L
Arrondissementeel welzijnsorganisme
Dendermonde
licht bejaardenproblematiek toe
Bezebootfeesten» te Doorslaar-Lokeren
Historische grafstenen
krijgen oude plaats terug
in Hamse Sint-Pieterskerk
Ludo Delacourt
schreef 'De Rosse':
een addendum
AWD: een ivoren toren?
Opendeurdag
in de Rijksscholen Hamme
3 - 4.6.1982 - De Voorpost
Tijdens een studiedag die te Dendermonde op het stadhuis werd gehouden, heeft het
Arrondissementeel Welzijnsorganisme Dendermonde (AWD) de bejaardenproblematiek
oaderzocht. Dat gebeurde aan de hand van een AWD schrift dat als titel «Bejaardenzorg
in het Arrondissement Dendermonde» draagt en dat aan de prijs van 120 fr door elke
geïnteresseerde kan worden aangekocht bij het AWD (Bevrijdingslaan 165 te Dender
monde). De studiedag, die druk werd bijgewoond, had als doel de beleidsverantwoorde
lijken binnen het arrondissement te wijzen op een aantal knelpunten in de bejaardenzorg
en anderzijds ook allen die bij deze problematiek betrokken zijn te sensibilizeren voor
deze problematiek.
Uit het AWD schrift blijkt sen ouder dan 75 jaar in en verzorging behoeven,
dat er nogal wat problemen het arrondissement Den- deze hulp en verzorging te
zijn. Wordt in een eerste dermonde een derde van verschaffen op de meest
hoofdstuk dieper ingegaan de totale bejaardengroep. aangewezen en humane
In 1985 zal dit aandeel 44% manier,
bedragen.
op de bejaarden en het be
jaardenbeleid zelf. dan
worden in de volgende
hoofdstukken de woonge- Beleidsopties
legenheid. het bejaardente-
Het grote probleem:
de inkomsten
Hier is natuurlijk van het ^en voornaam probleem
huis, de gezondheid van en grootste belang te weten bij bejaarden is voorze
de gezondheidszorg voor wat men met het woord ker de bron van inkomsten,
de bejaarden, de dienstver- bejaarden bedoelt. De be- ons 'an(* z'Jn meeste
lening aan huis en tenslotte jaarde bestaat in feite niet. mensei"> volkomen of gro-
de sociale relaties en de De interindividuele ver- tendeels afhankelijk van
vereenzaming aangepakt, schillen tussen de bejaar- een inkomen uit professio-
Het arrondissement Den- den zijn inderdaad zo groot ne'e bezigheden. Wie niet
dermonde telt 24.000 be- dat men moeilijk een be- meer kan werken heeft in
jaarden.
jpaald type naar voor kan meeste gevallen recht op
Uit de bevolkingspyramide schuiven. Men zou de leef- een vervangingsinkomen,
leert men al vlug dat de tijd als norm kunnen ne- Maar dat voldoet niet
vergrijzing van de arrondis- men, of óok de graad van steeds. Bovendien zijn er
sementele bevolking zich hulpbehoevendheid, de nogal wat verschillen, zelfs
sterk doorzet. De onderste eenzaamheid, de aseksuali- tussen een alleenstaande
bevolkingscategorieën ver- teit. Het zijn inderdaad man en een alleenstaande
smallen door de daling van mogelijke normen, maar vrouw. In vele gevallen be-
het geboortecijfer; de mid- zij wijzen toch veel te veel draagt het pensioen niets
denmoot wordt omvangrij- in de richting van een 'be- meer dan het bestaansmini-
ker en de top van de pyra- tutteling' van de ouder mum. Wanneer men dan
mide die de bejaarden wordende mens. Meestal uitrekent wat men vaak
voorstelt, wordt steeds worden mensen boven de moet besteden aan huis-
zwaarder. Het beeld is dus 65 bejaarden genoemd, huur. aan voeding en ver
niet zo rooskleurig. Hieruit Men heeft hier te maken warming, aan kledij, is het
evenwel afleiden dat de be- met een groep waarin meer niet zo verwonderlijk dat
volking aan het uitsterven dan twee volledige genera- vele bejaarden het moeilijk
is, zou volledig verkeerd ties zijn opgenomen. De hebben om de eindjes aan
zijn. Het wil alleen maar bejaardengroep is een zeer elkaar te knopen,
duidelijk zeggen dat de be- heterogene groep. Een
lasting voor de aktieve be- voor het beleid belangrijke ^n woning.'
