iperensemble «Religioso» Dendermonde:
n ensemble met toekomst
eelt muziek uit het verre verleden
alleke Step
telt tentoon in
jn geboortehuis
Tsjechische etsen te Dendermonde
Karei Goovaert en
de Vlaamse
Ardennen
De Voorpost - 20.8.1982
Onze optredens aan de
Belgische Noordzeekust
stonden dit jaar onder de
bescherming van Kerk en
Toerisme Kust, Dienst
Kuituur, Stedelijke Kultu-
rele Raad Dendermonde,
V.V.V. Diesnt voor Toe
risme Dendermonde.
Is uw ensemble zinnens zich
verder te specialiseren en
welke zijn de toekomst
plannen?
Expo
Culturele Centrale Den
dermonde organizeert
een tentoonstelling van
Tsjechoslo waakse etsen
van o.m. Demel, Jani-
cek, Kulhanek.
Opening vrijdag 3 sep
tember om 20.00 uur in
de Rijksbasisschool te
St-Gillis-Dendermonde
De tentoonstelling is
verder toegankelijk op
zaterdag 4 sept, van
10.00 tot 12.00 u. en van
14.00 tot 17.00 u. en van
19.00 tot 21 00 u.
Zondag 5 sept, van
14.00 tot 20.00 u.
Hoe komt het dat Tsje
chische grafiek door het
grote publiek dikwijls
als «schoon» ervaren
wordt.
Hun kunst is doorgaans
niet vormvernieuwend
of experimenteel. Voor
sommige werken van
Anderle en Janicek zou
men dit kunnen betwis
ten. In de regel kan men
Tsjechische grafiek ech
ter traditionele kunst
noemen. Dit wordt ech
ter nog geaccentueerd
door de ambachtelijke
techniek. Daarenboven
kan men zich uiteinde
lijk moeilijk van de in
druk bevrijden dat er er
gens een artistiek gor
dijn bestaat tussen Oost
en West, dat niet volle
dig ondoorzichtig is,
maar veel vervormt. Iets
maakt het moeilijk om
hen volledig op te nemen
langs de kunstmeri
diaan, die weliswaar on
rechtlijnig de artistiekev
kosmos, van wat men
het Westen noemt, rich
ting geeft. Slechts wei
nig onder hen spelen
niet in op de surrealisti
sche vormentaal. Bij de
genen die pogen eraan
te ontsnappen blijft men
sporen vinden van deze
vooroorlogse kunststro
ming, die meer een lite
rair genre was dan een
vormvernieuwing. De
nieuwheid van het sur
realisme lag in de durf
om het onderbewustzijn
in beeld te brengen.
Kenmerkend nu voor de
Tsjechische grafiek is
dat velen van de tentoon
stellende kunstenaars
erin slagen om het sur
realisme te herbronnen
en een meuwe zeggings
kracht te geven. We me
nen dat dit enerzijds een
gevolg is van de Cen-
traal-Europese traditie
om sprookjes te illustre
ren en anderzijds een
reaktie is op een gewij
zigde 80ciopolitieke con
text met kulturele impli-
katies. (Overgenomen
uit «8 Tsjechoslowaakse
grafici»-tekst van Wil
lem Elias.)
Morgen zaterdag 21 oogst wordt de tentoonstelling
van werken van kunstschilder Karei Goovaert te 16
u. in het Affligems Kultureel Centrum geopend
De veertiger Goovaert voltooide wel zijn middelbaar
onderwijs in de hoofdstad, maar op het vlak van de
plastische kunsten is hij grotendeels een autodidakt
alhoewel hij wel een kursus reklametekenen volgde
in Namen. Een tijdlang verbleef hij in Afrika: Zaïre.
Burundi en Rwanda meer bepaald Tijdens de auto
loze zondagen in 1973 begon hij te tekenen en te
schilderen.
