«Gedichten Is als het i istrijd» Een Waas dichter in de branding (1) Bloeiende KAV-werking op St. Anna Heibrug te Lokeren 24 - 4.6.1982 - De Voorpost Het palmares van Frank Pollet, een Waas dichter die net niet aan dé doorbraak denken, die vanuil eenzelf- toe is. Het is hem eigenlijk niet zozeer om die doorbraak te doen. Poëzie de geaardheid schrijven? schrijven is voor hem zo'n beetje hetzelfde als wielrennen: steeds weer die fiets f\y JJJJ: - JjJ op willen, lijden, afzien veelal, sterven in het wiel van die man voor je en God, dufven noemen heb waarom doe je het?! zo-n ideevan: alles wat nog Pollet is 22, heeft de Ne- dat ik mij daarvoor de tijd ga het toch gebruiken kan gezegd worden, is toch derlandse nationaliteit, gaf: ik had een hekel aan een eerste neoromantikus. al gezegd. Het komt er dus woont in Belsele, geeft Ne- gedichten in die tijd. Wat Bi| Jotie "t Hooft leefde op aan. een manier te vin- derlands en maatschappe- schotelden ze ons niet voor wat bij mij nog altijd leeft: den om hetzelfde nog eens lijke opvoeding in Hamme, op school? Beneden alle een soort fin de sièclemen- anders te zeggen, om de zorgde nog voor de lead peil veelal. En dan moest je taliteit. Dat heeft te maken vonk op een andere manier vocals in de toen toch die gedichten nog uit je met de gegevenheden te laten overslaan. Ik had plaatselijke bekende rock- hoofd leren! Alice Nahon waarmee we moeten leven: eens een diskussie met groep Sjartel. was redak- b.v ik vind dat knap hoor. als je weet dat je na je Wim Persoon. Die verwees teur van enkele jongeren- maar niet voor een derde studies bijna gedoemd bent naar gedichten over de tijdschriften. publiceerde klas. Het blijft bij. maar om te stempelen b.v.. tja. ruimtevaart. Dat is toch ondertussen al in zo'n veer- het gevaar is groot dat het dat veroorzaakt, samen nieuw, vond hij. dat is niet tig Vlaamse en Nederland- in de negatieve zin bijblijft, se literaire tijdschriften en Later waren er dan de dich- verzamelbundels, en zal ters die je goed moést vin- binnen enkele jaren nog den. Rutger Kopland moest wel méér op zijn aktief je goed vinden of je kende hebben. Waterlandwas niets van poëzie. Wel: ik zijn eerste bundel: een op- zag en ik zie niets in Kop- gemerkte publikatie. Het land. Herman De Coninck: begon eigenlijk voor een voor mij geen groot dich- stuk toch in de Normaal- ter. Het is misschien omdat school waar Frank een hele ze je iets opdringen dat je *tijd schoolliep. Een bezie- wat avers gaat reageren, lende leerkracht, een eer ste bekroning op een poë- Maar het is toch op school ziewedstrijd, de ontdek- dat mijnhorizonten wat king dat er nog wel meer verruimd werden. De lera- jongeren waren die iets ren Nederlands van de laat- goeds wilden brengen, de ste humaniorajaren kwa- plotse verbondenheid van men voor de dag met men- het fin de sièclevoelen, een sen van wie ik nog nooit nieuwe droefheid. Nog tij- had gehoord: Kouwenaar, dens zijn lerarenopleiding Vinkenoog, Guust Gils, de krijgt Pollet een beschei- vijftigers en zo. Je begint den redaktie samen en meer te lezen en in de bi- sticht het poëzietijdschrift bliotheek ontdek je plotse- Vers: een kanaal voor jong ling dat daar ook bundels talent, drie jaar intussen staan. Tot dan verkeerde ik waarop hij met gemengde in de mening dat er in de gevoelens terugblikt. Vorig poëzie enkel die grote na jaar kwam bij Yang een men waren. Maar nee: er tweede bundel van Pollet bleken nog een heleboel uit: BelladonnaHet ver- tweederangsfiguren te be haal van de leugen, samen staan die