I
c
AKVT-Oost-Vlaanderen
bijeen in Nieuwkerken:
een goed kongres
De konsekwente zachtheid van
Jan Van Wolvelaer
Spinnekop organiseert filmfestival
Toneel
ÏÏZSZST het lokaal KathoUeke
Fons Macharis verpandt
"hart aan bomen en zee
Expo
Heijermans'
«Wijze kater»
in
Van «Puivelde ontwaakt» tot «Kunst en vermaak::
^>e Voorpost-7.5.1982 - 21
Het ligt voor ons, Jan, dat prachtige boekje over het
wel en wee van het Nieuwkerkse toneelleven. We
kochten het voor een prikje die twaalfde januari
1976. De Rederijkerskamer Die Vlas-Blomme werd
toen officieel her-sticht. Toneelkring De Vlasbloem
was een feit. Ook toen had je diezelfde Reynaer-
diaanse flikkering in je wat lachende oogjes. Je
straalde tevredenheid uit, Jan, net als nu, vandaag
één mei 1982, ter gelegenheid van die huldiging
voor de 68 jaar jonge Van Wolvelaer klaargestoomd.
Proficiat Jan, en vooral: dank je! Dank je duizend
maal voor wat je belangloos voor het amateurtoneel
deed en nog doet!
Jan Van Wolvelaer woont in de Peperstraat 14 te
Nieuwkerken. Werd geboren op 24 januari 1914. Hij-
huwde Marie-Louise De Langhe. Renata heet him doch
ter. Jan «stond» in het onderwijs sinds 1932. Hij was 25
jaar schooldirekteur te Nieuwkerken. Speelde zelf to
neel. Deed regie. Nam dus zeer aktief deel aan het
toneelleven in Nieuwkerken. Op verzoek van De Gazet
van Antwerpen begint Jan in 1964 te schrijven over
toneel. Hij doet het nog altijd. Honderden artikels en
meer dan tweehonderd recensies. Jan hield zijn toneel
recensies steeds aan de brave kant. Er bleef wel altijd
iets positiefs aan iedere opvoering hangen.
Van Wolvelaer is niet gierig met geschreven lof. We
hebben de indruk dat hij vooral rekening houdt niet de
inspanningen, de inzet en de toewijding waarvan alle
medewerkers aan een toneelproduktie getuigen (ook
achter de schermen), en bijgevolg in funktie daarvan
het eindresultaat zeer mild gaat beoordelen. We hebben
het grootste respekt voor dergelijke zienswijze, voorna
melijk omdat Jan daarin precies zo konsekwent bleef.
Voor iedereen en voor alle toneelgroepen waren dezelf
de normen geldig, hield hij dezelfde beoordelingslijn
aan (vanzelfsprekend verschoof hij de waardemeter
naargelang de mogelijkheden van de verenigingen).
Persoonlijk houden we niet zoveel van de vrij voorzich
tige, wat goedmoedige, smeervolle benadering in een
recensie. Het verleden heeft ons geleerd dat bij een te
makkelijk verkregen geschal van de loftrompetten me
nig amateur-toneelspeler al te vlug een spannend
kraagje krijgt (voor de speelsters spant het collier), de
zelfoverschatting haar klauwtjes in de vlees zet, en er
daarna (bijna onbewust) naar stukken wordt gegrepen
die in feite boven de vermeende mogelijkheden gaan
liggen. Wanneer dan het overbodige wierookvat blijft
slingeren wordt de grote sprong naar de traditionele
Shakespeare een klein muizenstapje. Tot dan plots het
even traditionele deksel op het hoofdje valt. Men weet
zich ineens regelrecht het graf ingeprezen (Wim Sonne-
veld). De ten onrechte toegezwaaide wierook is mist
geworden. De smeer lijkt wel «afgedraaide olie». De
goedbedoelde té lofrijke recensie heeft op lange termijn
meer kwaad gesticht dan de even goedbedoelde, mis
schien wat strenge, recht-toe recht-aan beoordeling.
