EEN WELKOM
-GEBEUREN
OMGEVING VAN
KLUISKAPEL WORDT
GEKLASSEERD
ALS DORPSGEZICHT
Toneel in RITO:
«Mijn baby»
GULDEN -
SPOREN -
HERDENKING
OP 11 JULI
UNIEDAG VAN DE KRUISBOOG TE AALST
Louis-Paul Boon Herdenking
q
De Voorpost - 12 6.1981 - 13
:oor(
ïaak
klei
)l
3k S!
oor!
eltel
thu ;k'
il~
ig m
/e li
t kirx
|e 8 De stadsfeestzaal was barstensvol gelopen. De
ïn fwezigen hadden er dus goed aan gedaan om weg
nak< blijven. Zij zouden er niet meer bij hebben ge-
und. De broeierig voor-zomerse buitentemperatuur
de hoge vochtigheidsgraad met later op de
e kl rond een zwoel-druilerige regen waren er de
or orzaak van vele rood-aanlopende gezichten en nog
no leer zwetende lichamen binnen in de tot feestzaal
etransformeerde raadszaal.
Het was in deze feest- Of heeft «het doel hei-
aadszaal dat enkele we- ligt de middelen» ook in-
en terug, bij monde van spirerend gewerkt bij de
en oppositie-woord- initiatiefnemers van de-
J oerder, het Jan De Lich- ze herdenkingsavond?
ona e-Louis-Paul Boon mo- Dit «schoonheidsfout-
°P lument-initiatief van de je» belette echter niet dat
-ts v k>on-vereniging werd het geheel is uitgegroeid
erketterd. tot een bijzonder gebeu-
Hierdoor kwam, merk- ren een welkom ge-
-aardig genoeg, pas beuren!
)syö|oed de belangstelling Wij zien gaarne uit
ham ip gang voor de L.P. naar meerdere van dat
verl oon-vereniging en het soort avonden.
De Lichte-beeld- Marcel Wauters, die
aiiouwwerk van Roel als persoonlijke vriend
altijc )'Haese. van Louis-Paul Boon het
an Het voorlopig hoogte- welkomstwoord zou uit-
ial mnt rond dit memoreren spreken, gaf tal van be
an de Aalsterse auteur schouwingen ten beste
an «Mijn kleine oorlog» en te denken over
ras onmiskenbaar deze misdadigheid, misdadi-
amenkomst van Boon- gers, misdadigersben^
)e Lichte «supporters» den en wat er in de over-'
llerhande op deze her- levering zoal uit kan
lenkingsavond. groeien. «Het is wel
De polarisatie rond dit merkwaardig,» aldus
nonument-initiatief van Marcel Wauters, «dat de
- ie vrienden van Boon te- gruweldaden hun hoog-
3re 3 ent zich dus alsmaar tepunt bereikten in 1748,
I dof cherper omlijnd af. het jaar waarin de ont-
Opnieuw staat de wrichting van de samen-
leinburgerlijke moraal leving volledig was en
ik s [jnrecht tegenover een de Franse troepen op-
al koimalgaam van vrijzin- nieuw door de Oosten-
li ligheid, of wat er moet rijkse waren verdreven,
sari oor doorgaan. In dat jaar werd Jan De
lurer Maar misschien is er Lichte geradbraakt te
eten taast «Kapellekens», H. Aalst».
jeu lart, O.L.Vrouw en an- Over Louis-Paul Boon
-vee lere met kwistige hand en zijn romanfiguur Jan
jrem "er le lande rondgep- De Lichte vertelde Mar
ine, natste heiligen gedenk- cel Wauters het volgen-
ekens ook nog een de: «Uit de procesdoku-
llaats voor het «in ge- menten die Boon geraad-
j' achte houden» van een pleegd heeft, heeft hij al-
luk gruwelijker en leen de elementen over-
®n9' lenselijker menszijn, gehouden die gelijklo-
'°n 1 Het publiek was er in pend waren met de be-
lk geval. Diegenen die doeling die hij in zijn ro-
ir niet bij waren in de man wilde verwerken en
aal vielen niet op. Daar- in de mate die hij nodig
ntegen waren wel enke- achtte in die zin verbo
merkwaardige afwe- gen of verwrongen.»
