VLAAMSE KUNSTENAARS
GRAVEN NAAR DAGERAAD
DER MAGIËRS IN EGYPTE
LAWI EBBEL
HEEFT
NIEUWE SINGEL
IANUS MET
'TENTOONSTELLING'
10 X STILTE
PACT AKTUALISEERT
SHAKESPEARE «Pakt Vast» op hoog niveau
Tentoonstelling
«On the telephone»
straalt kracht uit...
sen heus zweij
zeer kundig sp
jisseur Anton]
Ralph Cor bef
podium
Er zijn nog maar weinig theaters die het risiko
durven lopen avant-garde toneel van de bovenste
plank te spelen. Hier in Aalst nam PACT (Progressief
Aalsters Collectief Theater) de handschoen op en in
zaal Madeion op de Grote Markt loopt thans een
geaktualiseerde versie van «As you like it» onder de
titel van «Pakt Vast». Voor deze niet zo vlotte
verteerbare William Shakespeare zal het Aalsters
publiek wel ook niet in dichte drommen aanschui
ven. Pact moet het immers vooral hebben van een
publiek dat niet afzakt voor een lekker avondje-uit,
maar William Shakespeare wil ondergaan.
Hoeft Shakespeare nog schap in dienst van de
voorgesteld? William, koningin,
geboren in 1564 in Strat- Hij is auteur van monu-
ford on Avon uit welstel- menten in de theaterlite-
lende ouders, doorkrui- ratuur, bijv. «Hamlet»,
ste op het einde van de «Anthony and Cleopa-
16** eeuw de teaterwe- tra», «Macbeth»... In 20
reld in Londen en nam jaar tijd schreef hij zo'n
tenslotte een belangrijke slordige 154 sonnetten,
plaats in bij «The Kings 37 toneelstukken en
Company», een gezel- daarbij nog heel wat
dichtwerk. Iedereen is
het wel eens over zijn
genialiteit en zijn afzij
digheid. Tot welke ijle
hoogte Shakespeare's
genie reikt kan je elk sei
zoen weer ontdekken. De
laatste Shakespeare-pro-
duktie van eigen bodem
is die van Pact. Als eer
ste nieuwe produktie van
het nieuwe toneelseizoen
1981 -1982 brachten zij
«Elk wat wils» (As you
like it) onder de modieu
ze titel «Pakt Vast».
«Elk wat wils» behoort
tot wat velen zullen noe
men de minder goede
stukken van Shakespea
re. Pacts bewerking be
wees echter dat Shakes
peare met zijn twee voe
ten ook in onze wereld
staat. Het verhaal kan
moeilijk naverteld wor
den. Een inleidende
scène waarin Rosalinde
en Celia, twee rijkeluis-
dochtertjes aan de drug
geraken, roept de eigen
sfeer van onze tijd voor
treffelijk op. In de extase
die daarop volgt, zien zij
het stuk door de ogen
van het publiek.
Een rits doorzichtige
personages draait" rond
de klassieke vermom
ming van het vrouwelijk
hoofdpersonage Rosalin
de: de travestie. Als man
verkleed, leert zij als
vrouw de verliefde man
alles over de vrouw. In
Jacques, een edelman,
Een gewaagde maar knappe worstelkamp. (CDJ)
Het is geen doordeweekse zaak als 15 hedendaagse
Vlaamse kunstenaars tentoonstellen over en vanuit het
oude Egypte. Eerder is het een door-de-eeuwen-aangele-
genheid, een duik in de tijd, met zwemvliezen van van
daag. maar naar diepten die zelfs Egyptenaren niet meer
kennen. De v.z.w. Kunstschop Dronghene gooide het anker
uit aan de Nijldelta. Wat er (vanuit de respektievelijke
kunstenaars én Egypte) aan schatten opgediept werd. is
nog tot 17 december te bezichtigen in de Bank Brussel
Lambert, Nieuwstraat 37 te Aalst.
Gisteren 26 november
ging de vernissage door met
inleiding van minister Mare
Galle. De pers kreeg echter
eerder al één en ander te
horen. Hoe zit dat met kunst,
die aangekondigd wordt
met staakwoorden als magi-
poética, mystiek, symbolis
me, en waarvoor kunste
naars zich groeperen tot
werkgemeenschap
Projektmatige aanpak
Aalstenaar Norbert De
Winne (samen met de Dron-
genaar Wally Van der Velde
projektleider) noemde de
tentoonstelling belangrijk
om meerdere redenen. Om
wille van de niet-individua-
listische aanpak, omwille
van het thema (de mystiek,
het symbolisme en de my
thologie van het Oude Egyp
te), en niet in het minst
omwille van deze vervlak
kende recessietijd, waar
«kuituur aan een zijden
draadje hangt».