toch ook knappe .net liefde en dood één van pogingen ondernamen en zijn grote thema's. En toch af en toe zelfs een prijs is Pollet een a-romantikus: kregen. En dan was er ook hij schuwt inhoudelijk die poëziewedstrijd in de idealisme. De vorm. dié Normaalschool. Ik haalde met nog een heleboel ande- déja vu. Maar nee: ik be- re dingen, een konstante doel de kern van de zaak, ervaring echter ook kombi- neren met andere soortge lijke ervaringen, met ande re doodsindrukken om uit eindelijk tot een gebald, diepzinnig geheel te ko men. waarin iedereen wel het zijne zal herkennen. Ik heb «The Marble Index» ontdaan van elke anekdo tiek: ik heb ervaringen ver woord. in dit geval rond het afsluiten van een jeugdpe riode. die iederéén kan hebben meegemaakt. Van daar de aanduiding objek- tieve herkenbaarheid. Het is evident dat je hiervoor niet buiten een multiïnter- pretabiliteit kan. Het ge- opneer». Liefde, dood, leugen Op een kolloquium in Sint- Niklaas heb je het volgende gesteld: Poëzie is een vorm waarin een bepaalde kom- plexiteit gekondenseerd, ge nuanceerd ook, kan worden uitgegoten». Die 'bepaalde kompleksiteit' maakt na tuurlijk de thematiek uit. Je zei al: liefde, dood, leugen. Die begrippen? FP: «Ik denk het. Ik zit het niet uit te puren, hoor, zo van: welke zijn mijn grote thema's? Ik meen wel dat ik één en ander heb samen gevat in het gedicht 'Nacht- moet het doen, meent hij. die moet oorspronkelijk zijn. een ervaringsgegeven, een ervaringsthema zo ob- jektiveren dat het voor iedereen herkenbaar wordt een eerste prijs. Een stimu lans natuurlijk. Maar vóór ik die nieuwe namen leerde kennen, vóór ik als eerste uit die poëziewedstrijd kwam, schreef ik ook al en elke enge subjektiviteit gedichten. In «Waterland> vermijdt. Eén goeie raad b.v.. staan er enkele van dus: noem Pollet géén toen ik 16 was. En, zeer neon-romantikus hij kurieus. men oordeelde la- vliegt je mordikus naar de ter dan. dat ik handig in keek Romantiek, akkoord, speelde op de mode; neo- 1976: eerste poëzieprijs in de Normaalschool van Sint-Niklaas; 1980: - nationale poëzieprijs Harelbeke; - erediploma vanwege het Gentse kulturele tijdschrift Spectraal. - eervolle vermelding bij de poëzieprijs van het literaire tijdschrift Appel, Sint-Truiden; - eerste eervolle vermelding bij de poëzieprijs van de rederijkerskamer 'De Gezellen van de Heilige Michiel' te Brugge; - bijzondere vermelding bij de vijfjaarlijkse Guido Gezelleprijs voor poëzie te Brugge; 1981: - eervolle vermelding bij de poëzieprijs georganiseerd door het Willemsfonds uit Poperinge; - een tweede bekroning bij de Albrecht Rodenbach poëzieprijs in Roeselare; - eervolle vermelding bij de Yang-Kreatief poëzieprijs Gent-Wevelgem; 1982: - reeds bij de selektie in de Jules Van Campenhoutprijs voor poëzie, Meise. Frank Pollet over Jotie 't Hooft: Hij was een gelijkgei J S* de. hij kon de dingen beter zeggen dan ik. Hij verH'Oonfjj' een fin de sièclementaliteit» (carine) droefheid. Ik zou die strek- de reaktie op iets nieuws king, die gelijkgezindheid dus. Hoe stonden de tijdge- wel de Nieuwe Droefheid noten van Sappho tegen- willen noemen. Niet dat over haar levenshouding. iederéén doet aan roman- romantiek was in en ik zou het er mij om te doen is. de die van Darwin tegenover tiek, maar er is een ver- aan neoromantiek doen. droefheid te propageren de evolutietheorie? Men zal daarover ook wel ge schreven hebben. Ik vind. je moet teruggaan naar de kern en dan kom je terecht bij de existentiële begrip pen: liefde, dood, verwon dering misschien, leugen