De grote
en de kleine k
D.
jDe Dendermondse Schilderschool
in al haar pracht en praal
Kallépègè:
Sint-Niklaas verovert Antwerpen
In Dulci Jubilo:
stemmingsvolle Duitse koncertreïs
Romain De Saeger-retrospektieve
in Galerij De Vuyst te Lokeren
Eenzaam protest in
Dendermondse
akademie
Kunst in Waas
De beste koren
De Voorpost - 12.3.1982 - 19
In Galerij Het Pand
Men kan werkelijk spreken van een uitzonderlijke tentoonstelling, een
unicum. Vertegenwoordigers van de Dendermondse Schilderschool, die met
er. kunstenaars als Ver has, Courtens en Spanoghe ongetwijfeld hoge toppen
ar scheerde en in schilders als Pieter Gorus, Ferdinand Willaert, Isidoor
Boerewaard, en vele anderen de naam en faam van de Dendermondse
schilderkunst uitdroegen, worden inderdaad voor de eerste maal op een zo
brede basis bijeengebracht. Dat verklaart meteen het unieke van deze tentoon
stelling die zaterdag om 17.00 uur in de mooie galerij «Het Pand», Oude Vest
te Dendermonde wordt geopend in het bijzijn van heel wat vooraanstaanden.
De inleiding op deze tentoonstelling wordt trouwens gehouden door bestendig
afgevaardigde Etienne De Cuyper.
Maar deze tentoonstelling
is niet het enige feit. Er is
ook de publikatie van het al
even unieke kunstboek
over de Dendermondse
Schilderschool. Het boek
werd geschreven door dr.
Jean-Pierre De Bruyn en
wordt uitgegeven op initia-
van de Ronde Tafel 57
Dendermonde, die met de
publikatie van dit boek en
met deze tentoonstelling op
een waardige wijze haar
vijftienjarig bestaan wil
vieren.
De Ronde Tafel is een servi-
ceklub van jonge mensen
de leeftijdsgrens werd be
paald op 40 jaar gerekru
teerd uit verschillende be
roepsmiddens die elkaar op
geregelde tijdstippen ont
moeten. Dat gebeurt dan
telkens bij een konferentie
of een debat, waarin, naast
het hoofddoel «ten dienste
staan van de maatschap
pij», waardering, begrip en
verrijking van eikaars in
stelling wordt nagestreefd.
Een serviceklub wordt door
de buitenstaanders vaak
met een scheef oog beke
ken. De beslotenheid ervan
wordt gewoonlijk verkeerd
geïnterpreteerd. De Ronde
Tafel wil duidelijk van dit
imago af en op een degelij
ke wijze bijdragen tot het
verlenen van nuttige dien
sten aan de hele gemeen
schap. Niet alleen dus door
het inzamelen van geld
voor liefdadige doeleinden,
maar ook meewerken aan
de kulturele bloei en groei
van dé maatschappij waar
in men leeft. Vaak is im
mers de kulturele nood
even groot als de financiële.
Het is in het geheel, van
deze kulturele dienstverle
ning dat men beide initia
tieven, de tentoonstelling
en de publikatie van het
boek moet beschouwen.
Tentoonstelling als open
boek
Het boek over de Dender
mondse Schilderschool
werd in opdracht van de
Ronde Tafel geschreven
door Jean-Pierre De Bruyn,
zonder meer een autoriteit
op het gebied van de kunst.
Bovendien heeft deze licen
tiaat kunstgeschiedenis die
in Dendermonde werd ge
boren, maar al een tijdje in
het Gentse woonachtig is,
de band met zijn geboorte-
Op vrijdag 5 maart hadden in de Galerij Dc Vuyst schillende kenmerken zijn
te Lokeren twee retrospektieve tentoonstellingen hier een voor een te zien in
plaats. De eerste werd geopend om 19 uur, wat deze tentoonstelling Anton
missohien iets te vroeg was om veel volk aan te Y*" Wilderode besloot al-
111 m i- i dus: «Laten wij ons met te
lokken. Tooh waren er nog een vijftigtal gegadig- veei bezighouden met de re
den opgekomen om de werken van Edgar Gevaert trospektieve. maar laat ons
te bewonderen.