Alleen jammer dat laatstgenoemde recensies niet steeds
naar wens klinken en dan best onder hoofding «hak
bijl» worden gezet.
Goed is goed. Slecht blijft slecht. Alle wegen daartussen
kruisen in de manier waarop het wordt gezegd. Maar
iedere kok heeft zo z'n eigen recepten, gebruikt de
kruiden van zijn keuze, nietwaar? Voor ons mag het
sausje nogal pikant zijn. Dat zet meer aan tot herhaald
slikken, tot meer fijnproeven, tot meer nagenieten, tot
meer denken!
Waarmee nu weer helemaal niet is gezegd dat de
«zachte keuken» geen waarde heeft. Integendeel!
W.D.G.
Jan Van Wolvelaer en Marie-Louise De Langhe:
milde toneelbenadering (Iv)
Lente kongres AKVT-Oost-VlaanderenZaterdag 1 oen bevinden en men
mei 1982. Nieuwkerken (Sint-Niklaas). De plaatse- moet 111 de eerste plaats re-
lijke toneelvereniging De Vlasbloem stond mede in kening houden met de
voor de organisatie. Vanaf 10 u werden de kongre- v3?ag.1wie echrijft wat?»
ie nieuwkerken. aies van Jan Van wolvelaer
Daarna volgde een toespraak door Roger Van beantwoorden en voldoen
Garsse, voorzitter van het AKVT-Oost-Vlaanderen, aan onze wensen. Ze beteke-
Enkele mededelingen werden verstrekt door Carlos nen steeds een grote steun
Van Lanckere terwijl A. Keymeulen instond voor voor onze verenigingen,
het financieel verslag. Flor Demedts hield vervol- **in realistisch, mild in
gens een zeer gesmaakte spreekbeurt met als the- beoordel^lg' voor
ma «Theater vroeger en nu». En Julien Pauwels P°81~
werd omwille van zijn 25-jarige toneelaktiviteiten inde'Sjze onderlijnd,1hrt
m de bloemetjes gezet. verdienstelijke zeker ver
meld en het minder goede
De innerlijke mens kreeg zeer verdienstelijke wijze °P eon aanvaardbare ma
de nodige versterking toe- van zijn taak. We mogen nier voorgesteld». Bel an g-
gestopt in feestzaal De deze keer zeker niet nalaten rijk daarbij is de standvas-
Klok. Na een verdiende de belichters) te feliciteren, tigheid die Jan wist te be-
middagpauze deden de kon- Knap werk, Chris! houden. De voorzitter had
gTessisten andermaal hun het ook nog over 523 recen-
van Molière, door Strand-
Bühne uit Timmendorfer
Strand (Duitsland). Dit pro
gramma-onderdeel sluiten
we af in de wetenschap dat
Molière zich andermaal zal
omgekeerd hebben in zijn
graf en dat we de inspan
ningen geleverd door de
spelers en het publiek ten
zeerste appreciëren.
Het gezellig samenzijn zou
volgen te 20 u. Na de knap
pe fototentoonstelling in de
feestzaal van de Kat. Kring
eens van naderbij te hebben
bekeken, waarbij we graag
onze gelukwensen aanbie
den aan diegenen die met:
bijzonder veel zorg en orde
de tentoonstelling opbouw
den, zijn we huiswaarts ge
togen. Het lentekongres
AKVT was er weer geweest.