Uitgesproken figuratief schilder bekoort hem vooral
het wisselend landschap van de Vlaamse Ardennen
dat hij, in tegenstelling met abstrakte schilders,
duidelijk op doek brengt zonder echter een fotogra
fische weergave na te streven. De dingen die hij ziet
verwerkt hij immers zelf, interpreteert ze en komt
aldus tot een werk gekenmerkt door diepte, reliëf,
licht en sfeer, zonder enige extravagantie of gekom-
pliceerdheid. Goovaert schildert vooral het eigen
milieu, het midden waarin hij leeft, weelderig, wis
selend, maar steeds bezienswaardig. Ieder hoekje
bekoort hem als een tintelende belofte doch wat noch
mooi noch harmonieus is hoort er niet bij. Telefoon-
of elektriciteitspalen, betonafsluitingen en kabels
worden gewoon geabstraheerd. Het poëtische met
beekjes, wilgen, met de mens vergroeide hoevetjes
boeit hem des te meer. Met centraal dan de mens die
de natuur eerbiedigt en tot recht laat komen.
Begenadigd kunstenaar als hij is weet hij vaak te
ontroeren en nodigt tot dromen uit waarbij hij
tracht dat wat dreigt te loor te gaan vast te leggen
voor ons allen.
U kan zijn werk gaan bekijken tot en'met zondag 5
september op zaterdagen van 14.30 u. tot 20 u. en op
zondagen van 11 tot 13 u. en van 14.30 u. tot 20 u
LH
Het ensemble Religioso tijdens de uitvoering.
Wij wensen vooral verder
te gaan op de ingeslagen
weg en ons verder toe te
leggen op de uitvoering en
interpretatie van de oude
muziek, dus uiteraard go
tiek, renaissance en vroeg-
barok.
Wat de onmiddellijke toe
komstplannen betreft is er
natuurlijk de open-lucht
mis ter gelegenheid van de
Dendermondse Begijnhof
feesten in samenwerking
met de Sint-Gregoriusgilde
onder leiding van Marcel
Defleur.
Waarschijnlijk eind sep
tember geven we een kon-
cert in het Dendermondse
stadhuis. Rond Kerstmis is
er dan ons kerstkoncert in
een of andere kerk in het
Dendermondse. de juiste
plaats is nog niet precies
vastgelegd.
Volgend jaar zullen we een
koncerttoernee maken sa
men met de internationaal
bekende katedraalorganist
uit Brugge. Roger Deruwe.
we leerden hem vorig jaar
kennen tijdens het optre
den in de Brugse katedraal.
Op het programma staan
komposities voor orgel en
kopers. Ditzelfde program
ma zal ook uitgevoerd wor
den tijdens het koncerten-
r«ctival te Knokke-Heist.
Uiteraard zullen we probe
ren dit koncert ook in eigen
streek te brengen.
Een koncert in samenwer
king met de gekende Brug
se «Scola Gregoriana» van
Roger Deruwe ligt ook in
het vooruitzicht.
Heel binnenkort verwach
ten we ook de bevestiging
van ons optreden op 21 juli
1983 in de Koekelbergse
Basiliek, ter gelegenheid
van het Te Deum op de
Nationale Feestdag, dit in
aanwezigheid van de Ko
ninklijke familie. Het jaar
nadien (21 juli 1984) zou
den we de nationale feest
dag luister bijzetten tijdens
het plechtig Te Deum voor
de Zeemacht in de H.H.
Petrus- en Pauluskerk van
Oostende.
We zijn ook aangezocht op
te treden in Utrecht tijdens
het jaarlijks «Holland Fes
tival Utrecht Oude Mu
ziek», tijdens de laatste
week van augustus of de
eerste van september vol
gend jaar.
Wat is het aandeel van de
koperensemble in de open
luchtmis tydens de Begijn
hoffeesten?
We proberen bij deze gele
genheid met drie punten
rekening te houden: het
moet feestelijke muziek
zijn, het feest gaat door in
de open lucht en de muziek
moet min of meer aange
past zijn aan de omgeving
waar we spelen (het 13de-
eeuwse begijnhof). We
hebben dan ook volgende
komposities geprogram
meerd:
- «Royal Fanfare» van Jos-
quin des Prés (1450-1521)
- «Trumpet Tune» en
«Trumpet Voluntary» van
Henry Purcell (1659-1695).
- «Honie-Sucle» van An
thony Holborne (7-1602),
- Voorspel op het motet
«Jubilato Deo» van Orlan
do di Lasso (1532-1594) ge
zongen door de Sint-Gre
goriusgilde onder leiding
van de heer Marcel
Defleur.
