REAKTIES
6 - 28.8.1981 - De Voorpost
RAYMOND DE SMET
Hoewel zijn inzet voor de verwezenlijking van datgene
waarin hij geloofde, biezonder groot was, hebben we hem
nooit gekend als een typische hedendaagse politicus,
Het heengaan van een figuur die zovele jaren verweven is m.a.w. een politiek bezetene die van de ene vergadering
geweest met het rijke, onstandvastig Aalsters openbaar naar de andere holt, zichzelf onvervangbaar acht en
leven zal wel bij velen een gedachtenpauze veroorzaken, nooit wat tijd heeft voor zaken die buiten de direct
Het is waarschijnlijk alléén op dat ogenblik dat het politieke activiteiten liggen.
verschil in filosofische opvatting niet aan bod kan komen. Neen, men ervaarde hem als een rustig, bedacht én sluw
Vooral in de periode waarin Aalst en de Denderstreek man, die ook oog en tijd had voor andere dingen,
getroffen werden door talrijke bedrijfssluitingen, heb ik bijvoorbeeld het familieleven, op reis gaan, feest vieren,
Raymond De Smet zeer veelvuldig ontmoet. praten en samenwerken met vrienden.
Deze diverse kontakten getuigden steeds van een grote Je zag dat ze van elkaar genoten en dat ze genoten van
bekommernis voor de arbeiderswereld, maar tevens van wat ze samen, in het verlengde van hun politiek engage-
een dieper peilen naar de oorzaken van dit economisch ment, verwezenlijkt hadden. Dat was vooral merkbaar in
verschijnsel waarbinnen de werknemers altijd het slach- en rond hun thuishaven, hun kleine «républiek», de
toffer worden. Mikisclub, eerst gevestigd aan het Keizerlijk Plein, daarna
Wat mij echter steeds bijzonder zal bijblijven is de manier in de Nieuwbeekstraat. Men deed en doet er alles met
waarop rond de tafel met Raymond De Smet van elkaar: politieke actie, pamfletten en tijdschriften druk-
gedachten kon worden gewisseld. ken, feest en karnaval vieren, sprekers van de eigen en
Alhoewel het gesprek steeds was gekruid met diverse van andere strekkingen uitnodigen, op reis gaan als geen
meningsverschillen, heb ik nooit van hem een hoogoplo- ander, bijeenkomsten houden, postzegels verzamelen,
pende discussie meegemaakt. Hij kon nog zeer aandach- tentoonstellingen opzetten, aan jeudwerking doen... en
tig naar anderen luisteren. zoveel meer.
Wellicht dan ook is het die gave, als voorbeeld voor velen, Het was en is zonder twijfel een van de bloeiendste
die mij van de figuur Raymond De Smet steeds zal en best gerunde kleinschalig gemeenschapscentra uit de
bijblijven. streek. Het werkt bovendien zonder overheidssteun en
RICHARD DE GOLS, zonder door de staat of de stad bezoldigde ambtenaren,
Gewestelijk Verantwoordelijke priesters of animators...
Men bewondert dat en benijdt hen dat. «Hoe komt het
dat bij hen, zeer jong, jong, oud en zeer oud, zo
kameraadschappelijk, efficiënt en aangenaam kunnen
samenwerken?» vragen wij ons af.
Raymond De Smet was in deze gemeenschap niet het
duiveltje-doe-al. Hij was er wel de geestelijke vader van,
zonder evenwel patriarchale neigingen te vertonen.
Raymond De Smet was ook de echte leider van de
IK HEB EEN VRIEND VERLOREN
Ray De Smet, één van de meest markante Aalsterse
figuren uit het sociale en politieke leven van na de laatste
wereldoorlog, is gestorven. Hij zal in het leven van zijn
familie en zijn vele vrienden een grote leegte achterlaten.