intrede in de grote zaal, deze Vlasbloemprestatie sies en 238 krantenstukjes Volgens voorzitter Van
Garsse het gaafste kongres
van de laatste jaren (maar
dat hebben we al vaker ge
hoord de laatste jaren!). Wij
zijn de mening toegedaaan
dat het een goed kongres is
geweest, zonder meer. Op
vallend veel afwezigen on
der de aangesloten krin-
^jHet ouderkomitée van de gemeentelijke lagere school van Hofstade organi-
?sê9?rt 6611 tentoonst©Uing van kunstschilder Macharis in de zaal van de school,
eeZijpstraat 49. De vooropening op vrijdag 30 april 1982 werd opgeluisterd
eedoor het vrouwenkoor «Singhet Vro» onder leiding van de heer Herman
rtjTimmerman
epc
m^ons Macharis, aldus Jozef
7an Overstraeten in zijn in-
•atleiding, is een zeer gevoelig
2Cunstenaar en een buiten-
vajewoon indrukwekkend
zortchilder. Hij behoort tot
i ufeen enkel-isme of toch
vel, zoals hij het zelf zegt;
ot het Machari8me. Hij
-""ieeft een eigen schilder
kunst geschapen in lijn en
n kleur, in eigen kleur-
ichakeringen en unieke
tleursymfonieën. De kleu
men in zijn marines zijn
toms zo mooi dat ze door
lun schoonheid alleen al
•erbied afdwingen. Fons
Macharis is zijn palet vol-
J/romen meester hetgeen
.Jiooral tot uiting komt in de
_antactische wolkenforma
ties en bijzondere lichtef-
zJekten. F. Macharis geeft
iet licht weer «wig
ngiand anders. Dat is ook het
van de kosmos. Die eeuwige horizont, de noge hemel
verschijnselen observeert met zijn wolkenspel. Hier
de kunstenaar op de meest heeft Fons Macharis een
vluchtige en kortstondige groot gamma van mogelij k-
momenten van de dag: in de heden, want de snel op el-
avondschemering of in de kaar volgende gedaanten-
vroege morgen, wanneer de wisselingen van de zee bij
natuur een snel opeenvol- zonsop- of ondergang zijn
gende reeks van kleursta- ontelbaar. Nu eens legt de - - - -
dia in gevoelsfazen door- kunstenaar een moment mei 1982 van 18 tot 21 uur,
maakt. Dit tegenover el- vast waarop de zon nog zaterdag 8 mei van 14
kaar stellen van het eeuwi- even zichtbaar blijft boven
ge en het vergangkelijke, de kim tussen de varende
schept een innerlijke span- wolken; dan weer borstelt
ning die diepgang verleent hij hemel en water op een
aan het werk.
allerlaatste ogenblik, wan
neer de zon reeds wegge
zonken is, maar een wolk
nog een laatste lichtflits
vasthoudt alsof ze van het
licht niet scheiden kan. Een
grote verscheidenheid van
kleurstrukturen en tinten-
komposities komt nu tot
uiting. Het dominerende
palet van de marines kan
lopen van geel en oker tot
donkerviolet.
De tentoonstelling is nog
toegankelijk op vrijdag 7
tot 21 uur, op zondag 9 mei
van 10 tot 12 en van 14 tot
21 uur.
A.D.B.
waar te 15u30 een opvoe- 118111 voorzatter Van Garsse (wij menen dat het omge-
ring ging van de eenakter het woord om de goede op- keerd is). Als blijk van
«Thee voor Belabberden» voermg nog eens te onder- dank en erkentelijkheid
van Yvonne Keuls. Spik- hjnen en vervolgens de hul- werd aan Jan Van Wolve-
splinternieuwe regisseur hi ging in te luiden van Jan laer het ereteken van het
Freddy Van Haelst (gerug- Van Wolvelaer. Nadat de Sint-Genesiusgild overhan-
gesteund door de zicht- en voorzitter duidelijk had ge- digd.
voelbare hand van Marcel dat afbraak- of hak- Eddy Van Stee landt, voor-
Smet) is erin geslaagd om bijlkritieken af te keuren zitter van De Vlasbloem, 0
samen met zijn vijf Vlas- zijn, vroeg hij het zo te mo- overhandigde aan de feeste- gen, en dat isbijzonder jam-
bloemakteurs de hem opge- stellen: «We zijn beter ling het ereplakket van De mer. Dergelijke manifesta-
dragen taak tot een steen
goed einde te brengen. In
een vrij suggestief dekor
waarbij men naar ons ge
voel precies dat suggestieve
niet ver genoeg doordreef
zagen we in de allereer
ste plaats een prachtpresta-
tie van Hilde Rimbaut. We
tende dat dit voor Hilde
haar eigenlijke vuurdoop
betekende op de Nieuw
kerkse planken is haar ver
tolking gewoon een ju
weeltje geworden.
