■ts
Nieuwkerkse Annelies Tock:
«Ik heb ruimte nodig»
Als Ich Can exposeert
te Affligem
wm,
v i j ffam.
Kunst in Waas
Fris literair debuut van dertigjarige
'WACHTEN OP REGEN
M p
Expo
AALSTERSE DIEPVRIESCENTRALE
22 - 5.2.1982 - De Voorpost
Antidies lock
woestynavont uur
Een beetje aan de rand van het vol-met-
dingen-land woont ze, in het nog enigs
zins landelijke Nieuwkerken. «Een
beetje»? Ze heeft zichzelf erop betrapt,
die mini woordjes al te vaak uit de pen
te laten vloeien. Akkuraat is ze im
mers, naar de perfektie toe. Schrij
ven, ze houdt er zielsveel van. Haar
debuut (november vorig jaar, bij Al-
tiora) heeft me sterk geboeid. Al is het
dan een jeugdverhaal, een sprookje
gelijk. Maar Annelies Tock kan
schrijven.
Eenendertig wordt ze op 8 april. Zal
ik haar «alleenvrouw» noemen? Ze
neemt het me beslist niet kwalijk. Tot
haar zeventiende woonde ze in De
Klinge, dan vier jaar lang in Sint-
Pauwels, nadien in Sint-Gillis zelf.
Een paar jaar geleden ging ze alleen
wonen, aan de Pastorijstraat in
Nieuwkerken. Ze werkt ook wel, in
Sint-Niklaas. Maar daar zou ik met
nauwelijks een woord over reppen,
hebben we afgesproken. Annelies wil
die dingen strikt gescheiden houden.
En haar job inspiréért haar ook niet
tot kreativiteit.
De ruimte, de leegte, dè.t spreekt haar
aan. Een jaar of vier geleden reisde ze
naar de Sinaïwoestijn. Lang had ze
daarvan gedroomd. De woestijn trok
haar immers aan, ze wou ze zien,
ruiken, meemaken. Wachten op re
gen», is niet voor niets «een woestijn-
avontuur» zoals het in de ondertitel
staat. Een vlucht uit het vol-met-din-
gen-land. Leuk, hef verhaal.
Jongensboeken
Het enige wat ze op school in De
Klinge en in Sint-Gillis graag deed
was opstehen maken. Aan de rest had
ze de pest. Ze las nogal wat. Jongens
boeken, cowboys versus Indianen, ne
gers in het oerwoud. Op haar twaalf
de schreef en m Aak te ze een boekje,
kleefde daartoe een handvol papier
tjes aaneen en verscheurde die op
nieuw. Een door haar zelf geïllus
treerde story van een jongetje van
twaalf dat wegvluchtte en de oceaan
overstak naar het oerwoud.
Zestien werd ze. Opstandige leeftijd.
Je wil de wereld veranderen en luis
tert intens naar Boudewijn De Groot,
Ar mand, Ferre Grignard, Bob Dylan
en Joan Baez. Géén oorlog, néé, Ge
dichten gemaakt, stapels. Zo maar,
voor zichzelf. Ze zijn nu allemaal wég.
In 1972 slaagde ze erin, enkele verzen
van haar te laten opnemen in een
bundel van het poëzietijdschrift
Yang. Eén gedichtje, een korte ode
aan het dorp (De Klinge) werd gepu
bliceerd in het boekje «Stemmen uit
het dorp» dat n.a.v. het «jaar van het
dorp» was uitgegeven. Tussendoor
stuurde ze wat in, naar hier en daar
een blad. Naar de rubriek «Jullie ei
gen krant» van het regio weekblad
Het Vrije Waasland. Naar het gezins
blad Ons Volk. En enkele kortverha
len naar Margriet, het Nederlandse
damesblad dat vrij strenge normen
hanteerde of hanteert. Haar bijdra
gen werden opgenomen.
Spontaan
Pakweg tien jaar geleden toch ook
werd Annelies boos op haar schrijf
machine. De inspiratie bleef achter
wege. Een halve dag zitten staren,
zonder resultaat. Nu realiseert ze zich
ten volle dat je de inspiratie niet dwin
gen kunt. En tegenwoordig vlot het
allemaal veel beter, de ingevingen
komen spontaan op.