Ook ik zal hem missen. Hij is eertijds in de jaren -65 voor kommunistische partij alhier,
goed en op een onweerstaanbaar overtuigende en sym- Op minstens één aspect verschilt zijn partij van de meeste
pathieke manier in mijn leven gekomen. Aalst vocht in die andere politieke partijen: de KP kan er niet van verdacht
periode zijn zoveelste strijd uit voor enige lotsverbetering: worden in meerdere of mindere mate een cliëntelepartij of
door de zgn. «Aalsterse Studiecommissie voor de Gerech- -drukkingsgroep te zijn.
telijke hervorming» werd, wijl de tijd hiervoor toen rijp Had Raymond De Smet meer belang gehecht aan
was, krachtig aangedrongen op een gezond rechtsherstel persoonlijke welstand en promotie, dan had hij beter
in de streek, door de oprichting te bepleiten van een andere sociale, politieke of economische kringen kunnen
arrondissementsrechtbank in Aalst. Zo'n belangrijke uitkiezen om er zich te bewegen.
streekrechtbank was in Aalst vele eeuwen lang werkzaam Net zoals een Bert Van Hoorick behoort Raymond De
geweest. Denken wij maar even aan het feit dat onze stad Smet tot die kleine kring van politieke voormannen uit
twee eeuwen geleden nog de bevoegdheid had om onze streek die beschikken over een biezondere schat, nl.
bijvoorbeeld Jan De Lichte te berechten, wat op dit een brede samenhangende maatschappelijke visie, die
ogenblik tot één van de meest beruchte assisenzaken zou het mogelijk maakte concrete toestanden, schijnbaar
gerekend worden. Maar in het begin van de 19de eeuw losstaande feiten en ontwikkelingen scherp en nauwkeu-
werd Aalst die rechtbank ontnomen als wraakneming rig te analyseren en in een ruimer verband te plaatsen. En
voor het verzet van onze stad tegen de Franse bezetter, dit geldt zowel voor feiten en toestanden uit onze stad,
Ze verhuisde daarop naar Dendermonde waar ze tot op als voor de ontwikkelingen in België, in Europa en in de
heden gevestigd bleef. hele wereld.
Zoals gezegd kon hierdan in 64-65 door de wetgever Meer dan ooit voelen de mensen aan dat zij nood hebben
wijziging worden gebracht. En Ray, die het nooit heeft aan zo'n stuk ideologische basis, die mensen zoals
kunnen aanzien dat onze stad op tal van domeinen werd Raymond De Smet in grote mate bezaten. Men voelt aan
ontvet, sprong meteen samen met de «Studiecommissie dat we niet meer uit onze huidige zware, sociale, econo-.
voor de Gerechtelijke Hervorming» mee op de bres. Met mische en politieke problemen zullen geraken, als we er
zijn vermaard schrijverstalent pleegde Ray De Smet in niet in slagen een samenhangende visie en een ideologi-
1964 een beroemd geworden tekst onder de titel «Moet sche houvast te ontwerpen als richtlijn van ons handelen.
Aalst kapot?» die recht naar het hart van de mensen Doen we dat niet dan blijft de huidige spraakverwarring,
ging. Vele maanden hebben wij daarna nog met betrek- de algemene ontreddering en het immobilisme voortduren
king tot deze zaak onverdroten en overmoeibaar zijde en zullen we niet meer weten wat te denken van zovele
aan zijde gestreden, de enen door minutieus juridisch paradoxale situaties zoals ze zich vandaag voor onze
studiewerk te verrichten, de anderen w.o. op één van de ogen afrollen: bijvoorbeeld het fenomeen van de Poolse
eerste plaatsen Ray De Smet door rake teksten te arbeiders die zich in een kommunistisch land, bewust van
schrijven die getuigden van grote geestdrift maar tegelijk grote risico's, inzetten voor een democratischer socialis-
ook zeer geponderee'rd waren. me en voor een efficiënter functionerend systeem; bij-
Die teksten typeren achteraf bekeken Ray De Smet voorbeeld het fenomeen van een Britse «ijzeren lady» die
in dit welbepaalde aspect van zijn persoonlijkheid zeer zonder schroom het meest kwetsbare deel van haar
goed: hij was met het volle vuur van zijn rijk gemoed bevolking tot de armoedegrens verdrijft; bijvoorbeeld de
enorm begaan met de zaken die hem beroerden, o.m. het vaststelling van een heroplevend religieus fanatisme dat
welzijn van zijn stad. Hij wou er op elk ogenblik voor probeert de eertijds door de godsdienst verloren sociale
vechten en sneuvelen. Maar als wijze man zorgde hij er machtsposities te heroveren; bijvoorbeeld het agressieve
tegelijkertijd voor dat zijn felle begeestering en zijn vaste en arrogante en naar fascisme neigend gedrag van «ons
overtuiging geen greintje afbreuk deden aan zijn gestelde beschermland Amerika» waar een cowboy-acteur-presi-
streefdoelwitten. Want hij bleef steeds beheerst, zodat hij dent, onder de vlag van de vrijheid, de gelijkwaardigheids
gans aanvaardbaar overkwam, ook bij de andersdenken- drang van de Midden- en Zuidamerikaanse volkeren,
den, in het waardevolle van zijn stellingen. probeert te onderdrukken, en er niet voor terugdeinst
Dat hij kon werken en in zijn zaak blijven geloven zonder daarvoor deze bevolking met tienduizenden eenheden te
jacht te maken op macht en gezag of zich hiermee kost laten «uitdunnen»...