Dit zijn essentiële thema's. Je vindt ze overal in terug, ook b.v. in de zogenaamde arbeiderspoëzie. Ik vind zoiets niet nieuw omdat er het woord 'schoofzakken' in komt of omdat het over de prikklok gaat. De basis houding of -ervaring spreekt mij aan plus de vorm die ervoor gebruikt wordt. Ik voel mij dus ver want met iedereen die erin slaagt, een zekere gegeven heid. laat het de Nieuwe Droefheid of nog iets an ders zijn, op een oorspron kelijke manier vorm te Onze verslaggever in gesprek met Frank Pollet: over het schrijven van poëzie. Niet geven.» bepaald ontspannend, vindt hij (carine) enkele namen schil, en je scheert niet zo- Dit terwijl ik. toen ik die maar iedereen die het gedichten schreef, gewoon woord 'dood' gebruikt over niet wist wat 91 allemaal dezelfde kam. leefde. Ik wist amper dat Alhoewel Frank Pollet na Claus bestond, ik had hem «Waterland» en «Belladon- njet gelezen. Toch krijg je na» nog twee bundels je horen: je bent beïnvloed schreef («Hinterland» en door Claus, door Snoek. «Zymose»; zij zullen res- £)at vind ik. zacht gezegd, pektievelijk bij Yang. verdacht aan de kritiek!» Gent. en Wel. Bergen-op- f)ei zal wel niet de eerste Zoom verschijnen), zegt zijn dat iemand de na- hij een beetje van het poë- men Frank Pollet en Jotie 't zieschrijven te zijn afge- Hooft samen in de mond tapt. Hij is wel al jaren neemt. Wat boeit je in hem? -ezig aan een roman, heeft js hij een voorbeeld .iu een kinderboek klaarlig- geweest? jen. maar wil er nog niet pp- «ik heb al zijn bundels, eel over loslaten. laat dat al iéts zeggen. Het /Vij polsten de Wase poëet voornaamste is toch wel dat >orzichtig over zijn poë- ik. toen ik de gedichten van ae. over Vers en nog ande- jotie 7 Hooft begon te le- e poëzietijdschriften, zijn zen< jn zekere zin in dezelf- ekroningen en aspiraties. de richting dacht. Hij was Je generatiegenoten, de een gelijkgezinde en hij Nieuwe Droefheid, over kon, dacht ik. de dingen zijn kinderboek beter zeggen dan ik. Hij Een ten huize van, als jc verwoordde een mentali- wil. teit. Kijk: bij ons in de Normaalschool b.v. ging Alice Nahon en Jotie 't het er vrij streng toe. Je Hooft moest liefst niet teveel uit Je poëzie heeft al een hele de band springen Wij voei- evolutie doorgemaakt. Je den ons daar niet zo goed bent ook zeer vroeg begon- b'j Niet dat we de geves- nen. niet? l'gde orde wilden omver- FP «O ja Voor zover ik werpen, maar we probeer- mij herinner, heb ik altijd den toch zoveel mogelijk wel wat geschreven. Vanaf het gezag te ondervangen, mijn dertiende zeer gere- tussen de mazen van het 1 t. r\..t t ,1 nlinnan ÏV.f 't Kan je noemen? FP: (aarzelend): Tonko Brem. Jotie 't Hooft. Mar cel Obiak, Joris Denoo. Luuk Gruwez. Phil Cail- lau, Paul Rigolle Ja. dat 'die z'^n ze we': ^r'( Heyman u a a ook wel, en Dirk Van Bas- bundel eenzijdig gemtcr- y preteerd als het verdriet mensen die vinden dat je van de junkie. Het was eer- met poezie via de vorm tot der het verdriet van de so- 1 ik wil erop wijzen dat ze aanwezig is. ze vormbewust onder woorden brengen. Daarmee was Jotie 't Hooft toch bezig? Neem Junkie verdrietmen heeft ciaal onaangepaste, veel, véél breder dus. Symbool hiervan vond hij de junkie; hij was zelf verslaafd. Maar ik vind hem nog altijd de beste van de jonge dichters die de laatste tien jaar iets hebben betekend. En er is wat talent de laatste tijd, gelukkig maar.» Voel je je nu nog soms door hem beïnvloed als je schrijft? FP: «Er is allicht wel enige nawijsbare invloed in mijn mee bundel», maar ik denk 'c onm.ddelhjk