LYDIA DE PAUW:
«KUNST? WAT IK DOE, KAN IEDEREEN!»
VIJF JAAR GELEDEN STIERF
PATER KAMIEL HEIREMAN S.J.
Sint-Martinuskerk:
Trefpunt van koren
Aalsterse Flitsen
AALSTERS
KRUISWOORDRAADSEL
8 -13.11.1981 - De Voorpost
Eén van die typische herfstdagen op het Vlaamse «platte
land», en meer bepaald in het landelijk gebleven Vlierzele:
de bomen verliezen nu volop hun bladeren, een vage nevel
hangt over de velden. Terwijl we de wagen door een
karrespoor vol modder worstelen, denk ik aan Lydia De
Pauw die wel zeer veel moet houden van dit seizoen dat
haar zoveel mogelijkheden biedt.
Maar ondertussen hebben Thuis belanden zij in een
we ons einddoel nog lang aantal telefoonboeken,
niet bereikt. Lydia vertelde waarin ze gedroogd worden
me via de telefoon dat het tot ze volkomen geschikt zijn
ergens rechts was voor een voor het eigenlijke werk.
splitsing - een zeer slecht Dan is het wachten op een
baantje. Plots is heel Vlier- goed idee, waarna de juiste
zele vol van splitsingen en materialen kunnen uitge-
zeer slechte baantjes, zodat zocht worden. Eens er ook
stuk begonnen bent. Anders
krijg je vlekken en zo».
Naast deze kleine kunst
werkjes doet Lydia De Pauw
ook aan haken. Daarvoor
neemt ze tekeningen uit kin
derboeken over, die ze dan
uitwerkt. Ze toont ons een
treintje, waarvan alle on
derdelen apart vervaardigd
werden en in feite losse
stukjes zijn: van de wieltjes
over de locomotief tot de
wolkjes daarboven. Ook dit
is alweer een heel secuur
werkje, waarbij lijm moet
worden gebruikt en men dus
«Verkoop je dan niet eens
iets?»
«Op die hobbytentoonstel
lingen mag je niets verko
pen. Meestal geef ik die din
gen dan weg, of als een
cadeautje aan vrienden of
kennissen. Soms verkoop ik
wel eens iets om andere
werken te kunnen maken,
want ik moet die kaders toch
recupereren. Die kaders zijn
heel duur. en ze zelf maken,
dat is niet goed te doen. Het
werk komt bovendien niet
goed tot zijn recht als je
geen goede kader hebt.
De laatste tijd ben ik minder
naar buiten gekomen met
mijn werk, maar het seizoen
is nu ook wel 'n beetje voor
bij. En ten slotte zie je op die
tentoonstellingen toch dik
wijls dezelfde mensen. Zelf
een tentoonstelling inrich
ten met enkel eigen werk,
dat is gewoon onmogelijk.
Een groepstentoonstelling
zou ik wel nog zien zitten.
maar alleen... Dit zijn geen
schilderijen, nietwaar, dit
zijn kleine zaken. Het zou
trouwens ook niet te betalen
zijn».
«Beschouw je wat jij doet
dan niet als kunst»?
«Ik vind dat iedereen dit
kan. Haken kan je of kan je
niet. Maar dit is meer een
kwestie van kleur, achter
grond, kader en materiaal.
Als je een beetje goede
smaak hebt en een passen
de kader kunt kiezen en een
beetje aanleg hebt om bloe
men te schikken, is het niet
zo moeilijk».
«We zullen doorgaan...»
Lydia De Pauw is duidelijk
van plan dezelfde weg te
blijven volgen. Het begon
met boeketjes, later ging ze
ook vlinders, eendjes en
landschappen maken. Er zit
dus een zekere evolutie in
haar werk. en in de toe
komst is zij dan ook van
plan zich meer op grotere
werkstukken te gaan toeleg
gen, hoewel dit natuurlijk
weer zijn specifieke moei
lijkheden met zich mee
brengt.
Terwijl er in het buitenland -
Frankrijk, Duitsland en
Zwitserland meer bepaald
wel meer mensen met
soortgelijke zaken bezig
zijn, staat zij hier bij ons
ondertussen nog zowat al
leen met haar typische, sei
zoengebonden, secure boe
ketjes. Elk seizoen heeft im
mers zijn heel specifieke
kleurepracht, en deze ver
schillen komen ook zeer dui
delijk tot uiting in haar
werk.