volkingsgroep steeds groter opsplitsing van deze groep Wonen maakt deel uit van
zal worden. is de opsplitsing naar validi- de basiselementen van het
De bejaarden nemen 14% teit. menselijk leven. Geen
van de totale bevolking van Hoe men het ook keert of wonder dus dat de woonsi-
het arrondissement in. Bin- draait, het beleid moet tuatie van de bejaarde alle
nen drie jaar zal dit percen- erop gericht zijn de valide aandacht verdient. Uit sta-
tage gedaald zijn (13%). bejaarden zolang mogelijk tistieken blijkt dat 86% van
Maar belangrijker dan dit hun validiteit te laten be- de bejaarden in een eenge-
alles is wel dat er binnen de houden, de semi-valide be- zinswoning woont en 71%
bejaardengroep een evolu- jaarden zodanig te onder- van de bejaarden eigenaar
tie merkbaar is. Het aantal steunen dat ze voldoende is van de woning of er geen
'jonge' bejaarden neemt zelfredzaamheid behouden huur moet voor betalen,
sterk af en het aantal 'oude' om in het eigen milieu te Maar 38,5% van de wonin-
bejaarden neemt sterk toe. blijven en dit zolang het gen is onaangepast. 47.1%
In 1970 bedroeg het aantal mogelijk is; de invalide be- komt nog in aanmerking
'oude' bejaarden men- jaarden die intensieve hulp voor enige verbetering en
14,4% van de woningen
voldoet aan de eisen. Ook
heeft men de huurgelden
onderzocht: 16% betaalt
een huur van minder dan
1.000 fr; 43% betaalt tus
sen de 1.000 en de 4.000 fr
en 29% tussen de 2.000 en
de 4.000 fr. Het meest op
vallende in het woononder-
zoek is echter dat slechts
10% van de ondervraagde
bejaarden bereid werd ge
vonden om te verhuizen.
Het bejaardentehuis
Ook hier valt veel over te
zeggen. De laatste decen
nia heeft het bejaardente
huis een geweldige opgang
gemaakt. Maar in het ar
rondissement Dendermon
de lopen de dagprijzen van
deze bejaardentehuizen
nogal uit elkaar. Ander
zijds stelde men vast dat in
1977 ongeveer de helft van
de rusthuizenbevolking in
het arrondissement Den
dermonde ouder was dan
80 jaar. Naar schatting
woont en leeft een op vijf
tien 65 plussers in het ar
rondissement Dendermon
de in een van de 27 bejaar
dentehuizen uit de 10 ge
meenten. Die 27 rusthuizen
beschikken over 1.609
plaatsen. 17 ervan zijn
openbare en 10 private.
Het oudste bejaardente
huis dateert van 1825. Vijf
dateren van voor 1900,
meer dan de helft van de
tehuizen werd gebouwd na
de tweede wereldoorlog.
De gemiddelde dagprijs
van alle rusthuizen in het
arrondissement bedraagt
528 fr. Van de tien private
rusthuizen zijn er vier
waarvan de dagprijs boven
dit gemiddelde ligt en bij
de OCMW rusthuizen is
dat bij 6 van de 16 het
geval. De goedkoopste
dagprijs is 342 fr en het
duurste 775 fr. Dat wil zeg
gen een verschil van om en
bij de 13.000 fr per maand,
of zo goed als een maand
pensioen dat vele bejaar
den ontvangen.
Gezondheidszorg
Ook hierover valt heel wat
te zeggen. De groep van de
65 plussers is voor een rui
me mate verantwoordelijk
voor de ziekenhuisbevol
king. De opnamefrequen
tie stijgt trouwens ook voor
elke leeftijdskategorie bo
ven de 65 jaar. Bovendien
betekent een opname voor
een bejaarde meestal een
opname voor langere duur.
Ook de thuisgezondheids
zorg is niet weg te cijferen.
In 1973 startte men bij wij
ze van experiment. Onder
tussen is deze dienstverle
ning in Dendermonde goed
ingeburgerd geraakt. In
1976 bedroeg het aantal
kliënten ongeveer 50 waar
van een 13-tal 65-plussers,
in 1979 waren het er al 80
waarvan 25 bejaarden.
