en de kleine k
De grote
w.
1 'ffgjsi*
«Zoeklicht op de Schelde»
veelkleurig, «gestroomlijnd»
boek
Poolse film
in De Spinnekop
Alfons Lambrechts
nieuwe dichtbundel Verzen
WV-DONKMEER ZWAAIT DE VLAG
Cois Pauwels
in eigen atelier
te Dendermonde
Warschau, wordt vei
20 - 14.5.1982 - De Voorpost
Op 86-jarige leeftijd heeft de Dendermondse let
terkundige, kunstschilder en kalligraaf Alfons
Lambrechts bij Uitgeverij De Cuyper een nieuwe
dichtbundel gepubliceerd. De bundel, die wordt
ingeleid door niemand minder dan Anton van
Wilderode, kreeg als veelzeggende titel «Verzen».
Hij is verfraaid met afdrukken van schilderijen van
deze veelzijdige kunstenaar.
Alfons Lambrechts nieu- ger van Dendermonde is
we dichtbundel werd voor- geweest. «Wat mij biezon-
gesteld tijdens een tentoon- der opvalt in Alfons is. dat
stelling gewijd aan zijn hij tijdens zijn opgang in de
schilderijen, die plaats literatuur en de kunstwe-
vond in het kleine pa vil- reld, een trouwe zoon van
joentje van het Aymonshof. Dendermonde is gebleven,»
Heel wat vooraanstaanden aldus burgemeester Cool
hadden eraan gehouden die zonder omwegen Alfons
door hun aanwezigheid een Lambrecht rangschikte on
passende hulde te brengen der de grote Dendermonde-
naren in de rij van de kultu-
rele ambassadeurs van de
stad.
Alfons Lambrecht bleef
bij zoveel lof en wierook
aan deze kranige en biezon-
der aktieve bejaarde, een
van de vele groten van de
stad Dendermonde. Het
was trouwens in die zin dat
burgemeester Cool zich tot niet stil. Hij had geluisterd In het Aymonshof werd niet alleen een dichtbundel van Alfons Lambrecht voorgesteld,
Alfons Lambrechts richtte.
met zijn geest en zijn hart, v..
In een spontane hulde ver- zo zei hij. «Ik hoop dat U de aanwezigen voor hun belangstelling, (c)
klaarde hij dat de huldi- allemaal zo oud zult worden
ging in een uitzonderlijke als ik.» waarna hij in het
sfeer plaats vond. Er was kort zijn leven verhaalde.
tegelijkertijd werd ook een tentoonstelling van zijn schilderijen geopend. Hij dankt hier het Festival van de Experi-
«--»mentele Film, die zich in
Na het suksesvolle vertonen van de Russische film Zeromski. Hij heeft P"*®
«Moskou gelooft niet in tranen» op zaterdag 8 mei jl. wereld van bevlekte nP1 1
vertoont Spinnekop v.z.w. nu zaterdag 15 mei een tweede den, van filantropen,!® P1
film uit haar Oosteuropees filmfestival. Ditmaal betreft aristokratenvan opxjx
het de Poolse film «Het verhaal van een zonde» van de ters en pooiers leven d
Poolse regisseur en scenarist Walerian Borowcyk naar ven. Hij heeft het mel^o»
een roman van Stefan Zeromski. Nu Polen zo sterk in de ma terzelfdertijd met-,.
aktualiteit staat en de Poolse regisseur Wajda zo'n sukses strikt materiële- en rir* >m
kent, lijkt het misschien eens nuttig om enkele minder realiteit bekleed. 7^
gekende Poolse filmers aan het woord te laten die de l*°°1
hedendaagse Poolse cinema hielpen bepalen. Buiten Za- Over de film rme
nussi die op 29 mei als laatste in deze film reeks van Eva Pobratynska,
Spinnekop aan bod komt, hebben wij nu dan Walerian ter van grondeigenaajida
Borowczyk. Warschau, wordt veifc vf
Over de regisseur
Hij werd geboren in 1923
in Polen en studeerde schil
derkunst aan de Akademie
voor Schone Kunsten te
Warschau. Daarna wijdt hij
zich aan de schilderkunst
en de lithografie en ont
werpt eveneens filmaffic
hes. Zijn naam verkrijgt be
kendheid in 1958 als hij op
immers ook nog de tentoon
stelling gewijd aan de schil-
«Mijn geboortehuis stond
vlak naast de Dender. Later
gaaf de Alfons Lambrecht.
