en de kleine
De grote
Mare De Bruyn
en zijn «Beeldende Kunsten»
Aalst met Lustrumexptu
Beeldende Kunsten» A
Pools-Belgische Expo
in Oud-Hospitaal
te Aalst
Beeldhouwer Alfons Van den Bossche
in de kijker te Aalst
Merkwaardige tentoonstelling
van exlibris uit Japan
in Sint-Niklaas
Expo
Overzichtstentoonstelling
Beeldende kunsten te Aalst
20 - 3.9.1982 - De Voorpost
Deze veelzijdige kunstenaar werd geboren te Aalst
op 21 juli 1924. Hij geniet vooral bekendheid als
beeldhouwer en medailleur, hoewel hij ook een
uitstekend tekenaar en schilder is. Op zijn erelijst
staan tentoonstellingen te Keulen, Brussel, Praag,
Helsinki, Bergen, Wroclaw en uiteraard Aalst.
Mare De Bruyn
Bekende beeldhouwwer
ken van zijn hand zijn:
't Ros Beiaard» (Dender-
monde), «Corpus en kui
tuur» (Antwerpen) als
mede enkele gedenkpla
ten te Lier, Antwerpen
en Hasselt.
En in Aalst zelf: het vrij
heidsmonument op het
Vredeplein, het Priester
Daensmonument op de
Werf, de Werfkapel, het
altaar, tabernakel enz.
in fie St. Martinus- en de
St. Annakerk, het alu-
miniumreliëf boven het
Begijnhof in de Pont
straat, het beeld vóór de
kerk in Terjoden en zo
vele werken meer langs
straten en pleinen zijn
vertrouwde elementen
in onze omgeving ge
worden. En dat is dan
meteen Mare De Bruyn,
de kunstenaar, die het
liefst tussen de arbei
ders op de steiger staat
te houwen, door zijn
werk leren kennen.
Mare De Bruyn, die le
raar beeldhouwer is «-an
de Akademie van Schone
Kunsten te Aalst, propa
geert de kunst als ele
ment van het dagelijks
leven, hij zet zich voort
durend in voor kunst die
met volkskuituur te ma
ken heeft. Hij pleit voor
«goede» grafzerken,
herinneringsplaten
penningen en munten,
ruimtelijke tekens vóór
fabrieken en openbare
gebouwen, boekbanden,
gebruiksvoorwerpen in
koper, tin, aluminium,
ijzer en gebakken klei.
En door zijn werk be
wijst hij dat het moge
lijk is. Daarnaast werkt
hij als vrij scheppend
kunstenaar. Al wat hem
boeit tekent, schildert of
beeldhouwt hij. Soms is
het een «man met para
plu», levensgroot in ko
per gesmeed (te zien op
de binnenkoer van het
Aalsters stadhuis, tij
dens de tentoonstelling
«Beeldende Kunsten»),
de volgende keer een
kinderportret of figuur,
of een zonnebaadster op
het strand. Van zijn rei
zen door ons omringen
de landen brengt hij
sterk geschilderde a-
kwarels mee of schetsen
naar mensen en rotsfor
maties. Eén dezer schet
sen uit Bretagne heeft
hij uitgewerkt in steen
de stugge en moeilij
ke uit onze bodem, Bale-
gemse. En ook dit werk
stelt hij ten toon op de
binnenkoer van het
stadhuis. In de belfort-
kelder kunnen we ver
der ook nog een portret
en een typisch klein-
skulptuur van zijn hand
bewonderen. Deze
kleinskulptuur stelt een
man voor, die, na uitge
breid gegeten en ge
dronken te hebben, inza
ge neemt van «Le Mon
de» en, na over de we
reldmiserie «voldoende»
gelezen te hebben, rus
tig zijn handen over zijn
buik vouwt en gelukza
lig een tukje doet. Dit
beeldje werd zoals
vóór twee jaar een paar
andere aangekocht
door het museum Gabre-
vo - Bulgarije.
Wat bij al dit werk van
Mare De Bruyn opvalt,
is de eenvoud. Geen ge
zochte vormen, maar tot
hun essentie herleide vo
lumen. Met ambachte
lijk kunnen, uit diverse
materialen, een zachte
humor of hoopvolle te
kens puren, schijnt ons
wel typisch te zijn voor
deze hardwerkende Aal-
sterse kunstenaar. (Ate
lier: Hoeze8traat 125,
Aalst). D.B.