Voor de toekomst is het dus
zeer belangrijk de juiste
contacten te leggen. «Ik kom
altijd te laat te weten wan
neer er ergens iets gebeurt
waarin mijn werk wel zou
passen», zegt Lydia De
Pauw, «want ik moet dat ook
Lydia De Pauw in aktie. (CDJ)
in de krant lezen, en dan is
het natuurlijk te laat om nog
mee te doen. Het zou wel
beter zijn indien ik vanuit de
bron verwittigd zou kunnen
worden».
Inrichters van hobbyten
toonstellingen en dergelijke
zijn gewaarschuwd! Wie on
dertussen interesse mocht
hebben in haar met haak
pen en witkatoen gecon-
I de ov<
(situatie
lies w<
J opge
van he
feen en
piling
Institr
Spiden
ft aldu
strueerde stoomtrei
ouderwetse fietsen of j
pannetjes of in haar
sierijke bloemstukken
alvast even contact
af Aals
De
men op het volgende P°^ut*
Dorp 58, 9262 Vlierzele l*ma
Wij wensen haar noc 1
succes, inspiratie en*8'
rijke seizoenen toe!
Lydia De Pouw ziet een bloem zelf als een kunstwerk (CDJ)
Op 10 november 1976, vijf jaar geleden, overleed vroegtij
dig en onverwacht Pater Kamiel Heireman. Hij was nauwe
lijks 57 jaar oud geworden.
Kamiel Heireman werd geboren te Aalst op 14.9.1919. Hij
studeerde er aan het Sint-Jozefscollege en trad op
23.9.1938 binnen bij de Paters Jezuïeten.
ik drie keer uit de wagen
moet springen om de weg te
vragen. De derde keer heb
ben we geluk. Met een flink
stuk vertraging kan de ei
genlijke reportage dus ein
delijk van start gaan....
Lydia De Pauw, haar echt
genoot en haar kinderen,
wonen in een ruim, nieuw
huis temidden van de vel
den en de bossen. Wanneer
we er aankomen, worden
we onmiddellijk meege
troond naar haar «schatka
mer» waar we de uiterst fij
ne en ook fijngevoelige
kunstwerkjes bewonderen,
die gemaakt zijn van ge
droogde bloemen en plan
ten. Allerlei figuurtjes
van eenvoudige boeketjes
tot kleine landschappen
maakt zij van heel doodge
woon maar uiterst broos ma
teriaal uit de natuur. Een
originele en tegelijkertijd
artistieke vorm van vrije
tijdsbesteding!
Kunstwerkjes maken van
bloemen en planten
Een gans jaar door is zij dus
druk doende materialen te
verzamelen in het bos, op
het veld en in de tuin. Deze
materialen mogen niet te
vochtig en niet te droog zijn,
wanneer ze geplukt worden.
een passende kader gevon
den is, worden zij verwerkt
tot kleurige motieven, waar
bij uiteraard veel rekening
dient gehouden te worden
met kleurschakeringen en
de broosheid van het mate
riaal. Op die manier heeft
Lydia De Pauw al tientallen
kaders, wenskaarten en
hangertjes gemaakt met ge
droogde bladeren, bloemen,
stengels en zelfs met gras.
Dat dit alles een uiterst se
cuur werkje is. behoeft geen
betoog!
Hoe is zij eigenlijk op dit
idee gekomen? Want hier in
België zijn er toch haast
geen mensen te vinden die
met soortgelijke dingen be
zig zijn?
«Dat begon vier jaar gele
den», zegt Lydia, «toen we
naar hier verhuisden. Vroe
ger woonden we in Aalst. Ik
vond de muren hier zo leeg,
en toen heb ik de eerste
werkjes gemaakt. Dat viel
wel mee, en ik ben er dus
mee verder gegaan».
«Ik werk er enkel aan als ik
volkomen op mijn gemak
ben, na m'n werk, of als m'n
man een pintje gaat drinken
of naar het voetbal is. Je
moet daar onstant en heel
intensief mee bezig zijn, zo
dra je aan een nieuw werk-
heel voorzichtig moet zijn
om geen vlekken te maken.
