[ozef Vacenovsky:
k heb in Lokeren
eel vrienden gemaakt»
«In Tsjechoslovakije wordt trager gespeeld.
ppiii nou Ivic. Die koppelt
icipline aan teehniek en
derleeht wordt ongenaakbaar.»
vriendelljk en het
uö vuurposi - o.o. iao i - as
appartement waarin de Tsjechi-
alptrainer van Sporting Lokeren
itrek nam, ligt in een relatief vrij
verkaveling. Het appartement
Ier klein, maar kraaknet en zorg-
doch zonder zin voor overdrij-
ngericht. Een knots van een ster-
en en een dure video springen uit
id, aan de maren hangen frag-
keningen van de gouden stad
f Vaeenovsky, een pezig man met
haren en gebronsde huid, zal
het Waasland heel binnenkort
jen. Misschien voorgoed, doch als
Jt komt hij vast nog langs. Met het
|k van Vacenovsky wordt meteen
ismeed trainersduo ontdubbeld.
nam je ae pyn doen hen te moeten
waar van verlaten. In Praag zal ik
Lokeren en dikwijls aan Lokeren
dj oerde- denken en je kan er van
spelerstalent op aan dat ik hier nog
bloklanders die in het
Westen een gooi naar
beroemdheid for
ceerden.
Ik ben beginnen voet
ballen bij Jikta Vace-
nouska, een dorp ten
zuiden van Brno dat am
per 4.000 mensen groe
peerde. Maar klein zijn
hoeft geen nadeel te zijn,
want toen ik achttien
was speelde ik met dat
klubje kampioen der Ue-
fa's. De trainer van Duk-
la Praag zag me aan het
werk en toen ik opgeroe
pen werd om onder de
wapens te gaan, tekende
ik een verbintenis met
de legerploeg. Het feit
dat ik kon doorstoten
naar topklasse verwon
dert me. Het was een
komplete verrassing
voor mij, ik had er nooit
van dat bruisende sap
slikte ik in Gent. Gantoi-
se had altijd al oog voor
buitenlanders en de aan
passing verliep er uiter
mate vlot. Ik moest me
wel inwerken in de kapi
talistische leefwereld,
maar veel moeite heb ik
niet ondervonden. Ver
volgens speelde ik sa
men met Jurion bij der
deklasser Lokeren. Eén
jaar was ik hier aktief
als speler en tot mijn
grote vreugde konden
we de fusieploeg in twee
de trappen. Op mijn vijf
endertigste achtte ik het
bekeken en week op
nieuw uit naar mijn va
derland. Ik monsterde
daar aan bij een kleine
ploeg vergelijkbaar
met de hogere provincia
le reeksen van hier en
ibiPd
R( üj]
'ozeF1-
ïeui
r<
3ij 1„
Pla#tei
3p
rospèil
5e,
Lokeren ho-
ropese toppen,
e makkelijk af-
van het
is altijd moeilijk,
moeilijker dan
maar mijn be-
lag al enkele
vast. Ik ben
aan rust toe,
zegt me niks
k, ik heb dit
gische en Euro-
j iloegen moeten
ik heb hard ge
let de jongens en
en wat geluk ge-
lar om de cham-
mogen proeven
ie jaar een nor-
familiaal leven
ontberen en dat
bijzonder zwaar
wil terug bij de
die studeren,
1 ook mijn vrouw
Ik weet
niet wat ik in
fa doen. Het eni-
me voorlopig in-
rt is mijn gezin,
milie. Ik heb de
drie jaar lang
list te hebben dat
inderlijke waar-
lelang was. Wel-
ik ik me een jaar
it de kompetitie-
loewel... Hier in
heb ik evenwel
enden gemaakt,
isen zijn enorm
,g< Wc
vaak mijn vakantiepe
riodes zal doorbrengen.