Wij menen dat dit koperen
semble «Religioso» zich in
zijn nog jonge bestaan een
stevige reputatie heeft we
ten op te bouwen. De reeds
gedane en de al geplande
optredens bewijzen dit ten
overvloede. Hoeft het dan
gezegd dat de pastoor van
de Grembergse Sint-Mar-
garetakerk, e.h. Verkissen,
zich niet weinig fier voelt
een dergelijk muzikaal ge
zelschap in zijn kerk een
thuishaven te kunnen ga
randeren? In deze kerk be
sluiten zij trouwens hun zo-
meroptredens op 18 sep
tember om 19 uur. We zijn
er zeker van dat wij u nog
menig optimistisch bericht
over dfcze groep zullen mo
gen aankondigen.
L.
Vuile Mong in Haaltert
Op zaterdag 18 septem
ber 1982 komt de teater-
groep Vuile Mong en
zijn Vieze Gasten naar
Haaltert met een optre
den in een tent op de
Dreef (parking voetbal
plein RC Haaltert).
Programma:
Kinderprogramma om
15 uur: «Het Vre-
aesDos».
Avondprogramma om
20 uur: «Zoo is 't... en
niet anders»
Kaarten aan 30 en aan
100 fr.
Dit is een organizatie
van Oxfam-Wereldwin
kel Haaltert. CSC Haal
tert en VZW De Spin,
met medewerking van
het Bestuur voor Jeugd-
vorming.
oor
nac
ïchre
vorige maand onze Belgische Noordzeekust als uitvalsbasis hadden gekozen
voet-, fiets- en andere tochtjes, hadden we er natuurlijk rekening mee gehouden
die bekenden tegen het lyf te lopen. Toch waren we lichtelijk verbaasd er muzikale
nbles van by ons, uit onze Dendermondse kontreien, aan te treffen. Uit de folder
k en Toerisme» vernamen we dat er in verscheidene Vlaamse badplaatsen missen
hiisterd werden door het koperensemble Religioso uit Dendermonde. Toen we,
tm [gekeerd in het «gewone» leven, ook op de affiche van de Begijnhoffeesten hun naam
rh ield zagen, leek het ons de hoogste tyd voor een korte babbel met Luc Van Den
ck, leider van het gezelschap. Wij dus naar de Lindekenstraat 8 in Lebbeke, voor
;ennismaking met de leider van het jonge koperensemble Religioso.
erjo-
wanneer is het kope-
emble ontstaan?
is begonnen in de Sint-
aretakerk van Grem-
Kgfl :n in 1978. Ik ben daar
list en ter gelegenheid
«n of andere plechtig-
in de kerk luisterden
'e 1 et orgel en trompet de
iristieviering op. Wat
kwam daar nog een
Erer hompet bij. Het
om met een echt en-
Ie te starten kwam
ik een voorstelling bij-
de te Gent in de On-
aarti eve-Vrouw-St.-Pie-
erk. Het liedboek
gt Jubilate» werd er
lalle jesteld door het Lem-
instituut onder leiding
P. Schollaert. Het ko-
31 asemble van het Lem-
anstituut, bracht er
en tussenspelen ten
re en het begeleidde
de volkszang samen
liet orgel,
iieviidee om eveneens met
>ogh dergelijk gezelschap te
219 cn begon te broeien en
egon te zoeken naar
enkele goede muzikan-
In het begin heel een-
lig en een beetje op de
crgrond speelden we
len van Johann Sebas-
Bach en het voorspel
iet slotlied. Van een
i voor ons gezelschap
toen nog geen sprake,
e tijd kon ik het koper-
pnble nog niet met het
Sflchiaal zangkoor, het
Margaretakoor, laten
inwerken wat altijd
droom was geweest
it het ensemble op het
lal speelde, waar ik als
ist musiceer, en het
vooraan in de kerk
onder de leiding van
mmalige onderpas
toor e.h. De Vidts.
En de definitieve start?
Het eigenlijke begin kun
nen we situeren rond Pasen
1980. De naam «Religioso»
kwam er met Pinksteren
van datzelfde jaar. Toen
onderpastoor e.h. De Vidts
te Lokeren benoemd werd.
heb ik sinds het begin van
het werkjaar 1981-1982 de
leiding van het koor op mij
genomen. Dan kreeg het
koperensemble ook zijn
plaats vooraan in de kerk.
bij het koor. en nu vormen
ze één geheel bij de uit
voeringen ter gelegenheid
van hoogdagen.