snapt, dat dit niet meer het geval omda' Je °.ver f» ku"' is voor wat ik nadien, vanaf «en van: daar kan .,k ink°- de inhoud moet komen. Die zijn stuk voor stuk zeer vormbewust. Ik vind: de vorm vertelt je of je met een dichter te doen hebt. Uit de inhoud weet je het niet.» Je gaat niet akkoord met een Tjen Pauwels die als kriterium om iets poëzie te noemen de verstaanbaar heid aanvoert. Jij hebt het wel over een objektieve her kenbaarheid? FP: «Ja: het is niet omdat men, dat het kwaliteit is. En wat die objektieve her kenbaarheid betreft: ik ge loof dat ik met 'The Marble '80 dus. schreef, fk ben niet de enige die hele stukken poëzie van Jotie 't Hooft zomaar kan opzeggen. Dat werkt door in je hee. dat ,nd"' een ^klus van kan je niet uitsluiten. Maar 8-=d.ch en u,t mijn jongste ik denk toch wel dat ik het ^ndel .Hinterland, een verwerkt heb nu; het heeft bectle kan bewijzen wat ,k zijn tijd gehad-. h,ermca bado,cl' lk 8ee,f weer. ik schrijf over wat ik ervaren heb. Maar tracht dit zodanig te synthetiseren dat het andere ervaringen Kuddes gelijkgezinden geld* zeTfsTmaar het heeft net te glippen. Dat heeft 't Je haal kudde, geli/kgezin- |fc fkj f feer lang geduutd ee, ik Hoof, toch ook gedaan, in den he ,e eens gezeg Je ^en^k geef^en ftktief «k-1 ,a"B ,r 1 u. 1. voorneeiu: ik nen lemauu besefte dat ik pogingen on- extreme mate zelfs, tot ,n heb, he, nu nok o,e de dernam, om gedichten te het absurde toe Hl, was Nieuwe Droefheid. Zijn er hipm»„ 5llhlekl7lln schrijven. Het was eigen- een pionier, een eerste lijk bijzonder merkwaardig ik haat het woord, maar ik nieuwe uroeineiu. trr <- - dan geen mensen die op hierover zal sub,ektief zijn. dezelfde manier over poene anekdotisch. Je kan deze dicht moet zo objektief zijn. zo breed uitdeinen dat het zowel mij als dichter als om het even wie iets zegt. Je mag de zaken niet ver schralen tot allerlei emo ties. Als je enkel maar kunt schrijven over je panische angsten Het moet dieper gaan. het moet een graaf werk zijn. je moet m.a.w. een afstand nemen van het subjektieve. tegelijk objek tief en subjektief zijn. dan pas krijg je poezie. Volgens mij leeft iedereen in wezen in dezelfde wereld, of hij nu arbeider is of leraar. Wat is het interesseprofiel van de doorsnee-arbeider? Auto's en seks. Bij die an deren die daarover niet spreken leeft hetzelfde hoor. Ze zijn enkel maar zo hypokriet van erover te zwijgen. Er bestaat zoiets als archetypen, vind ik. Misschien heeft de poëzie dit tot doel: teruggaan naar de archetypen Men mag je dus niet afdoen als een neoromantikus? FP: «Néé. Trouwens: wat is romantiek? Iedereen doet aan romantiek, zelfs John Massis. Kijk: ik maak een streng onderscheid tus sen vorm en inhoud Men zegt wel: aangezien vorm en inhoud één zijn, moet een romantisch gedicht een romantische vorm hebben. Voor mij bestaat er niets zoals een romantische vorm. Wat is dat? Ik zou het niet weten. Is een ge dicht romantisch als er het woord «liefste» of «dood» in komt. als het over een schreeuw tot God of een vlucht uit het verleden gaat? Als dat inderdaad zo is, doet iederéén aan ro mantiek. Je kan op duizend verschillende manieren be zig zijn met poëzie: experi menteel. streng klassiek, barok, realistisch en toch nog altijd een romantische inhoud hebben Paul Snoeck, Hugo Claus, An ton Van Wilde rode: ro mantische dichters. Nu ko men er jonge dichters en hop: het zijn ncoromantici. zo samengeschreven door de pers. Teneerste kan er absoluut geen sprake zijn van een beweging neoro- mantici al die mensen schrijven