En wat dat sukses be
treft, daar blijf ik heel
kalm bij. Ten eerste zijn
het nog altijd de spelers
die het moeten waarma
ken, als zij niet willen,
dan mogen Haesaert en
ik nog duizend andere
tandems uitproberen,
het zal geen zoden aan
de dijk brengen. In de
Uefa-cup hebben we het
helemaal niet slecht ge
daan en in de kompetitie
veroverden we de tweede
plaats achter een supe
rieur An derleeht, In de
Beker van België gaat de
struggle nog steeds
door, het feit dat we de
halve finale haalden
mag al een prestatie
worden genoemd, al wat
meer in de schoot valt
zal de kroon nog meer
doen schitteren.
In jouw land heb je
ook al een niet onaar
dig palmares te verde
digen. Bij Dukla
Praag was je één van
de betere spelers op
het moment dat de
klub op de toppen van
zijn kunnen speelde
en nu keer je terug als
trainer van een Belgi
sche topklub. Als
voetballer was je zelfs
één der eerste Oost-
rekening mee gehou
den. Bij Dukla speelden
nog andere heren die het
prachtig zouden gaan
doen. Ik denk maar aan
MasoDust en Novak, die
beiden in België ver
maardheid verwierven
en dat zelfs nog doen.
Van 1955 tot '69 speelde
ik ononderbroken met
de Tsjechische hoofdste
delingen in Eerste Na
tionale. Vier keer won
nen we de Beker van
Tsjechoslovakije, zes
maal plaatsten we de
kampioenskroon op het
boofd en in de Europese
kompetities deden we
het ook niet bepaald
slecht. Eens speelden we
de semi-finale en we
kwamen uit tegen de
meest vermaarde
topklubs als Benfica,
Real Madrid en de Glas
gow Rangers. Bij het na
tionaal elftal werd ik
vijftien maal ingeschre
ven. Net zoals Karol Do-
bias mocht ik de titel van
«Master of Sports», dat
is een ere-titel voor een
voetballer die viermaal
kampioen speelt met
eenzelfde klub, ont
vangen.
Toen ik tweeëndertig
werd, verkreeg ik van de
Tsjechische autoriteiten
de toestemming om het
Westers avontuur te
proeven. De eerste lepels.
kon er de ploeg ten dien
ste zijn door viermaal te
promoveren. Tot mijn
achtendertigste bleef ik
speler-trainer en Ostra-
wa knokte ik in de op
één na hoogste afdeling.
Nadien koos ik opnieuw
richting West-Europa
en ben Lokeren gaan
trainen. Voor mij was
dat uiteraard een uit
daging. Maar ik ben ie
mand die het risiko niet
schuwt omdat ik steeds
verder tracht door te sto
ten. Het lag in mijn be
doeling een erkend oe-
fenmeester te worden
achter of voor als je
wil het Gordijn en dat
kon pas wanneer ik mijn
voetbalinzichten kon
verruimen door interna
tionale praktijk. Hier in
het Waasland heb ik een
enorme ervaring kun
nen opdoen in de ver
schillende kompetities
waarin de klub scheep
ging-
Internationale erva
ring klinkt prachtig.
Verschilt het Westers
en het Oosteuropees
voetbal dan zoveel met
elkaar? Of beschouwt
men ons voetbalsys
teem als zoveel beter
dan in de Sovjetvoor
tuin?
Eigenlijk moet je het
breder zien. Eén sys
teem is op zichzelf ge
zien niet slecht, maar de
kunst om een bepaalde
manier van spelen met
een andere te kombine-
ren is uiterst belangrijk.
Zowel voor de kwaliteit
van het voetbal als voor
de struktuur errond is
verfijning en vermen
ging van kapitale waar
de. Neem nou Ivic. Die
koppelt het disciplinaire
aan het technische en
Anderlecht wordt onge
naakbaar. In Tsjechoslo
vakije wordt er een beet
je luier gespeeld, het
spel vordert er trager,
maar technisch gezien
wordt er hoogstaand
voetbal voorgeschoteld.