rs do igheden te noteren op «De romanfiguur van
derzi et verhoog. Wij nemen Boon wil een bende
lenjan dat de namen van waarbinnen rechtvaar-
afwezigen niet zo- digheid heerst en die
k laar op het programma naar buiten alleen uit-
l() erden opgenomen om buiters zou plunderen,»
H e galerij te stofferen. aldus Wauters, die hier-
0f Als er dus geldige ex- bij een parallel trekt met
Juses zijn voor de afwe- de 14d* eeuwse Chinese
igheden van Jan Hoet, roman «Aan de water-
tul De Wispelaere, Her- kant» die ook werkelijk
ion Roels en Joop den gebeurde feiten als ver-
II yl dan had men voor trekpunt had en waar het
'°9' ergelijke avond toch be- gaat om een bende vo-
"1 ir dienen na te gaan of gelvrijverklaarden die
dan B gevraagde personen elkaar vinden in hun ver-
teeI 'el degelijk aanwezig zet tegen onderdrukking
raagt onden zijn voor men en willekeur, een bende
voa un namen op de affiche die gerechthgheid na-
3 et laatste. streeft en gesteund door
lelijk
het volk steeds machti
ger wordt, machtiger
zelfs dan de keizer, maar
ten onder gaat zodra met
de keizer een kompromis
wordt gesloten.
Louis Boon schreef als
opdracht in het Jan De
Lichte-eksemplaar dat
Marcel Wauters bezit
volgende tekst: «Met de
spijt zelf geen Jan De
Lichte te zijn geweest.»
Hierbij kan men zich de
vraag stellen welke Jan
De Lichte Boon heeft be
doeld? De historische,
door de nood gedreven
ellendeling, waarvan wij
tenslotte weinig afwe
ten, of het legendarische
zelfgeschapen persona
ge uit de roman? Mis
schien dacht Boon hierbij
aan de sukkelaar en aan
de held, aan allebei te
gelijk?
De eigenlijke opening
van de avond was een
ministeriële aangelegen
heid. Mare Galle zegt
van Boon dat hij, zoals de
meeste auteurs, zich in
meer of mindere mate
vereenzelvigt met zijn ro
manhelden. De minister
van het Vlaamse gewest,
stelt dat Boon zich met
Reinaert De Vos had ver
eenzelvigd en niet met
de leeuw die Koning No
bel was en met wie ande
re Vlamingen zich bij
voorkeur identificeren.
Vólgens Mare Galle
wordt in dit land liever
voorbijgegaan aan de
naakte en bloedende
waarheden en loopt men
liever op met auteurs die
zich vermeien met ro
mantische waange-
dachten.
Zonder de grootheid
van Boon zelf en zonder
steun van Nederland zou
hij eveneens de weg van
doodzwijgerij en misken
ning zijn ingegaan.
Hierbij wordt door
spreker verwezen naar
Cyriel Buysse, die ver
volgd werd en onheus
behandeld, en uit bitter
heid naar Nederland
vluchtte, waar Mamix
Gij sen ooit de prijs van
de provincie Antwerpen
werd geweigerd voor zijn
Joachim van Babyion».
Mare Galle vraagt zich af
wie men eigenlijk wil
treffen als men het
standbeeld de sokkel
niet gunt. «Kpmen de lar
ven al vreten aan de na
gedachtenis van een
kunstenaar die té groot is
geweest voor hen en
wiens werken op het
punt staan de waarheid
ook in hun tegen de
waarheid beveiligde
huiskamer te brengen?»
kin(
gel
dit
t'g
Ipmii
inger
-itrat#
n re
kan.
i ont
3ar a
bega
de
't is
i ond
het
'aal
et ve
an
te
at bé
g vf
evens
ipel i
irlate'
a voc
emot
e kin
ier aa
ond
ktieve
lange
bovf
f te w
owel
achte
zijn
in aai
moe
sn d
ieten
den
i n: i üt:i5t-:D van jan de uciht:
Here Jezus, levend water zoudt ge mij schenken.
