C Heikant mag voor het eerst vieren
Rudy Morjaen wint zilver
op internationale Spartakiade
Kijk mensen: gehandicapten!
eld
het
ilech
de
>edo<
an
H.
De Voorpost
opte
Huj
neke
W W voorbije weekend kon de hele Heikantfamilie feest
ren. De fanionploeg en de juniores haalden immers in
voorbije seizoen de titel binnen en dit was voor de
Xsscl eerraa(^ en ^et bcsbiur een enige gelegenheid om zich
de feesttoer te wagen. Het hoogtepunt van de festivitei-
Q- was beslist de ofllciële ontvangst op het gemeentehuis
ir de nieuwe kampioenen te gast waren.
dan
^ezie begrijpelijk had voorzit-
eid,
:vrofb
wel
eindt
SPORT I
Rsdaktie: Oude Vest 34, 3330 Dendermonde. TeL 05Z21.40.60
het gemeentebestuur
André Deryckere
welkomstwoord lof-
ighe "rden te koop voor het
Be entourage van zijn
ond|etbalklub na het verove-
van deze eerste kam-
;psfo enstitel waardoor de
promoveerde naar
rde provinciale. Sekreta-
Cesar Van Lijsebettens
s O. etste in zijn toespraak
Mi i levendige historiek van
roejHeikant, een sportvere-
n er ing op een kleine wijk in
ht i i grotere gemeente,
in k er de eerste levensjaren
deze reeds 38 jaar oude
hib zijn weinig aanteke-
hei igen te vinden, zodat
V [gene wat bekend is, ge-
is uit wat men noemt de
overlevering. FC Heikant
is in feite gegroeid tijdens
de oorlogsjaren 1940-1945
uit de toenmalige bloeien
de KAJ-beweging die de
vele ondergedokenen ter
hulp kwamen om hen enige
sportieve ontspanning te
bezorgen. In die tijd zaten
immers tientallen werkwei-
geraars verstopt in de wijk.
Vandaar dat Heikant de
naam meekreeg van «het
onbezet gebied.
Zonnekloppers
Naast het inrichten van
een uitgebreide biblioteek
met allemaal gekregen boe
ken en het houden van sa
menkomsten met opvoe
dende waarde werd voor
deze jonge mannen ook ge
dacht aan lichaamsoefenin
gen en sport. Stichters van
deze laatste ontspannings-
vorm in de KAJ waren wij
len Albert Van Eetvelde en
Frans Van den Broeck,
evenals Leon Boffé en
Gust De Maesschalck.
Gustaaf Van Cauteren,
toenmalig schepen, even
zeer bekommerd om het
welzijn van de volksjeugd
in die moeilijke tijd, nam
de teugels in handen voor
wat de sport betreft. Hij
gaf hen de ruimst mogelij
ke steun, stelde een terrein
ter beschikking dat min of
meer afgesloten was voor
de nieuwsgierigen en de
voetbalklub was gesticht.
Schepen Van Cauteren
zorgde tevens voor de eer
ste lederen bal en de eerste
doelpalen kwamen van de
houtzagerij Burm op voor
waarde van teruggave zo er
na een paar maanden niet
meer werd gespeeld. De
naam die het beginnend
klubje aannam was «de
Zonnekloppers». Men be
schikte vrijwel onmiddel
lijk over een klublied.
waarvan de tekst en muziek
werden geschreven door
Roger Van Kerckhove
(zoon van wijlen Maurits).
De kleur van de kledij was
toen blauw-wit. Vanzelf
sprekend kende het voet
ballen bij de oorlogsjeugd
groot sukses en weldra
bleek het nodig uit te zien
naar een ruimer terrein
voor de oefeningen en de
wedstrijden. Na her en der
te hebben gespeeld kregen
«De Zonnekloppers» uit
eindelijk een akkoord met
de eigenaar van een terrein
in de «Kouterbossen». Dit
terrein was toen enkel
langs een zandweg te berei
ken. Het lokaal was geves
tigd in de nabijgelegen villa
van Cesar Kesteleyn, waar
in de stallen de kleedka
mers waren voorzien.
K.B.V.B.