Daarnaast zijn er nog de
verschillende dienstverle
ningen, zoals haarverzor-
ging, kleden, wassen, lichte
karweien, warme maaltij
den, poets- en schoon
maakdienst, klusjes-, kar
wei- of boodschappen
dienst, pedicure en bejaar
denhulp waarvan gretig ge
bruik wordt gemaakt.
Sociale relaties
en vereenzaming
Het spreekt vanzelf dat
kontakt met de anderen
van het allergrootste be
lang is. Ook de bejaarde
heeft dat kontakt meer dan
nodig. Ook uit het AWD
onderzoek is gebleken dat
deze sociale relatie belang
rijk is: 17% van de onder
vraagden vindt problemen
om zich buiten de woning
te begeven. Dat komt ook
omdat de bejaarden vaak
zijn aangewezen op het
Willy Van Steendam, Lieve Janssens en Dirk Luyten stelden het vijfde AWD schrift oven
de bejaardenproblematiek samen (v)
Lieve Janssens, stafmede
werker A WD, legt uit waar
over het gaat v)
openbaar vervoer en zoals
men weet zijn er op dit vlak
flink wat klachten.
Kortom, er valt voor de
bejaarden nog flink wat te
doen. In dergelijk emate
zelfs dat we ons hebben
voorgenomen al deze as-
pekten verder uit te diepen
in de komende weken. We
zullen dat telkens doen aan
de hand van het AWD
schrift omtrent de bejaar
denproblematiek.
In geen geval zegt Lieve Janssens, stafmedewerker
van het AWD en haar vinnige oogjes gaan aan het
flikkeren. Het AWD is aktief in een aantal gemeen
ten. Men zou kunnen zeggen dat zijn taak drieledig
is. In de eerste plaats wil men de demokratische
besluitvorming bevorderen. Daartoe heeft men drie
projekten lopen: in Lebbeke bievoorbeeld is men
betrokken rond de aanleg van speelpleinen en bij de
oprichting van een buurthuis; in Hamme werden
een aantal adviezen geformuleerd rond de Rijksweg
60 en werd sterk aangedrongen bij de verkeerskom-
missie op de verkeersveiligheid en in Waasmunster
werkt men rond het projekt de Wakkere Burger
waar men het gemeentelijk beleid kritisch wil gaan
bekijken.
Een tweede opdracht van het AWD is de klemtoon
leggen op de samenwerking tussen diensten en
organizaties. Die opdracht is tweeërlei: de koordi-
natie tussen de kulturele raden in het arrondisse
ment in de hand werken en ook de samenwerking
tussen de OCMW's verbeteren. In de derde plaats
zijn de AWD mensen er om een aantal nieuwe
initiatieven een ruggesteuntje te geven. Zo is er
bevoorbeeld de animatiedienst voor bejaardente
huizen (dienst ergoterapie) en ook de studiedag van
woensdag jongstleden rond de bejaardenproblema
tiek.
Tijdens de jongste gemeenteraadszitting te Hamme
hechtte de raad zijn goedkeuring aan het ontwerp voor het
herplaatsen van oude grafstenen in de dekanale Sint-
Pieterskerk. De oude grafstenen die een grote kunsthisto
rische en archeologische waarde hebben dienen terugge
plaatst in de kerkvloer.
In zitting van 4 april jl. zien de kerk als monument
keurde de kerkfabriekraad werd geklasseerd ziet de
het ontwerp goed met een kostenverdeling er als volgt
prijsraming van 457.079 fr. uit: staatstoelage 60%, een
b.t.w. inbegrepen. Aange- provincietoelage van 20%
en een gemeentelijk aan
deel van 20%. De raad was
van mening dat de 12 histo
rische grafstenen uitgegra
ven onder het linoleum van
de bergplaats van de Sint-
Pieterskerk niet mochten
verloren gaan. Deze graf
stenen dateren van tussen
de 15de en de 18de eeuw en
werden na ontdekking in
de tuin van het Sint-Vin-
In ons nummer van vrijdag 28 mei jl. publiceerden wij een artikel over hel pas bij
Danthe uitgegeven boekje 'De Rosse'.
