
derij, grafiek, wandbe-
kleding, keramiek e.d.m.
Indien het geleende stuk
in de smaak valt is er
mogelijkheid om het te
kopen. Deze handelswij
ze is uiterst voordelig
dank zij een abonne
mentsysteem dat tegelij
kertijd een spaarsysteem
is. Op die manier kan de
kunst werkelijk in huis
komen bij iedereen zon
der daarom grote bedra
gen te moeten betalen.
Wagenspel
Op de slotdag van deze
tentoonstelling, zondag
31 mei, had het SKW, als
omlijsting, de toneel
groep PACT van Aalst
uitgenodigd om een mid
deleeuws wagenspel op
te voeren. Voor dit ge
beuren was de keuze ge
vallen op «Het spel van
de ketellapper». De ver
toningen kenden groot
sukses op de wijk Broek
en op de Dorpsplaats te
Mere. Tot slot kon men
dit schouwspel nog
maals meemaken op de
speelplaats van de RLS
waarmee trouwens deze
driedaagse van het trom
melkorps suksesrijk be
sloten werd. Ook de
trommelaars hadden
hierbij grote verdienste
want., zoals het middel
eeuws gebruik, had het
korps telkens met trom
geroffel de opvoeringen
aangekondigd
J.D.V.
Het spel van de ketellapper te Mere. (KDC)
Hij werd in Oostende ge
boren op 1 mei 1928, stu
deerde toegepaste kun
sten op de Akademie te
Gent, en besliste reeds
op jeugdige leeftijd zich
te wijden aan de anima
tiefilm. In 1946 voerde hij
zijn eerste experimenten
uit, en in 1960 kwam zijn
eerste afgewerkte teken
film.
Raoul Servais heet hij.
Sindsdien verwezenlijkte
hij een tiental korte ani
matiefilms, samen goed
voor een veertigtal natio
nale en internationale
onderscheidingen.
Verder is hij nog hoofd
van de afdeling anima
tiefilm van de Koninklij
ke Akademie voor Scho
ne Kunsten te Gent, lid'
van de Koninklijke Aka
demie voor Wetenschap
pen, Letteren en Schone
Kunsten van België. Dit
maar om te zeggen, dat
nagenoeg zijn volledig
werk vanavond 5 juni in
Kreja vertoond wordt
(20u., Driesleutelstraat
51, Aalst).
Dat wordt dus: De Valse
Noot, Chromofobia, Sire
ne, Godframe, To speak
or not to speak. Opera
tion X-70, Pegasus, Het
Lied Van Halewijn,
Harpy a.
Verder kan men Toleran
ce en Reserrection van
studenten van Servais
zien, en Scarabus van
Friedman.
Een opvallend initiatief,
dat meteen een reeks
animatiefilmavonden in
luidt, ingericht door dat
zelfde jeugdhuis.
(P.D.)
Naar aanleiding van de on
langs gehouden tentoonstel
ling «Het Vlaanderen van
Conscience» te Aalst
schreef Dr. Hendrik Strij-
pens een essai over «Hen
drik Conscience 1812-1883
De Teloorgang van een
Vlaamse Onafhankelijke
Partij» waar hij de nadruk
legde op het samengaan
van Vlaamse en sociale Be
weging. Tevens toonde hij
aan hoe de Vlaamse Bewe
ging in internationale repu
blikeinse acties betrokken
werd.
Rond de Hendrik Conscien-
cefeesten van 1912 in het
arrondissement Aalst-
schreef hij een artikel «De
opmars van de katholieken
te Aalst in 1912. Onderwijs
en Cultuur als hefbomen»,
waarin de betekenis van
Aalst voor de Vlaamse stu
dentenbeweging centraal
staat.
Vandaag deelt Hendrik Strij-
pens de uitgave mee van het
boek «Oost-Vlaanderen:
Bouwheer van de «Staat»
België». Hij kreeg de mede
werking van Prof. ir. J.B.
Ouintijn met een artikel
over de Aalstenaar «J. Fr.
Kluyskens (1771-1843). Voor
man van het Vlaams-Bel
gisch Doktersgild» en van
Lie. I- De Ro met een studie
over «De Belgische Omwen
teling te Geraardsbergen in
1830». Deze studie is belang
rijk omdat ze voor het eerst
de stad Aalst en zijn arron
dissement (Ninove. Ge
raardsbergen, Zottegem) in
de periode van 1750 tot 1914
behandelt.