Weet ge 't nog? Volgens uw oud verhaal?
Wel, waar is dat mirakel water gebleven?
Schurft en honger waren mijn leven.
Ik «il uit een trog. Want wil bedenken,
Jezus, gij had tenminste nog een avondmaal
Met brood e*n rode wijn.
Lijk dat het moet zijn.
Mere Jezus, 't schijnt dat ge in den hemel zijt
Samen met d'engclen en de profeten.
f)at ge uwen hemel hebt verdiend
Dat wil ik best geloven, beste vriend.
Maar waarom nooit eens in mijn kindertjjd
ben roggebroodje naar bcneen gesmeten
Of een kilotje patatten?
Ge zorgde beter voor de ratten.
Here Jezus, gij die God zijt zogezeid,
bezie mij, geschonden, rot, kapot.
De beul op de markt staat gereed.
't Is water en bloed dat ik zweet.
Wel, Jezus, maat, 't is nu mijn tijd.
Luister daarom naar mjjn enige gebod
"In het rjjk van uw hemels slijk
Kunt ge mijn versplinterde botten kussen.
Mijn ziel en mijn Ijjk
Geef ik liever aan de mussen".
aldus nog de minister.
Tot slot brengt hij nog
een boodschap van Joop
den Uyl, die, alhoewel
aangekondigd aanwezig
te zullen zijn, in het vis
rijke Ierland verhinderd
bleek.
Herman De Coninck,
die recent nog in een be
kend radio- en TV-week-
blad uitvoerig met Roe.'
D'Haese over «Jan De
Lichte» heeft gepraat
zegde hieraan niet zc
veel meer te moeten toe
voegen. Alhoewel hij de
schrijver niet persoonlijk
heeft gekend, schaart hij
zich geheel achter het
opzet van de «vrienden
van Boon» waarvan ve
len ook zijn vrienden zijn.
Hij vergelijkt zich hierbij
met de «twee strepen
agent» die in tegenstel
ling met de «drie strepen
agent» weliswaar niet
zelf kan lezen en schrij
ven maar wel iemand
kent die kan lezen en
schrijven.
Nadien is het de beurt
aan de man die per sé
als «enfant terrible» in
het nieuws wil, Guido
Lauwaert, die met luide
stem, als een volleerd
vonnislezer, het oor
spronkelijke vonnis van
Jan De Lichte opzegt als
een «feldwebel» die de
dienstregeling bekend
maakt, helder, duidelijk
en artikulerend opdat
niemand nadien zou kun
nen zeggen dat het niet
begrepen werd. Voor de
tekst zelf van het vonnis
verwijzen we naar de
kranten en weekbladen
waarin het reeds is ver
schenen of naar het stad
sarchief.
Invallend voor de «af
wezige» Jan Hoet praat
Johan Anthierens dan
met Roel D'Haese, de
beeldhouwer, en met
Bert Ghysels, de brons
gieter uit Erembodegem.
Zoals steeds slaagt An
thierens er in op zijn
geëigende wijze een ge
woon gesprek op te trek
ken tot een pareltje van
woordgebruik, woord
spelingen en cynisch-
kunstige opmerkingen
met de gebruikelijke
dubbele bodem. Anthie
rens stelde zich o.m. de
vraag of minister Galle
niet kon zorgen dat alles
vlug in orde komt want...
hij kent Akkermans
toch!?