Lambrecht is een rasech-
derwerken van deze veelbe- gingen we naar de Veer-
*J straat wonen, waar ik mijn
jeugd en jongelingenjaren
te Dendermondenaar. Hij heb doorgebracht. Al vlug
werd er geboren op 5 mei mocht ik naar de akademie
1896 en is steeds in Dender- gaan. Ik kon immers scho-
het kader van Expo '58 te
Brussel afspeelt, de Grote
Prijs verwerft met zijn film
«DOM» (het huis), die hij in
samenwerking met Jan Le- Borowcyk. Het gaat over een ideaal begonnen liefdl
echter tragisch eindigt.
Het verhaal van een zonde», Poolse film van Walfi101
- - (?ki,
monde blijven wonen. Hij
schreef meer dan 1000
ne letters schrijven. Dat
ook de meester niet
klassieke gedichten en ontgaan en die liet me in
daarmee bedoelt hij gedich
ten die door iedereen kun
nen begrepen worden. Hij toen al
maakte meer dan 1 000 te- schreef
sierlijk handschrift regle
menten schrijven. Ik deed
kalligrafie en
gedichten voor
keningen, akwarellen en iedereen die daar om vroeg.
schilderijen, schreef reis
verhalen, krantenartikels, deugdelijke
romans en toneelstukken dan aan vader
en gaf bovendien voor
drachten en radiotoespra
ken. In 1930 werd hij lau-
Vaak was de beloning e
ir, die ik
geschenk
gaf,» zo herinnert Alfons
Lambrecht zich nog. «Heel
mijn leven lang heb ik
reaat van de arbeid en twee- graag geschreven, ook ge
maal kreeg hij een prijs schilderd Ik heb veel schil-
voor internationale litera- derijen verkocht, maar er
tuur: de eerste maal in 1935 ook veel weggegeven.»
in Sicilië en een tweede keer
in 1936 in Italië.
Vijftien jaar lang was Al- opkomst,
fons Lambrecht de dynami- in «Verzen;
sche voorzitter van
te besluiten met een harte
lijke dank voor de talrijke dichten die in
staan afgedrukt,
kan de lezer gedichten,
de ook het sierlijke hand- Van Wilde
plaatselijke VW. Nu is hij schrift van Alfons Lam- ringen en inzichten, de ver-
86 jaar en maakt hij ophef brecht bewonderen. Achter- wonderingen en verlan-
met een nieuwe verzenbun- aan in het boek zijn inder- gens van de auteur uit-
del, aldus de burgemeester, daad enkele voorbeelden drukken. Alfons Lam-
die vervolgens beklemtoon- van diens wondermooie ge- brecht is een van de getrou-
de hoezeer Alfons Lam- schrift opgenomen. Maar wen aan vorm en voor-
brechts de kultuuruitdra- nog belangrijker zijn de ge- schrift, aan maat
Dichter-kunstschilder Fons Lambrecht tekent de dichtbundels. Procureur des Konings
De Saeger wil er ook wel een. (c)
Verzen
Het zijn
aldus inleider
Van Wilderode, die de erva-
nim, aan rijm en ritme. Hij
is altijd gebleven wie hij
was: een man met een uni
versele blik, maar met een
grote liefde voor zijn stad.
In «Verzen» staan niet al
leen Nederlandstalige ge
dichten, maar ook verzen in
het Engels, Frans, Duits,
Italiaans. Er zijn ook schil
derijen van de kunstschil
der Alfons Lambrecht in
opgenomen.
Het boek «Verzen» werd
gedrukt op de persen van
A. DDe Cuyper-Robberecht
op houtvrij papier. Het
boek werd in eigen beheer
van de auteur in een be
perkte oplage uitgegeven.
nica maakte.