wat kost te willen bekleden, siert hem evenzeer. Hij voelde Raymond De Smet kon hierover praten, kon dit ontleden,
zich in zijn rol van strijder in de minderheid niet ongemak- zag daarin de verbanden.
kelijk, ontmoedigd of gefrustreerd. En hij had geen Het kan geen toeval zijn dat meer en meer mensen,
rancunes. Misschien medelijden voor wie zonder echte ontwaakt uit een verlammende consumptieslaap, vooral
overtuiging anders te werk ging. jongeren, op zoek zijn naar het houvast van een ideologi-
Ray De Smet was een man van vlees en bloed, die in staat sche basis, die hen moet aanwijzingen geven voor een
was hevig te beminnen, te geloven, te - hopen en te engagement in het kader van de opbouw van een meer
strijden. Een man met wezenlijk dezelfde sociale bewo-. rechtvaardig menselijk .samenleven.
genheid als deze die ook mij als gelovige bezielt. Is het Het kan geen toeval zijn dat deze mensen daarbij hun blik
niet opvallend voor de gelijklopendheid van ons beider vooral gericht houden op dergelijke «oude» mannen zoals
opvattingen de evangelische en de communistische Raymond De Smet«er een was.
dat zij, op de gelovigheid-zelf en de klassenstrijd na, Namens de Jong-Socialisten van Aalst
werkelijk naar eenzelfde doel leiden, hetgeen o.m. moge MOENS GUI DO
blijken uit het feit dat in landen met bloedige dictaturen,
het weze in de westerse wereld, de derde wereld of in
Zuid-Amerika, het de katholieken zijn die in het verzet RAYMOND DE SMET, EEN BEGRIP
komen, dikwijls ook somen met de communisten. |k hefa R ond kend in verschillende omgevingen,
Is het daarom dc» ik mi, zo volledig met Roy geestelijk Qnder verschil|ende ospek,en. Ik heb hem gekend als
verwant voel? Is het om z,,n moed Zijn overtuiging, zijn verontwoordeliike, waar hij zeer konkreet leider en
rechtvaardigheidsgevoel, zijn eerl,,kheid, z,,n liefde voor was, woar hij streng en precies was voor het werk
Aalst? Schoot onze bli,vende vriendschap en wederzi,dse da, edoon diende ,e worden. lk heb hem gekend als
waardering wortel toen wi, ,n 64-65 een eerste maal verantw0ordelijke in andere organisaties, zools het Soli-
dapper naast mekaar hebben gestreden en W,| sindsdien dariteitsfonds woar Raymond de voorzitter was. De
in tal van andere, geli|kaardige omstandigheden mekaar en WOQrdige opvo|ger van zijn VOorgonger, en
steeds terugvonden. stichter Arthur Casteels. Het is mede onder impuls van
Is het de warme persoonlijkheid van Ray geweest die hem R dQt So|ldariteitsfonds zich ontwikkelt, zijn moge-
b,j m,j zo geliefd heeft gemaakt? Allicht zo alles, wat |ijkheden heeft zien en tracht deze mogelijkheden zo
geborgen lag in de r,,ke natuur van Roy, hem tot de grote fareed k u|, ,e bouwen He, js on<Jer de |e|di yar)
geliefde gemaakt hebben van z„n familie en de goede R ond dat bet Solidariteitsfonds werk heeft gemaakt
lijk zijn.
Hopelijk was Raymond niet de uitzondering die de regel
bevestigt.
POL VAN DEN ABBEEL
penningmeester Solidariteitsfonds
RAYMOND WAS VEEL MEER DAN EEN
VRIEND
Zowat 23 jaar geleden leerden we mekaar kennen in de
Vriendenkring van de toenmalige R.T.S. (nu HRITO). Ray
werd mij toen afgebeeld als «de kommunist» en in mijn
onervaren oren klonk dit als een «verdacht» man. Toen
leerden we doorheen onze talloze bijeenkomsten mekaar
beter kennen en ik hem in hem een mens ontdekt
waarnaar ik tot de laatste dag van zijn leven, en wellicht
nu nog meer, met bewondering en waardering opkeek.