In 1979 startte schepen van kuituur Herman Roels t
tentoonstelling «Beeldende Kunsten». Initiatief dat hq]j]g]
wat respons kreeg en telkenjare verder werd gez«j
Begeleid met een prachtig uitgegeven katalogus met o.n—
van de exposanten het curriculum vitae, een manuskri| jjg
en foto's van werken. Katalogus die dit jaar, naar men ot
verklaarde, achterwege blijft wegens de benarde financit
le toestand. EjJJj
Marginet uit Liede kerb naar
Hubert Minnebo uit Jabtivoor
ke, Yves Rhayé uit Voo
Odilon Mortier, ooit muziekkampioen, is nog steeds een
all-round toneelspeler bij PACT, tekstschrijver en kompo-
nist, humorist en karnavalist. Morgenavond is hij met de
jazzformatie The Crazy Rhythm Orchestrate gast bij de
opening van de tentoonstelling Beeldende Kunstenop
de binnenkoer van het Aalsterse stadhuis.
Van 3 september tot en met 3 oktober kan LI in het
museum «Oud-Hospitaal» terecht voor een tentoonstelling
georganiseerd in het kader van het «Karol Szymanowski-
jaar» met de medewerking van het Komitee ad hoe en de
hulp van de ambassade van Polen.
De lustrumtentoonstelling
wordt geopend morgen za
terdag 4 september met een
inleiding door schepen
Roels. De tentoonstelling
zelf die loopt tot en met
zondag 26 september vindt
plaats op de binnenkoer
van het stadhuis, in het bel
fort en op de Grote Markt.
Het gaat dit jaar om een
selektie van werken van de
vroegere exposanten. Van
de bijna 50 die zich tijdens
de vier vervlogen jaren
meldden komen er nu, na
enige selektie, 28 aan bod.
De opening wordt muzi
kaal omlijst door «The Cra
zy Rhythm Jazz Orches
tra». De beloftezaal is elke
dag toegankelijk van 10 tot
12 en van 14 tot 19 uur.
Gesloten evenwel op zater
dagvoormiddag wegens de
markt.
Stellen er tentoon: Paul
Baeteman uit Oostduinker-
ke, Eric Cardon en Ales
Ketele uit Dilbeek. Jo De-
blieck uit Meisbroek, Lea
de Caesteeker uit Vlezen
beek, Mare Decker uit
Bornem, Jacky De Maeyer
uit Oostende. Gilbert De
Smet uit St.-Lievens-Esse,
Mare Dijck uit Mechelen,
Koenraad uit Gooik, Vic
Leemans uit Dilbeek, Jem
Uit
met
werk
der
Ooet<
tuur
algei
land
noot
De
de, Marije Scheepens
Overijse, Jo Sergeyssels
Mechelen, Paul Van G
seghem uit Drongen, L J
Van Ruyseveldt uit Ou<
naken, Hilde Van Sumi
uit Beersel en Jacques V<
duyn uit Brugge.
Uit de eigen regio ook
Luc De Blok, Melde
Gent, leraar plastisc
kunsten, keramiek
brons.
Mare De Bruyn, Aalst
raar beeldhouwen,
kend naar het niet verdw
nen paradijs.
Frans De Vree, Aalst
tenaar. beeldhouwt
kleinskulptuur.
Roland Monteyne, Laui
Herdersem, beeldhoi
werk in brons en gra!
werk.
Monique Muylaert, Kei
sken, lerares akademie.
Herman Muys, Kerkski
St.-Amands, leraar
demie
Jacueline Uytterspi
Gent, Aalst, glazuur
aarde
Fons Van den Bossche, Al prar
derlecht, Hekelgem.
Ukun,
met
en L
Op de lustrumtentoonstelling «Beeldende kunsten»
in het hartje van Aalst, rondom de eeuwenoude
Belforttoren, stelt ook beeldhouwer Alfons Van den
Bossche zes werken ten toon: «Lyrische vorm»,
«Oer-Mens» en «8t. Franciscus» houtskulpturen in
notehout en «Ode aan de Arbeid», «Viking» en
«Sculptuur», in sapeli, een soort teakhout.
Beeldhouwer Alfons Van door en door leren kennen,
den Bossche werd geboren De meubelskulptuur deed
te Anderlecht op 19 augus- in hem het verlangen ont-.
tus 1940 en sinds zijn prille waken om te gaan beeld -
jeugd is hij inwoner van het
kunstminnende abdijdorp
Hekelgem (Fosselstraat
48). Daar gingen we hem
even opzoeken, stelden we
hem enkele vragen en kre
gen we een duidelijker in
zicht van zijn persoonlijk
heid, zijn estetische opvat
tingen en eigen uitdruk
kingswijze, zijn overrom
pelend talent. We waren iet
wat verbaasd toen hij ons
binnenleide in zijn eigen
ontvangkamer: daar kon
den we dan eens rustig een
hele kollektie eigen kunst
werken bewonderen. Deze
werken weten te bekoren
door een sierlijke vorm.