Zo geehft ze ook nog enkele
andere gehaakte werkjes
staan. Enkel dingen zoals
zwanen bijvoorbeeld, kan ze
op deze manier niet maken,
omdat die een te gebogen
vorm hebben, en je met ha
ken enkel recht kan werken.
Kunst of hobby?
Bestaar er hier in Vlaande
ren ook een publiek voor dat
soort dingen., en heeft zij
contact met mensen die met
soortgelijke zaken bezig
zijn?
«Nee», vertelt Lydia, «met
wat ik doe is het moeilijk
naar buiten te komen. Wel
tijdens gebeurtenissen zoals
de Week van de Vrijetijd, in
de Keizershallen, of met de
Heilig Hart Kring. Toen had
ik wel succes, zowel bij kin
deren als bij volwassenen.
De mensen kwamen me vra
gen hoe ik dat deed, zeiden
me dat ik daar en daar eens
moest mee werken. Ik vond
dat plezant, want ten slotte
kom je toch graag eens naar
buiten met wat je doet, en ik
kon daar dan ook uitleggen
hoe ik die werkjes maakte
en zo. En dat was niet com
mercieel. De vond dat heel
tof».
Wie van muziek houdt kon vorig weekend zijn tentje
opslaan in onze hoofdkerk. Nog maar pas was de klank van
Haydns «Schöpfung» uitgestorven of daar stonden het
kamerkoor van de stedelijke Muziekacademie en een groep
oud-leerlingen van E. Borgers, oud-directeur van de acade
mie, klaar om als een in memoriam de mis van 10 uur op te
luisteren. Het kamerkoor zorgde voor het ordinarium, de
oud-leerlingen voor de tussenzangen.
Mozarts Missa Brevis K.V.
194 vormde het raamwerk.
Er zijn werken van Mozart
die meer religieus geïnspi
reerd zijn dan zijn missen. Ik
denk bv. aan zijn vrijmetse-
laarsmuziek. Dit klinkt pa
radoxaal en toch is het de
realiteit. Zijn kerkmuziek
heeft dezelfde frisse beko
ring als zijn ander werk
maar mist het naïef, onvoor
waardelijk geloof dat Haydn
inspireert. Het kamerkoor
zette wat mat in (onderbe
zetting? nog niet op tempe
ratuur?) maar verbeterde
gaandeweg in een uitvoerig
die me vooral beviel door
zijn stilistische kwaliteiten'
en zijn homogeniteit, maar
anderzijds wat omzichtig
klonk.
Omgekeerd bij de oud-leer
lingen van E. Borgers. Hier
primeerde de geestdrift
die soms uitliep op vibrato
op de stijl. Dit leidde tot
een felheid van klank die
wel op zijn plaats was in
Grundij's «Loof die Heer»
maar minder bij Purcell en
Schütz die een gedragen
voordracht vergen. Toch
moet worden onderstreept
dat we hier luisterden naar
een gelegenheidskoor van
mensen die elk op zijn ter
rein onschatbare verdien
sten hebben en die hier een
sympathiek gebaar stellen
door zich aaneen te sluiten
in dankbaarheid aan hun
oud-leraar.
Engelse koren hebben een
ijzersterke traditie. Neem
om het even welk Engels
kathedraalkoor en je zit met
een op het hoogste niveau.
Het Worchester Cathedral
Choir was oorspronkelijk
van plan Mozarts Kronings
mis te brengen. Maar zelfs
van Mozart kan men verza
digd geraken. R. Vaughan-
Williams neemt zijn plaats
in. Hier geen zoeken naar
schoonheidseffecten maar
naakte eenvoud met een in
tensiteit die direct aangrijpt
en verovert.
Ik denk aan de ingetogen
heid van het Kyrie, de-he
melbestorming van het Glo
ria, de aanvang van het
Sanctus die klinkt als een
orgelkoraal van Bruckner,
het pleni sunt caeli dat door
zijn uitstraling herinnert
aan Brittens War Requiem.
Het Worchester Choir zingt
in die ijzersterke Engelse
traditie: een unieke stern-
vorming, een uitzonderlijke
frasering, een perfecte ho
mogeniteit tussen de stern-
blokken, een uiterste raffi
nement in de schakeringen.