Ze had opgevangen dat de uitgeverij
Altiora uit Averbode jeugdauteurs
een kans geeft, zelfs debutanten. Vo
rig jaar maakte ze voor deze mensen,
voor de scholen en de jeugd uit het
vrij onderwijs eigenlijk, een Vlaams
Filmpje, schreef ze dus één zo'n week
blad vol, tweeëndertig gedrukte pagi-
naatjes. Het idee moest lang rijpen,
werd verwoord tenslotte. «De aller
mooiste winter» gaat over een blanke
jongen die een negermeisje ontmoet.
René Swartenbroeckx die zich met de
eindredaktie van de Jeans-uitgaven
van Altiora bezighoudt, die de ma-
nuskripten leest, vond het winterse
avontuur goed. Hij stimuleerde haar
tot het schrijven van een wat omvang
rijker boek.
Vijf vossen
«Ik heb veel ruimte nodig», zegt An
nelies. «'k Hou van iets uitgestrekts,
iets vlaks en leegs. En de woestijn
trok me erg aan, veel méér dan de
bergen bv.
De woestijn zien, het was een droom
die ze al in haar kinderjaren koester
de. Dat landschap fascineerde haar
danig. En daarin het ze een vos evo
lueren. Vossen zijn sympathiek,
sluw, mooi. En net als Annelies Tock
op vrijheid gesteld. De vos speelt sa
men met het meisje Ester de hoofdrol
in «Wachten op regen».
Vijf porseleinen vossen prijken op de
kast bij Annelies thuis Haar sympa
thie voor die beminnelijk-uitgeslepen
beesten steekt ze niet onder stoelen of
banken. Ik dring haar («een beetje»)
een verklaring daarvoor op: Reinaert
woonde eeuwen geleden in haar ge
boortestreek, in het Koningsforeest
nabij Kemzeke, Had ze nog niet aan
gedacht. Misschien inspireerde het
haar onbewust.
Ze zou wel een vos willen houden. Als
dat kon. Maar het kan niet.
Andere realiteit
Een bange vos toch. Bévreesd voor de
dingen waaraan ook Annelies zich
ergert. Te veel drukte, daar houdt ze
niet van. Het verhaal vlucht dus weg
uit het-vol-met-dingen-land. Van de ene
realiteit naar de andere, die van een
Nieuwkerkse schrijfster Annelies Tock: ta
lent. (foto bert anthuenis)
Annelies Tock: fris literair debuut. (Iv)
primitief land.
Haast maniakaal werkt Annelies aan
het tot stand komen van een boek.
Herschrijft alles een' keer of drie. In
de ultieme versie worden alle woor
den op hun spelling (Van Dale) ge
toetst. Maar vóór ze zich aan het
schrijven zet bezint ze zich. Schrijft
wat ideeën op, gegevens die tot een
geraamte overeind komen. Ze ordent,
bouwt een struktuur op.
«Je bent altijd geëmotioneerd als je
schrijft», zegt Annelies. Maar ze be
leeft plezier aan het aanmaken van
een verhaal, een boek. «Ik hou van de
taal», zegt ze. «Het aaneenpassen van
regels vind ik wel een vermoeiende
bezigheid.» En daarom kleeft ze, vóór
ze zich achter de schrijfmachine zet,
een heleboel blancovellen aan elkaar,
dat tik je in één adem door aan een
hoofdstuk.
Spoorwagon
Twaalf hoofdstukken over een meisje
van twaalf. Een ver, ander land.
Maar ook daar wordt geruzied, heerst
büjheid, opwinding en angst. Visse-
beesten-met-het-mes en vooral de Blau
we Man als gevaar, dreiging. Samen
horigheid toch ook. En charme. Een
vondst: Korre Ij e, liet kippetje van Es
ter, trekt er méé op uit, voelt zich
onwennig natuurlijk, wordt gekoes
terd door het hoofdpersonage. Hél-
dendaden hoef je van Ester overigens
niet te verwachten, ze doet gewóón in
dat exotische land dat al bij al veel
gelijkenis vertoont met onze realiteit.
De Vos takelt gaandeweg af. En dan
zijn er het geitje, de vogel Alexander
en Krikri, de krekel. Het is een mooi
boek.
Voor wanneer haar volgende ver
haal? Ze heeft nog een manuskript
naar Altiora opgestuurd. Afwachten
wat het oordeel van de uitgever is. 't
Zou ook in de Jeans-serie kunnen
verschijnen. De reeks is bedoeld voor
kinderen vanaf een jaar of tien.
Een meisje groeit op bij haar oma,
beleeft in de vakantie een avontuur.