Het groeide zo: om en rond
het in Baarle-Drongen ge
meerde kunstschip Dron
ghene, groepeerden zich
kunstenaars, die al dan
niet onafhankelijk van me
kaar al enige tijd rond dit
thema werkten. Langs de di
verse kunstuitingen (schil
derwerk, beelden, schrif
tuur) grepen ze bewust terug
naar der ziel van het Oude
Egypte waarin de monisti
sche geest van het universa
lisme en de eeuwige mys
tiek van leven en dood, aan
wezig zijn. Ze voelden zich
aangegrepen, geïnspireerd
en beïnvloed door de piktu-
rale en poëtische kracht van
het Oude Egypte, zijn kui
tuur en filosofie.
Vrij vlug ontwikkelde de
gebundelde inspiratie zich.
In het voorjaar van dit jaar
publiceerde Norbert De Win
ne zijn dichtbundel «Een
Egyptisch Hooglied». Hij
werd daarbij aangesproken
door de oude spreuken uit
het Egyptische Dodenboek
waarin leven en dood tot
één harmonisch geheel ge-
kultiveerd worden.
Twee voordrachtkunste
naars (Marleen Roelens en
Injas Van Singel) legden de
gedichten op klankband
vast.
Vanuit deze ervaring ont
stond een klank- en licht
spel. Een veertigtal vrijwilli
ge medewerkers werden
aangezocht voor een intrige
rende historische en magi
sche evokatie rond Ramses
II, grote farao uit de laatste
gouden eeuw van het Oude
Egypte (leefde van 1301 tot
1235 voor Christus). Opvoe
ringen vonden reeds plaats
in Oedelem en Veume. Vol
gend jaar ook in Gent, Kort-
rijk en Breda.
Tenslotte is er de tentoon
stelling. Het gaat om Egypti
sche rekonstrukties van bas
reliëfs, cartouches, stéles,
amuletten, originele schil
derijen en tekeningen, li
tho's. beeldhouwwerken,
dekorfragmenten van «Ram
ses II», juwelen en de dicht
bundel «Een Egyptisch
Hooglied».
(In de B.B.L.: elke werk
dag van 9 tot 12.30 u. en van
14 tot 16ul5)
Vooruitzichten
De groep heeft duidelijk
nog meer pijlen op zijn
boog. Onder auspiciën van
Kiwanis-Gent wordt vol
gend jaar een Kunstboek
uitgegeven op 3000
exemplaren. De begeleiden
de teksten zullen naast het
Nederlands, ook van een
Franse, Engelse en Egypti
sche V€
worden.
Nog dit jaar wordt een
reeks afzonderlijke kunst-
monografiëen uitgegeven,
gewijd aan de kunstenaars
van het projekt.
Verder wordt gedacht aan
een kulturele missie naar
Egypte (en vice versa). Kon
takten werden gelegd met
de in oprichting zijnde Bel
gisch-Egyptische Vereni
ging.
Voor het middelbaar on
derwijs wil men een didakti-
sche brochure samenstellen
over Ramses II en, wat de
rondreizende tentoonstel
ling betreft, wil men nog
andere disciplines aanspre
ken dan de reeds vermelde:
fotografie (dia-reeks), film,
gastronomie, muziek, archi-
tektuur, geschiedenis,
volkskunde..
Oosterse belangstelling
Wally Van de Velde die
een paar jaar geleden reeds
in Aalst exposeerde
beaamt graag dat het pro
jekt inhaakt op de meer al
gemene belangstelling voor
de Oosterse kuituur. Meest
al is dat Japan (makrobio-
tiek, karate, yoga in dit
geval Egypte. «We hebben
er veel te leren en ontdek
ken», vertelt hij, eraan toe
voegend dat onze eigen
antieke beschaving met dru-
ides en zo, kompleet vernie
tigd is. Hij legt er ook de
nadruk op, dat aan het
«oud» een vandaag-dimen-
sie wordt toegevoegd. «Ver
rijking» dus.
Vooral de jonge mensen
blijken aangesproken door
de tentoonstelling, en het
magische dat erin tot uit
drukking komt. Eens gaan
kijken loont vast de moeite.
Tent oon stel lende
kunstenaars:
Bollaert Ben, Bruynoghe
Ronald, Claessens Anita,
De Clercq Chris, Dick Geor
gette, Haeck Riek, Lescou-
hier Alfons, Marcaine, Mau-
rits Stan, Nachtegaele Hen
drik, Van Ackere Luc (Lumi
Vana), Van de Velde Wally,
die zich als mediterend
filosoof uit de verwarren
de en ontluisterende rea
liteit heeft teruggetrok
ken, tesamen met zijn
meester, de verbannen
hertog en toetssteen, de
nar, een klowneske wij
ze, die in al zijn wijsheid
en afstandelijkheid toch
nog aan een zeer sterke
zinnelijkheid vastzit,
vindt Rosalinde tegen
spelers, die haar snedig
van repliek zijn.