Zijn we nog in de Sint-Marti
nuskerk of zingen de enge
len uit het paneel van Jan
Van Eyck?
W.D.B.
Wie nog niet helemaal bekomen is van de emoties
die de verkiezingsuitslagen zouden kunnen opge
wekt hebben, kan zich een paar avonden komen
verstrooien met het bekijken en het beluisteren
van ons bloedeigen Aalsters Coram Alostum Im
periale.
Deze onvermoeibare knapen houden nogmaals
een «Café Chantant» in hun lokaal, 't Landhuis,
achter het Belfort, op saterdag 14 en zondag IS
november.
Een lttdiek gebeuren dat de liefhebbers van dit
genre zeker niet sullen willen missen!
Na licentiaat te zijn gewor
den in de neerlandistiek aan
de Katholieke Universiteit te
Leuven en na 2 jaar studie
van de klassieke filologie, 3
jaar filosofie en 4 jaar theo
logie was hij intussen
priester gewijd in 1951
wetenschappelijk en geeste
lijk gewapend om de vele
richtingen uit te gaan, waar
heen zijn wakkere en veelzij
dige geest en zijn taai door
zettingsvermogen hem zou
den sturen: rhetoricaleraar,
literair criticus voor het tijd
schrift «Streven», docent
van de Nederlandse litera
tuur in het juvenaat van de
Paters Jezuïeten, correspon
dent van het persagent
schap CIP voor religieuze in
formatie van Vlaanderen en
Nederland, bibliothecaris
van het Lessius Universitair
College, voorzitter van de Bi
bliotheek- en Archiefcom
missie van de Paters Jezuïe
ten, medewerker aan weten
schappelijke projecten in in
ternationaal verband, zoals
het Gutenberg Jahrbuch in
1976, en tussendoor ook
dichter en tekenaar.
Al deze uiteenlopende be-
langstellingspunten typeren
op frappante wijze de gene
reuze natuur van Pater Hei
reman. Hij sloot zich niet op
in zijn noeste wetenschap
pelijke arbeid, maar kwam
ook en bij voorkeur zelfs
naar buiten met de rijke
gaven van zijn hart: zijn
vriendelijkheid, zijn be
scheidenheid, zijn grenzelo
ze dienstvaardigheid die
hem haast niets kon doen
weigeren, zijn bereidheid tot
luisteren. Over die eenvou
dige, doch veeleisende ge
moedsgesteltenissen, die hij
als mens en priester volop
beleefde, zei hij: «Zie me
daar toch eerst als bewust-
maker, als priester ook, die
herinnert aan de fundamen
tele deugden als eensge
zindheid, onbaatzuchtig
heid, werklust, authentici
teit, die ook op sociaal en
zelfs politiek terrein de voor
waarden zijn om degelijk en
blijvend werk te verrichten».
De levenshouding van P.K.
Heireman, die uit deze woor
den spreekt, verklaart wel
licht mede dat hij zich graag
en sereen bewoog in een
wereld van onkerkelijke of
ongelovige vrienden die
hem ten zeerste waar
deerden.
Een bijzondere vermelding
verdient de activiteit van Pa
ter Kamiel Heireman tijdens
zijn laatste levensjaren in
zijn geboortestad Aalst.
Zijn naam zal verbonden
blijven aan de luisterrijke
Dirk Martensherdenking van
1973 waarvan mag gezegd
worden, zonder iemand te
kort te doen, dat hij de inspi
rerende en leidende rol ver
vulde.
Bovendien formuleerde hij
ten tijde van het Dirk Mar-
tensjaar in totaal 20 projec
ten, waarvan hij meende dat
zij ten bate van de stad en de
streek moesten aangepakt
worden. Zelf startte hij met
enkele van die projecten of
gaf er de nodige stuwing
aan.
Na acht jaar is het interes
sant na te gaan hoe kernach
tig hij te werk is gegaan en
hoe vruchtbaar zijn begin-'
impuls is geweest. Voor elk
project geeft hij de beschrij
ving en het doel aan, ook de
tijdsduur binnen dewelke
het project zou moeten afge
werkt worden, alsmede de
noodzaak om telkens een
projectleider aan te duiden.