Zoals reeds eerder ge
zegd ontbrak ook Paul De
Wispelaere op het appel,
zodat de avond meteen
aan zijn laatste onder
deel toe was, met name,
de nogal hogdravend
aangekondigde «wereld
première» van de Jan De
Lichte-gedichtencyclus
van Hugo Claus. Het was
in elk geval een première
te Aalst, zou ik zo zeggen
als chauvinistisch Aal-
stenaar!
Als uit alles wat nu
reeds om en bij dit Jan-
Louis-Paul De Lichte-
Boon gebeuen te doen is
geweest alleen dit ge
dicht van Claus zou over
blijven dan is alles niet
voor niets geweest.
Als Boon en De Lichte
een dichter in die mate
kunnen inspireren dan
komt het beeld van
D'Haese ei zo na wellicht
nog in het gedrang! Het
is een monumentaal ge
dicht geworden! Wij
drukken hiernaast het
slot, het gebed van Jan
De Lichte, in fac-simili
af, zoals het trouwens te
verkrijgen is bij de L.P.
Boon-vereniging.
Het eigenlijke slot
woord diende, volgens
het programma, door
kuituurschepen Herman
Roels te worden uitge
sproken. Het bleek echter
dat ook schepen Roels
verhinderd was die
avond. Aldus maakte
men blijkbaar gretig ge
bruik van de onverwach
te gelegenheid om
Bert Van Hoorick aan .te
zetten in te vallen. Wat
hij met overtuiging en
vuur deed, al is hij eigen
lijk nog in «herstelver
lof». In zijn besluit drukte
Bert Van Hoorick de hoop
uit dat het Aalsterse be
stuur de aangegane ver
bintenissen terzake zal
naleven en stelde als vu
rige wens dat de Boon
vereniging uiteindelijk
het totaal van de kosten
geheel zelf zou kunnen
dragen met de tijd. Dit
hangt voornamelijk af
van het sukses van de
«penning-aktie», aldus
nog Van Hoorick, die nu
een sterk toegenomen
belangstelling ervaart
sinds door raadslid De
Turck de kat de bel werd
aangebonden.
Bert Van Hoorick zag
het Jan De Lichte-Boon-
beeld reeds op de Grote
Markt staan, zij het dan
niet in de plaats van «de
zwarte man» maar op het
verkeerspleintje vlak
voor de «Lcmdhuis-
«poort.
E.V.
met zijn kont naar
«Vlaanderen».
Ergens in zijn ope
ningstoespraak citeerde
Mare Galle ook nog de
gevleugelde uitspraak
van de «journalist-letter
kundige» Jeroen Brou
wers, die luidde dat Boon
een standbeelt verdient
op de Belgisch-Neder
landse grens, «met zijn
gezicht naar Nederland
en zijn kont naar Vlaan
deren».
Er zijn rond dit tema
nog meer sterke uitspra
ken gespuid door perso
nen die zich vanuit hun
non-konformisme veroor
loven luidop te verkondi
gen wat normaliter mo-
raal-burgerlijk en diplo
matisch afgezwakt moet
worden gebracht door
minder emotionele
lieden.
Maar of iedereen in
Nederland nu, zonder on
derscheid, oog in oog
wenst te staan met de
emanatie van Boons
geesteswereld, lijkt ons
op zijn zachtst gezegd
wel even overtrokken.
Ook in het noorden
was Boon wel eens het
onderwerp van verschil
lende en uiteenlopende
appreciatie.
En er was ooit nog een
andere «journalist-litera
tor» in het noorden die
even ongenuanceerd
Boon de mantel uitveeg
de als anderen daar hem
op een voetstuk plaat
sten. Jan Greshoff, van
zijn kant, liet zich niet zo
maar een gelijkgescha
kelde mening opdringen
toen destijds Boon met
slaande trom van uit het
«achterlijke» Vlaanderen
in het noorden werd in
gehaald als uniek kurio-
sum. Greshoff schreef
ooit over Boon: «De voor
stad groeit, Abel Gho-
laerts en Vergeten
Straet. Ik heb deze, het
volledige drietal, aan
dachtig gelezen en dat
was een marteling. Zel
den ontmoet men zulk
een opeenhoping van go-
De openbare onderzoe- Ie waarde indien men betrekt,
ken betreffende het klas- ook de omgeving erbij
seren van monumenten,
stadsen dorpsgezichten
volgen elkaar in Aalst
met een regelmaat van
een klok op. Enkele we
ken geleden meldden wij
hier het openbaar onder
zoek over de klassering
van het 'stationsgebouw,
te Gijzegem, dat meer de
allure heeft van een krot
woning dan van een mo
nument.