Hij realiseerde in Polen
een tiental korts peelfiilms dige traditie heeft voort ge- op Lucas N iepolomskiI8111"1
waarvan de bekendste zijn: zet en laten herboren wor- cas is gehuwd. Hij
«n était une fois», «Les sen- den in een land dat wou dat een kamer bij de familidwer
timents recompenses», deze literatuur een voorna- bratynski, de ouders *elk
«Het huis» en «L'école». Op me rol zou spelen: de schrij- Eva. Na zijn echts#
het einde der zestiger jaren ver was rechter, aanklager dingsproces te hebben f- M
gaat hij over naar de lang- en verdediger van zijn loren gaat hij op aancWÖe
speelfilm en met sukses. maatschappij alsmede het gen van Eva's moeder 1 de
Met de animatiefilm geweten van het volk. De naar een «onbekende
«Théatre de Mr. et Mme. literatuur was een element temming». Eva gelukt i
Kabal» behaalt hij de prijs van het sociale en his tori- hem terug te vinden op!"
Georges Sadoul. Het jaar sche geweten, het middel domein van graaf Szcel
nadien maakt hij de beken- om zijn kollektieve identi- waar hij als ondei
de film «Goto, 111e d'amour» teit te bepalen. Zeromski werkt. De kortstondige i
die onlangs nog op tv te was een zeer vruchtbaar moeting van de minni
zien was. Andere films van schrijver die diverse vor- vervolgens de lange ms
hem zijn: Blanche, Contes men gebruikte. «Het ver-
immoraux. Geschiedenis haal van een zonde» ging
van een zonde (1975) en La door als zijn minder speci-
Bête. Borowczyk ontving fiek werk.
voor het geheel van zijn
werk in 1967 de Max Ernst De sociale draden, de ze-
prijs en de Gouden Medaille den, de moraliserende te-
van de President van de Ita- rugkaatsing vermengd met
liaanse Republiek in 1971. gewaagde erotische aksen
ten (die zich trouwens in
gans zijn werk manifester-
ne) steunen op een struk-
tuur van een haast klassiek
melodrama, het verhaal van
naar een onteerde maagd,
nna
aji
Over
8tefan Zeromski
(1864-1925)
Stefan Zeromski
wiens roman de film werd slachtoffers van de mense- en minder kwamen, bi
den van scheiding, de
ven. Wanneer Eva
neemt dat Lucas ge^
werd in een duel met
jonge graaf Zygnp,
Szcerbic gaat ze hem
voegen en verzorgt
Na een kortstondig
vertrekt Lucas naar
om er zijn echtscheiding6'
bekomen. Mid
Na zijn vertrek verecw
Eva, die zwanger is, in(alei
depressieve toestand. [,ani
brieven die steeds niijj,roj
gemaakt is één van de lijke boosaardigheid en van
meest belangrijke schrij- een gemene wereld. Dit
weg. In het geheim bref
Eva haar kind ter werelc'
vers van de Poolse litera- heeft naar het schijnt Wale- verdrinkt het. Hierna
tuur. Hij is niet alleen be- rian Borowczyk, die na ja- zij op zoek naar Lucasl
roemd voor de waarde van ren teruggekeerd is naar bandiet en pooier Pochboe
In de jarenlange strijd die toespraak. snipperdagen in de eigen om- de VW en het gemeentebe-
werd geleverd om het toensme De h. Moerman vond dat de geving, naar vakanties niet ver stuur moeten door eendrachti-
aan het Donkmeer te propage- toeristische betekenis van het van de deur. Het donkmeer ge inspanningen de donk doen
ren en te laten erkennen als donkmeer in deze krizistijd, heeft alles te bieden wat de floreren. Men kan nu reeds
een voortdurende attraktie die waarin iedereen het met wat toerist in eigen land zoekt: een vaststellen welk een evolutie
mijlenver de grenzen van onze minder moet stellen, nog veel brede waaier van attrakties die het beleid aan het donkmeer
regio overschrijdt, betekent de groter wordt. de moeilijksten moeten aan- heeft ondergaan,
inwijding van deze prachtige De mensen plannen geen lange trekken. Iedereen hoopt dat het in die
vlag een ware mijlpaal, aldus en verre vakanties meer, zei De sekretaris riep op tot alge- lijn zal verder gaan en dat wij
de VW-sekretaris tijdens zijn hij. Zij kijken vooral uit naar mene solidariteit en samen- hier aan de donk een echt
werking. «Samen zijn we sociaal toerisme krijgen, waar-
sterk, zei hij. Zowel degenen van iedereen kan genieten.
het zuiver literaire van zijn Polen om een film te draai-
proza, maar ook omdat hij en, bewogen zijn keuze te
een zekere grote letterkun- laten vallen op dit werk van
Van 15 tot 31 mei stelt kunstschilder Cois Pauwels tentoon
in zijn eigen atelier.