Edgar Gevaert is nog een
ïeester uit de Latemse
chool Maar daarmee is
ok alles gezegd Wie aan
de vele bekende namen zou
denken, komt er helemaal
niet. Dat werd ten andere
op een fijnzinnige manier
uiteengezet door Paul
Eeckhout, konservator van
het Museum voor Schone
Kunsten te Gent.
Edgar Gevaert werd gre
boren in 1890 De eerste
van zijn tentoongestelde
werken dateren uit de jaren
'20, In die tijd was zijn kolo
riet nog eerder naar de
sombere bruinachtige toon.
Maar later is dat geworden
tot een felle kleurenexplo-
sie. Gevaert schildert bijna
bijbelse landschappen, die
soms aan Breughel doen
denken. Hij schildert vo-
rels allerhande, fazanten,
Taaien, eenden, allemaal
in de natuurlijke kleuren
en daarbij alle soorten vier
voeters en een massa vis
sen. Van alle soorten door
elkaar. Soms doet het ge
heel wel eens overdadig
aan. Daarbij komen dan
ook nog alle soorten perso-
zoals herders, land
bouwers en levensgenie
ters. Kortom, het is een ten
toonstelling die toch zowat
een beetje buiten het alge
meen bekende moderne
genre valt Ze is alleszins
het bekijken overwaard.
De tweede retrospektieve
was deze van Romain De
8aeger. naar aanleiding
van zijn 75ste verjaardag.
Hier was de belangstelling
enorm. Het aantal aanwezi
gen schatten was bijna on-
legonnen werk. Waren er
400? Of misschien wel 500?
De persoon van de inleider
zal hieraan wel niet vreemd
geweest zijn. Want dat was
niemand minder dan Anton
Van Wilderode. Het is niet
de eerste keer dat wij het
meer dat is gebleven. Maar
Romain De Saeger heeft
doorgezet en werkt nu nog veel te bieden. Hij is op ver-
altijd onverpoosd verder, re na nog niet uitgeput.
veeleer kijken naar de toe
komst. Want Romain De
Saeger heeft ons nog
Drie kenmerken zijn over
heersend in zijn kunst: een
eerste kenmerk en wel het
meest overwegende is zijn
diepe zin voor het religieu
ze. Zo zien wij daar onder
meer die prachtige Em
maüsgangers. de mensen
die onderweg zijn, zoals wij
trouwens allemaal. Een an
der kenmerk is zijn zin
voor het landschap. Daar
voor iedereen die op deze
opening aanwezig was,
kunnen wij slechts een goe
de raad geven: kom eens
terug om de talrijke wer
ken kalmpjes aan, zonder
gestoord te zijn door de hin
derlijke drukte van de eer
ste avond te bewonderen en
ervan te genieten.
Beide tentoonstellingen
blijven geopend tot en met 4
voor vond hij inspiratie ge- april. Alle dagen van 10 tot
noeg in zijn eigen prachti
ge streek. De laatste jaren
heeft hij ook nog het inter
ieur ontdekt: het kleine bin
nenkamertje, het erf met
het neerhof Al deze ver-
12 uur en van 14 tot 19
uur. En zoals gebruikelijk
gesloten op de dinsdagen.
J.V.L.
ze niet allemaal in zijn
smaak. Maar zijn werken
werden niet waardig bevon
den opgenomen te worden
in de selektie. «Tot daar
toe», aldus Edmond, die
graag had geweten waar
om. «De jury kraait daar
stad nooit verloren. Hij
geeft immers kunstge
schiedenis aan de Dender
mondse Akademie voor
Schone Kunsten en voelt"
beter als wie ook de pols
slag van het kunstgebeu-
ren in de Ros Beiaardstede.