Zopas ontdekten wij aan
de gevel van het stadhuis
het openbaar onderzoek,
dat loopt tot 30 juni eerst
komende waarbij de om-
geving van de beroemde
Kluiskapel gelegen aan
de grens van Erembode
gem en Hekelgem inge
schreven wordt op de
lijst van voorontwerp van
voor bescherming vatba
re monumenten, stads
en dorpsgezichten. Het
gaat hier specifiek om het
gedeelte dat gelegen is
op het grondgebied van
de stad Aalst zelf. In
tegenstelling met het sta
tionsgebouw van Gijze
gem kan men een derge
lijk voorstel enkel maar De Kluiskapel is één van die prachtige kleinoden aan de grens
toejuichen. Want de ka- van Aalst en Hekelgem. Samen met de omgeving het klasseren
pel behoudt pas haar vol- overwaard! (KDC)
re, onwelriekende en
daarbij nog lusteloze,
doelloze, liefdeloze le
vens als in Boons straten
en wijken. Ik behoor niet
tot de optimisten en
koester geen al te hoge
verwachtingen van het
mensdom in zijn geheel
en de mens afzonderlijk.
Maar dit verveeld en ver
velend gedrentel-in-drek
is mij een ietsje te mach
tig. Als men nu maar
eens één wezen tegen
kwam, dat natuurlijk met
geheel fatsoenlijk, toch
ergens één onbezoedeld
plekje bezat... Ik zou niet
gaarne de betekenis van
het schrijverstalent (van
Boon) willen kleineren,
noch de mogelijkheden
welke daaruit voortvloei
en onderschatten. Het
kan echter alleen tot zijn
recht komen als het zijn
werking uitoefent in een
gesloten stelsel van
geestelijke verrichtin
gen. Boon is wat men
noemt: een geboren
schrijver. Daarmede
duidt men alleen een mo
gelijkheid aan, welke
slechts zin krijgt door
verwezenlijking. En deze
verwezenlijking kan al
leen geschieden door
vormgeving, en van
zoiets heeft Boon nooit
vernomen. Hij kalkt er
maar op los, leven het
temperament, en als hij
ergens einde zet, begrijpt
niemand waarom hij
plotseling ophoudt of
waarom hij dat niet veel
eerder deed. Ik vind Mijn
kleine Oorlog een ver
foeilijk geschriftje... Wij
hebben dus, dit boekje
lezende, te doen met de
vergissing van een
schrijver die eerst zich
zelf overschat heeft en
daarna door anderen
overschat werd
Dit dan om duidelijk te
maken dat inderdaad het
«degustibus.nog
steeds onverminderd van
kracht blijft. Wat meteen
insluit dat om het even
wie die op een voetstuk
wordt geplaatst om
welke reden dan ook
het risiko loopt om van
dit voetstuk te worden
neergehaald.
Als dit «overdrachte
lijk» gebeurt dan kan dit
alleen maar verrijkend
werken. Als dit «letter
lijk» gebeurt, dan getuigt
dit van verregaande on
verdraagzaamheid.
Demokratie de echte
dan betekent niet zo
zeer dat de meerderheid
de dienst uitmaakt maar
wel dat de minderheid
aan zijn trekken komt.
E.V.
Op vrijdag 12, zaterdag 13 en zondag 14 juni staat
het toneelgezelschap van het RITO-Aalst voor de
derde maal op de planken in de turnzaal van de
school, Ledebaan 101 te Aalst.