Ondertussen bouwden
deze pioniers de struktuur
van hun nieuwe voetbalver
eniging beter uit. Een be
stuur, waarvan Gustaaf
Van Cauteren de eerste
voorzitter was, zag het le
venslicht. De kalender
wees 1 februari 1944 aan.
Bij de bevrijding begin sep
tember 1944 wou het be
stuur van de improvisatie af
en zag meer brood in een
geregelde kompetitie. In
deze optiek sloot men zich
aan bij de Belgische Voet
balbond op 2 december
1944 onder de nieuwe
naam FC Heikant Zele.
Van toen af zag de klub
zich als een volwaardige
voetbalploeg, zij het met
beperkte middelen en met
de gepaste nederigheid. Uit
de eerste reglementen van
17 december 1944 onthou
den we enkele biezonder-
heden. Zo vermeldde het
artikel 3: «Het doel van FC
Heikant is het bevorderen
toenen van FC Heikant Zele bvw
Morjaen is 24 en mentaal gehandicapt. Toen hy 18 was, kreeg hij op een dag het bezoek van een
ndelijke mijnheer De Wit. Die was begeleider van een sportteam voor minder-validen en vroeg of Rudy geen
had om af en toe wat aan tafeltennis te doen. Af en toe? Nee zeg, na een tijdje was Rudy niet meer weg te
houden van de klub. Elke woensdagavond, drie uur lang, even pauzeren is er zelden by. Zes jaar nu al. Hij
zwemt ook wel graag, speelt basketbal, voetbal soms, maar het tafeltennis, die gezellige wekelijkse uurtjes met
de vrienden in het lokaaltje binnen de stadsfeestzalen van Sint-Niklaas, hebben zijn absolute voorkeur. Het gaat
verdomd snel heen en weer als hij speelt tegen andere klubtoppers als Danny Reel, Rudy De Corte en Laurent De
Wit. Uitputtende duels lyken het, vernynige rallies, bliksems beslecht met fuillotines van smashes. En reeds is
het volgende balletje uit de broekzak genepen: poktik tikpok poktik tikpok... Razende rushes, een ijltempo,
onrustige ogen die het groen bekleden, het balletje meten, handen die alles zien en ik een hoofd dat, suf gedraaid,
niet meer volgen kan... Poktik tikpok poktik tikpok...
■Dat doet hij meestal drie uur na mekaar, zonder
van achter die tafel te komen», zegt mij Bea Smet.
de nieuwe begeleidster van de klub. Vijftien men
taal en drie fysisch gehandicapten traint ze naar een
hoger spelniveau toe. En met enige deskundigheid:
ondanks het feit dat ze zes jaar geleden bij een
ongeval haar linkerarm verloor eindigde ze op het
door de Belgische Sportfederatie Voor Gehandi
capten (kort de B.S.V.G.) georganizeerde nationa
le tafeltenniskampioenschap als derde in het enkel
spel en als eerste in het dubbelspel. Sport heeft voor
de gehandicapte nog een andere dan een louter
sportieve funktie, vindt Bea: het is voor hen vaak
één van de schaarse kansen op een beetje spontane
integratie. Ze ondervindt het zelf: tijdens de wed
strijden van de B.S.V.G. en sinds kort ook tijdens
de zwemkompetitie van de Gentse rijksuniversitaire
sportklub SRUG. Je kan jezelf meten met de
validen en algemeen genomen valt dat nog best
mee: het is in zekere mate zelfs zeIfbevestigend,
men gaat je wat meer au sérieux nemen, je eerder
als een gewoon mens dan als een minder-valide
beschouwen. Al valt het niet altijd even goed mee.
In het zwembad ziet Bea nog altijd die slurpende
ogen, zij hoorde er wellicht niet voor de laatste keer
de opmerking: «moeten die echt nu komen zwem
men?». En van de andere kant zijn er die door de
minder-valide veelal als vernederend aangevoelde,
opvallend kompatieuze benaderingen. Alsof men
met kinderen te doen had... Doe gewoon, mensen!
•Het went wel,» zegt Bea, «je wordt langzaam
harder».