Maar er is meer. Er wordt in
aangetoond hoe de provin
cie Oost-Vlaanderen als me
de-bouwheer van de «Staat»
België mag worden aange
wezen. In dit «België» staat
de politieke strijd tussen
Kerk en Staat, vooral inzake
onderwijs en cultuur cen
traal.
Deze strijd voert ons naar
het midden van de 18e eeuw
met daarin een evaluatie
van:
De Loge «La Diecrète Impé
riale d'Alost» 1764-1786.
Als oudste «erkende» loge
van België ging in 1764 «La
Discrète Impériale d'Alost»
van start. Zo groepeerden de
burgemeesters en schepe
nen van Aalst en Geraards
bergen de voornaamste in
dustriëlen en magistraten
tot in het Oudenaardse toe.
Enkele namen van gekende
families zoals Vilain XIV.
Van Langenhove, Dommer.
De Smet tonen dit aan. De
loge was op weg de belang
rijkste groep in het «Land
van Aalst» te worden, toen
de paus en de Oostenrijkse
keizerin Maria-Theresia een
beslissing nam met ver
strekkende gevolgen: de af
schaffing van de jezuïtenor-
de en de omvorming van
hun colleges tot staatsscho
len. Over de juistheid van
die beslissing geraakten de
verschillende loges ver
deeld en de steun van de
Oostenrijkers werd hen ont
trokken.
Aalst-Oudenaarde 1787-1814
De Kerk en de jezuïten zoe
ken steun bij de katholieke
logebroeders en de adel, die
hun voorrechten zien ontval
len. In Aalst en Oudenaarde
wordt het verz' tegen de
Oostenrijkers t gang ge
bracht en dit zal leiden tot
de succesvolle maar kort
stondige Brabantse omwen
teling van 1789-1790. Dezelf
de coalitie van Kerk en adel
zal een belangrijke bijdrage
leveren om aan de ideeën
van de Franse Omwenteling
en de anticlericale politiek
van Keizer Napoleon weer
stand te bieden. Moorsel en
Affligem, de streek van
Overmere-Donk vervullen
een belangrijke rol bij de
acties van de Boerenkrijg;
op het culturele vlak voer
den de Catharinisten de for
cing te Aalst. In deze
machtsstrijd staan ze tegen
de anticlericale en vinnige
leden van de ex-loge van
Aalst, die de zijde van de
democraat Vonck (Baarde-
gem) kiezen; die de replubli-
keinse en Franse vrijheidsi
dealen aanhangen.
Aalst-Gijzegem-Dender-
monde en Aalst-Geraards-
bergen 1814-1825
Te vergeefs pogen Kerk en
adel het Rooms-katholicis-
me in de grondwet van het
Verenigd Koninkrijk der Ne
derlanden in te schrijven.
Daarom verzetten ze zich.
zoals onder het Frans Be
wind, tegen de eedafleg
ging. Toen koning Willem I
een neutraal rijksonderwijs
voor zijn onderdanen wil be
schikbaar stellen. gaat
Aalst de leiding van het ver
zet op zich nemen.
Mgr. de Broglie. de bisschop
van Gent. en zijn steunpi
laar Van Crombrugghe be
werken Aalst en zijn arron
dissement. Kloosterorden
zoals de Paters Jozefieten te
Geraardsbergen, de Dames
van Maria te Aalst en Sint-
Vincentius Paulote Gijze-
gem worden opgericht en ze
worden met vele onderwijs
taken belast. Hun koningin
nestuk wordt het bisschop
pelijk college, het ex-jezu-
Stencollege van Aalst. Maar
het moet buigen.
Aalst-Melle-Gent-Geraards-
bergen 1826-1839
Van Crombrugghe, de ex-
direkteur van het jezuïten-
college te Aalst, zal in Gent,
via het seminarie en de pers
met succes het verzet orga
niseren. Een boeiende brok
gescheidenis. Onder zijn
impuls gelukken de bis
schoppen van de Zuidelijke
Nederlanden erin Koning
Willem I te verplichten om
zijn onderwijspolitiek te la
ten varen. Van Crombrug
ghe laat de bevoorrechte po
sitie van de Kerk in de Belgi
sche grondwet inschrijven
en helpt de tegenstrevers
van het Belgisch establisch-
ment uitschakelen. J. Fr.
Kluyskens, rector van de
Vlaamse universiteit van
Gent. de familie Spitaels
van Geraardsbergen en de
patriotten van Aalst beho
ren tot de slachtoffers.