Sommige beelden zijn half
verheven beeldhouwwer
ken. andere scheppingen
zijn meer monumentale,
vrijstaande, tridimensione-
le komposities. Nergens
vindt men echter strakke
vormen, maar wel vloeien
de lijnen, beweging, ritme
en kracht, getuigend van
een zwierig temperament
van him schepper. De mees
te kreaties zijn houtskulp
turen waarin de nerven-
struktuur een voorname
rol speelt in duurzame
houtsoorten zoals note
hout, kersehout en sapeli.
Andere materie die de kun
stenaar de laatste tijd ge
bruikt is lood en brons. Met
dergelijke plastische kon-
struktiee oogstte hij reeds
heel wat lof tijdens een
twintigtal groepstentoon
stellingen en een tiental in
dividuele ekspositie8.
Laatst nog werd hij erg ge
waardeerd voor zijn deelna
me aan de nationale wed
strijd voor beeldhouw
kunst, georganiseerd door
het Vermeylenfonds te Oos
tende. Zijn toegestuurde
werk «Lyrische vorm» werd
er fel geapprecieerd. In
Aalst nam hij in 1979 deel
aan de tentoonstelling «He
dendaagse beeldende kun
sten»
Alfons Van den Bossche ge
noot zijn eerste opleiding
aan het V T V.T.I. te Aalst,
waar hij leerde projektiete-
kenen en houtsnijden, met
apecializatie meubelskulp
tuur. Een tiental jaren
stond hij nadien in het
meubelvak. Daar heeft hij
het hout als materie voor
zijn latere kunstwerken
houwen Hij werd flink ge
stimuleerd en studeerde in
de Akademie voor Schone
Kunsten te Aalst tekenen
en beeldhouwen. En zo be
sloot hij ten slotte zich uit
sluitend te wijden aan
beeldhouwkunst
De lustrumtentoonstelling
«Beeldende Kunsten» (4-26
september 1982) in Aalst,
die wil bijdragen tot het be
ter leren begrijpen en lief
hebben van het hedendaag
se kunstgebeurenis voor
iedere ware kunstliefheb
ber nu een ideale gelegen
heid om, opnieuw of voor 't
eerst, kennis te maken met
het oeuvre van deze gevoeli
ge. talentrijke kunstenaar1
We wensen hem in ieder
geval nog veel sukses toe!
Het wordt een «Klangfar-
benmelodie» waarbij voor
zoveel als (nog) nodig de
nadruk wordt gelegd op de
onderlinge wisselwerking
tussen diverse kunstuitin
gen met alle mogelijke
«responsaoria» die de ene
bij de andere oproept.
Zonder hierbij terug te ke
ren tot de Boergondische
bloeiperiode, een wezenlij
ke «bloedsomloop» tussen
verscheidenen kunstvor
men dient te worden gelet
op wat kunstenaars als
Skriabine, Schönberg en
Messiaen hebben gepres
teerd met het oog op een
grondige verwevenheid van
klank- en kleurwereld.
Karol Szymanowski 100
jaar terug geboren
in Oktober 1982 zal het
juist een eeuw geleden zijn
dat Karol Maciej Szyma
nowski uit muzikale ouders
in een Poolse enclave in de
Oekraïne werd geboren.
Enclave die wellicht mede
aan de basis ligt van zijn
liefde voor Polen. Met
broer Felix (pianist) en zus
ter Stanislawa (sopraan)
ging ook Karol de muziek-
toer op, mede door het feit
dat hij na een ongeval
kreupel werd. Hij studeer
de te Warschau en kompo-
neerde reeds zeer vlug. Hij
raakte bevriend met pianist
Arthur Rubinstein en vio
list Paul Kochanski en met
Fitelberg stelde hij zich aan
het hoofd van «Jong Polen»
dat het opnam voor de des
tijds «moderne muziek» in
Polen. Hij verwierf dra in
ternationale bekendheid
met symfonieën, sonates en
opera's en maakte kunst
reizen o.m. naar Wenen,
Italië, Londen, Parijs,
Noord-Afrika en Amerika.
Zijn verschijning aan de
Poolse muziekhemel was
iets echt biezonders: hij
maakte de Poolse muziek
vrij van Duitse invloed.
verrijkte haar met volks
melodieën en stelde de
Poolse grenzen open voor
de er destijds daar nog niet
gekende Franse Meesters.