Wij hadden sterke raakvlakken in onze opvattingen en
wat bij mij nog twijfels liet klaarde hij op, we werden van
vrienden kameraden, en zijn partij is de mijne geworden.
Doorheen die 23 jaar heb ik hem leren kennen als iemand
die nooit zijn gegeven woord heeft laten vallen, als
iemand die recht in de schoenen de moeilijkste situaties
aan kon, als iemand naar wie vriend en tegenstrever
opkeek, als iemand waarop je kon rekenen als elkeen je
als een baksteen liet vallen. Hard in het gesprek, hard ook
van man tegen man, maar met een hart vol liefde voor de
mens en nog meer voor de mens die hij als zijn vriend
beschouwde. De laatste jaren van zijn leven hebben wij
zeer intens samengewerkt aan wat ons gemeenschappe
lijk ideaal was geworden, met een politiek open vizier, met
begrip voor de opvattingen van de anderen, maar ook
met de onwrikbare overtuiging van onze eigen denkbeel
den. Wellicht heeft niemand de laatste jaren zo eng en
zovele uren per dag in zijn nabijheid vertoegd, wellicht
heeft ook niemand zijn einde beter voelen naderen. Hij
was voor mij een vriend, een kameraad, een werkmakker,
een broer, mijn politieke en morele vader, en vooral een
mens waarvan ik telkens weer ondervond dat hij enorm
veel van mij hield. Er was een andere band tussen ons
gegroeid en waar men de ene zag was meestal ook de
andere aanwezig. Zo heeft hij mij politiek, kultureel en
volks Aalst binnengeleid waar wij, vooral doorheen zijn
persoonlijkheid, als kommunisten ook als volwaardig zijn
aanvaard. Dag en nacht hebben wij samen ettelijke jaren
gewerkt, gediskussieerd, gedebatteerd, geruzied (en
waarom niet?) en onder zijn onuitputtelijk impuls ge
bouwd aan onze partij. Recht voor de vuist, zowel
tegenover zijn partijkameraden als tegenover gelijk wie, is
hij door het leven gegaan. Zijn stoel tegenover mijn bureel
staat leeg. Raymond is weg voor altijd. Ik kan het nog
steeds niet geloven. Hij was immers voor mij veel meer
dan een vriend of een kameraad.
JOS DE GEYTER
HIJ WAS MIJN VRIEND
Bij het heengaan van Raymond heb ik een goede vriend
verloren, waar ik persoonlijk vele jaren mede in de bres
heb gestaan, jaren van bekvechten, maar ook nuttige en
plezierige dagen. Zijn heengaan zal in onze rangen een
leegte laten, zijn figuur was immers met alles wat in en
rond ons draaide totaal vergroeid. Niets was hem teveel
of te lastig, ook niet wanneer we in onze Vrouwenvereni
ging voor Vrede en Welvaart zijn raad en zijn hulp nodig
hadden. In de KP was hij een steunpilaar voor ons,
vrouwen, die niet altijd zo erg de politieke bewustzijns-
snaar betokkelden. Een vergadering met Raymond erbij
bracht ons op de terugweg naar huis vol goede moed. Hij
had ons weer iets bijgebracht van het gedachtengoed
waaraan hij zo rijk was. Hij had vele vrienden, misschien
ook tegenstanders, maar in de diskussie, bij het pakken
van een pint, moest ik vaststellen dat hij zeer vaak gelijk
haalde. Zijn nuchtere, en toch met zoveel ideaal doorwe
ven kijk op de werkelijkheid maakte een gesprek met hem
tot een aangename belevenis waaraan ge u kon optrek
ken, waaruit je iets leerde, waarin ge uzelf weer iets rijker
terugvond. Het is moeilijk een afscheidswoord te schrij
ven voor iemand die zovele jaren heeft betekend. Het is
nochtans onze opdracht zijn levenswerk verder te zetten.
Zo heeft hij het altijd gewild, zo zullen wij het ook verder
doen.