Het weze de Vlasbloemers
duidelijk dat ze in Hilde een
formidabele aanwinst heb
ben! De partij van Hans was
voor rekening van Eddy
Van Steelandt. Hij hield
zijn personage zeer goed in
de hand, bleef soepel en ge
nuanceerd in zegging en
gebaar. Toch menen we dat
het type Hans wat meer
durf, wat meer nonchalan
ce had kunnen gebruiken.
An Wilssens tekende een
ideale meid Cor terwijl het
Bina Joris zo was aan te
zien dat haar typering, gediend met opbouwende Vlasbloem, waarna de vie- tie verdient veel meer aan
haar zegging, haar beleven dan met afbraakkritiek, ring werd afgerond met de dacht vanwege de toneelve-
echt recht «uit de buik bijhorende prachtige renigingen. Toch nog een
kwam». Men moet begrip opbren- bloemstukjes dikke proficiat aan De Vlas-
Het vaderrolletje nam Ge- gen voor de vaak onmoge- Even pauzeren, en Han te bloem voor de voortreffelij-
rard Decaigny voor zijn re- lijke situaties waarin hef- 17u30 opvoering van «Sga- ke organisatie!
Nieuwkerken. In de marge van het AKVT-kongres voerde De Vlasbloem op Thee vooi
belabberden(Iv)
kening. Hij kweet zich op hebberskringen zich kun- narell» een balletkomedie
W.D.G.
Fons Macharis heeft zijn
hart verpand aan de bomen
en de zee. Deze vormen dan
ook de dominerende the
ma's in zijn oeuvre. Blauw
is op een aantal doeken de
dominerende iHg;-- no
oit is niet de enige tint
waarin Fons Macharis zijn
Toneel
•«r waarin «ons Macharis zi
rfeval met zyn bossen. Een boaBn hult mj
Wntoonstellmg van hem js even Jta de h
toids een wandeling door de
^ehooiste bossen van het
jnflaamse land.
.„lom
'Jfw
tinten van een herfstige
vooravond. Dan overheerst
een gamma van gele, groe
ne, bruine en okertonen.
De sobere struktuur van de
'ons Macharis schildert de bostaferelen komt nog dui-
.tuur, maar niet eender delijker tot uiting in de zee-
'elke natuur. Het traditio
nele landschap ligt. hem Het schilderij is nu opge-
3 het Waar hij zijn gevoelig bouwd uit drie elementen:
■^Tog op toespitst zijn de bo- het vlak van de zee met op
.hen, het bos, de zee. Profes- de voorgrond de kabbelen-
"or Frans Vyncke noemt dit de golven, de horizontale
ie essentiele fenomenen lijn van de laag liggende
ij°—
- i» J.AXJ.UJCIS
Drieëntwintig rollen plus figuranten plus choregra-
fie van de groep Clapaja. Een min-massaspel met een
ondeugend karakter; Herman Heijermans' sater-
kater, opgevoerd t.g.v. 75 jaar oudleerlingenbond
van de Broederschool in Sint-Niklaas. Jaak Van der
Helst voert de regie, in de hoofdrollen akteren
Francois Smet, Harry Deswarte en Marcel Ryssen.
In «De wijze kater» wordt op het koninklijk paleis,
waar het wemelt van de «ratten», schoon schip
gemaakt. Een tegelijk speels en boosaardig toneel
stuk. Een dubbel toneel weekend met schoolse allu
res op zaterdag 8, zondag 9, zaterdag 15 en zondag
16 mei telkens om 20 u in de stadsschouwburg van
Sint-Niklaas. Kaarten kosten 140 en 120 frank, u
kunt ze bestellen via telefoonnummers (031)
76.25.45 of (031)76.35.75 of (031)76.58.41Ha, die
Heijermans!