totaal verschillen de zaken, men promoveert een inhoud tot beweging en ten tweede heeft die typering ondertussen zo'n pejoratieve bijklank gekre gen dat ik alle redenen heb om ervan af te willen. Je slaat er enkel mensen mee dood, daar komt het schade' uit de bundel «Bel ladonna». Vooral in het laatste vers dan: liefde, leu gen. dood. Ik geloof toch dat het sleutelwoorden zijn voor mij. begin- en eind punten tegelijk; het zijn be grippen die me fascineren, obsederen misschien.» Hoe situeer je de verhou ding tussen die thema's en het 'totale bewustzijn' dat ji). Marcel Obiak indachtig, toch zeer belangrijk vindt? FP: «Hoezo, de verhou ding? Het totale zit er ge woon in. Je moet enkel proberen het onder woor den te brengen. Het zijn begrippen die mijn totale bewustzijn uitmaken. Ik hou mij er niet mee bezig om alles wat niet zuiver tot dit of ccn ander thema hoort, weg te filteren. Ik vraag mij ook niet af of ik totaal genoeg ben. Nee: het is eerder een volautoma tisch proces. Ik vergelijk het schrijven van gedichten met het rijden van een wie lerwedstrijd. Da's konstant afzien, even uitrusten en dan weer demareren of meesprinten. Je komt in een bewustzijnstoestand die je bijna verhindert nog na te denken. Onlangs nog: ik zat te sterven in een wiel, maar dat voel je dan niet, dat wéét je niet; je denkt aan één ding, of liever, je doet het: trappen, trappen en nog eens trappen. Je ziet dat achterwiel en bewust of onbewust klamp je je daar aan vast. Als ik gedichten schrijf heb ik dat ook: je gaat je zodanig koncentre- ren dat je voor een stuk je bewustzijn verliest en je onderbewustzijn beweeglij ker maakt. Een écriture au- tomatique. een automa tisch schrijven als je wil, maar dan wel gecontro leerd. En zijn mensen die losweg enkele verzen laten komen en zich, als het wat goed klinkt, gaan afvragen of ze het wel kunnen ver antwoorden, of ze er een betekenis aan kunnen ge ven. Dat is het niet, hee. dat is liegen.» Gedichten schrijven is dus niet bepaald ontspannend voor jou? FP: «O nee: een inspan ning. Het begint vrij on schuldig natuurlijk: ik schrijf ergens een gedachte neer, maar als ik er echt werk van wil maken, wordt het hard labeur. Jos De Haas heeft eens gezegd: «Ik schrijf geen gedichten, ik peuter ze». Bij mij is dat ook zo. Ik heb gedichten met 30, 40 verschillende versies. Het enige onder scheid zit soms in een kom ma. En het kan lang duren eer ik uiteindelijk beslis van: dit zal het worden. Ik heb een maand nodig ge had om het eerste deel 'Banshee' in «Belladonna» op papier te krijgen. Dag in dag uit bijna, volgens een strikt werkschema, want ik geloof niet in die bezoeken van de muze. Afijn: ik voel mij maar goed als ik iets heb waarover ik min of meer tevreden kan zijn. Je zou kunnen aanvoeren: laat het dan! Maar nee: het is een drang die bijna niet NIE n, her te weerstaan is. Onve I I klaarbaar. Voor mijn wit rennen is dit zo mogeli; nog erger: ik heb me» eens bijna bewusteloos gi reden, 70 kilometer vofi bak en zo goed als onvoo bereid. Dan ben je bi: zweet, je bent twee dagt >-:»- geen mens. belooft iedt een dat je het nooit me zal doen. het is zinloos 1 INI zo. maar de volgende dj wil je alweer die fiets op. Je vernoemde daarnet 1 woorden Banshee en Bell donna. Jij hebt het no\ voor oude. met enige mym sche waas omhangen v den. Omwille van de 1 tiïnterpretabiliteit? FP. «Bah. het is een va liefde. Ik zoek niet naardi woorden; ik kom ze tege Mi- en ze blijven mij bij, iCatrie boeien mij. Banshee b.i hoorde ik voor het eerst 1 een plaat van Iggy Po\ Bewust of onbewust speel met de gedachte dat ik d K woord wel nog eens zij I kunnen gebruiken. En hel inderdaad zo. dat boeiende precies in die mi I tïintepretabiliteit steekt, zullen dan wel mensen ze, gen van: ach, zo moeiliï maar ik vind die meerva dige betekenissen een nooi zakelijkheid voor een gt p, dicht. Een gedicht moet rg ker worden naarmate je /m stt meer leest, het moet steel iets nieuws kunnen prijsgl 1 ven. O.a. dat mis ik n realistische poëzie. Wie rei listische gedichten schrijj vertoont de neiging de du1 gen makkelijker voor te stel Mark len dan ze zijn. Touloustffc Lautrec heeft gezegd: kunst is een weeerspieg# ling van het leven. Aangt zien het leven moeilijk kan kunst niet makkelij L zijn. Niet dat het moeilij moet. maar als je over iat I gekompliceerde schrijft L; kan je je er moeilijk afmi l| ken met twee woorden.» tot n Leo DE BOC1 (volgende week. vervolg en slot) Op vrijdag 21 mei had de algemene vergadering van KAV-St. Anna Heirbrug te Lokeren. Er waren ruim 140 aanwezigen! Het thema van deze vergadering was: «Het gezin, brug naar de Wereld». Het werd ge bracht door volksvertegen woordiger Miet Smet, eveneens lid van KAV te Lokeren. De leden werden verwelkomd door voorzit ster Georgette Desoete- Van Wouwe en door pastoor Gerard Van der Meeren. Daarna volgde een etentje, en daarna was het de beurt aan Miet Smet. De eerste taak is de opvoe ding van het kind binnen dit gezin. De belangrijkste eigenschappen van het ge zin scheppen ook het kli maat waarbinnen kinderen kunnen opgroeien, zij scheppen een goed opvoe dingsmilieu. De tweede taak van het gezin bevat de individuële ontplooiing van elk van de leden van dit gezin, wat vroeger niet ter- sprake kwam. Deze indivi duële ontplooiing houdt in: Individualisering van de verhouding van de gezins partners; Eigen verant woordelijkheid van ieder voor zich zelf en voor de anderen; Rechten van man en vrouw op gelijke ont- wikkelings- en carrièremo gelijkheden; Gelijkwaar digheid van de partners. De derde taak is dat het gezin democratisch evo lueert, d.w.z. dat de ge zagsverhoudingen op een heel andere basis geschoeid zijn, het gezag van de ou ders democratiseert, kinde ren emanciperen sneller dan ouders. Deze veran deringen zijn toch wel posi tief. Het tweede luik van dit thema kan enkel maar ver wezenlijkt worden wanneei het gezin de belangrijkstt schakel is in de samenle ving. Het gezin geeft inner lijke steun, men kan erof terug vallen. Het gezir leert democratisch omgaar met elkaar Het leert dt leden van het gezin opko men voor zichzelf. Het leert verantwoordelijkheid dragen. De eigenschappen basis voor het organised van de maatschappij vin den wij terug in het gezin sociale rechtvaardigheid vrede, gelijkheid, vrijheid broederlijkheid, solidari teit. Omdat het gezin be langrijk is moeten wij ons ook inzetten voor een gepaste gezinspolitiek, ook de vrouwenbewegin gen. waaronder KAY. kun nen hier hun steentje toe bijdragen. De KAV heeft dus ook als taak mee te werken aan het gezinsbe leid. J.V.L Interhomc biedt voor 501 Bfr. 1. 2. 3 weken onder» aan in ccn van zijn vakantie bestemmingen: Le Corbier de Franse Alpen In de maan den juli en augustus kan ieder een, die onvrijwillig werkloos is voor 2 personen een intcrfWj me betrekken in dit vaka^ tieoord. Het aanbod is geldig vanaf nu tot en met 3d juni Alle inlichtingen zijn verkrijg baar bij Interhome, Louiz* laan 226. bus 8 te 1050 Bros» (tel.: 02/648 99 55).

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

De Voorpost | 1982 | | pagina 24