Cois Pauwels, geboren in Bomem, in 1932, volgde een
opleiding als technisch tekenaar aan de Provinciale Tech
nische &hool te Boom. Zijn eerste schildervaardigheid
werd hem bijgebracht door Felix Eyskens. Sinds hij zich,
25 jaar geleden, in Dendermonde kwam vestigen, volgt hij
tekenen en schilderen aan de Koninklijke Akademie van
de denderstede, ondermeer bij Koen Muller. Na een
aantal individuele tentoonstellingen, kocht hij vijf jaar
geleden een huisje in de Donckstraat en herschiep het in
een atelier, dat jaarlijks gedurende een paar weken voor
het publiek opengesteld wordt. Sinds een paar jaren wordt
er telkens een expositie opgebouwd rond het tema «land
schappen tussen stad en polder». Dit jaar wordt die cyclus
afgerond met een aantal tekeningen, akwarellen en olie
verfdoeken die «het lief en leed van de stad Dendermon
de» belichten. Dendermondse gevels en waterpartijen,
winterse en zonnige beelden, potig geborsteld, soms
bevreemdend of een beetje weemoedig.
De —Toonstelling is toegankelijk in het atelier van Cois
Pauwels, Donckstraat 82 te Dendermonde, elke zaterdag,
zon- en feestdag tot 31 mei van 14 tot 20 uur.
die er hun brood verdienen, als
w
De VW van het Donkmeer liet haar nieuw vaandel
inwijden in de Bareldonkkapel. (jj)
Schepen Herman Magherman verwelkomde de belangstellenden bij de opening van de tentoonstelling door Wybrand
Ganzevoort in het Hof ter Beuken te Lokeren. (md)
van de kindermoord «dier
ter op de hoogte en be£oll
haar te chanteren. £en
Wellt Van Da|1oc
een
Noe
Emile Verhaeren heeft haar bezongen, de Marie-
kerkse priester Jan Hammenecker bejubelde haar
schoonheid en Wies Moens nam ontroerend af
scheid: de Schelde, bindteken tussen het Land van
Waas en Dender en Klein-Brabant, volgens de
Frans-Vlaamse dichter Emmanuel Looten sakraal
van roeping. Scaldis, de geschiedenis van de stroom
kende vaak bewogen «golfslagen», Antwerpen en
Rupelmonde b.v. kunnen erover meepraten. Als de
steden en dorpen tenminste konden praten.
Dichters, kunstenaars hebben stroom en pleister
plaatsen langsheen de Schelde uitgebreid bezongen,
ieder in hun eigen toonaard, in hun eigen taal ook.
Volbloed-Sinjoor Lode Baekelmans schreef een
geestdriftige hymne aan zijn haven en stroom,
Michel Steriade (een Roemeen) vertolkte doorheen
zijn Scheldegedicht zijn liefde tot Vlaanderen, Bert
Peleman liet zich slepen «door het geweld van wolk
en werf», Remi De Cnodder vindt de stroom de
hartslag van Vlaanderen, Anton Van Wilderode
nestelde zich in het Bazelse kasteel Wissekerke
vlakbij de Schelde en Christina Guirlande verklank
te sfeervolle impressies over Vlassenbroek, Moer-
zeke en Sint-Amands. En dan zijn er de boten van
Jos Coveliers, er is het oeversonnet van Hektor Van
den Eede en het op verzen gezette landschap van
A.K. Rottiers. Steden, dorpen en stroom kunnen
inderdaad praten, als je maar luisteren wil.