LEONA DE RIJCKE
Voorzitster van de Vrouwenvereniging
voor Vrede en Welvaart
is voorzien van fijn houtsnijwerk en het dient om juwe
in te bergen. Ik weet niet of je het zo bedoeld h
Raymond, maar een symbool is het zeker.
Dank.
Aalst 24.8.19
ANTON COC
*t
IEIN
VOORVECHTER
«per
Ik heb R. De Smet enkele jaren geleden leren kennen
voorvechter van het plaatselijke milieukomitee. Tijdens 11
soms ietwat grimmige discussies hetzij bij persoon! C°°
kontakten, hetzij in het zogenaamde «Amylum-komï planr
(dat trouwens op zijn aanvraag tot stand is gekomen I s|.a(
Raymond De Smet mij steeds overgekomen als n zijn
doelbewust maar eerlijk man. Hij stond voor zijn taak ntrun
verdediging van de «kleine man», in dit geval zijn bi at on
van het Begijnhof.
Anderzijds kon hij ook konsekwent erkennen dat
tegenpartij maatregelen in de gewenste richting
genomen.
Of men het nu politiek met hem eens of oneens was
geloof dat men gerust kan stellen dat hij zijn standpun imst
steeds rechtdoor heeft weten te verdedigen.
De Aalsterse gemeenschap verliest in Ray De Smet: li. He
markante persoonlijkheid. etgar
Ir. J. SCHOONAQ mst
Beheerder-Direkt n
G.R. AMYLUM Kfeteen
id va
verh
de dr
dit
f,
ersvri
estra
adscei
op
KAMERAAD RAY
Wij weten wel dat kommunisten elkaar met «kamera?1
plegen aan te spreken. Maar als iemand dit woord inen
volle betekenis tijdens zijn leven gestalte heeft gegev 8j
dan is het Ray De Smet geweest. ÏS1
Een kameraad voor de kameraden-partijgenoten: eer k
harde werker die zich zonder zich om persoori
eerbetoon of publiciteit te bekommeren inzetten v;
de «kleine man», wiens kant hij had gekozen. Ray ist |jg
«grote» kleine man geworden: een man met een natuui Lei
gezag. Geen volksmenner, maar een eerlijk en open rr*
Hij had een scherpe, analytische geest en een vlotte
waarmee hij als journalist zijn ideeën in begrijpe!
woorden naar de kameraden toe vertalen kon. Een g:
mijnheer die een even «hartelijk» woordje kon wisse t
met Jan met de pet als met de direkteur van Amylum.
stak zijn mening niet onder stoelen of banken, maar r
ook een grote luisterbereidheid en respekteerde de
dachte van anderen. Hij was een bruggenbouwer, i
«pontifex», als wij in zijn wereld een woord van kathc ^rj
ken mogen gebruiken. Een kameraad voor de andersa a3t
kenden. uskej
Een kameraad voor de politieke tegenstrever. Al had nnen
sinds de oorlog in Aalst geen politiek mandaat m QC
bekleed, toch was hij een voelbare aanwezige in
politieke leven van de stad. [j|eve
De persmedewerkers van Aalst gaven Ray hun kolle ,t v
en kameraad voor 1980 de appelsienprijs. Een prijs: Jcjen
hem werd verleend als politikus. Zij drukten hiermee
waardering uit voor zijn integere houding en zijn idea p e£
me, zijn liefde voor de eigen stad en het Aalsterse vt )f m
zijn positieve invloed bij alle kollega's politici over „an|
partijgrenzen heen en zijn ononderbroken inzet voor |£je(
belangen van de kleine man. Tot slot van hun motive |rsvr
voor de prijs voegden zij er aan toe: «Het is nodig Jrtoe
hopen om te ondernemen, noch te slagen om te v jsstf
harden».
Maar in het KP-huis aan de Nieuwbeekstraat te At Jr^jj
blijft men hopen en volharden en werken. Ray heeft! ieze
tenslotte ook gedaan. Het KP-huis dat zoveel jaren i fjec
geest heeft ingeademd, ademt die geest blijvend i |gt
Kameraad Ray blijft leven in de geest van zijn medew
kers, in de geest van zijn zonen, die de voetstapp stra
drukken van hun kameraad-metgezel en vadei*. en
Ray is dood, de kameraad blijft leven.
FRANS VANVOLSIV£
vriend van zovelen.
Ik zal hem nooit vergeten.