Er wordt gedribbeld, de
passen zijn aardig om
zien en toch levert het
vaak weinig op. Tenslot
te willen de toeschou
wers spektakel en ook
goals zien. In België
gaat men veel meer de
atletische toer op en da's
een ontwikkeling die
niet altijd het gewenste
effekt oplevert. Vaak
schieten de spelers dan
technisch tekort. Een
voetballer wordt steeds
minder voetballer maar
steeds meer atleet. In het
Oostblok weet men dat
de spelers technisch be
dreven zijn en daarom
legt men veel nadruk op
gespierde lichamen. Bij
na nooit wordt met de
bal geoefend in Tsje
choslovakije. Altijd
maar lopen, lopen en
nog eens lopen. Onder
tussen worden er oefe
ningen doorgemaald om
het spiervolume op te
drijven. Wanneer de spe
lers dan eindelijk een
veld moeten oprennen is
hun energie al opge
brand en staan ze veel
lustelozer te kombine-
ren. Be heb hier de trai
ningen met de bal leren
kennen en wees gerust,
ik zal thuis gretig van
dat instrument gebruik
maken. Die trainingen
schijnen mij ideaal om
nieuwe impulsen in te
pompen in ons bedaard
voetbal. Anderzijds moet
ik daaraan toevoegen
dat een goeie speler niet
alleen over een stevige
fysiek moet beschikken,
hij moet in de eerste
plaats over een pak ta
lent beschikken en hij
moet organisatorisch in
zicht hebben. Ook de dis
cipline is ontzettend be
langrijk. In het Oosten
moet een trainer zijn
volledige oefenstof op
papier neerzetten en op
sturen naar de bond. De
oefeningen, de tijds
duur, het procent inter-
valtrainingen, buikspie
roefeningen, kortom: al
les moet tot op de mi
nuut worden uitge
werkt. De bondsleden
onderzoeken het schema
en brengen er aanmer
kingen op aan. Hier is
zoiets onbestaande, de
trainer heeft enkel ver
antwoording af te leg
gen aan het bestuur...
Ginds vergeet men vaak
dat voetbal in eerste in
stantie een spel is waar
in ontzaglijk veel plaats
moet geschapen worden
voor improvizatie.
Ook de persoonlijke
benadering van elke spe
ler apart is belangrijk.
Sommigen zijn van na
ture uit luier dan ande
ren. Een trainer moet
daarom langs allerlei in
grepen motivatie kwe
ken. Soms dienen de in-
tervaltrainingen met
een chronometer bege
leid te worden. Iemand
die de honderd meter
loopt in vijftien sekon-
den kan zich bij kontrole
niet veroorloven over de
zelfde afstand bijvoor
beeld vijf sekonden meer
te doen. En nogmaals, ik
heb al veel gezien, heb
alle ploegen waartegen
we uitkwamen gescout
en overal waar ik kwam
heb ik gekeken én ge
schreven. Het beste zit
in mijn achterhoofd ge
borgen, wat onbruik
baar is ben ik bewust
vergeten. De samenbun
deling van al die ideeën
zal ik proberen te ver
werken in het Belgische
voetbal. Pas op, ik zal
geen chirurgische in
grepen uithalen. Het ene
systeem wisselt men
niet op slag voor een an
der. Dat zou volstrekt
onzinnig zijn.
Het scouten, hoe zit
dat in elkaar? Is dat
inderdaad nuttig of
werkt het enkel de
verveling in de hand
omdat alle bewegin
gen, alle verrassin
gen reeds vooraf ont
maskerd zijn?
Scouten is op een on
dubbelzinnige manier
naar voetbal kijken. Als
ik een ploeg ga ontleden
dan gebeurt zoiets met
de ogen van een trainer,
niet met die van een toe
schouwer, die zich gaat
ontspannen. Ik neem
mijn notitieboekje in de
hand en kontroleer de
positie der spelers. De
eerste vraag is steeds:
«Welke opstelling?».