Een greep uit deze 20 projec
ten, grote en kleine door me
kaar, maakt ons duidelijk
hoe hij ze syllabisch
formuleerde en zag. Per
soonlijk voeg ik er aan toe
tot welke resultaten zijn ini
tiatieven reeds hebben
geleid.
Project 2:
Technisch onderwijs te Aalst
Beschrijving:
Tegenover de dreiging ook
nog het hoger technisch on
derwijs weg te halen uit
Aalst, een actie voeren door
studie (dossier) media en
politiek, voor een volledig
hoger technisch onderwijs
te Aalst, onder het motto:
gezien de sociale nood en
gezien Aalst reeds afzag en
blijft afzien van hoger uni
versitair onderwijs, eist het
als tweede grootste stedelij
ke agglomeratie, van Oost-
Vlaanderen, een volledig net
van hoger technisch onder
wijs, met zetel te Aalst.
Doel:
Beveiliging van het bestaan
de technisch onderwijs, en
creatie van sommige nieuwe
takken (sociale assisten
ten?).
Minder exodus van de top,
hoewel de universitaire zul
len blijven afvloeien. Te
werkstelling in het onder
wijs. Samenwerking onder-
wijs-industrie.
Tijd:
Zou de ministeriële actie
moeten vóór zijn die wil cen
traliseren en nog slechts één
vrije en één officiële school
dulden per provincie.
Resultaat:
De actie werd gevoerd en is
met succes bekroond.
Project 3:
Documentatiecentrum
Beschrijving:
Het verzamelen, zowel voor
wat het verleden betreft als
voor het heden en de toe
komst, van een zo ruim mo
gelijke documentatie over
de stad en het land van
Aalst.
Doel:
Vooreerst professioneel,
niet vulgariserend. Werkin
strument maken voor pro
motie. Gegevens verzame
len voor geschiedkundigen,
sociologen, economisten.
Coördinatie van de bestaan
de gegevens (stadhuis,
archief, bibliotheek, Land
van Aalst, Rijksarchief, plan-
bureau's, Het documen
tatiecentrum is niet geacht
zelf aan promotie, publika-
tie, evaluatie te doen, maar
wel daarvoor het materiaal
te verzamelen.
Tijd:
permanente opgave
Resultaat:
Eerstdaags start het «Infor
matie- en Ontmoetingscen
trum voor Nijverheid, Han
del en Landbouw» in het ge
restaureerde huis van de
Keizershallen, Keizerlijk
Plein 23, Aalst. Project 9:
N.M.B.S. Service te Aalst
Beschrijving:
Naar aanleiding van de reac
ties en gegevens van het
Dirk Martensjaar een schrij
ven richten tot de directie
van de NMBS om betere
spoorverbindingen met
Aalst en om een betere ser
vice in het station te Aalst.
Doel:
Meer directe verbindingen
met Brussel en Gent. On
danks het grote aantal reizi
gers heeft Aalst immers qua
station nog geen echte cen
trale functie. Wat dit bete
kent kan men zien bv. in
Denderleeuw, al is daar niets
van een stad en alleen maar
een station: het trekt de be
volking aan, het wordt im
mers een woongelegenheid
voor pendelaars.
Tijd:
Niet te lang na het Dirk Mar
tensjaar waarop het een
aansluiting is.
Resultaat:
Het stationsgebouw werd op
ontdi
'bronnc
evolki
Patrick B«tteteel
iddels
ie wet€
ontwi
van
ng. da
de ha
m in d
de oor
srdek
ten van P. Heireman 6 van veel heeft Aalst aan d( dem U
de 20 volstaat om aan te spronkelijke en eerlijke
tonen dat zijn «geestelijk tes- Heirema( r
tament» een hele opgave is, P K" He|re™rL
waarbij P. Heireman geluk-
kiglijk zelf voor de vonk heeft van de jaa'r|ijta
gezorgd. Maar hl] deed meer B j
m Ho uuoinmo tun nie hem a
telkens een nieuw winj
in de weinige tijd die hem
sinds het Dirk Martensjaar belichten dat
1973 scheidde van de dood. de insDhatie l8?01'1
Wii uuakkorHo vnnr enkele P sinrir
inzet van P. Heirema*
Hij wakkerde voor enkele
projecten bestendig het vuur
aan. Zorgde bij zijn vrien- maanden
den-medewerkers voor de
gloed van geestdrift om
steeds vol te houden. En be
reikte aldus dat enkele pro
jecten volledig werden afge-
loop
leens
ter
het a!