Zij is niet echt verbitterd. Integendeel: ze doet al
bet mogelijke om 'die verloren groep van de
minder-validen', zoals ze het zelf uitdrukt, te hel
pen. Bea is b.v. lid van de Sint-Niklase sportraad en
aJ was het die heeft voorgesteld het stedelijk
zwembad met een lift en een hellend vlak uit te
zosten. En alhoewel de studie van de konkrete
Werkingsmodaliteiten vrij oppervlakkig moet zijn
mtgevoerd, het gebruik van deze faciliteit bijgevolg
moeizaam verloopt: het is toch een stap in de goeie
richting.
De aktiviteiten met de sportklub zijn nog het meest
Bea Smet was vroeger kapster. Na een ongeval zocht ze
drie jaar werk Uiteindelijk werd ze part-time receptioniste
in de kliniek Maria Middelares (carine)
bevredigend. Ze hebben zo hun eigen kompetitie en
zes keer per jaar speelt het groepje tafeltennissers
zelfs op verplaatsing. Gent, Mechelen, Waasmuns
ter of Schoten: het zijn steeds boeiende tornooien,
van de voetbalsport in onze
streek en het vormen van
mannen met een gezonde
geest in een gezond li
chaam». Verder stond
FC Heikant buiten alle in
vloeden die met sport niets
te maken hadden. De kleu
ren van de kledij wijzigden
in geel en rood met zwarte
broek. Het bestuur kreeg
drie komitees, een be-
stuurskomitee, een selek-
tiekomitee en een terrein-
komitee. Op dat ogenblik
beschikte de klub over één
enkele ploeg, terwijl voor
de reserven sporadisch
wedstrijden plaats vonden.
Inmiddels sloot het bestuur
een pachtovereenkomst af
met Aline D'Heer en Ba-
siel Roels en verhuisde het
terrein naar het in de volks
mond genoemde «Loker
straatje». dat later door het
gemeentebestuur de fraaie
naam Sportstraat mee
kreeg. Het huidige terrein
is nog steeds op dezelfde
plaats gelegen. Ook het lo
kaal kreeg een ander adres
in café Olympia bij Oscar
Metdepenningen. Hij was
intussen bestuurslid gewor
den en had reeds blijk ge
geven van heel wat werk
kracht en veel organisatie
talent. Later zou hij met
schepen Van Cauteren de
spil worden waarrond zich
gedurende jaren het voet
balleven in Bos en Heikant
afspeelde.
Promotie
FC Heikant startte zo
doende in de kompetitie
van de K.B.V.B. en meer
bepaald in derde provincia
le, toen de laagste reeks.
Belangrijk was het seizoen
1951-1952. De klub eindig
de vooraan in het klasse
ment en moest de eindron
de betwisten. Door een
overwinning in de laatste
wedstrijd op Denderhou-
tem dwong het de promotie
af naar tweede provinciale.
plezierige konfrontaties tussen validen en anders-
validen, konfrontaties tussen mensen.
Voor heel wat mentaal gehandicapten begint de
jaarlijkse Spartakiade wel hét sportieve hoogtepunt
te worden. In mei van dit jaar was het weer zover en
voor de eerste keer was ook Rudy Morjaen erbij.
2000 deelnemers, elf buitenlandse delegaties, zeven
veelal verzameldisciplines en 4000 vrijwilligers die
zich op de terreinen van Beerschot in Antwerpen
twee dagen lang inzetten voor een vlekkeloze
organisatie. De nationale federatie FOBOF (Belgi
sche Olympische Federatie) zorgde ervoor dat het
sportweekend voor de deelnemers volledig gratis
was. Honderd kandidaten waren er voor het tafel
tennis. Voor Rudy werden het twee spannende
dagen. De eerste dag won hij vijf wedstrijden en
plaatste hij zich zo voor de laatste selekties. De
konkurrentie werd bijzonder zwaar, er werd onaf
gebroken op niveau gespeeld, maar toch: na nog
drie wedstrijden wist Rudy, dat hij zilver had
gewonnen. Een kleurig lint met daaraan een zware
medaille en veel bewonderende schouderklopjes
kreeg hij hiervoor. Nu doet hij zeer bescheiden over
zijn prestatie. Hij laat enkel los dat hij er volgend
jaar absoluut weer bij wil zijn. Goud misschien,
Rudy? Of opnieuw zilver? Ik vis achter het net: hij
pronostiekt niet. Een gouden medaille ware natuur
lijk mooi meegenomen, alhoewel: meedoen is be
langrijker dan winnen. O ja: bijna vergeten: vol
gend jaar wil hij zich ook laten inschrijven voor de
zwemproeven. Afwachten maar...