Hij was dus werkelijk de
geschikte persoon om het
boek te schrijven. Het kost
te hem oneindig veel zoek
werk, maar dank zij de me
dewerking van velen, zelfs
uit het buitenland, slaagde
hij in zijn opzet en zal men
zich een idee kunnen vor
men van het al dan niet
bestaan van de befaamde
Dendermondse schilder
school. Het boek laat de
kunstminnaar zowel als de
gewone lezer op een vlotte
en aangename wijze kennis
maken met de groten van
de Dendermondse schilder
school. Exponenten van de
ze school, zijn volgens De
Bruyn, ongetwijfeld kun
stenaars als Emmanuel
Verhas en Franz Courtens.
Zij zijn enkele van de kern
figuren die uitvoerig wor
den besproken. Maar even
zeer gaat de aandacht naar
de andere kunstenaars die
in Dendermonde hebben ge
leefd en gewerkt. De voor
naamste norm die werd
aangehouden is deze van de
kwaliteit, maar het is niet
de enige geweest. Uit
gangspunt was immers dat
iedereen die zich in Dender
monde en omgeving met de
schilderkunst heeft bezig
gehouden, in aanmerking
kwam om te worden opge
nomen.
De namen van de kunste
naars opsommen die in het
boek worden besproken,
zou ons werkelijk te ver lei
den. Feit is dat het boek een
uitstekend overzicht geeft
van de Dendermondse
schilderschool in haar
breed spectrum. Het boek
bevat naast deze uitgebrei
de biografische gegevens
en een bespreking van de
kunstenaars en hun wer
ken, ook een 300-tal afbeel
dingen, waarvan een 30-tal
in kleur.
De tentoonstelling die in de
galerij «Het Pand» aan deze
Dendermondse schilder
school wordt gewijd, is in
feite een open boek. Men zal
er werken van verschillen
de Dendermondse meesters
kunnen bewonderen. Een
waar unicum, waarvoor de
belangstelling ongetwijfeld
groot zal zijn. De tentoon
stelling loopt van 13 maart
tot 3 april en is dagelijks
van 14,30 tot 19.00 uur toe
gankelijk (op dinsdag ge
sloten) en op zondag van
10.00 tot 13.00 en van
15.00 tot 18.00 uur.
Kunstschilder Dirk Maris gaat kunst met het com
merciële kombineren in een galerij annex kunst
boetiek genaamd Artistiek. Vanavond wordt deze
galerij geopend door Maurits Coppieters, oud-sena
tor. Tot 4 april kan u het werk van Dirk Maris zelf
bekijken, alle dagen behalve maandag van 14 tot 19
uur, zaterdag en zondag van 10 tot 12 uur en van
14u30 tot 19 uur. Adres: Ster 64, 2770 Sint-Niklaas
(Nieuwkerken).
Galerij 't Poortje, Zandstraat 74, Haasdonk, pro
grammeert een tentoonstelling van Jos De Mey.
Deze schilder werd geboren in Sint-Denijs-Westrem
in 1928, studeerde eerst aan de akademie voor
schone kunsten te Gent waar hij kursussen binnen-
huisarchitektuur, dierkunsten, skulptuur, tekenen
naar model- en bouwkunde volgde. Later maakte hij
studies omtrent kleurenesthetiek en kleurenpsy
chologie in samenwerking met een Nederlander en
een Duitser. Pas sinds 1979 schildert hij op doek.
Momenteel geeft Jos De Mey les aan het hoger
architektuurinstituut van Gent, en de hogere rijks
school voor beeldende kunsten in Anderlecht. Hij is
eveneens docent aan het Institut für Farbenpsycho-
logie in Salzburg.
Op gebied van kleuren mag u dus wel een speciale
gevoeligheid verwachten. In het werk dat op de
uitnodiging afgebeeld is komt zijn bouwkundige
opleiding sterk naar voren, alia details zijn haar
scherp weergegeven. Het geheel ademt sereniteit en
rust uit. Inleider bij deze tentoonstelling is Jan
DUaese, kunstkriticus, en dat gebeurt zaterdag 13
maart. Tot 28 maart, dinsdag, donderdag en vrijdag
van 14 tot 19 uur, zaterdag, zondag van 10 tot 12
uur en van 14 tot 19 uur.