Verder bewegen zich
nog een 15-tal andere
personages in een serie
fantastische, onwaar
schijnlijke verwikkelin
gen. Naarmate het stuk
vordert neemt de levens
wijsheid en de emotiona
liteit de taak van de drug
over om de akteurs op
het einde van de voor
stelling op een absoluut
nulpunt achter te laten,
als na een weldoende
kuur.
Wie het Aalsters to
neelwereldje volgt, be
seft vlug dat dit geheel
een kolfje naar de hand
van Anton Cogen is, die
met voorliefde stukken
regisseert die uit het
nauwe keurslijf van de
traditionele teaterwereld
springen.
Anton Cogen heeft ak-
sentversterkingen nage
streefd, zich voortdurend
afvragend hoe hij, wat
William Shakespeare
beoogde, kon overzetten
in een taal die op het
Aalsters publiek van nu
hetzelfde effekt zou heb
ben als William Shakes
peare voor zijn tijdsgeno-
ten nastreefde!
Pact voegde daarbij
nog zijn «bedenkin
gen» Zo gaf «Pakt
Vast» blijk van een sterk
gevoel voor visualiteit,
soms te gewild, zodat de
vertoning soms .dreigde
over de rand van de
kitsch heen te geraken.
In ieder geval maakt
het Pact-gezelschap van
«Elk wat wils» een in
drukwekkend geheel, en
dat is, zonder de anderen
te willen vergeten, voor
al de verdienste van re
gisseur Anton Cogen. Hij
toonde vakmanschap:
begrip voor William Sha
kespeare, gaf daarbij ra
ke impulsen mee, goede
timing, altijd levendige
mise-en-scène, dekor.
Van de Weeén Lieve. Van aUes m orde. Anton
Hende Leopold. Qualaert w>«t sfwr te scheppen en
Alexander. P.D. zlJn Uitgebreide speler-
Amiens en Jacques, twee knappe prestaties. (CDJ)
sploeg tot goed ensem-
blewerk te brengen. Zo
werd «Pakt Vast» een
stuk dat boeide, boeide
door de progressieve
aanpak en koncept, en
niet in het minst door de
schitterende vertolking.
Gratienne Van Nieu-
wenborgh maakte indruk
als Rosalinde, dochter
van de verbannen hertog
eveneens vlot en raak
gespeeld door Herman
Ravijts en Ulrich
D'Haese gaf een indrin
gende vertolking van Or-
lande ten beste. Verder
was Dolf Sedeyn knap
als de verbannen Jac
ques, die samen met de
nar Toetssteen voor
treffelijk gespeeld door
Odilon Mortier een
pak eeuwige en aktuele
filosofie aan het publiek
leverden.
Even bewonderens
waardig waren volgende
spelers in him diverse
(kleinere) rollen: Ronald
Schollaert als Frederik,
Ralph Corbey als
Amiens, Jef Ledegen in
de huid van Le Beau, ho
veling van hertog Frede
rik en Olivarius Bijbel-
schrik, Gerrit Buys als
Charles, worstelaar van
hertog Frederik en als
schaapherder Silirus,
Guido Van Hecke en Wil
liam Boulemberg als zo
nen van de edelman Ro
land du Bois, Frans; Wou
ters en Jos Lelièvre als
Adam en Dermis, 2 be
dienden van Olivier,
Jean-Paul De Boitselier
als schaapherder Corin-
nus, Oscar Criel als boe
renknaap, Willem, Caro
le Dejonckheere als Hy
men, Oliva De Roo als
Celia, dochter van her
tog Frederik, Gratienne
Huylebroeck als herderin
Phoebe, Hilde Wauters
als het sexy boerinnetje
en tenslotte het gevolg
bestaande uit Nele Bo-
mon, Mart ine Hanssens,
Kristien Iliano en Ann
Van Der Eeken.
Hun vertolkingen één
voor één bespreken zou
ons te ver leiden. De gan
se akteursploeg speelde
nauwgezet en zwierig.
Iedere figuur was door
dacht en liep voortreffe
lijk op de strakke regie
draad.
Ook de technische
ploeg leverde gaaf werk
en maakte er een bijzon
dere vertoning van. Het
stuk «Pakt Vast» eiste im
mers een ongewone
speelruimte en een spe
ciaal dekor. Zij gaven
blijk van grote techni
sche vaardigheid. Een
proficiat voor Roel Bal,
Ronny Buys, Evert Hom,
Leo Hubrecht, John Ver
hulpen, Roel Van 1
Plas, Georgette Van
de, en Greta Lintz.