Wat wel zachtgezegd merkwaardig is. vindt de 32-
jarige Bea Smet. is. dat pers en televisie nauwelijks
aandacht hebben besteed aan deze olympische
spelen voor mentaal gehandicapten. Ook het natio
nale kampioenschap voor fysisch gehandicapten
wordt hier doodgezwegen. Dé Olympische Spelen,
ja: dag in dag uit. beelden, artikels, kommentaren,
een hele handel errond, eindeloos gewoon. Be
schouwt men het dan enkel maar als wat marginaal
geklungel? Het zou ten onrechte zijn. want er is wel
degelijk wat te zien op deze sportontmoetingen.
Ach. het is maar één facet van een hele negatiepoli-
tiek tegenover de gehandicapten, vertelt Bea. 'Om
dat mensen belangrijk zijn', heette het bij de vorige
landsverkiezingen. Zij stuurde toen enkele van die
verkiezingsfolders, voorzien van een groot vraagte
ken. terug naar een aantal mensen die dit devies zo
graag in de mond namen. Nee. voor de minderhe
den blijft het vaak bij woorden. Neem Sint-Niklaas,
zegt ze: de Post kom je met makkelijk binnen met
die onmogelijke draaideur. Het stadhuis is aange
past, inderdaad en de sporthal ook, maar da's
ongeveer alles. Enfin, je moef-'ér maar eens een
hele dag met een rolwagentje op uittrekken, vindt
Bea, dan weet je het wel. En als je dan al een
aangepaste wagen hebt, ontdek je nog dat alle
speciale parkeerplaatsen er zijn er al zo weinig!
zomaar bezet zijn door validen. Een gebrek aan
elementair respekt, een ongehoorde vorm van
egoisme. als je het Bea vraagt. En het Koopcen
trum Waasland, groot kommercieel bolwerk. Ja,
mijnheer!! Maar minder-validen?? Nooit van ge
hoord zeg! Onlangs nog zag Bea, en het regende.
Deze piek mocht slechts
één jaar duren want het
volgende seizoen kon Hei
kant de degradatie niet ont
lopen en alles bleek te
herdoen.
In 1968 startte de klub
met een reserveploeg in
kompetitie en een jaar later
na de oprichting van de
vierde provinciale reeksen
deelde men van bondswege
Heikant hierbij in. Een
stap in de goede richting
viel te noteren op 30 no
vember 1972 toen in de
schoot van de klub een
jeugdkomitee tot stand
kwam. Gestart met een
knapenploeg vulde men bij
Heikant geleidelijk het
ganse gamma aan zodat
men heden met acht ploe
gen in kompetitie zit. Na de
stichting en oprichting van
een v.z.w. op 2 mei 1975,
de uitbreiding van de klub,
de groeiende aktiviteiten
en de veelheid van wed
strijden stelde zich ook het
probleem van de broodno
dige financies.
't Peebosken
De uitbating van een
kantine zou wellicht meer
geld in het bakske kunnen
brengen en hiervoor kon de
klub rekenen op Frans
Plaetinck en zijn echtgeno
te die een perceel grond ter
beschikking stelden. Bo
vendien namen zij ook de
volledige kosten van mate
riaal en meubilair op zich.
Door enkele bereidwilligen
was men gedurende maan
den aan de bouw toe van
dit lokaal tot men op 13 ju
ni 1975 de kantine, welke
de naam 't Peebosken
kreeg toebedeeld, plechtig
kon openstellen. Intussen
volgden spelers, trainers en
bestuursleden elkaar op.
Gustaaf Van Cauteren,
thans erevoorzitter, bleef
aan het roer van 1944 tot
1975. Cesar Van Lysebet-
tens nam over van 1975 tot
1978 tot de huidige voorzit
ter André Derijckere be
reid bleek zich aan deze
funktie te wijden. Bij de
aanvang van het seizoen
1981-1982 waren de ver
wachtingen hoog gespan
nen. Voetbalkenners wa
ren ervan overtuigd dat
Heikant over een paar
ploegen beschikte die een
vooraanstaande rol konden
spelen in het kampioen
schap. De aanwerving van
de Zeelse trainer André
Van Driessche, een klad
goede spelers en de uitste
kende mentaliteit bij het
voltallige bestuur brachten
het zover. Het resultaat
was navenant, de fanion
ploeg en de juniores speel
den kampioen, je zou voor
minder een vuist ballen.