In galerij De Vuyst, Kerkstraat 24-52 Lokeren,
lopen sinds vorige week en tot 4 april twee knappe
retrospektieven
De eerste behandelt het werk van Edgar Gevaert
(1891-1965). Deze schilder bezat een heel eigen stijl,
en bracht veel stillevens of komplexe landschappen,
met veel details.
De tweede toont werk van Romain De Saegher onder
het motto «75-jaar». Zijn bruusk geborstelde doeken
zijn voldoende bekend.
Voor degenen die er niet wonen, vormen deze twee
tentoonstellingen reden genoeg voor een uitstapje
naar Lokeren. Alle dagen, behalve dinsdag, geopend
van 10 tot 12 uur en van 14 tot 19 uur.
Harold Van De Pene, professor aan Sint-Lu kas te
Gent, houdt twee audiovisuele voordrachten in Sint-
Niklaas.
De eerste heet «Anders kijken naar Van Eyck», en
heeft plaats in de Calfac van het Sint-Jozef-Klein-
Seminarie, Kollegestraat 31 te Sint-Niklaas. Op
donderdag 25 maart 1982 om 20 uur. De tweede,
«Anders kijken naar Rubens» in de konferentiezaal
van de stedelijke bibliotheek, H. Heymanplein 1,
Sint-Niklaas, om 20 uur.
De inkom voor deze voordrachten bedraagt schame
le 20 frank. Allen daarheen dus.
Vrijdagavond, 5 maart, werd in galerij Brabo in
Antwerpen onder massale belangstelling, de tweede
tentoonstelling van kunstkring Kallipègè geopend.
De Kallipègè, de bron van schoonheid, spuit deze
schoonheid met onverminderde kracht. Het is een
prachtige tentoonstelling, waar u zeker eens heen
moet gaan. Het tentoongestelde werk is van Jan
Calmeyn, Raf Coorevits, Hubert De Volder, Roland
De Winter, Frieda Du verger, Karei Mechiels, Vera
Neels, Marijke Pyl, René Smits, Georges Staes,
Harold Van De Per re, Staf Pyl, en Louis Van Gorp.
Bij de opening werden gedichten voorgedragen van
Daniël Anthuenis, Lieven Rens, Arm and Van As-
sche, Rudolf Van De Perre, Maurits Van Vossole en
Anton Van Wilderode. Op muzikaal gebied is de
enige vertegenwoordiger totnogtoe Ignace De
Sutter.
Een terugblik naar de vooropening nu. Burgemees
ter De Vidts liet tegen de traditie in nogal op zich
wachten, zodat er al drankjes geserveerd werden
vóór de inleiding. In de zaal steeg de temperatuur,
ondanks de verluchting, want er waren ruim twee
honderd mensen aanwezig. Sint-Niklaas was naar
Antwerpen gekomen
Armand Van Assche vertelde meer over deze knappe
Kunstkring Kallipègè uit Sint-Niklaas. Werk van
Roland De Winter.
tentoonstelling, nadat Daniël De Smet het opgeko
men publiek verwelkomd had.
«Kunst zegt en toont vele dingen, en verbergt vele
andere dingen, daarom spreken deze werken ons zo
aan!» zei hij. Waarschijnlijk is niet iedereen het
daarmee eens, maar toch lijkt het mij waarheid te
zijn. Sommigen verbargen de realiteit, terwijl ande
ren juist deze realiteit tonen. De eersten tonen hun
dromen, hun gedachten, de tweeden verbergen deze.
De inleider deelde de kunst in drie vormen in:
de kunst als weerspiegeling, als kreatie van een
innerlijke wereld én de kunst als openbaring.
Verder merkte Armand Van Assche op dat veel van
deze kunstenaars een sterk oog hebben voor het
verleden dat nog niet ver achter ons ligt. Een
beschouwing over het werk van de verschillende
artiesten volgde, maar die kan ieder ook voor zich
zelf maken.
Na de inleiding werden een vijftiental gedichten
gezegd door Herman Van Bogaert, lid van Kalli
pègè.