Andermaal verscheen een omvangrijk kijk- en
leesboek over de Schelde. Zoeklicht op de Schel
de» heet het, een realisatie van de uitgeverij MIM in
Deume in de reeks Flandria Aeterna van het
Ortelius-Boekenfonds. Opnieuw werd getracht, het
zo eigene van de Schelde nu eens gebald, dan weer
op romantische wijze gestalte te geven.
In tegenstelling tot de vier eerder verschenen
Scheldeboeken (ze zijn overigens uitgeput) werd
géén beroep gedaan op een aantal kunstfotografen,
wel liet men de fijnzinnige akwarellist Ivo Provoost
in dertien prachtige vierkleuren waterverftekenin
gen en twaalf zwartwitte schilderingen zijn rijkelijk
talent tentoonspreiden. Talloze ragfijne, kleinere
tekeningen van dezelfde kunstenaar verfrissen, ver
fraaien deze knappe publikatie.
Scheldepoëzie, is dat geen pleonasme? Het lijkt
immers zo vanzelfsprekend dat onze stroom intens,
teder of met de nodige eerbied bejubeld of bena
derd werd. Enkele namen van dichters die in
«Zoeklicht op de Schelde» aan het woord werden
gelaten kreeg u al, er staat ook werk in afgedrukt
van Pol Leroy, The™Van Stichel en Karei Ver-
dez<
dez<
bijb
jn>
ieuf
Wit
bes<
In S
Ver
tommen. fha
Op de Scheldeliteratuur wordt verder ingegaan iPnï
twee beschouwingen, van de hand van Bert RankPe
en Gust Wittebols. In heldere, uitgebreide proz#jL
teksten wordt gehandeld over o.m. het brongebie<fn
de naam van de rivier, de geschiedenis en dP6{
ekonomische betekenis van de Schelde. Verdof®
enkele teksten over landschappen en monumenteP
langsheen de stroom. En achteraan vindt de lezer
als bijlage, een over vier luiken uitgespreide kultu-
reel-toeristische kaart, met langs de ommezijde eeL
historisch-wetenschappelijke uitleg over alle be
langrijke gebouwen uit het gebied tussen Dender
monde en Doel.
Uiteraard werd ingegaan op de betekenis van dt
Schelde voor Antwerpen een belangrijke bijdrage
werd speciaal voor deze uitgave geschreven dooi
schepen voor de haven van Antwerpen Jan Huyghe* i
baeii. g
Heel wat gedichten werden in twee talen gepubli- t
ceerd. Enkele belangrijke prozateksten werden be- r
halve in het Nederlands ook in het Engels, Frans en 1
Duits afgedrukt. Zo krijgt deze kunstuitgave eer
internationaal karakter, dat aansluit bij de interna- t
tionale dimensie van de Schelde.
Gebloemleesd werd ook uit het werk van Filip D< f
Pillecyn en Bernard Henry haalt een herinnering of j
aan Ruisbroek 1976. De Schelde kan paradijselijk I
schoon zijn, maar tegen de overmacht van d< 1
natuur heeft de mens vaak géén verhaal.
Zoeklicht op de Scheldeverscheen op formaai 1
30,5 x 25 cm in linnen band met goudstempel et
stofwikkel. De prijs bedraagt 1.360 frank, als jt
voorafbetaalt worden géén verzendingskosten aan- i
gerekend. Bestellingen en inlichtingen bij het Orte- c
lius Boekenfonds van de uitgeverij MIM, De Ber c
laimontsfraat 92 in 2100 Deurne, tel. (031)24 46 05 1
of 25 87 00. Het rekeningnummer is 000-0474936 1
24-
Dit is een heel internationaal boek dat internatio
nale waardering verdient. Maar samensteller Ber j
Peleman, zelf een Wase Klein-Brabander, heeft ook
veel oog gehad voor kunst en geschiedenis tussen i
Doel en Dendermonde, voor landschap en litera- 1
tuur. Zonder die Schelde zou heel die kulturelc 1
vloed niét hebben bestaan. Hoezeer de Schelde
onze beschaving, onze Vlaamse samenleving voor t
al, heeft beïnvloed en geïnspireerd proef je, ervaar j
je uit dit rijke en tegelijk beminnelijke boek.
W.V
Poëzie