hart
ook
oven
word'
uilwa
oren g
rsinric
ma h
terug
HORIZONTAAL
1Gebouw op de Grote Markt te Aalst
2. Einde - belemmering
3. Vrouwennaam - gehoorzaal
4. Lijfknecht
5. Deel van de bijbel - reeds - spotnaam voor politiet
6. één keer - pluralis (afk) - lidwoord
7. afwezig
8. meisjesnaam - zintuigen
9. huishoud- en nijverheidsonderwijs (afk.) - breie
handboei
10. zilver (sumb.) - gemalen graan gebruikt voor het n
taart
VERTICAAL
1Belgische Scheepvaart (afk.) - Indische wijze
2. Baskische organisatie - tuberculose
3. stootwapen - Italiaans musicus (°1924)
4. beeld, voorstelling
5. langs de mond - aanlegplaats
6. Rijks-Technisch (afk.) - luister, praal
7. gemeente en abdij in Brabant
8. omwisseling - scheuke
9. bestuur - ontkenning
10. Duitse munten - laatstleden
Intussen herdenken de
lie van P. Kamiel Hein
de vreugde en d
daad P.K. Heireman g .(„He
nei Mauuiisyouuun v»oiu up joviou iuuvv.iM a- muc
initiatief van P.K. Heireman werkt en andere hoopvol ie neDDen
bij K.B. van 19.6.1978 be- van start gingen,
schermd als stadsgezicht
wat de gevels en de bedan
kingen betreft. De restaura
tiewerken zijn reeds uitge
voerd. Zowel inzake een be
tere service binnenin ais in
zake een betere spoorver
binding is de actie bezig.
Project 14:
Prospectie en actie
groencomité
Beschrijving:
Prospectie van de staats- en
provinciebossen en reserva
ten in de Denderstreek (Den
derstreek/arrondissement/
Land van Aalst...) en verge
lijking met andere streken
zoals Brussel, Leuven. Ver
gelijking van de proportio
nele tussenkomst aldus van
de staat in de groenactie en
actie van daaruit voor meer
tussenkomst in de streek
van de staat in de beveili
ging en de uitbreiding van
groenzones.
Doel:
Staatshulp in de zorg voor
beter milieu.
Tijd:
Ten gepaste tijde, d.i. nu.
Resultaat:
Als «groene jonge» avant la
lettre klinken zijn woorden
vandaag profetisch. Wat 1/ i j i
toen moed vroeg, is nu Krt/lSW00rCirA3CI$€l Hf 15
zelfde woord, maar andere
letterschikking mode ge
worden. Vooral zij, die er
mee begonnen zijn als hun
actie op verre na nog niet op
algemeen applaus werd ont
haald, verdienen onze ach
ting en onze dankbaarheid.
Ook hier heeft P.K. Heireman
zijn steentje moedig bijge
dragen en de weg gebaand
naar de betere tijden die wij
nu beleven.
Project 15:
Scripties licentiaten
Beschrijving:
Het er op aan sturen dat
hoogstudenten de scripties
die ze toch moeten maken
eerder over Aalst zouden
maken dan over wat anders.
Zowel aan de universiteit als
aan andere hogere onder
wijsinstellingen. Zowel een
actie bij de studenten als bij
de professoren. Lijsten aan
leggen van mogelijke onder
werpen. Hulp bieden door
documentatie en faciliteiten
te bezorgen, die men nodig
heeft. Voor de streek belang
rijke scripties uitgeven.
Doel:
Wetenschappelijk waarde
volle gegevens verzamelen,
die voor de actie ook nuttig
zijn. Mensen interesseren
voor hun streek. Professoren
wijzen op nog onontgonnen
en interessant terrein.
Tijd:
Twee fasen: eerst prospec
tie, dan permanent bijhou
den.
Resultaat:
Insiders, zoals stadsarchiva
ris K. Baert en ikzelf, weten,
aan de hand van de vele
vragen om tussenkomst en
hulp, welke vlucht dit project
15 in de laatste jaren heeft
genomen.
Deze greep uit de 20 projec-
lacht 2
II moi
teber
lus va
hen
Oplossing m*