Dan was het woord aan burgemeester De Vidts, die
zich naar eigen zeggen, een beetje onwennig voelde,
nu hij niet met zijn twee voeten op Sint-Niklase
bodem stond. Toch scheen dat «op verplaatsing
spelen» hem niet te erg te hinderen om op zijn
eigen wijze een toespraakje uit de mouw te schud
den en de tentoonstelling voor geopend te ver
klaren.
De werken gaan bekijken was inmiddels onmogelijk
geworden, en links en rechts hoorde ik zeggen: «We
zullen nog eens moeten terugkomen!».
Omdat ik vroeg was heb ik wel een blik kunnen
werpen, ik was enthousiast. Eén werk sprak mij
persoonlijk enorm aan, misschien sprong het zo in
het oog omdat het een beetje overbelicht was: een
impressionistisch landschap van Louis Van Gorp.
Toch kan je niet spreken van niveauverschillen,
want deze groep van vrienden is kwalitatief moeilijk
te verdelen. Ieder volgt zijn eigen stijl en tefchniek,
en het resultaat is leerzaam en verrijkend. En mooi.
Dat mag toch nog? Nog tot 14 april, elke dag
behalve zaterdag van 14 tot 17 uur. Galerij Brabo,
Desguinlei 100, 2000 Antwerpen.
(Els DUCHESNE)
l Muziek Sint-Niklase knapenkoor
Van 19 tot 26 februari toerde het bekende Sint-
Niklase knapenkoor In Dulci Jubilo rond in de
Duitse bondsrepubliek. Het koor, dat o.a. reeds te
gast was in Hannover en Regensburg, verbleef en
koncerteerde ditmaal te Berlijn, Helmstedt en
Bocholt.
Na een nachtelijke busreis
arriveerde EDJ op zaterdag
morgen 20 februari in
West-Berlijn. De knapen
werden ingekwartierd bij
gastfamilies terwijl het
mannenkoor in een «Ju-
gendgastehaus» logeerde,
's Middags kuierden meer
dere zangers al rond op de
Kurfürstendamm. In de
vooravond, na een korte re
petitie, werd nog een Bach-
concert door de Berliner
Singlereis bijgewoond.
Zondagochtend verzorgde
het koor de eucharistievie
ring in de Sint-Canisius-
kirche. Om 14 uur startte
dan een korte, maar inte
ressante rondrit in Berlijn.
De gids (de pastoor van de
Canisiu8kerk) bracht het
gezelschap eerst naar de
Berlijnse muur. Vopo's
hielden de koorknapen in
de gaten toen ze vanop een
platform over de mum-
heenkekenHet Rijksdag
gebouw en de Brandenbur
ger Poort herinnerden aan
de vergane glorie van een
wereldstad.
Maandagochtend werd de
ontdekkingstocht verder-
gezet in het schril kontras
terende Cost-Berlijn. Met de
metro bereikten we het sta
tion Friedrichstrasse waar
de passenkontrole gebeurt.
Anderhalf uur wachten,
600 frank betalen en je
krijgt een dagvisum. In ijl
tempo werd het Pergamom-
museum bezocht. Het blitz-
bezoek werd afgerond met
een promenade op de prach
tige boulevard «Unter den
Linden».
's Middags reed IDJ via de
korridor terug naar het aan
de grens gelegen Helm
stedt. Hier verbleven alle
zangers bij families van de
Helmstedter Chorknaben.
Dinsdagstopd een bezoekje
aan het prachtige stadje
Goslar en het wintersport-
oord Altenau op het pro
gramma. In Altenau namen
de zangers een verfrissende
duik in het moderne Wel
len bad. In de namiddag re
den ze door het Harz ge
bergte terug naar Helm
stedt.
Wnonsriagn «.middag ver
broederde In Dulci Jubilo
met de Helmstedter
Chorknaben. Er werden ge
zamenlijk enkele liederen
gezongen en d.m.v. dia's
maakten de koren kennis
met reeds bezochte reisdoe
len van de beide groepen.