Begrijpelijk ook dat burge
meester De Bruyne lof toe
zwaaide naar de nieuwe
kampioenen. Hij kon met
voldoening vaststellen dat
er in deze lange voetbalpe
riode toch heel wat was
veranderd op het sportieve
vlak. Aan de mindere uit
slagen uit het verleden
werd een stevig halt toege
roepen en dit seizoen volg
de iedere supporter met be
langstelling de resultaten
van onze wijkploeg. Het
orgelpunt noemde de bur
gemeester de zege en het
veilig stellen van de titel op
het veld van naaste gebuur
SK üvermere. Hij had te
vens felicitaties over aan
het adres van het bestuur,
de trainer en de spelers, die
dit uitzonderlijk resultaat
hebben bewerkt. Tot slot
sprak provinciaal afgevaar
digde Lippeveld namens de
Voetbalbond. Hij drukte
de hoop uit dat FC Heikant
zijn opmars mocht voor
tzetten naar tweede provin
ciale. waar het in het verle
den ooit eens heeft thuisge-
hoord.
Joost Arens
Bea Smet (32) en haar pupil Rudy Morjaen (24): die
spartakiade is een hele gebeurtenis, (corine)
een man in een rolstoel helemaal uit de Kapelle-
straat komen aanduwen. Zij begint te geloven dat
men de minder-valide niet liever dan in een werk
plaats of een gesloten klub weet. Goed afgezon
derd. m quarantaine. De tafeltennisklub van Bea
b.v., waarbij ook validen zijn aangesloten, krijgt
geen subsidies gewoon omdat het geen zuiver
minder-validen klub is.
Ik vraag Rudy dan of hij alles goed vindt, of hij niet
graag iets veranderd zou zien. Atletiek, zegt hij hii
w,l wel graag aan atletiek doen. Vroeger moet dat
nog gekund hebben. Tja. replikeert Bea. een men-
taal gehandicapte heeft hier in Sint-Niklaas niet veel
mogelijkheden om aan sport te doen. Als tafeiten-
ms hem met ligt. staat hij nergens. De bestaande
sportklubs zouden een beetje onwennig reageren
als een mentaal gehandicapte zich komt aanbieden,
maar de drempel is meestal zó groot dat het niet
eens zo ver komt. Nu stelt het Bloso wel een heel
team ter beschikking om. waar het maar gewenst is,
minder-validen aan te zetten tot sportbeoefening.
De monitoren van dit 'Integratieteam 84' initiéren
vijf disciplines, maar hun inspanningen kunnen
volgens Bea enkel renderen als er voor een kontinu-
ïteit gezorgd wordt, als de minder-valide ook nè die
kursus nog kan sporten. En dat is niet het geval.
Spijtig genoeg, want er is belangstelling. Begrijpe
lijk: het is een énige aktiviteit voor deze mensen,
een dankbare vluchtheuvel in een veelal blak be
staan. Mentaal gehandicapten kunnen tot hun 21
jaar terecht in aangepaste instellingen. Daarna staat
hun vaak een beschut, ingebouwd-grijs leventje in
één of andere werkplaats te wachten. Ghetto's waar
ze nooit meer wegkomen, vindt Bea. En andere
mogelijkheden zijn er niet. alhoewel heel wat
minder-validen met een beetje goeie wil elders
zouden kunnen worden tewerkgesteld. Neenee:
ook Rudy blijft, in afwachting van iets beters, liever
thuis, bij zijn ouders, bij zijn zilveren medaille. En
woensdagavond zijn er de vrienden van de klub is
er het spannende spel. Ze zullen het nog lang
hebben over die grootse Spartakiade. hun medail
les. hun tegenstanders. Maar nu al is het uitkijken
naar die volgende spelen... Sukses Rudy!
Leo DE BOCK