Tot slot...
Wij zijn blij dat*
het initiatief heeft
men om dit stuk te
liseren. Want er
moed en kunde
zoiets te
Wij hopen dat
sters publiek niet
zal zijn voor deze
pende
devol
vallen en
verrukkelijk dekor
o.a. een heus
en
Regisseur
gen, Ralph
instond voor de
menten en de
waren mans
het geheel op een
nig niveau te
ze bepaald uniek k<
noemd worden.
Wij achten deze
duktie, voor wie en
lang hecht aan th
een «must». Je kan
Vast» vandaag
vember nog bew
ren, maar ook nog a pe G
dag 28, zondag 2
maandag 30 nove
telkens te 20 uur in
Madeion op onze Aa j
se Grote Markt. Jen
voor wie dit zou mis jg
Jo De
de
Aalst heeft ooit eens Lawi Eb bel grootgebracht.
En nü heeft deze swingende Aalsterse popgroep een
tweede 45-toerenplaat grootgebracht. Het vinyl
kreeg de titel «On the telephone» mee. Na een eerste
beluistering, fluisteren mijn voeten «goed dansbare
muziek»
Na een tweede beluistering, blijft het mij een
raadsel waarom deze toffe groep nog steeds niet in
de topregionen terug te vinden is...
Misschien wordt het nü
wel anders, want onze
BRT-zender besteedde al
opvallend veel aandacht
aan dit nieuw produkt
(o.a. woensdagnamid
dag een special inter
view in «vrijaf»).
Ook daar noemen ze
«On the telephone» een
spontaan klinkend num
mer, melodieus en aan
trekkelijk.
Lawi Ebbel krijgt soms
wel 's het etiket «vreem
de eend in de showbijt»
mee. Dat is wel wat over
dreven, maar gelukkig
produceren zij geen kom-
merciële dingetjes die
recht door het hart van
de juke-box gaan. «On
the telephone» bezit een
stevig ritme en het
broodnodige enthousias
me. De arrangementen
zijn goed, evenwichtig
gedoseerd en nooit iets
té veel of té weinig, en op
een werkelijk fijne ma
nier gebracht. Reeds van
bij hun onstaan hielden
ze er niet van om in het
klassieke pop- of roek-
straatje te lopen. Ook
hier weer blijkt het dat zij
liever wat uit de traditio
nele band springen en
een okselfris geesteskind
leveren.
Tot slot: «On the tele
phone» kan voor enkelen
doodvervelend zijn, voor
de anderen echter een
streling voor het oor. Wij
behoren tot de laatste
groep, omdat wij vinden
dat het kale popjaar 1981
(voor Aalst alleszins) La
wi Ebbel met «On the
telephone» best kan ge
bruiken om hun blazoen
wat op te boenen. Voor
jullie een aanrader voor
in de relaxerende bad
kuip of voor op de pasge-
boende dansvloer. Tus
sen haakjes: Lawi Ebbel
kan je binnenkort live
meemaken op het Tre-
jens festival, dat het
hoogtepunt van het jaar
wel zal worden. Verder
nieuws volgt natuurlijk...
Eventjes wat ekstra aan
dacht voor de jonge groep
Janus mag toch wel. Dit
weekend zijn zij weer op te
planken met iets totaal
nieuw.
Op vrijdag 27, zaterdag 28
en zondag 29 november
brengen zij hun jongste pro
duktie 'Stiltes' in de zaal
Netwerk, De Ridderstraat,
Aalst.
Zij proberen in 'Stiltes' een
tiental verschillende 'stilte
sferen' over te brengen.
Hiervoor doen zij een beroep
op een dertigtal mensen.
Het gaat om enkele akteurs,
maar ook om een aantal
mensen die gewoon zichzelf
uitbeelden op de scène.
In anderhalf uur tijd (telkens
van 20 tot 21u30) worden dus
tien verschillende 'stiltes'
gelijktijdig voorgesteld op
evenveel podiums.
En daartussen zal het pu
bliek naar eigen zin en
goeddunken evolueren, ho
pelijk in stilte...
Ze gaan dus wel de niet-
traditionele toer op; Janus
toont werkelijk de ogenblik
ken van zwijgen, van stil
zijn.
En deze sfeer van zwijgen
zal op elk
zijn.
Bijv.: een
menzijn
zussen (fotol), het
lijke van een coma-p kkel
een zielige en aftal
caféklant, een kan
zelfmoordenaar,...
Hopelijk hebben wij |{y%_
nieuwsgierigheid g
keld en komen jullg
weekend eventjes
zaal Netwerk voor
toonstelling' Stiltes,
pend toegankelijk
21u30). Inkom 80 fr.
aanbevolen.