Een en ander heeft ervoor gezorgd dat een essentieel onderdeel van deze bijdrage
van puhlikatie werd weerhouden. Na een inleidende, inhoudelijke situering van
het verhaal, was er normaal nog plaats voor een relativerende paragraaf,
noodzakelijk voor een juiste waardering van het boek. Het lag allerminst in onze
bedoeling een publiciteitsstunt samen te schrijven. Die indruk mocht u wel eens
overgehouden hebben aan een eerste lezing van het artikel van vorige week: Graag
hieronder dus, als addendum, deze paragraaf...
(Idb)
Literatuur is het niet, pretentieloos proza eerder, een kollage van grappige
anekdotes. Er is géén plot, enkel een kronologie.
Centraal: de Rosse, het hoofdpersonage, een 'flat character', zwakjes geprofi
leerd, een grote tekening die in haar schaarse lijnen soms toch herkenbaar is. De
nevenpersonages staan in funktie van, het zijn eventjes beroerde marjonetten,
dipsausjes heimatsmeer. Hiervoor een aloud, rigoereus hij-perspektief dat de
ervaringen van een schelm gevangen houdt in de geamuseerdheid van een
volwassene. Het dekor: het Sint-Niklaas van tijdens de tweede wereldoorlog. Of,
nauwkeuriger: de ongelijkbenige driehoek Valk. Oude Baan (nu: R14-weg),
Moleken. De stijl: archaïsch en spijtig genoeg niet gespeend van taalfouten en -
inkonsekwenties.
Wij lezen (om maar iets aan te halen): «De Rosse zag het zó voor hem», «De
enige mens welke buiten zat...», «de riool», wij bemerken een herhaald
foutgebruik van het werkwoord 'doen' en hebben voorts geen aanmerkingen bij
het 'Vlaamse' en bij sommige puristen zure oprispingen veroorzakende 'goes
ting', niet bij fossiele gedrochten als 'hetgene' en 'ledige', ook niet bij het gebruik
van in ongebruik geraakte diminutieven als in spiegelke, brilleke, huizeken en
papierbolleken, maar wél bij het bijna naast elkaar voorkomen van stokje en
stokske. Niet geschikt voor klasgebruik dus, maar dat kan ook niet de bedoeling
geweest zijn. Hoe dan ook: ik stel me voor dat heel wat generatie- en
streekgenoten van de Rosse dit boekje met veel plezier en melancholisch
genoegen zullen lezen. 10 mei 1940, de arme Broeders. Madame Pilou. Jefke
Kant, Jef Sloef en zijn Margriet, de familie Buf. de Kommandatur in de
Stationsstraat: het zal bij velen nog wel een belletje laten rinkelen...
centiusgesticht gedepo
neerd. Naar verluidt komt
de kerkfabriek nu tege
moet aan de wens van Ka-
rel De Cock, de ondertus
sen overleden O.C.M.W.-
sekretaris en heemkundige
uit Hamme. Volgens bur
gemeester Baert werden de
stenen bij toeval ontdekt
bij het opbreken van de
vloer. De grafzerken zijn
deze van Jan de Keers-
maecker, burgemeester te
Hamme van 1719 tot 1746,
van de 17* eeuwse priesters
Adriaan Bogaert en Me-
chior Van Lokeren, de
grafstenen van Joncker An-
dries (1440-1419) en zijn
vrouw Geertrui Baten
(1452-1530) behoren tot de
merkwaardigste van de
twaalf grafstenen. Tijdens
de raadszitting vroeg oud
burgemeester Boeykens of
het niet beter ware de graf
steen van een pauselijke
zoeaaf bij de 12 andere
grafstenen te plaatsen. In
de verzameling van heem
kundige Gustaaf De
Bondt, ontdekte de h.
Boeykens bij een tentoon
stelling in het gemeen
tehuis een grafsteen van
een Hamse pauselijke
zoeaaf. Deze grafsteen is
afkomstig van het kerkhof
te Hamme-Zogge. Raads
lid Boeykens - SP - vroeg
daarna of het mogelijk was
deze terug aan de kerkfa
briek te schenken.
Volgens woordvoerder
zou hij alsdan voor het na
geslacht bewaard blijven.