Ergens te velde in het Waasland zag
Annelies een afgedankte spoorwagon
staan. Daaruit ontstond «De zomer van
de oude spoorwagon». De oma is haar
eigen grootmoeder, met wie ze een
hechte relatie onderhield. Een dichter
bij de realiteit aanleunend verhaal
dan het woestijnavontuur. Om te le
zen als je op een doorwinterde dag
naar de grootstad spoort?
«Schrijven is zwoegen», zegt Anne
lies. «Een eenzame job, niemand kan
je erbij helpen». Voelt ze zich dan
eenzaam, deze alleen vrouw? Achnee,
veeleer zelfstandig, ze staat op eigen
benen, gaat haar eigen weg. Bekom
merd is ze om een aantal toestanden,
natuurlijk wel, maar fel geënga
geerd? Militant-vrouwelijk mis
schien? Gewoon vrouw, authentiek.
Het schrijven wil ze wel heel haar
leven volhouden. Niet uitsluitend
voor kinderen, ze bekijkt het ruimer.
Is wel over de poëzie heen, zou ooit
eens een filmskript willen maken.
Bomans verslond ze toen ze zestien
was. Nu houdt ze 't bij Hemingway en
zijn zeeënde ouwe man, leest graag
«Jane Eyre» en «Woeste hoogten». In -
het Nederlands, want waar zou ze
Engels hebben geleerd? Haikoes ook,
een paar pregnante lettergrepen vol
staan om mooi te zijn.
Fonkelend fris werk, dat woestijn-
avontuur van Annelies Tock. We zijn
benieuwd naar een tweede werk, naar
misschien eens een roman van haar
De schrijf grage, duidelijk getalen
teerde Wase vrouwen roeren zich: een
paar jaar geleden Greta Seghers, ge
vestigde waarde Anne Dellart, hier en
daar een dichteres, Christina Guir
lande die ook de jeugd weet te boeien,
en plots Annelies Tock. Brengt einde
lijk eens een vrouw het tot Wase
«figuur van 't jaar»?
Wouter VLOEBERGH
«Wachten op regen» telt ong. 116 pagina's,
verscheen bij Altiora en kost 185 frank.
Galerij '72, Oude Zandstraat 72 in Beveren, start
vandaag 5 februari, met een tentoonstelling «Objek-
ten in glas» door Willem Heessen.
Deze Nederlander werd 57 jaar geleden geboren
Eerst volgde hij tekenlessen, en later werd hij
uitgekozen om de opleiding te volgen in de Leerdam
glasschool, die overbekend is. Vanaf '57 maakte hij,
naast andere aktiviteiten, unieke glasstukken. Hij
was te zien op de Expo '58, won een prijs «Gute
Form» in West-Duitsland, en startte in 1975 met zelf
glas te blazen.
Nu heeft hij z'n eigen glasstudio in een oude water
molen. Hij maakt unica, seriewerk in kleine oplagen
en dekoratieve glaspanelen. Willem Heessen heeft
reeds tentoongesteld in de belangrijkste wereldste
den. Tot 28 februari '82 kan u hem gaan zien in
Galerij '72.
Als u weet dat hij gedurende tien jaar de hoofdont
werper van de Nederlandse glasfabriek Leerdam
was, beseft u ook wel dat hij één van Europa's beste
vakmensen op dit gebied is. Willem Heessen zegt:
«Wat mij in de glaskunst interesseert, is niet zozeer
het uiteindelijke resultaat, maar de weg daar naar
toe. Ik zoek naar vormen waaraan men het proces
kan aflezen. Een objekt ontstaat door een reeks
beslissingen tijdens het maken.»
Galerij '72 is open vrijdag van 17 - 21 uur, zaterdag,
zon- en feestdagen van 10 tot 12 en van 14 tot 19
uur En op afspraak.
Sinds 30 januari loopt er in galerij De Nieuwe
Tijd, Prins Albertstraat 60, 2700 Sint-Niklaas, een
tentoonstelling met grafisch werk van de ateliers
van de Académie des Beaux Arts de Toumai en de
Ecole Régionale des Beaux Arts de Tourcoing. De
namen van de kunstenaars: Chouzan, Dupuis, Lepe-
tit, Losfeld en Van Hael. Als de uitnodiging die ik
toegezonden kreeg, de sfeer van deze tentoonstel
ling weergeeft, is deze vast de moeite waard. De
Nieuwe Tijd is open alle dagen van 12 tot 19 uur,
behalve op maandag en dinsdag.