Klangfarbenmelodie
Onder de plechtigheden
t.g.v. het Szymanowski-
jaar was ook de aanwezig
heid van het beeld een
must. De tentoongestelde
werken in het Oud-Hospi
taal zijn dan ook werken
van zowel Belgische als
Poolse kunstenaars die in
het kielzog varen van sim-
bolisme en surrealisme, op
gevat als een soort «contra
punt» tussen de verschillen
de scheppingsvormen.
Zienswijze die gebaseerd is
op de hechte banden die
Karol Szymanowski had
gesmeed met dichters en
schilders uit zijn tijd.
Blijven de nadruk leggen in
het werk van Szymanowski
op zijn volksverbonden
heid, zijn nationale karak-
'drin
tertrekken, een té nation»*®
listische kijk op de dinge|j^ekl
zou de musicus, vaak nog3i„nr.
te weggemoffeld achter t(Wen
dikke mist, al te beperken^zeer
en verminkend werkenweei
Het werkterrein dat zijl stek
scheppingsdrang nodig haB*Jg|
kon zich inderdaad bef
zwaarlijk schikken in enig
begrenzing en streefde eei
der naar het Universele.
Expo
4 Poolse en 4 Belgiscl
kunstenaars exposeren
het Oud-Hospitaal in de;
kontekst. ne
Het zijn, voor Polen, Jan
Berdyszak, Jerzy Tchor
zewsici, Stanislaw TeisseyrdJj!
en Antoni Zydron.
Als landgenoten hebben
we dan Lusques TrigautJ XI
Jacques Lacombiez, Jac-
ques Zimmerman en onze,
streekgenoot, zelfs stadsge-i 8m
noot Roland Monteyne uit
Gijzegem. EI
I.H
vaj
roll«
dan
hooi
hun
med
hen:
«pn
kon
rigl
Lil
I Zij
Het Sint-Niklase stadsbestuur is erin geslaagd na
Oxford (Engeland) een kontrakt af te sluiten voor
het aantrekken van een tentoonstelling uit Japan
over exlibris. Deze tentoonstelling gaat vanzelf
sprekend door in het stedelijk exlibriscentrum in
de Regentiestraat en dit van 16 oktober tot 2
december. Het is een unicum in Belgie, dus zorg
dat je erbij bent!
In Japan wordt het exlibris gebruikt bij talrijke
gelegenheden, ook als verzamelobjekt in klein gra
fiek. Het wordt daar echter zeer uitzonderlijk als
boekmerk gebruikt (wat, gezien de naam, mis
schien een beetje eigenaardig klinkt). Hiervoor
gebruikt men in Japan sinds de vijftiende eeuw een
boekstempel die er bij het inbinden van het boek
vooraan wordt ingedrukt.
De Aalsterse kuituursche
pen Herman Roels opent op
zaterdag 4 september a s.
om 20 uur op de binnen
koer van het stadhuis de
lustrum-tentoonstelling
«Beeldende kunsten».
Dit wordt meteen een over
zicht van wat de vorige ja
ren is te zien geweest Het
werk van volgende 29 kun
stenaars werd geselekteerd
om te worden tentoonge
steld: Paul Baeteman. Serge
Bunox, Eric Cardon. Jo De-
blieck, Luc De Block, Marc
De Bruyn. Lea De Caestee
ker. Mare Decker, Jacky De
Maeyer, Gilbert De Smet,
Frans De Vree, Ward Dyck,
Alex Ketele, Koenraad, Vic
Leemans. Jem Marginet,
Hubert Minnebo. Roland
Monteyne. Monique Muy
laert, Herman Muys, Yves
Rhayé. Marije Schepens, Jo
Sergey seis, Jacqueline Uyt-
tersprot, Alfons Van den
Bossche, Paul Van Gijse-
gem, Luc Van Ruysevelt,
Hilde van Sumere en Jac
ques Verduyn.
De openstelling van deze
opmerkelijke tentoonstel
ling wordt muzikaal om
lijst door de jazz-formatie
Crazy Rhythm Jazz Orches
tra in volgende bezetting:
Pat Mortier, trompet; Odi
lon Mortier. Klarinet en
sex; Marc Godfroid, trom
bone; Maurice Keghels, bas.
Walter Van de Sompel,
slagwerk en Jo Putteman,
piano en leader.