Het kopergezelschap kreeg
zo enige bekendheid en
werd op 5 januari van dit
jaar erkend door de Stede
lijke Kulturele Raad van
Dendermonde.
Wat omvat het repertoire
en waarom precies worden
klassieke en religieuze kom
posities uitgevoerd?
Doordat het koperensem
ble gedurende het hele jaar
de kerkelijke diensten op
hoogdagen verzorgt, heeft
het automatisch al een
reeks religieuze en klassie
ke werken op zijn repertoi
re, onder andere anonieme
komposities en werken van
oude meesters als Josquin
des Prés, Giovanni da Pale-
strina, Michael Praetorius,
M. Vulpius, Pitoni. Orlan
do di Lasso, S. Calvisius,
Hans Leo Hassler. Johann
Sebastian Bach, Giovanni
Gabrieli, Johann Pachel-
bel, Henry Purcell, Fran
cois Couperin, Arcangelo
Corelli en andere.
Met religieuze en klassieke
werken bedoel ik vooral
werken uit de gotiek, de
renaissance en de barok.
Een eerste reden waarom
we vooral werken uit deze
periode spelen, is dat deze
muziek het meest geschikt
is voor kopers, wat niet wil
zeggen dat we geen kompo
sities uit latere periodes uit
voeren.
Een tweede reden is dat de
muziek uit die periode mij
het meest aanspreekt. Dit
zijn immers belangrijke pe
riodes in de muziekgeschie
denis. gaande van het ont
staan van de polyfonie in
de gotiek tot de hoogbloei
in de barok. Aldus bezit
deze periode een onuitput
telijke bron van variatie en
een onmetelijke schat aan
rijke muziekliteratuur. De
moeilijkheid bij het uitvoe
ren van deze muziek schuilt
in de interpretatie, d.w.z.
het produceren van het ei
gen karakter en de specifie
ke muzikale struktuur van
deze muziek.
Het is precies dit repertoire
dat de naam van het kope
rensemble bepaald heeft.
«Religioso» is immers een
muziekterm die «religous,
geestelijk» betekent.
Hoe is het koperenscmble
samengesteld?
Het ensemble is eigenlijk
een kwintet bestaande uit
vijf spelende leden en een
dirigent.
- Alain Van de Velde:
trompet
- Hans Scholliers: trompet
- Luc Wielandts: hoorn
- Geert Vercauteren:
bazuin
- Philip Windey: tuba.
Al deze leden hebben mu-
ziekakademie gevolgd. Eén
ervan is nog student aan
ensemble Religioso.
het Lemmensinstituut van
Leuven, een ander studeert
aan het Koninklijk Vlaams
Muziekconcervatorium te
Antwerpen. Onder deze le
den heerst een voortreffe
lijke geest van samenwer
king, want niet alleen mu
ziekstudies zijn belangrijk,
even belangrijk zijn inzet,
enthoesiasme en samen
werking. Het zijn allen jon
ge muzikanten die leven
voor de muziek. Beschei
den als hij is, vergeet de
leider, Luc Van Den
Broeck. te vermelden dat
hij organist is. muziekpeda
goog en koorleider. Hij
heeft gestudeerd aan het
Koninklijk Muziekconser
vatorium te Brussel.
Welke zijn de voornaamste
aktiviteiten geweest tot op
heden?
Zoals ik reeds eerder zeg
de. is de belangrijkste akti-
viteit van het gezelschap
het opluisteren van de
plechtige erediensten ter
gelegenheid van hoogda
gen in de Sint-Margareta-
kerk in Grembergen. Daar
naast hebben we ook in
andere, grotere en kleinere
centra eucharistievieringen
opgeluisterd. Vorig jaar
waren we te gast in de H.
Margaretakerk en de St.-
Antoniuskerk te Knokke-
Heist. in de Brugse St.-
Salvatorskatedraal. in de
St.-Petrus- en Paulusbasi-
liek te Dendermonde en in
de H.-Kruiskerk te Lebbe
ke. Dit jaar speelden we
opnieuw te Knokke (H.