Donderdagochtend klom
men weer met z'n allen de
bus in, want om 16 urn-
werd men in Bocholt ver
wacht. In de vroege namid
dag vond men nog even tijd
om het in de oorlog zwaar
geteisterde Münster te be-
gen una em b'trahlendes
Klangbild schufen, gestal
te ten sie Mendelssohn-Bar-
tholdysDenn er hat seinen
Engeln befohlen' zu einer
unaufdringlichen roman
tisch warmen Ausstrah-
lung»
Toen In Dulci Jubilo vrij
dagmiddag de vertrouwde
parking achter de Sint-Ni
klase stadsschouwburg op
reed mocht het terugblik
ken op een in alle opzichten
geslaagde konoertreis.
Driemaal koncerteerde het
koor. Een zware en ver
moeiende opdracht voor de
jongste zangers. Toch ston
den de optredens op hoog
niveau. Dat mag blijken uit
de perskommentaren van
uit Helmstedt. De commen
tator loofde o.m. de gedisci
plineerde houding van de
zangers, het briljante or
gelspel van Jo Van den
Durpel en de persoonlijk
heid van dirigent Marcel
Van Daele. Enkele citaten
spreken klare taal: «Gerade
in der Gregorianik zeigte
sich die Leistung des Cho
res. Die Prazision der Aus-
führung und die Reinheit
der Stimmen verschmolzen
zu einer starken Aus-
druckskraft. Die Knaben-
stimmen waren so klar und
einheitlich ohne die oft er-
lebte unan ge pass te Scharfe
in der Höhe. Die Manner-
8timmen hatten tragenden
Charakter und blieben
durchsichtig, wie es diese
Form der Musik verlangt.»
«Wahrend die Jungen das
Werk 'Jauchzet dem Herm'
von Heinrich Schütz mit
ausgefeilter Dynamik san-
Van 30 januari tot 27 fe
bruari werden in de provin
cie Oost-Vlaanderen op ver
schillende plaatsen op ini
tiatief van het Provinciebes
tuur van Oost-Vlaanderen
tornooien voor zangkoren
georganizeerd te Waas
munster, Oostakker, Sint-
Martens-Latem en tff Bug-
genhout. Hieraan namen
16 koren deel die door een
deskundige jury werden
beoordeeld. Na afloop van
het tomooi, maakte de jury
volgende uitslagen bekend.
In ere-devisie geen enkel
koor.
In uitmuntendheid het Ge
mengd koor Sint-Jozef uit
Dendermonde voor 4 jaar;
het Gemengd «Lukaskoor
uit Gent gepromoveerd
voor 2 jaar; het Gemengd
koor Sint-Amandus uit
Oostakker gepromoveerd
voor 2 jaar; het Gemengd
koor Mariakantorijuit
Sint-Niklaas voor vier jaar
en het Koninklijk Gemengd
Koor «Canteclaer» uit Sint-
Niklaas eveneens voor 4
jaar.
In eerste divisie het Ko
ninklijk Gemengd Koor
«Jubilate» uit Gent voor 4
jaar; het Gemengd «Grego-
riuskoor» uit Sint-Martens-
Latem voor 4 jaar en het
gemengd «Roosenberg-
koor» uit Waasmunster
voor 4 jaar.
In tweede devisie: het Ge
mengd koor «Sinte-Grego-
rius» uit Buggenhout voor
4 jaar, het Kinderkoor «De
Edelweisjes» uit Eeklo voor
4 jaar; het Mannenkoor
«Sinte-Barbara» uit Heus-
den voor 4 jaar; het Kinder
koor «De Edelweisjes» uit
Hofstade gepromoveerd
voor 2 jaar; het Gemengd
koor «Sine Nomine» uit
Lebbeke voor 4 jaar; het
kinderkoor «De Leievin-'
ken» uit Sint-Martens-La-
tem voor 4 jaar; het ge
mengd koor «Sinte-Cecilia
Kristus Koning» uit
Sint-Niklaas voor 4 jaar en
uit Zaffelare het Gemengd
«Sinte-Ceciliakoor» vooif 4
jaar.