De tentoonstelling loopt tot
en met zondag 20 septem
ber 1982
Volgende week verschijnen
in De Voorpoet uitgebreide
reportages over de Kunst
en ambachtenmarkt en
over de tentoonstelling
Beeldende Kunsten, met
talrijke foto's en interviews
met de kunstenaars Frans
De Vree, Herman Muys en
Monique Muylaert
Het oudste gekende exlibris
in Japan is van de Daïgoji
tempel en dateert van rond
1470. Het is dus precies
even oud als het exlibris
van de Karthuizer monnik
Hildebrand Brandenburg
uit Biberach, het oudste ex
libris uit de Sint-Niklase
verzameling.
In de jaren 1858-1868 wer
den in Japan exlibris ont
worpen, die onder Europe
se en Amerikaanse invloed
stonden. Buitenlandse di
plomaten kregen in die pe
riode namelijk toelating om
zich in Japan te vestigen.
Ze hadden waarschijnlijk
een persoonlijk westers ex
libris. Het model hiervan is
vermoedelijk zo in zwang
geraakt in het Japanse exli
bris De Japanners pasten
wel een lichte wijziging toe
in de versiering. Zo werden
de typisch Europese eike
bladeren en acanthusloof
werk vervangen door ker
sebloesems.
Rond 1900 ontstond bij Ja
panse kunstenaars en bi
bliofielen de gedachte voor
het ontwerpen van exlibris
als iets nieuws en smaak
vols. Met een nieuwe gene
ratie van kunstenaars was
de tijd rijp voor de ontwik
keling van pikturale exli
bris.
In 1922 was het exlibris zo
populair geworden dat er
een eerste Japanse exlibris-
vereniging ontstond.
De Japanse houtsnede
wordt traditioneel gesne
den volgens de nerf van het
hout. De voorkeur wordt
gegeven aan houtsoorten
met fijne nerven, zoals ker
selaar en magnolia. Deze
houtsoorten zijn ook goed
koop en gemakkelijk te ver
krijgen. Het nadeel is wel
dat slechts een honderdtal
afdrukken kan gemaakt
worden van één blok. Ge
woonlijk worden in de
houtsneden verschillende
kleuren gebruikt. Per kleur
moet een blok gesneden
worden. Soms worden ook
niet ingeïnkte blokken (als
blinddruk) gebruikt om re
liëf te geven aan de prent.
Om de prenten af te druk
ken gebruikt men in Japan
uitsluitend het handge
maakt -kozo-papier, dat
door zijn kleur en textuur
bijdraagt tot het effekt dat
men beoogt.
De «Senja-Fudo» (amulet
ten, papierstroken 20 x 7
cm, die aan de wand wor
den bevestigd bij het huisal
taar) bevat bovenaan een
geluksaanbrengend tafe
reel (godheid of dier uit de
Japanse dierenriem). Het
blok van dit tafereel werd
herbruikt en aangevuld
met de naam van de eige
naar en het woord «zosho-
hyo» (exlibris). Zo ontstond
een nieuw maar toch volle
dig traditioneel Japans ex
libris.
De min gei of volkskunst-
exlibri8, zoals een «kokes-
hi» exlibris (met de voor
stelling van de typisch Ja
panse, kegelvormige pop)
vallen speciaal in de smaak
van het moderne Japan.
Alhoewel de houtsnede
door de meeste Japanse
grafici wordt gekozen, wor
den er tegenwoordig ook
exlibris gemaakt in koper
gravure, zeefdruk, katazo-
me en gemengde tech
nieken.
Er zijn zelfs kunstenaars
zoals Sumio Kawakami, die
hun exlibris een ouderwets
«volksboek«-uitzicht geven
door enkel in zwart te druk
ken en nadien met de hand
te kleuren.
Exlibris worden in Japan
over het algem
schouwd als een exotischi
luxe. Voor het merendee
van de boeken wordt name
lijk een gewone boekstem
pel gebruikt. De exlibri»
worden gereserveerd voor
verfijnde en waardevolle
boeken. Ze vormen dan
meer een versiering dan
een eigendomsmerk in dit
boek.
Kazutoehi Sakamoto,
voorzitter van de Ja)
exlibrisverenigingschrijl
in zijn boekje «Papieren ju
weeltjes» (Kami no Hoeeki]
«Exlibris zijn precieus
eindeloos te genieten»,
dat toont dan wel aan hos
zeer zij geapprecieerd wor
den in Japan.
Dit jaar toont Japan een
deel van zijn «papieren ju
weeltjes» aan de westerse
wereld in de eerste tentoon
stelling op dit gebied buiten
Japan. Het is de bedoeling
om ervan te genieten, maar
tevens om het onderzoek te
stimuleren naar de vele on
beantwoorde vragen in de
geschiedenis van het Ja
panse exlibris
Een boeiende en interes
santé tentoonstelling, zo
wel voor de kenner als voor
de leek.
E.D.