Onderwijs en Politiek te
Aalst 1840-1914
Door een betere partijorga
nisatie komen de liberalen
van 1848 tot 1870 aan de
macht, zowel nationaal als
te Aalst. Maar in de kleine
steden kunnen ze moeilijk
Op de dag van de grote retrospektieve in het St.-
Jozefscollege Aalst met het totaal-spektakel ontvan
gen we de aankondiging van deel ÜI van de trilogie
over dit kollege dat tweemaal anderhalve eeuw
werd geleid door de paters Jezuïeten.
Het «Genootschap voor
Aalsterse Geschiedenis»
brengt inderdaad tegen
september e.k. het derde
en laatste deel op de
markt.
Evenals de beide vorige
publikaties is het even
eens van de hand van
historikus E.H. J. De
Brouwer.
«De uitstraling van het
kollege» bevat naast de
leerlingenlijsten van
1831 tot en met 1900 ook
de opname van al de fo
to's van de studenten van
retorika met de namen
van 1886 tot op heden,
opgave van geboorteen
woonplaats, en althans
voor het merendeel van
hen, de keuze van de la
tere beroepsaktiviteiten.
Tevens wordt eens te
meer extra aandacht ge
schonken aan diegenen
die meer in de belang
stelling stonden.
Deze palmares wordt
voorafgegaan door een
algemeen overzicht, ver
deeld in twee periodes,
deze van 1831 tot 1906 (de
tijd van het aristokra-
tisch franstalig kollege)
en de tijd nadien die pa
rallel loopt met de groei
naar demokratie en ver
nederlandsing van het
onderwijs.
Uit dit monumentaal
oeuvre blijkt dat tal van
oudleerlingen van het
St.-Jozefscollege een eer-
sterangsrol hebben ge
speeld en nog spelen in
de samenleving en te
vens dat de Sociëteit van
Jezus bewezen heeft dat,
wat ze in de loop van 150
jaar aan opvoeding, op
leiding en onderricht
heeft gezaaid, uitgroeide
tot een rijke oogst van
geestelijke, kulturele,
morele, sociale en maat
schappelijke gezagsdra
gers met bekendheid in
eigen streek, in eigen
Nog tot en met Pinkstermaandag 8 juni i
tentoonstelling van de Indiër Sampath Kun]
in het Kultureel Centrum Affligem. OpeniiJ
uren: op zaterdag van 14.30 u. tot 20 u. en||
zondag van 11 u. tot 13 u. en van 14.30 u.
20 u.
In Galerij S65, Spaarzaamheidstraat 65, la
nog tot 28 juni een tentoonstelling van schil
rijen, gouaches en grafiek van Benjamin I
uit New York.
un:
ide:
ïlliJ
(ge
in e
he
Het herdenken van Louis Paul Boon, die 2 j<
geleden overleed op 10 mei, krijgt een bijzon
re betekenis deze keer.
De door de vereniging met die naam, opge:
manifestatie heeft zo te zien alles mee om ui
groeien tot een wis en waarachtige kultui
«happening». Zij het dan met onmiskenb*
socio-politieke inslag.
Het heet de bedoeling te zijn hierbij de zoge
ten penning van Jan De Lichte voor te stellen
een bronzen munt met Jan De Lichte beelden:
van de hand van Roel D'Haese die als mid
moet dienen om de nodige fondsen te verzai v
len om het L.P. Boon - Jan De Lichte monum
te betalen.
Op het programma van deze herdenkings-
voorstellingsavond staan een hele riets bek llic
de namen uit de literair-artistieke sfeer, uit inv
journalistiek en uit de politiek. Elk op him be uy:
en op hun zo mogelijk eigen wijze zul ine
zij, hetzij L.P. Boon, hetzij Jan De Lichte, he iet
beiden Boon en De Lichte trachten te bep n
deren. >ot
In volgorde van het programma zijn dat: Mait>-
Wauters, Mare Galle, Herman De Conin to<
Guido Lauwaert, Jan Hoet, Bert Ghysels, R lint
D'Haese, Paul De Wispelaere, Hugo Claus vei
Herman Roels. Ook de aanwezigheid van J< ld.
Den Uyl wordt aangekondigd. ter
De L.P. Boon - Jan De Lichte penning zal wor< ren
verkocht door de L.P. Boon-vereniging te< dei
.450 fr., te storten op rekening nr. 000-1178S rdi
47. Inlichtingen over dit alles, telefonisch Ta<
nummer 053-62.64.22. og
E
land maar ook buiten de
grenzen.