(wv)
pleads n
negen jaar lang is Spinnekop vzw. in Dendermonde
iktief met het organiseren van allerlei aktiviteiten gele-
-^fen in de kulturele sektor. Muziekgroepen, gaande van
classiek over folk en jazz tot het hypermodernste
tentoonstellingen, debatten, fietstochten,
diavoorstellingen en films zijn enkele van de
rten aktiviteiten welke door de Spinnekoppers worden
irganiseerd.
laatste paar jaar was het zijn kwa akteertalent en on-
'at stilletjes geworden op derwerp en die daarbij door
at filmfront. Tegenslagen het grote publiek niet zo
iet een niet al te oprechte gekend zijn. Men ziet er bij
Imoperateur, die zijn on- de Spinnekop weinig nut in
unde als geen ander ten om hetzelfde te doen wat
"on spreidde, gebrek aan Televisie, Belgika's en de
m goed programma en lokale jeugdklups ons alle-
ik uiteraard publiek en fï- maal reeds bieden. Mis-
iciën zijn er de voor- schien geen gemakkelijke
infaamste redenen van. Niet- opdracht maar een die men
fcepmin bleef bij het leutige zinvol vindt. Men zou ook
irfultuurliefhebbende Spin- meer gaan opteren voor het
jrpekoppenpubliek de vraag genre van de filmklup
inbaar wat leukere maar toch waarbij men telkens een on-
mjerieuze films bestaan. Niet derwerp of genre poogt te
it)fet genre sex/sensatie/ behandelen. Zo plant men
Iejpektakelfilms welke onze voor het najaar een reeks
iufinema's zo overvloedig ge- met degelijke maar minder
lejen, evenmin als een be- vertoonde Belgische films
eijaald genre van films dat in waaronder «Jambon d'Ar-
n»6 jeugdklups tot vervelens denrie» en mogelijks een
tworden gespeeld als rond Jerry Lewis. Als ope-
night Cowboy» en «A ner van het nieuwe filmsei-
called horseom van zoen start de Spinnekop
innen van Uzer en an- met een reeks rond de Oost-
Zabriskie Point's maar Europese film. Een regio
'ijgen. Men wou films waar ondanks ettelijke ja-
nen die uitstekend ren van kultuurdodend sta
te
linisti8che terreur talrijke
films worden gemaakt die
de filmliefhebber alldfen
maar kan verblijden. Be
kend natuurlijk zijn hier de
films van de Russische re
gisseur Sergei Eisenstein
of zijn Poolse kollega Waj-
da. Minder vertoond echter
zijn de films van mensen
als Zanu88i, Menchow, Bo-
rowczyk en Milos Forman,
vooral dan diens vroegere
films uit zijn Tsjecho-Slo-
waakse periode. Het pro
gramma van deze reeks
«Oost-Europafilms» ziet er
als volgt uit: op zaterdag 8
mei «Moskou gelooft niet in
tranen» van de Russische
kineast Vladimir Menchow.
15 mei wordt dan de film
«Het verhaal van een zon
de» vertoond, van de poolse
regisseur Walerian Bo-
rowczyk, op 22 mei komt de
Tsjech Milos Forman aan
bod met «de Liefde van een
blonde» en als laatste op 29
mei de sociale film hande
lend over arbeidersproble
men «Het kontrakt», van
Zanussi uit Polen. De verto
ning gebeurt telkens om 20
uur in het lokaal van de
vereniging zelf, Spinnekop,
St. Rochu8straat 31 te Den-
xlermonde stad. ingangs-
prijs per vertoning is 50 fr
en voor 150 fr kan men een
abonnement bekomen op al
le vier de films.
Over de film
De film «Moskou gelooft
niet in tranen» geregis
seerd door Vladimir
Menchow, behaalde verle
den jaar de Oscar in Holly
wood voor de beste buiten
landse film. Een huzaren-
toer in feite als je bedenkt
hoezeer ex-Hollywoodster
Ronald Reagan in de Ver
enigde Staten de anti-Rus
sische gevoelens tot het
hysterische toe opklopt.