CHRIS WILLEMS
Stadssekretaris Aalst
en verder zal maken van het maksimaal gebruik van onze
homes te Porcheresse en Middelkerke. Vooral wat betreft
ons home in de Ardennen zijn de plannen klaar en
kunnen de werken aanvangen/#
Toen ik de federatie Dender van de KP werkzaam was,
ir_irN p.p samen met Raymond, was dit geen sinecure. Daar eiste
AFSCHEID VAN RAYMOND DE SMt I Raymond zeer véél van zijn medewerkers, en van zich-
Als jongeren die nog nauwelijks voeling hadden met het zelf. Er waren, en dit is normaal, meningsverschillen,
reilen en zeilen van het politiek leven in onze stad, kenden taktische of zelfs politieke, er waren botsingen maar dat
we allemaal de naam van Raymond De Smet. duurde nooit te lang. Oplossingen werden er steeds
We kenden hem wel niet persoonlijk, maar als we de gevonden.
naam ergens hoorden vernoemen, dan dachten we In de niet direkt politieke organisaties was Ray enigszins
onmiddellijk aan de kommunisten». anders, meer de sociale, democratische, helpende mens.
Later hebben we hem van dichterbij leren kennen en Misschien omdat hij hier minder zeker was in technisch
waarderen. administratief werk, was hij gematigder, kon luisteren en
In de kring van de mensen die zich te Aalst met politiek diskussiëren, aanvaarde gemakkelijker andere meningen
bezighielden was hij een heel aparte figuur Van het soort en werkwijzen, kon zich gemakkelijker neerleggen bij
dat vandaag zo zeldzaam is gewotden: hij had ideeën, beslissingen waar hij niet direkt achter stond, waar hij niet
maar respecteerde de gedachten van anderen; hij schuw- onmiddellijk de noodzakelijkheid of het nut van inzag. Hij
de goedkope persoonlijke publiciteit, demagogie en op- kan het feit aanvaarden dat op dit gebied anderen
portunisme, hij was een vechter die streed en bleef' misschien meer ondervinding hadden. Nochtans was
strijden in wat hij geloofde, ook al was zijn strijd soms iedereen steeds ten zeerste ingenomen met de aanwezig
eenzaam en werd hij in zijn radicale visie meestal niet heid, met de mederwerking, met de hulp die Raymond
gevolgd door de grote massa kon geven, wilde geven en dan ook gaf.
Hij had nochtans flinke troeven: een scherfje geest, de We verliezen in Raymond een bezieler, een doorduwer,
gave van het woord en een zeer vlotte pen; en terzelfder- een helper.
tijd was hij ook de man van het praktisch werk. Niemand is onvervangbaar... maar vervanging zal moei-
RAYMOND DE SMET WAS EEN DOOR-
GOED, SOCIAAL DENKEND MENS.
Die alles deed wat in zijn mogelijkheid lag om onze toch al
zo decadente maatschappij te verbeteren.
Hij had tegenstanders maar geen vijanden.
Zo was het!
WILHELM MECHNIG
BIJ HET OVERLIJDEN VAN RAYMOND
DE SMET
Een van de cynische reacties der mensen is, dat alleen
iemands dood hen schijnt aan te zetten tot het opstellen
van een positief inventaris. Bij leven heeft men daar geen
behoefte aan. Dan beperkt men zich meestal tot persoon
lijke of onpersoonlijke aanvallen, verdachtmakingen, re
gelrechte slagen onder de gordel, kortom het veroveren
van de «mentale scalp». Hoogop heeft men het over een
«goed» of een «belangrijk» man. Bij een overlijden dient
het geweten gesust, en richt men toespraken tot de dode,
die eigenlijk voor zichzelf bedoeld zijn. Een mistgordijn
wordt opgetrokken, want niemand kan of wil nog iets
weerleggen. De overledene zelf is machteloos.
Als energieke «Don Quichote» in het rotwereldje van
politici, elleboogwerkers, ideologieën partijverraders, rad
draaiers en andere maffiosi, moet de aanwezigheid van
Raymond geschitterd hebben als een zeldzaam licht
spoor.