U kan het boek reeds nu,
aan de voorinschrijfprijs
van 1440 fr. (tot 1 juli e.k.)
bestellen bij het boven
vermeld «Genootschap»,
A. Liénartstraat 23 te
9300 Aalst (pr. 000-
0572139-33) of bij de boek
handel.
In formaat 28,3 bif
cm bevat het ciraj
bladzijden en is
den in kunststof!
Bovendien bevat
ruim 100 foto's. Naj:
'81 wordt de prijs 19
Uiteraard is de
beperkt.
Op vrijdag 12 juni te 20 u. opening van de tentoon
stelling van kunstschilder Tony Albrecht.
Als Gentenaar (1925) bracht hij zijn jeugd door aan
de boorden van de Leie. Hij reisde veel in onze
buurlanden en ook in Spanje. Acht jaar verbleef hij
in Zaïre maar in 1963 keerde hij definitief terug.
Grootvader was reeds
een befaamd land
schapsschilder en vader
hielp hem doorheen de
doolhof van de Vlaamse
School de wereld in. Het
was dan ook van vader
Louis dat hij leerde teke
nen en schilderen. Natte
graskanten, poëtische
Leieboorden, wijdse ko
renvelden, verwrongen
knotwilgen, triest aan
doende hoevekes, wilde
bloemen, getormenteer
de luchten en schattige
kinderen genoten zijn be
langstelling.
Pas na zijn terugkeer uil
Zaïre, toen hij hier een
nieuw leven had bevoch
ten, kwam hij met zijn
werk naar buiten.
Grote invloed op zijn
oeuvre komt alleszins
van Van Gogh, Kokosch-
ka, Permeke, Soutine,
Turner. Dichter Anton
Vlaskop prikkelde zijn
artistieke gevoeligheid
en bevorderde een kli
maat van kreativiteit wat
uiteindelijk zijn expres
sie ten goede kwam.
Toch is hij zelf persoon
lijk gebleven en liefst te
situeren als psychoana-
list. Zonder rekening te
houden met modes en
tendensen heeft Tony Al
brecht de moed opge
bracht de eigen weg te
gaan. Hij diept zijn on
derwerp uit en maakt het
toegankelijk voor de ge-
interesseerde. Zijn kolo
riet is tevens dichterlijk
en geweldig. Geest, ge
voel, bewogenheid lig
gen te woelen tot er orde
ning komt.
Albrecht voelt zich sterk
gedreven naar kosmi
sche landschappen, zon
der enige remming. Der
gelijke objekten laten
hem toe ongebreideld te
woekeren met figuur en
kleur waarbij de innerlij
ke mens centraal blijft.
Hij exposeerde zowat her
let
en der en talrijke vefter
werken bevinden z>iw
binnen- en buitenli
kollekties.
Qua inhoud en tec gel
is het een Europee: 8 v
stenaar.
Deze expo kan u m^nd
ken van vrijdag 12
met zondag 28 jui
zaterdagen van 14u tbe
20 u. en op zondage [er
11 tot 13 u. en van
tot 20 u.
hun kiessucces in hun voor
deel uitwerken. Toen de ka
tholiek partij zich in 1863-64
reorganiseert, vindt ze en
thousiaste aanhangers in
het arrondissement Aalst.
Reeds in 1872 vroeger dan
op het nationaal vlak (1884)
brengen ze de liberalen (en
de loge) te Aalst, te Ninove,
te Geraardsbergen en te
Dendermonde een definitie
ve nederlaag toe. Eén der
eerste daden van de katho
lieke gemeenteraden is de
afschaffing van de liberale
gemeentescholen. De
schoolstrijd is in het arron
dissement Aalst ingezet. De
talloze vieringen vandaag
in het arrondissement Aalst
van vrije en rijksscholen,
die tussen 1879 en 1883 op
gericht werden, bewijzen de
intensiteit van de strijd.
Cultuur en Politiek te Aalst
1840-1914
Alle Liberale inspanningen
te Aalst inzake het culturele
leven te Aalst zullen in de
periode 1848-1872 opgevan
gen en omgebogen worden.
Of het nu is via de bibliothe
ken. of de Academies van
Muziek en Schone Kunsten,
of via de toneelvereniging
«Taal en Vrijheid», de mu
ziekvereniging «Les Vrais
Amis Constants», het «Wil
lemfonds» telkens staan de
katholieken klaar met een
gepaste tegenzet.