Margaretakerk), Blanken
berg (St. -Rochuskerk),
Oostende (St. Petrus- en
Pauluskerk) en Knokke-
Heist (St. Antoniuskerk).
Door ia kerken op te tre
den, bereiken we vanzelf-
spreken een breed publiek.
Niet alleen het publiek is
hier belangrijk, maar, waar
vindt men anders een goe
de ruimte om de muziek tot
zijn recht te laten komen?
Al deze optredens zijn voor
ons even mooi geweest,
vooral omdat het publiek
steeds meer enthoesiast
was over de vertolkingen.
We ervoeren dit door de
massale opkomst in sommi
ge kerken en door het ap
plaus na de uitvoeringen.
Je ondervindt als muzikant
wanneer een applaus ge
meend of alleen maar uit
beleefdheid is. Dit jaar be
reikten we aan onze kust
met deze vier optredens
toch 2.800 mensen.
In de prachtige kerk te
Oostende hadden we moei
lijkheden met de akoestiek
van de kerk bij het inspelen
vóór de uitvoering, bij de
polvfonische werken kwam
de muzikale struktuur niet
meer tot haar recht, waar
door we verplicht waren op
het doksaal plaats te ne
men. Dit was niet alleen
voor ons. maar ook voor de
aanwezigen minder interes
sant.
Al bij al is het optreden
toch best meegevallen.
Dendermonds Ma-
ettenteater werd
jaar door de
:tie» en dit jaar
de «Rammekes-
gevraagd
te treden tijdens
terij dagen in Den-
tde.
winkelrijke buur-
vinden echter geen
(je in die periode om
inderen en de mario-
i onderdak te
het bestuur van de
niekeszandfeesten
e idee gekomen om,
i zij het stadsbe-
ir, Kalleke Step met
deel van zijn kornui-
te laten tentoonstel-
n de voorhal van het
administratief
rum op de Franz
rtensstraat en dit op
21 en 22 augustus,
schreven november
toen Volkskunst-
ep Reynout van het
sp sbestuur de kapel
nbiiï
van het oude klooster
der Theresiaantjes ter
beschikking kreeg voor
zijn herhalingen.
In mei 1976 werd in die
kapel het Dendermonds
Marionettenteater Kalle
ke Step boven de doop
vont gehouden, dit on
der de stuwende kracht
van enkele mensen
waarvan we ons nog
herinneren: Dierickx,
Mestdagh, Burssens,
Scholliers, D'hondt.
Kalleke kwam voor de
eerste maal buiten op de
Jazz-rommelmarkt 1976
die toen nog doorging
op de Grote Markt en
een enorm sukses ken
de. Diezelfde avond werd
Kalleke Step op het stad
huis ingeschreven als
burger van Dender
monde.
We ontvingen nog regel
matig berichten van het
teater, over optredens
hier en elders, deelname
aan karnaval en verhui-
Kalleke Step staat tentoon in zijn geboortehuis.
zen. De mooiste herinne
ring is wel de plechtige
opening van het fijn tea
ter te Grembergen in de
St.-Elooistraat door nie
mand minder dan Minis
ter De Backer en Burge
meester Cool.
Na 6 jaar komt Kalleke
Step zijn geboortehuis
eens opzoeken en met
hem een groot deel van
zijn familie.
De vader van Kalleke
wist ons te vertellen dat
het teater reeds beschikt
over 34 marionetten en
dat er nu duchtig ge
werkt wordt aan een
aantal nieuwe, want
voor Kerstdag staat
«Waar de Sterre bleef
stille staan» van Felix
Timmermans, op het
programma.
Mogelijks zullen er ook
voor dit stuk al een paar
marionetten klaar zijn,
o.a. Suskewiet, Lieve
Vrouwkens, Pollien Pap
enz.
Tussen haakjes gezegd,
aan zo'n marionet wordt
er ong. 30 uur gewerkt.
Met «De Sterre» is Kalle
ke Step aan zijn 10'
kreatie.
Ieder krijgt nu de gele
genheid kennis te ma
ken met het teater, zijn
marionetten en de mooie
dekors. Wellicht krijg je
ook de kriebeling om
eens een stuk bij te wo
nen te Grembergen.