Galerij 't Poortje, Zandstraat 74 in Haasdonk,
programmeert sinds 30 januari een selektie der
ingezonden werken «Prijs voor Grafiek». De inlei
ding van deze tentoonstelling werd verzorgd door
bestendig afgevaardigde Etienne De Cuyper, de
officiële opening door burgemeester Van der Aa van
Beveren.
't Poortje is open: zaterdag en zondag van 10 tot 12
en van 14 tot 19 uur, dinsdag, donderdag en vrijdag
van 14 tot 19 uur. Deze tentoonstelling loopt tot en
met 14 februari.
In het Volkshuis van Stekene gaat op 13 en 14
februari een tentoonstelling door georganiseerd
door de Culturele Centrale Stekene. U kan er beeld
houwwerk zien van Bert Van Breuck uit Sint-
Pauwels. Deze zoon van een meubelmaker-houtbe
werker koos zonder aarzelen voor de materie
«hout». De resultaten zijn zeker het zien waard. Om
niet te eenzijdig te blijven, werd ook kunstschilder
Jean Van Riet uit Sint-Niklaas uitgenodigd. Deze
veelzijdige artiest verzorgde de brochures van het
Reynaertspel, hij maakt ook pentekeningen, olie
verf- en portretschilderingen en stripverhalen.
Deze tentoonstelling is toegankelijk telkens van 10
tot 18 uur.
Galerij De Vuyst in Lokeren houdt een veiling van
oude, romantische en moderne kunst, omvattende
schilderijen, beeldhouwwerk, grafiek en ikonen.
Deze veiling gaat door op 20 februari en de tentoon
stelling van de werken, van 11 tot en met 18
februari, telkens van 10 tot 12 en van 14 tot 20 uur.
Ook wanneer u géén koper bent, moet u toch van
deze gelegenheid profiteren, om een kijkje te gaan
nemen in Lokeren. Er zijn grote oude meesters,
teveel om op te noemen, maar ik pik er Brouwer,
Rubens. Teniers en Van Dyck even uit. Verder een
zestigtal werken uit de nalatenschap van Alice Frey,
werken die zij tijdens haar leven nooit heeft willen
verkopen.
Bij de moderne meesters o.m. Appel. De Bruycker,
Mara, Servaes en tientallen anderen. Wanneer u,
zoals zovelen, niet kapitaalkrachtig genoeg bent om
een aankoop te overwegen, kan u toch de kans te
baat nemen werk van grote meesters te gaan bekij
ken in uw eigen buurt. Het adres: Kerkstraat 24-52,
Lokeren.
Els DUCHESNE
Willem Heesen: glaswerk in galerij 72 te Beveren.
De Lebbeekse kunstkring «Als ich Can» bestaat dertig en pentekenaar. Hij
vrijwel een kwarteeuw. Bijna vijfentwintig jaar exposeerde reeds te Vlas
lang stimuleert en helpt de kring zijn leden met senbroek, Lebbeke, Roese-
hun werken naar buiten te treden. lare- Grembergen, Groot-
D aar naast echter heeft de kring ook een ruim BijEaa-rden en Denderbelle.
aandeel in de bloei van het kulturele en folkloristi- werfk'
-T- dat zich beperkt tot pente-
sche leven op de gemeente. Niet ten onrechte keningen, lazen we wat
overigens wordt «Als ich Can» de meest aktieve volgt in een kristische bij-
Lebbeekse vereniging genoemd. drage «Zijn pentekenin-
Van 13 tot 28 februari e.k. stellen negen leden van gen, die mooie hoekjes van
de kring hun werken tentoon in het Cultureel ons land tot onderwerp heb-
Centrum te Affligem. den. zijn stuk voor stuk po
ëtische voorstellingen, die
in het keurslijf van het klei-
De deelnemers zijn scheppingen wegglijdt ne kadertje, als het ware tot
«Bernadette» is de naam naar het weidse en het on- een grafisch sonnet uit-
waarmee Bernadette Van grijpbare, in een verschei- groeien»,
den Broeck haar werken denheid waarin koloriet en Herman Heyvaert, geboren
ondertekent. Ze werd gebo- sentiment om de bove hand in 1942, debuteerde pas in
ren in 1951 en liep akade- vechten» 1980 en stelde reeds ten-
mie te Dendermonde Frans De Leener, geboren toon in Hekelgem, Lebbeke
Hoewel ze ook schildert, in 1921, heeft zich pas op en Aalst Hij volgde een te-
toch gaat haar voorkeur latere leeftijd als kunst- kenopleiding aan de akade-
naar het grafisch werk uit. schilder gemanifesteerd, mie te Aalst en brengt voor-
Werk dat de ene keer klas- Hij exposeerde reeds te al landschappen, marines
siek een andere keer speels Dendermonde en te Vlas- en bloemen op doek.