De Harmonie «Al groeiend
Bloeiend». «Het Land van
Riem». «De Catharinisten».
«De Vlaemsche Taelgilde»
en het «Davidsfonds» zijn
zovele bewijzen. Toch wordt
de macht van de katholieke
partij enigszins aangetast
door het socialisme en het
Daensisme. Scherper nog iB
de reactie in de Vlaamse
kwestie en de vernederland-,
sing van het vrij onderwijs.
Niet alleen buiten de katho
lieke kringen (P. Daens, H.
Meert) maar ook binnen de
katholieke partij zelf groeit
een Vlaamsbewuste groep
rond P. Daens (aanvanke
lijk), P. en L. de Bethune. R.
Moyersoen (tijdelijk), Is. en
Ev. Bauwens, Stracke en J.
Helleputte. die zich tegen
over de franstalige groep
tond Woeste opstellen.
Aalst wordt terug de piloot
van de vernieuwing.
Deze studie kan besteld
worden door de som te stor
ten van 800 fr. (bij verschij
nen in september: 1.000 fr.)
op P.C.R. 000- 0097654-72
van E. Geukens. Gentse
Steenweg 231, 9300 Aalst
met vermelding «Oost-
Vlaanderen: Bouwheer van
de «Staat» België» of bij de
boekhandels
ges
Enigszins vergelijkbaar met het «Humor-Smalfilm-
festival» gaat in het kader van de «Week voor
Vrijetijdsbesteding» in de Keizershallen te Aalst van
vrijdag 18 tot en met zondag 27 september e.k. het
«Humor in de Foto-Festival» door. Een idee nog van
Marcel De Bisschop dat de goedkeuring kreeg van de
gemeenteraad doch niet van de grond kwam. Het
«Stedelijk Komitee voor Vrijetijdsbesteding» wil dit
nu trachten te realiseren.
Uiteraard moeten de fo
to's in verband staan met
het humorthema, dit laat
ste dan gezien in de
meest brede betekenis.
Foto's zonder kommer-
siële bedoelingen en niet
strijdig met de goede
zeden.
Alle formaten vanaf de
minimum-afmeting 18 bij
24 cm, zwart-wit of kleur,
zijn toegelaten.
Het festival staat open
voor amateurfotografen,
zowel individueel als in
groepsverband via scho
len, fotoklubs, jeugdvere
nigingen, socio-kulturele
verenigingen e.d.m.
Elke deelnemer (deel
neemster) kan met meer
dere werken inschrijven.
Inschrijven trouwens vol
ledig gratis. Uiterste da
tum van inschrijving is
wel 31 augustus 1981.
Foto's, op stevig karton
papier bevestigd en de
gelijk verpakt dienen te
worden gestuurd naar
het «Stedelijk Komitee
voor Vrijetijdsbeste
ding», Dienst «Vrije Tijd»,
Kattestraat 33 te 9300
Aalst.
Elke ingezonden foto
moet op de keerzijde ver
melden: naam, voor
naam en volledig adres
alsmede gebeurlijk een
bij de foto passend on
derschrift of titel.
De jury, bestaande uit
deskundigen op het ge
bied van fotografie, hu
mor en vrijetijdsbeste
ding zal de foto's beoor
delen zo naar de humo
ristische inhoud als op
het fototechnisch vlak.
Bekroonde werken blij
ven eigendom van het
Komitee dat er verder
vrijelijk mag over be
schikken en waarvoor bij
publikatie geen vergoe
ding kan worden geëist.
Niet-bekroonde werken
kunnen op verzoek terug
bekomen worden op het
sekretariaat op bovenver
meld adres.
Moest het aantal inzen
dingen de voorziene ten
toonstellingsruimte over
treffen dan zal een voor-
selektie plaatshi
Weerhouden
worden tentoont
van 18 tot 27 sept
e.k.
Aan deze wedstrijc
«Schaal Marcel D
schop» verbonde
zowel voor zwart-v
voor kleurfoto's o
zien het formaat.
bijkomende natur
ereprijzen zullen al
moediging wordei
gekend. Bovendier
vangt elke deel
een herinneri
ploma.
De plechtige prijs
king heeft plaats op
dag 26 september
feestzaal van het
huis te 16 u. Nie
haalde prijzen bliji
beschikking van
reaten tot 31 o
1981 en zulks op I
kretariaat van het
lijk komitee.