Een film die zover geraakt
moet daarom bijna uitste
kend zijn. Het is een kleu-
renproduktie van het twee
collectief van de mosfilm
studios Moskou. De film be
handelt Rusland in de vijf
tiger jaren.
Waarover gaat het
We zijn in het Moskou van
de vijftiger jaren. De oorlog
is al meer dan tien jaar ach
ter de rug. Het leven is nog
moeilijk, de drang naar ge
luk en naar een beter leven
is grenzeloos. Drie jonge
Toen in oktober 1932 een vijftal mannen de koppen bij elkaar staken met het oog op het stichten van een
toneelvereniging in Puivelde (Belsele) had men niet eens de beschikking over een zaal. «Puivelde ontwaakt» kon
van start gaan met de repetities voor «Hugh Scott» en «Flik en Flok». De pastoor bood de toneelminnenden
uiteindelijk onderdak aan in het Brouwershuis. Petrus Stremersch en Charel Smet stuwden de vereniging.
In 1951 werd hoofdonderwijzer Joris De Bruycker regisseur. In 1957 kreeg de vereniging een nieuw vaandel
en werd «Puivelde ontwaakt» tot «Kunst en Vermaak» omgedoopt. In 1968 kregen de dames hun plaats in de
toneelkring.
Gehuldigden bij Kunst en Vermaak: in 1967 gouden medaille in de kroonorde voor Charel Smet, in 1975
omwille van hun vijfentwintig jarig lidmaatschap Joris De Bruycker, Emeri Buytaert, Robert Wauters en
Marcel Dhondt.
We hebben dia gegevens uit De Voorpost van 23 aprü 1976. Zondag a.s. 9 mei wordt Kunst en Vermaak officieel
ontvangen op het stadhuis van Sint-Niklaas, de vereniging bestaat immers vijftig jaar. De hierbij afgedrukte
foto («De klucht van de brave moordenaar») is van einde 1976.
(wv)
meisjes komen vanuit hun
dorpjes in de hoofdstad
aan. Ze zijn vastberaden
een plaatsje in de zon te
veroveren, een spannend le
ven te leiden en de man van
hun dromen te vinden. Ze
werken in een fabriek en
logeren in een internaat
voor jonge arbeidsters.
Over de regisseur
Vladimir Menchow is gebo
ren in 1940 en begon
slechts laat met filmen.
Eerst wil hij akteur worden
en wordt pas na veel mis
lukte pogingen toegelaten
tot de Studio van het Kunst
theater van Moskou waar
hij zijn studies beëindigt.
Hij ziet echter in dat hij
nooit een grote akteur zal
worden en besluit zich dan
maar op het regievak te
werpen alsmede dat van
scenarist. Iets wat blijkbaar
lukt want korte tijd nadien
wordt een eerste scenario
van hem verfilmd terwijl op
36-jarige leeftijd zijn eerste
film «De farce» wordt ver
filmd. Onmiddellijk hierna
begint hij met een reeds
lang bij hem gerijpt idee.
uit te werken. Een film over
het Moskou van 20 jaar en
meer terug. Een film waar
voor hij samen met Valen
tin Tsjernikh het scenario
schrijft. Op het festival van
Berlijn in 1980 wordt deze
film afgevaardigd als in
zending van de USSR waar
hij zeer enthousiast wordt
onthaald. Het resultaat is
een Oscar het jaar nadien.
Niet te verwonderen is dus
ook het feit dat de film in de
Sovjet-Unie een sukses is
zonder voorgaande en alle
reeds bestaande kas records
als het ware verpletterd
werden. De film alleszins
getuigt van het feit dat in
een neoetalinistisch land
als de Sovjet-Unie een se-"
rieuze fris aandoende en
wel degelijk kritische kui
tuur kan bloeien. Al moet
men uiteraard geen al te
hete hangijzers aan
pakken.
Van Da mme Wllty.