en fantasierijk van vorm- senbroek bezit hij over een Van zijn werk kan men ge-
ge v, van een alles domine- permanente tentoonstel- tuigen dat het via een zeer
rende passie. Romantiek en lingsruimte. Zijn voorkeur sfeervolle en verzorgde uit-
passie zijn in onze maat- gaat uit naar landschap- drukking, gekleurd met
schappij sterk afgezwakt pen, interieur, portretten een rijk palet, stuk voor
omdat onze levensnormen en karakterstukken op stuk monumenten zijn van
ook inzake eros en sex ver- doek. intens schoonheidsbeleven.
anderd zijn. Het is allemaal Typerend over zijn werk is Staf Peleman werd in 1923
een beetje grijs geworde volgende uitspraak: «Wat geboren, liep akademie te
zijn werk hoofdzakelijk we vooral niet kunnen weg- Dendermonde O.a. bij Jos
landschappen en stillevens denken zijn de kleuren. Het De Decker.
reeds te Denderbelle en zijn De Leeners kleuren. Werk van hem prijkte reeds
Lebbeke. Over zijn werk zei Herfstkleuren met in zich
iemand Ze zijn de ver- de voldragenheid van de zo-
droomde weergave van de mer en een lente die reeds
realiteit. Een wereld van overgroeid is.»
stilte, innige seriniteit, Willy De Meester: geboren
waar alleen maar plaats is in 1940, volgt reeds ver
voor schoonmenselijke ge- acheidene jaren opleiding
voelens». aan de Dendermondse Aka-
Schilder Willy De Lathou- demie. Het klassieke over-
wer, een goeie veertiger, is heerst dan ook (nog) in zijn
onderwijzer. Hij stelde werk. Werk overigens,
reeds tentoon te Dender- waarmee hij pas na lang
monde, Lebbeke en Groot- aandringen, in de open-
Bijgaarden. Over zijn werk, baarheid treedt. Zijn bas-
dat vooral landschappen en reliëfs zowel als zijn beel-
marines omvat, zei Achiel den getuigen van een zui-
Vermeiren tijdens een inlei- ver en artistiek talent,
ding: «Hij is de man die in Karei Halterman is drieën-
op tentoonstellingen
Brussel, Hooydonck, Bach-
te-Maria-Leerne, Ukkel,
Antwerpen - Middelheim
Lebbeke, Buggenhout,
Dendermonde, Schellebelle,
Lede en Vlassenbroek
Over zijn werk getuigde
Omar Waegeman: «Elegan
te, voorname vormgeving,
sublieme uitdrukking,
symbool verwerkte materie
die hout, steen, terracotta
kan zijn: sobere harmonie:
geen groots maar groot
werk».
Pieter Ringoot, geboren in
1921, schilder, tekenaar en
akwarellist, trad slechts
laat in de openbaarheid, na
dat hij akademie had gelo
pen te Aalst en te Dender
monde en gestudeerd had
aan het St -Lucasinstituut
te Lebbeke en de School
voor Kunsten te Ander-
lecht.
Pieter Ringoot maakt land
schappen, stillevens, mari
nes, portretten en vaak alle
gorische tekeningen.
Bij zijn werk past gerust
volgend citaat: «Het is zijn
verdienste zichzelf te zijn
en niet te behagen Wat hij
maakt is gegroeid uit een
innerlijke belevenis. Hi,
drukt het uit, technisch
zeer vaardig, en vrij van
vals sentiment.
Deze tentoonstelling in hel
Cultureel Centrum te Affli
gem, is van 13 tot 28 feb
ruari e.k. toegankelijk, el
ke zaterdag van 14.30 uui
tot 20 uur en elke zondag
van 11 u. tot 13 u. en var
14.30 u. tot 20 u.
Pierre Van Rossen
ROOMIJS en DIEPVRIESPRODUKTEN
AAN GROOTHANDELSPRIJZEN
Nestor de Tièrestraat 42 - AALST
OPEN alle weekdagen van 9 tot 12 u.
en van 14 tot 17 u.
'a Zaterdags van 9 tot 12 u.
3S/287-VA