Dit jaar brengen deze to- uitgevoerd door Ghislai-
neelmensen «Mijn ba- ne Cornand, lerares aan
by», een leutige klucht in het instituut,
drie bedrijven van Maye De regie berust bij Jo
en Hennequin. Het wordt Beeckman. Tevens zorgt
dus ongetwijfeld lachen Jo voor het dekoront-
geblazen in een wereld werp en de meubilering,
vol dolkomische vond- Het toneelgezelschap van
sten en verrassende wen- het RITO belooft het pu-
dingen. bliek een fijne en ont-
Het hele gebeuren speelt spannende avond. Een
zich af in de stijf-deftige talrijke opkomst is hun
milieus van Chicago, en mooiste beloning,
dit omstreeks 1900. Voor de gelegenheid is er
Het gezelschap heeft dit vanaf 17 uur eetgelegen-
jaar ook een bijzondere heid in de lokalen van de
inspanning geleverd om afdeling hotel. De op-
niet alleen het fijne dekor brengst is integraal voor
uit die tijd uit te beelden, de kulturele werken van
maar ook het kapsel en de school,
de klederdracht getrouw Afspraak dus dit week-
weer te geven. Dit wordt end voor «Mijn baby»,
met professionele vaar- Aanvang 20 uur!
digheid ontworpen en (db)
Alle Vlamingen uit «Groot»-Aalst zijn uitgeno
digd tot een grootse «Gulden Sporen Herden
king» 1981.
In een zuivere geest van strijd voor een echt
federaal Vlaanderen gedenkt het komitee de
«Slag der gulden sporen» op zaterdag 11 juli
1981 te 15 uur in zaal «De Koornbloem», Grote
Markt te Aalst. Gastsprekers zijn O. Van Oote-
ghem en J. Caudron en muziekkapel V.N.J.-
Denderstreek, muziekmaatschappij «De Terjo-
denaren». Zangkoor E. Hullebroeck - Gent, het
Brusselse «Ketje» en volksmuziekgroep «Kreb-
bel» uit Aalst verlenen hun medewerking.
De acht verenigingen die het «Gulden sporenko-
mitee» hebben gesticht, roepen u allen op
massaal aanwezig te zijn om samen Vlaande-
rens roemrijk verleden te gedenken.
U kunt zich ook een steunkaart aanschaffen
(vdj)
Aan de verbroedering der Aalsterse Balbooggil-
den, die de maatschappijen St. Servatius, De
Ware Vrienden en de Klauwaerts omvat, werd
de inrichting toevertrouwd van de Uniedag van
de Kruisboog.
Is Aalst de balboogstad bij uitstek, dit weten
wellicht alle Aalstenaars, dan kan dit bezwaarlijk
gezegd worden van andere kruisboogdiscipli
nes die zowat aangetroffen worden in alle hoe
ken van het land maar niet in het Aalsterse.
Hoe dan ook, zondag 14 juni e.k. wordt de kans
geboden nader kennis te maken met alle takken
van de kruisboogsport. De stad Aalst bood
spontaan haar daadwerkelijke en effectieve me
dewerking aan.
Op het programma staat: Keizershallen vanaf 11
u. de disciplines 6m - 10 m 10 m trophy - 20 m
en 30 m match (dames en heren).
De balboogdiscipline wordt, zoals gebruikelijk
is, beoefend onder de toren van het Belfort en
dit vanaf 14 u.
Alle balboogmaatschappijen van het land en dit
zijn er amper nog 9, hebben hun deelneming
toegezegd.
Zoals het na een wedstrijd past, wordt ook
voorzien in de prijsuitdeling.
Deze zal gehouden worden te 19 u. in de
stadsfeestzaal.
De inrichtende Verbroedering hoopt dat heel
wat Aalstenaars met belangstelling deze voor
Aalst ongewone wedstrijden zullen willen
volgen.
G.T.