Vervolgens krijgen de
spelers een waardecijfer
toegemeten, de bewegin
gen van de spelers
individueel wordt
uitgetekend, ook het
standaard-spelmodel
wordt uitgelijnd. Dat be
treft dan de aard der
voorzetten. Worden er
vooral lange trappen ge
geven, of zijn de passen
kort... De opstelling bij
een hoektrap, de opstel
ling en de truukjes bij
een vrije trap... Duizend
en één dingen die van
groot belang kunnen
zijn, worden ontleed om
tegenzetten te kunnen
plaatsen. Ik geloof ech
ter niet dat die manier
van werken de vervlak
king bevordert en de
spektakelwaarde naar
beneden haalt. Ik zei het
al. De trainer mag alles
op papier zetten en alles
als een scheikundele
raar uitkienen, dan nog
doen zich gloednieuwe
situaties voor. Een doel
punt maken is iets dat
op een fraktie van een
sekonde kan plaatsgrij
pen, en je mag ook niet
vergeten dat een trainer
langs de kant zit. Het is
de speler die het op de
groene mat moet waar
maken. Wij kunnen hem
honderd wetenswaar
digheden in het oor
fluisteren maar wan
neer die kerel zich daar
geen jota van aantrekt
of wanneer hij tekort
schiet dan kan de
coach daar niet aanspra
kelijk worden voor
Je vertrekt nu naar
Tsjechoslovakije, de
episode-Lokeren is
geschreven in gouden
krulletters. Zal je in je
land een erkend trai
ner zijn?
Als ik de aanbiedin
gen doorblader kan ik in
alle eerlijkheid zeggen
dat de mensen ginder
een hoge dunk van mij
hebben. Maar ik ben im
mer een bescheiden wer
ker geweest. In Lokeren
heb ik drie jaar het beste
van mezelf gegeven,
achter de schermen heb
ik veel, heel veel werk
geleverd, nooit heb ik in
het middelpunt van de
belangstelling wilier
staan. Door die inzet, gf
koppeld aan het dyn.
misme van de heer Ha
saert en het bestuur t
het talent van de spelei
heb ik de grondslag g
legd voor een late
loopbaan. Nu ga ik r
terugtrekken en zal
alles wat ik heb opges1
ken trachten te verw<
ken tot een eigen s?
teem, om later m
schien met de rooie loj
ergens ingehaald
worden.
Ik keer niet ter
naar Tsjechoslovak
als een rijke loebas
een dikke nek heb
nooit gehad. De mens
kunnen het hier be
met me stellen en bij n
thuis is het ni
anders...
Van het rijke kris is-
Westen naar het kom-
munistische Oosten is
dat geen grote stap?
Hola, hola, velen den
ken dat het hier een pa
radijs is en dat het gin
der een grote gevange
nis is. Maar dat is hele
maal niet waar. In de
winkels liggen de luxe-
produkten er ginder in
derdaad heel karig bij.
Doch onderwijs, genees
kunde zijn gratis, de so
ciale voorzieningen zijn
spotgoedkoop en wonin
gen worden tegen mi
nieme prijsjes ver
huurd... Hier is wel
meer welstand, maar of
de mensen daarom ge
lukkiger zijn, is een
vraag die ik graag open
laat.
Éénmaal ben ik in Lo
keren zelfs doodsbang
geweest, toen dat kom-
mando me overviel. De
kogelsporen zijn nog
steeds merkbaar. Als er
aangebeld wordt, open
ik nog altijd met een
bang hart de deur. Je
ziet het. Een maatschap
pij wordt gemaakt door
de mensen die erin wo
nen, daarom moeten de
mensen opgevoed wor
den in het licht van sa
menwerking en solidari
teit. Enfin ja, ik spreek
daar niet graag over. Lo
keren is een thuishaven
voor mij, ik voelde me
hier prima en niets of
niemand kan dat gevoel
van tevredenheid ver
dringen.
In Praag zal ik de
uitslagen van Loke
ren op de voet volgen.
Ik hoop dat voor de
ploeg een machtige
toekomst is wegge
legd. Mijn kollega
Haesaert wens ik
eveneens het allerbes
te. Ik vind het spijtig
dat hij niet meer in
Lokeren zal te vinden
zijn. Ook hij heeft
zich volledig inge
spannen om Lokeren
te steunen, om te ko
men waar het nu
staat: aan de top!
Paul DE MOOR