Schepen van Landbouw
Gilbert Lemmens haakte
hierop in en wees er op dat
men in Hamme slechts
twee pauselijke zoeaven
heeft gekend. Met dan nog
iemand uit Hamme. Burge
meester Baert stond achter
het voorstel van raadslid
Boeykens. De
Pillecyn beloofde de moge
lijkheden de grafstenen van
de Hamse pauselijke
zoeaaf terug te schenken
aan de Hamse kerkfabriek
te onderzoeken, en dit met
de heemkundige te be
spreken.
P.V.G.
De Bezebootfeesten te Doorslaar-I.okeren zijn ingezet, begonnen en geëindigd zonder
veel voorafgaande reklame in de dag- of weekbladen. Maar die mannen daar hebben dat
warempel niet nodig. Zij hadden bezoekers te veel en handen tekort om elkeen zijn
gading Ie geven. Wat niet belet dat er om die mensen in de toekomst verder aan te
moedigen, er achteraf wel wat mag worden over verteld. De Bezebootfeesten bestaan al
vanaf 1978. Hun voornaamste doel is geld in 't bakste te brengen voor hel onderhoud van
de schoolbus voor de basisschool van het Sint-Lodewijkscollege te Eksaarde Doorslaar.
Doorslaar is een wijk van wijk Doorslaar» opgericht wat te zeggen: Ieder jaar
Eksaarde, dat zelf nu een in samenwerking met het zoekt men naar een typisch
deelgemeente van Lokeren personeel van de school,
is geworden. Maar sinds Met de opbrengst van de
vroegere tijden, toen Eks- eerste Bezebootfeesten
aarde nog zelfstandig was kon aldra een eerste bus
leefden Doorslaar en Eks- worden gefinancierd. Die
aarde wel ver uit elkaar, oude bus heeft toch vier
Geen wonder: Doorslaar jaar gebold en heeft uitste-
ligt wel een uur gaans van kende diensten bewezen,
het dorp Eksaarde. Er was Nu in april 1982 werd een
weinig verbinding tussen nieuwe, maar kleinere bus
die twee. In tegenstelling aangekocht. En om de ver-
daarmee was er voor de dere financiering daarvan
moeten de Doorslaarse
schoolfeesten blijven door
mensen van gaan. Dit natuurlijk in
gemakkelijker tegenstelling met sommige
oorlog wel een tramverbin
ding Doorslaar-Lokeren
Zodat de
Doorslaar
naar Lokeren kwamen dan andere schoolnetten, die
naar «Gezaarde». Langs de voor hun leerlingenvervoer
andere kant strekt Door- niet de minste geldelijke
daar zich ook uit tot aan de inspanningen hoeven te
Rechtstraat, richting Zaffe- doen. De huidige direktrice
lare. En ook vandaar moes- gaf ons ook de verklaring
ten eertijds de kleine gas- van de naam «Bezeboot-
ten een uur te voet naar feesten». Een boot is in
Doorslaar-school komen. Doorslaar de dialektische
Vandaar de noodzakelijk- naam voor boterham. Dus
heid om te zoeken naar een een Bezeboot is in feite een
ophaaldienst. De jongens- krentenboterham. Het
school van Doorslaar is een schijnt dat Doorslaar daar
van de weinige dorpsscho- destijds voor vermaard
len die zich altijd goed in was. Die naam is in Doors
stand hebben gehouden, laar zo eigen geworden dat
Ten tijde van Meester De die al overgegaan is op an-
Pillecijn (een broer van Jef dere verenigingen. Zo be-
De Pillecijn) in de jaren staat er nu op Doorslaar
1930 waren er al vier klas- ook al een toneelvereniging
sen. Dat bleef zo ook onde. van dezelfde naam!
het bestuur van meester En nu over de huidige «Be-
Antoon Dierick (die on- zebootfeesten»: zij worden
langs gehuldigd werd om elk jaar gevierd op de voor
zijn 60-jarige inzet in de avond van Pinksteren en op
parochiale en politieke be- Pinksteren zelf. De maan-
wegingen). Nadien na dag is voorbehouden aan
meester Rooms werden de de opkuis. Want het is 's
jongens- en meisjesschool anderendaags alweer
versmolten tot een school, school. Heel het dorp
en dat onder het groot ge- Doorslaar werkt daaraan
zag van het Sint-Lode- mee. En iedereen heeft zijn
wijkscollege van Lokeren. eigen taak. De ene tekent
De school telt nu 280 leer- of schildert affiches, een
lingen, waaronder 120 andere richt kraampjes in,
kleuters en 160 lagere «stu- een derde zorgt voor de
onderwerp. Zo was er
eens een Patershol, en een
schipperskwartier.