Gelukkig heb ik met dit wereldje niks te maken en kwam ik
vooral via het «progressief engagement» met Raymond in
contact. Code: het teater. Hij kende dit gegeven en had er
grote sympathie voor. In een paar van «Wodka orange»
doorwarmde gesprekken, droomde hij met ons van nieuw
leven in dit genre. Hij luisterde soms met enige ironie
maar steeds met intense aandacht naar onze hoogdra
vende theoriën, die hij meestal met een paar voorbeelden
wist te relativeren en tot hun juiste proportie terug te
brengen. Toen ik het genoegen had een lezing te houden
over progressief teater in de Mikisklub, en hiervoor buiten
hemzelf en zijn medewerker Jos De Geyter nog twee
andere verdwaalde aanwezigen waren komen opdagen,
hebben wij samen een bijtende «innerlijke traan» ge
plengd over deze culturele onverschilligheid van links, de
grote bloedarmoede van deze beweging. Toen, bij herha
ling, de mensen toch verschenen was hij er niet. Jammer,
want hij had dan de prachtige, aggressieve reactie
kunnen horen van een van zijn oudste medewerkers die
me nu nog steeds voor de geest staat. Het zou hem goed
gedaan hebben dit te horen. Idealisten zouden zich niet
met p'olitiek moeten inlaten, of tenminste als het echt niet
anders kan.
Terwijl ik deze woorden schrijf zie ik binnen handbereik
het kistje staan dat hij ons enkele weken geleden bij ons
huwelijk cadeau gaf Het komt uit het Oostblok (het hoeft
niet allemaal uit de V.S. te komen). Het kistje is omkeer
baar en heeft langs beide kanten dezelfde struktuur. Het
HIJ WAS EEN EDEL MAN
Een goed mens, een trouwe echtgenoot, een plichtbew fel
te vader is heen gegaan. Zijn drang naar meer rechtvc L(
digheid heeft hem er toe gedreven zich in te zetten w
zijn minder begoede medeburgers. Met alle wetti
geoorloofde middelen heeft hij dan de lijn getrokken
hij meende te moeten volgen. In alle lagen van (je
bevolking, dragers van verschillende ideologiën, were uw
aanvaard en geërbiedigd omwille van zijn grote een 9|s
heid. One
Van hem mogen zijn vier zonen zeggen: «Mijn vader, de
was een edel man». r Be
F. COURTEA «ten
lone
Pui
:elfd
aat
KAMPSR IN DE ONVRIJHEID |eki
Wij waren steeds welkom bij Raymond De Smet in
woning aan het stille Begijnhof. De vodka brandde in
keel (thuis dronken wij het nat van de plaatse! 11
brouwerij). We vermeden het politiseren, er waren and
thema's die ons bonden.
Een van de laatste keren dat ik hem ontmoette
enkele maanden geleden in de Alfred Nichelsstraat a'
afwezigheid van de sigaret viel op. Op dokters' ad» llen
moest hij het wat rustiger aandoen. Ik was toen blij! Jl!®|
het allereerste exemplaar van mijn jongste boek
kunnen overhandigen waarin ook enkele bladzijden c
de opkomst van de communistische partij in Aalst wo 9
gewijd.
De as van Raymond wordt morgen naar de Hoezeko.
gevoerd: het eindpunt van alle dingen. Aan het colun'
rium moeten wij nog wennen.
Niet de vertolker van een vreemde doctrine zal in
gedachte blijven, wél de huisvgder, de kamper in
onvrijheid, de Aalstenaar.
JOS GHYSI ,sl
11 lle9'
i» m
4
BESCHEIDEN EN MINZAAM h
Raymond leerde ik voor het eerst goed kennen in 1963' L
de organisatie van een groot internationaal feest in 8ar
feesthalle van de Schoolstraat, ingericht door de Ro
Vaan.
Hij leefde mee met vasteloaved en kende het I*
Oiljsterse karnavalwereldje op zijn duimpje.
Hij was steeds present op hun en zijn activiteiten wan!
«zijn» Mikisclub organiseerde hij ook een alternate
Oiljsterse avond.
Raymond was verdraagzaam, kon anderen hun op*
waarderen en had steeds tijd om naar «iedereen'
luisteren.
De relaties die op folkloregebied met sommige landen*
het oostblok werden gelegd, hebben we ook aan hem
danken.
Raymond, die overal actief was, bleef bescheiden t
minzaam.
Zijn dood zal een leemte nalaten, niet alleen
onmiddellijke omgeving maar ook bij honderden ande' aa(
denkenden en vooral bij de «gewone» mens die hij lief ho
en voor wie hij gans zijn leven streed en uiteindelijk
leven gaf.
Vaarwel Raymond, er moesten er meer zijn zoals gij Sui
KAMIEL SERGAH m
dif
«ert