Dit jaar waren er Schotten,
maar dan gekleed op onbe
rispelijke manier, met de
schotse rokjes en alles
daarbij. Die kostuums wor
den niet gehuurd, maar
worden samengestoken
door de dames van de
vriendenkring. En ze mo
gen gezien worden. Op
zondagnamiddag werd er
ook middageten gegeven.
En weet ge dat er in dat
kleine Doorslaar niet min
der dan 235 mensen zich
hebben laten inschrijven?
Een
speciale attraktie was ook
het poppenspel. Dat kwam
uit met een eigen kreatie:
«Het spook van Doors
laar», met allusies op de
bestaande Doorslaarse toe
standen. Dat al die feesten
een grote inspanning heb
ben gevergd van al de ge
meentenaren hoeft niet
meer gezegd.
J.V.L
Op zaterdag 5 juni openen aktiviteiten gepland. Zo
de 4 afdelingen van de blijft de tentoonstelling van
Rijksscholen van Hamme kunstschilder Geo Sempels!
hun deuren voor het grote doorlopend geopend, even-
publiek tijdens een open- als de fotomontage ver hel
deurdag. Zij willen aldus VSO en het VLO. Het Ro-
ouders en belangstellenden de Kruis - afdeling Ham-
de kans geven zich een idee me - zorgt voor een de-
te vormen hoe het Ver- monstratie EHBO. Het pu-
nieuwd Lager Onderwijs bliek krijgt de kans onder
en het Vernieuwd Sekun- leiding van specialisten
dair Onderwijs in praktijk deel te nemen aan volks-
worden omgezet. dansen.
In de Bazisschool staan Sportmanifestaties worden
vooral muzisch-kreatief afgewisseld met meer
werk, poppenspel en ma- kunstzinnige bezigheden
nuele expressie centraal, als bloemenschikken en to-
terwijl de Middenschool neelspelen. Zelfs een kin-
meer de nadruk legt op het dermusical staat op het
lesgeven. In voor- en na- programma van de Bazis-
middag komen zowat alle school,
lessen aan de beurt: wis- In ieder geval een program-
kunde, wetenschappen, ta- ma rijk aan afwisseling dat
len; de praktijkvakken beslist voor elk wat in petto
staan eveneens volop in de heeft,
belangstelling. (milou)
Ook zijn een aantal neven-
denten».
Het is vooral om die kleu-
versiering van de lokalen,
nz. De feesten werden in
ters op te vangen dat een gezet op zaterdag met een
onthaaldienst noodzakelijk gezellig samenzijn voor de
was. Daar het hier om een derde leeftijd, met daarbij
vrije school ging was er van natuurlijk een kaarting
hogerhand niet veel te ver- voor iedereen.
wachten. Daarom werden
in 1978 de koppen samen
Dan waren er nog gaaibol-
lingen en schictingen. Met
gestoken, en zo werd de daarbij ook de bekende bo-
'Vriendenkring St. Lode- dega. Hierover valt toch
Het Vlaams Internationaal
Centrum heeft met verbazing
kennis genomen van het ver
slag van de voorzitter van de
Vaste Kommissie voor Taal-
toezicht over de toepassing van
de taalwet op het departement
van buitenlandse zaken, ver
schenen in het Belgisch Staats
blad. Het VIC vindt het onge
hoord dat de exameneisen in
zake talenkennis voor de frans-
talige kandidaten wordt ver
licht
Ten aanzien van het politiek
faillissement en het ckono-
misch wegteren is een belang
rijke groep burgers met ver
antwoordelijkheidszin zich
gaan groeperen in de Brabant
se beweging voor provinciaal
federalisme. Deze groep ver
zet zich tegen de verdere ont
manteling van de provincie
met de meeste toekomst o|>
internationaal vlak. Op 3 iuni
had te Brussel de stichtingsver
gadering van deze beweging
plaats
